TVP Nauka Czwartek, 28.03.2024 06:10 ASTRONARIUM - (65) - POGODA KOSMICZNA Magazyn, 23 min, Polska, 2018 Scenariusz: Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Każdego dnia widzimy, jak zmienia się pogoda na Ziemi. Ale nie zawsze zdajemy sobie sprawę, że nasza planeta znajduje się także pod wpływem tak zwanej pogody kosmicznej. Jej przejawy bywają spektakularne. Ale mogą się także okazać bardzo niebezpieczne. W tym programie pokażemy, jakie są efekty oddziaływania pogody kosmicznej. I w jaki sposób może ona wpłynąć na życie na Ziemi. 06:40 BILANS ZDROWIA Magazyn, 19 min, Polska, 2022 Dobrze zbilansowana dieta oraz aktywność fizyczna to gwarancja sukcesu w odchudzaniu. Często jednak osoby walczące o smukłą sylwetkę próbują znaleźć inne sposoby, aby osiągnąć wymarzony cel. Przechodzą na diety, które są niezdrowe, nieracjonalne, a co za tym idzie groźne dla zdrowia, a nawet życia. W tym odcinku programu o groźnych dietach, a także o wyjątkowej operacji resekcji guza wątroby i kalendarzu na 2023 rok promującym profilaktykę chorób kardiologicznych. 07:15 DZIKA POLSKA - TRAPERZY ARCHIWÓW ŻYCIA Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2008 Reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Zdjęcia: Tomasz Michałowski Prowadzący: Tomasz Kłosowski, Marcin Kostrzyński Telewizyjna przygoda przyrodnicza, zaskakujące sytuacje, pasjonaci dzikich zwierząt i piękno przyrody. Dzika przyroda kryje się nie tylko w puszczach i wśród bagien. Jej niezliczone ślady można znaleźć w naukowych kolekcjach muzeów przyrodniczych. Przykładem jest Muzeum i Instytut Zoologii PAN w Warszawie, który ma w swoich zbiorach niezliczone okazy fauny z całego świata. I to w wielu egzemplarzach, służących do porównań. Tu krzyżowały się drogi polskich przyrodników, zwożących eksponaty spod wszelkich szerokości geograficznych, a dziś krzyżują się drogi badaczy, robiących z nich poznawczy użytek. Niezwykłe losy takich ludzi, nieraz dramatyczne, jak i dramaturgię badań zaprezentuje ten odcinek. 07:45 KORONA GÓR POLSKI - ŚNIEŻNIK Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis Zdjęcia: Wojciech Jachymiak, Krzysztof Skrok Prowadzący: Marta Manowska Zdobycie Śnieżnika ma być naszym pierwszym trofeum w Koronie Gór Polski. Przygoda rozpoczyna się w Międzygórzu z p. Dorotą Kędzią. Spacer po tej miejscowości jest jak podróż w czasie do minionej epoki. Piękne, ponad 100 - letnie wille i pensjonaty w stylu tyrolskim przyciągają wzrok co kilka kroków. Ich architektura jest tak klimatyczna i zabytkowa, że Międzygórze nazywane jest Małą Szwajcarią i architektoniczną perłą Sudetów. Swoją architekturę, nawiązującą do zabudowy tyrolskiej, Międzygórze zawdzięcza niderlandzkiej królewnie, Mariannie Orańskiej, nazywanej Dobrą Panią, która w 1840 roku wykupiła ówczesną wieś w dolinie Wilczki i przekształciła ją w urokliwą miejscowość letniskową. Właśnie w tym okresie zaczęły powstawać zabytkowe wille w stylu tyrolskim, a także uporządkowano teren wokół wodospadu Wilczki. Wodospad Wilczki znajduje się na rogatkach wsi. Kaskada spada z wysokości 22 metrów. To drugi pod względem wielkości wodospad po polskiej stronie Sudetów. Świetnie przystosowane punkty widokowe wokół wodospadu sprawiają, że aura tego miejsca jest niezwykła. Finałem spaceru jest Zapora udostępniona do zwiedzania dla turystów. Z Międzygórza udajemy się do Pałacu na Skale w Trzebieszowicach. Jest to wspaniały przykład jednoczącej się Europy. Władały nim najwspanialsze rody słowiańskie, pruskie, walijskie i francuskie. Przez wiele lat pełnił rolę arystokratycznego ośrodka Lądka Zdrój należącego do najmodniejszych na świecie uzdrowisk oraz pełnił rolę siedziby rodowej właścicieli dóbr Ziemi Kłodzkiej. 