TVP Dokument Środa, 06.03.2024 05:15 POLSKIE PARKI NARODOWE - KARKONOSKI PARK NARODOWY Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Rafał Kołodziej Scenariusz: Agnieszka Niwińska Prowadzący: Dariusz Gross Prowadzący program Dariusz Gross to dziennikarz, zafascynowany przyrodą poszukiwacz - odkrywca. Pokazuje parki narodowe, które znamy jako turyści, z zaskakującej strony, przez pryzmat pracy naukowców zgłębiających sekrety ekosystemów i pracujących nad ich zachowaniem dla przyszłych pokoleń. To program o osobliwościach przyrody, ukazujący wyjątkowość poszczególnych parków narodowych w Polsce, w którym spotykają się nowoczesne technologie badawcze z odwiecznym dziełem natury. 05:50 WETERYNARZE Z SERCEM - /27/ Reality show, 21 min, Polska, 2017 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska W kolejnym odcinku programu zobaczymy dwie historie. Pierwsza, jak z filmu, która nadaje nowe znaczenie cytatowi z Forresta Gumpa - "Run, Forrest, run!" (Biegnij, Forrest, biegnij!). To wzruszająca opowieść o psie, wielu dniach jego cierpienia i wytrwałości lekarzy. Druga - o hańbiącym człowieka procederze, czyli targach koni, podczas których często zapomina się, że przedmiotem handlu jest żywe stworzenie. Jaki los czekałby Foresta i ciężarną klacz, gdyby nie determinacja dobrych, wrażliwych ludzi? 06:20 WYSPY PRZYSZŁOŚCI - ODC. 2 MADERA (ISLANDS OF THE FUTURE 2. MADEIRA) Serial dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2015 Reżyseria: Michael R. Gartner Pięcioodcinkowy cykl dokumentalny o wyspach przyszłości. Seria przedstawia wyspy takie jak El Hierro, Orkady, Madera, Islandia oraz Sams i toczące się na nich życie. Świat przeżywa kryzys energetyczny, który cały czas się pogłębia, ropa i gaz kosztują coraz więcej, a węgiel napędza globalne zmiany klimatyczne. Rozwiązanie tych problemów można odnaleźć na morzu, u wybrzeży kontynentu, na wyspach Europy. Życiu na wyspach z dala od lądu i dużych miast towarzyszyło od zawsze szukanie sposobów na przetrwanie. Dzięki swojej hisotrii i mentalności, w której na co dzień musieli radzić sobie z ograniczoną przestrzenią i zasobami, to właśnie wyspiarze są dobrze przygotowani do opanowania nowej przyszłości energetycznej. 07:25 OPOWIEŚCI ŚRÓDZIEMNOMORSKIEGO LASU - LAS STULETNICH DĘBÓW (STORIES OF THE MEDITERRANEAN FOREST) Cykl dokumentalny, 49 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Jose Antonio Vallejo Sześcioodcinkowy cykl opowieści o przyrodzie w rejonie Morza Śródziemnego, które jest jednym z najbardziej bogatych biologicznie i krajobrazowo regionem planety. To skrzyżowanie Europy, Azji i Afryki. Jest uważane za jedno z miejsc bujnego rozkwitu bioróżnorodności na Ziemi. W jego różnych siedliskach żyje ogromna liczba unikalnych dla regionu gatunków zwierząt i roślin. Basen Morza Śródziemnego znajduje się w jednej ze stref umiarkowanych planety. Klimat subtropikalny sprawia, że zimą jest tu chłodniej i wilgotniej, latem gorąco i sucho, a jesienią i wiosną łagodnie i deszczowo. Ten region zamieszkany przez ludzi od ponad 8000 lat doświadczył dramatycznych zmian, ale mimo to nadal należy do najbardziej biologicznie zróżnicowanych na świecie. Od bagien po wysokie pasma górskie, od lasów dębowych i korkowych po lasy sosnowe wysoko w górach. Wszystkie one są domem dla tysięcy gatunków zwierząt i roślin, których ścieżki krzyżują się podczas ich życiowych przygód. A każdy z nich ma swoją historię do opowiedzenia. Odc. 1 Zimowy czas; Odc. 2 Las stuletnich dębów; Odc. 3 Królowa Nocy; Odc. 4 Ukryci mieszkańcy Sierra Morena; Odc. 5 Opancerzony wojownik; Odc. 6 Opowieści wiosenne. 