TVP Dokument Sobota, 16.03.2024 05:35 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.I - ODC. 2 JAK ZOSTAĆ HUSARZEM? Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2015 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Czy w ciągu zaledwie paru dni treningu ze zwykłego człowieka można zrobić husarza? Aby się o tym przekonać na własnej skórze prowadzący program, Radosław Kotarski, podróżuje do Zamku Gniew, gdzie spotyka jeźdźców kultywujących pamięć o husarii, piekielnie skutecznej formacji zbrojnej. Po zaznajomieniu się z teorią oraz po przeprowadzeniu treningu z kopią, koncerzem i szablą przystępuje do ostatecznego testu, w którym będzie musiał wykonać husarskie ewolucje. Poza tym rozprawia się z wieloma mitami na temat tej słynnej polskiej jazdy i razem z widzami odkrywa prawdę. 06:10 WETERYNARZE Z SERCEM - /37/ Reality show, 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Zapraszamy do Lublina, gdzie znajduje się pierwsze w Polsce schronisko dla zwierząt egzotycznych, będące jednocześnie centrum rehabilitacji gadów i płazów oraz ośrodkiem edukacyjnym. To tutaj, w Lubelskim Egzotarium, znalazły schronienie m.in. agama brodata, legwan zielony, pająk ptasznik i dwa pytony. Odwiedzimy też gminę Mirosławiec, gdzie w Dzikiej Zagrodzie, stworzonej przez Zachodniopomorskie Towarzystwo Przyrodnicze, realizowany jest imponujący projekt - powrót rysia do lasów północno - zachodniej Polski. Czy po trzystu pięćdziesięciu latach uda się tu odtworzyć ten gatunek ssaka drapieżnego z rodziny kotowatych? Bo ryś, jak to kot, własnymi ścieżkami chadza. 06:40 KLEJNOTY ALP, WIELKIE JEZIORA WŁOCH - ODC. 5 GARDA (JEWELS OF THE ALPS - ITALY'S GREAT LAKES) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2021 Reżyseria: Mi - Yong Brehm Pięcioodcinkowa seria dokumentalna, opowiadająca o najpiękniejszych alpejskich jeziorach zwanych Klejnotami Alp. W tej serii poznamy pięć największych z nich: jezioro Maggiore, jezioro Como, jezioro Iseo, jezioro Lugano i jezioro Garda. Odc. 5. Jezioro Garda jest najpiękniejszym i największym jeziorem we Włoszech, położonym w malowniczych i pełnych słońca górach. Woda w nim należy do najczystszych spośród wszystkich włoskich jezior, a jej kolor przypomina wodę Adriatyku. Wokół akwenu położonych jest kilkanaście typowo włoskich, romantycznych miasteczek z wąskimi uliczkami, tarasami widokowymi i prawdziwie włoskimi restauracjami. Jezioro Garda, największe i jedno z najbardziej fascynujących włoskich jezior ma niezliczoną ilość zalet, a główną z nich jest różnorodność. Dolinę obecnie wypełnioną wodami jeziora kształtowały od setek tysięcy lat procesy górotwórcze i zlodowacenia. Pierwotnie tereny dzisiejszej Gardy stanowiły dno ciepłego morza. Następnie owo dno wypiętrzyło się wraz z powstaniem Alp. Wysokie góry spowodowały rozwój lodowców, które tysiącami lat żłobiły dolinę. Szacuje się, że pierwotnie około 400 tysięcy lat temu Garda kończyła się w okolicach dzisiejszej miejscowości Sal, a obecny kształt przybrała dopiero po ostatnim zlodowaceniu, czyli około 12 tysięcy lat temu. Samo jezioro jest największym zbiornikiem słodkiej wody w Italii. 