TVP Kultura Wtorek, 26.03.2024 09:05 POGRANICZE W OGNIU - ODC. 13/24 Serial sensacyjny, wojenny, 56 min, Polska, 1991 Reżyseria: Andrzej Konic Scenariusz: Juliusz Janczur, Andrzej Konic Zdjęcia: Antoni Wojtowicz Aktorzy: Cezary Pazura, Olaf Lubaszenko, Janusz Bukowski, Ewa Sałacka, Tomasz Stockinger, Marek Lewandowski, Andrzej Chichłowski, Robert Rozmus, Marta Klubowicz- Różycka, Maciej Kozłowski, Miłogost Reczek, Stanisław Jaskułka, Gustaw Lutkiewicz, Włodzimierz Adamski Agenci naprowadzają polski wywiad na Leberów w Gdańsku. Leber - dawniej Wicherek - to dezerter z WP. Uciekł do Berlina, stamtąd przybył do Gdańska. Jego córka Ewa skończyła w Berlinie kurs organizowany przez Relkego. Tropiąc Ewę, Czarek trafia na realizowany w tajemnicy pomysł polskiego generała, który na poligonie pod Inowrocławiem kazał wybudować makietę fragmentu miasta. Ulubieńcem generała jest dr Patera. Czarek ma jeszcze dwie pozornie luźne informacje. Pierwszą, że Niemcy w ścisłej dyskrecji wewnątrz gmachu prezydium niemieckiej policji w Gdańsku, wbudowują dodatkowe ściany i kraty. Drugą, że w Królewcu kompanie szturmowe ćwiczą walki na makietach miasta. Sprawa się wyjaśnia. Generał jest nienawidzącym Niemców głupcem. Patera, agent Abwehry, wmówił mu pomysł przyłączenia Gdańska do Polski przez sprawne wdarcie się do miasta i gmachu prezydium policji. Makiety w Królewcu i pod Inowrocławiem są wierną kopią odnośnego fragmentu Gdańska. Zaskoczony w przebudowanym prezydium generał znajdzie się w niewoli jako żywy dowód prowokacji polskiej wobec Niemiec. 10:15 KOCIE ŚLADY Film kryminalny, Polska 1971 Reżyseria: Paweł Komorowski Scenariusz: Maciej Patkowski i Paweł Komorowski Zdjęcia: Tadeusz Wieżan Muzyka: Lucjan Kaszycki Aktorzy: Janusz Gajos, Mieczysław Pawlikowski, Joanna Jędryka, Alicja Jachiewicz, Jerzy Trela, Andrzej Balcerzak, Marian Cebulski, Ewa Maria Hesse, Irena Orska, Maria Kaniewska i inni Od dłuższego czasu w okolicach Zakopanego uprawia swój przestępczy proceder nieuchwytna szajka przemytników kamieni szlachetnych. Zostaje tu skierowany młody porucznik Wojciech Góralczyk, który ma rozpracować bandę. Porucznik podaje się za dziennikarza z Polskiego Radia, rzekomo zbierającego materiały o wypadkach drogowych w górach. Szczególnie interesuje go tragiczne w skutkach zdarzenie sprzed roku. Na krętej drodze w okolicach Zakopanego na przydrożnym drzewie rozbiło się wówczas dwoje turystów z Austrii. Śledczy uznali śmierć małżonków za nieszczęśliwy wypadek. Ta sprawa nie daje jednak spokoju Góralczykowi, od początku podejrzewającemu, że mogły za tym stać osoby trzecie. W barze poznaje ładną i sympatyczną kierowniczkę miejscowej szkoły, Hankę, która śpieszy się do pracy, a tymczasem jej autobus się spóźnia. Góralczyk proponuje jej podwiezienie, a podczas jazdy wypytuje o wypadek samochodowy sprzed roku. Okazuje się, że więcej na ten temat wie brat Hanki, Waldek, który jest milicjantem. To on zdradza rzekomemu dziennikarzowi parę szczegółów ze śledztwa. Przypomina sobie też, że za autem Austriaków pędziła wtedy warszawa na polskich numerach. Góralczyk postanawia sprawdzić ten trop. Porucznik jest zachwycony uroczą Hanką, z którą