08:25 SŁOŃCE I CZŁOWIEK - CZĘŚĆ 2 (SUN AND MAN) Cykl dokumentalny, 46 min, Francja, 2018 Reżyseria: Francois Barre Dwuczęściowy film dokumentalny o relacjach człowieka ze Słońcem, które jest naszym światłem, ciepłem, pożywieniem. Wraz z nim powstają ludzie i obawiają się jego zniknięcia. Jesteśmy tak przyzwyczajeni do jego obecności, że zapomnieliśmy, że się kiedyś narodziło i kiedyś umrze. Ale jak dobrze znamy Słońce? Ten film bada podstawowe relacje między człowiekiem a tą fascynującą gwiazdą. Antropolodzy, astrofizycy, historycy i klimatolodzy pomagają nam zrozumieć, w jaki sposób Słońce nas ukształtowało na wiele sposobów od przekonań religijnych po nasz związek z czasem, a nawet kolor naszej skóry czy strukturę naszych włosów. Dzięki postępowi w nauce nauczyliśmy się również używać go w zamian czegoś. Stawiamy Słońce w centrum naszych problemów środowiskowych. Międzynarodowi eksperci i klucze do zrozumienia największego "uzależnienia" człowieka. 09:20 KLEJNOTY ALP, WIELKIE JEZIORA WŁOCH - ODC. 4 LUGANO (JEWELS OF THE ALPS - ITALY'S GREAT LAKES) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2021 Reżyseria: Mi - Yong Brehm Pięcioodcinkowa seria dokumentalna, opowiadająca o najpiękniejszych alpejskich jeziorach zwanych Klejnotami Alp: Maggiore, Como, Iseo, Lugano i Garda. Każdy film przedstawia jedno z nich, ukazując nam wyjątkowe środowisko naturalne w cyklu zmieniających się pór roku oraz przybliżając miejscową ludność. Wszystkie pięć jezior powstało z lodowców. Są unikalne w Europie jako połączenie dwóch kontrastujących ze sobą światów: środowiska alpejskiego i śródziemnomorskiego. Królestwo zwierząt w Górnych Włoszech kryje w sobie wiele niespodzianek. Stado dzikich jeleni nad jeziorem Como, mała salamandra ognista, która jest uderzająco podobna do podwodnego smoka, czy świstaki na warcie przy ujściu ich nory nad jeziorem Garda. Autorzy cyklu odwiedzają osoby, których życie jest ściśle związane z jeziorami. Ich historie - autentyczne i nieoczekiwane. Kamera towarzyszy speleologom w wyprawie do niezbadanej wcześniej wapiennej jaskini nad jeziorem Iseo; ukazuje mężczyznę uprawiającego herbatę nad jeziorem Maggiore; a nad jeziorem Como 94 - letnia Nonna Pupa pokazuje nam, jak zamieniła wysypisko śmieci w wyjątkowy ogród. Odc. 4 - "Jezioro Lugano - alpejski raj". To jedno z przepięknych alpejskich jezior wciśniętych między góry. Przecina je granica szwajcarsko - włoska, do stromych stoków malowniczo przyklejone są piękne miasteczka. Pogranicze szwajcarsko - włoskie należy do tych najpiękniejszych, najszczodrzej obdarzonych przez Boga. Nie dość, że sam podarował ludziom tu mieszkającym najpiękniejsze krajobrazy świata, to jeszcze dorzucił w pakiecie łagodny klimat bez brudno - błotnistych zim i zbyt skwarnych lat. Wzdłuż brzegu ciągnie się urocza promenada. Na ławeczkach przy niej stojących trudno znaleźć wolne miejsce. Nie ma się czemu dziwić. Stąd roztaczają się najpiękniejsze widoki. 