TVP Kultura Poniedziałek, 04.03.2024 10:10 JEREMI PRZYBORA Film dokumentalny, 76 min, Polska, 1990 Reżyseria: Magda Umer Scenariusz: Magda Umer Zdjęcia: Jacek Kuźniar Aktorzy: Kalina Jędrusik, Wiesław Michnikowski, Mieczysław Czechowicz, Adrianna Biedrzyńska, Ewa Dałkowska, Maria Pakulnis, Magda Umer, Zbigniew Zamachowski, Wiesław Gołas, Edward Dziewoński, Bogumił Kobiela, Irena Kwiatkowska, Bronisław Pawlik, Jerzy Wasowski Życie i działalność twórcza Jeremiego Przybory. W filmie wykorzystano fragmenty programów: "Kabaret Starszych Panów", " Divertimento", " Kabaret Jeszcze Starszych Panów", Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej Opole '89. 11:40 KABARET STARSZYCH PANÓW - PIOSENKI Z CYKLU "DIVERTIMENTO" Widowisko, 53 min, Polska, 1969 Autor: Jeremi Przybora Reżyseria: Jeremi Przybora Aktorzy: Jeremi Przybora, Jerzy Wasowski, Irena Kwiatkowska, Barbara Krafftówna, Mieczysław Czechowicz, Wiesław Michnikowski, Kalina Jędrusik, Bohdan Łazuka, Alina Janowska, Bronisław Pawlik, Lucjan Kydryński Małżonkowie Molek organizują w swojej przestronnej, akustycznej łazience spotkanie wielbicieli piosenek z "Divertimenta". To sympatyczne grono dzieli się swymi poglądami i problemami. Wśród gości jest jeden szczególnie kłopotliwy - pan Bącz, który zasypia w najbardziej nieoczekiwanych sytuacjach. Gdy wszyscy są już w komplecie, rozpoczyna się Pierwszy Festiwal Pieśniarzy Łazienkowych, który prowadzi Lucjan Kydryński. 12:50 SŁOWOBRANIE Magazyn, 24 min, Polska, 2023 Gośćmi Katarzyny Sanockiej i Krzysztofa Grzybowskiego są: Antoni Libera, autor opowiadań i krótkich tekstów prozą zebranych w najnowszej książce p.t. "Najlepiej się nie urodzić" - porusza fundamentalne kwestie ludzkiego losu; oraz Piotr Lipiński autor reportażu pt. "Wasilewska. Czarno - biała", przedstawia drogę Wasilewskiej, aż po apogeum zdrady, kiedy po ataku ZSRR na Polskę w 1939 r. została deputowaną sowieckiej Rady Najwyższej - to studium bezwzględnej i okrutnej postaci, i próba odpowiedzi na pytanie, co kierowało jej wyborami, by służyć stalinowskiemu reżimowi? 13:45 REŻYSERZY S.VI - SPIKE LEE - 1/10 SEZON 6 (SPIKE LEE - 1/10 SEZON 6) Cykl dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl dokumentalny poświęcony najważniejszym reżyserom kina. W tym odcinku przyglądamy się twórczości Spike'a Lee, reżysera m.in. filmów: "Ona się doigra", "Rób co należy" czy "Czarny blues". 14:35 RETRO KINO - KSIĄŻĘ I ŻEBRAK (THE PRINCE AND THE PAUPER) Film przygodowy dla młodych widzów, 106 min, Wielka Brytania / USA 1977 Reżyseria: Richard Fleisher Scenariusz: Berta Dominques i Pierre Spengler Aktorzy: Oliver Reed, Raquel Welch, Mark Lester, Ernest Borgnine, George C. Scott, Charles Heston i inni Adaptacja słynnej powieści Marka Twaina. Dwaj chłopcy: Edward, książę Walii i młody żebrak Tom Canty, urodzeni tego samego dnia i podobni do siebie jak dwie krople wody, zamieniają się rolami. Żebrak przypadkowo dostaje się na komnaty pałacu królewskiego, książę akurat szykuje się na bal kostiumowy i postanawia wystąpić w szatach żebraka. Chłopcy zamieniają się ubraniami dla żartu, ale ponieważ są bardzo podobni, dworzanie uznają żebraka za księcia, zaś książę zostaje wyrzucony przez straże na ulicę. Tom na dworze czuje się równie źle jak książę wśród żebraków. Tymczasem umiera król i niebawem ma się odbyć koronacja następcy. Tom, który nadal przebywa na zamku, jest przerażony, że prawdziwy książę Edward nie zdąży wrócić w porę. W ostatniej chwili książę obejmuje tron, a żebrak zostaje królewskim faworytem. 