TVP Historia Niedziela, 10.03.2024 06:45 BYŁ TAKI DZIEŃ - 10 MARCA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1876 - pierwsza wiadomość przekazana po drucie (telefon Alexandra Grahama Bella); 1940 - zmarł pisarz Michaił Bułhakow; 1945 - koniec przyjmowania deklaracji od Polaków w Wilnie na wyjazd "do Polski"; 1973 - z "Dzienników" Stefana Kisielewskiego o wpływie telewizji na codzienność; 06:55 KORONA KRÓLÓW. JAGIELLONOWIE - ODC. 127 (SEZON 2 ODC. 2) Serial historyczny TVP, 24 min, Polska, 2023 Reżyseria: Tomasz Matuszczak, Krzysztof Łukaszewicz, Piotr Fiedziukiewicz Scenariusz: Anna Krasuska, Katarzyna Terechowicz, Ewa Ratusińska Aktorzy: Maja Szopa, Przemysław Stippa, Dariusz Toczek, Emma Giegżno, Zbigniew Stryj, Julia Łukowiak, Kamil Drężek, Mateusz Tomaszewski, Jakub Wieczorek, Sebastian Skoczeń, Maria Pawłowska, Marcin Piętowski, Radosław Pazura, Jacek Kopczyński, Grzegorz Pierczyński Żona czy korona? Jesień 1420. Księżniczka Sonka (Maria Pawłowska) podoba się nie tylko królowi Władysławowi (Sebastian Skoczeń). Książę Świdrygiełło (Michał Chruściel) chciałby ją mieć w łożu. Dziewczyna się broni i ucieka. Delegacja czeska -Jan Żiżka (Jacek Łukowski), Honzik (Kamil Drężek) i Henryk Czech (Grzegorz Pierczyński) oferują Jagielle koronę. Król Władysław nie odmawia. Ale proponuje, aby oddali tron księciu Witoldowi. Witold (Michał Chorosiński) snuje plany o ożenku króla z Sonką, a Zygmunt Luksemburski swata Jagielle wdowę po czeskim królu Wacławie. Do posagu dołącza Śląsk. Na Wawelu antyhusycki Oleśnicki (Przemysław Stippa) chce się dogadywać z Luksemburczykiem. Bracia Szafrańcowie (Jacek Kopczyński i Dariusz Toczek) są temu przeciwni. W karczmie Bdzigost (Jakub Wieczorek) tłumaczy Pietrkowi (Mateusz Tomaszewski) doktrynę husycką. Pietrek wybiega z karczmy i znika razem z mieczem Zyndrama. 07:30 KORONA KRÓLÓW. JAGIELLONOWIE - ODC. 128 (SEZON 2 ODC. 3) Serial historyczny TVP, 24 min, Polska, 2023 Reżyseria: Krzysztof Łukaszewicz, Piotr Fiedziukiewicz, Tomasz Matuszczak Scenariusz: Monika Zięba-Rybowska, Anna Krasuska, Ewa Bulanda Aktorzy: Dariusz Toczek, Grzegorz Pierczyński, Julia Łukowiak, Kamil Szklany, Radosław Chabowski, Jakub Wyszomirski, Sebastian Skoczeń, Maria Pawłowska, Maja Szopa, Radosław Pazura, Przemysław Stippa, Jacek Kopczyński, Aleksandra Radwan, Olga Rayska, Ilona Wrońska Konkury i swaty. Zima 1420/1421. Król (Sebastian Skoczeń) wysyła na dwór węgierski Zawiszę (Robert Jarociński), swojego posła i szpiega. Ma on przekonywać Luksemburczyka o chęci królewskiego mariażu z Ofką. Ale tak naprawdę Jagiełło chce mieć młodą żonę, Sonkę (Maria Pawłowska), która da mu upragnionego syna i następcę tronu. Zbigniew Oleśnicki (Przemysław Stippa) i młody Hincza (Kamil Szklany) jadą do książąt Holszańskich. Mają prosić o rękę księżniczki. Ale której? Bo król im tego nie powiedział. A siostry są trzy. Tymczasem Sonka dostaje prezent od księcia Świdrygiełły. Ale odrzuca jego zaloty. Na Wawelu królewna Jadwiga (Maja Szopa) marzy tylko o mężu i urodzeniu dziedzica tronu. Femka (Żaneta Homa) rusza z Zawiszą na południe, do Czech, w poszukiwaniu Pietrka. 