TVP Dokument Poniedziałek, 11.03.2024 05:15 KORONA GÓR POLSKI - ŚNIEŻNIK Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis Zdjęcia: Wojciech Jachymiak, Krzysztof Skrok Prowadzący: Marta Manowska Zdobycie Śnieżnika ma być naszym pierwszym trofeum w Koronie Gór Polski. Przygoda rozpoczyna się w Międzygórzu z p. Dorotą Kędzią. Spacer po tej miejscowości jest jak podróż w czasie do minionej epoki. Piękne, ponad 100 - letnie wille i pensjonaty w stylu tyrolskim przyciągają wzrok co kilka kroków. Ich architektura jest tak klimatyczna i zabytkowa, że Międzygórze nazywane jest Małą Szwajcarią i architektoniczną perłą Sudetów. Swoją architekturę, nawiązującą do zabudowy tyrolskiej, Międzygórze zawdzięcza niderlandzkiej królewnie, Mariannie Orańskiej, nazywanej Dobrą Panią, która w 1840 roku wykupiła ówczesną wieś w dolinie Wilczki i przekształciła ją w urokliwą miejscowość letniskową. Właśnie w tym okresie zaczęły powstawać zabytkowe wille w stylu tyrolskim, a także uporządkowano teren wokół wodospadu Wilczki. Wodospad Wilczki znajduje się na rogatkach wsi. Kaskada spada z wysokości 22 metrów. To drugi pod względem wielkości wodospad po polskiej stronie Sudetów. Świetnie przystosowane punkty widokowe wokół wodospadu sprawiają, że aura tego miejsca jest niezwykła. Finałem spaceru jest Zapora udostępniona do zwiedzania dla turystów. Z Międzygórza udajemy się do Pałacu na Skale w Trzebieszowicach. Jest to wspaniały przykład jednoczącej się Europy. Władały nim najwspanialsze rody słowiańskie, pruskie, walijskie i francuskie. Przez wiele lat pełnił rolę arystokratycznego ośrodka Lądka Zdrój należącego do najmodniejszych na świecie uzdrowisk oraz pełnił rolę siedziby rodowej właścicieli dóbr Ziemi Kłodzkiej. 05:50 WETERYNARZE Z SERCEM - /32/ Reality show, 24 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Są miejsca, do których wracamy. Do takich należy warszawskie zoo. Tutaj zwierzęta nie muszą martwić się o przetrwanie. Zaskoczeniem jest dla nas fakt, że te, które naszym zdaniem powinny skakać o tej porze roku z radości, ślizgać się po lodzie i wylegiwać na skałkach, mają zupełnie inne marzenia. Odwiedziliśmy papugi kochające zimę i pingwiny z Afryki, które z utęsknieniem czekają na lato. Poznajcie też nowe ciekawe miejsce Jeżurkowo - to Ośrodek Rehabilitacji Zwierząt Dzikich we wsi Skierdy pod Warszawą. Już sama nazwa wskazuje, jakie zwierzęta tam spotkamy. To nie tylko przytulna sypialnia, ale również szpital. Jeżurkowo powstało po to, by odchowane i wyleczone jeże mogły znowu być wolne i wrócić do swojego dzikiego życia. 06:20 CAŁA PRAWDA O ZABIEGACH KOSMETYCZNYCH - CZĘŚĆ 1. (TRUTH ABOUT COSMETIC TREATMENTS) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2020 Reżyseria: Paul Overton Dwuczęściowy film dokumentalny BBC Studios. Nigdy wcześniej kobiety i mężczyźni nie wydawali więcej na zabiegi kosmetyczne. Przemysł zabiegów kosmetycznych jest obecnie wart trzy miliardy funtów. Nauka poczyniła postępy, dzięki nim poprawki urody bez użycia skalpela są dostępne za dużo mniejsze pieniądze niż tradycyjne operacje. Ten film odkrywa współczesną rzeczywistość samodoskonalenia. Od płynnych zabiegów nosowych, które prostują nos w 10 minut na płasko, po zamrażanie tłuszczu, które usuwa zbędne kilogramy. Tylko dlatego, że możemy mieć dowolną twarz i ciało, czy powinniśmy? Jakie niebezpieczeństwa kryją się za obietnicami? Witamy w nowym, wspaniałym świecie kosmetycznych ulepszeń. Część 1. Najmodniejszym zabiegiem kosmetycznym twarzy jest obecnie wypełnianie zmarszczek. W ubiegłym roku, w Wielkiej Brytanii wykonano jakieś pół miliona zabiegów wypełniania zmarszczek. Najmodniejszy obecnie zabieg to korekta nosa kwasem hialuronowym. Dla ludzi, którzy cierpią z powodu wyglądu nosa to idealna alternatywa dla zabiegu chirurgicznego. Wiele zabiegów kosmetycznych było początkowo medycznymi. Na przykład botoks pierwotnie stosowano, żeby zlikwidować drganie powiek. 07:20 WIELKIE KOTY CZ. 2 (BIG CATS) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Nick Easton Lektor: Grzegorz Widziszewski Druga część dokumentu BBC Worldwide o kotach. Koty są naturalnie nieuchwytnymi i tajemniczymi zwierzętami. Wrażliwe, emocjonalne, inteligentne i mają złożoną osobowość. W cyklu poznamy metody komunikacji, rodzicielstwo i zaloty kotów oraz ich zdolność do rozwoju we wszystkich zakątkach świata. To wyjątkowo szczegółowy portret tej popularnej rodziny zwierząt. 