TVP Dokument Środa, 08.05.2024 05:30 WAJRAK NA TROPIE - PLUSZCZ MIŁOŚĆ NA ZABÓJ Cykl dokumentalny, 22 min, Polska, 2009 Reżyseria: Andrzej Załęski Scenariusz: Adam Wajrak, Andrzej Załęski Autorski cykl Adama Wajraka, dziennikarza i autora książek specjalizującego się w tematyce przyrodniczej i ekologicznej. W poszczególnych odcinkach opowiada on o niezwykłych, mało znanych, a jakże ciekawych zwyczajach różnych zwierząt. Bohaterowie pierwszego odcinka to pluszcze, które autor cyklu określa mianem ptaków ekstremalnych. Choć nie przypominają kaczek, potrafią nurkować w rwących, lodowatych potokach. Gdyby człowiek miał wskoczyć do takiej wody, musiałby być wyposażony w specjalny kombinezon. Adam Wajrak rusza tropem pluszczy w Tatry, by odnaleźć gniazdo tych ptaków zawieszone na stromych skałach gdzieś nad potokiem. Za pomocą specjalnych kamer chce też zobaczyć, co pluszcze robią pod wodą. Tu czeka go niespodzianka. Okazuje się, że ten mały ptaszek zachowuje się niczym pingwin. Ale nie to stanowi największe zaskoczenie. W przykładnej i troskliwej rodzince pluszczy dochodzi do prawdziwego dramatu o podłożu miłosnym. 06:00 WETERYNARZE Z SERCEM - /90/ Reality show, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska W Okresowym Ośrodku Rehabilitacji Dzikich Zwierząt Jelonki od 2003 roku ratunek znalazło kilka tysięcy zwierząt. Podczas naszej wizyty spotykamy lisy wszelkiej maści oraz kuny leśne i domowe. Schronisko Pegasus to miejsce, w którym ratuje się konie przed katorżniczą pracą, zaniedbaniem i śmiercią. Poznajemy Taja, który przechodzi niestandardową kurację - zabieg leczenia medycznymi pijawkami. A w kąciku adopcyjnym sunia ze szczeniakami, które urodziła w lesie. Jeden człowiek ją skrzywdził, drugi wraz z dziećmi uratował. Może ktoś da jej kochający dom? A może ktoś przyjmie pod swój dach dobrze wychowane przez nią dzieci? 06:35 DZIEŃ Z ŻYCIA ZIEMI - ODC. 1 WSCHÓD (A DAY IN THE LIFE OF EARTH) Serial dokumentalny, 46 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Matthew Dyas Dwuczęściowa seria dokumentalna. Jeśli zakładasz, że Ziemia potrzebuje milionów lat, aby się zmienić, czeka cię niespodzianka. Ten film przedstawia najnowsze badania naukowe, które pokazują, jak bardzo nasza planeta może się zmienić w ciągu jednego dnia. Co minutę tworzone jest nowe terytorium; co godzinę z kosmosu przybywają tony skał; zanim pójdziesz spać, chmura pyłu znad Sahary zapłodni Amazonkę. Podczas gdy to wszystko się działo, biegun północny przesunął się o prawie 150 metrów. Każdego dnia budzisz się na zupełnie innej planecie. Odc. 1 - "Wschód". Naukowcy pokażą nam, jak przebiegają zmiany... z godziny na godzinę. Zmiany, dzięki którym Ziemia jest naszym domem. Zmiany, które dają nam grunt pod nogami, pożywienie oraz powietrze. Zmiany, dzięki którym każdego ranka wstaje nowy świt, nowy dzień i nowy świat. A to dopiero połowa dnia z życia Ziemi. 07:30 WALIA - DZIKA KRAINA - ODC. 2 WYZWANIA WIOSNY (WALES: LAND OF THE WILD EP 2. THE TRIALS OF SPRING) Serial dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Adrian Seymur Seria dokumentalna (4 odcinki) o dzikich ekosystemach Walii na przestrzeni dwunastu miesięcy w roku. Każdy odcinek to opowieść o najbardziej dramatycznych momentach jednej z czterech pór roku. Narodziny i regeneracja po zimie w wiosennych miesiącach, dorastanie i budowanie nowego życia przez lato, przygotowywanie się do zmian jesienią, aż po nastanie i przetrwanie zimy. Będziemy się przyglądać niektórym z najbardziej niezwykłych i charyzmatycznych zwierząt