TVP Dokument Czwartek, 04.04.2024 05:20 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.II - ODC. 21 TARCZA UKRYTA W GÓRACH Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2016 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Radosław Kotarski tym razem wciela się w rolę obrońcy Twierdzy Srebrna Góra w Górach Sowich. Sprawdza, jakie obowiązki należały do żołnierzy stacjonujących w twierdzy i jak wyglądało ich codzienne życie. Co jedli? Gdzie spali? Na jakie zapadali choroby? A wszystko to w niesamowitym otoczeniu natury! Nie ma się więc co dziwić, że turyści z całej Europy pokonują co roku setki kilometrów, aby na własne oczy przyjrzeć się największej górskiej twierdzy w Europie. Co ich kusi? Wszystko stanie się jasne w najnowszych "Podróżach z historią!". 06:00 WETERYNARZE Z SERCEM - /56/ Reality show, 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Program prezentuje przypadki pacjentów pojawiających się w klinikach weterynaryjnych, pracę i opiekę medyczną nad zwierzętami w ogrodach zoologicznych i innych placówkach działających na rzecz zwierząt. Odwiedzamy ośrodki rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami i placówki wykorzystujące w swej pracy zwierzęta, np. policja czy służby celne. Zobaczymy także mniej popularne zwierzęta domowe, jak gryzonie czy zwierzęta egzotyczne. Program wskazuje, jak postępować ze zwierzętami i uczy empatii w stosunku do nich. Poznajcie Sarę, sunię, której właścicielka, pani Patrycja, poprosiła o pomoc Weterynarzy z Sercem. Sara, pokonując ból, robi wszystko, aby uczestniczyć w zabawach z innymi psiakami. Zapraszamy do lecznicy w Przemyślu, gdzie znani nam już lekarze zgodzili się zbadać Sarę i ocenić jej szanse na życie bez bólu. Czekając na jej przyjazd z Leżajska, podglądamy, jak pracownicy przemyskiego Ośrodka Rehabilitacji Dzikich Zwierząt pomagają swoim podopiecznym przygotować się do zimy. Zobaczycie Felusia, jeża, który gdy tu przybył, ważył zaledwie 60 gramów, a teraz jego waga to prawie 400 gramów. Przemyśl to miejsce, gdzie powstała Psia Wioska. Byliśmy tam wcześniej, kiedy lekarze, Radek i Kuba snuli odważne plany. Dziś jest już gotowy pierwszy domek, w którym zmaltretowane i pokrzywdzone zwierzęta, zostaną przygotowane do życia w przyszłych, ludzkich rodzinach. A w domku - Bajo, psiak obarczony przewlekłą chorobą, który przygotowuje się do adopcji. 06:30 BELIZE NIEZNANE - ODC. 2 (UNKNOWN BELIZE EP. 2) Serial dokumentalny, 44 min, Wielka Brytania, 2023 Reżyseria: Ben Summers Mini - seria dokumentalna (4 odcinki), która przybliży nam Belize - mały kraj w Ameryce Środkowej, leżący na półwyspie Jukatan, nad Morzem Karaibskim, od północy graniczący z Meksykiem, a na zachodzie z Gwatemalą. Poznamy ten kraj i jego piękny krajobraz, sposób życia i historię sukcesu w zakresie integracji współczesnego życia z ochroną środowiska. To podróż pełna zapierających dech w piersiach scenerii i najwspanialszych zwierząt. W serialu występuje m in Francis Ford Cappola. Rafa koralowa przy Belize ma 320 km długości i rozciąga się wzdłuż wybrzeża w kierunku południowym. Jest drugą co do wielkości rafą koralową na świecie. Około połowy terytorium kraju zajmują strefy ochrony z lasami tropikalnymi i sosnowymi, namorzynami i bogatą przyrodą. Odc. 2. Będziemy podążać biegiem dwóch głównych rzek Belize: Macal i potężnej Belize. Dołączymy do lokalnych strażników podczas patrolu rzecznego, którzy walczą o ochronę papugi szkarłatnej, eksplorują największy las sosnowy w kraju, odwiedzając najwyższy wodospad w Ameryce Środkowej. Ruiny Majów w Cahal Pech ujawniają część bogatej historii regionu. Po wyczerpującym, czterodniowym wyścigu kajakowym dotrzemy do tętniącej życiem stolicy, Belize City. Stamtąd udamy się na wyspy drugiej co do wielkości rafy koralowej na świecie, aby spotkać się zarówno z rybakami, jak i działaczami na rzecz ochrony przyrody pracującymi w tym idyllicznym środowisku i wśród cudów oceanu. 