TVP Kultura Czwartek, 09.05.2024 08:40 UKRAIŃSKA CZYTANKA - ŁARYSA DENYSENKO (UKRAIŃSKA CZYTANKA) Magazyn literacki, 8 min, Czechy/Polska, 2016 Cykl "Ukraińska czytanka" przedstawi 16 współczesnych ukraińskich autorów, którzy w lipcu 2015 roku uczestniczyli w festiwalu Miesiąc spotkań autorskich. Miesiąc spotkań autorskich to największy festiwal literacki w Europie Środkowej, który do Czech (Polski, Słowacji i na Ukrainę) co roku zaprasza autorów literatury z innego kraju (gość honorowy festiwalu). Jest to telewizyjna antologia ukraińskich autorów, która oczyma czeskich, słowackich i polskich dokumentalistów zobrazowała nie tylko konkretnego autora i jego dzieła, ale też mapę danej literatury. 09:05 JAN SERCE - ODC. 5/10 - ZGRYZOTY Serial obyczajowy TVP, 65 min, Polska, 1981 Reżyseria: Radosław Piwowarski Scenariusz: Zbigniew Kamiński, Radosław Piwowarski Zdjęcia: Ryszard Jaworski Muzyka: Seweryn Krajewski Aktorzy: Kazimierz Kaczor, Ewa Szykulska, Stanisław Brudny, Marian Kociniak, Wiesław Michnikowski, Adam Probosz, Jerzy Gajewski, Michał Zabłocki, Jadwiga Kuryluk, Jan Himilsbach, Włodzimierz Musiał, Czesław Nogacki Pan Julian, adorator matki Janka, doprowadza do jej spotkania z Danusią. Wybranka syna przypada starszej pani do gustu. Wydaje się, że Janek wreszcie znalazł trwałe szczęście. Ale wtedy - nagle, po dziesięciu latach - pojawia się mąż Danusi. Mały, smutny, przegrany człowieczek chciałby zajmować się synem - największym i jedynym skarbem, jaki mu pozostał. Życie we trójkę staje się nie do wytrzymania. Doceniając ojcowskie prawa pana Uliasza, Janek pakuje manatki i wraca do mamy. 10:20 BŁĘKITNA NUTA (LA NOTE BLEUE / BLUE NOTE) Dramat, 126 min, Francja/Niemcy, 1990 Reżyseria: Andrzej Żuławski Scenariusz: Andrzej Żuławski Zdjęcia: Andrzej J. Jaroszewicz Muzyka: Fryderyk Chopin Aktorzy: Sophie Marceau, Roman Wilhelmi, Marie-France Pisier, Janusz Olejniczak Film ukazuje 36 godzin z życia Chopina, które kompozytor spędza w Nohant. W tym ostatnim dniu miłość Chopina i George Sand kończy się, a wraz z nią kończy się twórczość kompozytora, który na parę lat przed śmiercią umieścił na papierze ostatnią nutę. Tę właśnie George Sand nazwała "La note bleue". (filmpolski.pl) 12:45 RZECZ POLSKA S.I - WIESZAK SEVEN TOMKA RYGALIKA Cykl dokumentalny, 11 min, Polska, 2018 Reżyseria: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Muzyka: Bartosz Kruczyński Wykonawcy: Marek Sosenko, Stanisław Lenartowicz W odcinku wieszak Seven Tomka Rygalika. Wieszak, który swoją nazwę zawdzięcza siedmiu elementom, z których się składa, jak i charakterystycznemu kształtowi. O przedmiocie opowiada sam projektant, podejmując ciekawy wątek etyki w projektowaniu. Można również zobaczyć proces produkcji przedmiotu w firmie Profim. 13:10 KTÓRĘDY PO SZTUKĘ - PIOTR MICHAŁOWSKI Magazyn, 5 min, Polska, 2019 Reżyseria: Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks Wykonawcy: Agata Jabłońska "Somosierra" to jeden z najsłynniejszych obrazów wybitnego przedstawiciela romantyzmu Piotra Michałowskiego. Przedstawia on zakończoną sukcesem bitwę, która odbyła się podczas kampanii napoleońskich, w drodze na Madryt i zakończyła się zwycięstwem w listopadzie 1808 roku. Trzeci szwadron polskich szwoleżerów, prowadzony przez płk. Jana Leona Kozietulskiego, przeprowadził brawurową szarżę i zdobył wąwóz Somosierra. Droga na Madryt stała otworem. Jeden z uczestników kampanii wspominał szarżę w wąwozie jako nieustanne pięcie się w górę. Dynamiczną i niezwykle ekspresyjną kompozycję świetnie ilustrują te słowa. O obrazie opowie Agata Jabłońska. 