TVP HD Sobota, 01.06.2024 05:20 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 54 PRZEŁOM DUNAJCA Magazyn, 23 min, Polska, 2017 Reżyseria: Adam Molak Scenariusz: Przemysław Skoczek Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor W trakcie kolejnej wyprawy Tomasz Bednarek odwiedzi jedno z tych miejsc, gdzie szczególnie silnie czuć potęgę natury i moc żywiołów oraz majestat i monumentalność gór. Płynąc rwącą rzeką wśród ścian skalnych, wysokich miejscami na 300 metrów, można doświadczyć niesamowitych wrażeń. To spływ Przełomem Dunajca, nazywanym także Pienińskim Przełomem, atrakcja na skalę europejską. Warto to przeżyć, a przy okazji poznać cały, jakże malowniczy region, w większości leżący na terenie najstarszego w Polsce - utworzonego w 1932 roku - Pienińskiego Parku Narodowego. Przez wieki spływ Przełomem Dunajca miał przede wszystkim znaczenie gospodarcze. To właśnie w tej okolicy, zwiezione z Tatr i Gorców drewno łączono w tratwy i spławiano Dunajcem, a potem Wisłą aż do Gdańska, gdzie wykorzystywane było do budowy statków. Dziś spływ to wyjątkowa atrakcja turystyczna. Najlepszym jej zwieńczeniem jest odwiedzenie urokliwych miasteczek tego regionu - Szczawnicy i Krościenka oraz średniowiecznej warowni - zamku w Niedzicy. 05:50 PRZYSTANEK SLOW FOOD - ODC. 9 SEZON V ZIOŁA Magazyn kulinarny, 25 min, Polska, 2023 Magazyn o niezwykłych ludziach, ocalających tradycyjne produkty i potrawy, którzy poznali smak życia, gdy zdecydowali się żyć świadomie, zwolnić, spędzać więcej czasu wśród natury. To też opowieść o niezwykłych zakątkach regionalnej Polski. Tym razem odwiedziliśmy okolice Zalewu Zemborzyckiego, by poznać smak i zapach polskich ziół oraz ich leczniczą i kulinarną moc. 06:20 MAKŁOWICZ W PODRÓŻY. PODRÓŻ 49 NIEMCY (189) "OSTSEE CZYLI BAŁTYK" Magazyn kulinarny, 25 min, Polska, 2015 Autor: Robert Makłowicz Reżyseria: Paweł Lesisz Scenariusz: Paweł Lesisz Prowadzący: Robert Makłowicz Robert zwiedza Meklemburgię, czyli Pomorze Przednie. Pierwsze nadmorskie uzdrowisko w tej części Europy, założone w XVIII wieku, powstało nad Bałtykiem w wiosce Heiligendamm. Wielki książę Meklemburgii Friedrich Franz I zamówił do przyszłej "Bałtyckiej Perły" białą, klasycystyczną architekturę; miała się ona stać wzorcem dla wielu następnych nadbałtyckich kurortów. NRD-owska przeszłość nie wyszła uzdrowisku na zdrowie, ale nowe inwestycje przywracają mu blask. Również sąsiednie miasta - Stralsund i Wismar - nadrabiają zaległości i wpisują się na listę dziedzictwa UNESCO. Oba są starymi hanzeatyckimi miastami. Wismar został założony w miejscu dawnego grodu słowiańskiego zwanego Wyszomierzem, po którym nie zachowały się żadne ślady. Od pokoju westfalskiego w 1648 r., kończącego wojnę trzydziestoletnią, miasto znajdowało się pod panowaniem szwedzkim. Pamiątką po tamtych czasach jest średniowieczna kamienica z rzeźbioną głową Szweda nad drzwiami. Dziś w tej kamienicy mieści się - jakżeby inaczej - restauracja "Pod Starym Szwedem". Miasto Stralsund nazywane jest bramą Rugii, ze względu na połączenia drogowe i kolejowe z tą największą niemiecką wyspą. Stralsund uważane jest za za pioniera reformacji w północnych Niemczech. Jego liczni mieszkańcy już w 1525 r. przyjęli ewangelizm. Kolejny hanzeatycki gród to Rostock nad rzeką Warnow. W czasie II wojny światowej miasto było bardzo zniszczone, głównie dlatego, że znajdowała się tu bardzo ważna stocznia, a obok były lotnicze zakłady Heinkla. W przeszłości Rostock był bardzo bogaty. Już na początku XV wieku działała tu uczelnia, jedna z pierwszych w północnej Europie. Pewnie dlatego najokazalszym miejscem w Rostocku jest plac Uniwersytecki. I w tym to uniwersyteckim ośrodku, nad brzegiem Warnow, Robert przyrządza frykadelki w sosie kaparowym. A potem odwiedza portową tawernę "Pod Kogą", gdzie zamawia smażone zielone śledzie i Bratkartoffeln. Kolejne rybne dania krakowski smakosz zje na wyspie Rugii, która słynie z uzdrowisk, takich jak Sassnitz, i świeżych ryb dostarczanych wprost z kutrów do portowych barów i restauracji. Degustacja rybnych przysmaków odbywa się w ogródku restauracji KutterFish. Robert siedzi w plażowym koszu, a przed nim trzy dania: Fischbrötchen z matjasem, talerz śledziowy i zupa soljanka rybna. Północny kraniec Rugii to Przylądek Arkona, popularnie zwany niemieckim Nordkapem. Strome klify, dawne bunkry i baza marynarki wojennej NRD zainteresują wielu turystów. Jednak najciekawsze są tu wykopaliska związane z historią Prasłowian. Przylądek Arkona bowiem to dawne grodzisko słowiańskie i miejsce kultu Świętowita. Pierwszymi panami Rugii byli Słowianie z połabskiego plemienia Ranów. 