08:00 BIG BANG BOŻEGO MIŁOSIERDZIA Film dokumentalny, 71 min, Polska, 2022 Reżyseria: Grzegorz Górny Scenariusz: Grzegorz Górny Prowadzący: Grzegorz Górny Film dokumentalny pokazujący, jak to się stało, że kult Bożego Miłosierdzia w bardzo krótkim czasie stał się najbardziej dynamicznie rozwijającym i rozpowszechniającym się kultem katolickim na świecie. 09:20 KARINO - ODC. 13/13 CENA SUKCESU Serial przygodowy, 24 min, Polska, 1974 Autor: Jan Batory/Jan Dobraczyński/Marek Nowakowski Reżyseria: Jan Batory Scenariusz: Jan Batory, Jan Dobraczyński, Marek Nowakowski Zdjęcia: Jan Laskowski Muzyka: Wanda Warska Aktorzy: Tadeusz Schmidt, Zdzisław Maklakiewicz, Leon Niemczyk, Claudia Reischel, Karol Strasburger, Janusz Gajos, Zdzisław Kuźniar, Stanisław Niwiński, Kazimierz Wichniarz, Władysław Hańcza Stolarek odbywa rehabilitację w Konstancinie. Jest załamany, dopiero Grażyna pomaga mu w przezwyciężeniu kryzysu psychicznego. Tymczasem z USA nadchodzi oferta - 300 tysięcy dolarów za Karino. Wszyscy są zgodni, że konia należy sprzedać. Grażyna rozpacza, próbuje interweniować. Małecki, który również jest bardzo przywiązany do Karino, stara się nauczyć konia, jak ma kuleć, żeby zniechęcić potencjalnych nabywców. Jednak wszelkie próby i interwencje zawodzą, Grażyna już żegna się ze swym pupilem. Nieoczekiwanie sprzedaży konia zakazuje sam minister. 10:50 JAPOŃSKA WYPRAWA JOANNY LUMLEY - ODC. 1 (JOANNA LUMLEY'S JAPAN) Serial dokumentalny 46 min, Wielka Brytania, 2020 Reżyseria: Neil Ferguson, Ewen Thomson Gwiazda serialu "Absolutnie fantastyczne", Joanna Lumley, przemierza Japonię od lodowatych syberyjskich mórz na północy po subtropikalne wyspy na południu. Jej podróż rozpoczyna się w ujemnych temperaturach na Hokkaido, gdzie żyją najpiękniejsze i najbardziej zagrożone dzikie zwierzęta Japonii. Wędrując na południe, Joanna odwiedza Tokio, starożytną stolicę Kioto z zachwycającymi świątyniami, oraz Nagasaki, miasto o tragicznej przeszłości. Jej epicka podróż kończy się na sielskich plażach Kohamy, jednej z najodleglejszych pacyficznych wysp Japonii, gdzie mieszkają dziewczyny z girlsbandu, których średnia wieku wynosi 84 lata. 11:50 OPOWIEŚCI ŚRÓDZIEMNOMORSKIEGO LASU - UKRYCI MIESZKAŃCY SIERRA MORENA (STORIES OF THE MEDITERRANEAN FOREST) Cykl dokumentalny, 49 min, Niemcy/Hiszpania, 2019 Reżyseria: Jose Antonio Vallejo Sześcioodcinkowy cykl opowieści o przyrodzie w rejonie Morza Śródziemnego, które jest jednym z najbardziej bogatych biologicznie i krajobrazowo regionem planety. To skrzyżowanie Europy, Azji i Afryki. Jest uważane za jedno z miejsc bujnego rozkwitu bioróżnorodności na Ziemi. W jego różnych siedliskach żyje ogromna liczba unikalnych dla regionu gatunków zwierząt i roślin. Basen Morza Śródziemnego znajduje się w jednej ze stref umiarkowanych planety. Klimat subtropikalny sprawia, że zimą jest tu chłodniej i wilgotniej, latem gorąco i sucho, a jesienią i wiosną łagodnie i deszczowo. Ten region zamieszkany przez ludzi od ponad 8000 lat doświadczył dramatycznych zmian, ale mimo to nadal należy do najbardziej biologicznie zróżnicowanych na świecie. Od bagien po wysokie pasma górskie, od lasów dębowych i korkowych po lasy sosnowe wysoko w górach. Wszystkie one są domem dla tysięcy gatunków zwierząt i roślin, których ścieżki krzyżują się podczas ich życiowych przygód. A każdy z nich ma swoją historię do opowiedzenia. Odc. 1 Zimowy czas; Odc. 2 Las stuletnich dębów; Odc. 3 Królowa Nocy; Odc. 4 Ukryci mieszkańcy Sierra Morena; Odc. 5 Opancerzony wojownik; Odc. 6 Opowieści wiosenne. 