Walii. Odc. 2 - "Wyzwania wiosny". Późna wiosna. Słońce wreszcie zaczęło ogrzewać ziemię. W Walii to najpiękniejsza pora roku. Cały kraj wprost wybucha nowym życiem. Dla zwierząt powinien to być początek radosnych dni, ale rosnące potomstwo będzie się domagać coraz więcej pokarmu i drapieżniki wyruszą na żer. Dla wielu zwierząt będzie to najważniejszy czas w roku. U zachodniego brzegu Pembrokeshire leżą wyspy Skomer i Skokholm. Na Skokholmie wiosna okryła ziemię kobiercem różowych zawciągów i białych lepnic. W tej porze roku w wodach wokół Skokholmu roi się wprost od małych ryb. Górskie potoki Walii zasilają największe brytyjskie rzeki. 08:30 W BLASKU GWIAZD (IN THE STARLIGHT) Film dokumentalny, 49 min, Francja, 2019 Reżyseria: Mathieu Le Lay Zanim Paul Zizka został fotografem, uwielbiał otwartą przestrzeń. Jego pierwszy kontakt z górami Kanady zrodził zamiłowanie do fotografii. Zachwycony ich potęgą, raptem zaczął dostrzegać piękno swojego otoczenia na nowo. Postanowił od tamtej pory wyrażać swoją więź z dzikimi krajobrazami najodleglejszych miejsc na Ziemi za pomocą fotografii. Jego zdjęcia są natychmiast rozpoznawalne. Obiegły cały świat i zostały opublikowane w czołowych magazynach fotograficznych. Praca Paula często wiąże się z wyprawami na odludzie. Żyje przygodami i wciąż stawia sobie nowe wyzwania, aby dotrzeć jak najbliżej swoich celów. Noc ujawnia głębszy aspekt fotografii Paula. W ramach serii nocnych zdjęć uchwycił ulotny czar rozgwieżdżonych niebios podziwianych z czterech krańców świata. Przyroda wciąż oferuje Paulowi nowe wyzwania. Jego zamiłowanie do fotografii i chęć doskonalenia warsztatu stale zapisują kolejne karty w jego historii. Film został nakręcony w 4K. To podróż do świata pełnego gwiazd. Nieustające pragnienie zachwytu skłania Paula do podróżowania po świecie w pogoni za gwiazdami i zorzą. Każda wyprawa przynosi nowe odkrycia i chwile spędzone w zawieszeniu, pomiędzy niebem i ziemią. 09:25 FASCYNUJĄCE MIEJSCA - FASCYNUJĄCY MADAGASKAR - LASY PÓŁNOCY (FASCINATING MADAGASCAR - THE FORESTS OF THE NORTHEAST) Cykl dokumentalny, 14 min, Niemcy, 2014 Reżyseria: Steffen Sailer, Annette Scheurich Przyjrzymy się z bliska bujnym lasom Madagaskaru - państwa wyspiarskiego położonego w zachodniej części Oceanu Indyjskiego, u południowo - wschodnich wybrzeży Afryki. Madagaskar - rajska wyspa na Oceanie Indyjskim z niepowtarzalnym krajobrazem przyrody i mieszkańcami kochającymi zabawę. Wyspa leży 500 km od wybrzeży Afryki. To czwarta co do wielkości wyspa na Ziemi, odseparowana od reszty świata od 90 milionów lat. Półwysep Masoala w północno - wschodniej części kraju to jeden z najbogatszych w gatunki regionów na świecie. Największym miastem w regionie jest Maroantsetra z 22 tysiącami mieszkańców. To główne centrum wymiany handlowej rozmaitych towarów i punkt tranzytowy dla egzotycznych przypraw uprawianych na wyspie. Park narodowy na Półwyspie Masoala jest największym rezerwatem w północno - wschodnim Madagaskarze. Las dochodzi do oceanu. Las deszczowy Masoalas leży w regionie o jednym z największych opadów na świecie. Każdego roku spada 4 tysiące litrów deszczu na metr kwadratowy. Północno - wschodni region Madagaskaru zachował sporo dziewiczej przyrody. Jednak tylko wtedy, gdy pokolenia Malgaszy dalej będą szanować przyrodę, fascynujące dziedzictwo naturalne Madagaskaru ma przyszłość. 