06:55 MAKŁOWICZ W PODRÓŻY. PODRÓŻ 49 NIEMCY (190) "LUBEKA" Magazyn kulinarny, 24 min, Polska, 2015 Autor: Robert Makłowicz Reżyseria: Paweł Lesisz Scenariusz: Paweł Lesisz Prowadzący: Robert Makłowicz W tym odcinku Robert zwiedza Lubekę. To niemieckie miasto założone w XII wieku przez Henryka Lwa powstało na miejscu prasłowiańskiej osady połabskiej o nazwie Ljubice na wyspie w widłach rzeki miasto Trave. Rozwidlenie rzeki stanowiło pierwszą naturalną przeszkodę u wrót miasta. Dalej były potężne mury obronne, z których niewiele zostało, ale główny element stoi - to Holstentor, czyli Wieża Holsztyńska. Lubeka, niegdyś "królowa Hanzy", była stolicą związku miast handlowych. W XIII wieku Lubeka i Hamburg zawiązały sojusz, który przekształcił się w związek miast Morza Północnego i Bałtyku. Istotą Hanzy było spławianie towarów rzekami, a dalej morzem. Na tym polegał handel hanzeatycki. A handlowano czym się dało, ale najbardziej wartościowa była wtedy sól. Z tego okresu, mimo wojny, pozostało wiele cennych zabytków. Jednym z nich jest Salzspeicher - średniowieczny Spichlerz Solny koło Bramy Holsztyńskiej. W zabytkowej Lubece miał swoją siedzibę filmowy wampir Nosferatu. A skoro tak, to wypada zamówić tu coś krwawego, czyli Rote Grütze - kisiel z czerwonych owoców - najsłynniejszy deser północnych Niemiec. Na staromiejskim rynku odbywa się akurat festyn. Przy jednym ze straganów Robert degustuje trzy rodzaje kanapek: z matjasem, ze śledziem octowym a la Bismarck i krabikami z Morza Północnego. Lubecki rynek szpeci dziś nowoczesna architektura. To wynik bombardowań z 1942 r. Lubeka była pierwszym celem cywilnym zbombardowanym w odwecie za niemieckie naloty na Londyn. Z Lubeką związanych jest aż trzech noblistów. Pisarz Günter Grass, który podobnie jak wielu niemieckich gdańszczan przeniósł się tutaj po II wojnie światowej. W jego domu, stojącym przy zabytkowej średniowiecznej ulicy, jest dziś muzeum pisarza. Dwaj inni lubeccy nobliści to urodzeni tu: Willy Brandt i Tomasz Mann. Dom Buddenbrooków w wersji słodkiej można podziwiać na wystawie słynnego salonu marcepanowego firmy Niederegger. Ludy Północy kochają słodycze, ponieważ cukier zastępuje słońce, którego tu brakuje. Słodkim symbolem Lubeki jest marcepan. W 1806 r. Johann Georg Niederegger założył tu dom marcepanowy. Degustacja słodkości odbywa się w kawiarni. Robert próbuje trzech rodzajów ciast. Jeden z przysmaków to ziemniak z marcepanu posypany gorzką czekoladą. Lubeka zwana jest miastem siedmiu wież, bo jej pięć kościołów ma ich w sumie tyle. Jedną z najbardziej imponujących jest wieża św. Jakuba. W niemal każdym mieście najważniejszy jest ratusz. W Lubece było jednak inaczej, tu najbardziej liczył się gmach, w którym mieściła się Gildia Morska. To tutaj burmistrz Lubeki zapraszał swoich gości. Dziś jest tak samo. We wnętrzu niemal niezmienionym przez czas, podobnym do gdańskiego Dworu Artusa, mieści się restauracja. Robert zamawia dwa dania rybne: matjasa i dorsza bałtyckiego, a do picia destylat kminkowy. Morskim oknem na świat Lubeki jest port i kurort Travemünde. Robert podziwia zacumowany w porcie 4 - masztowy żaglowiec handlowy typu "pogromca wiatrów", a na piaszczystej plaży przyrządza omlet z ziemniakami i piklingami z sałatką z porów. Travemünde jest dziś zwyczajną miejscowością wypoczynkową, ale kiedyś była to granica dwóch światów. Po jednej stronie NRF i plaża, gdzie ludzie sobie wypoczywali. Po drugiej, oddzielonej zasiekami z drutu kolczastego - NRD i pola minowe plus strażnicy z wilczurami. 07:30 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - GOTOWANIE NA WIŚLE Magazyn kulinarny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Tomasz Rostworowski, Karol Okrasa Zdjęcia: Adam Kubiak, Piotr Janczar Prowadzący: Karol Okrasa Karol Okrasa kontynuuje poszukiwania polskiego smaku. A kiedy już ten smak odnajduje, ze smakiem i pożytkiem dla konserwatywnej polskiej widowni, próbuje go przełamać. Bo wbrew powszechnym wyobrażeniom polska kuchnia to nie tylko pierogi i schabowy. Mamy wielowiekową tradycje podawania ryb, szczególnie słodkowodnych, a polskie mięsa i wędliny biją jakością większość europejskiej produkcji. Od 1989 roku w najdalszych zakątkach Polski wytwarza się smakowite produkty warte zaprezentowania szerokiej widowni. Cudze chwalicie, swego nie znacie! W kolejnej wyprawie Karol Okrasa zaprosi widzów na rejs po Wiśle. Będzie to okazja do spotkania z warszawską kuchnią, oczywiście w autorskiej wersji gospodarza programu. Z czego słynie stołeczna kuchnia? Znawcy kulinariów zapewne wymienią takie potrawy jak pyzy w słoiku z bazaru Różyckiego, flaki z pulpetami, schab w galarecie, śledzika po warszawsku czy wreszcie sławną wuzetkę? Trudność w określeniu sztandarowych dań Warszawy wynika z bogactwa wpływów i tradycji. Od wieków przybywali tu goście, kupcy, a także osadnicy z różnych stron świata, przywożąc ze sobą własne zwyczaje czy produkty. Swój