07:40 PSY I MY (DOGS AND US - THE SECRET OF A FRIENDSHIP) Film dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Ute De Groot Film dokumentalny o psach i ich relacjach z człowiekiem. Kilka tysięcy lat temu ludzie i psy zawarli emocjonalny pakt, który wciąż nie został zerwany. Niezależnie od tego, czy polują, jeżdżą na sankach, wypasają, psy podążają za ludźmi do każdego zakątka świata, od pustyń i dżungli po zamarznięte ziemie. Pies jest symbolem prawdziwej przyjaźni i bezgranicznej lojalności. Jednak dopiero niedawno zaczęliśmy naprawdę rozumieć życie naszych ukochanych czworonogów. Co tak naprawdę wiemy o naszych pupilach? Usłyszymy najpiękniejsze, najbardziej ekscytujące i niezwykłe historie z życia psów i ludzi na całym świecie. Na zapierających dech w piersiach zdjęciach, dokument pokazuje szczególne umiejętności psów i odkrywa, dlaczego są one niezbędne dla naszego społeczeństwa. Dlaczego psy tak dobrze się z nami komunikują? Jak daleko sięga to zrozumienie? A jaki dokładnie jest sekret tej wspaniałej przyjaźni? 08:45 SIEDEM DNI NA MARSIE (SEVEN DAYS ON MARS) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2021 Film dokumentalny, w którym Profesor Brian Cox spędza bezprecedensowy tydzień w NASA Jet Propulsion Laboratory, spotykając się z zespołem odpowiedzialnym za misję Perseverance na Marsa. Śledzimy czołowych światowych naukowców zajmujących się kosmosem, którzy prowadzą łazik Perseverance po powierzchni Marsa, szukając dowodów życia. Odkryjemy tajemnice, przeszłość i teraźniejszość Czerwonej Planety, gdy obrazy przesyłane na żywo z powierzchni Marsa ukazują krajobrazy, których nigdy wcześniej nie widziano. Poznamy najnowocześniejszą technologię, która steruje łazikiem i Ingenuity Helicopter - pierwszym samolotem latającym w atmosferze innej planety. Dołączymy do zróżnicowanego zespołu NASA pracującego nad technologią, która pewnego dnia wyśle ludzkich odkrywców na Marsa i podzieli się triumfami oraz ludzkim dramatem najodważniejszej misji, jaką kiedykolwiek wystrzelono w kosmos. Czy życie mogło się rozwinąć na sąsiedniej planecie? Pokażemy też, że dzięki tej misji ludzkość może dokonać kolejnego wielkiego skoku w podboju kosmosu. Wspólnie z NASA będziemy szukać śladów życia na Marsie. 09:40 NADMORSKIE MIASTA - ODC. 8 DAKAR (CITIES BY THE SEA 8. DAKAR) Cykl dokumentalny, 44 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Ilka Franzmann Dziesięcioodcinkowy cykl dokumentalny o najciekawszych nadmorskich miastach - bramach na świat. Wszystkie są nieodłącznie definiowane przez ich położenie, a co za tym idzie, przez otwartość na świat, ducha odkrywania i pragnienia przygody. Ich geostrategiczna lokalizacja przekształciła je w figury szachowe zmieniających się sił i systemów politycznych, w miejsca tranzytowe marzycieli i migrantów oraz w tygle ludzi z różnych środowisk i kultur. Autorzy serialu, wędrując przez wybrane najciekawsze morskie miasta świata, odkrywają je na nowo, korzystając z najnowszych technologii lotniczych i bogatego języka filmowego. Odcinek 8. Dakar, stolica Senegalu, przyciąga ludzi z całej zachodniej Afryki. W obszarze metropolitalnym tego miasta mieszka dwa i pół miliona ludzi. Wysokie fale, ciepła woda, przez cały rok. Surferzy bardzo cenią atlantyckie wybrzeże w pobliżu Dakaru. Jedną z najstarszych dzielnic w Dakarze jest Ngor. W morzu są niebezpieczne skały i silne prądy. Senegal to kraj islamski, co szczególnie widać w czasie piątkowych modłów. W takich dniach główny meczet nie jest w stanie pomieścić wszystkich wiernych. Dakar założono w połowie XIX wieku. W roku 1902 stał się centrum administracyjnym francuskiej Afryki Zachodniej. Po odzyskaniu niepodległości w roku 1960 ślady kolonializmu w Senegalu stopniowo zanikały. Dziś Senegal jest afrykańskim krajem, który uwierzył we własne siły. 10:40 CHROŃMY ZDROWIE Film dokumentalny, 14 min, Polska, 1950 Reżyseria: Roman Woźniakowski