12:55 ŻYCIODAJNE RZEKI PÓŁWYSPU IBERYJSKIEGO - ODC. 2 GWADIANA (IBERIA'S RIVERS OF LIFE / FLÜSSE DES LICHTS EP. 2 GUADIANA) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Michael Gregor Seria dokumentalna opowiadająca o największych rzekach Hiszpanii i Portugalii. Wielkie rzeki z dala od destynacji turystycznych ukazują nieznany i mistyczny Półwysep Iberyjski. Podobnie jak ludzkie naczynia krwionośne, rzeki są ścieżkami życia. Niemal każda zaawansowana cywilizacja zawdzięcza swój rozwój istnieniu tych pulsujących strumieni życia. Rzeki były pierwszymi autostradami; transportowały wiedzę, dobra, odkrywców i zdobywców. Podążając za tymi wielkimi strumieniami, znajdujemy zapomniane niegdyś krajobrazy, zamieszkane przez niezwykłych ludzi z często wyjątkowymi biografiami. Odcinek drugi poświęcony jest rzece Gwadiana - w Hiszpanii i Portugalii, jest to główna rzeka południowej Estremadury. Za czasów rzymskich stanowiła oś prowincji Hispania Baetica, której główne miasto Mrida, leżące nad rzeką, było jednym z ważniejszych miast ówczesnej Hiszpanii. Rzekę wymienia Pliniusz w swoim dziele. Źródła rzeki znajdują się w prowincji La Mancha. Wody rzeki stanowią główne bogactwo rolnictwa Estremadury. Na rzece znajduje się około 1830 tam służących nawadnianiu oraz kilka elektrowni wodnych. Uchodzi do Zatoki Kadyksu. 14:20 DOKTÓR MUREK Dramat, 92 min, Polska, 1939 Reżyseria: Juliusz Gardan Scenariusz: Tadeusz Dołęga - Mostowicz Zdjęcia: Seweryn Steinwurzel, Aleksander Suchcicki Muzyka: Władysław Szpilman Aktorzy: Franciszek Brodniewicz, Janina Wilczówna, Ina Benita, Jadwiga Andrzejewska, Nora Ney, Aleksander Zelwerowicz, Mieczysława Ćwiklińska, Lidia Wysocka, Kazimierz Junosza - Stępowski, Bronisław Dardziński, Maria Żabczyńska, Wanda Jarszewska, Zygmunt Chmielewski, Jerzy Kaliszewski, Tadeusz Kański Scenariusz filmu powstał na kanwie prozy Tadeusza Dołęgi - Mostowicza "Dr Murek zredukowany" i "Drugie życie doktora Murka". Obie powieści należą do najciekawszych w bogatym dorobku pisarza, głównie ze względu na śmiałą krytykę niektórych, współczesnych autorowi mechanizmów społecznych. O celności i ostrości pióra twórcy "Kariery Nikodema Dyzmy" świadczy fakt, że sanacyjna cenzura wycięła ze scenariusza co odważniejsze, demaskatorskie fragmenty. W rezultacie powstał politycznie neutralny, lecz inteligentnie rozegrany dramat sensacyjny. Główny bohater filmu, tytułowy doktor Murek, w wyniku intryg traci posadę w prowincjonalnym magistracie. Postanawia wyjechać do Warszawy. W stolicy zarabia na życie wywożąc śmiecie. Nawiązuje kontakt z miejscowym półświatkiem. Niebawem wspólnie z przestępcą o pseudonimie "Czarny Kazik" dokonuje napadu na willę prezesa Czabrana. Arleta, kochanka "Czarnego Kazika", zabija swego konkubenta, by żyć z Murkiem. Ten jednak, choć korzysta z wdzięków dziewczyny, zamierza zostać zięciem Czabrana. 