kulinarny ślad zostawili tu także Żydzi, licznie zamieszkujący dawniej nasze miasto. Kuchnia dawnej Warszawy była mocno zróżnicowana, bo ubogie, skromne przysmaki biednego Powiśla czy Pragi mocno kontrastowały z eleganckimi, wyszukanymi daniami drogich stołecznych restauracji. Warszawska kuchnia to także ryby. Weźmy na przykład zapomniane jesiotry czy wiślane łososie, łowione jeszcze przed II wojną światową. Albo raki kiedyś tak licznie występujące w Wiśle czy bardzo popularne jako zakąska, a obecnie znajdujące się pod ochroną, minogi? Karol kontynuując tę tradycję, pokażę widzom cenionego sandacza w rakowym sosie, ale gotowanie zacznie od cynaderek. Tym, którzy pamiętają czasy PRL - u to danie zapewne nie kojarzy się najlepiej - to był postrach peerelowskich stołówek. A przecież we Francji nerki cielęce jest to jeden z najbardziej wyszukanych przysmaków. Cynaderki były także bardzo cenione w eleganckich restauracjach dawnej Warszawy i czas im przywrócić należne miejsce w stołecznym pejzażu kulinarnym. A jakie potrawy inspirowane warszawską kuchnią przygotuje nasz Kucharz? Pierwszą propozycją Karola będzie kanapka z duszonymi cynaderkami cielęcymi i cebulową konfiturą. Druga to cynaderki cielęce w pesto z czosnku niedźwiedziego ze szparagami. A trzecia to smażony sandacz podany z sosem rakowym. Jak będą wyglądać takie potrawy? Zobaczymy w programie. 08:05 VITO ODKRYWA POLSKĘ - ODC. 5 SEZON I - DOLINA DUNAJCA Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2023 Prowadzący: Vito Raho Vito Raho to urodzony w Apulii, regionie w południowych Włoszech, fotograf, podróżnik i przewodnik turystyczny. Przez całe życie był typem niespokojnego ducha i odwiedził kilkadziesiąt państw, z czego w kilkunastu mieszkał na stałe. Pomaga mu w tym wielka inteligencja lingwistyczna i łatwość w zjednywaniu sobie ludzi. Vito chce wybrać się w kolejną podróż i sprawdzić, czy byłby w stanie zostać na dłużej w Polsce. Tym razem sprawdza, co jest pięknego w Dolinie Dunajca. Najpierw wyrusza na partol z nowosądeckim zastępem WOPR. Odwiedza także Galicyjskie Miasteczko i Sądecki Park Etnograficzny. A na sam koniec upiecze chleb w młynie. Co rodowitego Włocha zachwyci w Małopolsce? 08:35 NA RATUNEK OGRODOM - ODC. 5 SEZON II Reality show, 23 min, Polska, 2023 Reżyseria: Kinga Dobrzyńska Scenariusz: Michał Kołłb - Sielecki Prowadzący: Katarzyna Cichocka W tym odcinku metamorfoza ogrodu - 75 m2 za około 15 000 zł. Kasia, Jan i Igaś (3 lata) mieszkają na bardzo malowniczym, starym osiedlu domków kanadyjskich o niepowtarzalnej architekturze. Ona wulkan energii, dynamiczna, wygadana. Bardzo otwarta. Sekretarka w ministerstwie. On pracuje w korporacji jako ekspert do spraw RODO i zamówień online. Ogród ma wiele lat, przetrwał kilka prób jego urządzenia przez właścicieli. Wokół stare drzewa u sąsiadów. W ogrodzie jest urządzona siłownia dla Jana. Młodzi chcą, by po remoncie, było miejsce do opalania dla Kasi i miejsce zabaw dla synka. 09:10 KORONA GÓR POLSKI - ODC. 3 SEZON II, LACKOWA Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 2023 Reżyseria: Mariusz Pilis , Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis , Mariusz Pilis Zdjęcia: Wojciech Jachymiak, Krzysztof Skrok Cykliczny program mikroturystyczny poświęcony polskim górom, szczytom, których zdobycie razem z nami gwarantuje wejście do elitarnego klubu zdobywców Korony Polskich Gór. Chcemy zachęcać do aktywnego wypoczynku w miejscach, które - naszym zdaniem - nie zostały dotychczas należycie wypromowane. Celem programu jest namówienie widza do odwiedzenia i poznania tych zakątków w polskich górach, które pozostają w cieniu obleganych przez turystów Kasprowego Wierchu czy Gubałówki. Pokażemy przede wszystkim bogactwo przyrody, ale także historię i kulturę tych miejsc oraz ludzi, którzy są symbolami regionu. Mikroturystyka staje się jednym z turystycznych kierunków rozwoju, który, jak się wydaje, przez co najmniej kilka lat będzie preferowanym przez Polaków sposobem na spędzanie wolnego czasu. Tym razem zdobywamy Lackową - najwyższy szczyt po polskiej stronie Beskidu Niskiego, położony między Krynicą-Zdrój a Wysową, na granicy ze Słowacją. Wznosi się dobrze widoczną z daleka kopułą nad wsiami Izby oraz Bieliczna (z polskiej strony) a Frika i Cegiełka (po słowackiej stronie, bardziej oddalone). To niewysoka góra (997 m n.p.m.), ale o bardzo stromym podejściu zwanym ścianą płaczu. Czy Marcie uda się ją zdobyć? 