TVP Historia Sobota, 24.02.2024 07:00 BYŁ TAKI DZIEŃ - 24 LUTEGO Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1928 - powstała Biblioteka Narodowa w Warszawie; 1946 - odbyła się premiera "Dwóch teatrów" Jerzego Szaniawskiego; 1953 - dokonano egzekucji gen. Emila Fieldorfa "Nila"; 1956 - podczas XX zjazdu KPZR Nikita Chruszczow wygłosił swój "tajny referat", w którym ujawnił część prawdy o zbrodniach dokonanych przez Stalina; 07:10 KORONA KRÓLÓW. JAGIELLONOWIE - ODC. 117 Serial historyczny TVP, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Piotr Fiedziukiewicz, Krzysztof Łukaszewicz, Łukasz Wiśniewski Scenariusz: Anna Krasuska, Marta Hryniak, Aleksandra Grażewicz-Ćwiklińska Aktorzy: Żaneta Homa, Julia Łukowiak, Aleksandra Sierpień, Helena Zawistowska, Janusz Klimaszewski, Piotr Napierała, Jakub Jankiewicz, Tomasz Ciachorowski, Weronika Jaskółka, Laura Solongo, Iwona Katarzyna Pawlak, Magdalena Kaczmarek, Anna Kosik, Sebastian Skoczeń, Karolina Porcari Może jeszcze nie jest za późno. Jesień 1418. Piotr Szafraniec (Jacek Kopczyński) przywozi wieści o wybuchu powstania na Żmudzi. Buntownicy chcą, aby ich władcą był Świdrygiełło (Michał Chruściel). Na Wawel dociera Zawisza Czarny (Robert Jarociński) z listem od papieża i z wieściami, że Świdrygiełło jest na soborze w Konstancji u Zygmunta Luksemburskiego (Wojan Trocki). Jagiełło (Sebastian Skoczeń) planuje spotkanie z Witoldem i wielkim mistrzem krzyżackim w Wielonie pod Wilnem. Martinus (Tomasz Ciachorowski), korzystając z pomocy Grety (Iwona Katarzyna Pawlak) i garncarza Michała (Janusz Klimaszewski), zaczyna sprzedawać swoje oryginalne garnki. Niektórzy mówią, że to oszust, a Agata (Magdalena Kaczmarek) dała już na zapowiedzi. Sofia (Julia Łukowiak) postanawia wrócić do majątku po mężu i żegna się z Jadwigą (Laura Zawadka). Królewna stara się dzielnie znieść pożegnanie. Femka (Żaneta Homa) mówi jej o domniemanym ślubie Konstancji (Aleksandra Sierpień) i Sambora (Kacper Młynarkiewicz). Królowa rozmawia ze swoją dwórką i z Samborem, i wyjaśnia nieporozumienie. Sambor dogania Sofię na trakcie i wyznaje jej miłość. 07:40 KORONA KRÓLÓW. JAGIELLONOWIE - ODC. 118 Serial historyczny TVP, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Łukasz Wiśniewski, Krzysztof Łukaszewicz Scenariusz: Anna Krasuska, Małgorzata Jurczak, Ewa Bulanda Aktorzy: Emma Giegżno, Paweł Iwanicki, Kacper Młynarkiewicz, Hubert Jaśtak, Weronika Jaskółka, Magdalena Kaczmarek, Mieczysław Kadłubowski, Wiesław Cichy, Sebastian Skoczeń, Karolina Porcari, Agnieszka Wagner, Michał Chorosiński, Julia Łukowiak, Cezary Poks, Jakub Wieczorek Będzie ślub? Jesień 1418. Trwają negocjacje polsko - krzyżackie. Do Wielony przyjeżdża Wielki Mistrz Krzyżacki Michał Kuchmeister (Paweł Iwanicki). Król Władysław (Sebastian Skoczeń) nie godzi się na papieskie mediacje w sporze z zakonem. Elżbieta Granowska (Karolina Porcari) czuje się coraz gorzej. Księżna Aleksandra (Agnieszka Wagner) prosi Jagiełłę, by nie pokazywał po sobie, że wie jak poważny jest stan zdrowia jego żony. Książę Witold (Michał Chorosiński) chce poślubić młodą Juliannę Holszańską (Emma Giegżno). Ale narzeczona jest siostrzenicą jego zmarłej żony, więc musi czekać na papieską dyspensę. Król Władysław postanawia, że biskup udzieli tego ślubu bez czekania na wieści z Rzymu. Kunegunda (Weronika Jaskółka), Aydeniz (Laura Solongo) i Nieradka (Malwina Dubowska) bezskutecznie próbują odwieść Agatę (Magdalena Kaczmarek) od poślubienia Martinusa (Tomasz Ciachorowski). W trakcie uroczystości do kościoła wpada Paweł (Hubert Jaśtak) i woła, że zna powód, dla którego to małżeństwo nie może być zawarte. 