09:45 PODRÓŻE DO UKRYTYCH ŚWIATÓW - ODC. 2 DOLINA OMO (THE HIDDEN WORLDS EP. 2 THE OMO VALLEY) Serial dokumentalny, 41 min, Turcja, 2020 Reżyseria: Orcun Behram Seria dokumentalna (5 odcinków) o kilku tajemniczych i bardzo ciekawych miejscach na świecie. Obecnie języki i kultury szybko zanikają, ponieważ globalizacja ma coraz większy wpływ na wszystko. Poznamy różne historie życia, poprzez poetycki tekst i strukturę wizualną. Narratorami odcinków będą ludzie, którzy są punktem wyjścia tych historii. W takim okresie społeczności, które potrafią zachować swoje dziedzictwo kulturowe lub stworzyć własną kulturę, zyskały na atrakcyjności. Będziemy mieli okazję zobaczyć bogatą paletę wizualną i niezwykłe miejsca: Makoko w Nigerii; La Rinconada w Peru; Manilę stolicę Filipin; dolinę rzeki Omo w Etiopii; Dharavi w Bombaju. Odc. 2. Dolina rzeki Omo na południowym zachodzie Etiopii. Życie w tym miejscu od wieków uległo tylko niewielkim zmianom. To obszar o ogromnej bioróżnorodności, który odegrał ważną rolę w ludzkiej ewolucji. Uznaje się go za kolebkę cywilizacji. Biegnie przez niego rzeka Omo o długości 700.000 km. Mieszkają tu najbardziej tradycyjne plemiona Etiopii. Żyją one w oparciu o cykle zalewowe rzeki, użyźniające okoliczne gleby, co pozwala na prowadzenie upraw. To egzystencja nieznana w świecie zewnętrznym. Tu liczą się rytuały, przesądy i pamięć o przeszłości. Dolina Omo jest zróżnicowana kulturalnie. Mieszkają tu członkowie plemienia Karo oraz animalistyczni Mursi i Hamarowie. Jednak życie na tym suchym obszarze jest ciężkie, a tutejsze rytuały często są wyczerpujące. W dolinie przebywa około dwustu tysięcy osób, podzielonych na osiem głównych plemion. Języki, którymi się posługują są bardzo zróżnicowane, chociaż większość należy do rodziny języków omockich. 10:35 MISJA Film dokumentalny, 25 min, Polska, 1978 Scenariusz: Karol Bielecki, Stefan Wajcman Zdjęcia: Janusz Sztajkowski Filmowa opowieść o pracy polskich konserwatorów zabytków w republice Macedonii. Przedstawiono wkład polskich archeologów, architektów, historyków sztuki i konserwatorów zabytków w ratowanie bezcennych zabytków kultury tego regionu. Prace archeologiczno - konserwatorskie prowadzono: w mieście Prilep (dawna stolica Macedonii) - twierdza Markovi Kuli, w Debreszte - konserwacja ruin budowli sakralnej, Heraclea - pozostałości bazyliki wczesnochrześcijańskiej i amfiteatr antyczny, Ochryd - amfiteatr z II wieku p.n.e. Wizyta w pracowni snycerskiej w Ochrydzie. W filmie mowa także o współpracy polsko - jugosłowiańskiej przy wykopaliskach na górze Gaik w Radzikowie koło Czerwińska na Mazowszu. Archeologowie znaleźli eksponaty świadczące o tym, że było to miejsce odprawiania pogańskich obrzędów religijnych. 11:10 POLSKIE DZIEDZICTWO S.II - SEZON 2 ODC. 2 Magazyn historyczny, 28 min, Polska, 2022 Reżyseria: Maciej Kłobucki Scenariusz: Bartosz Kucharski, Tomasz Kępski, Kamil Szymański W drugim odcinku drugiej serii cyklu Polskie Dziedzictwo, Prowadzący - Stefan Tompson zabierze widzów w fascynującą, historyczną podróż śladami polskiego dziedzictwa po Kiejdanach i leżących w okolicy Szetejniach, czyli miejscu urodzenia noblisty Czesława Miłosza. Litewskie Kiejdany to jedno z głównych Radziwiłłowskich miast. To tu Januszowi marzyła się książęca korona u boku Szwecji i tu zerwał unię z Polską. Również w Kiejdanach, w krypcie Radziwiłłowskiego zboru znajdują się ponad czterystuletnie trumny z prochami między innymi Janusza Radziwiłła. Potężnego zamku usytuowanego w urokliwym parku niestety już nie ma, ale w mieście zachowało się wiele innych architektonicznych zabytków, które opowiadają historię tego miejsca. W XX wieku bywał tu Czesław Miłosz, bo w pobliżu jego ukochanej Issy był ich rodowy majątek, skąd noblista czerpał inspiracje. 