16:35 POGRANICZE W OGNIU - ODC. 1/24 Serial wojenny, szpiegowski, 60 min, Polska, 1988 Reżyseria: Andrzej Konic Scenariusz: Juliusz Janczur, Andrzej Konic Zdjęcia: Antoni Wójtowicz Aktorzy: Cezary Pazura, Olaf Lubaszenko, Janusz Bukowski, Piotr Rzymyszkiewicz, Piotr Konieczyński, Hanna Wrycza-Polk, Joanna Jankowska, Marian Kamiński, Asja Łamtiugina, Henryk Machalica, Sława Kwaśniewska, Andrzej Herder, Andrzej Redosz, Marek Gierszał, Leszek Wojtaszak Serial "Pogranicze w ogniu" rodził się długo. Scenariusz powstał w połowie lat osiemdziesiątych. Potem był kilkakrotnie rozszerzany i poprawiany. Andrzej Konic ukończył najpierw dziesięć odcinków. Następnych czternaście ujrzało światło dzienne dopiero trzy lata później. Akcja cyklu zaczyna się w 1918 roku podczas walk o wyzwolenie Poznania. W potyczkach z Niemcami biorą udział dwaj młodzi chłopcy: Czarek Adamski (filmowy debiut Cezarego Pazury) i Franek Relke (Olaf Lubaszenko). Obaj mają nie tylko wspólnego wroga, lecz także ten sam obiekt miłosnych westchnień, którym jest szkolna koleżanka Dorota. Czarek jednak góruje nad Frankiem pod każdym względem. Ma również większe szanse u Doroty. Tymczasem sfrustrowany Relke odkrywa, że jego ojciec zginął dlatego, że został na posterunku, gdy walczący obok niego wcieleni do niemieckiej armii Polacy uciekli, nie widząc innej szansy na ocalenie życia. We Franku budzi się niemiecka dusza. Staje po przeciwnej stronie niż Czarek. Zostaje sabotażystą i szpiegiem. Jego zdemaskowanie pociąga za sobą krwawą ofiarę. Relke ucieka do Berlina. Zmienia imię na Franz i szybko robi karierę w Abwehrze. W tym samym czasie Czarek wstępuje do polskiego wywiadu i również rychło awansuje. W gimnazjum tworzy się organizacja harcerska. Chłopcy na różne sposoby próbują zaopatrzyć się w broń. Mają też za zadanie zdobycie planów wszystkich ważniejszych obiektów w mieście. 17:50 WĘDROWIEC POLSKI - WARMIA ŚLADAMI KOPERNIKA Cykl reportaży, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Agnieszka Żmijewska Scenariusz: Krzysztof Koehler, Agnieszka Żmijewska Prowadzący: Krzysztof Koehler Nasz Wędrowiec dociera na Warmię w poszukiwaniu śladów Mikołaja Kopernika. Trafia do Muzeum we Fromborku, gdzie dowiaduje się o wystawie i o znaczeniu Fromborka w życiu Kopernika - astronoma. Gdzie miał swoją pracownię; jak wyglądało jego życie codzienne, kiedy mieszkał we Fromborku. Wędrowiec uparcie chce się czegoś dowiedzieć o kuchni z czasów Kopernika. Niestety nie udaje mu sie dowiedzieć, co jadł wielki astronom. Wędrowiec udaje się również do Olsztyna, gdzie Mikołaj Kopernik mieszkał w latach 1516 - 1521. 