09:40 RODZINKA.PL - ODC. 279 "FAŁSZYWIEC" SEZON 16 Serial komediowy, 24 min, Polska, 2020 Reżyseria: Patrick Yoka Scenariusz: Karol Klementewicz, Patrick Yoka Zdjęcia: Marcin Figurski Aktorzy: Agata Kulesza, Jacek Braciak, Adam Sikora, Magdalena Stużyńska, Małgorzata Kożuchowska, Tomasz Karolak, Maciej Musiał, Adam Zdrójkowski, Mateusz Pawłowski, Julia Wieniawa - Narkiewicz, Emilia Dankwa Kacper pokazuje swoje zimowe zdjęcia Zosi. Kryzys w związku Natalii i Ludwika, o którym Natalia opowiada Marii. Maria namawia Natalię na terapię małżeńską. Natalia przygotowuje leczo dla całej rodziny, Ludwik odmawia, przychodzi zjeść w ukryciu w nocy. Boscy coraz bardziej mijają się we własnym domu. Kacper pyta rodziców, czy się rozwodzą. Kuba smaży Pauli płonące naleśniki, przy czym cała kuchnia zapełnia się dymem. Marek odwiedza Ludwika. 10:15 RODZINKA.PL - ODC. 280 "EMPATYCZNY GRZECHOTNIK" SEZON 16 Serial komediowy, 24 min, Polska, 2020 Reżyseria: Patrick Yoka Scenariusz: Karol Klementewicz, Patrick Yoka Zdjęcia: Marcin Figurski Aktorzy: Adam Sikora, Magdalena Stużyńska, Olga Kalicka, Małgorzata Kożuchowska, Tomasz Karolak, Maciej Musiał, Adam Zdrójkowski, Mateusz Pawłowski, Julia Wieniawa - Narkiewicz Natalia i Ludwik kłócą się. Ludwik wpuszcza Agatę, ku jego zdziwieniu dziewczyna przyszła do Kuby. Kuba zajmuje łazienkę Kacprowi, w tym czasie przychodzi Paula, Kacper nie wytrzymuje i idzie za potrzebą do ogrodu. Natalia proponuje Ludwikowi terapię. Kuba mówi Natalii, że oświadczył się Pauli. Tomek, Magda wraz z małą Majką odwiedzają rodziców. Wzruszona Natalia po pewnym czasie idzie do siebie. Tomek pyta braci, czy między rodzicami wszystko jest dobrze. 10:45 LENA NA KAUKAZIE - ARMENIA - ERYWAŃ Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Hanna Jewsiewicka, Konrad Zagórski, Jowita Baraniecka - Ogden Prowadzący: Lena Urbańska Lena Urbańska to dziennikarka, podróżniczka, obywatelka świata. Absolwentka dziennikarstwa na warszawskim SWPS. Autorka bloga podróżniczego "Razem Taniej". Prowadziła poranne audycje w radiu Kampus oraz telewizyjne reportaże z wydarzeń kulturalnych dla TVP. Autorka programu "Moje LA" i reportażu "To jest Birma". Wraz ze swoim chłopakiem podróżują od 2013 roku. Byli razem w 74 krajach od Azji Południowo - Wschodniej, przez Amerykę Centralną, Bałkany czy Afrykę Północno - Zachodnią. W tej serii dokumentalnej Lena Urbańska zabierze nas w podróż po Kaukazie - od magicznej, gruzińskiej Swanetii i jej wież, przez ormiańskie czterotysięczniki, z największym z nich, Aragacem na czele, aż po niezwykłe, futurystyczne budynki stolicy Azerbejdżanu, Baku. W każdym odcinku będzie się starała dowiedzieć, gdzie bije puls Kaukazu. Czym naprawdę żyją jego mieszkańcy, ci starzy, którzy wciąż wspominają Związek Radziecki, i ci najmłodsi, którym bliżej do Europy czy Ameryki. Będzie obserwować, jak się bawią, świętują, pracują, jedzą i jak walczą. W każdym z 24 - minutowych odcinków nie zabraknie przewodnika, który poprowadzi nawet przez najbardziej skomplikowane zagadnienia. 11:15 LENA NA KAUKAZIE - ARMENIA - JEZIORO SEWAN Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Hanna Jewsiewicka, Konrad Zagórski, Jowita Baraniecka - Ogden Prowadzący: Lena Urbańska Lena Urbańska to dziennikarka, podróżniczka, obywatelka świata. Absolwentka dziennikarstwa na warszawskim SWPS. Autorka bloga podróżniczego "Razem Taniej". Prowadziła poranne audycje w radiu Kampus oraz telewizyjne reportaże z wydarzeń kulturalnych dla TVP. Autorka programu "Moje LA" i reportażu "To jest Birma". Wraz ze swoim chłopakiem podróżują od 2013 roku. Byli razem w 74 krajach od Azji Południowo - Wschodniej, przez Amerykę Centralną, Bałkany czy Afrykę Północno - Zachodnią. W tej serii dokumentalnej Lena Urbańska zabierze nas w podróż po Kaukazie - od magicznej, gruzińskiej Swanetii i jej wież, przez ormiańskie czterotysięczniki, z największym z nich, Aragacem na czele, aż po niezwykłe, futurystyczne budynki stolicy Azerbejdżanu, Baku. W każdym odcinku będzie się starała dowiedzieć, gdzie bije puls Kaukazu. Czym naprawdę żyją jego mieszkańcy, ci starzy, którzy wciąż wspominają Związek Radziecki, i ci najmłodsi, którym bliżej do Europy czy Ameryki. Będzie obserwować, jak się bawią, świętują, pracują, jedzą i jak walczą. W każdym z 24 - minutowych odcinków nie zabraknie przewodnika, który poprowadzi nawet przez najbardziej skomplikowane zagadnienia. 11:45 VITO ODKRYWA POLSKĘ - ODC. 6 SEZON I - ZAMOŚĆ I ROZTOCZE Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2023 Prowadzący: Vito Raho Vito Raho to urodzony w Apulii, regionie w południowych Włoszech, fotograf, podróżnik i przewodnik turystyczny. Przez całe życie był typem niespokojnego ducha i odwiedził kilkadziesiąt państw, z czego w kilkunastu mieszkał na stałe. Pomaga mu w tym wielka inteligencja lingwistyczna i łatwość w zjednywaniu sobie ludzi. Vito chce wybrać się w kolejną podróż i sprawdzić, czy byłby w stanie zostać na dłużej w Polsce. Tym razem Vito szuka renesansowych śladów w Zamościu. Odwiedza miasto idealne, stworzone przez Jana Zamoyskiego i zupełnie się nie dziwi, że czuje się jak u siebie, gdyż za architekturę tego miasta odpowiadają renesansowi architekci. Wybiera się też na zielone Roztocze, by poczuć magię tutejszej dzikiej natury. Dowie się również, jak na Roztoczu uprawia się aromatyczne zioła, ponieważ odwiedzi i popracuje w ekologicznym gospodarstwie. 