08:20 SEKRETY DOLINY KRZEMOWEJ - ODC. 2 - MACHINA PERSWAZJI (EP. 2 THE PERSUASION MACHINE) Serial dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: nie dotyczy Jamie Bartlett - dziennikarz, blogger, autor książki "The Dark Net" i dyrektor Centrum Analiz Mediów Społecznościowych brytyjskiego think tanku Demos, wyrusza w podróż do Doliny Krzemowej, by odkryć prawdziwe oblicze działających tam firm i sprawdzić, co kryje się za ich obietnicami zbudowania nowego wspaniałego świata. W tym odcinku przygląda się, jak są wykorzystywane prywatne dane milionów użytkowników Facebooka i w jaki sposób firmy i organizacje, które mają do nich dostęp, mogą wpływać nie tylko na nasze wybory konsumenckie, ale również na stan demokracji i systemy polityczne na świecie? Dzięki unikalnym informacjom uzyskanym ze sztabu Donalda Trumpa, dowiadujemy się, jaki wielki wpływ na sukces obecnego prezydenta miały media społecznościowe. Pojawia się uzasadnione pytanie, czy da się jeszcze zapanować nad wszechobecną inwigilacją, zalewem fakenewsów i dokonującą się na naszych oczach zmianą zasad, na których opierał się świat, jaki znamy. 09:25 NIESAMOWITE PODRÓŻE Z SIMONEM REEVEM - ODCINEK 3. (INCREDIBLE JOURNEYS WITH SIMON REEVE) Cykl dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Gian Quaglieni Czteroodcinkowa seria BBC Studios. Simon Reeve przedstawia niektóre z najważniejszych wydarzeń ze swoich niesamowitych podróży po całym świecie. W ciągu ponad pietnastoletniej kariery Simon odwiedził ponad sto krajów na sześciu różnych kontynentach, doświadczając niesamowitych krajobrazów i odkrywając poruszające i dramatyczne ludzkie historie. Teraz dogania niektóre z niezapomnianych postaci, które spotkał po drodze. Simon ujawnia kulisy wydarzeń i odkrywa niektóre z ogromnych zmian, których był świadkiem podróżując po całym świecie. 10:30 AMBICJE PO POLSKU Reportaż, 32 min, Polska, 1971 Autor: Hanna Kloza, Andrzej Pasierski, Piotr Załuski Scenariusz: Włodzimierz Rosiński, Ignacy Rutkiewicz Zdjęcia: Jerzy Pyrkosz Jest październik 1971 roku. We wrocławskich Zakładach Elektronicznych ELWRO dobiegają końca ostatnie próby techniczne jednego z pierwszych egzemplarzy nowej maszyny cyfrowej "Odra 1325". Jest to pierwsza polska elektroniczna maszyna licząca trzeciej generacji, skonstruowana w technice układów scalonych, przygotowana technologicznie do przemysłowego montażu. W ten sposób wrocławska i zarazem polska elektronika ma szansę przekroczyć ważny próg rozwojowy, tym samym przyśpieszając kroku w pogoni za rytmem światowego przemysłu komputerowego. W niniejszym reportażu kamera telewizyjna zarejestrowała wspomniane próby techniczne, poprzedzające wprowadzenie do produkcji najmłodszego przedstawiciela komputerowej rodziny "Odra". Oprócz tego realizatorzy programu przeprowadzili wywiady z zasłużonymi pracownikami ELWRO - konstruktorami, elektronikami i matematykami w jednej osobie, tj.: z mgr. inż. Janem Markowskim, mgr. inż. Andrzejem Niżankowskim, inż. Bronisławem Piwowarem i mgr. inż. Andrzejem Zasadą. Dzięki tym rozmowom udało się m.in. przybliżyć 12 - letnią wówczas historię tego przedsiębiorstwa, przedstawić i pokrótce omówić procesy powstawania maszyn cyfrowych, a także wskazać przyczyny, które w dalszym ciągu blokują pełny rozwój przemysłu informatycznego w Polsce. Na szczęście, dzięki polskim ambicjom wybitnych konstruktorów z ELWRO, pionierów informatyki w naszym kraju, znaczną część problemów udaje się przezwyciężyć. 11:10 CUKIER - SCENTRALIZOWANA KONTROLA PRZEBIEGU PRODUKCJI Film dokumentalny, 12 min, Polska, 1951 Reżyseria: Jerzy, Wojciech Has Film wyprodukowany przez łódzką Wytwórnię Filmów Oświatowych. Film instruktażowy, pozwala na zaznajomienie się z zautomatyzowaną linią produkcyjną na przykładzie zdjęć z fabryki cukru. Twórcy skupiają się głównie na zagadnieniu scentralizowanego systemu kontroli przebiegu produkcji, w tym poszczególnych przyrządów pomiarów linii produkcyjnej na tablicy kontrolnej. System ten może znaleźć zastosowanie w wielu procesach produkcyjnych ciągłych lub potokowych, jak na przykład w produkcji cementu, nawozów sztucznych, kwasu siarkowego, sody i w innych gałęziach przemysłu chemicznego, jak również w przemyśle metalowym przy taśmowej lub potokowej produkcji. Posiada liczne zalety, zmniejsza przestoje, zwiększa zdolności produkcyjne, umożliwia lepsze wykorzystanie maszyn i urządzeń, podnosi wydajność i obniża koszty własne. W filmie wykorzystano rysunki i tricki do przedstawienia procesów produkcyjnych. Zdjęcia ukazują liczne urządzenia technologiczne, wykorzystywane w laboratoriach fabrycznych i halach fabrycznych, jak na przykład alkalimetr, briksomierz, słupy i tablice sygnalizacyjne, kotły czy tempograf. 