16:00 GIGANCI HISTORII - PAŃSTWO RZYMSKIE OD JULIUSZA CEZARA DO NERONA Teleturniej, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Mikołaj Korzyński Prowadzący: Przemysław Babiarz Było syntezą osiągnięć kultury śródziemnomorskiej, jakimi zaowocowała starożytna Grecja, Egipt i ośrodki Azji Mniejszej. Po raz pierwszy zjednoczyło w jeden organizm niemal całą Europę Zachodnią. Do dziś jest źródłem prawa i rozwiązań technicznych - Państwo Rzymskie od jego rozkwitu za czasów Juliusza Cezara po panowanie Nerona. Fundamentem jego powstania była Republika Rzymska, u której schyłku pojawił ambitny wódz i zręczny polityk - Juliusz Cezar. Popularność zdobył, walcząc w misjach i kampaniach wojskowych, piastował kolejno coraz wyższe urzędy, aż stał się najwyższym kapłanem, ojcem ojczyzny i dyktatorem republiki. Za swe dążenie do jednowładztwa, zapłacił najwyższą cenę. Jego następca Oktawian August jako pierwszy obwołał się Cesarzem. Rzym stanął na drodze do potęgi terytorialnej i kulturalnej ówczesnego świata oraz integracji całego basenu Morza Śródziemnego. 16:55 NIEZNANA WOJNA NA PÓŁNOCY - ODC. 1/6 (UNTOLD ARCTIC WARS) Serial dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Anna - Reeta Eksyma, Teemu Hostikka Scenariusz: Teemu Hostikka, Anna - Reeta Eksyma To pierwsza w historii seria, która ujawnia rolę państw regionu arktycznego w II wojnie światowej i próbuje odtworzyć militarne zmagania w tym rejonie. Widzowie będą mogli obejrzeć w akcji nurków odnajdujących zatopione niemieckie wraki samolotów, archeologów badających ukryte masowe groby i historyków tropiących tajne nadmorskie fortece. Zobaczymy kolorowe materiały archiwalne oraz wysokiej jakości animacje komputerowe. 17:55 CRIMEN - ODC. 6/6 Serial historyczno-przygodowy TVP, 57 min, Polska, 1988 Reżyseria: Laco Adamik Scenariusz: Józef Hen, Laco Adamik, Henryk Schoen Zdjęcia: Jarosław Żamojda Muzyka: Jerzy Satanowski Aktorzy: Bogusław Linda, Henryk Bista, Ewa Błaszczyk, Jolanta Piętek - Górecka, Iga Cembrzyńska, Jerzy Kryszak, Marek Walczewski, Jan Frycz, Katarzyna Chrzanowska, Małgorzata Dukiet, Jacek Sas - Uhrynowski, Jolanta Piętek - Górecka, Krzysztof Globisz, Edward Lubaszenko, Kazimierz Wysota Tomasz znajduje w symbolicznej trumnie ojca dokumenty i pieniądze. Te ostatnie z całą pewnością należały do kosturowców. Stary Błudnicki niecnie je sobie przywłaszczył. Właśnie za to spotkała go śmierć. Tomaszowi udaje się też ustalić, że sprawcą zbrodni jest Witoszyński. Biorąc pod uwagę okoliczności zgonu ojca, darowuje zabójcy życie. Giną za to Ligęza i Staśko Rosiński. Pierwszy z rąk Wasyla, drugi - kata. 19:05 TAJEMNICE WYSP BRYTYJSKICH - ODC. 1/4 (BRITAIN'S SECRET ISLANDS) Serial dokumentalny, 60 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Stewart Mcpherson Podróż dookoła Wielkiej Brytanii, połączona ze zwiedzaniem mniejszych wysp, uznających Elżbietę II za swą królową. Jest ich ponad 6 tysięcy, niektóre wielkości boiska piłkarskiego. Rejs zaczyna się w Greenwich, pierwszy przystanek to archipelag Farne, a ostatni - opancerzone wieże Maunsella u ujścia Tamizy. Brytyjczycy ostrzeliwali z nich niemieckie samoloty, sposobiące się do bombardowania Londynu. Widzowie będą mieli okazję zobaczyć: latarnie morskie, megality, ruiny opactw i średniowiecznych zamków, pamiątki