TVP Historia Sobota, 18.05.2024 Zmiany z dnia 01.05.2024 w stosunku do raportu z dnia 24.04.2024 (dodano pozycję programową) 06:05 LWÓW - MIASTO I LUDZIE NIEPODLEGŁEJ RZECZYPOSPOLITEJ - ODC. 4/9 Cykl reportaży, 18 min, Polska, 2018 Zdjęcia: TOMASZ SMYK W tym odcinku bohaterem jest muzyka. Odcinek zaczyna się od sceny w Hotelu George. Kamera pokazuje budynek i prowadzi nas od recepcji do pokoju nr 1, który poświęcony został pieśniarzowi Janowi Kiepurze. Artysta mieszkał w tym właśnie pokoju, a z balkonu śpiewał do zgromadzonej przed budynkiem publiczności. W scenie również ujęcia ikonograficzne oraz pieśni Kiepury. Dr Joanna Pacan - Świetlicka, przewodnik po Lwowie i muzykolog, opowiada o Kiepurze, a także o jego narzeczonej Zofii Batyckiej, przedwojennej aktorce i miss Polonia. Następnie kamera wraz z narratorką przenosi się na Cmentarz Łyczkowski, gdzie jest pochowany m.in. Stanisław Niewiadomski, kompozytor popularnych pieśni patriotycznych. Narratorka snuje opowieść o nim, a następnie o innych tradycjach muzycznych Lwowa. Ponadto fragmenty filmu Anny Gordijewskiej na temat Teatru Polskiego we Lwowie. Jego reżyser Zbigniew Chrzanowski opowiada m.in. o Teatrze Skarbkowskim, a także o Teatrze Polskim i jego powojennych tradycjach. Kolejna sekwencja dotyczy Opery Lwowskiej. Tu narratorem jest Artur Grossman (przewodnik po Lwowie, badacz historii przedsiębiorczości). Opowiada o budowie gmachu oraz o jego gwiazdach, m.in. Salomei Kruszelnickiej. Sekwencja zbudowana z ujęć filmowych opery, fragmentów spektaklu, kuluarów, ikonografii oraz w offie nagrań solistów. Wiera Szerszniowa (przewodniczka i nauczycielka historii) opowiada o moralności Pani Dulskiej Zapolskiej w kontekście teatralnej kreacji Anny Gostyńskiej. Towarzyszą tej opowieści nagrania z Radia Lwów fragmentów dramatu Zapolskiej, którego akcja początkowo działa się we Lwowie. Kolejny fragment filmu Anny Gordijewskiej o Teatrze Polskim we Lwowie wprowadza temat samego Teatru Polskiego. Aktorka tej sceny, Jadwiga Pechaty, opowiada o swojej w nim karierze, a także o specyfice i losach tej placówki. Ilustrują tę opowieść materiały ikonograficzne plakaty i fotografie, a także fragmenty nagrań spektakli oraz newsy z Kuriera Lwowskiego. Odcinek kończy ujęcie z filmu Gordijewskiej, które przechodzi na kolejną sekwencję filmową ukazująca współczesny Lwów: ulice, ludzie, tramwaje. (dodano pozycję programową) 06:20 PORTRETY WOJENNE. KOBIETY - HELENA MARUSARZÓWNA Cykl dokumentalny, 31 min, Polska, 2019 Reżyseria: Aneta Popiel - Machnicka Scenariusz: Dawid Janicki Cykl o pięciu Polkach: Halinie Szwarc, Władysławie Macieszynie, Helenie Marusarzównie, Wandzie Gertz, Halinie Szymańskiej, których młodość i dojrzewanie przypadły na czasy wojenne. To pięć filmowych opowieści o poświęceniu, walce, determinacji i bezinteresownym oddaniu dla Ojczyzny. To historie bohaterek z dalszych rzędów, o których nie wspominają szkolne podręczniki, a które zasługują na przybliżenie ich dokonań. Helena Marusarzówna (1918 - 1941), w okresie przedwojennym wielokrotna mistrzyni Polski w narciarstwie alpejskim, w czasie wojny kurierka tatrzańska, aktywna uczestniczka konspiracji. Zamordowana przez gestapo po brutalnym śledztwie, pomimo tortur nikogo nie wydała.