08:20 WSZECHŚWIAT ŻYWY? - PIERWSZY KONTAKT (LIVING UNIVERSE) 42 min, Francja, 2018 Od zarania dziejów spoglądaliśmy w nocne niebo i zastanawialiśmy się. A im bardziej patrzyliśmy, tym dalej widzieliśmy. W ciągu ostatnich 50 lat zerwaliśmy kajdany grawitacji i po raz pierwszy zapuściliśmy się do granic Układu Słonecznego. To było zarówno objawienie, jak i rewolucja. Teraz jesteśmy gotowi przekroczyć jeszcze dalszy próg. Najtęższe umysły ludzkości pracują nad skonstruowaniem statków kosmicznych i teleskopów, które zabiorą nas poza Układ Słoneczny i w głąb wszechświata. Nikt z nas nie wie, co znajdziemy, ale wiemy, czego szukamy: dowodu na istnienie życia, we wszystkich jego formach, poza Ziemią. To kwintesencja ludzkich poszukiwań. Szukamy towarzystwa i otuchy w dotychczas samotnym i rozszerzającym się wszechświecie. Ta seria dokumentalna to eksploracja naszej własnej planety, a także planet, które dopiero zaczynamy rozumieć. To wizualna odyseja oparta na najnowszych osiągnięciach nauki przefiltrowanych przez czołowych światowych ekspertów w dziedzinie eksploracji kosmosu, planetologii i astrobiologii. 09:25 GIGANCI NAUKI - POGODA I KLIMAT Teleturniej, 45 min, Polska, 2022 Reżyseria: Tomasz Motyl Prowadzący: Łukasz Nowicki Teleturniej oparty na oryginalnym formacie TVP, dedykowany wyłącznie wiedzy naukowej, znakomite połączenie emocji i zabawy z edukacją i misją popularyzacji nauki. Każdy odcinek to jeden temat i jeden zwycięzca, ten, który zna najlepsze odpowiedzi na pytania przygotowywane przez ekspertów, dziennikarzy i konkurentów. Teleturniej, w którym liczy się wyłącznie wiedza. Dla zawodników to rywalizacja, dla widzów pełna emocji przygoda z zagadkami i tajemnicami nauki. Na zwycięzcę teleturnieju czeka tytuł Giganta Nauki i nagroda 20 tys. PLN. Teleturniej składa się z 3 rund i finału wieńczącego dzieło. Zasady poszczególnych rund różnią się od siebie, punkty poszczególnych rund sumują się. Burze, tornada, gradobicia, inwersje temperatury, gwałtowne zmiany ciśnienia, cyklony i cała gama ekstremalnych zjawisk pogodowych. To na szczęście nie prognoza pogody, tylko spis tematów i zagadnień, z którymi zmierzą się uczestnicy tego odcinka teleturnieju. W roli głównej Pogoda i Klimat, czyli klimatyczny odcinek "Gigantów nauki", po jego obejrzeniu każdy będzie mógł śmiało powiedzieć, że zna się na pogodzie. 10:20 DZIKA POLSKA - ŁOWCA DZIKICH KADRÓW Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2007 Reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Piękno polskiej przyrody, zaskakujące sytuacje, pasjonaci dzikich zwierząt. Związać życie dzikich zwierząt z tym, co mówią o nich legendy, połączyć obserwację przyrodniczą z folklorem na barwnej taśmie filmowej - oto sztuka, której od lat dokonuje Ryszard Czerwiński, filmowiec i fotograf z Olsztyna. Przed jego obiektywem występują tacy przedstawiciele rodzimej fauny jak bocian, żuraw, łoś i wiele innych. Ryszard Czerwiński przeżył też niejedną przygodę, kręcąc zdjęcia dzikich zwierząt do filmów fabularnych. Wraz z nim wyruszamy na wyprawę w dzikie zakątki północno-wschodniej Polski. 