TVP Historia Sobota, 23.03.2024 06:35 BYŁ TAKI DZIEŃ - 23 MARCA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1919 - Mussolini założył Fasci di Combattimento; 1978 - zmarł ambasador Tadeusz Romer; 1980 - wybory do Sejmu PRL; 1994 - umarła Giulietta Massina; 06:45 KORONA KRÓLÓW. JAGIELLONOWIE - ODC. 133 (SEZON 2 ODC. 8) Serial historyczny TVP, 24 min, Polska, 2023 Reżyseria: Krzysztof Łukaszewicz, Piotr Fiedziukiewicz, Tomasz Matuszczak Scenariusz: Katarzyna Terechowicz-Cesarz, Anna Krasuska, Ewa Ratusińska Aktorzy: Maria Pawłowska, Maja Szopa, Marcin Piętowski, Radosław Pazura, Mateusz Weber, Michał Chorosiński, Aleksandra Radwan, Zbigniew Stryj, Michał Bajor, Mikołaj Wachowski, Klara Williams, Julia Łukowiak, Anastazja Skoczeń, Kacper Młynarkiewicz, Krzysztof Brzazgoń Mąż dla Wasylisy? Jesień 1421. Sonka (Maria Pawłowska) godzi się ze swoją królewską przyszłością, ale ciągle myśli o Janie Hinczy (Kamil Szklany). Świdrygiełło (Michał Chruściel) widzi, jak młodzi na siebie patrzą i chce o tym powiedzieć bratu. Ale książę Witold (Michał Chorosiński) każe mu milczeć. Księżniczka Wasylisa (Aleksandra Radwan) cieszy się, że jednak nie zostanie królową. Jest szczęśliwa, bo sama może wybrać sobie męża. Wybiera Iwana Bielskiego (Michał Bajor) - bratanka króla. Tymczasem na Wawelu królewna Jadwiga (Maja Szopa) postanawia wychować swego narzeczonego - małego Fryderyka Hohenzollerna (Mikołaj Wachowski). Niestety, gubi się ukochany piesek królewny. A chłopiec miał się nim opiekować. Psuja przyprowadza na zamek Jan Strasz (Paul Matura), który dzięki temu wkrada się w łaski królewny. 07:20 KORONA KRÓLÓW. JAGIELLONOWIE - ODC. 134 (SEZON 2 ODC. 9) Serial historyczny TVP, Telenowela historyczna TVP, 24 min, Polska, 2023 Reżyseria: Piotr Fiedziukiewicz, Krzysztof Łukaszewicz, Tomasz Matuszczak Scenariusz: Anna Krasuska, Małgorzata Jurczak, Ewa Bulanda Aktorzy: Maria Pawłowska, Marcin Piętowski, Radosław Pazura, Jerzy Zelnik, Grzegorz Pierczyński, Michał Chruściel, Olga Rayska, Ilona Wrońska, Zbigniew Stryj, Mikołaj Wachowski, Joanna Moro, Julia Łukowiak, Kamil Szklany, Robert Jarociński, Kacper Młynarkiewicz Ślub. Rok 1422. W Nowogródku odbywa się chrzest Sonki Holszańskiej (Maria Pawłowska). Przyjmuje imię Zofia. Zawisza Czarny (Robert Jarociński) przywozi na Litwę legata Brandę Castiglione (Jerzy Zelnik) z dyspensą od papieża. Ma miejsce skromny ślub z Jagiełłą (Sebastian Skoczeń). Jan Hincza (Kamil Szklany) nie idzie na weselną ucztę. Wdaje się za to w bójkę z księciem Świdrygiełłą (Michał Chruściel) i trafia do lochu. Mały Fryderyk Hohenzollern (Mikołaj Wachowski) zakłada smoczą maskę i straszy Mikołaja Trąbę (Radosław Pazura). Arcybiskup ma zawał serca. Na szczęście chłopiec wzywa pomoc. Komtur Malborka Russdorf (Tomasz Sobczak) zleca Hermanowi (Robert Kowalewski) zabójstwo Jadwigi (Maja Szopa). 07:55 W KOTLE HISTORII - OPONY W SENACIE. ZYGMUNT AUGUST I ARRASY Magazyn, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Jerzy Grabowski Scenariusz: Łukasz Modelski Prowadzący: Łukasz Modelski Przy całym zamiłowaniu do Italii i wszystkiego, co włoskie, wzbudzający największe emocje skarb ostatniego Jagiellona pochodził z Północy. "Flandryjskie opony" zwane później "arrasami" były tak cenne, że Senat uznał je za własność Rzeczpospolitej, a nie majątek króla, którym mógłby rozporządzać na wypadek śmierci. Późniejsze losy tapiserii z Flandrii były zresztą nie mniej złożone. Włoska kuchnia dworu Zygmunta Augusta i żydowskie dania spod zamku w Tykocinie. 