TVP Nauka Czwartek, 29.02.2024 06:10 ASTRONARIUM - (45) - "KOSMONAUTYKA" Magazyn, 22 min, Polska, 2017 Scenariusz: Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski W 1978 roku Mirosław Hermaszewski postawił pierwszy polski krok w przestrzeni kosmicznej. Ciągle czekamy jednak na jego następców. Czy dziś są szanse na pojawienie się nowych polskich astronautów? W tym programie poszukamy kandydatów na kolejnego Polaka w kosmosie. 06:40 BILANS ZDROWIA Magazyn, 20 min, Polska, 2022 Zez jest schorzeniem, które dotyka 2-5 % populacji dziecięcej. Dotyczy około 8 mln dzieci na świecie. W programie powiemy, dlaczego nie należy lekceważyć uciekającego oczka i jakie dziś mamy metody korygowania tej wady. W magazynie także o zapaleniu płuc, które u dzieci i osób starszych wymaga pilnej konsultacji lekarskiej. Objawy zapalenia płuc opisał już ojciec medycyny, Hipokrates. Mimo tego aż do XX wieku wielu chorych umierało. Jak dziś diagnozuje się i leczy zapalenie płuc? Będzie też o profilaktyce chorób prostaty. 07:15 PODRÓŻNIK - W POGONI ZA NOA NOA Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz "Noa Noa" to nazwa pamiętnika napisanego przez malarza, Paula Gauguina, podczas pobytu na Tahiti. U schyłku XIX wieku opuścił on Paryż i wyruszył w długą podróż na wyspy Polinezji Francuskiej. Jego losy i tragiczny finał znalazły się w wielu relacjach, powieściach, a nawet filmach. Stał się symbolem niestrudzonej walki artysty z nędzą i niechętną mu społecznością. Kiedy umarł, nie pozostawił po sobie nic, zaledwie kilka talerzy i parę ubrań. Ale obrazy, które malował i które dotąd były odrzucane przez krytykę, nagle stały się obiektami pożądania. Ich ceny z pozycji zero skoczyły do niebotycznych. Niemal chwilę po śmierci Gauguin, który nie miał czym opłacić bieżących potrzeb, stał się milionerem zdolnym do spełnienia każdej zachcianki. Ale wszystko to przyszło za późno. W "Podróżniku" pokażemy drogę, jaką odbył artysta po wylądowaniu na Tahiti. Odwiedzimy Papeete, miasto, w którym się zatrzymał i mieszkał przez jakiś czas. Niegdyś była to siedziba króla Pomare, który spotykał się z wysłannikami angielskiego króla Jerzego w celu sprzedaży sadzonek drzewa chlebowego. Historia została opisana w książce o buncie na statku Bounty i jest żywą po dziś dzień legendą Pacyfiku. Losy Gauguina na Polinezji zakończyły się na wyspie Hiva Oa, gdzie mieszkał pod koniec życia i gdzie zmarł. W reporterskim skrócie pokażemy tę drogę i jego ostatnie miesiąca życia. W programie jak zawsze oprócz spotkań z historią mnóstwo ciekawostek, ludzie związani z tymi miejscami oraz oszałamiające plenery Polinezji. Program prowadzi Anna Kwiatkowska. 07:50 KORONA GÓR POLSKI - ŁYSICA Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis Zdjęcia: Wojciech Jachymiak, Krzysztof Skrok Prowadzący: Marta Manowska Cykliczny program mikroturystyczny poświęcony polskim górom, szczytom, których zdobycie razem z nami gwarantuje wejście do elitarnego klubu zdobywców Korony Polskich Gór. Łysogóry to najwyższe pasmo w Górach Świętokrzyskich. Ponad nie wznosi się Łysica, zwana również Górą św. Katarzyny, miejsce otoczone legendami o słowiańskich wiedźmach, odprawiających na szczycie swoje sabaty, ale też miejsce, które było schronieniem dla polskich partyzantów w trakcie II wojny światowej. Stefan Żeromski przeżył tu najpiękniejsze lata swojego dzieciństwa i zawsze z sentymentem umieszczał w swoich utworach