11:25 LENA NA BAŁKANACH - ODC. 1. ADRIATYK Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2021 Reżyseria: Konrad Zagórski Scenariusz: Konrad Zagórski Prowadzący: Lena Urbańska Wykonawcy: Agnieszka Barjasz Cykl reportaży, niewiele mający wspólnego z typowym przewodnikiem turystycznym. Spróbujemy wejść głębiej w tkankę społeczeństwa, zanurzymy się w bałkańskim kotle, czyli mieszance religii, wyjątkowych kultur i ich burzliwej historii. W każdym odcinku będziemy skupiać się na wybranym zagadnieniu współczesnych Bałkanów. Zagadnienia te będą przedstawione poprzez kilku lokalnych bohaterów, którzy przybliżą nam swoją kulturę i opowiedzą o swojej działalności. Jest to seria skupiająca się na człowieku, opowiadająca o regionie przez poznanie ludzi. To seria o podróżach poza utartym szlakiem. 12:00 LISTY BEETHOVENA (THE BEETHOVEN FILES) Film dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2013 Reżyseria: Hedwig Schmutte, Ralf Pleger Dzieło Ludwiga van Beethovena jest legendarne i było nim jeszcze za jego życia. Jest znany na całym świecie, a o warunkach, w jakich powstawała jego muzyka, niewiele wiadomo. Jedno jest pewne: większość swoich arcydzieł skomponował po zdiagnozowaniu głuchoty. Wiedeń, 26 Marca, 1827r. We wczesnych godzinach porannych, Ludwig van Beethoven umiera w swoim mieszkaniu przy Schwarzspanierstrasse. Ma 56 lat. W ciągu kilku godzin przeprowadzona jest autopsja. Wedle zapisów historycznych, kości z ucha wewnętrznego zostają usunięte i zachowane. Powód dla którego zostało to zrobione, daje nam wskazówka z listu umarłego. Jego testamentu. Cztery strony napisane jako list pożegnalny w miejscowości Heiligenstadt, nieopodal Wiednia, datowane na 6 października 1802r. Beethoven musiał go trzymać w ukryciu przez wiele lat. Kiedy skomponował swoją słynną IX symfonię, nie był w stanie nic usłyszeć! Głuchy kompozytor? Jak to możliwe? Niemal 200 lat po śmierci Beethovena ten dokument rzuca światło na jedną z największych tajemnic historii muzyki. Po śmierci Beethoven pozostawił po sobie dwa dokumenty: Heiligenstädter Testament, list pożegnalny, który napisał w 1801 roku 26 lat przed faktyczną śmiercią. W nim bardzo szczegółowo opisuje objawy swojej choroby. Błaga o wybaczenie za swoje niekontrolowane zachowanie, prosząc przyszłe pokolenia o ustalenie przyczyny jego choroby. Drugim dokumentem, który lekarze znajdują w jego pokoju śmierci, jest list adresowany do nieśmiertelnej ukochanej. Beethoven nosił przy sobie ten list miłosny aż do śmierci i nigdy go nie wysłał. Do dziś pozostaje tajemnicą, kim może być ukochana. Znawcy na nowo badają dziedzictwo Beethovena. Biograf Jan Caeyers daje wgląd w maniakalną wściekłość Beethovena w pracy jego reakcję na początek głuchoty. Pianista Lars Vogt i dyrygent Simone Young odkrywają geniusz kompozycji Beethovena. Wiedeński naukowiec medycyny sądowej i profesor uniwersytecki, dr Christian Reiter, bada włosy Beethovena, szukając wskazówek wskazujących na przyczynę jego choroby i śmierci. W misternie zainscenizowanych scenach aktorskich odkrywamy Beethovena jako osobę prywatną. Lars Eidinger wciela się w rolę młodego kompozytora. Animacje ilustrują dokumentację medyczną i bolesne procedury, przez które przeszedł Beethoven, zawsze mając nadzieję na cudowne uzdrowienie. 13:00 UKRAIŃCY - ODC. 10. RODZINA PETIURENKO - ALBINA Serial dokumentalny, 41 min, Polska, 2022 Reżyseria: Julia Łuczkowska Scenariusz: Julia Łuczkowska Serial przedstawia niezwykle zróżnicowane losy emigrantów i uchodźców z Ukrainy. Przyglądamy się z bliska codziennym zmaganiom ludzi w różnym wieku, pochodzących z rozmaitych środowisk społecznych, o odmiennych ambicjach i powodach, dla których zdecydowali się wyjechać ze swojej ojczyzny. Albina ma 18 lat. Chce zostać koncertującą pianistką. Gra od dzieciństwa, wiele godzin dziennie. Przygotowuje się do matury i do egzaminu do Akademii Muzycznej. Albina ciężko pracuje, żeby spełnić marzenia. Rzadko spotyka się ze znajomymi, jest w pełni skupiona na celu, ambitna, pracowita, wysoko postawiła sobie poprzeczkę. 