12:15 MAKŁOWICZ W PODRÓŻY. PODRÓŻ 49 NIEMCY (190) "LUBEKA" Magazyn kulinarny, 24 min, Polska, 2015 Autor: Robert Makłowicz Reżyseria: Paweł Lesisz Scenariusz: Paweł Lesisz Prowadzący: Robert Makłowicz W tym odcinku Robert zwiedza Lubekę. To niemieckie miasto założone w XII wieku przez Henryka Lwa powstało na miejscu prasłowiańskiej osady połabskiej o nazwie Ljubice na wyspie w widłach rzeki miasto Trave. Rozwidlenie rzeki stanowiło pierwszą naturalną przeszkodę u wrót miasta. Dalej były potężne mury obronne, z których niewiele zostało, ale główny element stoi - to Holstentor, czyli Wieża Holsztyńska. Lubeka, niegdyś "królowa Hanzy", była stolicą związku miast handlowych. W XIII wieku Lubeka i Hamburg zawiązały sojusz, który przekształcił się w związek miast Morza Północnego i Bałtyku. Istotą Hanzy było spławianie towarów rzekami, a dalej morzem. Na tym polegał handel hanzeatycki. A handlowano czym się dało, ale najbardziej wartościowa była wtedy sól. Z tego okresu, mimo wojny, pozostało wiele cennych zabytków. Jednym z nich jest Salzspeicher - średniowieczny Spichlerz Solny koło Bramy Holsztyńskiej. W zabytkowej Lubece miał swoją siedzibę filmowy wampir Nosferatu. A skoro tak, to wypada zamówić tu coś krwawego, czyli Rote Grütze - kisiel z czerwonych owoców - najsłynniejszy deser północnych Niemiec. Na staromiejskim rynku odbywa się akurat festyn. Przy jednym ze straganów Robert degustuje trzy rodzaje kanapek: z matjasem, ze śledziem octowym a la Bismarck i krabikami z Morza Północnego. Lubecki rynek szpeci dziś nowoczesna architektura. To wynik bombardowań z 1942 r. Lubeka była pierwszym celem cywilnym zbombardowanym w odwecie za niemieckie naloty na Londyn. Z Lubeką związanych jest aż trzech noblistów. Pisarz Günter Grass, który podobnie jak wielu niemieckich gdańszczan przeniósł się tutaj po II wojnie światowej. W jego domu, stojącym przy zabytkowej średniowiecznej ulicy, jest dziś muzeum pisarza. Dwaj inni lubeccy nobliści to urodzeni tu: Willy Brandt i Tomasz Mann. Dom Buddenbrooków w wersji słodkiej można podziwiać na wystawie słynnego salonu marcepanowego firmy Niederegger. Ludy Północy kochają słodycze, ponieważ cukier zastępuje słońce, którego tu brakuje. Słodkim symbolem Lubeki jest marcepan. W 1806 r. Johann Georg Niederegger założył tu dom marcepanowy. Degustacja słodkości odbywa się w kawiarni. Robert próbuje trzech rodzajów ciast. Jeden z przysmaków to ziemniak z marcepanu posypany gorzką czekoladą. Lubeka zwana jest miastem siedmiu wież, bo jej pięć kościołów ma ich w sumie tyle. Jedną z najbardziej imponujących jest wieża św. Jakuba. W niemal każdym mieście najważniejszy jest ratusz. W Lubece było jednak inaczej, tu najbardziej liczył się gmach, w którym mieściła się Gildia Morska. To tutaj burmistrz Lubeki zapraszał swoich gości. Dziś jest tak samo. We wnętrzu niemal niezmienionym przez czas, podobnym do gdańskiego Dworu Artusa, mieści się restauracja. Robert zamawia dwa dania rybne: matjasa i dorsza bałtyckiego, a do picia destylat kminkowy. Morskim oknem na świat Lubeki jest port i kurort Travemünde. Robert podziwia zacumowany w porcie 4 - masztowy żaglowiec handlowy typu "pogromca wiatrów", a na piaszczystej plaży przyrządza omlet z ziemniakami i piklingami z sałatką z porów. Travemünde jest dziś zwyczajną miejscowością wypoczynkową, ale kiedyś była to granica dwóch światów. Po jednej stronie NRF i plaża, gdzie ludzie sobie wypoczywali. Po drugiej, oddzielonej zasiekami z drutu kolczastego - NRD i pola minowe plus strażnicy z wilczurami. 12:50 MAGICZNE PODHALE Z SEBASTIANEM KARPIELEM BUŁECKĄ - ODC. 4 SEZON I - ŚLADY MŁODOŚCI W ZAKOPANEM Magazyn, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Jakub Baryga Scenariusz: Jakub Baryga Zdjęcia: Łukasz Rogowski, Aleksander Macierzyński, Adam Sienkiewicz Prowadzący: Sebastian Karpiel-Bułecka Lektor: Sebastian Karpiel-Bułecka W tym odcinku po Podhalu i Zakopanem chodzić będziemy ścieżkami Sebastiana Karpiela-Bułecki i jego wspomnień z młodości. Jako pierwsze Sebastian odwiedzi swoje technikum, czyli słynne Technikum Budowlane Nr 1 na Krupówkach. Drewniany budynek szkoły powstał według projektu Antoniego Łuszczkiewicza w 1883 roku. Szkoła szybko zyskała ogólnokrajową sławę, a znane osobistości przyjeżdżały tu, by odwiedzić miejsce, które wypuszczało w świat najlepszych cieśli i snycerzy. Kolejnym miejscem na osobistej mapie Sebastiana jest karczma Sopa, w której jako nastolatek grał pierwsze utwory na skrzypcach, a gdzie w latach 80. i 90. odbywały się góralsko-jazzowe jamy muzyczne. Muzyka w życiu Sebastiana to przede wszystkim skrzypce. Nie mogło zabraknąć więc wizyty u znakomitego lutnika Stanisława Marduły. Pokaże nam on, co oznacza i jak wygląda tzw. dusza skrzypiec. 