TVP3 Niedziela, 10.03.2024 06:00 DZIKA POLSKA - W KRAINIE JASKIŃ I WĄWOZÓW Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2007 Reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Zdjęcia: Tomasz Michalowski Prowadzący: Tomasz Kłosowski, Marcin Kostrzyński Lektor: Dariusz Odija Jura Krakowsko-Częstochowska - największy w Polsce obszar występowania jurajskich wapieni, rejon, w którym grupuje się większa część jaskiń naszego kraju (1804 jaskinie o długości 31833 m). Prawie 1/3 z nich leży w Ojcowskim Parku Narodowym. W głębokich jaskiniach Ojcowa hibernują nietoperze. Wilgoć zwabia też większość owadów. Jesienią, od października zaczynają pojawiać się liczniej motyle. Tworzą masowe skupienia na ścianach jaskiń w pobliżu otworów. W miarę zbliżania się zimy ilość tych motyli rośnie, pojawiają się komary. Z początkiem mrozów cały zespól jest już uformowany. Przy silnych mrozach przesuwa się on nieco ku wnętrzu jaskiń, nigdy jednak daleko za linie zasięgu światła. Gatunki, które przeżyją zaczynają opuszczać swoje zimowiska w kwietniu, do czerwca ściany są niemal puste. W życiu owadów tworzących ten zimowy zespól jaskinie odgrywają role schronienia, kwatery zimowej. Są to gatunki zimujące w postaci dojrzalej, a nie w postaci jaj lub poczwarek jak większość owadów. Jaskinia Ciemna jest jedną z najstarszych siedzib człowieka w Polsce. Tutaj odkryto jedne z pierwszych śladów człowieka na ziemiach polskich, pochodzące sprzed ok. 122 tys. lat. Jest to zarazem jedno z kilkudziesięciu centrów pojawienia się gromad ludzkich w Europie Środkowej. Po jaskiniach w Ojcowskim Parku Narodowym oprowadzą nas pasjonaci przyrody: Tomasz Kłosowski i Marcin Kostrzyński. 06:35 POLSKIE DZIEDZICTWO S.II - SEZON 2 ODC. 9 Magazyn historyczny, 28 min, Polska, 2022 Reżyseria: Maciej Kłobucki Scenariusz: Tomasz Kępski, Bartosz Kucharski, Kamil Szymański W drugim sezonie programu "Polskie dziedzictwo" przybliżona zostanie widzom zapomniana historia polskiej spuścizny na Litwie, Łotwie oraz w Estonii. W tym odcinku wybierzemy się między innymi do Solecznik i Miednik Królewskich. 07:35 SZLAK PRZYDROŻNYCH KAPLICZEK - ODC. 24 KAPLICZKI KUPIECKIE Cykl reportaży, 12 min, Polska, 2022 Reżyseria: Filip Kmera Cykl opowiada o szlakach przydrożnych kapliczek Małopolski, Śląska i Podkarpacia. Historia, otoczenie, zdjęcia archiwalne. W kolejnym odcinku odwiedzimy kapliczki związane z rzemieślnikami i przedsiębiorcami. 07:55 NATURA BEZ GRANIC - SEZON 2 ODC. 2 Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Sławomir Czyrnek Scenariusz: Marcin Krzyżański Zdjęcia: Jan Mamoń, Krystian Matysek Nasze pogranicze to również obszar fascynującej i niezwykle zróżnicowanej przyrody: od Bieszczad, Gór Słonych i Pogórza Przemyskiego przez Roztocze i Polesie po Dolinę Bugu. Na tych terenach można spotkać gatunki zwierząt i roślin, których na próżno już dziś szukać w innych częściach Europy. Pogranicze jest domem niedźwiedzi, rysi i wilków. Wielkie leśne przestrzenie przemierzają stada jeleni i żubrów. Przyroda nie zna granic. Wilcze rodziny z pogranicza mają swoje terytoria na terenie Polski i Ukrainy. Po jednej stronie polują, po drugiej mają bezpieczne ostoje, w których wychowują potomstwo. Stada roślinożerców, jeleni czy żubrów, w rocznym cyklu wędrówki w poszukiwaniu najlepszych żerowisk regularnie przekraczają graniczny San. Administracyjne linie podziałów nie są też znane ptakom. Bociany gnieżdżące się w przygranicznych wioskach regularnie latają na łowy na łąki po obu stronach granicy. Podobnie rzecz ma się z orłami przednimi i orlikami zamieszkującymi lasy Pogórza Przemyskiego. 