13:50 KLEJNOTY ALP, WIELKIE JEZIORA WŁOCH - ODC. 1 MAGGIORE (JEWELS OF THE ALPS - ITALY'S GREAT LAKES) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2021 Reżyseria: Mi - Yong Brehm Pięcioodcinkowa seria dokumentalna, opowiadająca o najpiękniejszych alpejskich jeziorach zwanych Klejnotami Alp. W tej serii poznamy pięć największych z nich: jezioro Maggiore, jezioro Como, jezioro Iseo, jezioro Lugano i jezioro Garda. Każdy film przedstawia jedno z nich, ukazując nam wyjątkowe środowisko naturalne w cyklu zmieniających się pór roku oraz przybliżając miejscową ludność ze szczególnym powiązaniem z jeziorem. Wszystkie pięć jezior powstało z lodowców. Są unikalne w Europie jako połączenie dwóch kontrastujących ze sobą światów: miejsca, w którym spotykają się środowiska alpejskie i śródziemnomorskie. Wyrafinowany widok z helikoptera na niezwykłe cechy terenu - od alpejskich szczytów po płaską równinę doliny rzeki Pad. Królestwo zwierząt w Górnych Włoszech kryje w sobie wiele niespodzianek. Stado dzikich jeleni nad jeziorem Como, mała salamandra ognista, która jest uderzająco podobna do podwodnego smoka, czy świstaki na warcie przy ujściu ich nory nad jeziorem Garda. Odwiedzamy osoby, których życie jest ściśle związane z jeziorami. Ich historie: autentyczne i nieoczekiwane. Towarzyszymy speleologom w wyprawie do niezbadanej wcześniej wapiennej jaskini nad jeziorem Iseo; spotykamy mężczyznę uprawiającego herbatę nad jeziorem Maggiore; a nad jeziorem Como 94 - letnia Nonna Pupa pokazuje nam, jak zamieniła wysypisko śmieci w wyjątkowy ogród. Odcinek 1. Jezioro Maggiore (Lago Maggiore) to drugie co do wielkości jezioro we Włoszech, leżące na granicy Włoch i Szwajcarii, około 80 km. od Mediolanu. Nad taflą turkusowej wody górują zaśnieżone masywy Alp. Starożytni Rzymianie nazywali ten akwen Lacus Verbanus, od bujnie porastającej go werbeny. Do dziś można podziwiać wspaniałą śródziemnomorską roślinność, występującą tu dzięki łagodnemu klimatowi. Na jeziorze Maggiore znajduje się 11 wysp. Najpopularniejszą z nich jest, najbliższa stałego lądu, Isola Bella, czyli Piękna Wyspa. Nazwana została na cześć Isabelli D'Addy, hrabiny Borromeo. W centralnej części wyspy znajduje się wspaniały pałac w stylu barokowym, nazwany od jego fundatorów i właścicieli Pałacem Boromeuszy. W Szwajcarii, w kantonie Ticino znajduje się jest jedna czwarta jeziora Maggiore. Oszałamiająco piękne widoki górskich masywów, rześkie powietrze, łagodny klimat sprawiają, że ta część jeziora również jest warta uwagi. Kanton jest włoskojęzyczny, wpływy Italii są tutaj widoczne w architekturze, kuchni oraz w mieszance włoskiego i szwajcarskiego stylu życia. 14:50 OPOWIEŚCI ŚRÓDZIEMNOMORSKIEGO LASU - OPOWIEŚCI WIOSENNE (STORIES OF THE MEDITERRANEAN FOREST) Cykl dokumentalny, 50 min, Niemcy/Hiszpania, 2019 Reżyseria: Jose Antonio Vallejo Cykliczna (6 części), dokumentalna opowieść o przyrodzie regionu Morza Śródziemnego, które jest jednym z najbogatszych biologicznie i krajobrazowo miejscem planety. To skrzyżowanie Europy, Azji i Afryki. Jest uważane za obszar bujnego rozkwitu bioróżnorodności na Ziemi. W jego różnych siedliskach żyje ogromna liczba unikalnych dla regionu gatunków zwierząt i roślin. Basen Morza Śródziemnego znajduje się w jednej ze stref umiarkowanych planety. Klimat subtropikalny sprawia, że zimą jest tu chłodniej i wilgotniej, latem gorąco i sucho, a jesienią i wiosną dość ciepło i deszczowo. Ten region zamieszkany przez ludzi od ponad 8000 lat doświadczył dramatycznych zmian, ale mimo to nadal należy do najbardziej zróżnicowanych na świecie. Od bagien po wysokie pasma górskie, od lasów dębowych i korkowych po lasy sosnowe wysoko w górach. Wszystkie one są domem dla tysięcy gatunków zwierząt i roślin, których ścieżki krzyżują się podczas ich życiowych przygód. A każdy z nich ma swoją historię do opowiedzenia. 