13:30 ŚWIAT MYŚLI (THE WORLD OF THINKING) Film dokumentalny, 67 min, Niderlandy (Holandia), 2019 Reżyseria: Thomas Blom, Misha Wessel Scenariusz: Thomas Blom, Misha Wessel Institute for Advanced Study (IAS) w Princeton w stanie New Jersey to naukowe sanktuarium skupione na głębokiej refleksji i badaniu granic ludzkiej wiedzy. Jest domem akademickim Alberta Einsteina, J. Roberta Oppenheimera i Johna von Neumanna. Od momentu powstania w 1930 r. IAS wydało 33 laureatów Nagrody Nobla i 42 medalistów dziedzinowych. Do IAS się nie zgłasza, zostaje się zaproszonym. W Instytucie nie ma programów studiów ani zaplecza eksperymentalnego. Wydział nie prowadzi zajęć. Nikt, kto jest w IAS, nie jest zobowiązany do robienia czegokolwiek, czego sam nie chce. Celem pobytu w IAS jest wyobrażenie sobie i odkrycie czegoś, co nie istnieje oraz dostarczenie naukowego dowodu. Dokument śledzi kroki czterech wykładowców i doktorów IAS, którzy głowią się nad rozwiązywaniem problemów, które mogą zmienić sposób, w jaki rozumiemy dzisiejszy świat. Czas i koncentracja są podstawowymi czynnikami niezbędnymi do pogłębionego procesu myślenia, a gra ze świadomością jest często kluczowym czynnikiem przy przesuwaniu granic ludzkiej wiedzy. 14:55 ALICJA W MIASTACH (ALICE IN DEN STADTEN / ALICE IN THE CITES) Dramat, 108 min, Niemcy, 1974 Reżyseria: Wim Wenders Scenariusz: Wim Wenders Aktorzy: Rudiger Vogler, Yella Rottlander, Lisa Kreuzer, Edda Kochl Dziennikarz Philip Winter nieoczekiwanie musi się zająć dziewięcioletnią córką przypadkowo poznanej na lotnisku kobiety, wskutek czego zaczyna rozumieć, czym jest odpowiedzialność za drugą osobę. 17:00 JAN SERCE - ODC. 6/10 - CHŁOPAKI Serial obyczajowy TVP, 64 min, Polska, 1981 Reżyseria: Radosław Piwowarski Scenariusz: Radosław Piwowarski, Zbigniew Kamiński Zdjęcia: Witold Adamek Muzyka: Seweryn Krajewski Aktorzy: Kazimierz Kaczor, Jadwiga Kuryluk, Władysław Kowalski, Wiktor Zborowski, Joanna Pacuła, Marian Kociniak, Aleksander Kalinowski, Anna Nehrebecka, Jan Himilsbach, Czesław Nogacki, Włodzimierz Musiał Janek i Piotr postanawiają założyć drużynę piłkarską. Chcą wziąć udział w turnieju dla oldboyów. Wspólnie z czterema przyjaciółmi z lat szkolnych rozpoczynają treningi. Traktują te zajęcia bardzo poważnie, znajdując w zabawie sposób ucieczki od codziennych kłopotów. Tymczasem Piotr musi na jakiś czas wyjechać razem z żoną. Pod opieką Janka pozostawia 17-letnią, śliczną siostrzenicę. Gabi przyjechała do Warszawy, by zdawać na studia i postanawia zdobyć "wujka" Janka. Ten nie zwraca na nią uwagi, ale nieoczekiwana scena zazdrości, jaką urządza dziewczyna, uświadamia mu, że Gabi nie jest już dzieckiem, lecz atrakcyjną kobietą. 18:20 TAMTE LATA, TAMTE DNI - JOANNA ŻÓŁKOWSKA Magazyn, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Marta Perchuć - Burzyńska, Joanna Makowska Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Spotykają się w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie i budzą w nich sentyment. Dzisiaj gościć będziemy w domu aktorki, Joanny Żółkowskiej. 