10:50 CZY WIESZ, ŻE? - /116/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 25 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 11:25 BILANS ZDROWIA Magazyn, 19 min, Polska, 2022 Dobrze zbilansowana dieta oraz aktywność fizyczna to gwarancja sukcesu w odchudzaniu. Często jednak osoby walczące o smukłą sylwetkę próbują znaleźć inne sposoby, aby osiągnąć wymarzony cel. Przechodzą na diety, które są niezdrowe, nieracjonalne, a co za tym idzie groźne dla zdrowia, a nawet życia. W tym odcinku programu o groźnych dietach, a także o wyjątkowej operacji resekcji guza wątroby i kalendarzu na 2023 rok promującym profilaktykę chorób kardiologicznych. 11:55 DZIKA POLSKA - TRAPERZY ARCHIWÓW ŻYCIA Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2008 Reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Zdjęcia: Tomasz Michałowski Prowadzący: Tomasz Kłosowski, Marcin Kostrzyński Telewizyjna przygoda przyrodnicza, zaskakujące sytuacje, pasjonaci dzikich zwierząt i piękno przyrody. Dzika przyroda kryje się nie tylko w puszczach i wśród bagien. Jej niezliczone ślady można znaleźć w naukowych kolekcjach muzeów przyrodniczych. Przykładem jest Muzeum i Instytut Zoologii PAN w Warszawie, który ma w swoich zbiorach niezliczone okazy fauny z całego świata. I to w wielu egzemplarzach, służących do porównań. Tu krzyżowały się drogi polskich przyrodników, zwożących eksponaty spod wszelkich szerokości geograficznych, a dziś krzyżują się drogi badaczy, robiących z nich poznawczy użytek. Niezwykłe losy takich ludzi, nieraz dramatyczne, jak i dramaturgię badań zaprezentuje ten odcinek. 12:30 KORONA GÓR POLSKI - ŚNIEŻNIK Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis Zdjęcia: Wojciech Jachymiak, Krzysztof Skrok Prowadzący: Marta Manowska Zdobycie Śnieżnika ma być naszym pierwszym trofeum w Koronie Gór Polski. Przygoda rozpoczyna się w Międzygórzu z p. Dorotą Kędzią. Spacer po tej miejscowości jest jak podróż w czasie do minionej epoki. Piękne, ponad 100 - letnie wille i pensjonaty w stylu tyrolskim przyciągają wzrok co kilka kroków. Ich architektura jest tak klimatyczna i zabytkowa, że Międzygórze nazywane jest Małą Szwajcarią i architektoniczną perłą Sudetów. Swoją architekturę, nawiązującą do zabudowy tyrolskiej, Międzygórze zawdzięcza niderlandzkiej królewnie, Mariannie Orańskiej, nazywanej Dobrą Panią, która w 1840 roku wykupiła ówczesną wieś w dolinie Wilczki i przekształciła ją w urokliwą miejscowość letniskową. Właśnie w tym okresie zaczęły powstawać zabytkowe wille w stylu tyrolskim, a także uporządkowano teren wokół wodospadu Wilczki. Wodospad Wilczki znajduje się na rogatkach wsi. Kaskada spada z wysokości 22 metrów. To drugi pod względem wielkości wodospad po polskiej stronie Sudetów. Świetnie przystosowane punkty widokowe wokół wodospadu sprawiają, że aura tego miejsca jest niezwykła. Finałem spaceru jest Zapora udostępniona do zwiedzania dla turystów. Z Międzygórza udajemy się do Pałacu na Skale w Trzebieszowicach. Jest to wspaniały przykład jednoczącej się Europy. Władały nim najwspanialsze rody słowiańskie, pruskie, walijskie i francuskie. Przez wiele lat pełnił rolę arystokratycznego ośrodka Lądka Zdrój należącego do najmodniejszych na świecie uzdrowisk oraz pełnił rolę siedziby rodowej właścicieli dóbr Ziemi Kłodzkiej. 