08:15 W KOTLE HISTORII - REJTERADA RAJTARII. SZWEDZKA KUCHNIA NA MAZOWSZU Magazyn, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Jerzy Grabowski Scenariusz: Łukasz Modelski Prowadzący: Łukasz Modelski 7 kwietnia 1656 roku doszło do przełomu. Pod Warką miała miejsce pierwsza zwycięska bitwa ze Szwedami podczas Potopu. Bitwa, opisana w powieści Sienkiewicza, była pokazem współpracy genialnych strategów - Jerzego Lubomirskiego i Stefana Czarnieckiego. Fortele, szybkie marsze, trzy szarże husarii i całkowite zwycięstwo w zaledwie dwie godziny. Nowoczesna artyleria i piechota nadal nie dawały rady polskiej jeździe. Gotujemy po szwedzku i po mazowiecku. 08:50 WOJOWNICY CZASU - PRUSKI MUR, CZYLI GRUDZIĄDZ 1807 Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Grzegorz Gajewski Scenariusz: Grzegorz Gajewski Zdjęcia: Krzysztof Krzyżanowski, Grzegorz Gajewski Muzyka: Krzysztof Ridan Kiedy w maju 1776 roku król pruski Fryderyk, zwany Wielkim, zarządził budowę twierdzy na nadwiślańskim brzegu w okolicach Grudziądza, czynił to z nadzieją, że przysłuży się ona w wojowniczych latach panowania jego albo jego następców. Chwila ta nastąpiła ponad 30 lat później, kiedy w 1806 roku w Grudziądzu schroniły się szczątki pruskiej armii rozgromionej przez francuskiego Boga Wojny pod Jeną i Auerstaedt. 09:25 KARINO - ODC. 3/13 NIEBEZPIECZEŃSTWO Serial przygodowy, 25 min, Polska, 1975 Autor: Jan Batory/Jan Dobraczyński/Marek Nowakowski Reżyseria: Jan Batory Scenariusz: Jan Batory, Jan Dobraczyński, Marek Nowakowski Zdjęcia: Jan Laskowski Muzyka: Wanda Warska Aktorzy: Claudia Reischel, Karol Strasburger, Tadeusz Schmidt, Zdzisław Maklakiewicz, Leon Niemczyk, Janusz Gajos, Stanisław Niwiński, Zdzisław Kuźniar, Zbigniew Roman Grażyna usiłuje wynagrodzić źrebakowi fakt, że nie ma matki. Karmi go, uczy biegać. Stara się włączyć go do stada, nie tracąc nadziei, że któraś klacz w końcu uzna Karino za swoje dziecko. Pewnego dnia, gdy całe stado jest na wybiegu, w okolicy pojawia się obcy pies. Wszystko wskazuje na to, że jest chory na wściekliznę. Atakuje konie na pastwisku. W największym niebezpieczeństwie jest Karino. W ostatniej chwili Grażyna ratuje go z opresji. 09:55 KARINO - ODC. 4/13 PRZYJACIEL Serial przygodowy, 25 min, Polska, 1975 Autor: Jan Batory/Jan Dobraczyński/Marek Nowakowski Reżyseria: Jan Batory Scenariusz: Jan Batory, Jan Dobraczyński, Marek Nowakowski Zdjęcia: Jan Laskowski Muzyka: Wanda Warska Aktorzy: Claudia Reischel, Karol Strasburger, Tadeusz Schmidt, Zdzisław Maklakiewicz, Leon Niemczyk, Janusz Gajos, Stanisław Niwiński, Zdzisław Kuźniar, Krzysztof Wakuliński, Zbigniew Roman Ulubieńcem wszystkich w stadninie jest Eryk, dawny koń cyrkowy. Staje się on również największym przyjacielem Karina. W stadninie odbywa rekonwalescencję, po której ma być sprzedany na aukcji. Bardzo przywiązany do Eryka masztalerz Małecki uczy go prawidłowo reagować na słowa "koń kuleje". Podczas aukcji piękny ogier znajduje wielu potencjalnych nabywców. Nagle jednak zaczyna kuleć, więc wszyscy się wycofują. Do stadniny przybywa nowy trener Andrzej Stolarek. Jako znakomity jeździec będzie trenował konie pod kątem ich udziału w wyścigach. 