jodłowo - bukowe lasy ze swoich najmłodszych lat. W legendach polskich Łysica zawsze była miejscem, w którym to, co ludzkie i ziemskie, łączyło się z tym, co mistyczne. Nic więc dziwnego, że w jej otoczeniu swoje miejsce odnalazły również relikwie św. Krzyża. Opactwo na Świętym Krzyżu, wskazane przez anioła węgierskiemu królewiczowi Emerykowi na miejsce złożenia relikwii, opiekuje się nimi od czasów króla Bolesława Chrobrego. Stąd też góry otrzymały swoją nazwę: Świętokrzyskie. Nasi przewodnicy oprowadzą nas po wszystkich miejscach, które warto zobaczyć dookoła szczytu oraz wspólnie zdobędziemy pierwszy klejnot z Korony Gór Polski. 08:25 NAJNOWSZE DONIESIENIA ZE ŚWIATA NAUKI (TOP SCIENCE STORIES) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2017 Jeśli ktoś przegapił któreś z najnowszych odkryć naukowych, wyginięcie dinozaurów, egzoplanety, zaćmienie Słońca, wzrost poziomu morza, a nawet ósmy kontynent... Wszystko, co trzeba wiedzieć o odkryciach, które ukształtują świat jutra, jest w tym filmie dokumentalnym. 09:25 GIGANCI NAUKI - POLSKIE GADY I PŁAZY Teleturniej, 45 min, Polska, 2022 Reżyseria: Tomasz Motyl Prowadzący: Łukasz Nowicki Skóra jednych jest sucha i szorstka, może też wytwarzać łuski. Skóra tych drugich przepuszcza wodę i bierze udział w oddychaniu. To tylko niektóre z różnic między gadami i płazami. Te dwie gromady zwierząt z królestwa polskiej fauny są bohaterami dzisiejszego odcinka "Gigantów nauki". Uczestnicy tego odcinka teleturnieju zmierzą się z wiedzą o tajemnicach i ciekawostkach dotyczących rodzimych jaszczurek, węży i żab, ich bogactwem gatunkowym, obyczajami i budzącymi podziw niecodziennymi umiejętnościami, a także znaczeniem, zagrożeniami i zagadnieniami dotyczącymi ochrony polskiej herpetofauny. "Giganci nauki" to teleturniej oparty na oryginalnym formacie TVP, dedykowany wyłącznie wiedzy naukowej, znakomite połączenie emocji i zabawy z edukacją i misją popularyzacji nauki. Każdy odcinek to jeden temat i jeden zwycięzca, ten, który zna najlepsze odpowiedzi na pytania przygotowywane przez ekspertów, dziennikarzy i konkurentów. To teleturniej, w którym liczy się wyłącznie wiedza. Dla zawodników to rywalizacja, dla widzów - pełna emocji przygoda z zagadkami i tajemnicami nauki. Na zwycięzcę teleturnieju czeka tytuł Giganta Nauki i nagroda 20 tys. PLN. Teleturniej składa się z 3 rund i finału wieńczącego dzieło. Zasady poszczególnych rund różnią się od siebie, punkty poszczególnych rund sumują się. 10:25 PODRÓŻNIK - TIKAL Cykl reportaży, 16 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Gęsta dżungla w Gwatemali kryje wiele tajemnic. Jedną z nich jest odpowiedź na pytanie, dlaczego setki tysięcy ludzi zamieszkujących te tereny nagle opuściły żyzne pielesze i wyruszyły w daleką wędrówkę. Wiele wieków temu, w północnej części dzisiejszej Gwatemali znajdowało się miasto Tikal. Prowadziły do niego liczne trakty. Jezioro Peten było centrum życia gospodarczego i kulturalnego. Kwitły interesy, ożywiony handel, rodziła się sztuka, muzyka i edukacja. Miasto było potężnym ośrodkiem politycznym Majów. Nagle wszystko zamarło. Ludzie opuścili to miejsce. Potężne budowle poczęła zarastać dżungla. Na wieki zostały zapomniane. Odkryto je na nowo w XIX wieku. Gwatemala, w przeciwieństwie do Meksyku, nie była miejscem eksploracji na skalę Meksyku. Tam liczne miasta z epoki prekolumbijskiej szybko stały się miejscem badań