13:05 CZY WIESZ, ŻE? - /117/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 13:40 WSZECHŚWIAT ŻYWY? - PIERWSZY KONTAKT (LIVING UNIVERSE) 42 min, Francja, 2018 Od zarania dziejów spoglądaliśmy w nocne niebo i zastanawialiśmy się. A im bardziej patrzyliśmy, tym dalej widzieliśmy. W ciągu ostatnich 50 lat zerwaliśmy kajdany grawitacji i po raz pierwszy zapuściliśmy się do granic Układu Słonecznego. To było zarówno objawienie, jak i rewolucja. Teraz jesteśmy gotowi przekroczyć jeszcze dalszy próg. Najtęższe umysły ludzkości pracują nad skonstruowaniem statków kosmicznych i teleskopów, które zabiorą nas poza Układ Słoneczny i w głąb wszechświata. Nikt z nas nie wie, co znajdziemy, ale wiemy, czego szukamy: dowodu na istnienie życia, we wszystkich jego formach, poza Ziemią. To kwintesencja ludzkich poszukiwań. Szukamy towarzystwa i otuchy w dotychczas samotnym i rozszerzającym się wszechświecie. Ta seria dokumentalna to eksploracja naszej własnej planety, a także planet, które dopiero zaczynamy rozumieć. To wizualna odyseja oparta na najnowszych osiągnięciach nauki przefiltrowanych przez czołowych światowych ekspertów w dziedzinie eksploracji kosmosu, planetologii i astrobiologii. 14:40 SEKRETY STAROŻYTNYCH INŻYNIERÓW - /8/ (ANCIENT ENGINEERING) Serial dokumentalny, 50 min, Niderlandy (Holandia), 2021 Wynalezienie statku pozwoliło ludziom na eksplorację, ekspansję i handel. Statki usunęły granicę między lądem a morzem, połączyły cywilizacje między oceanami i stworzyły rdzeń światowego handlu. Starożytni inżynierowie wciąż doskonalili swoje statki, aby można było nimi dotrzeć coraz dalej, coraz szybciej i znosić coraz dłuższe podróże. Jakie innowacje dawnych inżynierów doprowadziły do powstania zaawansowanych technologicznie statków, które budujemy dziś? Pierwsze wskazówki pochodzą sprzed 8000 lat. Ósmy odcinek z 10 - odcinkowej serii dokumentalnej "Sekrety starożytnych inżynierów" ukazującej najbardziej niezwykłe i intrygujące osiągnięcia inżynierii z czasów starożytnych, które inspirują także inżynierów współczesnych. 15:40 DZIKA POLSKA - W KRĘGU KROKODYLICH KRĘGÓW (4:3 KASZETA) Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2008 Reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Zdjęcia: Tomasz Michałowski Prowadzący: Tomasz Kłosowski, Marcin Kostrzyński Wisła, torując sobie tysiące lat temu drogę ku Bałtykowi, rozcięła wyżyny, tworząc szereg stromizn i jarów, wśród których rozsiadł się malowniczy Kazimierz. W ten sposób królowa naszych rzek zrobiła prezent geologom i paleontologom. W ścianach osuwisk trafiają na prawdziwe skarby, opowiadające o dziejach życia na Ziemi. Wśród nich znalazł się kostny szczątek krokodyla, który żył krótko po tragicznym wymieraniu, spowodowanym upadkiem meteorytu 67 mln lat temu. Jest to jedno z czterech takich znalezisk w Europie. Narratorzy programu, zbrojni w geologiczne młotki, pod wodzą dr. Gwidona Jakubowskiego z Muzeum Ziemi PAN w Warszawie, wyruszają na dalsze poszukiwania. 16:15 CZY WIESZ, ŻE? - /118/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 25 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 16:45 STACJA INNOWACJA Program edukacyjny, 15 min, Polska, 2020 Scenariusz: Joanna Tryniszewska, Joanna Klimowska - Kronic Prowadzący: Radosław Brzózka W Polsce coraz częściej rozumiemy, że zamiast kupować zagraniczne technologie, warto inwestować w te rodzime - i to nawet niemałe pieniądze. W efekcie nauka i biznes coraz bardziej się do siebie zbliżają, a to sprawia, że Polska może coraz skuteczniej konkurować - poprzez innowacje. Pokażemy polskich wynalazców pracujących na uczelniach, w firmach i instytucjach badawczych, których wynalazki podbijają światowe rynki, zmieniając życie ludzi, poprawiając je i udoskonalając. Pokażemy, że Polacy są nie tylko odkrywczymi, ale i dojrzałymi biznesmenami, bo wiedzą, że oprócz samej innowacji niezwykle ważny jest pomysł na firmę, komercjalizacja