08:25 WOJOWNICY CZASU - HAJDA NA CZAMBUŁY, CZYLI NAROL 1672 Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Grzegorz Gajewski Scenariusz: Grzegorz Gajewski Zdjęcia: Grzegorz Gajewski, Krzysztof Krzyżanowski Muzyka: Krzysztof Ridan Nawet ci najmniej zainteresowani historią rodacy musieli słyszeć o polskich wojnach toczonych z Turkami i Tatarami. Zadbali przecież o to Henryk Sienkiewicz i Jerzy Hoffman. Zaś nazwiska Wołodyjowskiego, Ketlinga czy Zagłoby budzą jednoznaczne skojarzenia z rycerzami broniącymi naszych kresów przed najeźdźcami spod znaku półksiężyca, którzy w 1672 roku zapędzili się aż pod Narol! 09:00 W PUSTYNI I W PUSZCZY - ODC. 3 - UCIECZKA Serial przygodowy, 49 min, Polska, 1973 Autor: Henryk Sienkiewicz Reżyseria: Władysław Ślesicki Scenariusz: Władysław Ślesicki Zdjęcia: Bogusław Lambach Muzyka: Andrzej Korzyński Aktorzy: Monika Rosca, Stanisław Jasiukiewicz, Edmund Fetting, Zygmunt Maciejewski, Tomasz Mędrzak, Ahmed Marei, Ahmed Hegazi, Ibrahim Shemi W Chartumie Grek Kaliopuli aranżuje spotkanie Stasia z Mahdim, któremu zaimponowała odwaga chłopca i nakazał przekazanie dzieci Smainowi. W drodze Beduini złapali Sudańczyka Kalego, a Chamis zbliżył się do dzieci, które jeszcze w Port - Saidzie bardzo polubił. Zaatakowanie karawany przez lwa zmusiło Gebhra do wydania Stasiowi strzelby - chłopiec zabił zwierzę i... zastrzelił też porywaczy. Chamis zginął od noża Gebhra, zasłaniając sobą Nel... Dzieci pozostały same z parą Murzynów, Kalim i Meą. 10:00 GRECJA. OD GÓR DO MORZA - ODC. 4 SALONIKI I CHALKIDIKI (GREECE! FROM THE MOUNTAINS TO THE SHORELINE EPISODE 4 THESSALONIKI & CHALKIDIKÍ) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2016 Reżyseria: Johannes Backes, Dennis Wells Seria filmów dokumentalnych (5 odcinków) o Grecji. Od bujnych, zielonych lasów po ośnieżone góry, od wysokich klifów po nagie mielizny, Grecja jest krainą o naturalnym pięknie, z którą może konkurować jedynie jej historyczne znaczenie. Widziała najwcześniejsze cywilizacje Europy, jej filozoficznych założycieli i decydujące bitwy. Wspaniałe zdjęcia lotnicze tej wyjątkowej części Europy pokazują malownicze zatoki, zapierające dech w piersiach góry, dzikie delty rzek, malownicze wioski i klasztory. Krajobrazy, które widzimy, mogą oddychać i opowiadać swoje historie. Codzienne historie ludzi, którzy tu mieszkają i pracują, tworzą równowagę dla widoku z lotu ptaka i zapraszają publiczność do doświadczenia najbardziej autentycznej kultury greckiej. Rybacy, mnisi, rzeźbiarze - zwykli ludzie żyjący w wyjątkowych miejscach - dają oryginalny wgląd w historyczne budowle, miejsca sakralne, starożytne tradycje i zwyczaje kulinarne, które od wieków wpływają na Europę. 