11:45 OPUSZCZONE MIEJSCA - ODC. 2 SOWIECKIE CIENIE (FORSAKEN PLACES - GEHEIME WELTEN / SOVIET SHADOWS) Serial dokumentalny, 53 min, Niemcy, 2020 W tej 4 - odcinkowej serii zbudowane ze stali, zalane betonem lub wydobyte spod ziemi pomniki przełomowych momentów historii ożywają na nowo. Swoje osobiste wspomnienia o tych zapomnianych, ale często niedostępnych i groźnych miejscach przywołują związani z nimi świadkowie. Opowiadają o klęskach żywiołowych, wojnach lub wielkich katastrofach, które odcisnęły piętno na tych zabytkach, a także na ludziach mieszkających czy pracujących w ich pobliżu. W czterech odcinkach widzowie poznają dwanaście takich "zaginionych miejsc" - to bazy wojskowe, pokazowe budynki epoki, turystyczne raje i szpitale. 12:50 FILM DLA STASIA Film dokumentalny, 53 min, Polska, 2015 Reżyseria: Monika Meleń Film dla małego Stasia nagrywa amatorską kamerą dorosły Stanisław. Długo i cierpliwie tłumaczy dziecku, co jest w życiu ważne, a także jak sobie radzić z najprostszymi czynnościami, które małemu Stasiowi mogą sprawiać trudność. Uczy go siły, pokazuje jak mimo wszystko cieszyć się życiem i brać z niego tyle, ile się zamarzy. Duży Stanisław to artysta, malowanie obrazów jest jego pracą i pasją, którą także stara się zarazić małego Stasia. Są przyjaciółmi, choć dzieli ich spora różnica wieku. Obaj mają ułomność, która z pozoru powinna im utrudniać normalne życie, a jednak każdego dnia udowadniają sobie i światu, że jeśli się naprawdę chce, można osiągnąć wszystko. To film o sile przyjaźni i radości życia. 13:50 DZIEŃ Z ŻYCIA ZIEMI - ODC. 2 ZACHÓD (A DAY IN THE LIFE OF EARTH) Serial dokumentalny, 48 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Matthew Dyas Dwuczęściowa seria dokumentalna. Jeśli zakładasz, że Ziemia potrzebuje milionów lat, aby się zmienić, czeka cię niespodzianka. Ten film przedstawia najnowsze badania naukowe, które pokazują, jak bardzo nasza planeta może się zmienić w ciągu jednego dnia. Co minutę tworzone jest nowe terytorium; co godzinę z kosmosu przybywają tony skał; zanim pójdziesz spać, chmura pyłu znad Sahary zapłodni Amazonkę. Podczas gdy to wszystko się działo, biegun północny przesunął się o prawie 150 metrów. Każdego dnia budzisz się na zupełnie innej planecie. Odc. 2 Zachód. Nie ma dnia, żeby w życiu na Ziemi nie zachodziły jakieś zmiany. A na ich obserwację nie ma miejsca lepszego niż tam, gdzie geologia styka się z biologią; w procesie erozji. Z sekundy na sekundę i dzień w dzień. Minerały i składniki odżywcze krążą po świecie z prądem rzek. Zooplankton odżywia się nocą. Zjada tyle, ile sam waży. W jeden dzień podwaja swoją masę. Zmiany zachodzą pod naszymi nogami, jak również na niebie. 14:50 WALIA - DZIKA KRAINA - ODC. 3 NA GORĄCO (WALES: LAND OF THE WILD EP. 3 THE HEAT IS ON) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Adrian Seymur Seria dokumentalna (4 odcinki) o dzikich ekosystemach Walii na przestrzeni dwunastu miesięcy w roku. Każdy odcinek to opowieść o najbardziej dramatycznych momentach jednej z czterech pór roku. Narodziny i regeneracja po zimie w wiosennych miesiącach, dorastanie i budowanie nowego życia przez lato, przygotowywanie się do zmian jesienią, aż po nastanie i przetrwanie zimy. Będziemy się przyglądać niektórym z najbardziej niezwykłych i charyzmatycznych zwierząt Walii. Odc. 3 - "Na gorąco". Nastał czerwiec. Temperatura stale rośnie. W Walii zaczyna się być może najgorętsze i najsuchsze lato w tym pokoleniu. Cały kraj