się zaprzyjaźnia. Dziewczynie nie ułożyło się w sprawach osobistych, jej mąż fotograf od dawna żyje własnym życiem. I to właśnie mąż Hanki, u którego Góralczyk znajdzie pewne zdjęcie, oraz kręcący się wokół jej domu tajemniczy czarny kot z białymi uszami naprowadzą porucznika na trop przestępczej grupy. Ale Góralczyk zostaje zdemaskowany i uprowadzony przez bandytów, którzy zamierzają go zlikwidować, by zatrzeć wszelkie ślady. Twórca Kocich śladów, Paweł Komorowski, debiutował filmem "Koniec nocy". Asystował m. in. Andrzejowi Munkowi przy realizacji "Człowieka na torze" i "Eroiki", współpracował z Jerzym Kawalerowiczem i Andrzejem Wajdą. Samodzielnie zrealizował ponadto "Czerwone berety", "Stajnię na Salwatorze", "Czerwone i białe", "Szaradę", seriale "Przygody pana Michała", "Misja" i "Oko proroka", "Syzyfowe prace". 11:50 TATARAK Dramat obyczajowy, 82 min, Polska, 2009 Reżyseria: Andrzej Wajda Scenariusz: Andrzej Wajda Zdjęcia: Paweł Edelman Muzyka: Paweł Mykietyn Aktorzy: Krystyna Janda, Paweł Szajda, Jan Englert, Jadwiga Jankowska - Cieślak, Julia Pietrucha, Roma Gąsiorowska, Krzysztof Skonieczny, Paweł Tomaszewski, Mateusz Kościukiewicz, Marcin Łuczak Wykonawcy: Jakub Mazurek "Tatarak", film oparty na opowiadaniu Jarosława Iwaszkiewicza, jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy, wydaje się na początku subtelną i wzruszającą historią o niemożliwej miłości, jednak Andrzej Wajda idzie dalej, tworząc wielowymiarową opowieść o miłości, która przychodzi za późno, i o śmierci, która zawsze przychodzi za wcześnie. Marta, kulturalna kobieta w średnim wieku, która jest żoną Doktora (Jan Englert) z małego miasteczka, nie wie o tym, że jest śmiertelnie chora. Od lat opłakuje śmierć swoich dwóch synów, którzy zginęli w powstaniu warszawskim. Pewnego dnia Marta poznaje znacznie młodszego od siebie mężczyznę, prostego robotnika Bogusia, który oczarowuje ją swoją młodością i niewinnością. Ich spotkania na brzegu rzeki porośniętej tatarakiem są naznaczone wzajemną fascynacją dwóch istnień, z których jedno zmierza do przedwczesnego końca, drugie zaś wkracza dopiero w dojrzałość. Jednak los obchodzi się z nimi okrutnie. To dopiero pierwsza warstwa historii, bo "Tatarak" to również film o tworzeniu filmu, a główna bohaterka jest nie tylko fikcyjną Martą, ale i aktorką, która ją gra. Andrzej Wajda wplótł w opowiadanie Iwaszkiewicza autentyczne monologi Krystyny Jandy na temat przedwczesnej śmierci jej męża, cenionego operatora Edwarda Kłosińskiego, któremu film jest dedykowany. W ten sposób obie kobiety - Krystyna i Marta - zlewają się w jedną głęboko zranioną istotę, która musi znaleźć w sobie siłę i poradzić sobie z perspektywą nieuniknionej śmierci. 13:25 WYWIAD Z ERIKIEM - EMMANUELEM SCHMITTEM Rozmowa, 10 min, Polska, 2023 Prowadzący: Małgorzata Nieciecka - Mac Rozmowa Małgorzaty Niecieckiej Mac z Erikiem - Emmanuelem Schmittem, francuskim pisarzem, autorem sztuk i opowiadań. Na świecie jest znany głównie jako twórca teatralny. Pierwszym krokiem do sławy była sztuka "Don Juan on Trial" wystawiona w 1991 roku. Następna sztuka, "The Visitor" z 1993 roku, była triumfem, który przyniósł autorowi trzy Moliery (dla najlepszego aktora, odkrycia teatralnego i przedstawienia). Sztuka była tłumaczona i wystawiana na całym świecie. Jest autorem bestsellerowej książki "Oskar i pani Róża", a także serii książek dla dzieci "Sowie opowieści". 