10:20 GORĄCA LINIA - WODA NA KARTKI Reportaż, 23 min, Polska, 1985 Autor: Joanna Piotrowska Reportaż o problemie braku wody pitnej w krakowskich mieszkaniach, z jakim musieli zmagać się mieszkańcy Krakowa przez niemal trzy lata. Do mieszkań nie była dostarczana woda przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągowo - Kanalizacyjne w Krakowie. Problemy mieszkańców i wodociągów spowodowane były wieloma czynnikami m.in. suszą, ostrymi zimami, nagłymi intensywnymi opadami deszczu. Największą przeszkodą w powrocie do normalności było zbyt duże zasolenie rzeki Wisły, która powinna być głównym źródłem poboru wody. Autorka reportażu sprawdza, jak żyje się mieszkańcom, z jakimi problemami muszą zmagać się na co dzień. Próbuje również ustalić, czy w najbliższym czasie można liczyć na to, że coś się zmieni. 10:50 GORĄCA LINIA - DO KOŃCA Reportaż, 13 min, Polska, 1983 Reżyseria: Zbigniew Olejnik Scenariusz: Zbigniew Olejnik Zdjęcia: Stanisław Brychcy Reportaż kryminalny o zdarzeniach we wsi Pieńkowo koło Sławna. Narracja bogata w inscenizowane sceny, fotografie ze śledztwa i relacje świadków pozwala nam poznać krok po kroku historię tragicznej nocy. Już sam początek reportażu wprowadza widza w mroczną atmosferę wydarzeń, których początkiem jest ucieczka dwóch mężczyzn kradzionym samochodem. Chęć uniknięcia kary za złamanie prawa uruchamia spiralę coraz gorszych decyzji prowadzących do coraz gorszych skutków. Przez kolejne etapy tej historii prowadzeni jesteśmy nie tylko z perspektywy przestępców, ale również służb starających się zatrzymać poszukiwanych. W zakrojonej na wielką skalę i zakończonej sukcesem akcji pościgowej brało udział około 1300 osób, 3 helikoptery i 13 pojazdów specjalnych. 11:10 LOKALSI - ODC. 7 MAMA KRYSIA Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Wojciech Klimala Serial dokumentalny "Lokalsi" podejmuje temat społeczności lokalnych. Pokazuje ludzi, którzy potrafią dla swoich "małych ojczyzn" działać, poświęcać się i oddolnie je zmieniać po to, by wszystkim żyło się lepiej. To osoby pochodzące z małych miasteczek i wsi, które tworzą, działają i na co dzień podejmują ryzyko, by zmienić rodzinne domy i ich okolice, a przede wszystkim uszczęśliwić sąsiadów. To często drobne inicjatywy, ale bardzo potrzebne. W serialu pokazano także problem migracji młodych ludzi do dużych miast. Jednak nie z perspektywy osób migrujących, lecz tych, które postanowiły zostać w swoich małych miejscowościach, a także tych, którzy wyjechali w świat i następnie postanowili wrócić w rodzinne strony. Bohaterami odcinków są ludzie zwykli i niezwykli zarazem, które poprzez swoją pasję, upór i wizjonerstwo wpływają na otaczającą ich prowincjonalną społeczność. Czym kierują się tytułowi "lokalsi" w kwestii swych życiowych wyborów? Dlaczego postanowili zostać lub wyjechać by wraz z zebranym doświadczeniem wrócić do domu? Jak postrzegają zjawisko migracji młodych pokoleń? Co kochają i w co wierzą? Te i wiele innych ważnych pytań autorzy stawiają bohaterom serialu, by wraz z widzem móc zrozumieć postawę obydwu stron. Cykl ma formułę "jeden odcinek, jeden bohater". Jedno miejsce na mapie Polski, o którym wiedzą nieliczni lub tylko ci, którzy są związani z regionem. Z każdą osobistą historią twórcy odkrywają niezwykłość miejsc, w których żyją bohaterowie. Ich niecodzienne pasje, tradycje, zwyczaje czy rytuały. Zaglądają pod strzechy domów artystów, przedsiębiorców, rolników czy "wolnych duchów". Dziś marzymy o dalekich podróżach: Tajlandia, Ameryka Łacińska, USA, Dubaj, a skarby i egzotyka to często kultura Wschodniej Polski, góralszczyzna, Śląsk, język kaszubski i wiele, wiele innych wspaniałych zjawisk kulturowych nieraz pomijanych przez mainstream. Warto więc odkrywać Polskę na nowo. Na nowo zobaczyć jej koloryt. Traktowany dosłownie jak i w przenośni. "Lokalsi" są pewnego rodzaju portretem humanistycznym, dalekim od epatowania problemami, szarą rzeczywistością czy patologią. Serial pokazuje z miłością to, co prowincja ma do zaoferowania najpiękniejszego, inspiruje do świadomego, lokalnego patriotyzmu. 