07:25 NAJLEPSZA PRACA DLA PSA - ODCINEK 3. (TOP JOBS FOR DOGS EP. 3) Cykl dokumentalny, 44 min, Australia, 2017 Reżyseria: Jack Oddie Scenariusz: Roger Stevenson Seria dokumentalna (7 odcinków), która w zabawny i wciągający sposób prezentuje różne gatunki psów i ich role. Na całym świecie istnieje ponad 300 ras psów, ale która rasa zajmuje pierwsze miejsce, jeśli chodzi o wydajność pracy? Autorzy cyklu podróżują po całym świecie, aby spotkać psy w pracy i dowiedzieć się, co czyni je najlepszymi i w jakiej dziedzinie czy roli. Poszukiwacze trufli, wykrywacze pluskiew, psy policyjne, psy wsparcia emocjonalnego, psy pasterskie, psy przewodnicy, ciągnące sanki, asystenci strażaków, gwiazdy mediów społecznościowych, poławiacze myszy, trenerzy fitness, cyrkowcy, gracze we frisbee, doradcy lekarzy, ochraniarze, psy tropiące, strażnicy więzienni, wykrywacze węży... Lista prac wykonywanych przez psy jest nieskończona, a ich umiejętności niesamowite. Każdy odcinek zawiera historie z całego świata: z USA, Wielkiej Brytanii, Australii, Nowej Zelandii, Antarktydy, Czech, Singapuru i nie tylko pokazując wiele powodów, dla których psy są naprawdę najlepszymi przyjaciółmi ludzi. Odcinek 3. Najskuteczniejszą metodą sprawdzenia, czy w domu są pluskwy - jest pies. Kochamy bigle, bo są małe, lubią jeść i pracować. Tymczasem bigle mają 90 - procentową skuteczność w wyszukiwaniu pluskiew. Centrum handlowe w Singapurze - Clarke Quay - jest siedzibą Pawsibility i tu labradory retrievery, są specjalnie wyszkolone jako psy terapeutyczne, pracujące z dziećmi i młodzieżą. Korzystny wpływ psów na rozwój dzieci jest dobrze udokumentowany. Dowiemy się też jak owczarki holenderskie lub niemieckie pracują jako psy policyjne. Psy pomagają przetrwać i wyczuwają, kiedy potrzebna jest pomoc i opieka nad osobami chorymi np. na bulimię. To psy terapeutyczne. Poznamy również wyżły fryzyjskie, alaskan malamuty. Opiekowanie się ludźmi to jedna z ważniejszych prac psów, a ich miłość i oddanie nie mają sobie równych. 08:20 KARTOGRAFOWIE WSZECHŚWIATA (COSMIC FLOWS, THE CARTOGRAPHERS OF THE UNIVERSE) Film dokumentalny, 53 min, Francja, 2018 Reżyseria: Franois - Xavier Vives W tym filmie dokumentalnym poznamy wspaniałych naukowców, którzy zajmują się opisywaniem i odkrywaniem kosmosu. Któż nie popadł w zachwyt, podziwiając letnią nocą rozgwieżdżone niebo? Komu nie zawrócił w głowie widok Drogi Mlecznej przecinającej sklepienie niebieskie? Jak możemy pojąć swoje miejsce we wszechświecie w obliczu tej prawie niewyobrażalnej nieskończoności? Czy możemy się w nim zlokalizować? Ustalić swój adres w kosmosie? Wyobrazić sobie jego architekturę? Właśnie tym zajmują się nowi odkrywcy - astronomowie sporządzający mapy wszechświata. To kosmografowie. Ich celem jest zmierzenie i zmapowanie nieskończonej przestrzeni. Człowiek od zarania dziejów nieustannie przesuwa granice swojego poznania wszechświata. Podążając śladami XVI - wiecznych odkrywców, zrobili to astronomowie XX wieku i kontynuują te prace współcześni, tworząc nowe wykresy i mapy. Zmieniły się technologie, powstały spektakularne obserwatoria i teleskopy kosmiczne. Z Hawajów do Australii przez Republikę Południowej Afryki i Chiny, zapraszamy na spotkanie z niesamowitymi ludźmi i naukową przygodą, która zabierze nas do najwspanialszych miejsc na naszej planecie i w kosmosie. Jeden z tych zespołów, Cosmic Flows, opracował pierwszą, dynamiczną mapę supergromady, do której należy nasza galaktyka. To ważne odkrycie doprowadzi do wielu kolejnych. 09:20 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - HAWANA. KARAIBSKA PIĘKNOŚĆ (FLAVORS) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Ten niezwykły serial dokumentalny pomaga odkryć bogactwo, magię i piękno najciekawszych miejsc na świecie: ich naturalne cuda i sławne zabytki, wytwory lokalnych rzemieślników i zapierające dech w piersiach krajobrazy. W każdym odcinku na widzów czeka niezapomniana podróż przez tradycję i historię kolejnego kraju, który jest wymarzonym miejscem docelowym każdego podróżnika. 10:20 ZAWÓD MODELKA Reportaż, 15 min, Polska, 1978 Scenariusz: Elżbieta Więcławska Reportaż o kulisach konkursu na modelki, zorganizowanego przez Dom Mody Telimena w Łodzi. Przesłuchania kandydatek, profesjonalny pokaz mody, wypowiedzi modelek i modeli na temat ich profesji, wymagań i trudności związanych z wykonywanym zawodem. Wypowiedzi przedstawicielek komisji kwalifikacyjnej. 