13:45 PRZYPADEK PANI BOVARY (THE BOVARY CASE) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2021 Reżyseria: Stephane Miquel, Alban Vian W 1856 r. Gustave Flaubert pisze realistyczną powieść w odcinkach "Pani Bovary". Opisuje w niej prowincjonalny światek XIX - wiecznej Francji, obnażając jego przywary. Autor ukazuje w książce upadek kobiety, która znudzona prowincjonalnym życiem mężatki i społecznymi konwenansami, zdradza męża, wdając się w romanse. Swoim zachowaniem niszczy obowiązujący drobnomieszczański porządek. Wkrótce Flaubert zostaje postawiony przed sądem za obrazę moralności publicznej i grozi mu rok więzienia. W oparciu o materiały archiwalne dokument przywołuje pamiętny proces autora powieści, który uczynił Flauberta sławnym wśród współczesnych. 14:50 SKOWRONKI NA UWIĘZI (SKRIVANCI NA NITI) Komedia obyczajowa, 90 min, Czechosłowacja, 1969 Reżyseria: Jiri Menzel Scenariusz: Jiri Menzel Zdjęcia: Jaromr Sofr Muzyka: Jiri Sust Aktorzy: Zora Jirkov, Jirina Trebick, Rudolf Hrusnsk, Stella Zzvorkov, Vlastimil Brodsk, Otakar Brousek, Vclav Neck, Eva Rubnov, Jitka Zelenohorsk, Eva Blazkov, Jaroslav Satoransk, Zdenka Burdov, Vladimr Smeral, Jan Vala, Ferdinand Kruta Film inspirowany doświadczeniami Bohumila Hrabala z odlewni stali w Kladnie, opisuje codzienne życie dawnej drobnej burżuazji - intelektualistów i właścicieli sklepików, którzy w latach 50. w ramach tzw. reedukacji zostali przymuszeni do pracy na miejscowym składowisku złomu. Nadzieja i beznadzieja, humor i powaga łączą się tutaj w mozaice losów poszczególnych bohaterów, którzy wspólnie dzielą wiarę w miłość, dobro i niezniszczalne człowieczeństwo. Dwadzieścia lat półki za szczerość, których nie wynagrodzą nawet prestiżowe laury z Berlina. 16:35 POGRANICZE W OGNIU - ODC. 14/24 Serial sensacyjny, wojenny, 59 min, Polska, 1991 Reżyseria: Andrzej Konic Scenariusz: Juliusz Janczur, Andrzej Konic Zdjęcia: Antoni Wójtowicz Aktorzy: Cezary Pazura, Bukowski, Olaf Lubaszenko, Tomasz Stockinger, Marek Lewandowski, Marta Klubowicz Różycka, Maciej Kozłowski, Miłogost Reczek, Stanisław Jaskułka, Gustaw Lutkiewicz, Włodzimierz Adamski, Małgorzata Wachecka, Maciej Kozłowski, Włodzimierz Maciudziński, Marian Dziędziel Rok 1928. Wywiad polski donosi o działaniach Niemców przy granicy. Badania wykazują, że Niemcy złamali polski system szyfrowy stosowany w lotnictwie. Mają wszelkie informacje na jego temat. Czarek i Kaleta uruchamiają błyskawiczną akcję zmontowania nowego szyfru łatwego do złamania, aby szybko podrzucić Niemcom możliwie dużo informacji sprzecznych z dotychczasowymi. Akcja udaje się. Niemcy łamią szyfr dzięki kontrolowanym przeciekom, a szyfranci w lotnictwie polskim konstruują nowy szyfr. W departamencie lotnictwa Kaleta i Czarek umieszczają swojego człowieka, który będzie kontaktem wykrytego podczas akcji szpiega - zwolnionego kiedyś z armii majora lotnictwa Haszewicza. 