TVP Dokument Sobota, 30.03.2024 05:25 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.II - ODC. 16 SMAK TORUNIA Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2016 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Jak wiele miasto może zawdzięczać piernikom? Okazuję się, że naprawdę sporo. To one rozsławiły imię Torunia na całym świecie i co najciekawsze - dzieje się tak do dzisiaj! Radosław Kotarski tym razem bierze sprawy we własne ręce, dosłownie i w przenośni, ponieważ sam wypieka pierniki według tradycyjnej receptury. Poza tym sprawdza, jak wiele słów i stwierdzeń przeniknęło do języka polskiego dzięki toruńskim wyrobom. 06:00 WETERYNARZE Z SERCEM - /51/ Reality show, 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Program prezentuje przypadki pacjentów pojawiających się w klinikach weterynaryjnych, pracę i opiekę medyczną nad zwierzętami w ogrodach zoologicznych i innych placówkach działających na rzecz zwierząt. Odwiedzamy ośrodki rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami i placówki wykorzystujące w swej pracy zwierzęta, np. policja czy służby celne. Zobaczymy także mniej popularne zwierzęta domowe, jak gryzonie czy zwierzęta egzotyczne. Program wskazuje, jak postępować ze zwierzętami i uczy empatii w stosunku do nich. Zabieramy Was dzisiaj do Korabiewic, gdzie przy schronisku dla bezdomnych zwierząt jest miejsce dla odebranych podczas interwencji na fermach futrzarskich lisów. To azyl dla zwierząt, które przez człowieka przeszły piekło. Natomiast w Centrum Alzheimera w Warszawie poznacie kociego terapeutę Drako. Bywają chorzy, którzy boją się psów lub mają na nie uczulenie. Wtedy z pomocą przychodzą koty. A w naszym Kąciku Adopcyjnym dzisiaj Tupek. Mamy nadzieję, że dzięki zajęciom z z behawiorystą, panem Piotrem, który uczy psiaki kontaktu z człowiekiem, szybko znajdzie przyjazny, ciepły dom. 06:30 WEŁTAWA - ZŁOTA RZEKA (VLTAVA - RIVER OF GOLD) Film dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2020 Reżyseria: Angelika Sigl Filmowa opowieść o Wełtawie, najdłuższej rzece Czech. Jej źródło leży w Szumawie. Biegnie, meandrując przez wrzosowiska tego regionu, przybierając charakterystyczny ciemnożółty kolor, który sprawia, że przypomina płynne złoto. Ta Złota Rzeka była inspiracją dla poetów, architektów i kompozytorów. Wzdłuż brzegów rzeki liczne zabytki świadczą o długiej i bogatej historii kraju. Jest tu 18 mostów, m. in. w Pradze, stolicy kraju z mnóstwem złotych dachów i ścian z żółtego połyskującego piaskowca. W większości biegu Wełtawa płynie spokojnie, ale co jakiś czas ujawnia swój dziki charakter, rozsadzając brzegi, a miejscami tworząc kaskadę zbiorników i tam. Ale poza tym płynie swobodnie w swoim naturalnym korycie rzeki, zapewniając dom dla wielu dzikich zwierząt, takich jak: suseł cętkowany, sikora wahadłowa, rysie i wilki. 07:30 GNIAZDA ZAMIAST WOJNY - PRZYRODA NA TERENACH WOJSKOWYCH (MAKE NESTS, NOT WAR - THE HIDDEN NATURE OF MILITARY GROUNDS) Film dokumentalny, 49 min, Niemcy, 2021 Reżyseria: Heike Grebe Film dokumentalny o ważnym, ale mało znanym schronieniu dla gatunków zwierząt i roślin. To największy krajobraz wrzosowisk w północno - zachodnich Niemczech. Stanowi schronienie dla rzadkich owadów i ptaków, zagrożonych płazów i dużych stad danieli. Fakt, że ten raj przyrodniczy jest znany tylko nielicznym, wynika z jego szczególnej historii: od 130 lat duża część tego obszaru jest wykorzystywana jako poligon wojskowy dla sił brytyjskich i niemieckich. Zabrania się wchodzenia cywilom. Co zaskakujące, użycie militarne nie oznacza niekorzystnej sytuacji dla przyrody. Tutaj dzikie zwierzęta żyją przez większość czasu zupełnie same, bez spacerowiczów, rowerzystów czy psów. Senne jest domem dla wysoce wyspecjalizowanych gatunków, które zostały wyparte przez rolnictwo z innych miejsc. Film ten wprowadza widza w niezwykły świat, na co dzień zamknięty dla ludności cywilnej. Pokazuje, że poligony wojskowe w naszym gęsto zaludnionym i intensywnie użytkowanym krajobrazie mogą być ważną ostoją roślin i zwierząt. 