TVP Historia Czwartek, 28.03.2024 07:00 BYŁ TAKI DZIEŃ - 28 MARCA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1364 - poświęcenie obecnej katedry na Wawelu; 1921 - urodził się Zbigniew Brzeziński; 1985 - śmierć Marca Chagalla; 07:10 WOJENNE DZIEWCZYNY S.I - ODC. 7 Serial wojenny TVP, 43 min, Polska, 2016 Reżyseria: Michał Rogalski Scenariusz: Marek Kreutz Zdjęcia: Marian Prokop Muzyka: Bartosz Chajdecki Aktorzy: Vanessa Aleksander, Marta Mazurek, Aleksandra Pisula, Michał Czernecki, Danuta Stenka, Paweł Ławrynowicz, Krzysztof Franieczek, Kamil Szeptycki odc. 7 Jurek śledzi Marysię, która wybiera się do mieszkania Dietricha, gdzie zaczyna służbę. Podejrzewa dziewczynę o kolaborację lub romans z Niemcem. Marysia przeszukuje gabinet Dietricha i znajduje sejf ukryty za obrazem. Irka spotyka się z matką Kamila, Henryką Brodzką. Mówi jej, że dowiedziała się o śmierci narzeczonego. Brodzka nie wierzy w śmierć syna. Irka i Brodzka jadą do Tomaszowa, gdzie ostatnio widziano Kamila żywego. Witold próbuje odwieść siostrę od tego, ale ostatecznie gwarantuje jej wsparcie lokalnego oddziału partyzantów stacjonujących w okolicy. Na miejscu Irka orientuje się, że dowódca partyzantów terroryzuje lokalną społeczność, zmuszając mieszkańców do oddawania części plonów oraz zwierząt. Co więcej, w nocy podsłuchuje rozmowę po niemiecku. Wynika z niej, że Knyst jest Niemcem, który podszywa się pod polskiego oficera. Następnego dnia na dworcu Irka przekazuje konduktorowi raport o działalności oddziału Knysta, który ma trafić do kwatery głównej w Warszawie. 08:25 HISTORIA POLSKI - KTO RATUJE JEDNO ŻYCIE Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2020 Reżyseria: Bogusława Stanowska - Cichoń Scenariusz: Bogusława Stanowska - Cichoń Zdjęcia: Artur Uczkiewicz, Jerzy Giec Wykonawcy: Krzysztof Gadacz, Małgorzata Bielska Film przedstawia postawy polskich księży, sióstr i zakonników, którzy zajęli zdecydowane stanowisko w obliczu zagłady Żydów. Według relacji osób ocalałych z Holocaustu, kapłani pomagali najczęściej poprzez wydawanie fałszywych metryk chrztu (i innych dokumentów), a także znajdowanie bezpiecznego schronienia u rodzin katolickich lub zatrudnienie ich jako pracowników parafii. Często żydowskie dzieci były ukrywane w klasztorach, tak jak czyniła to siostra Matylda Getter, która zadecydowała, że jej zgromadzenie przyjmie każde dziecko z getta. Matka Matylda została pośmiertnie odznaczona medalem "Sprawiedliwy wśród Narodów Świata" za ratowanie Żydów, podobnie jak wiele innych sióstr i kapłanów. Film ukazuje zaangażowania wielu duchownych: m.in. bp. Twardowskiego we Lwowie, kard. Adama Sapiehy i ks. Marcelego Godlewskiego, o. Adama Sztarka, ks. Ferdynanda Machaya, bp. Albina Małysiaka oraz sióstr albertynek, sióstr franciszkanek służebnic Krzyża, niepokalanek, sióstr sercanek, Matki Bożej Miłosierdzia, sióstr służebniczek i karmelitanek. Film prezentuje wspomnienia uratowanych z Holocaustu i ich powroty do tych, którzy ryzykowali własnym życiem, aby ich ocalić. 