17:50 NIEDZIELA Z... TWÓRCZOŚCIĄ AGNIESZKI OSIECKIEJ Program dokumentalny, 40 min, Polska, 2021 Scenariusz: Katarzyna Jurkowska Prowadzący: Katarzyna Sanocka Autorka ponad dwóch tysięcy tekstów piosenek, poetka, autorka spektakli teatralnych i telewizyjnych, dziennikarka, reżyser filmowy. Uważała, że umiejętność kierowania dużymi grupami ludzi nie jest jej najmocniejszą stroną, dlatego porzuciła reżyserię na rzecz pisania. Muzykę do jej piosenek komponowali wybitni twórcy: Krzysztof Komeda, Adam Sławiński, Seweryn Krajewski, Zygmunt Konieczny. Pozostawiła po sobie nie tylko piosenki, ale też legendę towarzyską. Bohaterką kolejnego odcinka programu "Niedziela z..." jest Agnieszka Osiecka. 20:00 TEATR TELEWIZJI - WIŚNIOWY SAD Spektakl teatralny, 99 min, Polska, 2013 Autor: Antoni Czechow Reżyseria: Izabella Cywińska Aktorzy: Antonina Choroszy, Tadeusz Drzewiecki, Gabriela Frycz, Bożena Borowska-Kropielnicka, Sebastian Grek, Agnieszka Różańska, Anna Mierzwa, Filip Frątczak Telewizyjna realizacja "Wiśniowego sadu"Antoniego Czechowa w wykonaniu zespołu Teatru Nowego w Poznaniu, w reżyserii Izabelli Cywińskiej i przekładzie Jerzego Jarockiego. Bohaterka sztuki - Lubow Raniewska - wraca po latach z Paryża do rodzinnego majątku na rosyjskiej prowincji. Dom jest zadłużony, a jedynym realnym ratunkiem okazuje się licytacja majątku, wycięcie drzew w sadzie i odsprzedanie ziemi letnikom. Dla Raniewskiej i jej brata Leonida Gajewa oznacza to zarówno utratę miejsca, z którym wiąże się wiele ich życiowych wspomnień, jak i wyparcie się długo pielęgnowanych wartości. Reżyserka, wychodząc naprzeciw współczesnemu widzowi, dokonała znacznych skrótów tekstu, nie zatracając przy tym ducha oryginału. We współpracy z Katarzyną Adamczyk (scenografia, kostiumy) i Jerzym Satanowskim (muzyka) powstało piękne wizualnie, współcześnie brzmiące, nostalgiczne i uniwersalne przedstawienie o utracie czegoś bliskiego, przemijaniu, powrotach i początkach. 24:00 PROJEKTUJĄC PRZYSZŁOŚĆ (REDESIGNING TOMORROW) Film dokumentalny, 47 min, Hiszpania, 2022 Reżyseria: Pedro Aguilera Wielcy światowi myśliciele zastanawiają się nad sposobami przeprojektowania porządku świata, które mogłyby pozwolić sprostać wyzwaniom ekologicznym, demograficznym i wielu innym, przed którymi stanęliśmy jako ludzkość. By osiągnąć ten cel, myśliciele proponują nam radykalną zmianę naszego stylu życia i relacji z naturą. Innowacje, projektowanie miast, nowe materiały i edukacja to tylko niektóre z kluczy do zaprojektowania lepszego, bardziej zrównoważonego świata jutra. 01:00 KINO MOCNYCH WRAŻEŃ - MOONRAKER (MOONRAKER) Film sensacyjny, 121 min, Francja/Wielka Brytania/USA, 1979 Reżyseria: Lewis Gilbert Scenariusz według powieści Iana Fleminga: Christopher Wood Aktorzy: Roger Moore, Lois Chiles, Michel Lonsdale, Richard Kiel, Corinne Clery, Emily Bolton, Toshiro Suga, Irka Bochenko i inni Jedenasty film z "bondowskiego" cyklu, wyróżniony w 1979 r. nominacją do Oscara za efekty specjalne i uchodzący za jeden z najbardziej spektakularnych. Charakterystyczne dla wszystkich filmów z tej serii bogactwo wymyślnych gadżetów ustępuje tutaj rozmachowi dekoracji i szczególnie widowiskowym efektom specjalnym. Nic zatem