archeologicznych. W malutkiej Gwatemali centra dawnego życia Majów pozostały zapomniane. Dopiero całkiem niedawno większość z nich została odrestaurowana, zabezpieczona i otwarta dla turystów. Tikal swoim rozmachem i finezją architektury zaskoczył wszystkich, nawet wytrawnych znawców kultury Majów. W "Podróżniku" pokażemy wszystko to, co kojarzy się z zamierzchłym początkiem historii Majów. Tło, życie codzienne, geografia, warunki naturalne. Następnie krok po kroku poruszać się będziemy po Tikalu. Ruiny miasta to obecnie Park Narodowy wpisany na listę UNESCO. To rozległy obszar porośnięty gęstą roślinnością. Zwiedzanie całego kompleksu architektonicznego zajmuje cały dzień. W programie porady, jak dostać się do Gwatemali i Tikalu, jak uniknąć niebezpieczeństw związanych z daleką podróżą do tego tropikalnego kraju. Program prowadzi Anna Kwiatkowska. 10:50 CZY WIESZ, ŻE? - /18/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 18 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie. Ten odcinek omawia zespół napięcia powakacyjnego. Jakie są jego przyczyny i jak z nim wygrać? Jak przygotować dzieci do powrotu do szkoły po wakacjach? Czy obowiązująca od lat 70. XX wieku koedukacja w szkołach to dobry pomysł? Niektórzy radzą odwrót od klas mieszanych. 11:20 BILANS ZDROWIA Magazyn, 20 min, Polska, 2022 Zez jest schorzeniem, które dotyka 2-5 % populacji dziecięcej. Dotyczy około 8 mln dzieci na świecie. W programie powiemy, dlaczego nie należy lekceważyć uciekającego oczka i jakie dziś mamy metody korygowania tej wady. W magazynie także o zapaleniu płuc, które u dzieci i osób starszych wymaga pilnej konsultacji lekarskiej. Objawy zapalenia płuc opisał już ojciec medycyny, Hipokrates. Mimo tego aż do XX wieku wielu chorych umierało. Jak dziś diagnozuje się i leczy zapalenie płuc? Będzie też o profilaktyce chorób prostaty. 11:45 PODRÓŻNIK - W POGONI ZA NOA NOA Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz "Noa Noa" to nazwa pamiętnika napisanego przez malarza, Paula Gauguina, podczas pobytu na Tahiti. U schyłku XIX wieku opuścił on Paryż i wyruszył w długą podróż na wyspy Polinezji Francuskiej. Jego losy i tragiczny finał znalazły się w wielu relacjach, powieściach, a nawet filmach. Stał się symbolem niestrudzonej walki artysty z nędzą i niechętną mu społecznością. Kiedy umarł, nie pozostawił po sobie nic, zaledwie kilka talerzy i parę ubrań. Ale obrazy, które malował i które dotąd były odrzucane przez krytykę, nagle stały się obiektami pożądania. Ich ceny z pozycji zero skoczyły do niebotycznych. Niemal chwilę po śmierci Gauguin, który nie miał czym opłacić bieżących potrzeb, stał się milionerem zdolnym do spełnienia każdej zachcianki. Ale wszystko to przyszło za późno. W "Podróżniku" pokażemy drogę, jaką odbył artysta po wylądowaniu na Tahiti. Odwiedzimy Papeete, miasto, w którym się zatrzymał i mieszkał przez jakiś czas. Niegdyś była to siedziba króla Pomare, który spotykał się z wysłannikami angielskiego króla Jerzego w celu sprzedaży sadzonek drzewa chlebowego. Historia została opisana w książce o buncie na statku Bounty i jest żywą po dziś dzień legendą Pacyfiku. Losy Gauguina na Polinezji zakończyły się na wyspie Hiva Oa, gdzie mieszkał pod koniec życia i gdzie zmarł. W reporterskim skrócie pokażemy tę drogę i jego ostatnie miesiąca życia. W programie jak zawsze oprócz spotkań z historią mnóstwo ciekawostek, ludzie związani z tymi miejscami oraz oszałamiające plenery Polinezji. Program prowadzi Anna Kwiatkowska. 