10:30 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - KORSYKA, PIĘKNA I DZIKA (FLAVORS) Serial dokumentalny, 49 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Ta niezwykła seria dokumentalna pomaga odkryć bogactwo, magię i piękno najciekawszych miejsc na świecie: ich naturalne cuda i sławne zabytki, wytwory lokalnych rzemieślników i zapierające dech w piersiach krajobrazy. W każdym odcinku na widzów czeka niezapomniana podróż przez tradycję i historię kolejnego kraju, który jest wymarzonym miejscem docelowym każdego podróżnika. W tym odcinku - Korsyka. 11:35 NADMORSKIE MIASTA - ODC. 5 PETERSBURG (CITIES BY THE SEA 5. ST PETERSBURG) Cykl dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Ilka Franzmann Odcinek 5. Petersburg. To najbardziej reprezentacyjna metropolia nad Bałtykiem. Piotr Wielki uczynił z niej stolicę carskiego imperium. Rosja uzyskała dostęp do Morza Bałtyckiego i okno na Europę. Kiedy Piotr Wielki zainicjował budowę carskiej rezydencji na bagnach Newy, rozpoczął tym samym nową erę. Nie tylko zreformował gospodarkę, administrację i armię, ale zwrócił też swoją uwagę na sztuki piękne. Sprowadził z Włoch mistrzów budownictwa. Ulice i architektura Petersburga stały się źródłem inspiracji nawet dla wyczynów kaskaderskich. Najwspanialsze miejskie budowle niedługo zajaśnieją nowym blaskiem. Przestarzała iluminacja Ermitażu Państwowego zostanie zastąpiona nowoczesnym oświetleniem LED - owym. 12:40 KLEJNOTY ALP, WIELKIE JEZIORA WŁOCH - ODC. 4 LUGANO (JEWELS OF THE ALPS - ITALY'S GREAT LAKES) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2021 Reżyseria: Mi - Yong Brehm Pięcioodcinkowa seria dokumentalna, opowiadająca o najpiękniejszych alpejskich jeziorach zwanych Klejnotami Alp: Maggiore, Como, Iseo, Lugano i Garda. Każdy film przedstawia jedno z nich, ukazując nam wyjątkowe środowisko naturalne w cyklu zmieniających się pór roku oraz przybliżając miejscową ludność. Wszystkie pięć jezior powstało z lodowców. Są unikalne w Europie jako połączenie dwóch kontrastujących ze sobą światów: środowiska alpejskiego i śródziemnomorskiego. Królestwo zwierząt w Górnych Włoszech kryje w sobie wiele niespodzianek. Stado dzikich jeleni nad jeziorem Como, mała salamandra ognista, która jest uderzająco podobna do podwodnego smoka, czy świstaki na warcie przy ujściu ich nory nad jeziorem Garda. Autorzy cyklu odwiedzają osoby, których życie jest ściśle związane z jeziorami. Ich historie - autentyczne i nieoczekiwane. Kamera towarzyszy speleologom w wyprawie do niezbadanej wcześniej wapiennej jaskini nad jeziorem Iseo; ukazuje mężczyznę uprawiającego herbatę nad jeziorem Maggiore; a nad jeziorem Como 94 - letnia Nonna Pupa pokazuje nam, jak zamieniła wysypisko śmieci w wyjątkowy ogród. Odc. 4 - "Jezioro Lugano - alpejski raj". To jedno z przepięknych alpejskich jezior wciśniętych między góry. Przecina je granica szwajcarsko - włoska, do stromych stoków malowniczo przyklejone są piękne miasteczka. Pogranicze szwajcarsko - włoskie należy do tych najpiękniejszych, najszczodrzej obdarzonych przez Boga. Nie dość, że sam podarował ludziom tu mieszkającym najpiękniejsze krajobrazy świata, to jeszcze dorzucił w pakiecie łagodny klimat bez brudno - błotnistych zim i zbyt skwarnych lat. Wzdłuż brzegu ciągnie się urocza promenada. Na ławeczkach przy niej stojących trudno znaleźć wolne miejsce. Nie ma się czemu dziwić. Stąd roztaczają się najpiękniejsze widoki. 