21:10 CZWARTKOWY KLUB FILMOWY - BELLE (BELLE: RYU TO SOBAKASU NO HIME) Film animowany, 116 min, Japonia, 2021 Reżyseria: Mamoru Hosoda Scenariusz: Mamoru Hosoda Pełnometrażowy film animowany. "Belle" to historia wrażliwej Suzu, która wraz ze swoim ojcem mieszka w japońskim mieście Kochi. Dziewczyna w młodym wieku straciła mamę i porzuciła przez to ukochany śpiew, który przywoływał zbyt wiele bolesnych wspomnień. Miejscem, w którym jej smutki znajdują ujście, okazuje się być wirtualna rzeczywistość U. Tam, pod pseudonimem Belle, dziewczyna zdobywa się na to, żeby ponownie zaśpiewać. Społeczność U natychmiast uznaje ją za fenomen i największą muzyczną gwiazdę. Kiedy jeden z jej koncertów zostaje zakłócony przez budzącą postrach Bestię, Belle chce za wszelką cenę odkryć prawdziwą tożsamość tej tajemniczej i intrygującej istoty. (opis dystrybutora) 23:25 OFICEROWIE - ODC. 10/13 - NIEZNANI SPRAWCY Serial kryminalny TVP, 44 min, Polska, 2006 Reżyseria: Maciej Dejczer Scenariusz: Wojciech Tomczyk Aktorzy: Borys Szyc, Magdalena Różczka, Katarzyna Cynke, Cezary Pazura, Kamil Maćkowiak, Wojciech Pszoniak, Jan Englert, Peter Lucas, Paweł Małaszyński Oficerowie CBŚ próbują odszukać niejakiego Kanibala, który uciekł z transportu wraz z Grandem. Ustalają ich wzajemne powiązania. Mond nakazuje Grandowi, żeby zniknął, ale Grand chce najpierw załatwić swoje porachunki z Kruszonem, na którym zamierza się zemścić za śmierć swojej siostry Malwiny. Później, dzięki pomocy Monda, ma zniknąć, zmieniwszy tożsamość. Pewnego wieczoru zaczaja się pod domem Alicji. Wie, że jest tam Kruszon. Dochodzi do strzelaniny i rozlewu krwi. Topor proponuje Ali i Kruszonowi 80 tysięcy zł za informację o miejscu pobytu Granda. Chce wziąć krwawy odwet za śmierć swojego jedynego syna, który zginął z rąk Wielgosza. Zenon Kaliński postanawia spotkać się z matką Ali. Tymczasem media ujawniają jego teczkę. Z informacji w niej zawartych wynika, że Kaliński, ojciec Alicji, był tajnym i świadomym współpracownikiem SB. Ala jest wstrząśnięta. Tymczasem Kosma oświadcza się jej i proponuje wspólny wyjazd do Ameryki. 00:25 NA WSCHÓD OD HOLLYWOOD - POGARDA (LE MEPRIS) Film obyczajowy, 81 min, Włochy/Francja, 1963 Reżyseria: Jean-Luc Godard Aktorzy: Brigitte Bardot, Michel Piccoli, Jack Palance, Fritz Lang Zdjęcia: Raoul Coutard Muzyka: Piero Piccioni Film z całą bezwzględnością obnaża brutalne prawa rządzące przemysłem filmowym, wedle których dzieło reżysera jest li tylko towarem na sprzedaż. Taką postawę reprezentuje producent (przedstawiciel wytwórni amerykańskiej, co po premierze wywołało głośne protesty zza oceanu). Jego antagonistą jest wielki reżyser kina europejskiego (Fritz Lang w roli samego siebie). Tytuł filmu wymownie określa stosunki panujące w tym mikroświecie. Wszechobecna pogarda staje się przyczyną izolacji i frustracji bohaterów, rodzi dramaty i konflikty prowadzące nieuchronnie do tragedii. Pogarda jest jednak również zadumą nad pięknem i potęgą kina, nad jego ciągle nowymi możliwościami, a przede wszystkim - dzięki postaci Langa - nad nieprzemijalnością tych wartości, które są jego niepodważalnym fundamentem. [Filmoteka Narodowa] 02:20 KINO NOCNE - BANDYTA (BANDYTA) Dramat sensacyjny, 88 min, Polska/Wielka Brytania/Francja/Niemcy, 1997 Reżyseria: Maciej Dejczer Scenariusz: Cezary