Scenariusz: Henryk Rewkiewicz Film wyprodukowany przez łódzką Wytwórnię Filmów Oświatowych. Film oświatowy z dziedziny profilaktyki zdrowotnej człowieka. Przedstawione historie dziecka w szkole, tenisisty, pracowników w zakładach pracy czy kierowcy ukazują ludzi w stanie niedyspozycji zdrowotnej - bólów głowy, zapalenia ucha, migdałków, zębów oraz innych dolegliwości. Drobne, lekceważone często schorzenia prowadzą do cięższych chorób i zakażenia całego organizmu. Twórcy nawołują do zwalczania przyczyn choroby, a nie jedynie jej objawów, zwracając uwagę na higieniczny tryb życia ze zdrowym odżywianiem. W filmie wykorzystano zdjęcia rysunkowo - trickowe. 10:50 WARMIA I MAZURY Film dokumentalny, 17 min, Polska, 1947 Reżyseria: Włodzimierz Puchalski Film wyprodukowany przez łódzką Wytwórnię Filmów Oświatowych. Film turystyczno - krajoznawczy, o charakterze propagandowym, ukazujący dzieje ziem warmińskiej i mazurskiej, odzyskanych po II wojnie światowej. Ukazywany jest zamek w Malborku, jak również zabytki sakralne m.in.: kościół obronny św. Jerzego w Kętrzynie, bazylika w Świętej Lipce czy katedra św. Jakuba w Olsztynie. Film, przedstawiając liczne, zachowane zabytki związane z kulturą polską, przyczynia się do ugruntowania tezy o odwiecznej przynależności tych ziem do Polski. 11:15 LENA NA BAŁKANACH - ODC. 6. MUZYKA Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2021 Reżyseria: Konrad Zagórski Scenariusz: Konrad Zagórski Prowadzący: Lena Urbańska Wykonawcy: Agnieszka Barjasz Lena na Bałkanach to seria podróżnicza, nie mająca wiele wspólnego z typowym przewodnikiem turystycznym. Jak opowiadać o Bałkanach to trzeba opowiedzieć o lokalnej muzyce, która odzwierciedla ten zwariowany tygiel kulturowy. To połączenie folku, punku, jazzu czy hip - hopu. Kto nie słuchał najsłynniejszego zespołu Gorana Bregovica czy No Smoking orchestra? Lena odwiedzi jeden z bałkańskich zespołów, nauczy się grać na dudach w Bułgarii oraz spróbuje swoich sił w szalonym tańcu Derwiszy. 11:50 TAJEMNICE CYWILIZACJI - ODC. 1 KONIEC EPOKI BRĄZU (THE SECRETS TO CIVILIZATION) Serial dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Jonathan Drake, Rosalind Bain Trzyodcinkowa seria dokumentalna o tym, jak najnowocześniejsze nauki o Ziemi zmieniają sposób, w jaki rozumiemy starożytną przeszłość, przywracając środowisku naturalnemu jego miejsce jako kluczowego czynnika napędzającego historię ludzkości. Ta przełomowa seria wykorzystuje nową naukę, aby dotrzeć do sedna tego, co naprawdę napędza powstawanie cywilizacji: jak się rozwijają i jak radzą sobie z upadkiem. Zobaczymy, jak zmieniająca się planeta może pomóc cywilizacjom lub odegrać rolę w ich wyginięciu. Od starożytnego Egiptu po upadek Rzymu, za pomocą technik filmowych i CGI, stworzono wspaniałe wizualizacje pokazujące sekrety cywilizacji. Odc. 1 - "Koniec epoki brązu". Późna epoka brązu to czas rozkwitu królestw i imperiów. Niektóre z nich miały już dwutysięczną historię. Jednak kiedy naszedł koniec, wszystko potoczyło się szybko. Dlaczego pierwsze cywilizacje upadły w tym samym czasie? Od ponad wieku badacze próbują ustalić, co spowodowało tę katastrofę. W jaki sposób doszło do upadku cywilizacji epoki brązu? Kluczowe dowody przekazał nam wielki ocalały z tej katastrofy Egipt. Historia Egiptu sięga samych początków cywilizacji. Faraon, który ocalił Egipt, ostatecznie został zamordowany we własnym pałacu. Upadek cywilizacji epoki brązu pogrążył świat w trwającym całe wieki mroku. Jednak z popiołów zaczęły wyłaniać się nowe społeczeństwa. Nasza opowieść o końcu cywilizacji odkrywa niewygodną prawdę - człowiek jest zdany na łaskę natury. 