13:40 KORONA GÓR POLSKI - TARNICA Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis Zdjęcia: Wojciech Jachymiak, Krzysztof Skrok Prowadzący: Marta Manowska Cykliczny program mikroturystyczny poświęcony polskim górom, szczytom, których zdobycie razem z nami gwarantuje wejście do elitarnego klubu zdobywców Korony Polskich Gór. Chcemy zachęcać do aktywnego wypoczynku w miejscach, które naszym zdaniem nie zostały dotychczas należycie wypromowane. Celem programu jest namówienie widza do odwiedzenia i poznania tych zakątków w polskich górach, które pozostają w cieniu obleganych przez turystów Kasprowego Wierchu czy Gubałówki. Pokażemy przede wszystkim bogactwo przyrody, ale także historię i kulturę tych miejsc oraz ludzi, którzy są symbolami regionu. W dobie załamania się ruchu turystycznego, związanego z pandemią koronawirusa, mikroturystyka staje się jednym z popandemicznych kierunków rozwoju, który, jak się wydaje, będzie przez najbliższe lata preferowanym przez Polaków sposobem na spędzanie wolnego czasu. 14:20 MIASTO Z MORZA Dramat historyczny, obyczajowy, 113 min, Polska, 2009 Reżyseria: Andrzej Kotkowski Scenariusz: Andrzej Kotkowski Zdjęcia: Adam Bajerski Muzyka: Tomasz Gąssowski Aktorzy: Małgorzata Foremniak, Julia Pietrucha, Jakub Strzelecki, Paweł Domagała, Marian Dziędziel, Olgierd Łukaszewicz, Zdzisław Wardejn Scenariusz filmu oparty na motywach I tomu powieści Stanisławy Fleszarowej - Muskat "Tak trzymać". To opowieść o pracy, przyjaźni i miłości, o wielkich nadziejach i porażkach. Ukazuje pionierski okres budowy portu gdyńskiego - w owym czasie inwestycji olbrzymiej i kosztownej, podjętej wysiłkiem polskiego rządu, polskich i francuskich inżynierów oraz robotników. To jednocześnie historia rodzącego się miasta, obejmująca okres około trzech lat, od wiosny 1923 roku do uzyskania przez Gdynię praw miejskich w 1926 roku. Główni bohaterowie filmu to cała galeria barwnych postaci. Butny i ambitny 19 - letni Krzysztof Grabień pochodzi ze wsi pod Przeworskiem. Wyruszył na Wybrzeże w poszukiwaniu pracy i swojego miejsca w życiu. Jest sierotą, jego rodzice zginęli w czasie bombardowania. W czasie podróży Krzysztof zostaje okradziony, dociera do Gdyni nocą, nie ma się pieniędzy na nocleg. Nazajutrz w kolejce do punktu werbującego robotników do pracy poznaje Wołodię Jazowieckiego, który proponuje mu niezbyt legalny, ale za to opłacalny interes. Razem zatrudniają się w garkuchni, gdzie pracuje też Łucka, dziewczyna z Kaszub. Krzysztof podoba się jej, a on odwzajemnia jej zainteresowanie. Znajomość szybko przeradza się w miłość. Kariera Grabienia na Wybrzeżu rozwija się. Młody człowiek podejmuje pracę przy budowie portu, kończy polskie gimnazjum w Gdańsku, żeni się z Kaszubką i wreszcie idzie na studia. Sukcesywnie wrasta w rodzące się miasto. Jego miłość, Łucka, pochodzi z rodziny z Konków. Początkowo zatrudniona w garkuchni dla robotników, później znajduje zatrudnienie w biurze inż. Tadeusza Wendy, kierownika budowy portu w Gdyni. Łucka zostaje żoną Krzysztofa zostaje wbrew woli ojca, Augustyna. Ich córka Julia będzie pierwszym dzieckiem urodzonym w Gdyni po uzyskaniu praw miejskich. Równie ciekawą postacią w filmie jest Wołodia Jazowiecki, rówieśnik i serdeczny przyjaciel Krzysztofa. Umie czerpać radości, kocha życie i piękne kobiety. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę wrócił do kraju ze Związku Sowieckiego wraz z ojcem. Jego matka nie przeżyła trudów podróży. Początkowo Wołodia zajmuje się lewymi interesami, jednak wszystko się zmienia, gdy ma okazję wykorzystać swoją znajomość języków obcych. Od tej pory pracuje jako tłumacz francuskich inżynierów budujących port w Gdyni, a później wstępuje do Marynarki Wojennej. Choć uchodzi za lekkoducha, jest jednocześnie człowiekiem honoru. Skłócony z ojcem, kategorycznie odmawia przyjęcia od niego pomocy finansowej. Woli pozostać na własnym utrzymaniu. Trzydziestoparoletnia wdowa po majorze Wojska Polskiego, pani Helena, to piękna i szlachetna kobieta. Po przyjeździe do Gdyni z Warszawy prowadzi nad morzem restaurację Pawilon. Próbuje ułożyć swoje życie na nowo. Francuscy inżynierowie oraz Krzysztof i Wołodia często bywają w restauracji Heleny, tu koncentruje się życie towarzyskie, tu przychodzą miejscowi i letnicy w sezonie. Helena związuje się z jednym z francuskich inżynierów, Marcelem Lebrakiem. Mimo propozycji wyjazdu do Paryża i obiecujących perspektyw na przyszłość, zamierza pozostać w Gdyni. W czasie weselnego przyjęcia Krzysztofa i Łucki, organizowanego w restauracji Heleny, wszystkich poraża wiadomość, że wskutek kryzysu konsorcjum wycofuje się z budowy portu. Roboty zostają wstrzymane, ludzie tracą pracę, Francuzi wyjeżdżają. W czasie pożegnania na dworcu w Gdyni Helena zapewnia Lebraca, że przyjedzie do Paryża. Kryzys niemieckiej marki sprawia, że przepadają wszystkie oszczędności Augustyna Konki, trzymane w gdańskim banku. Konka pada rażony apopleksją. Sprowadzony przez Krzysztofa lekarz niewiele może pomóc. Pielęgnowany przez rodzinę Augustyn, leży w domu, nie ma kontaktu ze światem.Krzysztof, Łucka, Helena i Wołodia spotykają się w restauracji. Rozmawiają o przyszłości. Wszyscy są w podłym nastroju. Losy tej czwórki bohaterów splatają się z losami miejscowej ludności oraz z historią autentycznych postaci związanych z Kaszubami, z budową portu i tworzącym się miastem. 16:50 LEGENDY EUROPY - PARYŻ ODC. 6 (LEGENDS OF EUROPE MYSTICAL AND FANTASY TALES 6. PARIS) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2019 Reżyseria: John Hudson Seria przedstawia nowe, niemal magiczne spojrzenie na europejskie dziedzictwo. Inspirowane nowo odkrytym zainteresowaniem odwiecznymi legendami. Czy przerażające, czy zaskakujące, te historie, inspirowane naturalnymi wspaniałościami, są jednocześnie mistycznymi i niejasnymi zagadkami do rozszyfrowania. Piraci, bestie, zaczarowane lasy, skamieniali pasterze, zaczarowane jeziora, dziwaczne potwory lub uwięzione księżniczki to bohaterowie tej serii, która z północy na południe i ze wschodu na zachód na nowo odkryje Europę. Dziś wyruszymy w podróż po Paryżu. Od ponad dwóch tysiącleci Lutecja unosi się na rozkosznych krągłościach bogini Ekwany czczonej przez Gallów. Nie raz, nie dwa mogła się zakołysać, ale nigdy nie utonęła. Na jej brzegach narodziło się miasto stu wiosek i stu twarzy: Paryż, wyspa swobód i wolności. W Paryżu każdy chce być aktorem, nikogo nie zadowala rola widza, mawiał Jean Cocteau. Dotyczy to także jego budowli, stanowiących nieodłączną część legendy miasta, gdzie każda dzielnica nieustannie tworzy swoją legendę. Dziś miasto światła odsłoni przed nami nieznane karty swojej