13:25 NA TROPIE PRZYPRAW. PIKANTNIE I SŁODKO. - KOLENDRA 23 min, Polska, 2022 Blok kulturalno - kulinarny opowiadający historie, anegdoty związane z przyprawami. Ciekawa narracja prowadzących połączona z przygotowaniem potraw z przyprawami. 14:00 JANOSIK - ODC. 3/13 - W OBCEJ SKÓRZE Serial przygodowy, 43 min, Polska, 1973 Reżyseria: Jerzy Passendorfer Scenariusz: Tadeusz Kwiatkowski Zdjęcia: Stefan Pindelski Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Marek Perepeczko, Ewa Lemańska, Czesław Jaroszyński, Marian Kociniak, Mieczysław Czechowicz, Bogusz Bilewski, Witold Pyrkosz, Jerzy Cnota, Janusz Kłosiński, Janusz Bukowski, Lech Ordon, Cezary Julski Hajducy przebrani za górali napadają na karawanę kupiecką, robiąc w ten sposób zasadzkę na zbójników. Janosik, który przejrzał ten zamiar, przebiera zbójników za hajduków - między "przebierańcami" dochodzi do starcia. Towary kupieckie padają łupem Janosika, część zdobyczy zostaje rozdana chłopom. 14:55 JANOSIK - ODC. 4/13 - PORWANIE Serial przygodowy, 43 min, Polska, 1973 Reżyseria: Jerzy Passendorfer Scenariusz: Tadeusz Kwiatkowski Zdjęcia: Stefan Pindelski Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Marek Perepeczko, Ewa Lemańska, Czesław Jaroszyński, Marian Kociniak, Mieczysław Czechowicz, Bogusz Bilewski, Witold Pyrkosz, Jerzy Cnota, Janusz Kłosiński, Janusz Bukowski, Lech Ordon, Cezary Julski, Anna Dymna, Ludwik Benoit Hrabiemu podoba się piękna góralka, Maryna. Każe porwać dziewczynę Janosika i siłą sprowadzić na zamek. Zbójnicy, przebrani za pasterzy owiec, przedostają się do siedziby rozpustnego dziedzica. Janosik uwalnia swoją ukochaną. 15:45 JAK SMAKUJE POLSKA? - ODC. 7 - BIESZCZADY Magazyn kulinarny, 30 min, Polska, 2021 Reżyseria: Jowita Baraniecka - Ogden Scenariusz: Jowita Baraniecka - Ogden Prowadzący: Kuba Winkowski Opowieść o polskich tradycjach kulinarnych odkrywanych przez doświadczonego i uznanego kucharza - Kubę Winkowskiego. Kuba swoim foodtrackiem przemierza Polskę, zatrzymując się w pięknych zakątkach naszego kraju, gdzie od mieszkańców odwiedzanych regionów dowiaduje się, jak smakuje Polska. Tym razem Kuba odwiedzi Bieszczady. W tej malowniczej krainie Łemków i Bojków mieszały się wpływy wielu kultur, co manifestuje się w prostej, ale niezwykle ciekawej kuchni regionu. Nasz mistrz swoją przygodę rozpocznie od przygotowania proziaków, czyli prostych placków wypiekanych w piecach opalanych drewnem, następnie będzie miał okazję przygotować danie, które przed nim przygotowywały setki bieszczadzkich pasterzy. 16:25 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - ŚNIADANIE NA POLANIE Magazyn kulinarny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Karol Okrasa, Tomasz Rostworowski Zdjęcia: Adam Kubiak, Piotr Janczar Prowadzący: Karol Okrasa Karol Okrasa kontynuuje poszukiwania polskiego smaku. A kiedy już ten smak odnajduje, ze smakiem i pożytkiem dla konserwatywnej polskiej widowni, próbuje go przełamać. Bo wbrew powszechnym wyobrażeniom polska kuchnia to nie tylko pierogi i schabowy. Mamy wielowiekową tradycje podawania ryb, szczególnie słodkowodnych, a polskie mięsa i wędliny biją jakością większość europejskiej produkcji. Od 1989 roku w najdalszych zakątkach Polski wytwarza się smakowite produkty warte zaprezentowania szerokiej widowni. Cudze chwalicie, swego nie znacie! Tym razem Karol Okrasa zaprosi widzów na śniadanie na polanie. Ten pierwszy posiłek dnia, w zależności od tradycji narodowej składa się z bardzo różnych potraw - od lekkich i prostych do sycących i skomplikowanych. I tak Włosi i Francuzi zadowalają się zazwyczaj kawą ze słodkim rogalikiem, z kolei Anglicy wolą solidne śniadania z jajkami, bekonem, fasolką i smażonymi warzywami. My Polacy lubimy śniadania konkretne: jajecznicę, kanapki z serem czy wędliną, popijane kawą i herbatą. Choć jeszcze do XVIII wieku polskim śniadaniem była polewka piwna. Przez dietetyków śniadanie uważane jest za posiłek najważniejszy dla zdrowia. Bo jak powiada stare chińskie przysłowie: Śniadanie zjedz sam, obiadem podziel się z przyjacielem, a kolację oddaj wrogowi. Śniadanie to jedno z naszych najstarszych słów. Podstawą tego wyrazu jest czasownik śniadać, który do XV wieku znaczył "zjadać" i to znaczenie zachowało się do dzisiaj w niektórych gwarach ludowych. W późniejszym okresie zawęził swoje znaczenie do zjadania tylko porannego posiłku. Nasz kucharz pokaże widzom trzy różne potrawy śniadaniowe. Zobaczymy danie inspirowane "szakszuką", pochodzącą z Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej, składającą się z pomidorów, papryki i cebuli, w których gotuje się jajka na patelni. Będzie też smażony chleb z cebulą, jaki mama Karola przyrządzała swoim dzieciom w trudnych czasach komunistycznego niedoboru. Pierwszą propozycją Karola będzie właśnie "szakszuka" z mięsem z ud kurczaka, cebulą, pomidorami, papryka i jajkami. Druga to placek z białej fasoli podany z burakami i sosem z twarogu i pistacji. A trzecia to smażony chleb z duszoną cebulą i serem "burrata". Jak będą wyglądać takie potrawy? Zobaczymy w programie. 