08:30 WIELKI TYDZIEŃ - ODC. 2 WIELKI CZWARTEK (THE HOLY WEEK EP. 2 HOLY MONDAY TO SPY THURSDAY) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2019 Reżyseria: Sandrine Durand Seria dokumentalna opowiadająca o Świętym Tygodniu, który poprzedza Wielkanoc. Odwiedzimy Jerozolimę i będziemy podążać ścieżką Jezusa podczas Wielkiego Tygodnia. To doświadczenie zmieniające życie. W ciągu tych siedmiu dni upamiętniane są podstawowe tajemnice wiary katolickiej: męka, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Dzisiaj te Święte Miejsca łączą nas nie tylko z przeszłością, ale z wydarzeniami, które ukształtowały naszą teraźniejszość i będą rezonować przez cały czas. 09:00 WIELKI TYDZIEŃ - ODC. 3 DROGA KRZYŻOWA (THE HOLY WEEK EP. 3 WAY OF THE CROSS) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2019 Reżyseria: Sandrine Durand Seria dokumentalna opowiadająca o Świętym Tygodniu, który poprzedza Wielkanoc. Odwiedzimy Jerozolimę i będziemy podążać ścieżką Jezusa podczas Wielkiego Tygodnia. To doświadczenie zmieniające życie. W ciągu tych siedmiu dni upamiętniane są podstawowe tajemnice wiary katolickiej: męka, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Dzisiaj te Święte Miejsca łączą nas nie tylko z przeszłością, ale z wydarzeniami, które ukształtowały naszą teraźniejszość i będą rezonować przez cały czas. 09:30 MASZEROWIE. WIELKA ODYSEJA PSICH ZAPRZĘGÓW (MUSHERS / MUSHERS, LA GRANDE ODYSSE SAVOIE MONT BLANC) Film dokumentalny, 56 min, Francja, 2013 Reżyseria: Gallien Chanalet Quercy, Nicolas Lauwers Film dokumentalny o Grande Odysse Savoie Mont Blanc - jednym z najbardziej prestiżowych wyścigów psów zaprzęgowych na świecie. Impreza jest czymś więcej niż tylko kolejnymi zawodami sportowymi. Jest przepełniona duchem przygody. Łączy sporty na świeżym powietrzu z szacunkiem dla środowiska. Ten film opowiada o ludziach, którzy organizują zawody zarówno od strony logistycznej, jak i pracy ze zwierzętami. Poznamy ogrom tej pracy i wysiłku, jaki muszą włożyć ludzie i zwierzęta, aby można było odbyć tę wspaniałą rywalizacje w przepięknej scenerii Alp. 10:35 NA GRANICY WODY I ZIEMI Film dokumentalny, 20 min, Polska, 2000 Reżyseria: Roman Dębski Film wyprodukowany przez łódzką Wytwórnię Filmów Oświatowych. Rzeki naturalne nabierają coraz większego znaczenia w regulacji stosunków wodnych (m.in. zmniejszają niebezpieczeństwo powodzi), utrzymaniu różnorodności biologicznej i bogactwa krajobrazu. Na granicy wody i ziemi przyroda jest bujna i bogata. To tutaj możemy jeszcze spotkać wiele rzadkich gatunków roślin i zwierząt. Komentarz starego człowieka jest pochwałą coraz rzadziej spotykanych rzek naturalnych. 