10:40 LUDZIE I ICH PASJE - MISTRZ ŚWIATA Reportaż, 16 min, Polska, 1984 Zdjęcia: Tadeusz Owsianko Reportaż z cyklu "Ludzie i ich pasje", poświęconego osobom, które mają nieprzeciętne i warte uwagi zainteresowania. W tym odcinku opowieść o młodym mężczyźnie, którego wielką pasją jest pływanie. Ze względu na trudną sytuację finansową nie może zająć się tym sportem zawodowo. Na co dzień pracuje w fabryce, a na basen uczęszcza tylko w czasie wolnym od pracy. Jedynie okazjonalnie zdarza mu się wziąć udział w zawodach pływackich, często z sukcesami. Ma na swoim koncie kilka medali. Mężczyzna wyjaśnia, po co trenuje, co daje mu pływanie, jak godzi obowiązki zawodowe ze sportem. Wspomina pierwszego trenera, Edwarda Jędrucha, który namówił go do uprawiania tego sportu. W rozmowie z przyjaciółką mówi na temat najbliższych planów oraz trudnej sytuacji finansowej swojego klubu sportowego. 11:05 LUDZIE I PSZCZOŁY - PANI ANIA Telenowela dokumentalna TVP, 30 min, Polska, 2022 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Zdjęcia: Miłosz Kasiura To opowieść o ludziach zafascynowanych pszczołami, których życie nieodłącznie związane jest z cyklem hodowli tych owadów. Dla nich hodowla pszczół, jest treścią życia, pasją, oddechem od klasycznego trwania, ucieczką od presji życia. Każdy odcinek to osobna historia danego bohatera. 11:40 FILARY CZASU - ODC. 2 LA MANCHA - ŚLADAMI DON KICHOTA (LOS PILARES DEL TIEMPO EP. 02_LA MANCHA: IN THE FOOTSTEPS OF DON QUIXOTE) Serial dokumentalny, 56 min, Hiszpania, 2022 Reżyseria: Leonor Martn, Antonio Lopez Pulido, Lidia San Jos, Aitor Antepara Zuza Serial dokumentalny (10 odcinków), który dosłownie prześwietla najbardziej imponujące zabytki w Hiszpanii, aby pokazać je jak nigdy dotąd. Cykl, który pozwala zrozumieć architekturę i przeznaczenie budynków na przestrzeni dziejów. Każdy odcinek to podróż na historyczne lub architektoniczne szlaki. Odc. 2 - "La Mancha - śladami Don Kichota". Literatura i architektura La Manchy prowadzą nas do Toledo, gdzie skaner odsłoni ołtarz, który był ukryty przez ponad pięć wieków. W La Manchy szlachcic z lancą przeżył jedną z najbardziej ekscytujących przygód w literaturze. Zamierzamy ponownie prześledzić tę zadziwiającą historię. Skaner 3D pozwoli nam się przyjrzeć najbardziej reprezentatywnym symbolom marszruty Don Kichota. Wiatraki. Teatr Złotego Wieku. Odkryjemy anegdoty i ciekawostki związane z miejscami uwiecznionymi przez Cervantesa. Dzięki niemu odkryłyśmy, że La Mancha to znacznie więcej niż Don Kichot. 12:45 ZNAKI Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2017 Reżyseria: Wojciech Klimala Scenariusz: Wojciech Klimala Zdjęcia: Sylwester Kaźmierczak Muzyka: Tomasz Opałka Historia głuchej Miss Świata, Iwony Cichosz. Jej rodzice, siostra, dziadkowie nie słyszą. Dzięki uporowi babci nauczyła się mówić, lecz nie słyszy własnych słów. Obserwujemy jej codziennie życie, bariery jakie musi pokonywać, by funkcjonować w świecie słyszących. Iwonę poznajemy w szczególnym dla niej momencie - w przeddzień finałów Miss Deaf International (Miss Świata Głuchych) w Las Vegas. Wyrusza do Ameryki, by walczyć w konkursie piękności, który niespodziewanie wygrywa. Korona to przepustka do międzynarodowego środowiska osób głuchych, ale także obowiązki i wyrzeczenia. Iwona nie boi się wyzwań, bo już od najmłodszych lat podejmowała ryzyko, gdy jako 12 - latka wyjechała wraz z ulicznym teatrem w tournee po świecie. Aktywnie działa na rzecz swojego środowiska. Chce, by język migowy został uznany za język obcy. Walczy o to, by słyszący zrozumieli, że nie wystarczy napisać na kartce informacji dla głuchego, bo głusi w większości mają problem z językiem polskim, który jest dla nich językiem obcym. Pokonując wiele słabości i odnosząc sukcesy potwierdza swoją wartość. Widzimy jej drogę do tytułu i ciężką pracę Ambasadorki Głuchych po powrocie zza oceanu. Uczestniczy jako juror w konkursie Miss, Mister & Queen Deaf Tajlandii, zostaje zakwalifikowana do Tańca z Gwiazdami, aktywnie udziela się w mediach. W trakcie tych wydarzeń zupełnie niespodziewanie poznaje miłość swojego życia. 