12:55 TACY BYLIŚMY - /10/ NA OPOLSKIEJ SCENIE Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Michał Bandurski Scenariusz: Michał Bandurski Sentymentalny cykl dokumentalno - rozrywkowy, który stanowi niezwykłą i barwną podróż w czasie do lat 70. i 80. minionego stulecia. Przypominamy, jak wyglądało wówczas życie i... jacy byliśmy. W tym odcinku przypomnimy opolskie festiwale sprzed lat. Zaczniemy od początku, czyli powspominamy pierwszy festiwal, który odbył się w 1963 roku. Jego odkryciem była Ewa Demarczyk, studentka i artystka Piwnicy pod Baranami. W kolejnych latach w Opolu zaśpiewały największe gwiazdy polskiej piosenki, niektórzy występują tu co rok. Pokażemy unikatowe zdjęcia sprzed lat - nie tylko fragmenty festiwalowych występów, ale również to, co działo się za kulisami i podczas prób. W odcinku znajdą się m.in. fragmenty kultowych koncertów: "Nastroje, nas troje" z 1977 roku, z udziałem Agnieszki Osieckiej, Wojciecha Młynarskiego i Jonasza Kofty oraz "Zielono mi" z 1997 roku, upamiętniający zmarłą 3 miesiące wcześniej Agnieszkę Osiecką. 13:25 PODRÓŻE MAŁEJ I DUŻEJ - S. 3, ODC. 3 PORTUGALSKIM SZLAKIEM WINIARSKIM Magazyn, 22 min, Polska, 2021 Relacje z podróży mamy (Moniki Witkowskiej, pilotki wycieczek, podróżniczki) z malutką córeczką (Laurą, która poznaje nowe kraje od trzeciego tygodnia życia). Program zawiera praktyczne porady dotyczące podróży z malutkim dzieckiem, informacje merytoryczne dotyczące odwiedzanych miejsc (ciekawostki turystyczne, jak i praktyczne informacje finansowo - organizacyjne) okraszane śmiechem i uśmiechem prowadzącej i jej uroczej córeczki. Program, za sprawą temperamentu dziewczyn, jak i nieuniknionych zmian dotyczących dorastania małego dziecka, cechuje dynamizm i nieoczekiwane zwroty akcji. Program inspiruje do podróży z dzieckiem i podpowiada, jak przeprowadzić taki wyjazd na własną rękę i niskobudżetowo. Rozrywka i praktyczny poradnik podróżniczy w jednym. Monika razem z córeczką Laurką (2 lata 2 miesiące) autobusem i pociągiem przemieszczają się po Portugalii. Tym razem dojeżdżają do Guimaraes - to tu narodziła się Portugalia. W Amarante szukać będą słynnych ciasteczek w nietypowym kształcie, by wreszcie dotrzeć do doliny rzeki Douro - tutaj dojrzewają winogrona na słynne wino "porto". Dziewczyny przejadą się malowniczą trasą kolejową wzdłuż rzeki, by podziwiać jedną z piękniejszych stacyjek, Pinhao i stuletnią, nadal działającą lokomotywę. Odwiedzą też posiadłość Quinta da Pacheca, hotel i winnicę, gdzie przenocować można w beczkach po winie. 13:55 SKARBY DZIKIEJ AUSTRALII - ODC. 2 W ŚRODKU KONTYNENTU (AUSTRALIA’S WILD TREASURE (2/6) THE RED CENTRE) Cykl dokumentalny, 52 min, Australia, 2020 Reżyseria: Aaron Pedersen Zrealizowany przez doświadczoną ekipę filmowców serial dokumentalny pokazujący różnorodne i wyjątkowe krajobrazy i ekosystemy Australii, które nie mają sobie równych. Sześć wyjątkowych miejsc o znaczeniu ekologicznym i naturalnie pięknych, w których zwierzęta przystosowały się do swoich konkretnych siedlisk, każde niesamowite na swój własny sposób. Niezapomniana podróż po niezwykłych krajobrazach, które tworzą ten australijski kontynent. Część: 2 - "W środku kontynentu". Zwierzęta Australii musiały przystosować się do szczególnych warunków. Urodzajną wzdłuż wybrzeży krainę, w głębi lądu zajmują rozległe suche równiny. To tak zwane Czerwone Centrum. W samym sercu tego olbrzymiego