11:00 MRÓWCZE SZLAKI Film dokumentalny, 11 min, Polska, 1956 Reżyseria: Stanisław Kokesz Scenariusz: Roman Woźniakowski Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Film wyprodukowany przez łódzką Wytwórnię Filmów Oświatowych. Film "Mrówcze szlaki" jest obrazem intrygującym i wciągającym niczym najlepszy thriller. Mimo upływu blisko 60 lat od jego realizacji, ta niezwykła, dramatyczna opowieść o zaskakujących obyczajach mrówczych społeczności, precyzyjnie opowiedziana i sfotografowana, wciąż budzi żywe emocje. Głównym bohaterem jest tu szczególny gatunek tych owadów zwany Amazonką (Polyergus rufescens), który w mrówczym świecie jest odpowiednikiem zbójeckich hord Huna Attyli. Napady armii Amazonek na gniazda łagodniejszych gatunków mrówek przypominają sceny z najlepszych filmów batalistycznych tyle, że tutaj walka toczy się naprawdę na śmierć i życie. Dramatyczność filmowych obrazów podkreśla specjalnie skomponowana muzyka autorstwa słynnego jazzmana, Jerzego Dudusia Matuszkiewicza, wykonywana przez sekstet Krzysztofa Komedy, co jest dodatkowym, niebagatelnym walorem tego niezwykłego filmu. 11:20 LENA NA KAUKAZIE - ARMENIA - ERYWAŃ Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Hanna Jewsiewicka, Konrad Zagórski, Jowita Baraniecka - Ogden Lena Urbańska to dziennikarka, podróżniczka, obywatelka świata. Absolwentka dziennikarstwa na warszawskim SWPS. Autorka bloga podróżniczego "Razem Taniej". Prowadziła poranne audycje w radiu Kampus oraz telewizyjne reportaże z wydarzeń kulturalnych dla TVP. Autorka programu "Moje LA" i reportażu "To jest Birma". Wraz ze swoim chłopakiem podróżują od 2013 roku. Byli razem w 74 krajach od Azji Południowo - Wschodniej, przez Amerykę Centralną, Bałkany czy Afrykę Północno - Zachodnią. W tej serii dokumentalnej Lena Urbańska zabierze nas w podróż po Kaukazie - od magicznej, gruzińskiej Swanetii i jej wież, przez ormiańskie czterotysięczniki, z największym z nich, Aragacem na czele, aż po niezwykłe, futurystyczne budynki stolicy Azerbejdżanu, Baku. W każdym odcinku będzie się starała dowiedzieć, gdzie bije puls Kaukazu. Czym naprawdę żyją jego mieszkańcy, ci starzy, którzy wciąż wspominają Związek Radziecki, i ci najmłodsi, którym bliżej do Europy czy Ameryki. Będzie obserwować, jak się bawią, świętują, pracują, jedzą i jak walczą. W każdym z 24 - minutowych odcinków nie zabraknie przewodnika, który poprowadzi nawet przez najbardziej skomplikowane zagadnienia. 11:55 SAGRADA FAMILIA - WYZWANIE DLA GAUDIEGO (SAGRADA FAMILIA, GAUDI'S CHALLENGE / SAGRADA FAMILIA, LE DEFI DE GAUDI) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2022 Reżyseria: Marc Jampolsky Film dokumentalny o słynnej Bazylice Sagrada Familia w Barcelonie. Począwszy od 1883 roku Sagrada Familia stanowi architektoniczny wyjątek porównywalny do średniowiecznych katedr, które budowano przez długie lata, a nawet wieki. Miała być spełnieniem odważnego i szalonego marzenia genialnego architekta - Antoniego Gaudiego. Od wstępnych szkiców do trwającej do dziś budowy - dzieje bazyliki są opowieścią o upartym dążeniu do ukończenia budowli, która przeczy prawom architektury. Wybudowana częściowo za życia swego twórcy, Sagrada Familia stała się artystyczną i twórczą przygodą dla kilku pokoleń architektów z całego świata. Niektórzy poświęcili jej całe swoje życie. Wyjątkowo trudnym wyzwaniem ponieważ w efekcie zawieruch dziejowych część planów i projektów genialnego twórcy uległo zniszczeniu już po jego śmierci. Jak jego następcy kontynuowali i udoskonali jego dzieło walcząc z przeciwnościami? Jaki architektoniczne sekrety i artystyczną brawurę Sagrada Familia ujawniła w czasie trwającej sto pięćdziesiąt lat budowy? Bazylice Sagrada Familia przekształcenie się z fantastycznej wizji swojego twórcy w zbiorowy wysiłek i sukces zajęło sporo czasu. Dziewięć wież i fasada Chwały zostaną ukończone w nadchodzących latach. Gdyby Gaudi mógł ujrzeć swoje niemal ukończone arcydzieło nie poczułby się zawiedziony. Raczej zadowolony z bycia