praży się na słońcu. To powinien być czas szczodrobliwości przyrody, ale walijską faunę czeka ciężka przeprawa. W tym czasie skrajności mniejsze i mniej pospolite gatunki mają okazję zabłysnąć. Północna Walia. Na plaży Gronant, o rzut kamieniem od Prestatyn, szukają orzeźwienia wymęczeni skwarem urlopowicze. Są tu również goście, którzy przybyli z odleglejszych terenów. Rybitwy białoczelne. Przyleciały tu aż z zachodniej Afryki - na lęgi. Linia brzegowa Walii charakteryzuje się pięknem i zróżnicowaniem. To jedyny na świecie kraj, w którym nadmorska droga ciągnie się przez całą jego długość. I znaleźć tu można niezwykłe bogaty świat zwierząt. 15:50 GDY MORZE ZAGRAŻA MIASTOM (WHEN OCEANS THREATEN CITIES / QUAND LA MER MENACE LES VILLES) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2022 Reżyseria: Laurence Thiriat Film dokumentalny o miastach, które są położone na wybrzeżach i przez to narażone bardziej niż inne na huragany, burze, nawałnice i powodzie. Zagraża im również sól i erozja. Ze względów strategicznych największe miasta świata leżą w strefie przybrzeżnej. Woda stanowi bezpośrednie zagrożenie dla blisko ośmiuset milionów ich mieszkańców. Wybraliśmy trzy symboliczne miasta na trzech różnych kontynentach: Nowy Jork, Rotterdam i Singapur. Miasta, z których każde boryka się z wyjątkowymi problemami i musi zrewidować swoje relacje z wodą, aby przetrwać na dłuższą metę. Za 50 lat wszystkie bariery przeciwprzepięciowe na świecie przestaną działać. Najlepsi eksperci toczą prawdziwy wyścig z czasem z żywiołami. Czy konieczne będzie zamknięcie zatoki nowojorskiej? A może Morze Północne, by chronić wybrzeże Atlantyku? Jakie rozwiązania pozostaną wówczas dla miast nadmorskich? Czy rozwiązaniem byłoby poruszanie się po wodzie? Pomimo armii badaczy i naukowców, zmobilizowanych w różnych częściach świata, walka z wodą pozostaje nierówna w różnych krajach. Nasi przodkowie osiadali nad brzegami oceanów, by budować tam miasta. W 2050 roku aż sto czterdzieści milionów ludzi na całym świecie doświadczy losu klimatycznych uchodźców. Ludzkość staje w obliczu nieodwracalnych zmian. Od tego, jak sobie z nimi poradzi, zależy jej przetrwanie. 16:55 PODRÓŻE DO UKRYTYCH ŚWIATÓW - ODC. 3 LA RINCONADA (THE HIDDEN WORLDS EP. 3 LA RINCONADA) Serial dokumentalny, 45 min, Turcja, 2020 Reżyseria: Orcun Behram Seria dokumentalna (5 odcinków) o kilku tajemniczych i bardzo ciekawych miejscach na świecie. Obecnie języki i kultury szybko zanikają, ponieważ globalizacja ma coraz większy wpływ na wszystko. Poznamy różne historie życia, poprzez poetycki tekst i strukturę wizualną. Narratorami odcinków będą ludzie, którzy są punktem wyjścia tych historii. W takim okresie społeczności, które potrafią zachować swoje dziedzictwo kulturowe lub stworzyć własną kulturę, zyskały na atrakcyjności. Będziemy mieli okazję zobaczyć bogatą paletę wizualną i niezwykłe miejsca: Makoko w Nigerii; La Rinconada w Peru; Manilę stolicę Filipin; dolinę rzeki Omo w Etiopii; Dharavi w Bombaju. Odc. 3 - "La Rinconada". Ten slums jest położony wysoko w peruwiańskich Andach, gdzie temperatura jest niska, a powietrze rzadkie. Ta zbieranina chat z blachy i targowisk na stokach góry Anaena to najwyżej położona ludzka osada na świecie. Nad miastem góruje niesamowity lodowiec, zwany La Bella Durmiente, czyli Śpiącą Królewną. Miasto na szczycie świata opanowała gorączka złota. Górnicy przybywają tu z dalekich stron, nie zważając na chorobę wysokościową, biedę, przemoc i ciężką pracę. Liczą na zdobycie bogactw w tutejszych kopalniach. Tylko najtwardsi przetrwają wśród tutejszej rzadkiej atmosfery. Na wzgórzu nad La Rinconadą lokalny szaman, Segundino Coquena, przygotowuje dary dla bóstwa, które - jak sądzi - włada tym pasmem i ukrytym w nim złotem. Ci górnicy wierzą, że ofiara z pieniędzy i figurek dla bożka zwanego Awichita zapewni im powodzenie. La Rinconada to najwyżej położone miasto na świecie. Nie ma drugiego takiego miejsca. 