12:15 KORONA GÓR POLSKI - ŁYSICA Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis Zdjęcia: Wojciech Jachymiak, Krzysztof Skrok Prowadzący: Marta Manowska Cykliczny program mikroturystyczny poświęcony polskim górom, szczytom, których zdobycie razem z nami gwarantuje wejście do elitarnego klubu zdobywców Korony Polskich Gór. Łysogóry to najwyższe pasmo w Górach Świętokrzyskich. Ponad nie wznosi się Łysica, zwana również Górą św. Katarzyny, miejsce otoczone legendami o słowiańskich wiedźmach, odprawiających na szczycie swoje sabaty, ale też miejsce, które było schronieniem dla polskich partyzantów w trakcie II wojny światowej. Stefan Żeromski przeżył tu najpiękniejsze lata swojego dzieciństwa i zawsze z sentymentem umieszczał w swoich utworach jodłowo - bukowe lasy ze swoich najmłodszych lat. W legendach polskich Łysica zawsze była miejscem, w którym to, co ludzkie i ziemskie, łączyło się z tym, co mistyczne. Nic więc dziwnego, że w jej otoczeniu swoje miejsce odnalazły również relikwie św. Krzyża. Opactwo na Świętym Krzyżu, wskazane przez anioła węgierskiemu królewiczowi Emerykowi na miejsce złożenia relikwii, opiekuje się nimi od czasów króla Bolesława Chrobrego. Stąd też góry otrzymały swoją nazwę: Świętokrzyskie. Nasi przewodnicy oprowadzą nas po wszystkich miejscach, które warto zobaczyć dookoła szczytu oraz wspólnie zdobędziemy pierwszy klejnot z Korony Gór Polski. 12:50 CZY WIESZ, ŻE? - /19/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 18 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie. Tematem tego odcinka są zajęcia dodatkowe dla dzieci. Jaki sport będzie najlepszy dla nieśmiałka, a jaki dla wulkanu energii? Badacze nie mają wątpliwości - gra na dowolnym instrumencie muzycznym przekłada się na lepsze wyniki w matematyce i językach obcych. Z kolei dowolne zajęcia grupowe nauczą dzieci autonomii, odpowiedzialności i kreatywności. Zajęcia dodatkowe dla dzieci to inwestycja w ich zdrowie i kapitał na przyszłość. 14:05 NAJNOWSZE DONIESIENIA ZE ŚWIATA NAUKI (TOP SCIENCE STORIES) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2017 Jeśli ktoś przegapił któreś z najnowszych odkryć naukowych, wyginięcie dinozaurów, egzoplanety, zaćmienie Słońca, wzrost poziomu morza, a nawet ósmy kontynent... Wszystko, co trzeba wiedzieć o odkryciach, które ukształtują świat jutra, jest w tym filmie dokumentalnym. 15:10 ZIEMIA WIDZIANA Z KOSMOSU ODC. 1 (EARTH FROM SPACE. 1. A NEW PERSPECTIVE) Serial dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Barny Revill, Chloe Sarosh Lektor: Janusz Szydłowski Dokument, w którym w czterech częściach widzowie mają okazję obserwować naszą planetę i życie na niej z lotu satelity. To przełomowa technika filmowania, która przyniosła niesamowite rezultaty. Stada słoni wędrujące w poszukiwaniu wody, wirujące błękity kwitnącego planktonu, kolonie pingwinów, zorza polarna czy światła miast widziane z kosmosu. Czegoś takiego jeszcze nie można było oglądać. Czy takie widoki z kosmosu mogą nas zmobilizować do dbania o naszą planetę? To był również powód zrealizowania tej serii. Odcinek. 