09:35 "SENSACJE XX WIEKU" - ENIGMA CZ. 4 (ENIGMA CZ. 4) Widowisko, 43 min, Polska/Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Robert Wichrowski Scenariusz: Bogusław Wołszański Zdjęcia: Waldemar Szmidt Aktorzy: Jakub Wesołowski, Modest Ruciński, Lesław Żurek, Michał Czernecki, Ireneusz Czop, Mariusz Bonaszewski, Andrzej Precigs, Arkadiusz Janiczek, Zbigniew Suszyński, Jerzy Schejbal, Adam Cywka Największym polskim wkładem w zwycięstwo w II wojnie światowej było złamanie przez polskich kryptologów tajemnicy niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma. Szczodry dar polskiego wywiadu, przekazany aliantom w przededniu wybuchu wojny, dał im nadzieję wśród klęsk wczesnego okresu wojny i umożliwił pierwsze zwycięstwa, prowadzące do wielkiego przełomu. Dzieło matematyków Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego, a także ich dowódców i towarzyszy broni z Biura Szyfrów, miało wiele wymiarów: historyczny - skracając o 2 - 3 lata koszmar wojny, a zdaniem niektórych historyków decydując o jej wyniku; humanitarny - ratując przed zagładą wiele milionów istnień ludzkich; naukowy - tworząc podwaliny współczesnej kryptologii, także w jej cywilnym wydaniu. Jednakże ten sukces został nam ukradziony; tylko historycy wiedzą, że Polacy złamali Enigmę Prawdę o Enigmie ujawniono późno i w sposób deprecjonujący kluczowy wkład Polaków. Nawet, jeśli dzisiaj większość naukowców uznaje ich pionierską rolę, powszechny odbiór tej przygody nie jest kształtowany przez książki historyków, lecz produkty kultury masowej, prezentujące rolę polskich kryptologów w sposób zafałszowany, by nie rzec przewrotny. Można próbować to zmienić, jedynie oddziałując innymi produktami kultury masowej. Czterodcinkowe widowisko przedstawia, jak doszło do złamania szyfru Enigmy, przed którym skapitulowali brytyjscy i francuscy kryptolodzy, uznając, że jest to zadanie niemożliwe do wykonania. 10:25 MILENIUM KONTRA TYSIĄCLECIE Film dokumentalny, 46 min, Polska, 2017 Reżyseria: Piotr Kuciński Scenariusz: Piotr Kuciński W końcówce lat 60. pomiędzy Kościołem katolickim i jego hierarchią a aparatem partyjnym z Władysławem Gomułką na czele, doszło do tzw. walki o rząd dusz. Władze PRL sięgały po wszelkie możliwe środki, by w 1966 roku przyćmić kościelne obchody 1000 - lecia chrztu Polski. Koszty propagandy nie grały żadnej roli, mało brakowało, a na Jasnej Górze zagrałby zespół The Beatles. Na tle tej rywalizacji możemy obserwować rozkwit muzyki, popularnie zwanej bigbitem. Choć zwykło się uważać, że mocne uderzenie to wyraz buntu polskiej młodzieży, to już dzisiaj wiemy, że władze kontrolowały wszelkie przejawy twórczości. Wielokrotnie młodzi muzycy musieli wchodzić w relacje ze strukturami państwa. W PRL - u bigbit był wentylem bezpieczeństwa, a kontestujący artyści tracili zaufanie partii i przestawali istnieć. Obieg kultury był w pełni koncesjonowany przez państwo. Prawdziwy bunt w muzyce nadszedł dopiero w latach 80. 11:20 SPÓR O HISTORIĘ - WŁADCY POLSCY: KAZIMIERZ ODNOWICIEL Debata, 29 min, Polska, 2016 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Prowadzący: Maciej Zakrocki Kazimierz Odnowiciel. Syn Mieszka II i Rychezy. Objął władzę w 1034 roku. Kiedy nie powiodły się próby wzmocnienia władzy królewskiej, musiał opuścić Polskę. W 1038 roku czeski książę Brzetysław najechał Polskę. Jego wojska zajęły Śląsk. Spustoszyły Poznań i Gniezno, skąd wywiezione zostały relikwie św. Wojciecha. W 1039 roku Kazimierz powrócił do kraju i rozpoczął jego odbudowę. Wzmocnił armię i restytuował struktury kościelne. Głównym ośrodkiem państwa został Kraków. 