13:50 BELIZE NIEZNANE - ODC. 3 (UNKNOWN BELIZE EP. 3) Serial dokumentalny, 46 min, Wielka Brytania, 2023 Reżyseria: Ben Summers Mini - seria dokumentalna (4 odcinki), która przybliży nam Belize - mały kraj w Ameryce Środkowej, leżący na półwyspie Jukatan, nad Morzem Karaibskim, od północy graniczący z Meksykiem, a na zachodzie z Gwatemalą. Poznamy ten kraj i jego piękny krajobraz, sposób życia i historię sukcesu w zakresie integracji współczesnego życia z ochroną środowiska. To podróż pełna zapierających dech w piersiach scenerii i najwspanialszych zwierząt. W serialu występuje m in Francis Ford Cappola. Rafa koralowa przy Belize ma 320 km długości i rozciąga się wzdłuż wybrzeża w kierunku południowym. Jest drugą co do wielkości rafą koralową na świecie. Około połowy terytorium kraju zajmują strefy ochrony z lasami tropikalnymi i sosnowymi, namorzynami i bogatą przyrodą. Odc. 3. W tym odcinku wyruszymy na tropikalne południe. Głęboko w lesie Gelareh dołączymy do działaczy na rzecz ochrony jaguarów w ogromnej, niedawno odkrytej jaskini, którzy przygotowują się do odkrycia tajemnic tego zwierzęcia przy pomocy leśnych kamer. Sean spotyka miejscowego mężczyznę, który poświęcił swoje życie ochronie manata, a Gelareh nurkuje, aby zobaczyć, jak miejscowi radzą sobie z uciążliwościami. Lokalni producenci kokosów i miodu pokazują, jak przemysł może być zrównoważony i przyjazny dla środowiska, a działacze na rzecz ochrony koralowców pokazują, jak uprawa i sadzenie koralowców może pomóc w odbudowie uszkodzonych raf - lekcja dla całego tropikalnego świata. 14:45 NAJLEPSZA PRACA DLA PSA - ODCINEK 4. (TOP JOBS FOR DOGS EP. 4) Cykl dokumentalny, 44 min, Australia, 2017 Reżyseria: Jack Oddie Scenariusz: Roger Stevenson Seria dokumentalna (7 odcinków), która w zabawny i wciągający sposób prezentuje różne gatunki psów i ich role. Na całym świecie istnieje ponad 300 ras psów, ale która rasa zajmuje pierwsze miejsce, jeśli chodzi o wydajność pracy? Autorzy cyklu podróżują po całym świecie, aby spotkać psy w pracy i dowiedzieć się, co czyni je najlepszymi i w jakiej dziedzinie czy roli. Poszukiwacze trufli, wykrywacze pluskiew, psy policyjne, psy wsparcia emocjonalnego, psy pasterskie, psy przewodnicy, ciągnące sanki, asystenci strażaków, gwiazdy mediów społecznościowych, poławiacze myszy, trenerzy fitness, cyrkowcy, gracze we frisbee, doradcy lekarzy, ochraniarze, psy tropiące, strażnicy więzienni, wykrywacze węży... Lista prac wykonywanych przez psy jest nieskończona, a ich umiejętności niesamowite. Każdy odcinek zawiera historie z całego świata: z USA, Wielkiej Brytanii, Australii, Nowej Zelandii, Antarktydy, Czech, Singapuru i nie tylko pokazując wiele powodów, dla których psy są naprawdę najlepszymi przyjaciółmi ludzi. Odc. 4. Towarzystwo własnych psiaków pomaga zmniejszyć napięcie w biurze. Poza tym - wprowadza zdrowszy styl życia pracownikom, bo kilka razy dziennie muszą wyprowadzić psy na spacer. Psy pracują jak reszta personelu. Jest taki czas w życiu, kiedy trzeba przenieść się do domu opieki. To przytłaczające i wielkie przeżycie, ale są w tych domach przyjaciele, którzy umilają pobyt. Zapewniają dobrą terapię rezydentom, zwłaszcza tym z demencją. Śmieją się wtedy, głaszczą psy i cieszą się z ich wizyt. Border collie to wybitnie inteligentne psy, więc potrzebują stale zajęcia. Codziennie miliony osób i paczek przechodzi przez lotniska na całym świecie. Dużym problemem jest bezpieczeństwo biologiczne. Ludzie przenoszą choroby i pasożyty - nawet o tym nie wiedząc. Na szczęście na linii frontu czuwają czworonożni eksperci, wyszkoleni, by wywęszyć wszystko, co nie powinno przekroczyć granicy. Labradoodle to połączenie labradora retrievera z pudlem są częstym wyborem na psy asystujące lub terapeutyczne. Psy poszukiwawczo - ratownicze pracują niezależnie od pogody, szukając zaginionych i rannych osób w każdym terenie. Psy szkoli się do tropienia zapachu ludzkiego. Psy można wyszkolić do wykonywania niezwykłych zadań - np. do pomagania niedowidzącym w bardziej aktywnym życiu. Psy pomagające niesłyszącym - alarmują ich o ważnych dźwiękach w domu. Różne rasy są predysponowane do różnych ról, ale pewne kudłacze kwalifikują się do prawie każdego zadania. Np. do testowania w firmie, produkującej pokarm dla zwierząt lub bycia uroczym psem w oknie. Niezależnie od umiejętności psa - zawsze znajdzie się dla niego odpowiednie zadanie. 