obszaru wznosi się łańcuch górski, niegdyś wysoki jak Himalaje. Po milionach lat erozji zostały tylko najbardziej odporne skały. Ludność z miejscowego plemienia Anangu nazywa ten niezwykły monolit Uluru. Na tym obszarze trudno przewidzieć, kiedy i gdzie spadnie deszcz. Gdy wreszcie pojawia się deszcz, zwierzęta wiedzą, jak go wykorzystać. W kilka tygodni świeża trawa ożywia suche równiny. Kangury rude mogą się rozmnażać dopiero wówczas, gdy wokół będzie wystarczająco dużo wody i pożywienia. Środkowa część Australii to jeden z największych suchych obszarów na świecie. 14:55 OBCY PRZYBYSZE W EUROPIE - ODC. 2 RHEA (THEY CAME TO STAY - OUR ALIEN ANIMAL NEIGHBOURS) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2021 Reżyseria: Herbert Ostwald Cykl dokumentalny (3 części) opowiadający o gatunkach zwierząt, które zostały przeniesione do innych niż ich rodzime ekosystemy. Dlaczego ptak nandu - spokrewniony ze strusiem, drepcze po zaśnieżonych polach północnych Niemiec. Nieoczekiwanie nad katedrą w Kolonii przelatują stada jasnozielonych papug. A podobne do bobra nutrie z pomarańczowymi zębami obgryzają francuskie i holenderskie tamy kanałowe. Wszystkie te gatunki są obce i podejrzewa się, że powodują szkody ekologiczne i ekonomiczne. Choć UE chce walczyć z takimi inwazyjnymi zwierzętami, walka z nimi okazuje się trudna i uciążliwa, a nieprzygotowana biurokracja, skłóceni naukowcy i niedoinformowani obywatele ułatwiają rozprzestrzenianie się tych zwierząt. Czy należy walczyć z intruzami? Kiedy gatunek zwierząt jest rzeczywiście rodzimy? A może ciągła zmiana natury jest regułą? Seria dociera do sedna problemu ze zwierzęcymi intruzami, wybierając jako przykłady trzy istotne, a także interesujące gatunki. Odcinek 2 - "Rhea". Niezwykła głowa i tyczkowate nogi. To nie struś - tylko rhea, nandu szare. I nie jest sam. Znakomicie się rozwijają i to w Niemczech! To jedyne miejsce w Europie, gdzie te wielkie ptaki żyją na wolności. Całe stada wędrują po polach jakby były tu od zawsze. Jakie są te dziwne stworzenia? Nandu lubią otwarte przestrzenie. Ptaki kłusują wiele kilometrów dziennie w poszukiwaniu pożywienia. Do liczenia potrzeba wielu ochotników, którzy mogą pokonać długie dystanse. Muszą chodzić za ptakami wiele godzin. Mimo że zakłóca to spokój rhea - ludzka inwazja bardziej niepokoi inne zwierzęta. Ponieważ liczba rhea rośnie - Federalna Agencja Obrony Przyrody wstawiła je do wykazu obcych gatunków, które mogą stanowić zagrożenie dla rdzennej flory i fauny. 16:00 GLOBALNA NAUKA - ODC. 3 ZIELONE TECHNOLOGIE - PRZYSZŁOŚĆ NASZEJ PLANETY (GLOBAL SCIENCE E03: GREEN TECH - THE FUTURE OF OUR PLANET) Cykl dokumentalny, 50 min, Francja, 2020 Reżyseria: Yohann Thiriet Ta seria dokumentalna (6 odcinków) przybliży największe odkrycia na arenie współczesnych badań naukowych, przedstawiając najbardziej niesamowite przełomy, które kształtują świat i jego przyszłość. Odc. 3 - "Zielone technologie - przyszłość naszej planety". Zielona rewolucja postępuje w zawrotnym tempie. Nowe technologie odmieniają nasze życie. Ich celem jest ochrona planety z korzyścią dla wszystkich. W obliczu kryzysu klimatycznego wywołanego zanieczyszczeniem i destrukcją bioróżnorodności, badacze pracują ze zdwojoną siłą. Jakie rozwiązania pomogą nam w walce z emisjami dwutlenku węgla czy zanieczyszczeniem plastikami? Jak odmienią nasze życie? Witajcie w przyszłości, w której musimy przemyśleć swoje podejście do życia, opracowywać czyste źródła energii, chronić środowisko oraz inspirować się przyrodą, aby zapewnić sobie przetrwanie. Współczesna nauka i technologia podsycają nasze nadzieje na przyszłość ludzkości Czy jesteście gotowi odkryć, co nas czeka? Zmiany klimatu wymagają podjęcia natychmiastowych działań ograniczających wpływ cywilizacji na Ziemię. Energia, transport, żywność Należy zmodyfikować wszystkie aspekty naszego życia, aby ograniczyć globalne ocieplenie. Badacze opracowują nowe technologie radykalnie redukujące emisję gazów cieplarnianych. 