08:30 CAŁKIEM NIEZŁA HISTORIA - PODAROWAĆ CZAS Cykl reportaży, 12 min, Polska, 2023 Stowarzyszenie Mali Bracia Ubogich (OPP) postanowiło w różnych regionach Polski stworzyć rejestr potrzebujących starszych ludzi, żeby następnie połączyć ich w pary z nieco młodszymi wolontariuszami. Cały projekt okazał się pomocny nie tylko dla osób w kryzysie samotności seniorów, ale jest też sposobem na radzenie sobie z nieco bardziej współczesnymi problemami młodego pokolenia. Nowe relacje umożliwiają wymianę doświadczeń, wzajemną naukę, a z czasem przeradzają się w przyjaźnie. 08:50 CAŁKIEM NIEZŁA HISTORIA - NIE KUPIĘ CI LIZAKA Cykl reportaży, 12 min, Polska, 2023 26 - letnia Ola i 23 - letni Gabryś, oboje z mentalnością 8 - letnich dzieci, wiecznie głodni, trzeba ich pilnować (dzięki zaangażowaniu rodziców do dziś są szczupli). Do tego są w pewnym stopniu upośledzeni umysłowo. Rodzice dzieci znają się od dawna, ta choroba integruje rodziny z całej Polski, na Facebooku itd. Choroba ma fachową nazwę: zespół Pradera Williego 16:00 NA SYGNALE - ODC. 323 "NA MOJĄ ODPOWIEDZIALNOŚĆ" Serial fabularyzowany TVP, 23 min, Polska, 2021 Reżyseria: Marcin Cygal Scenariusz: Łukasz Jakubowski, Maura Ładosz Zdjęcia: Wojciech Oleksiejuk Aktorzy: Edyta Bełza (Zosia), Kamil Wodka (Nowy), Wojciech Zygmunt (Kuba), Hubert Jarczak (Beniamin), Tomasz Piątkowski (Góra), Lea Oleksiak (Anna), Wojciech Kuliński (Wiktor), Dariusz Wieteska (Piotr), Monika Mazur-Chrapusta (Martyna), Anna Wysocka-Jaworska (Basia), Justyna Sieniawska (Górska), Maria Gładkowska (Helena), Wojciech Raszewski (Paweł), Jadwiga Wianecka (Katarzyna), Ludmiła Witkowska (Yana) Wiktor z niepokojem odkrywa, że jego matka razem z Beniem odwiedzili onkologa. Tymczasem Martyna i Piotr mają przetransportować karetką na lotnisko słynną gwiazdę kina, Helenę Krynicką-Rosę. Aktorka prosi jednak ratowników, by "po drodze" zawieźli ją pod Warszawę. Nagle nasilają się jej problemy z sercem. Gdy zespół dociera na miejsce, pojawiają się kolejne komplikacje. 01:50 POLSKIE DZIEDZICTWO S.II - SEZON 2 ODC. 9 Magazyn historyczny, 28 min, Polska, 2022 Reżyseria: Maciej Kłobucki Scenariusz: Tomasz Kępski, Bartosz Kucharski, Kamil Szymański W drugim sezonie programu "Polskie Dziedzictwo" przybliżona zostanie widzom zapomniana historia polskiej spuścizny na Litwie, Łotwie oraz w Estonii. W tym odcinku wybierzemy się między innymi do Solecznik i Miednik Królewskich. 02:20 NATURA BEZ GRANIC - SEZON 2 ODC. 2 Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Sławomir Czyrnek Scenariusz: Marcin Krzyżański Zdjęcia: Jan Mamoń, Krystian Matysek Nasze pogranicze to również obszar fascynującej i niezwykle zróżnicowanej przyrody: od Bieszczad, Gór Słonych i Pogórza Przemyskiego przez Roztocze i Polesie po Dolinę Bugu. Na tych terenach można spotkać gatunki zwierząt i roślin, których na próżno już dziś szukać w innych częściach Europy. Pogranicze jest domem niedźwiedzi, rysi i wilków. Wielkie leśne przestrzenie przemierzają stada jeleni i żubrów. Przyroda nie zna granic. Wilcze rodziny z pogranicza mają swoje terytoria na terenie Polski i Ukrainy. Po jednej stronie polują, po drugiej mają bezpieczne ostoje, w których wychowują potomstwo. Stada roślinożerców, jeleni czy żubrów, w rocznym cyklu wędrówki w poszukiwaniu najlepszych żerowisk regularnie przekraczają graniczny San. Administracyjne linie podziałów nie są też znane ptakom. Bociany gnieżdżące się w przygranicznych wioskach regularnie latają na łowy na łąki po obu stronach granicy. Podobnie rzecz ma się z orłami przednimi i orlikami zamieszkującymi lasy Pogórza Przemyskiego. 03:25 KULTURA, GIEDROYĆ I INNI. Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2022 Reżyseria: Tadeusz Śmiarowski Film o Jerzym Giedroyciu i fenomenie, jakim był i jeszcze ciągle jest założony przez niego Instytut Literacki. Jest naszym wspólnym, wielkim dziedzictwem, zasługującym na ciągłe przypominanie i nowe opracowania. Celem filmu jest jednak nie tylko przypominanie, ale też próba pokazania tego, co po Instytucie pozostało.