11:50 TAJEMNICZA HISTORIA MUMII. MUMIA GUANCZÓW (SECRET MUMMIES: GUANCHE MUMMIES) Film dokumentalny, 57 min, Hiszpania, 2021 Reżyseria: Regis Francisco Lopez Film dokumentalny opowiadający o niezwykłych odkryciach. Kultura Guanczów jest jedną z najbardziej nieznanych i fascynujących w południowej Europie. Guanczowie to pierwsi znani mieszkańcy Wysp Kanaryjskich. Ludność o pochodzeniu berberyjskim. Zamieszkiwali głównie jaskinie skalne i posługiwali się własnym językiem. Ich kultura zanikła pod koniec XV wieku. Wiadomo, że pierwsi mieszkańcy Wysp Kanaryjskich mumifikowali swoich zmarłych, jednak ich pochodzenie nie jest jeszcze znane. Film nagrodzony na Festiwalu Filmowym w Hamburgu w 2021. 12:55 UKRAIŃCY - ODC. 7. RODZINA PETIURENKO - MARYSIA I RODZICE Serial dokumentalny, 41 min, Polska, 2022 Reżyseria: Julia Łuczkowska Scenariusz: Julia Łuczkowska Serial dokumentalny przedstawiający niezwykle zróżnicowane losy emigrantów i uchodźców z Ukrainy. Przyglądamy się z bliska codziennym zmaganiom ludzi w różnym wieku, pochodzących z rozmaitych środowisk społecznych, o odmiennych ambicjach i powodach, dla których zdecydowali się wyjechać ze swojej ojczyzny. Anna i Witalij z córkami, 18 - letnią Albiną i 10 - letnią Marysią, przeprowadzili się do Polski ponad dwa lata temu, chcieli zapewnić sobie i dzieciom lepsze, bezpieczniejsze życie. Na Ukrainie sprzedali dom i kupili mieszkanie. Postanowili zacząć wszystko od nowa. Anna i Witalij są nauczycielami matematyki i informatyki. Anna wykłada matematykę na uniwersytecie pedagogicznym i zaangażowana jest w działalność fundacji, która pomaga Ukraińcom w Polsce, natomiast Witalij pracuje w fabryce kopert. Starsza córka, Albina, jest w klasie maturalnej, przygotowuje się do egzaminu do Akademii Muzycznej, chce zostać pianistką, a jej młodsza siostra, Marysia, trenuje akrobatykę sportową i reprezentuje Polskę na zawodach, a w przyszłości planuje zostać trenerką polskiej kadry. 13:45 WYSPY PRZYSZŁOŚCI - ODC. 3 ORKADY (ISLANDS OF THE FUTURE 3. ORKNEY) Serial dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2015 Reżyseria: Michael R. Gartner Seria dokumentalna, pięcioodcinkowa o wyspach przyszłości. Seria przedstawia wyspy takie jak El Hierro, Orkady, Madera, Islandia oraz Sams i toczące się na nich życie. Świat przeżywa kryzys energetyczny, który cały czas się pogłębia, ropa i gaz kosztują coraz więcej, a węgiel napędza globalne zmiany klimatyczne. Rozwiązanie tych problemów można odnaleźć na morzu, u wybrzeży kontynentu, na wyspach Europy. Życiu na wyspach z dala od lądu i dużych miast towarzyszyło od zawsze szukanie sposobów na przetrwanie. Dzięki swojej hisotrii i mentalności, w której na co dzień musieli radzić sobie z ograniczoną przestrzenią i zasobami, to właśnie wyspiarze są dobrze przygotowani do opanowania nowej przyszłości energetycznej. 