Harasimowicz Zdjęcia: Marian Prokop, Artur Reinhart Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Til Schweiger, Polly Walker, John Hurt, Pete Postlethwaite, Ida Jabłońska, Bartek Pieniążek, Wojciech Brzeziński, Witold Wieliński, Rafał Walentynowicz, Jolanta Lothe "Bandyta" jeszcze przed swoją premierą stał się filmem głośnym. Po pierwsze został zrealizowany według scenariusza Cezarego Harasimowicza, który w 1994 roku otrzymał za swój tekst prestiżową nagrodę Hartley - Merrill, przyznawaną przez amerykańską Fundację Sundance. Wcześniej żadnemu Polakowi to się nie udało. Po drugie zaś za kamerą stanął Maciej Dejczer, laureat Felixa dla najlepszego filmu w kategorii młodych twórców za "300 mil do nieba". "Bandyta" miał być jego powrotem na duży ekran po siedmioletniej przerwie. Atmosferę podgrzewały jeszcze wieści o międzynarodowej obsadzie nowej produkcji autora "Dzieci śmieci". Wśród odtwórców głównych ról pojawiły się przecież gwiazdy tej miary co Pete Postlethwaite ("W imię ojca", "Orkiestra"), John Hurt ("Wrota niebios", "Ekspres o północy"), czy młody Niemiec Til Schweiger, który zrobił zawrotną karierę w swej ojczyźnie dzięki takim filmom jak "Der bewegte Mann" i "Manner pension". Jemu też przypadła ostatecznie rola tytułowa. W jednym z wywiadów dla polskiej prasy branżowej Schweiger mówił: "Już dawno żaden scenariusz nie zachwycił mnie i nie wzruszył tak, jak ten autorstwa Cezarego Harasimowicza. Odkąd przeczytałem historię bandyty, marzyłem, aby go zagrać. Poprosiłem o spotkanie z Maćkiem. Przegadaliśmy w Kolonii kilka godzin, powiedziałem mu, że jeśli nie pasuję do jego wyobrażeń o bohaterze "Bandyty", natychmiast się wycofam. Ale to nie było potrzebne. Nieczęsto zdarza się spotkać reżysera, który miałby tak magiczny wpływ na widzów. Naprawdę nie jest łatwo wycisnąć ze mnie łzy, a na"300 mil do nieba", podczas ostatniej sceny, kiedy ojciec prosi dzieci, by nie wracały, rozczuliłem się". Po długo oczekiwanej premierze "Bandyty" reakcje krytyki były jednak powściągliwe. Zarzucano reżyserowi brak konsekwencji, w wyniku której film okazał się nie do końca przekonującą hybrydą kina sensacyjnego i moralitetu. Zatrzymał się też na poziomie przyzwoitej rozrywki, choć miał zadatki na przejmujący dramat. Z drugiej wszakże strony dostrzeżono i walory "Bandyty": znakomite zdjęcia, piękną muzykę, reżyserską sprawność oraz bezbłędną grę, głównie Brytyjczyków. Film doceniło też jury XXII Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Cezary Harasimowicz otrzymał nagrodę za scenariusz; Michał Lorenc za muzykę; Piotr Knop, Aleksander Gołębiowski i Mariusz Kuczyński za dźwięk; zaś... Til Schweiger za pierwszoplanową rolę męską. Akcja "Bandyty" rozgrywa się na początku lat dziewięćdziesiątych. Brute - pół Anglik, pół Polak, ciemny typ i recydywista zostaje zesłany w ramach resocjalizacji do pracy w szpitalu dla sierot w Rumunii. Bliski kontakt z ciężko skrzywdzonymi przez los dziećmi staje się dla Brute'a początkiem wewnętrznej odnowy. Skażony przez zło nihilista odnajduje w sobie ciepło i wrażliwość na cierpienie innych. Wkrótce odkrywa, że wybrane dzieci są sprzedawane na Zachód. Uzyskane w ten sposób pieniądze rzekomo mają zapewnić godziwą egzystencję pozostałym pensjonariuszom szpitala. W rzeczywistości jednak służą znacznie mniej szlachetnym celom.