1. New Perspective. Satelity odkrywają nieznane wcześniej kolonie pingwinów oraz tajemnicze lodowe kręgi, które mogą zagrażać młodym fokom. Dokonują też zaskakujących odkryć w najodleglejszych zakątkach Ziemi. Za każdym obrazem kryje się jakaś historia. Oto nasz dom; nigdy wcześniej go w ten sposób nie oglądaliśmy. Ziemię okrąża ponad tysiąc satelitów. Niektóre z nich przesyłają nam obrazy tak szczegółowe, że widzimy na nich poszczególne zwierzęta. Możemy też jednocześnie śledzić je na ziemi. Kenia, Afryka Wschodnia. Zielone brzegi rzeki. Przy uważnym spojrzeniu widać szare cielska. To rodzina słoni. Wyruszyliśmy w kosmos w poszukiwaniu innych światów. Ale gdy tylko spojrzymy wstecz, widzimy, jak wyjątkowy jest nasz dom. 16:05 PODRÓŻNIK - SOWETO Cykl reportaży, 16 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Nazwa Soweto to skrót od angielskiego określenia południowo - wschodni township, czyli dzielnica przeznaczona w czasach apartheidu wyłącznie dla czarnych. Obecnie Soweto ma cztery miliony mieszkańców. Niespełna dziesięć procent to biali. Są tu biedne i bogate osiedla. A przede wszystkim niepowtarzalna atmosfera. Zapraszamy na wyprawę, podczas której odkryjemy historię i współczesność Soweto, zmierzymy się także ze stereotypami dotyczącymi tego miejsca. Administracyjnie Soweto jest dzielnicą Johanesburga, tyle że położoną kilkanaście kilometrów od centrum. To miejsce jest wyjątkowe ze względu na historię walki z apartheidem. To tutaj została przyjęta Karta Wolności, która stała się później fundamentem południowoafrykańskiej konstytucji. Tu odbył się historyczny kongres w 1955 roku. Dotrzemy do domu Nelsona Mandeli przy ulicy Vilikazi, tej samej, przy której mieszkał arcybiskup Desmond Tutu, to jedyne miejsce na świecie, gdzie w jednym miejscu mieszkało dwóch laureatów Pokojowej Nagrody Nobla. Pokażemy osiedla tworzone półlegalnie przez przybyszów z różnych części kraju, którzy w Soweto chcą znaleźć lepsze niż na prowincji życie. Na jednym z największych cmentarzy na świecie - Avalon - opowiemy historię Hektora Pietersena, trzynastoletniego chłopca, który został zabity przez policję w czasie strajku szkolnego w 1976 roku. 16:35 CZY WIESZ, ŻE? - /20/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 18 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie. Pchły, wszy, roztocza - w tym odcinku wypowiadamy im wojnę. Najpierw szukamy przyczyn pojawiania się pcheł w sierści naszych czworonożnych pupili, wszy we włosach naszych dzieci, roztoczy w naszym domu, potem - skutecznych sposobów pozbycia się tych pasożytów. 17:00 ASTRONARIUM - (46) - "BOHDAN PACZYŃSKI" Magazyn, 22 min, Polska, 2017 Scenariusz: Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski Bohdan Paczyński, człowiek, którego teorie obiegły cały świat i do dziś inspirują naukowców na wszystkich kontynentach. Profesor Paczyński to jedna z najważniejszych postaci światowej astrofizyki XX wieku. 17:35 ZMIANA KLIMATU: FAKTY - /1/ (CLIMATE CHANGE: THE FACTS) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2019 Zaledwie dwa stopnie Celsjusza dzielą nas od katastrofy klimatycznej. Jeśli tempo globalnego ocieplenia będzie się utrzymywać, w ciągu 40 lat osiągniemy próg trwałych szkód dla środowiska. Ale mamy możliwość, aby temu zapobiec. Ten dwuodcinkowy film w prosty, ale poruszający sposób przedstawia fakty na temat globalnego ocieplenia. Opowiada o życiu ludzi dotkniętych zmianami klimatycznymi i o ludziach, którzy z tymi zmianami walczą. Czołowi światowi eksperci ujawniają wydarzenia, które na nowo definiują nasze horyzonty. "To największe wyzwanie, przed jakim stanęliśmy. I ludzkość może temu sprostać". Takie jest przesłanie tego filmu. 