15:45 W BLASKU GWIAZD (IN THE STARLIGHT) Film dokumentalny, 49 min, Francja, 2019 Reżyseria: Mathieu Le Lay Zanim Paul Zizka został fotografem, uwielbiał otwartą przestrzeń. Jego pierwszy kontakt z górami Kanady zrodził zamiłowanie do fotografii. Zachwycony ich potęgą, raptem zaczął dostrzegać piękno swojego otoczenia na nowo. Postanowił od tamtej pory wyrażać swoją więź z dzikimi krajobrazami najodleglejszych miejsc na Ziemi za pomocą fotografii. Jego zdjęcia są natychmiast rozpoznawalne. Obiegły cały świat i zostały opublikowane w czołowych magazynach fotograficznych. Praca Paula często wiąże się z wyprawami na odludzie. Żyje przygodami i wciąż stawia sobie nowe wyzwania, aby dotrzeć jak najbliżej swoich celów. Noc ujawnia głębszy aspekt fotografii Paula. W ramach serii nocnych zdjęć uchwycił ulotny czar rozgwieżdżonych niebios podziwianych z czterech krańców świata. Przyroda wciąż oferuje Paulowi nowe wyzwania. Jego zamiłowanie do fotografii i chęć doskonalenia warsztatu stale zapisują kolejne karty w jego historii. Film został nakręcony w 4K. To podróż do świata pełnego gwiazd. Nieustające pragnienie zachwytu skłania Paula do podróżowania po świecie w pogoni za gwiazdami i zorzą. Każda wyprawa przynosi nowe odkrycia i chwile spędzone w zawieszeniu, pomiędzy niebem i ziemią. 16:45 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - BANGKOK MNIEJ ZNANY (FLAVORS) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos W tym odcinku - stolica Tajlandii, Bangkok. To jedna z najważniejszych metropolii Azji Południowo - Wschodniej. Rocznie odwiedza ją ponad jedenaście milionów turystów. Dziedzictwo kulturowe Bangkoku łączy w sobie wiele wpływów. Krung Thep - inna nazwa Bangkoku - to skrót, którego rozwinięcie można przetłumaczyć jako: "miasto aniołów, wielka rezydencja szmaragdowego Buddy, niezdobyte miasto boga Indry, wielka stolica świata, wycięta w dziewięciu drogich kamieniach, miasto szczęśliwe i szlachetne w ogromnym pałacu królewskim podobnym do niebiańskiej siedziby, królestwo boskiego wcielenia, miasto poświęcone Indrze i wzniesione przez Wiszwakarmana". Bangkok to olbrzymia, licząca osiem milionów mieszkańców metropolia. Nowoczesne miasto rozwinęło się błyskawicznie. W ciągu niecałych trzydziestu lat Bangkok stał się jednym z najbardziej dynamicznych ośrodków gospodarczych Azji. Miasto znane jest też z podwieszanych autostrad i chaotycznego ruchu drogowego. W cieniu awangardowych wieżowców trwa jednak inny, stary Bangkok, który wart jest odkrycia. Dzielnica Rattanakosin to historyczne i duchowe centrum miasta. Tu znajduje się świątynia Wat Pho, która jest nie tylko miejscem kultu, ale również ośrodkiem nauczania tradycyjnej medycyny, a zwłaszcza sztuki tajskiego masażu. Jej budowa zaczęła się w 1788 roku. Dzięki majątkom zgromadzonym przez kupców z Krung Teph, który początkowo był zwykłym portem handlowym nad Zatoką Syjamską, władcy wznieśli bogato zdobione świątynie, w których kryją się 394 złocone posągi Buddy. Należące do świątyni stupy to unikat na skalę światową. Te budowle wywodzą się z Indii i przedstawiają Buddę w formie stożka. Często przechowywane są w nich relikwie Buddy. Wat Pho to królewskie mauzoleum, dlatego tutejsze stupy kryją prochy książąt, czczone przez mieszkańców Tajlandii. Autorzy filmu przybliżają dwie twarze Bangkoku, tę z tradycjami i tę nowoczesną. Tym, którzy zechcą dokładniej poznać Bangkok, ma on do zaoferowania wiele niespodzianek. 17:45 FILARY CZASU - ODC. 3 ŚWIĘTY KIELICH - ŚLADAMI RELIKWII (LOS PILARES DEL TIEMPO EP. 03_SANTO CALIZ) Serial dokumentalny, 55 min, Hiszpania, 2022 Reżyseria: Leonor Martn, Antonio Lopez Pulido, Lidia San Jos, Aitor Antepara Zuza Serial dokumentalny (10 odcinków), który dosłownie prześwietla najbardziej imponujące zabytki w Hiszpanii, aby pokazać je jak nigdy dotąd. Cykl, który pozwala zrozumieć architekturę i przeznaczenie budynków na przestrzeni dziejów. Każdy odcinek to podróż na historyczne lub architektoniczne szlaki. Odc. 3 - "Święty kielich - śladami relikwii". Dziś wyruszamy do miejsca owianego legendą, którą tworzono przez wieki. Chodzi o jedną z najcenniejszych relikwii w chrześcijaństwie. Święty Kielich z Ostatniej Wieczerzy pozostawił historyczny ślad w niektórych z najciekawszych zabytków w naszym kraju. Pożądany obiekt wiary i mocy, poszukiwany przez wieki przez legendarnych Templariuszy i Rycerzy Okrągłego Stołu. Zobaczymy, jakie ślady pozostawiła po sobie ta relikwia w różnych miastach. To będzie podróż na styku wiary i nauki. Kościoły, katedry, klasztory i pustelnie, w których gościła najbardziej czczona relikwia na świecie. Prześledzimy trasę, jaką Święty Kielich przebył przez Półwysep Iberyjski. Odwiedzimy miejsca, w których był strzeżony. Zgodnie z tradycją Święty Kielich został przewieziony z Jerozolimy do Rzymu. To miasto nie było jednak bezpiecznym miejscem. 