17:00 POSTAW NA MILION S.XXVII - ODC. 322 Teleturniej, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Konrad Smuga Prowadzący: Łukasz Nowicki Teleturniej dla widzów o stalowych nerwach. Milion złotych w gotówce, dwóch uczestników i tylko 8 pytań do końca gry - zadanie wydaje się proste, ale czy gracze będą w stanie zachować zimną krew i ocalić milion? Już kolejny sezon w Telewizji Polskiej będzie można oglądać światowy hit firmy Endemol, produkowany w kilkunastu krajach, emocjonujący teleturniej "Postaw na milion". Dwóch dobrze znających się uczestników, rodzina, przyjaciele, partnerzy lub znajomi z pracy stają do gry jako drużyna. Zanim usłyszą pierwsze pytanie, dostaną milion złotych w gotówce. Czy będą umieli go zatrzymać? Zobacz, jak miesza się wiedza, ryzyko i wielkie pieniądze. Wejdź do gry z Łukaszem Nowickim i postaw na milion. 18:00 RANCZO S.X - ODC. 120 (SERIA X, ODC. 3) - PRÓBA OGNIA Serial obyczajowy, komediowy, 43 min, Polska, 2016 Reżyseria: Wojciech Adamczyk Scenariusz: Robert Brutter Zdjęcia: Włodzimierz Głodek Muzyka: Radzimir Dębski, Krzesimir Dębski Aktorzy: Bartek Kasprzykowski, Mateusz Rusin, Artur Barciś, Ilona Ostrowska, Cezary Żak, Paweł Królikowski, Marta Lipińska, Franciszek Pieczka Michałowa nie dowierza wynikom śledztwa księdza Macieja i postanawia wziąć sprawę w swoje ręce. Czerepach i Ola wprowadzają w życie szatański plan, którego celem jest podniesienie notowań prezesa Kozioła w zbliżającej się kampanii wyborczej. Klaudia energicznie przystępuje do terapii Kusego, lecz sprawy przybierają zgoła nieoczekiwany obrót. Plan Czerepacha i Oli udaje się w stu procentach, lecz nagle pojawia się nieoczekiwana przeszkoda, która może obrócić wszystko w perzynę. Sztab wyborczy musi działać szybko i zdecydowanie. 19:00 RANCZO S.X - ODC. 121 (SERIA X, ODC. 4) - GENY NIE KŁAMIĄ Serial obyczajowy, komediowy, 43 min, Polska, 2016 Reżyseria: Wojciech Adamczyk Scenariusz: Robert Brutter Zdjęcia: Włodzimierz Głodek Muzyka: Radzimir Dębski, Krzesimir Dębski, Radzimir Dębski Aktorzy: Bartek Kasprzykowski, Mateusz Rusin, Artur Barciś, Ilona Ostrowska, Cezary Żak, Paweł Królikowski, Marta Lipińska, Franciszek Pieczka Kazia Solejukowa sobie tylko znanym sposobem osiąga wymarzony cel i zostaje nauczycielką filozofii w wilkowyjskim gimnazjum. Solejuk nie jest zachwycony nauczycielską karierą żony, ale koledzy z ławeczki wskazują mu jasne strony tej sytuacji. Klaudia porzuca terapię Kusego i ze zdwojoną energią rzuca się w wir działalności społecznej. W dworku niespodziewanie zjawia się matka Kingi i wszystko wskazuje na to, że zamierza spędzić tu więcej czasu. Kinga, która zna swoją matkę na wylot, jest pełna podejrzeń. 20:00 WSZYSTKIE PIENIĄDZE ŚWIATA (ALL THE MONEY IN THE WORLD) Dramat, 126 min, Wielka Brytania/USA, 2017 Reżyseria: Ridley Scott Scenariusz: David Scarpa Aktorzy: Michelle Williams, Christopher Plummer, Mark Wahlberg, Elisabeth Moss, Romain Duris Jeden z najbogatszych ludzi na świecie, potentat naftowy Jean Paul Getty, to skąpiec i twardziel. Nie uznaje żadnych kompromisów i układów. Tymczasem jego 16 - letni wnuk John Paul Getty III, zostaje uprowadzony w Rzymie przez zorganizowaną grupę przestępczą. Porywacze za uwolnienie chłopaka żądają 17 milionów dolarów okupu. Ale Getty jest nieprzejednany, nie ma zamiaru dogadywać się z przestępcami, nie zapłaci nawet marnego dolara. Zrozpaczona matka Johna, Gail, na próżno próbuje nakłonić teścia do zmiany zdania. Rozpoczyna się wyścig z czasem, bo porywacze tracą powoli cierpliwość. Niespodziewanie u Gail zjawia się tajemniczy mężczyzna, który podaje się za człowieka do zadań specjalnych. 