11:55 ŚWIĘTY AUGUSTYN - ODC. 4/5 - WERDYKT ILARIUSZA (SANT'AGOSTINO EP. 4) Serial biograficzny, 43 min, Włochy/Polska 2010 Reżyseria: Christian Duguay Scenariusz: Francesco Arlanch Zdjęcia: Fabrizio Lucci Muzyka: Andrea Guerra Występują: Aleksandro Preziosi, Monica Guerritore, Alexander Held, Johannes Brandrupt, Wenanty Nosul, Katy Louise Saunders, Franco Nero, Krzysztof Pieczyński, Jerzy Zelnik Po nawróceniu Augustyn traci wszelkie wpływy na dworze. Rozstaje się także z Waleriuszem. Konwersja tak wybitnej osobistości jak nadworny mówca dodaje odwagi obrońcom bazyliki, dzięki czemu zostaje ona w rękach chrześcijańskich. Augustyn przyjmuje chrzest z rąk biskupa Ambrożego. Niedługo potem umiera Monika, dla której chrzest syna był ostatnim wielkim marzeniem. Augustyn wraca do Afryki i pragnie oddać się modlitwie oraz studiowaniu Pisma Świętego. Mija wiele lat. Augustyn jest biskupem obleganej przez Wandalów Hippony i sławnym teologiem, z którego opiniami liczy się nawet papież. Jednak czasu na tak miłą mu pracę umysłową ma bardzo mało. Wandalowie odcinają dopływ wody do miasta, ludność się burzy. Rzymski dowódca Waleriusz, były przyjaciel Augustyna, prze do konfrontacji z Wandalami w nadziei, że okryje się chwałą i znajdzie uznanie w oczach cesarza. Wśród legionistów jest Fabiusz, młody żołnierz, który uważa, że przed laty jego ojciec stracił życie z powodu Augustyna. 13:10 NADMORSKIE MIASTA - ODC. 10 AMSTERDAM (CITIES BY THE SEA 10. AMSTERDAM) Cykl dokumentalny, 43 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Ilka Franzmann Dziesięcioodcinkowy cykl dokumentalny o najciekawszych nadmorskich miastach - bramach na świat. Wszystkie są nieodłącznie definiowane przez ich położenie, a co za tym idzie, przez otwartość na świat, ducha odkrywania i pragnienia przygody. Ich geostrategiczna lokalizacja przekształciła je w figury szachowe zmieniających się sił i systemów politycznych, w miejsca tranzytowe marzycieli i migrantów oraz w tygle ludzi z różnych środowisk i kultur. Autorzy serialu wędrując przez wybrane najciekawsze morskie miasta świata odkrywają je na nowo, korzystając z najnowszych technologii lotniczych i bogatego języka filmowego. Odcinek 10. Amsterdam. 14:00 SYRENI ŚPIEW Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2021 Reżyseria: Dagmara Spolniak Scenariusz: Dagmara Spolniak Syreni śpiew budzi jednoznaczne skojarzenia. Tymczasem film Dagmary Spolniak ma niewiele wspólnego z uwodzicielskim popisem mitycznych kusicielek. Raczej z aluzją do Syrenki, czołowej reprezentantki polskiej myśli motoryzacyjnej, ale przede wszystkim z fenomenem lat sześćdziesiątych w festiwalowym Opolu, mimo upływu lat, wciąż czarującym śpiewem. Film zawiera nie tylko wypowiedzi o Opolu i fenomenie jego festiwalowych klimatów widzianych zza kulis, przeplatanych wypowiedziami samych opolan, ale również wiele scen fabularyzowanych oraz archiwalne zdjęcia naszego miasta w latach 60. XX wieku. Chcemy tym filmem bawić, ale przede wszystkim zachęcić do odkrywania tożsamości miasta i jego historii - mówi autorka filmu. Film podkreśla wagę wydarzenia, jakim był Festiwal Polskiej Piosenki lat 60. budujący poczucie przynależności i dumy całej społeczności Opola. 