siłą sprawczą takiego przedsięwzięcia przez ponad sto lat. 12:55 AKTOR PANA BOGA Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2018 Reżyseria: Mariusz Malec Scenariusz: Mariusz Malec Zdjęcia: Tomasz Wójcik Muzyka: India Czajkowska Portret Franciszka Pieczki, niezwykłego aktora i człowieka, którego świetnie charakteryzują następujące słowa Mariusza Malca: "Gdybym miał obsadzić scenę spotkania Pana Boga z dobrym aktorem, to w obu rolach widziałbym Franciszka Pieczkę. Dwie postaci i jeden człowiek? Tak naprawdę to jedna osoba i dziesiątki ról niezwykłych, czyli zapamiętanych. Chodząca spolegliwość, niski tembr głosu, potężna dłoń i sylwetka, jakaś zaduma w spojrzeniu, skłonność do cudów w codzienności i na planie, w pracy - jakby cudotwórstwo nie wystarczało - jeszcze punktualność wymieszana ze skromnością, uczciwość na życie po śląsku i obdarowywanie najbliższych poczuciem bezpieczeństwa oraz zapamiętana przez wszystkich widzów niespieszna narracja opowieści o kreowanej postaci". 13:25 PODRÓŻE MAŁEJ I DUŻEJ - S. 3, ODC. 5; USA - FLORYDA Magazyn, 22 min, Polska, 2022 Monika razem z córeczką Laurką (2 lata i 10 miesięcy) leci do USA. W tym odcinku dziewczyny pokażą, co ciekawego zobaczyć na Florydzie. Odwiedzą Miami, z jego kubańską dzielnicą Little Havana, pokręcą się po centrum miasta Downtown i po kolorowym Wynwood. Zajrzą też na plaże Miami Beach z malowniczymi, filmowymi budkami ratowników. Pojadą na Key West, najbardziej wysunięty na południe skrawek ziemi amerykańskiej. Tu odwiedzą m.in. Szpital dla Żółwi Morskich, Dom Ernesta Hemingwaya i nie taki mały Mały Biały Dom. Na koniec, w Cristal River, popłyną przezroczystym kajakiem w poszukiwaniu manatów! 13:55 SKARBY DZIKIEJ AUSTRALII - ODC. 4. ALPY AUSTRALIJSKIE (AUSTRALIA’S WILD TREASURE (4/6) AUSTRALIAN ALPS) Cykl dokumentalny, 52 min, Australia, 2020 Reżyseria: Aaron Pedersen Zrealizowany przez doświadczoną ekipę filmowców serial dokumentalny pokazujący różnorodne i wyjątkowe krajobrazy i ekosystemy Australii, które nie mają sobie równych. Sześć wyjątkowych miejsc o znaczeniu ekologicznym i naturalnie pięknych, w których zwierzęta przystosowały się do swoich konkretnych siedlisk, każde niesamowite na swój własny sposób. Niezapomniana podróż po niezwykłych krajobrazach, które tworzą ten australijski kontynent. Część 4. Alpy Australijskie są biologiczną siłownią. Dwa biliony litrów wody spływa tu, tworząc największe rzeki kontynentu, które dają życie bujnym lasom eukaliptusowym i rozległym równinom ciągnącym się w dolnym biegu rzek, w głąb suchych obszarów kontynentu. Potężny szlak życia rozpoczyna się właśnie w tych górach. Australia jest krajem głównie płaskim, z zaledwie jednym potężnym łańcuchem górskim. Najwyższym szczytem Australii jest Góra Kościuszki. Tylko tu jest wystarczająco wysoko, by śnieg mógł utrzymywać się na szczytach przez całą zimę. O tej porze zwierzęta, które żyją powyżej granicy wiecznych śniegów, nie mają łatwo. Wschodnie stoki Alp Australijskich tętnią życiem. Miejscowe lasy eukaliptusowe należą do największych na świecie. Góry zapewniają im wodę z obfitych opadów. 