14:45 OPOWIEŚCI ŚRÓDZIEMNOMORSKIEGO LASU - KRÓLOWA NOCY (STORIES OF THE MEDITERRANEAN FOREST) Cykl dokumentalny, 49 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Jose Antonio Vallejo Sześcioodcinkowy cykl opowieści o przyrodzie w rejonie Morza Śródziemnego, które jest jednym z najbardziej bogatych biologicznie i krajobrazowo regionem planety. To skrzyżowanie Europy, Azji i Afryki. Jest uważane za jedno z miejsc bujnego rozkwitu bioróżnorodności na Ziemi. W jego różnych siedliskach żyje ogromna liczba unikalnych dla regionu gatunków zwierząt i roślin. Basen Morza Śródziemnego znajduje się w jednej ze stref umiarkowanych planety. Klimat subtropikalny sprawia, że zimą jest tu chłodniej i wilgotniej, latem gorąco i sucho, a jesienią i wiosną łagodnie i deszczowo. Ten region zamieszkany przez ludzi od ponad 8000 lat doświadczył dramatycznych zmian, ale mimo to nadal należy do najbardziej biologicznie zróżnicowanych na świecie. Od bagien po wysokie pasma górskie, od lasów dębowych i korkowych po lasy sosnowe wysoko w górach. Wszystkie one są domem dla tysięcy gatunków zwierząt i roślin, których ścieżki krzyżują się podczas ich życiowych przygód. A każdy z nich ma swoją historię do opowiedzenia. Odc. 1 Zimowy czas; Odc. 2 Las stuletnich dębów; Odc. 3 Królowa Nocy; Odc. 4 Ukryci mieszkańcy Sierra Morena; Odc. 5 Opancerzony wojownik; Odc. 6 Opowieści wiosenne. 15:45 ZABIĆ CZY LECZYĆ - SEKRETY JADU (KILL OR CURE: THE STORY OF VENOM) Film dokumentalny, 55 min, Australia, 2021 Poznamy naukowców, którzy zajmują się pracą nad nowymi lekami z jadu śmiercionośnych stworzeń. Australia jest domem dla jednych z najbardziej jadowitych zwierząt na świecie. Niektóre są tak śmiercionośne, że mogą zabić człowieka w ciągu kilku minut. Ale w jadzie mogą być też ukryte leki przyszłości. Uczeni sądzą, że drzemie w nim potencjał do zupełnie nowych terapii i medykamentów, które mogą ratować życie. Jad składa się ze złożonych cząsteczek, które ewoluowały przez tysiąclecia, aby atakować określoną zdobycz. Niektóre skupiają się na układzie nerwowym, inne atakują tkankę lub układ krążenia. Z tego powodu jad może oferować szerokie zastosowania medyczne od ochrony serca i mózgu po potencjalne leczenie stwardnienia rozsianego i epilepsji. W tym filmie poznamy naukowców, którzy przewodzą światu w tej rewolucyjnej, nowoczesnej medycynie i stają twarzą w twarz z pająkami, wężami i meduzami. 16:50 KLEJNOTY ALP, WIELKIE JEZIORA WŁOCH - ODC. 5 GARDA (JEWELS OF THE ALPS - ITALY'S GREAT LAKES) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2021 Reżyseria: Mi - Yong Brehm Pięcioodcinkowa seria dokumentalna, opowiadająca o najpiękniejszych alpejskich jeziorach zwanych Klejnotami Alp. W tej serii poznamy pięć największych z nich: jezioro Maggiore, jezioro Como, jezioro Iseo, jezioro Lugano i jezioro Garda. Odc. 5. Jezioro Garda jest najpiękniejszym i największym jeziorem we Włoszech, położonym w malowniczych i pełnych słońca górach. Woda w nim należy do najczystszych spośród wszystkich włoskich jezior, a jej kolor przypomina wodę Adriatyku. Wokół akwenu położonych jest kilkanaście typowo włoskich, romantycznych miasteczek z wąskimi uliczkami, tarasami widokowymi i prawdziwie włoskimi restauracjami. Jezioro Garda, największe i jedno z najbardziej fascynujących włoskich jezior ma niezliczoną ilość zalet, a główną z nich jest różnorodność. Dolinę obecnie wypełnioną wodami jeziora kształtowały od setek tysięcy lat procesy górotwórcze i zlodowacenia. Pierwotnie tereny dzisiejszej Gardy stanowiły dno ciepłego morza. Następnie owo dno wypiętrzyło się wraz z powstaniem Alp. Wysokie góry spowodowały rozwój lodowców, które tysiącami lat żłobiły dolinę. Szacuje się, że pierwotnie około 400 tysięcy lat temu Garda kończyła się w okolicach dzisiejszej miejscowości Sal, a obecny kształt przybrała dopiero po ostatnim zlodowaceniu, czyli około 12 tysięcy lat temu. Samo jezioro jest największym zbiornikiem słodkiej wody w Italii. 