17:00 PODRÓŻ PRZEZ WŁOCHY - ODC. 2 VIA APPIA (VIA ITALIA L_APPIA) Film dokumentalny, 51 min, Francja, 2020 Reżyseria: Benoit Felici Czteroodcinkowa mini - seria dokumentalna. Podróż po starych Włoszech. To najlepszy sposób na odkrycie pięknych i tajemniczych krain na Półwyspie Peloponeskim. Pojawiają się różne regiony Italii. Podążamy za pięknymi krajobrazami i spotykamy tych wszystkich, którzy nadal je ożywiają. Odc. 2 - "Via Appia". Via była pierwszą rzymską drogą. I najstarszą w zachodnim świecie. Powstała na zamówienie konsula Appiusza Klaudiusza w 312 roku przed naszą erą. To po niej rzymskie armie wyruszały na podbój południowej części półwyspu. Po niej też wędrowali podróżnicy, którzy ukształtowali kulturę Włoch i całej Europy. Via Appia opuszcza mury miasta przez bramę świętego Sebastiana. Jej trasa usiana jest pozostałościami po starożytnym Rzymie. Podróż to wędrówka w głąb całej włoskiej historii. Od czasów starożytnych do dziś po bruku przeszły miliony ludzi. Droga przyspieszyła rozwój handlu i połączyła Kampanię, Basilicatę i Apulię ze stolicą Rzymu. Obecnie nie jest już przejezdna, ale pozostaje historycznym i kulturowym wyznacznikiem. Appia biegła w linii prostej w kierunku Terraciny. Przecinała Kampanię przez miasta Capua i Benevento. Przechodziła przez region Basilicata zaledwie kilka kilometrów od Matery. Biegła w głąb kraju. W Apulii docierała do portu, który w starożytności miał ogromne znaczenie handlowe. Kończyła się w mieście Brindisi - wschodniej bramie Włoch. 18:00 TAJEMNICE CYWILIZACJI - ODC. 2 MIASTA I IMPERIA (THE SECRETS TO CIVILIZATION) Serial dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Rosalind Bain, Jonathan Drake Trzyodcinkowa seria dokumentalna o tym, jak najnowocześniejsze nauki o Ziemi zmieniają sposób, w jaki rozumiemy starożytną przeszłość, przywracając środowisku naturalnemu jego miejsce jako kluczowego czynnika napędzającego historię ludzkości. Ta przełomowa seria wykorzystuje nową naukę, aby dotrzeć do sedna tego, co naprawdę napędza powstawanie cywilizacji: jak się rozwijają i jak radzą sobie z upadkiem. Zobaczymy, jak zmieniająca się planeta może pomóc cywilizacjom lub odegrać rolę w ich wyginięciu. Od starożytnego Egiptu po upadek Rzymu, za pomocą technik filmowych i CGI, stworzono wspaniałe wizualizacje pokazujące sekrety cywilizacji. Odc. 2 - "Miasta i imperia". Nowa era kwitnącej cywilizacji zmieniła sposób naszego życia. W epoce żelaza powstaje wiele ważnych miast. Jak powstało pierwsze w historii supermocarstwo? Pierwsze tysiąclecie przed naszą erą to początek współczesnego świata. Upadek Egiptu na rzecz Rzymu trwał tysiąc lat. W jaki sposób w basenie Morza Śródziemnego narodziła się nowa epoka - świat miast i imperiów? Powstanie Rzymu było prawdopodobnie najbardziej niezwykłym wydarzeniem na planecie Ziemia przed epoką nowożytną. 