14:30 GIGANCI HISTORII - CHRZEŚCIJAŃSTWO OD JEZUSA CHRYSTUSA DO KONSTANTYNA WIELKIEGO Teleturniej, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Mikołaj Korzyński Prowadzący: Przemysław Babiarz Dziś chrześcijaństwo to religia jednej trzeciej mieszkańców Ziemi. Choć dzieli się na liczne odłamy, jego korzenie pozostają od ponad 2 tysięcy lat niezmienne. Zaczęło się w Palestynie od narodzin Jezusa z Nazaretu, od których liczymy nadejście nowej ery w historii świata. Wiara w jego nauczanie, męczeńską śmierć i Zmartwychwstanie przekazywana była ustnie na terenie rzymskiej Judei. Po stłumieniu powstań żydowskich i zburzeniu Jerozolimy w roku 70, wraz z migracją ludności, jego wyznawcy zaczęli rozprzestrzeniać się po całym obszarze cesarstwa. Nad Tybrem, z powodu odmowy składania hołdu tradycyjnym bóstwom chrześcijanie budzili nieufność. Za panowania cesarza Nerona doszło do pierwszych prześladowań, które osiągnęły apogeum w III wieku. 16:20 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - U - BOOTY WYCHODZĄ Cykl dokumentalny, 19 min, Polska, 1995 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Andrzej Żydaczewski Prowadzący: Bogusław Wołoszański Cykliczna audycja popularyzująca wiedzę o historii II wojny światowej. Odcinek poświęcony niemieckim łodziom podwodnym. 16:50 HISTORIA POLSKI - PASZPORTY PARAGWAJU Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2019 Reżyseria: Robert Kaczmarek Film "Paszporty Paragwaju" opowiada o działalności grupy Aleksandra Ładosia, czyli nielegalnej polsko - żydowskiej struktury, zajmującej się masowym fałszowaniem dokumentów dla ratowania Żydów podczas II wojny światowej. Dotyczy to głównie okresu tzw. Akcji Reinhardt, której celem była zagłada ludności żydowskiej. "To Polacy pomogli najwięcej, polskie państwo nie mogło zrobić więcej. Przede wszystkim polskie państwo nie miało terytorium, było okupowane, więc dyplomaci i polski rząd na uchodźstwie robili, co mogli" - powiedział jeden z bohaterów filmu, Markus Blechner, konsul honorowy RP w Szwajcarii. W skład grupy wchodzili dyplomaci żydowskiego i polskiego pochodzenia, m.in. konsul Rzeczypospolitej Polskiej w Bernie wlatach 1939 - 45 Konstanty Rokicki, ambasador Aleksander Ładoś, jego zastępca Stefan Ryniewicz i dyplomata Juliusz Kuehl. Należeli do niej także poseł na Sejm II RP Abraham Silberschein oraz przedstawiciel organizacji żydowskich Chaim Eiss. Paszporty krajów latynoskich, głównie Paragwaju, Salwadoru, Hondurasu, Boliwii, Peru i Haiti, chroniły swoich posiadaczy w gettach przed wywózką do niemieckich obozów zagłady. Ich właścicieli kierowano do obozów dla internowanych, gdzie pewna część z nich doczekała końca wojny. 17:50 WOJOWNICY CZASU - HAJDA NA CZAMBUŁY, CZYLI NAROL 1672 Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Grzegorz Gajewski Scenariusz: Grzegorz Gajewski Zdjęcia: Grzegorz Gajewski, Krzysztof Krzyżanowski Muzyka: Krzysztof Ridan Nawet ci najmniej zainteresowani historią rodacy musieli słyszeć o polskich wojnach toczonych z Turkami i Tatarami. Zadbali przecież o to Henryk Sienkiewicz i Jerzy Hoffman. Zaś nazwiska Wołodyjowskiego, Ketlinga czy Zagłoby budzą jednoznaczne skojarzenia z rycerzami broniącymi naszych kresów przed najeźdźcami spod znaku półksiężyca, którzy w 1672 roku zapędzili się aż pod Narol! 18:25 ARCHIWUM ZIMNEJ WOJNY - UKRAIŃSKA STRATEGIA "KULTURY" Magazyn, 30 min, Polska, 2023 Reżyseria: Jan Sosiński Scenariusz: Jan Sosiński, Andrzej Mietkowski Muzyka: Piotr Dziki Chancewicz Prowadzący: Andrzej Mietkowski "Rosja bez Ukrainy nie będzie imperium"- powtarzał Giedroyc od powstania paryskiej Kultury. Strategię wschodnią opierał na triadzie Ukraina - Litwa - Białoruś. Ukrainę traktował jako klucz do niepodległości. Dziś jego credo brzmi jak memento. Odsłania przyczyny, dla których Rosja putinowska tak bezwzględnie rzuciła się na sąsiada. O strategii Jerzego Giedroycia i jego koncepcji opowiedzą historyk prof. Rafał Habielski oraz specjalistka ds. stosunków polsko - ukraińskich Bogumiła Berdychowska. 