15:55 UROCZYSKO Z PRZYPADKU (AN ACCIDENTAL WILDERNESS) Film dokumentalny, 52 min, Kanada, 2020 Reżyseria: Catie Lamer Film dokumentalny o wielkomiejskich ekosystemach, bada ewolucję bujnej, miejskiej dziczy w Toronto. Poznamy jaką transformację może przejść świat naturalny wokół ludzi. To przypomnienie o tym, jaką moc ma natura pozostawiona sobie samej. W Toronto to, co zaczęło się jako wysypisko odpadów budowlanych, stało się kwitnącą zieloną przestrzenią, domem dla wielkich i małych dzikich zwierząt. Ewoluujące na przestrzeni 60 lat, kilka minut od centrum jednego z największych miast Ameryki Północnej, miejskie składowisko odpadów budowlanych stało się niesamowitym przykładem rewitalizacji natury. Od kojotów, sów i bobrów, po żółwie, węże i kilkaset gatunków ptaków i flory; dzika przyroda i roślinność odzyskały ten pięciokilometrowy miejski krajobraz, wtapiając się w przemysłową infrastrukturę i stając się domem dla wielkich i małych stworzeń. Park Tommy Thompsona, ale życzliwi zwą go Spit - półwyspem. Można odnieść wrażenie, że otacza nas pradawna przyroda. Tymczasem - wzdłuż wybrzeża wystaje z lodu zardzewiały pręt zbrojeniowy, odkrywając sekret. To post przemysłowe nieużytki - zdobyte przez Matkę Naturę. Odwiedzający sądzą, że uciekli z miejskiej zimy w dalekie, dzikie uroczysko. Niemniej - wcale nie jest dalekie. Leży w samym sercu Kanady, w Toronto. Przemysłowe nieużytki są teraz pełne życia. Jak powstało takie uroczysko z przypadku? 16:55 NADMORSKIE MIASTA - ODC. 3 HAMBURG (CITIES BY THE SEA 3. HAMBURG) Cykl dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Ilka Franzmann Dziesięcioodcinkowy cykl dokumentalny o najciekawszych nadmorskich miastach - bramach na świat. Wszystkie są nieodłącznie definiowane przez ich położenie, a co za tym idzie, przez otwartość na świat, ducha odkrywania i pragnienia przygody. Ich geostrategiczna lokalizacja przekształciła je w figury szachowe zmieniających się sił i systemów politycznych, w miejsca tranzytowe marzycieli i migrantów oraz w tygle ludzi z różnych środowisk i kultur. Autorzy serialu, wędrując przez wybrane najciekawsze morskie miasta świata, odkrywają je na nowo, korzystając z najnowszych technologii lotniczych i bogatego języka filmowego. Odcinek 3. Hamburg. Hamburg żyje ze swoich dróg wodnych. Handel morski przyniósł mu bogactwo i pomyślność. Życie hamburczyków jest związane z Łabą i Alsterem. To portowe miasto oddalone o sto kilometrów od morza ma więcej mostów niż Wenecja, oraz własny park narodowy położony na Morzu Północnym. W wodach Hamburga nie brakuje ryb, ale nie każdy potrafi je znaleźć. Choć Hamburg leży sto kilometrów od morza, posiada drugi co do wielkości port w Europie. Towary płynące w górę Łaby od wieków kształtują oblicze miasta. Jako członek Ligi Hanzeatyckiej Hamburg stał się ekonomiczną potęgą już w średniowieczu. Dzięki wymianie handlowej i kontaktom z żeglarzami od zawsze był otwarty na zmiany. Hamburg jest przepełniony tradycją, ale stale się zmienia. 18:00 BALMORAL: UKRYTA HISTORIA - ODC. 1. LATA 1936 - 1955 (INSIDE BALMORAL / BALMORAL: HIDDEN HISTORY) Serial dokumentalny, 43 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Tom Brisley, Ash Potterton Trzyodcinkowa miniseria dokumentalna o zamku Balmoral - szkockim domu rodziny królewskiej od 1852 roku, kiedy książę Albert kupił posiadłość jako prezent dla swojej żony, królowej Wiktorii, która kochała szkocką wieś. Serial dokumentalny jest spojrzeniem zza kulis na to odosobnione królewskie ustronie, ulubiony dom królowej Elżbiety. To 50 000 akrów szkockich Highlands i ponad 150 budynków. Posiadłość zatrudnia ponad 100 pracowników. Film daje rzadki wgląd w jedną z najbardziej fascynujących rezydencji w Wielkiej Brytanii. Odc. 1 - "Lata 1936 - 1955". Ukryta w sercu szkockich gór ustronna królewska posiadłość jest dwa razy większa niż Manchester. Tylko tutaj królowa Elżbieta mogła naprawdę od wszystkiego uciec. Balmoral. Jednak ta wielka posiadłość była też świadkiem jednych z najbardziej dramatycznych momentów w historii monarchii. A dla niektórych gości pobyt w tym wakacyjnym domu był trudnym doświadczeniem. Balmoral. Ulubiony i najbardziej ustronny dom królowej. Rodzina królewska może tu doskonale odpocząć od publicznych obowiązków. Ta olbrzymia posiadłość oferuje jedne z najpiękniejszych widoków na Wyspach Brytyjskich. W tej królewskiej rezydencji próżno szukać pałacowych wnętrz. Wystrój jest tu zaskakująco skromny. Koszty utrzymania Balmoral są wysokie, wynoszą 3 miliony funtów rocznie. 