18:55 PAPCIO CHMIEL Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2020 Reżyseria: Petro Aleksowski Film dokumentalny prezentujący Henryka Chmielewskiego - wybitną postać polskiej sztuki komiksu. Filmowy portret "Papacia Chmiela" oczami jego 11 - letniego fana, prowadzącego swój program literacki, w którym recenzuje książki. Marzeniem entuzjasty literatury jest spotkanie z Papciem i przeprowadzenie z nim wywiadu do swojego vloga. W filmie śledzimy próby kontaktu Olafa z jego Mistrzem. Olaf spotyka znawców tematu: krytyków, publicystów, artystów, uczestniczy w wydarzeniach specjalnych dla fanów. Poznaje historię swojego bohatera, zarówno zawodową, jak i osobistą. Duży nacisk został położony na przeżycia Henryka Chmielewskiego w trakcie powstania warszawskiego. Niejako drugą pierwszoplanową postacią filmu jest Tytus, czyli uczłowieczona, a wręcz spersonifikowana małpa. Projekt jest poświęcony również genealogii tej postaci. W filmie wykorzystano kilka technik rejestracyjnych, od klasycznej zdjęciowej po animowaną. a także materiały archiwalne oraz efekty wizualne. 20:00 W CENTRUM KOMIKSU Film dokumentalny, 74 min, Polska, 2020 Reżyseria: Maciej Bierut Humorystyczna kronika kultury komiksu w Polsce pokazana przez pryzmat kultowego sklepu, który zrzesza pasjonatów. Warszawskie Centrum Komiksu to najstarszy sklep z komiksami w Polsce, prowadzony nieprzerwanie od początku lat 90. XX wieku. Kuba wraz z ojcem oddają się swojemu miejscu z taką pasją, że już dawno zyskało miano legendarnego. Sklep stał się centrum spotkań różnorodnych czytelników - od pasjonatów po samych twórców czy wydawców. Centrum Komiksu ma tak bogatą historię, że na jej kanwie film przygląda się przemianom rynku wydawniczego w Polsce. Oglądamy różne jego oblicza: opowieści o właścicielach i wiernych klientach, historię o trudach wydawniczych i problemach, przed jakimi stają sami twórcy. Poznajemy wszystkie odcienie tego barwnego świata. 21:30 PRAWDZIWI PEAKY BLINDERS - ODCINEK 1. GANGI ULICZNE (THE REAL PEAKY BLINDERS EP. 1 STREET FIGHTING GANGS) Film dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Harvey Lilley Scenariusz: Steven Knight Dwuczęściowa, dokumentalna historia masowego ruchu gangów, który powstał w Birmingham i innych przemysłowych miastach w XIX wieku i przekształcił się w nowoczesny gangsteryzm na początku XX wieku. Epicki western według scenariusza Stephena Knighta, którego akcja rozgrywa się w Birmingham o rodzinie chuliganów i ich gangu, stał się fenomenem, który do tej pory stał się inspiracją pięciu seriali i hollywoodzkich filmów fabularnych. Ale prawda historyczna jest równie szokująca i oferuje głęboki przegląd eksplozji przemocy klasy robotniczej, która wybuchła w wiktoriańskich miasteczkach i miastach w latach 70. XIX wieku i dała początek subkulturze, którą wciąż widzimy w dzisiejszych gangach miejskich i w piłkarskim chuliganizmie w latach 70. i 80. rozkwitu. To nieopowiedziana historia nie tylko jednego gangu, ale setek, które wiktoriańska prasa nazwała Peaky Blinders. Badamy przyczyny deprywację społeczną i pozbawienie praw obywatelskich oraz powstanie tego zjawiska. Odcinek 1. Gangi uliczne. W 1890 roku na tych bocznych uliczkach dochodzi do incydentu odsłaniającego zjawisko, które wstrząśnie wiktoriańskim społeczeństwem i doprowadzi do eksplozji przestępczości zorganizowanej w Wielkiej Brytanii. W latach dwudziestych prawdziwi peaky blinders stają się ojcami chrzestnymi przestępczości zorganizowanej. Ale ich początki sięgają 50 lat wcześniej, aż do lat 70. XIX wieku. Ci młodzi ludzie nie skupiają się na zarabianiu pieniędzy, oni toczą wojnę uliczną o status. Gangi wysypują się z bocznych uliczek Birmingham, gdzie mierzą się z biedą i rasizmem. To historia powstania i upadku pierwszych gangów we współczesnej Wielkiej Brytanii, / które na zawsze odmienią nasze miasta. 