historii. Zacznijmy od początku, czyli od narodzin Paryża, ponad 22 wieki temu. O ile tylko na słowo możemy wierzyć, że Paryż istniał już dwa wieki p.n.e. , o tyle trzeba oddać cesarzowi, co cesarskie: Juliusz Cezar w swoich pamiętnikach o wojnie galijskiej z połowy pierwszego wieku p.n.e. wspomina o galijskiej osadzie Lutecji. Nazwa pochodziła od celtyckiego słowa luko oznaczającego błoto. To zgadza się z opisem zostawionym przez Cezara: osady, położonej na grzęzawiskach, wśród jezior, które zasilały wody Sekwany. Wioska istniała jeszcze przed pojawieniem się Rzymian, a założyło ją galijskie plemię Paryzjów. Skąd ta nazwa? Jej historia zaginęła w meandrach dziejów. 17:40 DWORZEC Film dokumentalny, 12 min, Polska, 1980 Reżyseria: Krzysztof Kieślowski Scenariusz: Krzysztof Kieślowski Zdjęcia: Witold Stok Rozziew pomiędzy propagandowym a rzeczywistym obrazem warszawskiego Dworca Centralnego, sztandarowej inwestycji gierkowskiej dekady. 18:00 CRIMEN - ODC. 1/6 Serial historyczno-przygodowy 60 min, Polska, 1988 Reżyseria: Laco Adamik Scenariusz: Józef Hen Zdjęcia: Jarosław Żamojda Muzyka: Jerzy Satanowski Aktorzy: Bogusław Linda, Henryk Bista, Jolanta Piętek - Górecka, Ewa Błaszczyk, Iga Cembrzyńska, Jerzy Kryszak, Marek Walczewski, Jan Frycz, Jerzy Wasiuczyński, Piotr Cyrwus, Agnieszka Wagner, Jerzy Gudejko, Ryszard Sobolewski, Jacek Kawalec, Kazimierz Wysota Crimen to po łacinie "zbrodnia". To także tytuł powieści Józefa Hena, na podstawie której powstał scenariusz serialu Laco Adamika. Akcja cyklu toczy się w XVII wieku, kiedy I Rzeczpospolitą wstrząsały krwawe i wyniszczające wojny ze Szwecją, Rosją i Turcją. Główny bohater, nazwiskiem Tomasz Błudnicki, jako siedemnastoletni chłopak brał udział w jednej z nich. Uczestniczył w zbrojnej wyprawie na Moskwę, by wesprzeć Dymitra Samozwańca I. Niestety, pojmany do niewoli, spędził w niej blisko dziesięć lat. Kiedy wreszcie udało mu się wrócić do ojczyzny, był już innym człowiekiem. Nawet strój wyróżnia go spośród mieszkańców rodzinnego Sańska. Pod czerwoną czapką ma głowę wygoloną niemal do gołej skóry. Puste i wypalone jest również jego wnętrze. Błudnicki, mimo wciąż młodego wieku, niczego już od życia nie oczekuje. Wręcz przeciwnie - czeka na śmierć. Ze wstrętem odrzuca zło i przemoc, z którymi obcował tak długo. Za długo. Niestety, po powrocie do rodzinnego miasta dowiaduje się od przyjaciela, że jego ojciec nie żyje. Co gorsza, najprawdopodobniej nie zginął śmiercią naturalną. Chcąc nie chcąc, Błudnicki postanawia jeszcze raz wziąć broń do ręki i znaleźć zabójców rodzica... Reżyser zadbał, by kryminalno - przygodowa intryga nie zdominowała serialu. Podkreślił więc historyczne tło opowieści, losy bohatera nierozerwalnie splatając z obrazem epoki. Zdjęcia zrealizowano głównie w Sanoku, Tarnowie, a także we wnętrzach i na dziedzińcu zamku w Pieskowej Skale oraz w skansenie koło Babiej Góry. Oprócz aktorów zatrudniono kilkuset statystów, z których każdy otrzymał siedemnastowieczny kostium. Ekipa dołożyła starań, by kulminacyjne sceny serialu miały szczególnie widowiskową oprawę. I tak np. sceny walk konnych kręcono z helikoptera na malowniczych bieszczadzkich połoninach. 