17:55 TAJEMNICZA HISTORIA MUMII. ZŁOTA MUMIA (SECRET MUMMIES: GOLDEN MUMMIES / LA MOMIA DORADA) Film dokumentalny, 56 min, Hiszpania, 2021 Reżyseria: Regis Francisco Fernandez Film o podróży archeologów, którzy na podstawie wcześniejszych danych z analizy kryminalistycznej wyruszają do Egiptu, aby rozwikłać tajemnice enigmatycznej złotej mumii. Najlepszy film dokumentalny w kategorii Historia i Społeczeństwo na Międzynarodowym Festiwalu Filmu i Telewizji w Nowym Jorku. 19:00 SZALONE PRZYGODY LOUISA DE FUNESA - CZĘŚĆ 2. (THE MAD ADVENTURES OF LOUIS DE FUNES) Film dokumentalny, 49 min, Francja, 2020 Reżyseria: Lucie Caries Dwuczęściowy film dokumentalny, którego bohaterem jest Louis de Funes. Znany na całym świecie ze swoich komediowych ról i niesamowitych interpretacji, był jednym z najlepszych aktorów swojego pokolenia. Jaki był naprawdę? Czy to możliwe, że za jego uśmiechem i artystycznymi twarzami (żandarm, Fantomas, mały szef) krył się człowiek wrażliwy i powściągliwy? Film ten, poprzez osobiste i liczne archiwalia wideo, odręczne notatki, a także ponad 40 minut nagrań z jego najlepszych filmów i wywiadów, rysuje intymny portret legendarnego aktora, który stał się sławny będąc już po pięćdziesiątce. 20:00 ZABÓJCY PLANETY - ODC. 3 KAT LASÓW (PLANET KILLERS EP. 3 LE BURREAU DES FORETS) Serial dokumentalny, 48 min, Francja, 2022 Reżyseria: Martin Boudet Mini - seria dokumentalna (4 odcinki), której twórcy dołączają do Interpolu ds. Przestępstw Środowiskowych w poszukiwaniu czterech najbardziej poszukiwanych przestępców na świecie. Cztery odcinki. Czterech przestępców. Cztery polowania. To kryminaliści zabijający naszą planetę. W tej serii śledzimy działania Jednostki Interpolu. Szacuje się, że przestępstwa przeciwko środowisku generują rocznie 300 miliardów euro. Jednocześnie kary są znacznie niższe niż w przypadku innych przestępstw, co prowadzi do postrzegania ich jako obarczonych niskim ryzykiem i jednocześnie wysokim zyskiem. Odc. 3. Sahul Hameed, obywatel Indii zajmujący się przemytem drewna sandałowego czerwonego jest też podejrzany o próbę zabójstwa indyjskich funkcjonariuszy. Poszukiwany przez Interpol od siedmiu lat. Sandałowiec czerwony jest jednym z najdroższych gatunków drewna. Używa się go do produkcji kosmetyków i luksusowych mebli. Tona drewna sosnowego kosztuje 70 dolarów, a sandałowca czerwonego - 130 tysięcy. Przemytnicy pustoszą lasy i atakują wszystkich, którzy im się przeciwstawiają. Policja stara się powstrzymać przemyt najcenniejszego drewna na świecie. W lasach pozostało tylko pięć procent sandałowca czerwonego. Wycięto od osiemdziesięciu do dziewięćdziesięciu procent tego gatunku. Sahul Hameed przeprowadził się z rodziną do Dubaju i wciąż jest poszukiwany za międzynarodowy przemyt drewna sandałowego i usiłowanie zabójstwa indyjskich policjantów. Grozi mu dożywocie. 