11:05 NADMORSKIE MIASTA - ODC. 9 BARCELONA (CITIES BY THE SEA 9. BARCELONA) Cykl dokumentalny, 44 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Ilka Franzmann Dziesięcioodcinkowy cykl dokumentalny o najciekawszych nadmorskich miastach - bramach na świat. Wszystkie są nieodłącznie definiowane przez ich położenie, a co za tym idzie, przez otwartość na świat, ducha odkrywania i pragnienia przygody. Ich geostrategiczna lokalizacja przekształciła je w figury szachowe zmieniających się sił i systemów politycznych, w miejsca tranzytowe marzycieli i migrantów oraz w tygle ludzi z różnych środowisk i kultur. Autorzy serialu, wędrując przez wybrane najciekawsze morskie miasta świata, odkrywają je na nowo, korzystając z najnowszych technologii lotniczych i bogatego języka filmowego. Odcinek 9. Barcelona to stolica Katalonii i prężny ośrodek kultury nad Morzem Śródziemnym. Jest drugą po Paryżu najgęściej zaludnioną metropolią w Europie. Kreatywność, tradycja i dziedzictwo kulturowe - ta mieszanka z roku na rok przyciąga coraz więcej turystów. Barcelona od lat stale się rozwija. Nowe domy i remonty starych spowodowały wzrost czynszów, a gentryfikacja zagraża starym, długoletnim mieszkańcom. Ale Katalończycy się nie poddają, a wraz z nimi trwa ich kultura. Większość Katalończyków dąży do niepodległości. Madryt jest nieugięty i nie chce dopuścić do rozłamu. Antonio Gaudi jest najwybitniejszym przedstawicielem modernizmu, katalońskiego stylu Art Nouveau. W wieku zaledwie trzydziestu jeden lat otrzymał zlecenie dokończenia budowy gotyckiego kościoła. Bez wahania porzucił oryginalne plany na rzecz zupełnie nowej konstrukcji. 12:05 DZIKI BAŁTYK - ODC. 3 MIĘDZY FINLANDIĄ A SZWECJĄ (WILD BALTIC SEA / WILDE OSTSEE / 3. BETWEEN FINLAND AND SWEDEN) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2017 Reżyseria: Christoph Houschild Serial dokumentalny o dzikiej przyrodzie Bałtyku. Natura tego najbliższego nam morza oferuje wiele niespodzianek. Trzeci odcinek przenosi nas nad Zatokę Botnicką. Zimą dom dla nerpy. 300 kilometrów dalej na południe miliony ryb udają się na wybrzeże, aby złożyć jaja. Finlandia jest siedliskiem latającej wiewiórki. Wiosną samce zaczynają szukać samic. Do końca lutego to zamarznięty, biały ocean blisko 300 - kilometrowej długości i szerokości 150 km. Pokrywa lodowa, grubości nawet 120 cm, kryje cały Bałtyk Północny. W miesiącach zimowych słońce jest nisko nad horyzontem i wyzwala barwną grę świateł na niebie. Zorza polarna lśni, gdy wiatr słoneczny przenika do atmosfery ziemskiej. Północna część Bałtyku jest pod lodem od połowy października do maja. W Zatoce Botnickiej jest zasolenie zaledwie półprocentowe, więc woda zamarza tu szybciej niż w innych rejonach Bałtyku. To Bałtyk - dziecko ostatniej epoki lodowcowej. 13:10 POLACY W KOSMOSIE - DOM NA ORBICIE Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2023 To nasz dom poza Ziemią - tak przyjęło się mówić o Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Od ponad ćwierć wieku jest ona celem podróży astronautów i miejscem prowadzenia niezliczonych eksperymentów naukowych. W tym odcinku przybliżymy historie Polaków zaangażowanych w stworzenie ISS jak i astronautów o polskich korzeniach, którzy mieli okazję pracować na pokładzie stacji. 13:35 POLACY W KOSMOSIE - POLSKI KOSMONAUTA Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2023 Wielu Polaków brało udział w podboju kosmosu. Ale jak dotąd tylko jeden udał się sam w przestrzeń kosmiczną. 