18:55 FRANK CAPRA: AMERYKAŃSKA OPOWIEŚĆ (FRANK CAPRA: AN AMERICAN TALE) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2020 Reżyseria: Dimitri Kourtchine Dokument przedstawia sylwetkę Franka Capry - amerykańskiego reżysera i producenta pochodzenia włoskiego i jednego z najbardziej znanych twórców kina hollywoodzkiego lat 30. XX wieku. Zdobywca czterech Oscarów w swoich najpopularniejszych obrazach - wzruszających komediach o prostych, zwyczajnych ludziach starał się pokazywać ludzką dobroć i braterstwo. W 1946 roku stworzył "To wspaniałe życie" - film o młodym mężczyźnie, który nie widząc sensu życia, zamierza popełnić popełnić samobójstwo, lecz w ostatniej chwili zostaje uratowany. Film jest jednym z najczęściej emitowanych w Stanach Zjednoczonych w okresie Bożego Narodzenia i wciąż bawi i wzrusza do łez, co zawsze było celem Capry. 20:00 TERROR W PARYŻU - CZĘŚĆ 1. TO, CZEGO OD DAWNA SIĘ OBAWIALIŚMY (THE TERROR TRIAL / V13 EPISODE 1 - WHAT WE HAD LONG FEARED) Serial dokumentalny, 51 min, Francja, 2021 Reżyseria: Theo Ivanez Mini - seria kryminalno - polityczna (5 odcinków) o śledztwach w sprawach o zamachy terrorystyczne we Francji. Proces, który rozpoczął się we wrześniu 2021 r. dotyczący ataków popełnionych od 13 listopada 2015 r. Nadzwyczajna sprawa sądowa z 20 oskarżonymi została skierowana do specjalnie utworzonego Sądu, 220 tomów postępowań i prawie 1700 osób. Jest to wydarzenie zgodne z oczekiwaniami, którego się obawiano: ponownie otworzy rany, które ledwo zaczęły się goić. Poprzez zeznania ofiar terroryzmu, prawników, organów ścigania i członków wymiaru sprawiedliwości, ten serial dokumentalny pokazuje, jak Francja przygotowuje się do otwarcia tego bezprecedensowego procesu. Śledząc podstawy sprawy i patrząc wstecz na dowody z policyjnego śledztwa, zrozumiemy funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości antyterrorystycznej w krajach europejskich i sposób, w jaki społeczeństwo reaguje na to, co nie do pomyślenia. Część 1 - "To, czego od dawna się obawialiśmy". Na Stade de France ma się rozpocząć mecz. Finał Mistrzostw Europy. 10.07.2016. Faworytem jest Francja. Po pierwszej eksplozji obawiano się, że doszło do zamachu. Dopiero po drugiej detonacji nie było wątpliwości, że to szeroko zakrojona akcja, która jeszcze się nie skończyła. Na ulicach Paryża padają strzały. Terroryści chcą zastraszyć. Bataclan: 13.11. zabitych 130, rannych 500 osób. Trudno to opisać. Nagle zabrakło adwokatów dla ofiar, do spraw o odszkodowania i problemów prawnych. Jak dalej potoczyły się sprawy i losy dowiemy się z wywiadów, relacji i materiałów filmowych, które zostały po raz pierwszy upublicznione. 21:10 LITWA. W CIENIU WIEŻY. Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2021 Reżyseria: Tomasz Grzywaczewski Głównym założeniem filmu jest pokazanie wydarzeń sprzed 30 lat w kontekście całego regionu i znaczenia, jakie miały one nie tylko dla samej Litwy, ale też dla jej sąsiadów oraz państw byłego Związku Radzieckiego. Pokazuje ponadto międzynarodowy proces polityczny, jaki się odbył. Stąd włączenie do zdjęć wyjazdów na Łotwę, Estonię, Białoruś i Ukrainę. 22:20 UKRAIŃCY - ODC. 11. POST SCRIPTUM Serial dokumentalny, 41 min, Polska, 2022 Reżyseria: Julia Łuczkowska Scenariusz: Julia Łuczkowska Mijamy ich codziennie na ulicach polskich miast i miasteczek. Spotykamy ich parzących sobie kawę w biurach i obsługujących nas w osiedlowych sklepach. Widzimy, jak stresują się nadchodzącym egzaminem i kibicują swojej reprezentacji piłki nożnej. Ukraińcy. Remontują i sprzątają nasze domy. Studiują. Prowadzą własne firmy. Część z nich mieszka tu od dziesięcioleci. Wielu z nich przyjechało tu niedawno. Uciekając przed wojną, politycznym chaosem i kryzysem ekonomicznym. Stanowią dzisiaj nieodzowny element polskiego krajobrazu społecznego. 24 lutego na Ukrainie wybuchła wojna. Dla bohaterów serialu to był potężny cios. Musieli zweryfikować wszystkie plany. W pełni poświęcili się potrzebującym. Roman i Ołech udzielają pomocy humanitarnej. Wielu uchodżców przyjęli pod swój dach. W szwalni Oksana szyje kamizelki kuloodporne. Do Saszy bokserki przyjechała rodzina, która uciekła przed bombardowaniem. Walentyna wszystkie oszczędności oddała armii ukrainskiej. Anna Petiurenko z rodziną prawie przez całą dobę wspierają uchodźców. Andrij rozwozi paczki żywnościowe i szuka miejsc noclegowych. To post scriptum, do którego wstrząsający scenariusz napisało życie. 