18:30 KINEMATOGRAF - NARODZINY NOWEJ SZTUKI (THE CINEMATOGRAPH, BIRTH OF AN ART) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2021 Reżyseria: Stefan Cornic Dokument przypomina historię kinematografii i pierwszych odkryć, które umożliwiły rozwój kina. W drugiej połowie XIX wieku Thomas Edison konstruuje fonograf, na podstawie którego Louis Lumiere tworzy kinematograf, czyli maszynę ukazującą ruchomy świat. Już pierwsze filmy Lumiere’a zapisują obraz zmieniającego się świata, a jego kamerzyści pod koniec XIX wieku wyruszają w świat, żeby filmować codzienność na różnych kontynentach. Staje się to okazją do unowocześniania kinematografu, a odkrywanie nowych technik kinematograficznych bywa dziełem przypadku. Kamera staje się doskonałą maszyną do snucia opowieści, wykorzystując do tego motywy znane już wcześniej z historii i sztuki. Od 1907 roku filmy zdecydowanie się wydłużają, a kinematograf staje się kinem i ulubioną rozrywką mas. 20:00 KINO MOCNYCH WRAŻEŃ - ŻYJ I POZWÓL UMRZEĆ (LIVE AND LET DIE) Film sensacyjny, 116 min, Wielka Brytania, 1973 Reżyseria: Guy Hamilton Scenariusz:Tom Mankiewicz Aktorzy: Roger Moore, Yaphet Kotto, Jane Seymour, Clifton James, Julius W. Harris, Geoffrey Holder, David Hedison, Gloria Hendrey Ósmy film z serii o przygodach superagenta 007 Jamesa Bonda i pierwszy, w którym tę rolę zagrał Roger Moore, gdy zmęczony już bondowskim wizerunkiem Sean Connery kategorycznie odmówił dalszych występów. Roger Moore, popularny już wówczas dzięki roli Simona Templara w telewizyjnym serialu "Święty", zyskał swym nowym wcieleniem międzynarodową sławę. W sumie zagrał brytyjskiego superagenta siedmiokrotnie, nadając swej postaci nie tylko nonszalancki wdzięk, z jakiego Bond, w wydaniu Connery'ego, słynął już wcześniej, ale też dystans i spore poczucie humoru. Niezmienna pozostała słabość Bonda do pięknych kobiet. Reżyserii "Żyj i pozwól umrzeć" podjął się Guy Hamilton, zręczny twórca dwóch wcześniejszych filmów z tego cyklu - "Goldfingera" z 1964 r. i "Diamenty są wieczne" z 1971 r. Dziewczynę superagenta zagrała tu Jane Seymour, późniejsza doktor Quinn z popularnego serialu telewizyjnego. Tytułową piosenkę, nominowaną do Oscara, napisali Linda (słowa) i Paul (muzyka) McCartneyowie, a śpiewa ją Paul ze swym zespołem Wings. "Żyj i pozwól umrzeć", podobnie jak poprzednie "bondy", bił rekordy kasowe w Wielkiej Brytanii, gdzie zyskał miano najpopularniejszego filmu 1973 roku. Dziś, gdy przeciętny widz obejrzał już setki filmów sensacyjnych, w których roi się od komputerowych efektów specjalnych, tempo akcji utrzymuje się na granicy ludzkiej percepcji, a obrońca prawa jest równie brutalny jak przestępcy, z którymi walczy, wytworny dżentelmen z londyńskiego West Endu, o nieskazitelnych manierach i w nienagannie wyprasowanym garniturze, jawi się jako postać nieco anachroniczna, nawet jeśli posługuje się nowoczesnymi gadżetami w rodzaju zegarka wytwarzającego pole magnetyczne i będącego jednocześnie piłą tarczową. Mimo to miłośnicy gatunku i postaci najsłynniejszego agenta wszech czasów na pewno się nie zawiodą. Gdy jednego dnia zostają zabici aż trzej agenci tajnych służb Jej Królewskiej Mości, James Bond musi opuścić czułe ramiona swej najnowszej "zdobyczy" i wyruszyć do akcji. Zgodnie z otrzymanymi instrukcjami