18:55 RĘKA FRYZJERA Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2009 Reżyseria: Tadeusz Król Scenariusz: Tadeusz Król Zdjęcia: Jan Paweł Pełech Muzyka: Paweł Lucewicz Po śmierci Antoine’a Le Figaro napisał: "Był największym. Na równi z Coco Chanel. Stworzył kobietę współczesną". W Paryżu nazywano go Dalim fryzjerstwa. Był prawdziwym geniuszem w swoim fachu, uwielbianym, podziwianym i rozchwytywanym przez kobiety. Prosty chłopak z Polski oczarował i podbił świat. Zbił niewyobrażalny majątek, czesząc wielkie aktorki, gwiazdy muzyki, koronowane głowy. Wśród niezliczonych klientek słynnego Antoine’a były Sarah Bernhardt, Eleonora Duse, Simone Signoret, Marlena Dietrich, Pola Negri, Joan Crawford, Bette Davis, Greta Garbo, Josephine Baker, Edith Piaf, Brigitte Bardot, a także żona amerykańskiego prezydenta, Eleonor Roosevelt. Był ekscentrykiem i wielkim wizjonerem, człowiekiem wybitnie utalentowanym, który prócz fryzjerstwa miał liczne inne pasje: kręcił filmy, wykazywał duże zdolności aktorskie, wydawał gazety, projektował stroje, torebki i damskie nakrycia głowy, miał swoje perfumy, otworzył linię kosmetyków, wyprodukował pierwszy lakier do włosów, stworzył serię kwadratowych naczyń stołowych w kryształowym szkle. Recytował poezję po angielsku, interesował się sztuką, sam też z powodzeniem zajął się rzeźbą. Jeden z najsłynniejszych mistrzów fryzjerstwa naprawdę nazywał się Antoni Cierplikowski i urodził się w Sieradzu w 1884 r. w prostej rodzinie rzemieślniczej. Jego matka była krawcową, ojciec szewcem. On sam ukończył zaledwietrzy klasy szkoły podstawowej. Jako nastolatek pomagał w salonie fryzjerskim wuja, który mocno nadużywał alkoholu. Właściciel był pod dobrą datą, kiedy akurat trafiła się wytworna klientka. Chłopak do pomocy godnie zastąpił niedysponowanego mistrza. Usłyszał słowa zachwytu, że z taką ręką powinien pracować w Paryżu. Kilkunastoletniemu Antoniemu Cierplikowskiemu udało się nie bez trudu dotrzeć do miasta nad Sekwaną, gdzie znalazł zajęcie w pracowni perukarskiej, która mieściła się w piwnicy pod salonem fryzjerskim. I znowu przypadek zaważył na dalszym losie utalentowanego chłopaka z Polski. 25 listopada, w dniu Świętej Katarzyny, kiedy wszystkie panny muszą mieć wspaniałe fryzury, zakład przeżywał prawdziwe oblężenie. Mistrz nie dawał rady i wezwał na pomoc ucznia, który zachwycił klientki umiejętnościami i pomysłami. Od tej pory niemal cały Paryż chciał się czesać u Antoine’a, który wyczarowywał prawdziwe dzieła sztuki, ale i twarzowe proste fryzury. To on razem z Coco Chanel stworzył współczesną kobietę chłopczycę. Szybko piął się na szczyt, bywał na salonach, dyktował kierunki w modzie. Pierwszy salon fryzjerski Antoine’a przy rue Cambon stał się najmodniejszym miejscem w Paryżu, a jego sława sięgnęła za ocean, gdzie również powstawały eleganckie zakłady. Antoine bogacił się i stawał coraz bardziej ekscentryczny. Miał szklany dom z widokiem na wieżę Eiffla, sypiał w szklanej trumnie, nosił buty na obcasach z kryształu, ubierał się w przedziwne stroje w błękicie i różu. Z niebieskimi włosami i z ufarbowanym na niebiesko chartem przechadzał się po Lasku Bulońskim. Błękit Antoine’a szybko stał się najmodniejszym kolorem świata. W 1965 roku przybył do Polski na uroczyste otwarcie odbudowanego gmachu Teatru Wielkiego i Muzeum im. Xawerego Dunikowskiego. Zorganizował wówczas konkurs dla młodych utalentowanych uczniów fryzjerstwa, a zwycięzca w nagrodę miał wyjechać do Francji. I w ten sposób 12 lutego 1967 r. w Paryżu znalazł się nasz inny znany rodak, mistrz fryzjerstwa Janusz Szymański. To właśnie on i inni uczniowie Antoine’a, tacy jak: Jacek Tatamir, Ryszard Droździak, Zdzisław Gasperowicz wspominają swego guru, opowiadają ciekawostki z jego barwnego życia. O niezapomnianym mistrzu mówią także: historyk Jan Pietrzak i dziennikarz Krzysztof Lisiecki. Antoine nie sprostał nowym wyzwaniom w szybko rozwijającym się świecie. Zniszczyła go konkurencja. Okradany i oszukiwany nawet przez osoby z najbliższego otoczenia, na starość stał się biedakiem. W latach 70. wrócił do Polski. Miał różne wizje, ale z braku pieniędzy nie mógł ich realizować. Zmarł w lipcu 1976 r. Chciał być pochowany w Paryżu, ale podobno oczekiwany samolot nie przyleciał po ciało zmarłego. Zabrakło funduszy. Ostatecznie Antoine spoczął na cmentarzu w Sieradzu, niedaleko grobu rodziców. Mogiły strzeże replika rzeźby Xawerego Dunikowskiego "Dusza oddzielająca się od ciała". Inspiracją dokumentu Tadeusza Króla stała się wystawa "Fryzjer w trumnie" w Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w warszawskiej Królikarni w 2006 r. Film bogato ilustrowany zdjęciami i archiwalnymi materiałami filmowymi. 