technologii oraz znajomość konkurencji; że liczy się doświadczenie biznesowe, kompletny plan rozwoju produktu i wprowadzenia go na rynek. Bo inaczej nawet najlepszy wynalazek może się, po prostu, nie przebić. Pokażemy w końcu młode pokolenie, które w szkołach, na uczelniach i w domowych zaciszach pracuje nad swoimi wynalazkami, które mają usprawnić otaczający ich świat. W tym odcinku: system informatyczny Predictail, wynalazek start - up - u Predictail. Innowacyjny system pomaga z wyprzedzeniem wykryć problemy związane z działaniem maszyn i urządzeń, przewidzieć awarię i podjąć środki zapobiegawcze. Opracowany przez zespół Predictail algorytm analizuje dane, szuka między nimi korelacji i wykrywa, kiedy pomiary z danej maszyny zaczynają różnić się od normalnych. Wtedy w ciągu kilku sekund ogłasza alarm. 17:05 ASTRONARIUM - (66) - WIELKI WYBUCH Magazyn, 22 min, Polska, 2018 Scenariusz: Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Moment narodzin czasu i przestrzeni. Pierwotny fenomen, z którego wyłonił się Wszechświat, jaki znamy. Chyba żadna koncepcja współczesnej nauki nie budzi takich emocji jak teoria Wielkiego Wybuchu. Jej pojawienie się zrewolucjonizowało nasze wyobrażenie o naturze i pochodzeniu Wszechświata. W tym programie pokażemy, co wiemy na temat natury Wielkiego Wybuchu. 17:35 SZPIEDZY WŚRÓD ZWIERZĄT S.I - ODC. 3. PRZYJAŹŃ (SPY IN THE WILD) Cykl dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: John Downer Zwierzęta często mają silne więzi rodzinne. Jednak jak ważne są dla nich inne relacje w życiu? Pustynia Kalahari w Afryce to dom surykatek. U nich jeden drugiemu pomaga, a życie skupia się wokół królowej - jedynej samicy, która rodzi dzieci. Miewa do sześciorga małych w miocie i trzy mioty rocznie, toteż jej potomstwo jest praktycznie wszędzie. Małe wymagają troskliwej opieki i na szczęście matka ma wielu przyjaciół do pomocy, czasem nawet aż pięćdziesięcioro. Dziś ma jeszcze jednego surykatkę - tajniaka. Agentka ma sfilmować niespotykaną przyjaźń, łączącą te zwierzęta o wyjątkowo społecznym nastawieniu. Jest to bardzo zamknięta wspólnota niechętna obcym. Agentka jest największą surykatką, jaką zwierzęta widziały i wymaga dokładnego zbadania! Został jej nadany zapach tej kolonii, więc to je uspokaja. Codziennie inna wolontariuszka organizuje przechowalnię dla maluchów, ofiarując im troskliwą opiekę matczyną. W kolejnym odcinku zespół szpiegów zbada, jak i dlaczego zwierzęta źle się zachowują, czasem w bardzo spektakularny sposób. 18:35 BILANS ZDROWIA Magazyn, 19 min, Polska, 2022 Według polskich i międzynarodowych danych z zespołem FAS/FASD rodzi się ok. 2% dzieci na 1000 zdrowych urodzeń. Według specjalistów zajmujących się tą chorobą jest ich nawet 5%. Niestety, ze względów społecznych i braku dostępu do wielospecjalistycznej diagnozy oficjalne dane są niższe. Nie ulega jednak wątpliwości, że na całym świecie dzieci z FASD jest więcej niż z autyzmem czy zespołem Downa. W tym odcinku programu o Alkoholowym Zespole Płodowym, a także o dermopatii cukrzycowej i o wyjątkowej operacji kardiologicznej. 19:00 DZIKA POLSKA - MRÓWKI, NA PLAN! Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2008 Reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Bywa, że w filmie fabularnym muszą zagrać zwierzęta. I to całkiem poważne role. Jak je do nich przygotować? I które się do tego nadają? Oto pytanie, jakie od lat nurtuje Marka Pinkowskiego. Bo to on dobiera i trenuje zwierzęta do ról filmowych. W ośrodku zwanym Akademią Filmową Zwierząt, wśród budynków mickiewiczowskiego Soplicowa, wzniesionych na użytek filmu "Pan Tadeusz" i przeniesionych tu, do wielkopolskiej wsi, można spotkać wiele zwierząt należących do naszej dzikiej fauny: wilki, wydry, jastrzębie, sokoły, kruki. Ale i zwierzęta domowe, ze swojską krasulą włącznie, dostarczają na planie filmowym, jak i podczas codziennych zabiegów pielęgnacyjnych, mnóstwa wrażeń, o których z pasją opowiada ich gospodarz i opiekun. 19:30 POLSKIE PARKI NARODOWE - BIESZCZADZKI PARK NARODOWY Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Rafał Kołodziej Scenariusz: Agnieszka Niwińska Prowadzący: Dariusz Gross Prowadzącym program jest Dariusz Gross, dziennikarz, zafascynowany przyrodą poszukiwacz - odkrywca. Pokazuje parki narodowe, które znamy jako turyści, z innej, zaskakującej strony, przez pryzmat pracy naukowców zgłębiających sekrety ekosystemów i pracujących nad ich zachowaniem dla przyszłych pokoleń. To program pokazujący osobliwości przyrody i ukazujący wyjątkowość poszczególnych parków narodowych w Polsce, w którym spotykają się nowoczesne technologie badawcze z odwiecznym dziełem natury. 20:00 ZAGADKI WSZECHŚWIATA - ŚMIERĆ GWIAZDY (SECRETS OF THE UNIVERSE) Serial, 24 min, USA, 2012 Ogromne czarne dziury, paleniska nuklearne w jądrach gigantycznych gwiazd i wulkaniczne szybkowary wewnątrz planet - w przestworzach czasu i przestrzeni wszechświat jest nieustająco przekształcany przez kipiące kotły energii. Ta seria dokumentalna podąża śladami energii do centrów mocy wszechświata. Każdy odcinek wizualizuje te sfery za pomocą najnowocześniejszych animacji opartych zarówno na danych naukowych, jak i najnowszych symulacjach superkomputerowych. Zanurz się w sercu supermasywnej czarnej dziury, leć w toksyczne krajobrazy obcych planet i jedź po wzburzonej powierzchni gwiazdy, która wkrótce ma wybuchnąć! Znajdź się w sercu potwornego huraganu, zobacz gigantyczne erupcje wulkanów na lodowatym księżycu Neptuna, Trytonie, eksploruj wulkaniczne satelity Jowisza. Seria "Zagadki Wszechświata" to pełne przygód spojrzenie na kosmos, to filmy, które poinformują, zadziwią i zainspirują każdy żądny wiedzy umysł bez względu na wiek. 20:30 ZAGADKI WSZECHŚWIATA - GRANICE WSZECHŚWIATA (SECRETS OF THE UNIVERSE) Serial, 24 min, USA, 2012 Ogromne czarne dziury, paleniska nuklearne w jądrach gigantycznych gwiazd i wulkaniczne szybkowary wewnątrz planet - w przestworzach czasu i przestrzeni wszechświat jest nieustająco przekształcany przez kipiące kotły energii. Ta seria dokumentalna podąża śladami energii do centrów mocy wszechświata. Każdy odcinek wizualizuje te sfery za pomocą najnowocześniejszych animacji opartych zarówno na danych naukowych, jak i najnowszych symulacjach superkomputerowych. Zanurz się w sercu supermasywnej czarnej dziury, leć w toksyczne krajobrazy obcych planet i jedź po wzburzonej powierzchni gwiazdy, która wkrótce ma wybuchnąć! Znajdź się w sercu potwornego huraganu, zobacz gigantyczne erupcje wulkanów na lodowatym księżycu Neptuna, Trytonie, eksploruj wulkaniczne satelity Jowisza. Seria "Zagadki Wszechświata" to pełne przygód spojrzenie na kosmos, to filmy, które poinformują, zadziwią i zainspirują każdy żądny wiedzy umysł bez względu na wiek. 21:05 SEKRETY STAROŻYTNYCH INŻYNIERÓW - /9/ (ANCIENT ENGINEERING) Serial dokumentalny, 50 min, Niderlandy (Holandia), 2021 Zanim wynaleziono narzędzia metalowe czy koło, inżynierowie z epoki kamienia stworzyli niezwykłe konstrukcje zwane megalitami. Ich przeznaczenie