19:05 WOJENNE DZIEWCZYNY S.I - ODC. 8 Serial wojenny TVP, 45 min, Polska, 2016 Reżyseria: Michał Rogalski Scenariusz: Marek Kreutz Zdjęcia: Marian Prokop Muzyka: Bartosz Chajdecki Aktorzy: Vanessa Aleksander, Marta Mazurek, Aleksandra Pisula, Michał Czernecki, Danuta Stenka, Paweł Ławrynowicz, Krzysztof Franieczek, Kamil Szeptycki odc. 8 Witka niepokoi brak wieści od siostry. Do spółdzielni, w której od niedawna pracuje Ewka, wpadają gestapowcy. Alfons w pośpiechu przekazuje Ewce broń, którą ona ukrywa pod spódnicą. Knyst wzywa Irkę. Okazuje się, że przechwycił jej raport. Kiedy wychodzi na jaw, że kurier nie ma żadnych meldunków z Tomaszowa, Ewka i Witek jadą sprawdzić sytuację. Zawiadowca stacji wyznaje, że oddał list Knystowi. Marysia wsiada do czarnego samochodu, w którym czeka Kleim. Wypytuje on o jej kontakty z Dietrichem. Nakazuje, by zdawała mu relacje ze wszystkich spotkań Dietricha. Marysię bacznie obserwuje Jurek. W Tomaszowie Witek i Ewa spotykają się z Knystem. Porucznik informuje, że ich znajome wyjechały. Bierze Witolda na rozmowę do gabinetu. Ewa zostaje na zewnątrz z ludźmi Knysta (Grywałd i Smutny). To od nich dowiaduje się, że Irka i Brodzka zostały uwięzione. Dochodzi do strzelaniny, w wyniku której Knyst zostaje zastrzelony przez mieszkańca okolicznej wioski. Witek wraca z dziewczynami do domu. 20:00 AŻ PO GRÓB Film dokumentalny, 40 min, Polska, 2023 Reżyseria: Małgorzata Orłowska Scenariusz: Małgorzata Orłowska Historia tragicznej miłości młodego mężczyzny narodowości polskiej z Frampola do koleżanki, również frampolanki, pochodzenia żydowskiego. Florian Oszust Orliński mieszkał wraz z rodziną we Frampolu. Urodzony w 1920 roku, ukończył tam szkołę powszechną, w której poznał Gołdę Dymbort. Przed wojną 1939 roku Florian wyjechał na Śląsk, gdzie w ramach Hufców Junackich budował umocnienia wojskowe na granicy polsko - niemieckiej. Po wybuchu wojny, wraz z cofającymi się formacjami wojskowymi znalazł się najpierw za Bugiem, potem wrócił do domu. 20:50 ZIEJA Film biograficzny, 112 min, Polska, 2020 Reżyseria: Robert Gliński Scenariusz: Wojciech Lepianka Muzyka: Cezary Skubiszewski Aktorzy: Andrzej Seweryn, Zbigniew Zamachowski, Mateusz Więcławek, Sławomir Orzechowski, Sonia Bohosiewicz, Marta Mazurek, Tadeusz Bradecki Biograficzna opowieść, której bohaterem jest ksiądz Jan Zieja (1897 - 1991), działacz społeczny, współzałożyciel Komitetu Obrony Robotników. Reżyser Robert Gliński ("Cześć Tereska") przedstawia w swoim filmie wydarzenia historyczne rozgrywające się w ubiegłym stuleciu. Lata 70. Oficer Służb Specjalnych, major Adam Grosicki (w tej roli Zbigniew Zamachowski), próbuje nakłonić do współpracy sędziwego księdza Jana Zieję (Andrzej Seweryn). Zamierza wykorzystać dobrodusznego i ufnego duchownego, który jako tajny agent skompromituje opozycję. Naciskany ksiądz jest jednak nieugięty, ale Grosicki również nie daje za wygraną. Ciągnące się w nieskończoność przesłuchanie księdza uruchamia lawinę wspomnień z minionych lat. To pełna dramatycznych momentów historia Polski XX wieku. Przed oczami stają wydarzenia wojny bolszewickiej 1920 roku, II wojny światowej, czasy powojenne. Z zakamarków pamięci wyłaniają się pełne grozy obrazy, pobrzmiewają echa wojny, odzywają się utajone urazy i tragiczne przeżycia. Ryzykując wolność, a nawet życie, Zieja nie wyrzeknie się swoich wartości moralnych, etycznych i religijnych. 