21:10 MONAKO, KSIĘSTWO I OCEANY (MONACO: OF PRINCES AND OCEANS) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2022 Reżyseria: Franck Florino Film dokumentalny. Oprócz efektownego wyglądu Księstwo Monako od dawna przywiązuje wagę do kwestii ochrony środowiska. Sto lat temu to mikropaństwo było już świadome nadchodzącego kryzysu ekologicznego. W 1921 roku Albert I - "książę nawigator" - przewidział niebezpieczeństwo. Już w swoim przemówieniu w Waszyngtonie ostrzegał przed konsekwencjami przełowienia. Ten wczesny ekolog w ogromnym stopniu przyczynił się do rozwoju oceanologii. Z pokolenia na pokolenie ta troska pozostawała niezmieniona, gdy książę Rainier III zainicjował porozumienie RAMOGE, a jego syn Albert II nadał swoje imię dużej fundacji zajmującej się ochroną środowiska. Monako jest przyjaznym miejscem dla obrońców oceanów, gromadząc co roku naukowców, decydentów politycznych i przedstawicieli sektora prywatnego w ramach Blue Initiative - Błękitnej Inicjatywy. Jest to wyjątkowa platforma dyskusyjna, stworzona z inicjatywy księcia Alberta II, na której porusza się takie tematy jak bioróżnorodność, zarządzanie zasobami morskimi i zmiany klimatu. Zainaugurowany w 1911 roku Instytut Oceanograficzny w Paryżu jest instytucją założoną przez księcia Alberta I. Każdego roku Instytut nagradza tych, którzy dzięki swojej pasji i odwadze przełamują bariery obojętności i pracują nad tym, by oceany były lepiej znane i chronione. W 2020 roku zwycięzcą konkursu został biolog morski i fotograf, Laurent Ballesta. Dzięki archiwom, wywiadom i wspaniałym materiałom oceanicznym wyruszymy w olśniewającą podróż w czasie i przestrzeni. Dowiemy się, jak bardzo jest zaangażowane Monako w ochronę oceanu i przyrody. Ta pasja, jak się okazuje jest utrwalana od pokoleń. 22:20 UKRAIŃCY - ODC. 8 SASZA KOMPOZYTOR Serial dokumentalny, 40 min, Polska, 2022 Reżyseria: Julia Łuczkowska Scenariusz: Julia Łuczkowska Serial przedstawia niezwykle zróżnicowane losy emigrantów i uchodźców z Ukrainy. Przyglądamy się z bliska codziennym zmaganiom ludzi w różnym wieku, pochodzących z rozmaitych środowisk społecznych, o odmiennych ambicjach i powodach, dla których zdecydowali się wyjechać ze swojej ojczyzny. Sasza pochodzi z Żytomierza na Ukrainie, w Polsce jest od ponad 5 lat. Zarabia na życie, pracując na budowie. Z wykształcenia i zamiłowania jest muzykiem, gra na pianinie, śpiewa, komponuje. Sasza pochodzi z rozbitej rodziny, wychowywali go dziadkowie. Z domu rodzinnego musiał się wyprowadzić i trafił na bruk. Do Polski przyjechał, licząc na lepsze życie. Sasza mieszka sam, wciąż poszukuje drugiej połówki. Chce mieć dom i rodzinę, to jest jego największe marzenie. 23:10 JAK ZGINĘŁA MOLLY MCLAREN (SOCIAL MEDIA MURDERS: THE MURDER OF MOLLY MCCLAREN) Film dokumentalny, 46 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Angus Cameron Dokumentalna historia typu docu - crime, opowiadająca o prawdziwej zbrodni, przypadku Molly McLaren, 23 - letniej kobiety, która została zamordowana przez swojego byłego chłopaka Joshuę Stimpsona w 2017 roku. Ten związek rozpoczął się po spotkaniu na Tinderze, ale został zakończony przez Molly po kilku miesiącach randek, gdy Joshua stał się natarczywy i zaborczy. Molly, zapalona użytkowniczka mediów społecznościowych, dokumentowała ich związek na własnych platformach społecznościowych, które stały się nie tylko fundamentalną częścią codziennego życia, ale również swoistą kroniką przemocy domowej. Ten mrożący krew w żyłach film bada trzy tragiczne i ostatecznie śmiertelne przypadki, w których media społecznościowe odegrały główną i złowieszczą rolę. Wykorzystując cyfrową