23:10 MIASTO GNIEWU S.I - /5/ Serial fabularyzowany TVP, 30 min, Polska, 2017 Reżyseria: Dawid Sawicki Scenariusz: Dawid Sawicki Zdjęcia: Tomasz Nawrocki Muzyka: Tomasz Kamiński Cykl dokumentalny o początkach zorgaznizowanej przestępczości w Polsce. Każdy epizod opowiada o jednej zbrodni gangsterskich porchunków. W cyklu są wykorzystywane materiały archiwalne Telewizji Polskiej S. A. , Komendy Stołecznej Policji oraz warszawskich prokuratur i sądów. Odcinek 5. W tym odcinku widzowie poznają nowe metody walki pomiędzy grupami przestępczymi. Opowiemy o tym, skąd gangsterzy mieli materiały służące do konstruowania bomb. Jak wchodzili w posiadanie trotylu, granatów moździerzowych, itp.? Kto przygotowywał dla grup przestępczych bomby? Opowiemy również o nowej metodzie zarabiania pieniedzy przez grupy przestępcze, jaką były porwania i uprowadzenia dla okupu. Widzowie poznają też wzruszającą historię policjanta, który zginął na służbie podczas rozbrajania ładunku wybuchowego. 23:45 MIASTO GNIEWU S.I - /6/ Serial fabularyzowany TVP, 30 min, Polska, 2017 Reżyseria: Dawid Sawicki Scenariusz: Dawid Sawicki Zdjęcia: Tomasz Nawrocki Muzyka: Tomasz Kamiński Cykl dokumentalny o początkach zorganizowanej przestępczości w Polsce. Pierwsza seria składa się z 13 odcinków. Każdy epizod opowiada o jednej zbrodni gangsterskich porchunków. W cyklu zostały wykorzystane materiały archiwalne Telewizji Polskiej S. A. , a także Komendy Stołecznej Policji oraz warszawskich prokuratur i sądów. Odcinek 6. Trwa gangsterska wojna w mieście. Walczą ze sobą Pruszków i grupa braci N. - Dziada i Wariata. Dodatkowo na przestępczej mapie uaktywnia się ten właściwy gang z Wołomina rządzony przez Mariana K. ps. Maniek vel Klepak i Ludwika A. ps. Lutek. Gangsterzy zabijają trzy osoby w gołębniku, dali w ten sposób znać, że Dziad jest następny na liście. 00:20 WSZYSTKO JEST POEZJĄ Film dokumentalny, 58 min, Polska, 1982 Reżyseria: Andrzej Brzozowski Scenariusz: Andrzej Brzozowski Wykonawcy: Grzegorz Bukała, Przemysław Gintrowski, Wacław Juszczyszyn, Jacek Kaczmarski Zdjęcia: Michał Bukojemski Kończyły się lata sześćdziesiąte. W Stanach Zjednoczonych i w krajach zachodniej Europy potężniały fale młodzieżowego protestu przeciwko wojnie, państwu, rzeczywistości i dorosłym. Aktywizowały się wielkie ruchy ideologiczne, którym patronowali, po społu, Chrystus, Che Guevara, Marks i Marcuse. Kontrkultura szturmowała bastiony salonów, filharmonii i uniwersyteckich katedr. W Polsce kończyły się lata siermiężnej "małej stabilizacji", zaś spazmy marca 1968 roku zapowiadały grudniowy wstrząs, niosący tyleż nadziei, co i rozczarowań. W ów krajobraz wkroczył młody poeta, wędrowny bard w dżinsach i wytartej bluzie, z chlebakiem i gitarą w ręku... Edward Stachura wędrował przez całe życie, tak jak jego bohaterowie "włócząc się bez celu", bądź "uciekając przed śmiercią". Urodzony we Francji, wrócił w 1948 roku wraz z rodziną do Polski i tu, na Uniwersytecie Warszawskim ukończył filologię romańską. Podróżował po kraju i zagranicy: po Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Meksyku, Norwegii, po Bliskim Wschodzie. Publikował zbiory wierszy, opowiadania i powieści. Na licznych spotkaniach z młodymi słuchaczami śpiewał ballady do wtóru gitary. Był ich niekwestionowanym idolem, wyrażając w swej twórczości powszechne odczucia i oczekiwania. Zaś twórczość tożsama była z jego życiorysem. Śmierci nie uciekł - wybiegł jej na przeciw. Zmarł samobójczo w 1979 roku. Impresyjny film oparty jest na wątkach życiorysu i poezji Edwarda Stachury. Zamysł tego filmu określony został w podtytule jako "dokumentacja do filmu o życiu poety" (Andrzej Brzozowski miał robić dokumentację do filmu fabularnego, o realizacji którego myślał swego czasu Andrzej Wajda). I taka jest geneza podtytułu, jak i samego dokumentu. Dokumentacja ta, na którą składają się suche relacje i komunikaty z wypadku Stachury, serdeczne wspomnienia jego przyjaciół i matki oraz prezentacja jego utworów, komponuje się w swoisty portret wewnętrzny człowieka wrażliwego, niezwykłego poety i pisarza. O Edwardzie Stachurze mówią: krytyk literacki i wydawca jego dzieł Krzysztof Rutkowski, malarz Tadeusz Burniewicz, grafik Wiesław Wachowski, poeci: Marta Kucharska, Andrzej Bobiński, Janusz Zernicki i Witold Różański, matka Jadwiga Stachura, literat Ziemowit Fedecki, kompozytor Jerzy Satanowski. Wiersze Edwarda Stachury śpiewają Grzegorz Bukała, Przemysław Gintrowski, Wacław Juszczyszyn i Jacek Kaczmarski. 