27 czerwca 1978 roku Mirosław Hermaszewski wyruszył w podróż na pokładzie statku Sojuz 30. Na orbicie spędził 8 dni, okrążając naszą planetę w sumie 126 razy. Przypominamy historię jego lotu i odsłaniamy ciekawostki z wyprawy pierwszego Polaka w kosmos. 14:00 TRZCINICA - KARPACKA TROJA Film dokumentalny, 32 min, Polska, 2010 Reżyseria: Zdzisław Cozac Scenariusz: Zdzisław Cozac, Jan Gancarski Zdjęcia: Stanisław Plewa, Zdzisław Cozac Lektor: Maciej Gudowski W Trzcinicy na południowo - wschodnich rubieżach wczesnopiastowskiego państwa polskiego toczy się walka o obronę grodu. Książę Trzcinicy ukrywa bezcenny srebrny skarb. Wnet ginie. Grodzisko ogarnia pożoga. Tak około 1030 r. kończy się ostatni rozdział dziejów Trzcinicy, potężnego grodu dorównującego powierzchnią Gnieznu, stolicy ówczesnego państwa polskiego. Przez niemal 1000 lat niezasiedlone wzgórze nad rzeką Ropą kryło tajemnice dawnej świetności. Badania archeologiczne ostatnich lat przyniosły sensacyjne wyniki. Towarzysząc naukowcom, odkrywamy dzieje, jak się okazuje, najstarszego na ziemiach polskich obiektu obronnego. Jego początki sięgają 2100 r. p. n. e. Dowiadujemy się, jacy ludzie zbudowali tu pierwszą ufortyfikowaną osadę, czym się zajmowali, jak żyli. Poznajemy przybyszów zza Karpat, którzy przynieśli nową cywilizację ze świata anatolijsko - egejskiego. Dowiadujemy się, kiedy upadł rozbudowany przez nich gród i kiedy na wzgórze dotarli Słowianie. Dzięki wirtualnym rekonstrukcjom możemy zobaczyć, jak wyglądało zbudowane przez nich grodzisko. Poznajemy też odnaleziony, a ukryty przez księcia Trzcinicy w czasie pożogi grodu, srebrny skarb. Na koniec dowiadujemy się, dlaczego gród w Trzcinicy, ważne miejsce w naszych dziejach, spotkała zagłada. 14:40 DO WIDZENIA, DO JUTRA Film obyczajowy, 82 min, Polska, 1960 Reżyseria: Janusz Morgenstern Scenariusz: Zbigniew Cybulski, Bogumił Kobiela, Wilhelm Mach Zdjęcia: Jan Laskowski Muzyka: Krzysztof Komeda Aktorzy: Zbigniew Cybulski, Teresa Tuszyńska, Grażyna Muszyńska, Barbara Baranowska, Włodzimierz Bielicki, Jacek Fedorowicz, Roman Polański, Eleonora Kałużyńska, Romuald Freyer, Tadeusz Wojtych, Tadeusz Chyła, Krzysztof Komeda, Władysław Kowalski, Adam Pawlikowski, Mieczysław Waśkowski, Debiut reżyserski Janusza Morgensterna, uhonorowany I nagrodą za reżyserię na MFF w Stratford w 1961 r. i nagrodą Srebrnego Bumerangu za zdjęcia na festiwalu w Melbourne w 1962 r. Scenariusz napisał, wspólnie z Bogumiłem Kobielą i Wilhelmem Machem, Zbigniew Cybulski, zarazem odtwórca głównej roli, współzałożyciel, reżyser i aktor gdańskiego kabaretu studenckiego Bim-Bom. Tło wydarzeń, o których opowiada film, jest autentycznym tłem fragmentu jego życiorysu. Autentyczna jest także postać Marguerite, choć naprawdę nazywała się Francoise Bourbon. Była córką francuskiego konsula, który przebywał w Polsce w latach 1956-60. Dziewczyna miała wówczas 16 lat i uczyła się w wiedeńskim liceum, które było najbliższą szkołą z językiem francuskim. W Polsce spędzała właściwie tylko wakacje i święta. Uwielbiała atmosferę Bim-Bomu, poznała wielu młodych ludzi związanych z tym kabaretem. W filmie zakochuje się w niej pewien student, Jacek, trochę romantyk i artysta. Jego życiową dewizą jest "marzenie, które stanowi motor działania". Obiektem jego marzeń staje się właśnie Marguerite, urocza, niedosiężna córka konsula, która