00:25 TYGRYSY EUROPY - ODC. 1 - POWRÓT Z WAKACJI Serial komediowy TVP, 52 min, Polska, 1999 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza Zdjęcia: Wojciech Rawecki Muzyka: Andrzej Korzyński Aktorzy: Janusz Rewiński, Agnieszka Wagner, Paweł Deląg, Beata Ścibakówna, Jerzy Gruza, Ignacy Machowski, Piotr Fronczewski, Wojciech Pokora, Ewa Sałacka, Hanna Stankówna, Joanna Kurowska, Wojciech Skibiński Przypomnienie pierwszej serii odcinków "Tygrysów Europy". Serial Jerzego Gruzy ("Wojna domowa", "Przyjęcie na dziesięć osób plus trzy", "Czterdziestolatek") z satyrycznym zacięciem weryfikuje mity związane z polskim kapitalizmem i kultem "robienia pieniędzy". Reżyser, ukazując od kulis świat rodzimej elity finansowej, portretuje jej śmieszności, snobizmy i kompleksy. Miano "tygrysa Europy", którym w latach 90. międzynarodowe media określały Polskę, jest bowiem w dużej mierze zasługą sprytnych oszustów podatkowych, przemytników i rozmaitych "przewalaczy". Przez ostatnie dziesięć lat dorobili się oni nie tylko budzących zazdrość gigantycznych fortun, lecz także własnego modelu kultury i obyczajowości. Modelu, który bezlitośnie obnażył ich intelektualne ubóstwo i prymitywizm. To właśnie z niego przede wszystkim śmieje się Gruza, dowodząc, że gdyby "tygrysy Europy" pozbawić pieniędzy, byliby co najwyżej wynędzniałymi kotami, żerującymi po śmietnikach. W luksusowej posiadłości biznesmena Nowaka służba używa sobie, ile wlezie. Właściciel wraz z rodziną bawi w interesach w Meksyku, więc pokojówki, ogrodnik i ochroniarz wygrzewają się na słońcu, popijają wytworne trunki, zażywają kąpieli w basenie i w ogóle miło spędzają czas. Jedynie młody, ambitny kierowca Jacek zachowuje resztki pozorów. Ale on ma powód - uchodzi za prawą rękę Nowaka. Pewnego leniwego, słonecznego popołudnia biznesmen telefonicznie zawiadamia swych podwładnych o rychłym powrocie. Nastrój radosnej sjesty bezpowrotnie pryska, ustępując miejsca gorączkowej krzątaninie. Jacek, wysłany przez szefa do biura firmy, zastaje tam prawdziwy pogrom: wyludnione pomieszczenia, porozrzucane papiery. Od znajomego portiera dowiaduje się, że jest to efekt "nalotu" policji skarbowej. 01:35 TYGRYSY EUROPY - ODC. 2 - URODZINY Serial komediowy TVP, 50 min, Polska, 1999 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza Zdjęcia: Wojciech Rawecki Muzyka: Andrzej Korzyński Aktorzy: Janusz Rewiński, Agnieszka Wagner, Paweł Deląg, Beata Ścibak, Jerzy Gruza, Ignacy Machowski, Piotr Fronczewski, Wojciech Pokora, Ewa Sałacka, Hanna Stankówna, Joanna Kurowska, Zofia Mrozowska, Jacek Wójcicki Jacek nie przestaje marzyć o karierze i dużych pieniądzach. W rozmowie ze swym szefem przekonuje się jednak, że psychicznie jeszcze nie dojrzał do robienia prawdziwych interesów. W dodatku jego stosunki z ukochaną dziewczyną ulegają raptownemu pogorszeniu. Dziadek Jacka kończy osiemdziesiąt lat i chłopak zamiast pokazu mody z udziałem sympatii wybiera rodzinną uroczystość. Przy stole spotyka się cała rodzina: Jacek, jego siostra, która właśnie wróciła z obozu archeologicznego, ciotka, mająca wyraźną słabość do trunków, ojciec - wiecznie zrzędzący księgowy oraz dziadek, bohater wieczoru. Brakuje tylko matki, która przebywa w Stanach Zjednoczonych. 02:40 TYGRYSY EUROPY - ODC. 3 - NOWA NAUCZYCIELKA Serial komediowy TVP, 50 min, Polska, 1999 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza Zdjęcia: Wojciech Rawecki Muzyka: Andrzej Korzyński Aktorzy: Janusz Rewiński, Agnieszka Wagner, Paweł Deląg, Beata Ścibakówna, Jerzy Gruza, Ignacy Machowski, Piotr Fronczewski, Wojciech Pokora, Hanna Stankówna, Joanna Kurowska, Zofia Czerwińska, Ewa Sałacka, Agnieszka Pilaszewska, Wojciech Skibiński Szef każe Jackowi odebrać ze szkoły nową nauczycielkę języka polskiego i historii. Przypadek zrządza, że jest nią Monika. Jacek, chcąc zaimponować dziewczynie, świadomie sprawia wrażenie, że zarówno luksusowa limuzyna, jak i posiadłość są jego własnością. Już pierwsze spotkanie nauczycielki z dziećmi Nowaka napawa ją lekkim przerażeniem. Pociechy biznesmena nie mają pojęcia o ortografii, lepiej znają dzieje Stanów Zjednoczonych niż Polski. Zniechęcona Monika chce zrezygnować z intratnych korepetycji, lecz Jacek odwodzi ją od tego zamiaru. Przyznaje się też, że jest tylko kierowcą Nowaka. 03:50 TYGRYSY EUROPY - ODC. 4 - DECYZJE Serial komediowy TVP, 51 min, Polska, 1999 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza Zdjęcia: Wojciech Rawecki Muzyka: Andrzej Korzyński Aktorzy: Janusz Rewiński, Agnieszka Wagner, Paweł Deląg, Beata Ścibak, Jerzy Gruza, Ignacy Machowski, Piotr Fronczewski, Wojciech Pokora, Ewa Sałacka, Hanna Stankówna, Joanna Kurowska, Zofia Czerwińska, Piotr Zelt, Agnieszka Pilaszewska, Wojciech Skibiński Monika waha się, czy przyjąć intratną posadę u Nowaków. Nie czuje się na siłach, by w ciągu kilku miesięcy przerobić z dziećmi biznesmena program czterech lat nauki. Wreszcie pod wpływem nieodpowiedzialnego zachowania matki, szastającej pieniędzmi na prawo i lewo, zgadza się na korepetycje, by ratować finanse rodziny. Najbardziej zadowolony z takiego obrotu rzeczy jest Jacek, coraz bardziej zafascynowany nauczycielką. Również matka Moniki, bezrobotna eksmodelka, ma wreszcie powód, by pochwalić się córką przed sąsiadkami. Czarne volvo zajeżdżające regularnie pod ich blok z zabójczo przystojnym Jackiem za kierownicą robi bowiem nie tylko na niej wielkie wrażenie.