01:30 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - "NA POLU CHWAŁY" ODC. 310 Magazyn historyczny, 25 min, Polska, 2023 Autor: Bartek Wieczorek Scenariusz: Izabela Fatalska 1. Pierwszy Pułk Morski. W miejscowości Kołaki Kościelne znajduje się pomnik cmentarz dziewięciu młodych marynarzy; mieli po 19 - 20 lat i zginęli po 17 września 1939 roku w bitwie z rosyjskimi agresorami pod wioską Wróble - Arciszewo. Okoliczni chłopi pochowali ich na wojennym cmentarzyku, ale znali tylko jedno nazwisko Kazimierz Burzyński. Pozostali pochowani są bezimienni. 2. Zbrodnia pomorska w Gogolinie pod Koronowem. Już we wrześniu 1939 roku Niemcy zaczęli "oczyszczać" pomorskie gminy z Polaków. Egzekucje odbywały się w rejonie Gogolina. Miejscowi pochowali rozstrzelanych gdziekolwiek na okolicznych polach. Ich zwłoki leżą tam do dziś. Ogółem na Pomorzu Niemcy zabili około 11.000 Polaków, swoich sąsiadów. Ostatecznie planowano się z Pomorzanami rozprawić w ciągu 5 lat, a najbardziej zasłużeni oprawcy mieli zagwarantowane przyjęcie do SS. 02:05 POD ZNAKIEM WĘŻA - WSPOMNIENIE O TEATRZE KOBRA Film dokumentalny, 39 min, Polska, 1992 Reżyseria: Mirosława Łukaszewicz, Renata Czarnkowska - Listoś Scenariusz: Mirosława Łukaszewicz, Renata Czarnkowska - Listoś Wykonawcy: Krzysztof Teodor Toeplitz, Józef Słotwiński, Andrzej Konic, Jerzy Gruza, Andrzej Łapicki, Zbigniew Safjan, Janusz Majewski, Piotr Szulkin Zdjęcia: Hubert Waliszewski Film jest próbą scharakteryzowania "Teatru Kobra" jako zjawiska istotnego dla telewizji i kultury popularnej lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych. Funkcję narratora, wprowadzającego kolejne tematy pełni Krzysztof Teodor Toeplitz. Mówi o narodzinach "Kobry", jej rozkwicie i ogromnej popularności, a potem o powolnym zmierzchu. Obok niego wypowiadają się twórcy Teatru Kobra, miedzy innymi Józef Słotwiński, Andrzej Konic, Jerzy Gruza, Andrzej Łapicki, Zbigniew Safjan, Janusz Majewski, Piotr Szulkin. Wypowiedzi narratora, reżyserów i scenarzystów przeplatane są fragmentami spektakli. Od strony formalnej film nawiązuje do stylistyki Teatru Kobra. 02:55 PORTRECISTA Film dokumentalny, 51 min, Polska, 2005 Reżyseria: Irek Dobrowolski Scenariusz: Irek Dobrowolski Zdjęcia: Jacek Taszakowski Muzyka: Agata Steczkowska Film opowiada historię Wilhelma Brasse - przedwojennego fotografa portrecisty, uczestnika i świadka najtragiczniejszych rozdziałów historii XX wieku. "Portrecista" to historia fotografa, którego praca stała się w okresie wojny przekleństwem i wybawieniem jednocześnie. Fotografia była życiową pasją Wilhelma Brasse, a jej tajniki techniczne i artystyczne poznał już przed wojną. Pracował w dużym atelier przy głównej ulicy Katowic, gdzie słynął z pięknych portretów. Wtedy nawet nie przypuszczał, że niebawem będzie robił po kilka tysięcy portretów miesięcznie. Brasse trafił do specjalnego komando rozpoznawczego Wydziału Politycznego, zwanego obozowym gestapo. Tu pod okiem SS prowadził fotograficzną dokumentację obozu od jego powstania do ewakuacji. Fotografował to, co mu kazano: pracę więźniów, prywatne spotkania oficerów SS z ich rodzinami, doświadczenia medyczne, a przede wszystkim robił policyjne portrety więźniów do kartotek. Wilhelm Brasse jest autorem wielu zdjęć znanych z podręczników historii na całym świecie. W filmie bohater opowiada o kilku wybranych zdjęciach i opisuje związane z nimi historie. Mówi o oprawcach, którzy wsławili się bestialstwem i o zwykłych ludziach, z którymi zetknął się w pracowni fotograficznej w ich drodze na śmierć. Młody Brasse, utalentowany fotograf, nie przypuszczał przed wojną, że cokolwiek zmusi go do zerwania z jego pasją. Doświadczenia obozowe wyryły jednak w jego pamięci obrazy, których nigdy potem nie potrafił zapomnieć. Najbardziej pamięta oczy. Setki tysięcy oczu wyrażających niedowierzanie w to, czego są świadkami, strach, przerażenie i beznadzieję. Do dziś widzi je wszędzie, nawet we śnie. Nigdy po wojnie nie był w stanie wziąć aparatu do ręki. W warstwie formalnej na film składają się wypowiedzi bohatera, uzupełnione materiałami ikonograficznymi i archiwalnymi. Sekwencje fotografii archiwalnych pokazane są przy wykorzystaniu najnowszych technik animacji komputerowej.