18:35 BILANS ZDROWIA Magazyn, 19 min, Polska, 2022 Autor: Marianna Dufek Gdy lato jest w pełni, a temperatury pną się w górę, większość ludzi opuszcza chłodne cztery ściany, by złapać choć trochę opalenizny i witaminy D. Choć przebywanie na słońcu ma wiele korzyści i warto to robić, należy jednocześnie pamiętać o zasadach bezpieczeństwa. 18:55 PODRÓŻNIK - JOHANNESBURG Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Proponujemy wyprawę do Johannesburga - największego z afrykańskich miast, położonego w Republice Południowej Afryki, na rozległej równinie, na której w 1886 r. odkryto złoto. Obóz jego poszukiwaczy w ciągu kilkunastu miesięcy rozrósł się do rozmiarów kilkusettysięcznego miasta. W programie historia Johannesburga, ale także jego współczesność. Architektura miasta przypomina o czasach apartheidu. W nowoczesnym centrum mieli prawo mieszkać wyłącznie biali mieszkańcy RPA. Na obrzeżach powstawały osiedla dla czarnej i kolorowej ludności. Autorzy odwiedzą jedne i drugie. Pokażą, jak współcześnie wygląda życie w Johannesburgu. Czy prawdziwe są opinie o tym, że to jedno z najbardziej niebezpiecznych miast na świecie? Autorzy zaprezentują też smaki afrykańskiej kuchni, a także wybiorą się do muzeum apartheidu, by przypomnieć historię ponad 50 lat prześladowań rasowych, które wzbudziły protesty światowej opinii publicznej. 19:30 POLSKIE PARKI NARODOWE - SŁOWIŃSKI PARK NARODOWY Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Rafał Kołodziej Scenariusz: Agnieszka Niwińska Prowadzący: Dariusz Gross Dariusz Gross, dziennikarz, zafascynowany przyrodą poszukiwacz - odkrywca, pokazuje znane parki narodowe z innej, zaskakującej strony, przez pryzmat pracy naukowców zgłębiających sekrety ekosystemów i pracujących nad ich zachowaniem dla przyszłych pokoleń. To program odkrywający osobliwości przyrody i ukazujący wyjątkowość poszczególnych parków narodowych w Polsce. Tu spotykają się nowoczesne technologie badawcze z odwiecznym dziełem natury. 20:00 POWRÓT NA KSIĘŻYC (BACK TO THE MOON) Film dokumentalny, 53 min, Francja, 2018 Reżyseria: Charles - Antoine de Rouvre To był 20 lipca 1969 roku. Rakieta Apollo 11 wystrzelona została z wyrzutni z przylądka Canaveral, czekając na historyczną i szaloną misję. Po raz pierwszy wylądowała na powierzchni Księżyca, aby otworzyć nowy rozdział w historii ludzkości. Przed ekranami telewizorów zasiadło kilkaset milionów widzów na całym świecie. Film powstał z okazji 50. rocznicy tego wydarzenia. Program Apollo był serią amerykańskich lotów kosmicznych przygotowywanych od roku 1961 i zrealizowanych w latach 1966 - 1972. Celem programu było lądowanie człowieka na Księżycu, a następnie jego bezpieczny powrót na Ziemię. Zadanie zostało zrealizowane w 1969 roku, w czasie misji Apollo 11. Członkowie załogi: Neil Armstrong, Edwin Aldrin oraz Michael Collins postawili stopy na pokrytej pyłem powierzchni Srebrnego Globu. Następnie przeprowadzili badania naukowe, ustawili amerykańską flagę i zebrali 21, 7 kilogramów kamieni, piasku i pyłu. Zadanie zrodziło się po słynnej deklaracji prezydenta Kennedy ’ego. W filmie raz po raz przeżyjemy kluczowe momenty tych 8 dni, 3 godzin, 18 minut i 35 sekund. Usłyszymy niesamowite komentarze i opinie o misji wysłania ludzi w kosmos i na Księżyc. Mieszkańcy świata właśnie uświadomili sobie, że ludzkość jest niezwykle krucha w bezmiarze kosmosu. Ten film to niezwykła podróż dokumentalna, prawdziwy powrót na srebrny glob, który w ostatnich latach ponownie stał się celem agencji kosmicznych. Wykorzystano archiwalia, wypowiedzi ekspertów i świadków tamtych, historycznych faktów. 