już jutro wyjeżdża z Polski. Młodzi chcą więc spędzić ze sobą kilka ostatnich godzin. W tę prostą i banalną historię romantycznej przygody autorzy filmu wplatają sceny realizowane w autentycznych gdańskich piwnicach studenckich, z udziałem twórców i aktorów teatrzyków Bim-Bom i Co To, próbując w ten sposób utrwalić niepowtarzalne zjawisko, jakimi były one w drugiej połowie lat 50. Pragnęli oddać ich nastrój, urodę i przesłanie, a tym samym wyrazić stan ducha, tęsknoty i urazy ówczesnej młodej inteligencji. Nerwowa gra Zbyszka Cybulskiego oddaje to wszystko, co ukrywa się w cieniu, poza wypowiadanymi słowami, lecz jest obecne w życiu: niezgoda na nietrwałość uczuć, na świat, w którym nie ma miejsca dla romantyzmu, na szczęście ulotne jak chwila. W warstwie formalnej epizody z życia studenckich kabaretów rozbijały główny wątek akcji, nadając całości styl luźnej narracji, charakterystycznej dla torującej sobie dopiero drogę francuskiej "nowej fali". "Do widzenia, do jutra" było zwiastunem, jednym z pierwszych refleksów tego zjawiska na polskim gruncie. 16:45 LEGENDY EUROPY - BRETANIA ODC. 10 (LEGENDS OF EUROPE MYSTICAL AND FANTASY TALES 10. BRITTANY) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2019 Reżyseria: John Hudson Seria przedstawia nowe, niemal magiczne spojrzenie na europejskie dziedzictwo. Inspirowane nowo odkrytym zainteresowaniem odwiecznymi legendami. Czy przerażające, czy zaskakujące, te historie, inspirowane naturalnymi wspaniałościami, są jednocześnie mistycznymi i niejasnymi zagadkami do rozszyfrowania. Piraci, bestie, zaczarowane lasy, skamieniali pasterze, zaczarowane jeziora, dziwaczne potwory lub uwięzione księżniczki to bohaterowie tej serii, która z północy na południe i ze wschodu na zachód na nowo odkryje Europę. Dziś wyruszymy do Bretanii. 17:40 KORONA KRÓLÓW. JAGIELLONOWIE. TAKA HISTORIA - ODC. 4 Telenowela dokumentalna, 24 min, Polska, 2023 Reżyseria: Piotr Fiedziukiewicz Scenariusz: Anna Krasuska Aktorzy: Wojciech Żołądkowicz, Paula Stępczyńska, Sebastian Skoczeń Króla podróże małe i duże. W średniowieczu władcy dużo podróżowali. Taka metoda rządów miała swoje podłoże zarówno w kwestiach logistycznych, jak i dyplomatycznych. Regularne objazdy kraju nie były niczym dziwnym, choć w Polsce zarzuconym w okresie rozbicia dzielnicowego. Przywrócił ją Władysław Jagiełło, który wprowadził regularne objazdy całego państwa i to zarówno Korony, jak i Litwy. Nazywano go rex ambulans, czyli władca podróżujący. Za królewskie objazdy płacił król ze swego skarbca. W podróży towarzyszyło Jagielle kilkaset osób, poza jego dworem towarzyszyli mu bowiem możni ze swoimi dworami, co znacząco zwiększało orszak i powodowało, że taki objazd był prawdziwym wyzwaniem logistycznym. Władca nocował we własnych dobrach na zamku, a dwór lokowano w domach prywatnych i gospodach. Przy tej liczbie osób można było przebyć maksymalnie 30 - 40 kilometrów dziennie. 