19:00 GIGANCI HISTORII - HISTORIA POLSKIEJ MOTORYZACJI Teleturniej, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Mikołaj Korzyński Prowadzący: Przemysław Babiarz Wiadomo, że my Polacy nie gęsi i swój język mamy, ale czy mamy swoją motoryzację? W dzisiejszym odcinku zmierzą się pasjonaci polskiej motoryzacji, zarówno tej przedwojennej, jak i współczesnej. Przypomnimy polskie maszyny i ich konstruktorów. Zapraszamy na kolejny odcinek Gigantów historii. 20:00 MIĘDZY USTAMI A BRZEGIEM PUCHARU Melodramat, 113 min, Polska, 1987 Reżyseria: Zbigniew Kuźmiński Scenariusz według powieści Marii Rodziewiczówny: Kazimierz Radowicz Zdjęcia: Tomasz Tarasin Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Jacek Chmielnik, Katarzyna Gniewkowska, Henryk Bista, Anna Wesołowska, Monika Marciniak, Marek Frąckowiak, Jacek Czyż, Bogusław Semotiuk, Robert Inglot, Maria Nowotarska, Barbara Brylska, Leon Niemczyk W czasie przedstawienia operowego w Berlinie młody hrabia Wentzel Croy - Dulmen dostrzega na widowni nieznajomą dziewczynę, która wzbudza jego zainteresowanie. Zakłada się ze swoimi kolegami o to, kto pierwszy ją zdobędzie. Wracając do domu, hrabia spotyka znajomego barona, który napastuje samotną kobietę. Wentzel staje w jej obronie. Okazuje się, że jest to nieznajoma z opery. Próbuje umówić się z nią na spotkanie, dziewczyna jednak odmawia, dając mu do zrozumienia, że nie interesuje jej znajomość z Prusakiem. Zakład dokonany w operze wydaje się być nie rozstrzygnięty. Ale jeden z kolegów Wentzla po pewnym czasie odnajduje ślad nieznajomej. Okazuje się, że jest ona Polką i mieszka w majątku Mariampol w Wielkopolsce. Hrabia jest przekonany, że musi być ona krewną jego babki. Pod pretekstem załatwiania spraw majątkowych jedzie do Mariampola. Zostaje przyjęty dosyć chłodno i przez dziewczynę - Jadwigę Chrząstkowską, i przez babkę Ostrowską. Kobiety nie potrafią wybaczyć mu, że będąc w połowie Polakiem - jego matka była Polką - obnosi się ze swoim prusactwem. Hrabia mimo to próbuje zaprzyjaźnić się z Jadwigą. Bezskutecznie. Wraca więc do Berlina. Niedługo po tym w mieście pojawia się brat Jadwigi Jan, jedyna osoba z majątku przyjaźnie nastawiona do Wentzla. Hrabia zostaje zaproszony na ślub młodego Chrząstkowskiego. Wtedy ponownie próbuje zbliżyć się do Jadwigi. Ona jednak jest już narzeczoną sąsiada Głębockiego. Dodatkowo sprawę komplikują intrygi byłej kochanki Wentzla. Po wielu dramatycznych wydarzeniach Jadwiga przyjmuje jednak oświadczyny Wentzla. 22:05 HISTORIA W POSTACIACH ZAPISANA - JULIUSZ CEZAR (JULIUSZ CEZAR) Cykl dokumentalny, 107 min, Francja, 2013 Reżyseria: Laure Delalex Lektor: Marek Ciunel Film z cyklu "Historia w postaciach zapisana" zabiera widzów w podróż do starożytnego Rzymu. Mogą tu poznać wyjątkową postać Juliusza Cezara. Wielkiego wodza, polityka i uwodziciela. Człowieka wybitnie uzdolnionego, o ponadprzeciętnych walorach fizycznych i umysłowych, przy tym jednak przekonanego o swoim geniuszu, wręcz boskości. To za jego panowania Rzym z małego, brudnego miasteczka zaczął stawać się centrum administracyjnym, politycznym i kulturalnym imperium. A serca Rzymian podbił, dając im to czego pragnęli: chleba i igrzysk. Film przybliży fascynujący świat gladiatorów i olimpiad, zabawy i rozpusty. Dzięki zręcznym zabiegom politycznym i czterem małżeństwom Cezar stał się pierwszym po bogach w Cesarstwie Rzymskim. Nim do tego doszło, przez 8 lat podbił tereny leżące w granicach dzisiejszej Szwajcarii, Francji, Niemiec, Belgii. Jednak jego celem był Rzym. W 49 roku p.n.e. Cezar przekroczył Rubikon. To otworzyło mu drogę do cesarstwa i do spotkania na swojej drodze Kleopatry. Panował krótko. Zamordowano go podczas id marcowych, 15 marca 44 roku przed Chrystusem. Zamach zorganizowała grupa republikanów obawiających się powrotu monarchii. 