22:35 DZIEŃ DZIECKA Film dokumentalny, 16 min, Polska, 1981 Reżyseria: Paweł Kędzierski Bohaterami filmu są bracia, których codziennie życie zostało przedstawione od świtu do zmierzchu. Autor przedstawia presję jakiej są poddawane dzieci w domu i w szkole. 22:50 HOKUS POKUS Reportaż, 12 min, Polska, 1981 Reżyseria: Witold Starecki Portret młodego iluzjonisty, przewodniczącego gminnego koła ZSMP. Zostaje namówiony do zapisania się do partii, aby werbować nowych członków. Komentarzem do partyjnych zebrań jest monolog bohatera, w którym rozbiera na części składowe nowomowę partyjną i przyrównuje ją do sztuczek iluzjonistów. 23:15 TARANTINO: BĘKART KINA (QT8: THE FIRST EIGHT) Film dokumentalny, 104 min, USA, 2019 Reżyseria: Tara Wood Scenariusz: Tara Wood Dokument prezentuje pierwszych dwadzieścia lat kariery zawodowej Quentina Tarantino, który z chłopaka pracującego w wypożyczalni kaset wideo przeobraża się w jednego z najciekawszych współczesnych reżyserów. Tarantino zaczynał jako scenarzysta, a w końcu zajął się reżyserią filmów, z których kilka ma status kultowych, m. in. "Pulp Fiction" czy "Wściekłe psy". O kulisach jego twórczości dowiadujemy się z rozmów z jego najbliższymi współpracownikami. 01:00 CENA ŻYCIA Film dokumentalny, 27 min, Polska, 1994 Scenariusz: Jadwiga Wolska Stefanowicz Zdjęcia: Andrzej Popławski Prowadzący: Jadwiga Wolska Stefanowicz Lektor: Wojciech Gąsowski Film dokumentalny przedstawiający Szymona Wiesenthala - Żyda polskiego pochodzenia, więźnia 12 obozów koncentracyjnych, który po wojnie zajął się poszukiwaniem i identyfikacją hitlerowskich zbrodniarzy. Zmarł 20.09.2005. Utworzone przez niego Żydowskie Centrum Dokumentacji w Wiedniu zawiera informacje o 160 tysiącach zbrodniarzy. Szymon Wiesenthal mówi w filmie o moralnym i historycznym aspekcie sądzenia zbrodniarzy wojennych, o wielkiej zbrodni Stalina, o wydarzeniach w byłej Jugosławii, a także o solidarności wśród Żydów i pomocy Polaków. 01:35 KARTOTEKA ROZRZUCONA. PRÓBY Spektakl teatralny, 76 min, Polska, 1992 Autor: Elżbieta Sitek Reżyseria: Tadeusz Różewicz Scenariusz: Elżbieta Sitek Aktorzy: Tadeusz Różewicz, Igor Przegrodzki, Ewa Skibińska, Cezary Kussyk, Jerzy Skupnik, Tadeusz Lulek, Henryk Niebudek, Elżbieta Czaplińska, Wojciech Ziemiański, Mirosława Lombrado Tadeusz Różewicz w 1992 roku przystąpił do otwartych prób "Kartoteki" w Teatrze Polskim we Wrocławiu. Autor zaproponował, aby próby odbyły się pod hasłem "Kartoteka rozrzucona". W ich czasie miała nastąpić dekompozycja, rozrzucenie "klasycznej" "Kartoteki" i "zabieg" złożenia jej na nowo, stworzenie nowej konstrukcji. Oznaczało to nie tylko zmianę scen - ich kolejności, odrzucenie niektórych fragmentów tekstu, ale także pojawienie się nowych bohaterów, zmiana ról. Dawna "Kartoteka" była próbą destrukcji teatru zastanego, teraz następuje niszczenie tamtej konstrukcji. Założeniem prób był sam proces powstawania zdarzenia teatralnego. Nie było premiery, ani złożonej całości spektaklu, odbyło się 12, a właściwie 10 prób - jak mówił Tadeusz Różewicz - autonomicznych przedstawień. Pozostał zapis telewizyjny prób. 03:00 PODRÓŻ DO KRAINY WSPOMNIEŃ Film dokumentalny, 30 min, Polska, 1990 Reżyseria: Grzegorz Dubowski Scenariusz: Grzegorz Dubowski Zdjęcia: Leon Kotowski Film dokumentalny o urodzonej w Kijowie artystce - scenografie Teresie Roszkowskiej, która opowiada o swoim życiu i twórczości.