17:50 OPUSZCZONE MIEJSCA - ODC. 3 STRACONE IMPERIUM (FORSAKEN PLACES - GEHEIME WELTEN / VERLORENES EMPIRE) Serial dokumentalny, 53 min, Niemcy, 2020 W tej 4 - odcinkowej serii zbudowane ze stali, zalane betonem lub wydobyte spod ziemi pomniki przełomowych momentów historii ożywają na nowo. Swoje osobiste wspomnienia o tych zapomnianych, ale często niedostępnych i groźnych miejscach przywołują związani z nimi świadkowie. Opowiadają o klęskach żywiołowych, wojnach lub wielkich katastrofach, które odcisnęły piętno na tych zabytkach, a także na ludziach mieszkających czy pracujących w ich pobliżu. W czterech odcinkach widzowie poznają dwanaście takich "zaginionych miejsc" - to bazy wojskowe, pokazowe budynki epoki, turystyczne raje i szpitale. 18:55 CLINT EASTWOOD - OSTATNI Z WIELKICH (CLINT EASTWOOD, LAST OF THE LEGENDS / CLINT EASTWOOD, LA DERNIÈRE DES LÉGENDES) Film dokumentalny, 51 min, Francja, 2018 Reżyseria: Aslak Lefevre, Joe Hume Film dokumentalny. Clint Eastwood to wszechświat sam w sobie. Jest mistrzem wyjątkowej, ultra spójnej filmografii, budowanej niczym szlagier jazzowych muzyków: instynktem, uczuciem, pragnieniem całkowitej wolności. Eastwood to być może ostatnia legenda hollywoodzkiego kina, solidny pomost między złotym wiekiem a nowoczesną erą, która nigdy nie była inspiracją jego bezkompromisowego kina. Jak ten drugorzędny aktor, który odniósł sukces w westernach wyprodukowanych w Europie, osiągnął rangę, którą cieszy się dzisiaj? 20:00 TRUCIZNY PUTINA - ODC. 3 WOJNA (POISON (S) 3. LA GUERRE) Cykl dokumentalny, 56 min, Francja, 2023 Reżyseria: Jennifer Deschamps Odc. 3 Od dwudziestu lat przypadki otruć kierują podejrzenia na Putina i Kreml. Rosjanie uczynili z trucizny strategiczną broń. Każda z tych afer jest jak próba sił między Zachodem a Rosją. Wojna o wpływy i terytoria, bitwy finansowe i energetyczne. Każda afera związana z otruciem odkrywa kulisy rozgrywek, będących pokłosiem zimnej wojny, i objaśnia to, co dzieje się od chwili rozpoczęcia konfliktu Rosji z Ukrainą. Upływały lata, a Putin stawał się coraz bardziej zuchwały i bezkarny. Zabijał swoich wrogów, gdzie tylko chciał, nie ponosząc za to żadnej odpowiedzialności. Konflikt trwa. Nie widać jego końca. 21:15 CHINY PRZEJMUJĄ ŚWIAT (CHINA'S WORLD TAKEOVER / OPA SUR LE MONDE) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2020 Reżyseria: Walid Berrissoul Pekin, 1 października 2019 - go roku. Największa defilada wojskowa w historii Chin. Pokaz siły i starannie wyreżyserowane widowisko. Reżim komunistyczny, w duchu najlepszych radzieckich tradycji, świętuje z okazji 70 - lecia ChRL. Pekin rozciąga swe macki na cały świat. Dzięki ogromnym inwestycjom ten kraj chce się stać wiodącym supermocarstwem na świecie, wyprzedzając Europę, a nawet Stany Zjednoczone. W Chinach dwie aplikacje pozwalają na zakupy, opłatę rachunków, wynajęcie samochodu albo rezerwację podróży. WeChat firmy Tencent oraz Alipay, filia firmy Alibaba. Pod życzliwym kierownictwem dwóch cyfrowych gigantów stworzonych w Chinach, wszystko wydaje się niezwykle łatwo dostępne. Punktualność, dziesięciogodzinny dzień pracy