18:05 ZIEMIA OBIECANA - ODC. 3/4 Serial obyczajowy, historyczny, 52 min, Polska, 1975 Autor: Andrzej Wajda Reżyseria: Andrzej Wajda Scenariusz: Andrzej Wajda Zdjęcia: Witold Sobociński, Edward Kłosiński, Wacław Dybowski Aktorzy: Daniel Olbrychski, Wojciech Pszoniak, Andrzej Seweryn, Bożena Dykiel, Piotr Fronczewski, Stanisław Igar, Kalina Jędrusik, Lidia Korsakówna, Kazimierz Opaliński, Franciszek Pieczka, Wojciech Siemion, Andrzej Szalawski, Danuta Wodyńska Za pieniądze zarobione na sprzedaży bawełny Karol, Moryc i Maks wznoszą fabrykę, rozbudowują interes. Karol staje się człowiekiem bezwzględnym, za wszelką cenę dążącym do zrealizowania swoich celów. Lekceważąco odnosi się do narzeczonej, która oddała mu swój posag. Wreszcie wdaje się w romans z powabną Żydówką Zuckerową. Zazdrosny mąż z zemsty podpala fabrykę Borowieckiego i jego wspólników. Ponieważ zakład nie był ubezpieczony, trzej przyjaciele znów zostają bez grosza. 19:00 GIGANCI HISTORII - TWIERDZE I RZECZYPOSPOLITEJ Teleturniej, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Mikołaj Korzyński Prowadzący: Przemysław Babiarz Pierwsza Rzeczpospolita należała do największych państw ówczesnej Europy. Utrzymanie tak dużego obszaru wymagało przedsięwzięć służących odpieraniu zagrożeń i tworzeniu struktury państwa. Taką rolę odegrały twierdze Rzeczypospolitej Obojga Narodów, zamki i rezydencje warowne. Były ośrodkami obronnymi, gniazdami znakomitych rodów, a w okresie porozbiorowym pamiątkami potęgi i chwały krzepiącymi serca i budującymi historyczną tożsamość. Twierdza w Kamieńcu Podolskim - potężny bastion w obronie przed nawałą turecką - na kartach powieści Henryka Sienkiewicza "Pan Wołodyjowski" urosła do rangi narodowego mitu. W czasach wojen polsko - tureckich zasłynął także zamek w Trembowli. Z kolei, najazd rosyjski w tym samym stuleciu dzielnie odpierał zamek w Lachowiczach, uznawany przez lata za najpotężniejszą fortyfikację w Wielkim Księstwie Litewskim. Funkcję twierdzy pełniła podczas potopu szwedzkiego Jasna Góra - symbol polskiego chrześcijaństwa. Choć wiele zamków i warowni na przestrzeni dziejów zamieniło się w malownicze ruiny, to nadal pozostają okazałą, dumną pamiątką po naszych przodkach i ich wysiłkach w budowaniu Rzeczypospolitej. 20:00 GALIMATIAS CZYLI KOGEL - MOGEL II Komedia, 93 min, Polska, 1989 Reżyseria: Roman Załuski Scenariusz: Roman Załuski, Ilona Łepkowska Zdjęcia: Jacek Mierosławski Muzyka: Seweryn Krajewski Aktorzy: Grażyna Błęcka-Kolska, Dariusz Siatkowski, Jerzy Turek, Katarzyna Łaniewska, Ewa Kasprzyk, Zdzisław Wardejn, Małgorzata Lorentowicz, Anna Milewska, Stanisława Celińska Kontynuacja losów bohaterów znanych z wcześniejszej komedii Romana Załuskiego "Kogel - mogel". Kasia, zrażona miejskim życiem, wraca na wieś już jako żona Pawła, absolwenta SGGW, który po rocznym pobycie w Holandii zamierza krzewić nowoczesność w swojej rodzinnej wiosce. Przed młodymi małżonkami rysuje się świetlana przyszłość. Kłopot w tym, że dziewczyna nie chce zrezygnować z marzeń o studiowaniu. Nie zamierza utknąć na dobre w charakterze żony przy mężu, nie planuje powiększania rodziny. Tymczasem Paweł wciąż myśli o potomku. Jeszcze bardziej o wnuku marzy dziadek, dla którego wnuk byłby uświęceniem całego życia i naturalnym potwierdzeniem właściwego porządku świata. Taki jest punkt wyjścia serii perypetii - małżeńskich, rodzinnych, sąsiedzkich, towarzyskich. Znów pojawia się doc. Wolański z małżonką i ich nieznośny syn, Piotruś. Ludzie "z miasta" i "ze wsi" patrzą na siebie z dystansem, a to jest podatny grunt dla kolejnej komedii pomyłek. 