22:45 "SENSACJE XX WIEKU" - ENIGMA CZ. 4 (ENIGMA CZ. 4) Widowisko, 43 min, Polska/Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Robert Wichrowski Scenariusz: Bogusław Wołszański Zdjęcia: Waldemar Szmidt Aktorzy: Jakub Wesołowski, Modest Ruciński, Lesław Żurek, Michał Czernecki, Ireneusz Czop, Mariusz Bonaszewski, Andrzej Precigs, Arkadiusz Janiczek, Zbigniew Suszyński, Jerzy Schejbal, Adam Cywka Największym polskim wkładem w zwycięstwo w II wojnie światowej było złamanie przez polskich kryptologów tajemnicy niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma. Szczodry dar polskiego wywiadu, przekazany aliantom w przededniu wybuchu wojny, dał im nadzieję wśród klęsk wczesnego okresu wojny i umożliwił pierwsze zwycięstwa, prowadzące do wielkiego przełomu. Dzieło matematyków Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego, a także ich dowódców i towarzyszy broni z Biura Szyfrów, miało wiele wymiarów: historyczny - skracając o 2 - 3 lata koszmar wojny, a zdaniem niektórych historyków decydując o jej wyniku; humanitarny - ratując przed zagładą wiele milionów istnień ludzkich; naukowy - tworząc podwaliny współczesnej kryptologii, także w jej cywilnym wydaniu. Jednakże ten sukces został nam ukradziony; tylko historycy wiedzą, że Polacy złamali Enigmę Prawdę o Enigmie ujawniono późno i w sposób deprecjonujący kluczowy wkład Polaków. Nawet, jeśli dzisiaj większość naukowców uznaje ich pionierską rolę, powszechny odbiór tej przygody nie jest kształtowany przez książki historyków, lecz produkty kultury masowej, prezentujące rolę polskich kryptologów w sposób zafałszowany, by nie rzec przewrotny. Można próbować to zmienić, jedynie oddziałując innymi produktami kultury masowej. Czterodcinkowe widowisko przedstawia, jak doszło do złamania szyfru Enigmy, przed którym skapitulowali brytyjscy i francuscy kryptolodzy, uznając, że jest to zadanie niemożliwe do wykonania. 23:45 BIG BANG BOŻEGO MIŁOSIERDZIA Film dokumentalny, 71 min, Polska, 2022 Reżyseria: Grzegorz Górny Scenariusz: Grzegorz Górny Prowadzący: Grzegorz Górny Film dokumentalny pokazujący, jak to się stało, że kult Bożego Miłosierdzia w bardzo krótkim czasie stał się najbardziej dynamicznie rozwijającym i rozpowszechniającym się kultem katolickim na świecie. 01:15 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - KŁODAWA 1863 ODC. 258 Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Kłodawa 1863. Miejsce akcji wieś Bierzwienna Długa Kolonia w gminie Kłodawa. Tu koledzy poszukiwacze zebrali z pola około sześciuset pocisków. To tu w 1863 roku odbyła się ogromna bitwa, o której historia i tradycja lokalna nie mówią nic. Sumienne badanie literatury historycznej pozwala wynaleźć informacje, że w okresie powstania styczniowego bił się w tych okolicach z oddziałem w sile dwóch tysięcy ludzi płk Ludwik Oborski. Dziś kontynuujemy badania tego terenu. 01:55 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - O HONOR FRANCJI CZ 2 Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 1993 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Andrzej Żydaczewski Prowadzący: Bogusław Wołoszański Audycja cykliczna popularyzująca wiedzę o historii II wojny światowej. Wykorzystano w niej materiały archiwalne. Odcinek poświęcony przygotowaniom Niemiec do inwazji na Francję w 1940 r.