dziwnego, że budżet "Moonrakera" dwukrotnie przewyższył koszty realizacji poprzedniego "bonda" - "Szpiega, który mnie kochał", ale - podobnie jak on - zdobył w rodzimej Wielkiej Brytanii miano najbardziej kasowego filmu roku. Orbitalną stację kosmiczną, w której rozgrywają się niektóre sceny filmu, wzorowano na scenografii do "Odysei kosmicznej 2001" Stanleya Kubricka. Wahadłowiec Moonraker, przekazany Brytyjczykom przez Amerykanów, znika bez śladu w przestrzeni kosmicznej podczas próbnego lotu. James Bond otrzymuje zadanie zbadania tej tajemniczej sprawy. Odkrywa, że statek kosmiczny zagarnęła tajna organizacja, na której czele stoi szalony miliarder Hugo Drax. Bond udaje się do jego siedziby w Kalifornii w celu zdobycia informacji i tylko cudem uchodzi stamtąd cało. Zdobywa jednak plany tajemniczej kapsuły kosmicznej. Jej produkcją zajmuje się tajne laboratorium w Wenecji. Z weneckiego laboratorium Bond wykrada fiolkę z nieznaną, bardzo toksyczną substancją. Identyczne pracownicy laboratorium umieszczają w kosmicznych kapsułach. Choć ludzie Draxa nieustannie depczą mu po piętach, usiłując go zlikwidować, superagent cało dociera do Rio de Janeiro. Tam czeka już na niego odwieczny wróg o wdzięcznym przezwisku Szczęki (w tej roli potężny, mierzący 218 cm wzrostu, Richard Kiel, który występował już wcześniej w "Szpiegu, który mnie kochał"). Bond spotyka w Rio także Holly Goodhead, piękną agentkę CIA, poznaną u Draxa, która niebawem zostaje porwana przez jego ludzi. Uciekając przed Szczękami, agent 007 trafia do "zielonego piekła" - amazońskiej dżungli, ale i tam dopada go miliarder - szaleniec. Wyjawia mu wreszcie przeznaczenie dziwnych kapsuł wypełnionych śmiercionośną substancją, szykując go na straszną śmierć wraz z Holly. 03:15 MROCZNE OBLICZE HOLLYWOOD S.I - ODC. 4 "WROTA NIEBIOS" (THE DARK SIDE OF HOLLYWOOD - "HEAVEN'S GATE" EP. 3) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2020 Reżyseria: Claudia Collao Scenariusz: Claudia Collao Muzyka: Guillaume Tunzini Są filmy, które osiągają status kultowych. Zdarzają się też takie, które stają się największymi porażkami kasowymi, a później również osiągają status kultowych. Niektóre filmy nigdy nie zostały ukończone lub są nadmiernie skrócone, ale z perspektywy czasu uznawane są za świetne. Claudia Collao w swojej czteroczęściowej serii "Mroczne oblicze Hollywood" przygląda się kilku filmom cenionym dziś, ale ponoszącym kasową klęskę w momencie premiery lub zrealizowanych w formie zupełnie nieodpowiadającej wizji ich twórców. Czwarta część to oparty na faktach western opowiadający o krwawych starciach pomiędzy pionierami i europejskimi emigrantami. Niestety, wytwórnia United Artists nie zdołała zapanować nad rozrzutnością reżysera Michaela Cimino, który stracił kontrolę nad budżetem filmu. W rezultacie pierwsza, czterogodzinna wersja filmu spotkała się z nieprzychylną oceną publiczności i krytyki. Materiał został przemontowany i skrócony, ale nowa wersja była niezrozumiała dla widzów. Klęska filmu zrujnowała karierę Michaela Cimino. Pozostałe odcinki to "Chciwość" Ericha von Stroheima, "Zdobywca" Dicka Powella i "Kleopatra" Josepha L. Mankiewicza.