21:45 NARODZINY NAZIZMU S.II - WOJNA DYKTATORÓW. BARBAROSSA (RISE OF THE NAZIS) Serial dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Julian Jones, Julian Jones Seria przybliża decydujące starcie II wojny światowej, kiedy to Hitler stawił czoła równie bezwzględnemu dyktatorowi: Stalinowi. Będąc u szczytu swej potęgi, Hitler próbuje oszukać sowieckiego przywódcę, przedstawiając plan inwazji na Wielką Brytanię, jednocześnie potajemnie przygotowując atak na Związek Sowiecki. Stalin ma jednak szpiega w kwaterze głównej Hitlera. Obaj dyktatorzy przejmują dowodzenie nad własnymi armiami. Ludzie Hitlera składają fałszywe obietnice, a w Stalinie Hitler znalazł swojego przeciwnika. W obliczu klęski Niemiec na froncie wschodnim Hitler zostaje zmuszony do odwrotu. Pojawiają się głębokie konflikty, a jego najbliższy krąg walczy o władzę. W miarę jak narasta opór przeciwko niemu, a wewnętrzny wróg knuje, jak go zabić, Hitler popycha Niemcy ku zniszczeniu. Wniknięcie w umysły dwóch dyktatorów, których złudzenie niezwyciężoności doprowadziło do ich własnej klęski, to opowieść o tym, dlaczego dyktatury upadają. Jest to również przerażający opis pychy i mrocznej sztuki politycznej, która sprzysięgła się, by zniszczyć wolność, ale ostatecznie zniszczyła samą siebie. 22:55 AŻ POLEJE SIĘ KREW (THERE WILL BE BLOOD) Dramat, 151 min, USA 2007 Scenariusz na podstawie powieści Uptona Sinclaira i reżyseria: Paul Thomas Anderson Aktorzy: Daniel Day - Lewis, Paul Dano, Kevin J. O’Connor, Ciaran Hinds, Dillon Freasier, Barry Del Sherman, Randall Carver i inni Swobodna adaptacja powieści "Nafta" Uptona Sinclaira, od którego reżyser Paul Thomas Anderson zapożyczył właściwie tylko punkt wyjścia swojej opowieści i inaczej niż autor literackiego pierwowzoru rozłożył akcenty znaczeniowe. Jego filmowa historia to opowieść o spustoszeniu, jakiego dokonuje w ludzkim sercu i psychice dążenie do bogactwa. Staje się ono celem samym w sobie, przesłaniając wszystko inne, a w efekcie nie przynosząc też spodziewanego szczęścia. Bezwzględny i drapieżny bohater nie potrafi okazać uczuć nawet synowi, a wobec innych ludzi odczuwa tylko pogardę. Postać tę brawurowo zagrał Daniel Day - Lewis, któremu rola Daniela Plainview przyniosła zasłużonego Oscara, Złoty Glob i nagrodę BAFTA. Ponadto film otrzymał też Oscara za zdjęcia i nominacje do tej nagrody w sześciu innych kategoriach, Srebrnego Niedźwiedzia za reżyserię na festiwalu w Berlinie i liczne nagrody branżowe. Kalifornia, rok 1898. Daniel Plainview, poszukiwacz srebra, wydobywa grudkę tego kruszcu, która stanie się zaczątkiem jego przyszłej fortuny. Z czasem jednak mężczyzna zamiast wydobyciem metali szlachetnych postanawia zająć się poszukiwaniem ropy, w tym widząc prawdziwą przyszłość. Gdy jeden z jego robotników ginie, Plainview bierze jego syna, H. W. , na wychowanie. Mija dziewięć lat i H. W. , który stał się partnerem biznesowym przybranego ojca, przybywa z nim do miasteczka Little Boston. Od charyzmatycznego przywódcy religijnego Paula Sundaya Plainview dowiaduje się, że na posiadanych przez niego rodzinnych ziemiach znajdują się znaczne złoża ropy. Daniel próbuje odkupić roponośną działkę po okazyjnej cenie, ale brat Paula, Eli, będący pastorem, winduje cenę do 10 tys. dolarów, chcąc za