14:55 LODOWE KRÓLESTWO PANTERY ŚNIEŻNEJ (THE FROZEN KINGDOM OF THE SNOW LEOPARD / LE ROYAUME GLAC DE LA PANTHRE DES NEIGES) Film dokumentalny, 50 min, Francja/Niemcy, 2020 Reżyseria: Frederic Larrey Film dokumentalny, przyrodniczy, którego akcja rozgrywa się w odległych górach Chin i Tybetu, śledzi niebezpieczną egzystencję lamparta i jego dwójki młodych, którzy mają mniej niż rok, w dolinie piękna i oszałamiającej różnorodności dzikiej przyrody. Wyżyna Tybetańska, której znaczna część znajduje się na terenie Chin, to rozległa i niemal bezludna przestrzeń wśród gór. To właśnie tu bytują jedne z najbardziej tajemniczych kotowatych świata. To tu znajduje się lodowe królestwo irbisów, zwanych też panterami śnieżnymi. Ludzie od pokoleń hodują tu jaki i są całkowicie od nich zależni. Mastify tybetańskie pomagają im chronić stada. Pantery śnieżne są pod ochroną. Nie można ich zabijać. Pantery przesypiają nawet osiemnaście godzin dziennie. Ich sierść jest tak gruba, że nie straszny im śnieg z deszczem. Zwykle atakują z zaskoczenia, lecz są też w stanie gonić ofiary z prędkością sześćdziesięciu kilometrów na godzinę. 15:55 GLOBALNA NAUKA - ODC. 5 PRZYRODA - PIĘKNO NASZEJ PLANETY (GLOBAL SCIENCE E05: NATURE - THE BEAUTY OF OUR PLANET) Cykl dokumentalny, 52 min, Francja, 2020 Reżyseria: Yohann Thiriet Ta seria dokumentalna (6 odcinków) przybliży największe odkrycia na arenie współczesnych badań naukowych, przedstawiając najbardziej niesamowite przełomy, które kształtują świat i jego przyszłość. Odc. 5 - "Przyroda, piękno naszej planety". Nasza planeta to bezcenny skarb. Jedyny dom, jak mamy, złożony z milionów gatunków zwierząt i roślin dzielących ziemie i oceany. Każdego roku badania naukowe wnoszą coraz więcej do wspólnej historii ewolucji. Ale 4,5 miliarda lat po jej powstaniu, Ziemia jest zagrożona. Podczas gdy przyroda zapewnia ludzkości bogactwo zasobów, czy rozwiązania naukowe mogą ocalić nasz zagrożony świat? Wyścig z czasem o los naszej planety już się rozpoczął. Obecnie naukowcy analizują niebywałą bioróżnorodność naszej planety, próbując odkryć tajemnice życia. Pomimo zmian klimatu, uczeni wciąż odkrywają nowe gatunki zwierząt, będąc świadkami rzadkich i ulotnych chwil. Jeśli przyroda zostanie zniszczona, nasza przyszłość będzie zagrożona. 17:00 PODRÓŻ PRZEZ WŁOCHY - ODC. 4 SYCYLIA (VIA ITALIA LA SICILIA) Cykl dokumentalny, 52 min, Francja, 2020 Reżyseria: Benoit Felici Mini - seria dokumentalna (4 odcinki) - podróż po starych Włoszech. To najlepszy sposób na odkrycie pięknych i tajemniczych krain na Półwyspie Peloponeskim. Pojawiają się różne regiony Włoch. Podążamy za pięknymi krajobrazami i spotykamy tych wszystkich, którzy nadal je ożywiają. Odc. 4 Sycylia, zwana przez starożytnych Greków Trinakrią, od drugiego wieku przed naszą erą może poszczycić się siecią dróg oplatających całą wyspę. Położona w sercu Morza Śródziemnego wyspa miała ogromne znaczenie strategiczne. Podczas naszej wycieczki poznamy trzy rzymskie drogi, które ukształtowały tę wyspę. Przez wieki różne cywilizacje, zamieszkujące Sycylię, wykorzystywały je w celach handlowych i kulturalnych. Korzystając ze starożytnych rzymskich dróg, można odkryć niebywałe uroki wyspy. Via Valeria zaczyna się w Mesynie, a kończy w Palermo. Była to droga, którą wjeżdżano i wyjeżdżano z wyspy. Via Aurelia prowadziła na południe, przecinając pasma górskie i tereny rolnicze. Z Agrigento Via Selinuntina wiodła do portu w Syrakuzach. Trzy rzymskie drogi łączyły trzy wybrzeża Sycylii i jej strategiczne porty. Dziś naukowcy i pasjonaci próbują odkryć ich zapomnianą sieć. 18:00 GALERIA SZTUKI NA EKRANIE - WIELKANOC W SZTUCE, CZĘŚĆ 1 (EXPOSITION ON SCREEN. EASTER IN ART, PART 1) Cykl dokumentalny, 45 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Phil Grabsky Kolejna odsłona serii "Galeria sztuki na ekranie" to "Wielkanoc w sztuce, część 1". Wielkanoc jest najważniejszym świętem chrześcijaństwa, obchodzonym na pamiątkę Zmartwychwstania Jezusa wkrótce po Jego ukrzyżowaniu. Każdy, kto interesuje