21:05 SEKRETY STAROŻYTNYCH INŻYNIERÓW - /1/ (ANCIENT ENGINEERING) Serial dokumentalny, 50 min, Niderlandy (Holandia), 2021 Połączenie koła i drogi jest prawdopodobnie największym osiągnięciem inżynieryjnym wszech czasów. Pierwsze znalezione przez archeologów koło ma ponad 5000 lat. Dziś nasza planeta niemal żyje dźwiękiem kół na asfalcie z liczbą 1, 2 miliarda pojazdów pokonujących miliony kilometrów dróg przecinających wszystkie kontynenty. Droga była niezwykle ważnym elementem rozwoju ludzkości i jest uważana za jeden z triumfów starożytnej inżynierii, umożliwiających ludziom swobodę poruszania się. Pierwszy odcinek 10-odcinkowej serii dokumentalnej ukazującej najbardziej niezwykłe i intrygujące osiągnięcia inżynierii z czasów starożytnych, które inspirują także inżynierów współczesnych. 22:10 PODRÓŻNIK - SOWETO Cykl reportaży, 16 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Nazwa Soweto to skrót od angielskiego określenia południowo - wschodni township, czyli dzielnica przeznaczona w czasach apartheidu wyłącznie dla czarnych. Obecnie Soweto ma cztery miliony mieszkańców. Niespełna dziesięć procent to biali. Są tu biedne i bogate osiedla. A przede wszystkim niepowtarzalna atmosfera. Zapraszamy na wyprawę, podczas której odkryjemy historię i współczesność Soweto, zmierzymy się także ze stereotypami dotyczącymi tego miejsca. Administracyjnie Soweto jest dzielnicą Johanesburga, tyle że położoną kilkanaście kilometrów od centrum. To miejsce jest wyjątkowe ze względu na historię walki z apartheidem. To tutaj została przyjęta Karta Wolności, która stała się później fundamentem południowoafrykańskiej konstytucji. Tu odbył się historyczny kongres w 1955 roku. Dotrzemy do domu Nelsona Mandeli przy ulicy Vilikazi, tej samej, przy której mieszkał arcybiskup Desmond Tutu, to jedyne miejsce na świecie, gdzie w jednym miejscu mieszkało dwóch laureatów Pokojowej Nagrody Nobla. Pokażemy osiedla tworzone półlegalnie przez przybyszów z różnych części kraju, którzy w Soweto chcą znaleźć lepsze niż na prowincji życie. Na jednym z największych cmentarzy na świecie - Avalon - opowiemy historię Hektora Pietersena, trzynastoletniego chłopca, który został zabity przez policję w czasie strajku szkolnego w 1976 roku. 22:40 ZMIANA KLIMATU: FAKTY - /1/ (CLIMATE CHANGE: THE FACTS) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2019 Zaledwie dwa stopnie Celsjusza dzielą nas od katastrofy klimatycznej. Jeśli tempo globalnego ocieplenia będzie się utrzymywać, w ciągu 40 lat osiągniemy próg trwałych szkód dla środowiska. Ale mamy możliwość, aby temu zapobiec. Ten dwuodcinkowy film w prosty, ale poruszający sposób przedstawia fakty na temat globalnego ocieplenia. Opowiada o życiu ludzi dotkniętych zmianami klimatycznymi i o ludziach, którzy z tymi zmianami walczą. Czołowi światowi eksperci ujawniają wydarzenia, które na nowo definiują nasze horyzonty. "To największe wyzwanie, przed jakim stanęliśmy. I ludzkość może temu sprostać". Takie jest przesłanie tego filmu. 23:45 BILANS ZDROWIA Magazyn, 19 min, Polska, 2022 Autor: Marianna Dufek Gdy lato jest w pełni, a temperatury pną się w górę, większość ludzi opuszcza chłodne cztery ściany, by złapać choć trochę opalenizny i witaminy D. Choć przebywanie na słońcu ma wiele korzyści i warto to robić, należy jednocześnie pamiętać o zasadach bezpieczeństwa. 