20:00 SYRIA: ATAK NA ROŻAWĘ Film dokumentalny, 44 min, Polska, 2019 Reżyseria: Witold Repetowicz Scenariusz: Konrad Zagórski, Witold Repetowicz Zdjęcia: Siarhei Marchyk Film pokazuje rejon północno - wschodniej Syrii (tzw. Rożawę) podczas pierwszych trzech tygodni tureckiej operacji wojskowej. Jak naprawdę wygląda ta wojna i jak bardzo ucierpieli cywile? Dlaczego Turcja postanowiła zaatakować siły, które przyczyniły się do zwycięstwa nad Państwem Islamskim w Syrii? I czy wszyscy Amerykanie zdradzili Kurdów? Film opowiada też o etnicznym i religijnym zróżnicowaniu Rożawy, w tym o chrześcijańskich Asyryjczykach mieszkających w okolicach miasta Tell Tammer. Pokazuje też, jak powstanie Rożawy wpłynęło na dorastanie młodych ludzi w regionie i co dla nich znaczy nowa wojna. 21:05 ROZSZCZEPIENI Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2020 Reżyseria: Monika Andruszewska, Tomasz Grzywaczewski Dokumentalna opowieść o mieszkańcach byłego ZSRR żyjących w cieniu reaktorów atomowych: Czarnobyla na Ukrainie, Ignalino na Litwie i Ostrowca na Białorusi. Historie wszystkich bohaterów rozpoczynają się i kończą pod murami trzech elektrowni jądrowych: jednej zamkniętej w żelbetonowym sarkofagu, drugiej z wolna znikającej z powierzchni ziemi i trzeciej, nowo narodzonej tuż pod granicami Unii Europejskiej. Historie bohaterów to jednak nie tylko zapis konfrontacji z atomowym strachem, ale przede wszystkim opowieść o losach narodów wyzwolonych spod sowieckiego jarzma i ludziach, którzy próbują odnaleźć schronienie w post - apokaliptycznej rzeczywistości. Niektórzy z bohaterów uciekają przed rzeczywistością krajów postsowieckich, inni przed bieżącą historią regionu, która zdaje się ich ścigać i okazuje się bardziej śmiercionośna niż promieniowanie. 22:10 SZUKAJĄC TERESKI Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2018 Reżyseria: Kama Veymont "Szukając Tereski" jest, zgodnie z tytułem, filmem o szukaniu. O próbie poskładania przeszłości w całość ze skrawków, odbić i załamań w murze. Robią to ludzie młodzi, którzy w historii Tereski odnajdują najwyraźniej coś bardzo ważnego dla nich samych. Ciekawie jest patrzeć, jak w śledztwie, prowadzonym na dwa laptopy, jeden rower i psa, świat wirtualny miesza się z analogowym, kiedy wciąż jeszcze kartka wetknięta w czyjeś drzwi lub zostawiona na cmentarzu może skuteczniej prowadzić do człowieka niż wiadomość w necie. 23:25 SYRIUSZ - ODC. 3 PODEJRZENIA (EP. 3 SOUPCONS) Serial dokumentalny, 43 min, Francja, 2021 Reżyseria: Raphael Rouyer, Jean - Francois Poisson Scenariusz: Nicolas Brened Czteroodcinkowa seria dokumentalna. "Syriusz" to tajemniczy thriller, który dogłębnie przygląda się niewiarygodnej historii Zakonu Świątyni Słonecznej, kultu, który trafił na pierwsze strony gazet w latach 90. ubiegłego wieku. Jak daleko posunąłbyś się, by uciec przed apokalipsą? Trzech dziennikarzy połączyło siły, aby zbadać dwa pożary domów z ofiarami, jeden w Kanadzie, jeden w Szwajcarii. Zbyt podobne, by mogły być uznane za przypadkowe. W światowym śledztwie, przy pomocy spotkań, analiz sądowych i eksponatów, powiązali te wydarzenia z Zakonem Świątyni Słonecznej. W tym niejasnym kulcie wyznawcy wierzyli, że poprzez samobójstwo mogą zostać przeniesieni do gwiazdy Syriusza, aby przeżyć życie pozagrobowe. Dziennikarze zaczęli się zastanawiać, czy było to zbiorowe samobójstwo? Czy może się to powtórzyć? A jeśli tak, to gdzie? Seria przenosi nas z powrotem do lat 90. , w tę dziwniejszą niż fikcja historię pełną suspensu i nieoczekiwanych zwrotów akcji. Autorzy zadają sobie pytanie, w jaki sposób sekta może gromadzić swoich wyznawców? Jak można uwierzyć w istnienie "prawdy" przekazanej przez guru. Odc. 3 - "Podejrzenia". Zakon Świątyni Słońca nie rozpadł się po tragedii w Salwą, Szeri i Morin - Heights w Kanadzie. Ludzie związani z sektą zniknęli bez śladu. 16 - stu członków sekty zapadło się pod ziemię. Policja prowadzi śledztwo we Francji i Szwajcarii. Zaginęli ponad rok po tym, jak pięćdziesięcioro troje wyznawców odebrało sobie życie. Lozanna, masyw górski Werkor, 16 osób, w tym troje dzieci. Wszyscy zginęli w miejscu o przerażająco symbolicznej nazwie - Piekielna Dziura. Ludziom myślącym racjonalnie trudno zrozumieć, jak funkcjonuje sekta. 