się sztuką czy ogólnie kulturą wizualną, musi poznać dzieje Chrystusa, ponieważ z nimi związane są najwspanialsze, najbardziej sugestywne, najgłębiej poruszające i najpiękniejsze obrazy w całym dorobku naszej kultury. Z pewnością żadna inna historia nie została tak dobrze zilustrowana w sztuce Zachodu. Wielkanoc jest najważniejszym świętem chrześcijaństwa, obchodzonym na pamiątkę Zmartwychwstania Jezusa wkrótce po Jego ukrzyżowaniu. Ambicje, ból, cierpienie, chwała - w tym pełnym napięcia dramacie są wszystkie elementy klasycznej tragedii. Ich autorzy znani są jako Mateusz, Marek, Łukasz i Jan. To nie tylko historia Wielkanocy, ale też historia sztuki. 18:50 BENEDYKT XVI. PAPIEŻ EMERYT (BENEDICTO XVI THE EMERITUS POPE / GUION BENEDICTO XVI: EL PAPA EMÉRITO) Film dokumentalny, 53 min, Hiszpania, 2018 Reżyseria: Andres Garrigo Film dokumentalny o życiu i pontyfikacie Papieża Benedykta XVI. Był rok 1927, kiedy w bawarskiej wiosce Marktl am Inn urodził się Joseph Ratzinger. Jego rodzice, o skromnym statusie, wychowali go w wierze katolickiej. W młodości przeżył okropności nazistowskiego reżimu i wojny. W tak tragicznych okolicznościach rozwijał swoje powołanie kapłańskie. Został wyświęcony na kapłana w wieku 24 lat wraz ze swoim starszym bratem Georgiem. Jak było z pontyfikatem tego 78 - letniego niemieckiego kardynała? Był 265. papieżem i 7. Suwerenem Państwa Watykańskiego od 19 kwietnia 2005 do 28 lutego 2013. Po przejściu na emeryturę zamieszkał tu w klasztorze Mater Ecclesiae. Stał się najdłużej żyjącym papieżem w historii. 11 stycznia 2021 roku przekroczył moment, w którym czas jego emerytury stał się dłuższy niż czas jego pontyfikatu. Emerytowany papież rzadko pojawia się publicznie, lecz czasami w mediach społecznościowych są udostępniane zdjęcia z papieżem z różnych spotkań w klasztorze Mater Ecclesiae. Podczas audiencji generalnej 28 grudnia 2022 papież Franciszek poprosił o modlitwę za Benedykta XVI, którego stan zdrowia w ostatnich godzinach pogorszył się. Po zakończonej audiencji papież Franciszek odwiedził emerytowanego papieża w klasztorze. 20:00 LIST. PRZESŁANIE DLA ZIEMI (THE LETTER: A MESSAGE TO OUR EARTH / LAUDATO SI) Film dokumentalny, 81 min, Austria, 2022 Reżyseria: Nicolas Brown W 2015 roku papież Franciszek ogłosił "Laudato si" - "Pochwalony bądź", pierwszą papieską encyklikę dotyczącą środowiska naturalnego. Dziś jego przesłanie jest jeszcze bardziej aktualne. Poświęcone trosce o wspólny dom, o środowisko naturalne naszej planety. Papież przyznaje, że globalne ocieplenie istnieje, i że winni temu są ludzie. Senegal, Amazonia, Indie, Hawaje... To niezwykła podróż po świecie w celu pokazania ogromu destrukcji środowiska. To bezprecedensowe wezwanie do działania. Apel do wszystkich ludzi o wspólne działanie i zadbanie o przyszłość naszej planety. Filmowcy otrzymali wyjątkową możliwość filmowania Papieża Franciszka w jego podróżach po świecie i w nawoływaniu do przebudzenia się. To bardzo mocne przypomnienie o naszej odpowiedzialności za świat, za środowisko, za życie. Wołanie o zjednoczenie się w solidarności dla wspólnego dobra i ochrony naszej planety. Papież Franciszek daje od siebie bardzo wiele. Jego wkład powinien przeniknąć daleko poza Kościół katolicki, daleko poza chrześcijaństwo i inne religie. Wzmocnienie przekazu nie wynika z tego co wiem ja, czy ty, tylko z tego, co wiemy razem. Jesteśmy na rozstaju dróg ludzkości. Możemy dokonać wyboru, którą z nich podążymy. Wszyscy potrzebujemy siebie nawzajem. Nikt z nas nie jest samotną wyspą. Przyszłość zbudujemy tylko wzajemnie się wspierając. Nie da się utworzyć nowej relacji z naturą bez odnowionego człowieka. 