po wikingach i epoce rewolucji przemysłowej, florę i faunę oraz osobliwości geologiczne i krajobrazowe. Przed kamerę zapraszani są lokalni patrioci i historycy. Realizatorzy odwiedzą między innymi: Bass Rock - dawniej wyspa twierdza, potem więzienie, a obecnie raj dla tysięcy głuptaków. Szetlandy: mieszkańcy przebierają się za wikingów, których zresztą są często potomkami i maszerują z pochodniami. Tubylcy z Fair, najbardziej odosobnionej z zamieszkałych wysp brytyjskich, nie poddają się rozpaczy: hodują owce i z ich runa produkują słynne swetry. Z takich miejsc dobrze widać zorzę polarną, zaś mieszkańcom kulturowo i mentalnie blisko jest do Norwegów czy Islandczyków. Związki z Londynem poświadcza czerwona budka telefoniczna. Północne wody są niebezpieczne, wybrzeża skaliste i zdradliwe, na dnie morza zalega mnóstwo wraków. Koło Hebrydów pod wodą rdzewieją pozostałości niemieckiej floty, zatopionej po przegranej pierwszej wojnie światowej. Wybrzeża są usiane fortami i bunkrami, budowanymi w obawie przed inwazją Hitlera. Na wyspie Man kultywuje się celtyckie, pogańskie święta. Połączona mostem z Kornwalią arturiańska wyspa Tintagel wabi jaskinią, w której ponoć zamieszkiwał Merlin. Na wysepce Brownsea na kanale La Manche narodził się ruch skautowski: lord Baden - Powell w 1907 roku zorganizował tam obóz dla 20 młodzieńców. Narratorem i dowódcą ekspedycji jest 38 - letni Stewart McPherson, który zasłynął z serii książek o dzikiej przyrodzie, zrealizował też dla BBC i SkyVision wiele serii dokumentalnych. 20:00 WOJNA KOREAŃSKA - ZAPOMNIANA WOJNA (THE KOREAN WAR) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2019 Reżyseria: John Maggio Wielu historyków uznaje wojnę koreańską za najważniejszy konflikt od czasów II wojny światowej. Mimo milionów ofiar i uchodźców o wojnie tej często już się nie pamięta. Tymczasem tak naprawdę nigdy się ona nie zakończyła i wpływa na relacje między państwami do dziś. Po otwarciu archiwów w Rosji, Stanach Zjednoczonych, Chinach i Korei Południowej dostępne są nowe materiały historyczne, w tym kolorowe filmy i setki zdjęć, pozwalające odkryć na nowo ten mało znany konflikt, który ukształtował nasz świat. 21:05 CZARNY CZWARTEK. JANEK WIŚNIEWSKI PADŁ Dramat, 105 min, Polska, 2011 Reżyseria: Antoni Krauze Scenariusz: Mirosław Piepka, Michał S. Pruski Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Piotr Fronczewski, Wojciech Pszoniak, Michał Kowalski, Wiktoria Kraszewska, Zofia Smagacka Marta Kalmus, Marta Honzatko, Cezary Rybiński, Piotr Andruszkiewicz, Witold Dębicki, Piotr Garlicki Przejmujący film Antoniego Krauzego przedstawia masakrę na Wybrzeżu sprzed kilkudziesięciu lat. W grudniu 1970 roku w Gdańsku i Gdyni rozegrały się dramatyczne sceny, wojsko i milicja otworzyły ogień do bezbronnych ludzi. Jest to jedna z najciemniejszych kart z historii PRL - u. Ten film porusza do głębi i trzyma widza w napięciu. Sami twórcy zapewniają, e zadbali o wierną rekonstrukcję tamtych wydarzeń. Przejmująca jest również ballada śpiewana przez Kazika Staszewskiego. Wśród licznych ofiar brutalnej pacyfikacji był Brunon Drywa, który zginął 17 grudnia 1970 r. od strzału w plecy. Miał zaledwie 34 lata. Główny wątek dramatu koncentruje się właśnie na losach rodziny gdyńskiego stoczniowca, jego żony Stefanii Drywy oraz ich trojga dzieci, dwóch córek i syna. Film otwiera scena szczęśliwej rodzinnej Wigilii 1969 r. , kiedy jeszcze całe życie było przed nimi. Opowieść o rodzinie Drywów przeplatają zrekonstruowane sceny manifestacji, protestów, aresztowań oraz negocjacji i narad partyjnych funkcjonariuszy. Reżyser wykorzystał w swoim filmie także materiały archiwalne. 