jak też metoda budowy od zawsze owiane były tajemnicą. Jednak stopniowo nauka odkrywa sekrety tych starożytnych cudów. Od podziemnych grobowców po ogromne stojące kamienie Stonehenge i spektakularne pomniki Orkadów. Nasi neolityczni przodkowie transportowali ogromne kamienie setki mil, używając jedynie siły mięśni i najprostszych narzędzi. Stonehenge uznawane jest za szczytowe osiągnięcie inżynierii prehistorycznej. Dziewiąty odcinek 10-odcinkowej serii dokumentalnej "Sekrety starożytnych inżynierów" ukazującej najbardziej niezwykłe i intrygujące osiągnięcia inżynierii z czasów starożytnych, które inspirują także inżynierów współczesnych. 22:05 DZIKA POLSKA - W KRĘGU KROKODYLICH KRĘGÓW (4:3 KASZETA) Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2008 Reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Zdjęcia: Tomasz Michałowski Prowadzący: Tomasz Kłosowski, Marcin Kostrzyński Wisła, torując sobie tysiące lat temu drogę ku Bałtykowi, rozcięła wyżyny, tworząc szereg stromizn i jarów, wśród których rozsiadł się malowniczy Kazimierz. W ten sposób królowa naszych rzek zrobiła prezent geologom i paleontologom. W ścianach osuwisk trafiają na prawdziwe skarby, opowiadające o dziejach życia na Ziemi. Wśród nich znalazł się kostny szczątek krokodyla, który żył krótko po tragicznym wymieraniu, spowodowanym upadkiem meteorytu 67 mln lat temu. Jest to jedno z czterech takich znalezisk w Europie. Narratorzy programu, zbrojni w geologiczne młotki, pod wodzą dr. Gwidona Jakubowskiego z Muzeum Ziemi PAN w Warszawie, wyruszają na dalsze poszukiwania. 22:45 SZPIEDZY WŚRÓD ZWIERZĄT S.I - ODC. 3. PRZYJAŹŃ (SPY IN THE WILD) Cykl dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: John Downer Zwierzęta często mają silne więzi rodzinne. Jednak jak ważne są dla nich inne relacje w życiu? Pustynia Kalahari w Afryce to dom surykatek. U nich jeden drugiemu pomaga, a życie skupia się wokół królowej - jedynej samicy, która rodzi dzieci. Miewa do sześciorga małych w miocie i trzy mioty rocznie, toteż jej potomstwo jest praktycznie wszędzie. Małe wymagają troskliwej opieki i na szczęście matka ma wielu przyjaciół do pomocy, czasem nawet aż pięćdziesięcioro. Dziś ma jeszcze jednego surykatkę - tajniaka. Agentka ma sfilmować niespotykaną przyjaźń, łączącą te zwierzęta o wyjątkowo społecznym nastawieniu. Jest to bardzo zamknięta wspólnota niechętna obcym. Agentka jest największą surykatką, jaką zwierzęta widziały i wymaga dokładnego zbadania! Został jej nadany zapach tej kolonii, więc to je uspokaja. Codziennie inna wolontariuszka organizuje przechowalnię dla maluchów, ofiarując im troskliwą opiekę matczyną. W kolejnym odcinku zespół szpiegów zbada, jak i dlaczego zwierzęta źle się zachowują, czasem w bardzo spektakularny sposób. 23:50 BILANS ZDROWIA Magazyn, 19 min, Polska, 2022 Według polskich i międzynarodowych danych z zespołem FAS/FASD rodzi się ok. 2% dzieci na 1000 zdrowych urodzeń. Według specjalistów zajmujących się tą chorobą jest ich nawet 5%. Niestety, ze względów społecznych i braku dostępu do wielospecjalistycznej diagnozy oficjalne dane są niższe. Nie ulega jednak wątpliwości, że na całym świecie dzieci z FASD jest więcej niż z autyzmem czy zespołem Downa. W tym odcinku programu o Alkoholowym Zespole Płodowym, a także o dermopatii cukrzycowej i o wyjątkowej operacji kardiologicznej. 