te pieniądze zbudować w miasteczku kościół. Ostatecznie jednak Plainview tanio nabywa działkę i rozpoczyna wydobycie. Niebawem w wypadku znów ginie jeden z robotników, a silny wybuch pozbawia H. W. słuchu. Pewnego dnia Danielowi składa wizytę obcy mężczyzna, który twierdzi, że jest jego przyrodnim bratem, Henrym, i poszukuje pracy. Gospodarz przyjmuje go pod swój dach. H. W. , który odkrywa, że mężczyzna najpewniej jest oszustem, zachowuje tę wiadomość dla siebie. Kiedy próbuje uśmiercić Henry’ego, przybrany ojciec wysyła go za karę do szkoły z internatem w odległym San Francisco. Chcąc zdobyć ziemię potrzebną mu do budowy rurociągu nad morze, Plainview zgadza się przyłączyć do wspólnoty kościelnej prowadzonej przez Eliego Sundaya. Naftowe imperium się rozrasta, ale przebywając dłużej z Henrym, również Daniel nabiera podejrzeń co do niego. W końcu mężczyzna wyznaje, że był jedynie przyjacielem prawdziwego Henry’ego, który zmarł dawno temu na gruźlicę. W odwecie Plainview zabija oszusta. Nadchodzi rok 1927. Dorosły H. W. poślubia swoją miłość jeszcze z czasów dzieciństwa, Mary Sunday, siostrę Eliego. Postanawia też wycofać się z rodzinnego biznesu. Ojciec, który z latami jeszcze bardziej znienawidził ludzi i wiedzie samotniczy żywot, reaguje gwałtownie. 00:40 WOJNA O TRONY. PRAWDZIWA HISTORIA EUROPY S.II - KRWAWE ZAŚLUBINY. ODC. 4/6 (REAL WAR OF THRONES. ODC. 4/6) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2017 Reżyseria: Vanessa Pontet, Alain Brunard W burzliwym okresie średniowiecznej Europy głodne władzy dynastie walczyły między sobą o dominację na kontynencie. Starli się krwią i żelazem na polach bitew - ale prawdziwa walka o władzę rozgrywała się na osobności. Za kamiennymi murami zamku znajdował się świat strategicznych sojuszy, cudzołóstwa, zdrady i morderstwa. Bezwzględna intryga rozdzieliła wiele legendarnych rodzin i ukształtowała sposób, w jaki rządzili swoimi imperiami. Te epickie wojny trwały przez wiele pokoleń i wstrząsały Europą i nadal rozbrzmiewają w niezliczonych hitach i serialach: "Królowie przeklęci" (The Accursed Kings), "Tudorowie" (The Tudors) czy w największym hicie współczesnej telewizji, jakim jest "Gra o tron" (Game of Thrones"). 01:40 ROTEM Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2014 Reżyseria: Agnieszka Arnold Scenariusz: Agnieszka Arnold Zdjęcia: Witek Orski, Grzegorz Komosiński Muzyka: ZYGMUNT KRAUZE Dokument zrealizowany w formie eseju filmowego. To studium starego człowieka, którym jest Simha Rotem Kazik Ratajzer (rocznik 1926), polski Żyd. Człowiek o udanym życiu, mimo tragicznej wojennej przeszłości i egzystencji w trudnej rzeczywistości Izraela. Pogodzony ze starością, ale niepoddający się coraz dotkliwszym fizycznym ograniczeniom. Kazik Ratajzer należał do skazanych na Zagładę, ale powiedzieć o nim ofiara ocalona z Holocaustu to stwierdzenie nie dość precyzyjne, bo dzięki wyglądowi - blondyn o niebieskich oczach i zadartym nosie - mógł przeżyć wojnę bez większych trudności. Świadomie jednak podjął decyzję zbrojnej walki. Wrócił do getta, wziął udział w powstaniu, uratował ostatnich bojowników, organizując ucieczkę kanałami. Dalej walczył w powstaniu warszawskim. Uratował powstańców ze Starówki, przeprowadzając ich kanałami na Żoliborz.