21:30 MIŁOŚĆ I PUSTE SŁOWA Film dokumentalny, 77 min, Polska, 2018 Reżyseria: Małgorzata Imielska Scenariusz: Małgorzata Imielska Zdjęcia: Maciej Kozłowski Muzyka: Marek Napiórkowski Pełnometrażowy film dokumentalny "Miłość i puste słowa" to intymna opowieść o miłości w obliczu nieuleczalnej choroby. Miłości na przekór cierpieniu, złości i bezsilności. Bohaterowie to Adam i Wanda, wieloletnie małżeństwo. On jest zdrowy, ona choruje na Alzheimera. Punktem wyjścia historii jest moment, gdy stan kobiety gwałtownie się pogarsza. Jej niepamięć staje się coraz bardziej dojmująca. Adam sam opiekuje się żoną. Codziennie, dwadzieścia cztery godziny na dobę. Myje, karmi, zmienia pieluchy. I ciągle przypomina o dawnym życiu. Pokazuje stare, amatorskie filmy z ich przeszłości, a na nich ich samych. Młodych, zakochanych. Wierzących w szczęśliwą przyszłość. Wspólną przyszłość. Adam postanowił, że nie odda Wandy. Po prostu. Na przekór temu, że jego życie staje się piekłem. Wbrew radom lekarzy i rodziny. Postanowił, że nie zrobi tego nawet wtedy, gdy ona zapomni jego imię. Wie, że jej oczy zawsze szukają jego. Czy zdoła wypełnić swoje przyrzeczenie? 23:00 PAMIĄTKA Z KALWARII Reportaż, 14 min, Polska, 1958 Reżyseria: Jerzy Hoffman, Edward Skórzewski Scenariusz: Jerzy Hoffman, Edward Skórzewski Zdjęcia: Wacław Florkowski, Stanisław Niedbalski Reportaz z pielgrzymki wiernych do Kalwarii Zebrzydowskiej (30 III - 5 IV 1958). Zapis Misterium Męki Pańskiej, odgrywanego co roku przez aktorów - amatorów, wędrujących przez Stacje Drogi Krzyżowej za ''Chrystusem''. Film bez komentarza, w tle słyszymy jedynie pieśni religijne. 23:15 DOM STARYCH KOBIET Film dokumentalny, 8 min, Polska, 1957 Reżyseria: Jan Łomnicki Życie staruszek w Państwowym Domu Starości. 23:35 NIEBO BEZ GWIAZD Film dokumentalny, 51 min, Polska, 2017 Reżyseria: Katarzyna Dąbkowska - Kułacz Scenariusz: Katarzyna Dąbkowska - Kułacz Zdjęcia: Grzegorz Hartwiel, Piotr Chodura, katarzyna Dąbkowska - Kułacz, Michał Rytel - Przełomiec, Jakub Stolecki Muzyka: Hubert Kułacz Historia o ojcu i synu. Robert, który wskutek choroby niedługo zupełnie straci wzrok wraz ze swoim 5 - letnim synem, również słabo widzącym, wyrusza w podróż po Polsce. Robert chce odwiedzić te miejsca, które zobaczy po raz pierwszy i ostatni, ale najważniejsze dla niego jest to, że będzie mógł nauczyć syna rzeczy, których już później nie będzie mógł mu pokazać. To, co w tej historii najbardziej porusza, to sposób, w jaki ojciec przekazuje dziecku wiedzę, uczy życia, ale przede wszystkim ich wyjątkowa relacja, którą można by opisać, parafrazując znane powiedzenie: miłość jest niewidoczna dla oczu. 00:35 DWA RAZY EWA Film dokumentalny, 29 min, Polska, 2001 Reżyseria: Anna Poznańska Scenariusz: Anna Poznańska Zdjęcia: Piotr Sędzikowski Ewa przyjechała do Wrocławia ponad 30 lat temu. Rozpoczynała wówczas studia na Uniwersytecie Wrocławskim. W obcym dużym mieście czuła się samotna i zagubiona. Wstąpiła na pocztę. W książce telefonicznej znalazła osobę o tym samym imieniu i nazwisku. Pomyślała o niej jak o bliskiej osobie, ale nie odważyła się zadzwonić. Postanowiła to uczynić teraz, po latach. Znajome z książki telefonicznej okazały się sobie potrzebne nawzajem. 01:10 BIEGIEM, BIEGIEM Film dokumentalny, 41 min, Polska, 1992 Reżyseria: Marek T. Nowakowski, Marzena Witowska - Sabat Scenariusz: Marek T. Nowakowski, Marzena Witowska - Sabat Zdjęcia: Andrzej Półrolniczak Zapis ostatnich miesięcy życia Tadeusza Łomnickiego zarejestrowany podczas prób do spektaklu "Król Lear" w Teatrze Nowym w Poznaniu w 1991 roku. Tuż przed premierą aktor zmarł. 