00:05 ERYNIE - LICZBA NIERZĄDNICY Serial kryminalny, 45 min, Ukraina/Polska, 2021 Reżyseria: Borys Lankosz Scenariusz: Igor Brejdygant, Magdalena Lankosz, Władysław Pasikowski, Borys Lankosz Aktorzy: Wojciech Mecwaldowski, Aleksandar Milćević, Irena Wójcik-Świtała, Krzysztof Szczepaniak, Aniela Czartoryska, Andrzej Walden, Wojciech Czerniatowicz, Katarzyna Baszak, Kacper Bator, Maja Luxenberg, Artur Steranko, Tomasz Olejnik, Bartłomiej Bobrowski, Marian Czerski, Zuzanna Zielińska Zdjęcia: Marcin Koszałka Zniecierpliwiony brakiem postępów policji, w sprawę Bajdykowej włącza się jej syn. Inżynier Bajdyk, bogaty, ekscentryczny, nafciarz proponuje Popielskiemu duże wynagrodzenie za znalezienie mordercy matki. Popielski przyjmuje pieniądze i obiecuje dostarczyć mordercę do Bajdyka. Ten będzie mógł się nad nim poznęcać, zanim przekażą go Policji. Jednocześnie Popielski rozkochuje w sobie Renatę i wchodzi w burzliwy erotyczny związek. Popielski z pomocą młodego Żyda oraz Leokadii orientuje się, że kod hebrajski to ciąg matematyczny, w którym każda litera jest przyporządkowana cyfrze. Powstałe w ten sposób kwadraty zwane magicznymi (pewnego rodzaju macierze matematyczne) pozwalają mu przybliżyć się do rozwiązania zagadki. Szef lwowskiej Policji, Zubik, po namowach Zaremby, wbrew Kocowskiemu oraz pod presją opinii publicznej, obiecuje Edwardowi, powrót do Policji w zamian za złapanie Hebraisty. Popielski postanawia złapać mordercę i jednocześnie skorzystać z oferty Bajdyka. W życiu prywatnym Edward stale romansuje z Renatą. Lodzia wyczuwa sytuację i jest zazdrosna. Podczas pewnego upojnego spotkania z Renatą, pod wpływem promieni słonecznych Edward doznaje ataku epilepsji. U Renaty wywołuje to odrazę, obrzydzenie. Ostatecznie ucieka od kochanka. Upokorzony Popielski rzuca się w wir śledztwa. W archiwum lwowskim odkrywa, że gematria i suma liczb w nazwiskach: Luba Bajdykowa oraz Lija Kochówna wynosi 68 zatem kolejna ofiara, też musi mieć tę samą gematrię. W archiwalnym spisie mieszkańców Lwowa odnajduje Chaję Lejbach, której gematria wynosi 68. Okazuje się jednak, że dziś ta kobieta nazywa się hrabina Maria Bekierska. Fakt ten zaczyna wiązać oba śledztwa. Jednocześnie jest to dowód, że hrabia Bekierski jest Żydem. Cóż za chichot historii. Antysemita okazał się Żydem. W archiwum Popielski, trafia też na ślad matematyka, nijakiego Leona Bujko, mieszkającego na Zadwórzańskiej. Udaje się do Bójki. Na miejscu spotyka Renatę Sperling. 01:05 NAJWAŻNIEJSZA RZECZ Film dokumentalny, 44 min, Polska, 2023 Reżyseria: Agnieszka Ostrowska Scenariusz: Agnieszka Ostrowska Zdjęcia: Mirosław Basaj Film "Najważniejsza rzecz" poświęcony jest losom ukraińskich kobiet, które przyjechały do Polski w pierwszych tygodniach rosyjskiej inwazji. Opowiadają o okolicznościach podjęcia decyzji o wyjeździe, traumie, jaką przeszły, oczekiwaniach co do życia w Polsce i powrotu do swojego kraju Ukrainy, a także perspektywach relacji z Europą i Rosją. Punktem wyjścia każdej historii są najważniejsze rzeczy, które bohaterki zabrały ze sobą do Polski - przedmioty najczęściej o charakterze osobistym i sentymentalnym.