sześć dni w tygodniu za 70 euro miesięcznie. Amerykański klient, chiński producent, etiopski pracownik. Dzięki Chinom Etiopia odzyskała dostęp do morza. Zbudowano nową stację i uruchomiono linię kolejową, łączącą Addis Abebę z portem Dżibuti nad Morzem Czerwonym. Kontrola półtora miliarda obywateli, a przede wszystkim dominująca globalna technika - w ciągu dziesięciu lat. Pekin dokonuje ogromnych inwestycji w sztuczną inteligencję. W Szanghaju dziesiątki firm takich stoją na pierwszej linii w globalnej batalii. Władze Hong Kongu, zbliżone do Pekinu, pozostają nieugięte, protestujący zaś radykalizują się coraz bardziej. W 2047 - mym roku Chiny przejmą całkowitą kontrolę nad Hong Kongiem. W obliczu zagrażającego imperium i niepewnego porządku świata, mieszkańcy Hong Kongu apelują do Zachodu o pomoc. Trzydzieści lat po upadku Muru Berlińskiego Zachód stawiał na upadek komunizmu w Chinach. Czy historia się odwróciła? 22:20 HUGO Film dokumentalny, 56 min, Polska, 2017 Reżyseria: Wojciech Klimala Scenariusz: Mateusz Wajda, Wojciech Klimala Bohater dokumentu, Zdzisław Misiak, lat 70, dla przyjaciół Dzidek, emerytowany król wesołych miasteczek od dwóch i pół roku wraz z 7 - letnim wnukiem Hugo Huangiem żyje na terenie byłego lunaparku, w jednym z pozostałych po biznesie barakowozów. Ponad wszystko stawiają wzajemną relację i pamięć po przedwcześnie zmarłej Olimpii Misiak, matce Hugona, córce Dzidka. Z upływem czasu wnuk coraz bardziej współtworzy tożsamość dziadka, dla którego wychowanie podopiecznego staje się osobistym wyzwaniem i próbą rekonstrukcji rozbitej przez losy rodziny Misiaków. Nad ich relacją ciąży nierozwiązana kwestia praw rodzicielskich odsiadującego w Hiszpanii wyrok więzienia biologicznego ojca Yiong Huanga. 17 października 2015 roku chiński tata Hugona wychodzi z więzienia i za jego sprawą rozstrzygną się losy bohaterów. 23:30 JERSEY WAY - JAK TO W JERSEY - ODC. 3 KONTRATAK (JERSEY WAY: INSIDE THE ISLAND'S SCANDALS EP. 3 LA CONTRE - ATTAQUE) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2022 Reżyseria: Antoine Guerre, Dominique Baumard Odcinek 3 - "Kontratak". Graham Power nie powstrzymał Lennego Harpera, kiedy należało to zrobić. Było to jego obowiązkiem jako szefa policji. Jego obowiązkiem jako szefa Lennego Harpera. Obydwaj nie wywiązali się ze swoich obowiązków. Zaniedbali je. Zawiedli i ofiary i mieszkańców Jersey. W Haut de la Garenne nie znaleziono zakopanych ciał. Nie ma także dowodów kryminalistycznych wiążących te znaleziska ze śledztwem w sprawie wykorzystywania dzieci. 00:35 DWA ŚWIATY Film dokumentalny, 51 min, Polska, 2015 Reżyseria: Maciej Adamek Scenariusz: Maciej Adamek Bohaterką filmu jest 10 - letnia Laura, córka głuchoniemych rodziców. Dziewczynka w odróżnieniu od nich słyszy i mówi. To film o zbyt wczesnym wkraczaniu w dorosłe życie. Laura musi pomagać głuchoniemym rodzicom w wielu sprawach, w których zazwyczaj dzieci w jej wieku nie uczestniczą. Od urodzenia żyje w dwóch światach - w świecie ciszy, który panuje w jej domu, i w świecie osób słyszących - poza domem. Rodzice Laury urodzili się głuchoniemi, nigdy nie mówili i nigdy nie słyszeli. Co dziwniejsze w ich rodzinach wszyscy mówią i słyszą. Aneta - mama Laury - jest głuchoniema z niewiadomych powodów, a Adam - ojciec Laury - po urodzeniu zachorował na ospę. Poznali się na jednej z wycieczek organizowanych przez związek głuchoniemych i szybko pobrali się. Po ślubie zamieszkali z rodzicami Adama na wsi. Kiedy oni wkrótce zmarli, młodzi małżonkowie zostali sami na gospodarce. Dość