00:25 POLSKIE PARKI NARODOWE - BIESZCZADZKI PARK NARODOWY Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Rafał Kołodziej Scenariusz: Agnieszka Niwińska Prowadzący: Dariusz Gross Prowadzącym program jest Dariusz Gross, dziennikarz, zafascynowany przyrodą poszukiwacz - odkrywca. Pokazuje parki narodowe, które znamy jako turyści, z innej, zaskakującej strony, przez pryzmat pracy naukowców zgłębiających sekrety ekosystemów i pracujących nad ich zachowaniem dla przyszłych pokoleń. To program pokazujący osobliwości przyrody i ukazujący wyjątkowość poszczególnych parków narodowych w Polsce, w którym spotykają się nowoczesne technologie badawcze z odwiecznym dziełem natury. 01:00 ZAGADKI WSZECHŚWIATA - ŚMIERĆ GWIAZDY (SECRETS OF THE UNIVERSE) Serial, 24 min, USA, 2012 Ogromne czarne dziury, paleniska nuklearne w jądrach gigantycznych gwiazd i wulkaniczne szybkowary wewnątrz planet - w przestworzach czasu i przestrzeni wszechświat jest nieustająco przekształcany przez kipiące kotły energii. Ta seria dokumentalna podąża śladami energii do centrów mocy wszechświata. Każdy odcinek wizualizuje te sfery za pomocą najnowocześniejszych animacji opartych zarówno na danych naukowych, jak i najnowszych symulacjach superkomputerowych. Zanurz się w sercu supermasywnej czarnej dziury, leć w toksyczne krajobrazy obcych planet i jedź po wzburzonej powierzchni gwiazdy, która wkrótce ma wybuchnąć! Znajdź się w sercu potwornego huraganu, zobacz gigantyczne erupcje wulkanów na lodowatym księżycu Neptuna, Trytonie, eksploruj wulkaniczne satelity Jowisza. Seria "Zagadki Wszechświata" to pełne przygód spojrzenie na kosmos, to filmy, które poinformują, zadziwią i zainspirują każdy żądny wiedzy umysł bez względu na wiek. 01:35 ZAGADKI WSZECHŚWIATA - GRANICE WSZECHŚWIATA (SECRETS OF THE UNIVERSE) Serial, 24 min, USA, 2012 Ogromne czarne dziury, paleniska nuklearne w jądrach gigantycznych gwiazd i wulkaniczne szybkowary wewnątrz planet - w przestworzach czasu i przestrzeni wszechświat jest nieustająco przekształcany przez kipiące kotły energii. Ta seria dokumentalna podąża śladami energii do centrów mocy wszechświata. Każdy odcinek wizualizuje te sfery za pomocą najnowocześniejszych animacji opartych zarówno na danych naukowych, jak i najnowszych symulacjach superkomputerowych. Zanurz się w sercu supermasywnej czarnej dziury, leć w toksyczne krajobrazy obcych planet i jedź po wzburzonej powierzchni gwiazdy, która wkrótce ma wybuchnąć! Znajdź się w sercu potwornego huraganu, zobacz gigantyczne erupcje wulkanów na lodowatym księżycu Neptuna, Trytonie, eksploruj wulkaniczne satelity Jowisza. Seria "Zagadki Wszechświata" to pełne przygód spojrzenie na kosmos, to filmy, które poinformują, zadziwią i zainspirują każdy żądny wiedzy umysł bez względu na wiek. 02:05 DZIKA POLSKA - MRÓWKI, NA PLAN! Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2008 Reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Bywa, że w filmie fabularnym muszą zagrać zwierzęta. I to całkiem poważne role. Jak je do nich przygotować? I które się do tego nadają? Oto pytanie, jakie od lat nurtuje Marka Pinkowskiego. Bo to on dobiera i trenuje zwierzęta do ról filmowych. W ośrodku zwanym Akademią Filmową Zwierząt, wśród budynków mickiewiczowskiego Soplicowa, wzniesionych na użytek filmu "Pan Tadeusz" i przeniesionych tu, do wielkopolskiej wsi, można spotkać wiele zwierząt należących do naszej dzikiej fauny: wilki, wydry, jastrzębie, sokoły, kruki. Ale i zwierzęta domowe, ze swojską krasulą włącznie, dostarczają na planie filmowym, jak i podczas codziennych zabiegów pielęgnacyjnych, mnóstwa wrażeń, o których z pasją opowiada ich gospodarz i opiekun.