03:00 TWÓRCY NASZEJ TRADYCJI - HRABIA HENRYK Film dokumentalny, 50 min, Polska, 1997 Reżyseria: Mariusz Malinowski Scenariusz: Mariusz Wituski Zdjęcia: Jacek Mierosławski Muzyka: Robert Obcowski Aktorzy: Andrzej Chyra, Leszek Teleszyński, Katarzyna Łochowska, Agnieszka Wagner, Sławomir Orzechowski, Dariusz Jakubowski, Sławomira Łozińska, Ewa Florczak, Krzysztof Stelmaszyk, Zbigniew Korepta, Stanisław Biczysko, Katarzyna Gajdarska, Karol Stępkowski Wykonawcy: Borys Jaziński, Paweł Dolewski Film o życiu i twórczości romantycznego poety, autora "Nie - Boskiej komedii". Wydarzenia związane z jego osobą widziane są i komentowane słowami samego pisarza, zaczerpniętymi z listów do najbliższych. Wszystkie teksty są autentyczne, nawet te ułożone w dialogi, toczone przez przyjaciół, partnerów, członków rodziny. W programie wykorzystano także fragmenty "Nie - Boskiej komedii". Osią dramatu są przede wszystkim niezwykle emocjonalne stosunki z ojcem, hrabią Wincentym, niegdyś mężnym uczestnikiem wojen napoleońskich, później ugodowym politykiem Królestwa Kongresowego, który haniebnie wsławił się w czasie powstania listopadowego. Postawa polityczna ojca zaciążyła na życiu i twórczości syna. Zygmunt Krasiński urodził się w 1812 roku w Paryżu. Był synem hrabiego Krasińskiego i księżniczki Radziwiłłówny. Ojcem chrzestnym chłopca był sam Napoleon - imię cesarza nosił jako drugie obok imienia Zygmunt. Syn żywił w stosunku do ojca bezgraniczne uwielbienie, ale jego miłość i szacunek wielokrotnie wystawiane były na próbę. Wincenty Krasiński w sprawach społecznych i politycznych reprezentował stanowisko przeciwne opiniom większości rodaków. Kiedy umarł senator Piotr Bieliński, a jego pogrzeb nabrał znaczenia manifestacji patriotycznej, generał nakazał synowi złamać solidarność z kolegami i pójść na wykłady. Zygmunt został obrzucony wyzwiskami, a nawet czynnie znieważony i w rezultacie opuścił uniwersytet. Wspomnienie owej tragedii towarzyszyło mu do końca życia. Młody Krasiński wyjechał na studia do Genewy. Poznał tam Adama Mickiewicza, umocnił się także jego kosmopolityzm. Szczycił się swą polskością i znaczeniem przodków w dziejach narodu, ale język francuski na równi z polskim odczuwał jako rodzinny. Kiedy wybuchło powstanie listopadowe, chciał wrócić do kraju i wziąć w nim udział, jednak stać go było jedynie na gorące pragnienie i patetyczny list do ojca. Długo sobie wyrzucał, że podróżuje po Europie, podczas gdy jego rodacy walczą i giną za ojczyznę. Chorowity od dziecka Zygmunt zaczął mieć problemy ze wzrokiem, groziła mu ślepota. Nękany cierpieniami fizycznymi i brzemieniem swych przemyśleń, dojrzał do sformułowania wizji dziejów Europy. To, co w twórczości Krasińskiego jest najbardziej interesujące i nowatorskie, to jego stosunek do historii i roli jednostki w dziejach świata. Wydana w 1835 roku "Nie - Boska komedia" zawiera stwierdzenie logicznej konieczności, przesądzającej o nieuchronnej zagładzie ustroju XIX - wiecznej Europy. Dramat ten jest rezultatem zarówno osobistych przeżyć, jak i obserwacji stosunków panujących wówczas na kontynencie. Dla romantycznych poetów cierpienia były źródłem natchnienia. Krasiński cierpiał, gdyż uświadamiał sobie rozdźwięk między tworzeniem fikcji artystycznej a rzeczywistym kreowaniem dziejów. Wyrazem skrajnego pesymizmu jest właśnie "Nie - Boska komedia" - dokonał w niej sądu nad sobą: człowiekiem i poetą romantycznym oraz współczesnym mu światem.