00:20 POLSKIE PARKI NARODOWE - SŁOWIŃSKI PARK NARODOWY Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Rafał Kołodziej Scenariusz: Agnieszka Niwińska Prowadzący: Dariusz Gross Dariusz Gross, dziennikarz, zafascynowany przyrodą poszukiwacz - odkrywca, pokazuje znane parki narodowe z innej, zaskakującej strony, przez pryzmat pracy naukowców zgłębiających sekrety ekosystemów i pracujących nad ich zachowaniem dla przyszłych pokoleń. To program odkrywający osobliwości przyrody i ukazujący wyjątkowość poszczególnych parków narodowych w Polsce. Tu spotykają się nowoczesne technologie badawcze z odwiecznym dziełem natury. 01:00 POWRÓT NA KSIĘŻYC (BACK TO THE MOON) Film dokumentalny, 53 min, Francja, 2018 Reżyseria: Charles - Antoine de Rouvre To był 20 lipca 1969 roku. Rakieta Apollo 11 wystrzelona została z wyrzutni z przylądka Canaveral, czekając na historyczną i szaloną misję. Po raz pierwszy wylądowała na powierzchni Księżyca, aby otworzyć nowy rozdział w historii ludzkości. Przed ekranami telewizorów zasiadło kilkaset milionów widzów na całym świecie. Film powstał z okazji 50. rocznicy tego wydarzenia. Program Apollo był serią amerykańskich lotów kosmicznych przygotowywanych od roku 1961 i zrealizowanych w latach 1966 - 1972. Celem programu było lądowanie człowieka na Księżycu, a następnie jego bezpieczny powrót na Ziemię. Zadanie zostało zrealizowane w 1969 roku, w czasie misji Apollo 11. Członkowie załogi: Neil Armstrong, Edwin Aldrin oraz Michael Collins postawili stopy na pokrytej pyłem powierzchni Srebrnego Globu. Następnie przeprowadzili badania naukowe, ustawili amerykańską flagę i zebrali 21, 7 kilogramów kamieni, piasku i pyłu. Zadanie zrodziło się po słynnej deklaracji prezydenta Kennedy ’ego. W filmie raz po raz przeżyjemy kluczowe momenty tych 8 dni, 3 godzin, 18 minut i 35 sekund. Usłyszymy niesamowite komentarze i opinie o misji wysłania ludzi w kosmos i na Księżyc. Mieszkańcy świata właśnie uświadomili sobie, że ludzkość jest niezwykle krucha w bezmiarze kosmosu. Ten film to niezwykła podróż dokumentalna, prawdziwy powrót na srebrny glob, który w ostatnich latach ponownie stał się celem agencji kosmicznych. Wykorzystano archiwalia, wypowiedzi ekspertów i świadków tamtych, historycznych faktów. 02:10 PODRÓŻNIK - JOHANNESBURG Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Proponujemy wyprawę do Johannesburga - największego z afrykańskich miast, położonego w Republice Południowej Afryki, na rozległej równinie, na której w 1886 r. odkryto złoto. Obóz jego poszukiwaczy w ciągu kilkunastu miesięcy rozrósł się do rozmiarów kilkusettysięcznego miasta. W programie historia Johannesburga, ale także jego współczesność. Architektura miasta przypomina o czasach apartheidu. W nowoczesnym centrum mieli prawo mieszkać wyłącznie biali mieszkańcy RPA. Na obrzeżach powstawały osiedla dla czarnej i kolorowej ludności. Autorzy odwiedzą jedne i drugie. Pokażą, jak współcześnie wygląda życie w Johannesburgu. Czy prawdziwe są opinie o tym, że to jedno z najbardziej niebezpiecznych miast na świecie? Autorzy zaprezentują też smaki afrykańskiej kuchni, a także wybiorą się do muzeum apartheidu, by przypomnieć historię ponad 50 lat prześladowań rasowych, które wzbudziły protesty światowej opinii publicznej.