00:20 AMBASADOR POKOJU Film dokumentalny, 46 min, Polska, 2016 Reżyseria: Wiesław Dąbrowski Zdjęcia: Piotr Tokarski Filmowa opowieść ukazująca działalność wojskową, dyplomatyczną i społeczną generała Edwarda Rownego, współpracownika i doradcę pięciu prezydentów USA. Film pokazuje życiową drogę bohatera od dzieciństwa aż do osiągnięcia najwyższych pozycji w armii USA i administracji prezydenckiej. Wykorzystano dokumentalne rejestracje wypowiedzi generała Rownego oraz innych świadków historii - jego współpracowników, przyjaciół i członków rodziny, m. in. gen. Johna Cushmana, gen. Geoffreya Cheadle'a, Roberta C. Heatha, Leonarda Baldygi, synów - Michaela, Johna, Paula, córki Marii Carol, senatora Chucka Haglal, Władysława Zachariasiewicza (102 - letniego działacza polonijnego). Ilustracją są oryginalne materiały archiwalne filmowe, fotografie, artykuły prasowe, rysunki i mapy. 01:20 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - I OTWARŁA SIĘ ZIEMIA. Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki We wrześniu 2020 roku, na placu budowy obwodnicy Łańcuta doszło do zaskakującego odkrycia. Operator koparki ujrzał to, co ukryto tu najprawdopodobniej w lipcu 1944 roku. Depozyt składa się z wielu interesujących pamiątek, związanych z planowaną akcją Burza. Można tu odnaleźć dwa słoje, w których znajdowały się mapy, biało - czerwone opaski na ramię z nadrukiem W. P. 39 p.p. ; bagnet niemiecki, żydowski szkaplerz, obrzyn. Ruszymy tropem tego depozytu, starając się ustalić, kto go zakopał. Naszym przewodnikiem będzie Andrzej Borcz na co dzień przedsiębiorca, a z zamiłowania historyk i regionalista. 01:55 OPOWIEŚĆ O CZŁOWIEKU, KTÓRY WYKONAŁ 552% NORMY Film dokumentalny, 25 min, Polska, 1973 Reżyseria: Wojciech Wiszniewski Wykonawcy: Bernard Bugol Zdjęcia: Witold Stok, Tomasz Tarasin, Cezary Makowski, Wojciech Kozłowski Film o górniku, Bernardzie Bugdole, przodowniku pracy z końca lat czterdziestych. Bernard i Rudolf Bugdołowie, górnicy z Kopalni Śląsk w Chrobaczewie osiągnęli 552% normy. Wspomnienia Bernarda Bugdoła dotyczą tego właśnie rekordu, reakcji ludzi, dwudziestoletniej pracy na stanowiskach dyrektorskich w kopalniach "Wujek", "Karol", "Zabrze" i "Łagiewniki" oraz obecnej pracy inspektora bhp w kopalni. Odznaczenia, przyjęcie rodzinne, wypowiedź żony na temat gorzkiej sławy męża oraz wypowiedzi górników niewierzących w osiągnięcie tak wysokiej normy. 02:30 MARIA KONOPNICKA Film dokumentalny, 47 min, Polska, 1996 Reżyseria: Elżbieta Rottermund, Krzysztof Koehler Scenariusz: Elżbieta Rottermund, Krzysztof Koehler Jej teksty wzbudzały kontrowersje, wywoływały polemiki, często bywały ostro krytykowane, a przecież w swoich czasach była Konopnicka szalenie popularna i czytana przez wszystkich. Pisała nie tylko wiersze, lecz i poematy, nowele, szkice, obrazki, teksty publicystyczno - reportażowe, prace krytycznoliterackie. Była też tłumaczką. Przyswajała polskim czytelnikom utwory m.in. Heinego, Rostanda, Hauptmanna, Vrchlickiego, d'Annunzia. Młodzieży udostępniła "Serce" de Amicisa. A jej własne utwory dla dzieci były w owej epoce rewelacją. Nie wszystko, co stworzyła, przetrwało próbę czasu. W jej utworach można jednak odnaleźć i śmiałość tematyki, i subtelność analizy psychologicznej, bogactwo oryginalnych form narracyjnych, nowatorstwo i wysoki kunszt pisarski. A poezje, będące pokłosiem jej pobytu we Włoszech i Francji, należą bez wątpienia do najlepszych osiągnięć poezji współczesnej. Przebijała się do literatury o własnych siłach. Była nie tylko pisarką, lecz i działaczką społeczną. Kosztem wielu wyrzeczeń samotnie wychowywała sześcioro dzieci. Przez wiele lat tułała się po Europie, nie zrywając kontaktów z krajem. Była jedną z czołowych organizatorek protestu opinii publicznej świata przeciw okrucieństwom Prus we Wrześni. Na drugą pruską ustawę wywłaszczeniową zareagowała w 1908 r. tekstem "Roty" - pieśnią tak popularną, że dziś mało kto pamięta, iż Konopnicka jest jej autorką. W filmie znalazły się materiały ikonograficzne ukazujące postać i życie jednej z najciekawszych kobiet pióra w naszej literaturze oraz wypowiedzi Aliny Brodzkiej, Zygmunta Kubiaka i Pawła Hertza, przybliżające widzom jej twórczą sylwetkę.