długo nie mogli się zdecydować na dziecko, bo obawiali się, że też będzie głuchonieme. Tak dzieje się w wielu przypadkach. Laura urodziła się zdrowa. Kiedy córka była mała, rodzice przywiązywali jej sznurek do ręki, w ten sposób wiedzieli, że dziecko płacze lub czegoś potrzebuje. Laura nauczyła się, że może pociągnąć za sznurek, a wtedy rodzice przyjdą. W domu cały czas był włączony telewizor, żeby dziewczynka uczyła się mówić. Dość szybko rodzice zaczęli uczyć ją także języka migowego. W wieku 10 lat Laura perfekcyjnie posługuję się językiem migowym, ale też świetnie mówi i pisze. Dzięki temu jest oknem na świat rodziców. Bez niej ich funkcjonowanie w świecie ludzi słyszących wydaje się praktycznie niemożliwe. Film pokazuje, jak Laura porusza się w obu światach: osób słyszących i głuchoniemych. Konieczność pomagania rodzicom spowodowała, że dziesięciolatka jest o wiele bardziej dojrzała niż jej rówieśnicy. 01:40 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - MROCZNA TAJEMNICA LASU. ODC. 257 Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski Lektor: Artur Kalicki Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. W programie podejmowane są zatarte, zagubione, zakłamane wątki polskiej historii. Autor poszukuje odpowiedzi na pytania o naszą wspólną przeszłość. Okazuje się, że wiele odpowiedzi leży w rodzinnych archiwach, zdjęciach, dokumentach i wspomnieniach ludzi. Program mobilizuje do poszukiwań lokalne środowiska miłośników historii, których nie brakuje w żadnym zakątku kraju. 02:10 EUFORIA Film dokumentalny, 16 min, Polska, 2018 Reżyseria: Natalia Pietsch Bohaterką dokumentu jest doświadczona hodowczyni psów, która wprowadza młodą dziewczynę w świat wystaw psów rasowych. Kobiety próbują się zaprzyjaźnić, pomimo panującej w tym środowisku bezwzględnej rywalizacji. Pierwszy dokument, Studio Munka. 02:40 MARIAN DZIĘDZIEL - AKTOR ODNALEZIONY Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2012 Reżyseria: Marta Węgiel Scenariusz: Marta Węgiel Wykonawcy: Marian Dziędziel, Franciszek Pieczka, Wojtek Smarzowski, Kazimierz Kutz, Dariusz Jabłoński, Rafael Lewandowski, Krzysztof Krauze, Jerzy Trela, Jerzy Domaradzki, Zygmunt Konieczny, Jerzy Fedorowicz, Mikołaj Grabowski Zdjęcia: Roman Piotrowski Muzyka: Jan Kanty Pawluśkiewicz Film dokumentalny o Marianie Dziędzielu - aktorze teatralnym i filmowym. W świadomości wielu widzów bohater dokumentu narodził się aktorsko w kreacji Wiesława Wojnara, bogatego ogrodnika z podkarpackiej wsi z "Wesela" w reżyserii Wojciecha Smarzowskiego. Potem zaistniał jako Dziabas w "Domu złym", Adam Kościejny w "Winie truskawkowym" Dariusza Jabłońskiego, Zygmunt Kowal w "Krecie" w reżyserii Rafaela Lewandowskiego. A przecież Marian Dziędziel mógł się poszczycić bogatą filmografię już dużo wcześniej. Chłopak ze Śląska egzamin do szkoły teatralnej zdał dzięki oryginalnej interpretacji poezji Mickiewicza, filmowo debiutował w latach 60. , w serialu "Stawka większa niż życie", potem występował w filmach śląskich Kazimierza Kutza i jego spektaklach teatralnych. Zaistniał też w znanych krakowskich kabaretach, m.in. w Piwnicy pod Baranami, miał swój benefis na antenie Telewizji Kraków. W dokumencie Marian Dziędziel opowiada o sobie i innych, o metafizycznych spotkaniach i decyzjach, o najważniejszych rolach, o przeszłości i spojrzeniu w przyszłość. Mówią o nim także koledzy i przyjaciele - z humorem i na poważnie. Ilustracją są fragmenty najważniejszych kreacji artystycznych tego wybitnego aktora i zarazem skromnego człowieka.