00:05 CAFE POD MINOGĄ Komedia, 88 min, Polska 1959 Reżyseria: Bronisław Brok Scenariusz: Stefan Wiechecki - Wiech, Bronisław Brok Zdjęcia: Seweryn Kruszyński Muzyka: Jerzy Wasowski Aktorzy: Adolf Dymsza, Wacław Jankowski, Włodzimierz Skoczylas, Feliks Chmurkowski, Stefania Górska, Krystyna Kołodziejczyk, Bolesław Płotnicki, Hanna Bielicka, Jerzy Duszyński, Aleksander Dzwonkowski, Makpokpo Dravi, Jerzy Bielenia, Kazimierz Biernacki, Bronisław Darski, Stefan Witas i inni Adaptacja powieści Stefana Wiecheckiego, czyli popularnego Wiecha - wytrawnego felietonisty, niezrównanego kronikarza warszawskiej gwary i folkloru. Akcja filmu rozpoczyna się przed wybuchem II wojny światowej. Państwo Aniołkowie - właściciele "Cafe pod Minogą" urządzaja zaręczyny swej wychowanki Sabci. Gośćmi przyszłych małżonków są m.in. Maniuś Kitajec i bracia Piskorscy - kumple narzeczonego, rekrutujący się z barwnej społeczności stołecznych "szoferaków" oraz - nomen omen - Celestyn Konfiteor - właściciel zakładu pogrzebowego pod krzepiącą nazwą "Wieczny odpoczynek". Prawdziwą sensację wywołuje jednak pojawienie się Jumbo - znajomego Murzyna, wożącego egzotycznego dyplomatę akredytowanego w Warszawie. Polityk ów - czując zbliżającą się wojnę - przewidująco wziął nogi za pas, lecz niebacznie zostawił samochód i ukryte pod podłogą swej willi pieniądze. To właśnie one staną się od tej pory obiektem szczególnego pożądania taksówkarskiej ferajny. Snów o bogactwie nie zdoła z nich wykorzenić nawet okupacja. Mimo że była posiadłość dyplomaty jest w rękach hitlerowców, sprytni warszawiacy z pomocą przebranego za kobietę Jumbo, wykradają schowaną gotówkę. Ku ich żalowi okazuje się jednak, że z takim trudem zdobyte pieniądze są już bez wartości. Tymczasem w stolicy wybucha powstanie... 01:55 SZEROKIE TORY - SZEROKIE TORY. GRUZIŃSKI POLICJANT Reportaż, 24 min, Polska, 2012 Autor: Barbara Włodarczyk Kiedyś byli aroganccy i bezkarni. Wszyscy się ich bali i nienawidzili, bo przy każdej okazji trzeba było im płacić. Dziś cieszą się powszechnym zaufaniem. Mowa o gruzińskich policjantach, którzy stali się symbolem sukcesu w walce z korupcją i kryminałem. A wszystko dzięki drastycznej i szybkiej reformie. W ciągu kilku miesięcy wymieniono aż 85% funkcjonariuszy, znacznie podniesiono im płace, wyposażono w najnowocześniejszy sprzęt i wprowadzono surowe kary za łapówkarstwo. W efekcie - Tbilisi to dziś najbezpieczniejsza stolica na Kaukazie. Bohaterem reportażu jest młody policjant, któremu towarzyszymy w pracy i w domu. Dzięki niemu poznajemy nie tylko istotę sztandarowej gruzińskiej reformy, ale także codzienne życie i problemy Tbilisi w cztery lata po wojnie z Rosją. Jest to barwna opowieść o pięknym kraju i otwartych gościnnych ludziach.