udaje się do nowego Jorku na spotkanie z niejakim Mister Bigiem, czarnoskórym bossem tamtejszego podziemia przestępczego, który opanował rynek handlu heroiną. Big bywa w jednym z nocnych klubów w Harlemie, ale nie ma ochoty na rozmowy z Bondem, co daje mu boleśnie odczuć. Znacznie przystępniejsza okazuje się piękna wróżka, która przepowiada przyszłość z kart tarota. Nie bacząc na dwóch drabów, którzy mają za zadanie go zabić, Bond udaje się na karaibską wyspę San Monique. Tamtejsza agentka CIA, Rosie Carver, oferuje mu pomoc w dostaniu się do pilnie strzeżonej rezydencji doktora Kanagi, o którym wiadomo, że utrzymuje bliskie kontakty z Mr. Bigiem. Okazuje się jednak, że dziewczyna jest podwójnym szpiegiem i lepiej nie polegać na jej wskazówkach. Bond własnymi sposobami dociera do posiadłości Kanagi. Ku swemu zaskoczeniu, zastaje tam poznaną w Harlemie wróżkę. 22:10 PANORAMA KINA POLSKIEGO - GENERAŁ NIL Dramat historyczny, 120 min, Polska, 2008 Reżyseria: Ryszard Bugajski Scenariusz: Krzysztof Łukaszewicz, Ryszard Bugajski Zdjęcia: Piotr Śliskowski Muzyka: Shane Harvey Aktorzy: Olgierd Łukaszewicz, Alicja Jachiewicz, Magdalena Emilianowicz, Anna Cieślak, Zbigniew Stryj, Jacek Rozenek, Leszek Lichota, Adam Woronowicz Przedstawiona w filmie Ryszarda Bugajskiego historia - to próba rekonstrukcji ostatnich lat życia Augusta Emila Fieldorfa, ps. "Nil", legendarnego dowódcy Kedywu Armii Krajowej, generała brygady Wojska Polskiego, który został pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego. Akcja rozpoczyna się w momencie powrotu bohatera filmu z zesłania w głąb Związku Sowieckiego. Po aresztowaniu w marcu 1945 roku przez NKWD został wywieziony do obozu pracy na Uralu, skąd powrócił do Polski w 1947 r. Film kończy się wykonaniem wyroku śmierci na Fieldorfie. Prośba rodziny o ułaskawienie została odrzucona. Egzekucja odbyła się w lutym 1953 roku w mokotowskim więzieniu przy ul. Rakowieckiej. W fabułę filmu osnutą wokół ostatnich lat życia Fieldorfa wplatają się wątki retrospekcyjne z okresu okupacji i konspiracyjnej działalności generała, a w szczególności dotyczące wydania przez niego rozkazu likwidacji kata Warszawy, generała SS Franza Kutschery. 00:25 SCENA MUZYCZNA - LALA CZAPLICKA I ORKIESTRA ADRIA Koncert, 50 min, Polska, 2020 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Prowadzący: Barbara Schabowska Wykonawcy: Lala Czaplicka, Orkiestra Adria Lala Czaplicka i Orkiestra Adria w materiale z płyty "Szpilman", której wydanie upamiętnia 20. rocznicę śmierci legendarnego kompozytora. Interpretując piosenki Władysława Szpilmana muzycy nawiązują do brzmienia zespołów występujących w międzywojennych lokalach i teatrach rewiowych stolicy. 01:35 SAMURAJ I KOWBOJE (SOLEIL ROUGE) Western, 112 min, Francja/Hiszpania/Włochy, 1971 Reżyseria: Terence Young Aktorzy: Charles Bronson, Ursula Andress, Toshiro Mifune, Alain Delon, Capucine Arizona, rok 1870. Pociągiem zmierzającym do stolicy USA - Waszyngtonu podróżuje ambasador Cesarstwa Japonii. Niespodziewanie na pociąg napadają gangsterzy, których łupem pada niezwykle cenny miecz, prezent dla amerykańskiego prezydenta.