pozostałość po ofiarach, udało się dostać się do ich wirtualnych światów. W filmie usłyszymy wiele wywiadów z ekspertami w dziedzinie przestępczości kobiet i mediów społecznościowych oraz z najbliższymi ofiar. Pozwoli to na zbudowanie intymnej osi czasu, dokładnie określając, co poszło nie tak i kiedy. Co można było zrobić inaczej i co mogą zmienić firmy zajmujące się mediami społecznościowymi, aby uniknąć dalszych tragedii w przyszłości? Po morderstwie Molly nie zmieniły się ani prawo, ani polityka w tym zakresie. Rodzina Molly chciałaby, aby jej historia podkreślała potencjalne zagrożenia związane z mediami społecznościowymi, ponieważ pojawiają się pytania o to, co platformy mogą zrobić, aby chronić użytkowników i ostatecznie zapobiec dalszym nieszczęściom. 00:10 DOJECHAĆ DO KOŃCA Film dokumentalny, 56 min, Polska, 2009 Reżyseria: Beata Hyży-Czołpińska Scenariusz: Beata Hyży-Czołpińska Zdjęcia: Roman Wasiluk, Tobiasz Czołpiński Wykonawcy: Dariusz Morsztyn, Justyna Morsztyn Na przełomie lutego i marca 2009 Dariusz Morsztyn, jako pierwszy i jedyny Polak w historii, wziął udział w jednym z najtrudniejszych na świecie wyścigów psich zaprzegów. Był to Finnmarkslopet w Laponii. Finnmarkslopet to najdłuższy wyścig psich zaprzęgów w Europie, rozgrywany w najbardziej na północ wysuniętym miejscu na świecie tj. najzimniejszej części Norwegii - Finnmarku, gdzie temperatury spadają poniżej minus 40 stopni Celsjusza. Ze względu na swoje położenie, długość i niezwykle trudne warunki jest on uważany za trzeci wyścig w świecie pod względem trudności. Startuje w nim ponad 1000 psów i około 100 maszerów z całego świata. Trasa wyścigu wiedzie przez niezamieszkaną tundrę, a każdy maszer jedzie samotnie, posługując się jedynie mapą i kompasem. 01:20 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - "PRZEBUDZENIE STULATKA" ODC. 307 Magazyn historyczny, 25 min, Polska, 2023 Autor: Bartek Wieczorek Scenariusz: Izabela Fatalska Lektor: Artur Kalicki "Przebudzenie stulatka" O historii, wzorem niegdysiejszych kronikarzy, zwykliśmy dotąd myśleć w kategorii zbrojnych mężów i wielkiej polityki. Z coraz większym jednak impetem przebija się ku nam pamięć o niezwykłych, polskich konstruktorach, natchnionych inżynierach i romantycznych przemysłowcach podejmujących bardzo ryzykowne wyzwania. Ich dzieła przepracowały w potulnym mozole dziesiątki lat. I jak zamierzamy dziś widzom pokazać, wcale nie wybierają się na milczącą emeryturę. Odwiedzimy Muzeum Silników Stacjonarnych w Konieczkowej i przynajmniej spróbujemy zaprezentować niesamowitą aurę tego miejsca. 01:55 ADAM - TAJEMNICA SIÓDMEJ PIECZĘCI Film dokumentalny, 59 min, Polska, 1999 Reżyseria: Krzysztof Magowski Zdjęcia: Jan Budzowski Wykonawcy: Ewa Graczyk, Ewa Klominkowa, Marek Adamiec Film powstał w związku z 200. rocznicą urodzin Adama Mickiewicza. Przedstawia nieznane fakty z życia poety. Autor ukazuje siedem przełomowych i przez to najważniejszych okresów z życia Mickiewicza, w których zapadały zasadnicze wybory życiowe dotyczące jego dalszych losów. 03:05 ZDJĄĆ KAPELUSZ, ĆWIKŁA IDZIE Film dokumentalny, 26 min, Polska, 1993 Reżyseria: Tadeusz Pawłowicz, Zbigniew Wawer Scenariusz: Zbigniew Wawer, Tadeusz Pawłowicz Aktorzy: Mieczysława Ćwiklińska Sylwetka Mieczysławy Ćwiklińskiej, największej gwiazdy komedii przedwojennej. Fragmenty przedwojennych filmów (m. in. "Antek policmajster", "Wacuś", "Dodek na froncie" i inne).