TVP Historia Sobota, 08.06.2024 Zmiany z dnia 06.06.2024 w stosunku do raportu z dnia 15.05.2024 (zmodyfikowano opis: Omówienie) 07:05 KORONA KRÓLÓW. JAGIELLONOWIE - ODC. 157 (SEZON 2 ODC. 32) Serial historyczny TVP, Telenowela historyczna TVP, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Tomasz Matuszczak, Krzysztof Łukaszewicz, Piotr Fiedziukiewicz Scenariusz: Anna Krasuska, Monika Zięba-Rybowska Aktorzy: Antonia Lewicka, Nikodem Kołakowski, Tymur Chomobai, Sebastian Skoczeń, Maja Szopa, Mateusz Weber, Agnieszka Wagner, Filip Łeszega, Kamil Rodek, Żaneta Homa, Milena Suszyńska, Kamil Szklany, Bartosz Jędraś, Paul Matura, Maria Pawłowska "Nieugaszone pragnienia" Listopad 1425. Księżna Aleksandra (Agnieszka Wagner) błaga swojego syna Siemka (Kamil Rodek), aby on i bracia ukorzyli się przed Jagiełłą (Sebastian Skoczeń). Jagiełło przeprowadza ostrą rozmowę z siostrzeńcem: hołd albo podbój Mazowsza! Strasz (Paul Matura) przekazuje Zdenkowi (Mateusz Trembaczowski) wiadomości dla Luksemburczyka. Czy widział ich Adam Świnka (Bartosz Jędraś)? Honzik (Kamil Drężek) nadal ukrywa się w zamtuzie, a Femka (Żaneta Homa) odnajduje dzieci rzeźnika u Guślarza (Tomasz Obara). Uciekli z domu, bo ojciec ich bił. Katka (Anna Oberc), Kunegunda (Weronika Jaskółka) i Femka wymierzają rzeźnikowi karę za bicie synów. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 07:45 W KOTLE HISTORII - LAMPA, KTÓRA ZMIENIŁA ŚWIAT. IGNACY ŁUKASIEWICZ UCZY ROCKEFELLERA Magazyn, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Jerzy Grabowski Scenariusz: Łukasz Modelski Prowadzący: Łukasz Modelski Wynalazek lampy naftowej zmienił Europę. Galicyjski farmaceuta rozświetlił domy, ulice i sale operacyjne. A to był tylko początek naftowego imperium Ignacego Łukasiewicza, budowniczego pierwszych na świecie kopalni i rafinerii ropy naftowej i mentora amerykańskich nafciarzy. Między kuchnią galicyjską a amerykańską. (dodano pozycję programową) 08:15 NIE TAKA PROSTA HISTORIA - OGNIEM I MIECZEM Magazyn, 25 min, Polska, 2021 Scenariusz: Wiktor Świetlik Prowadzący: Wiktor Świetlik W odcinku poświęconym filmowi "Ogniem i mieczem" widzowie znajdą m.in. odpowiedzi na pytania, dlaczego Izabella Scorupco nie mówi z kresowym akcentem, dlaczego zakończenia powieści Sienkiewicza i filmu Hoffmana różnią się, a także jak naprawdę przebiegała bitwa pod Żółtymi Wodami? (dodano pozycję programową) 09:55 KRONIKI MIASTA - TRONDHEIM (CHRONICLES OF A CITY) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2022 Dzięki tej serii widzowie mogą odkryć pięć przesiąkniętych historią miast. Poznają ich losy od momentu ich założenia do współczesności, w czasie największych zmagań i sukcesów, a także postacie, które wpisały się w ich historię. (dodano pozycję programową) 13:00 DROGA DO TRIUMFU - ODC. 7 (TRIUMFO KELIAS. JONAS KAROLIS CHODKEVICIUS) Serial dokumentalny, 50 min, Litwa, 2023 Reżyseria: Robertas Razma, Andrius Lygnugaris 8 - odcinkowy serial dokumentalny przedstawia postać najbardziej utalentowanego hetmana Wielkiego Księstwa Litewskiego początku XVII wieku, Jana Karola Chodkiewicza (1570 - 1621), którego osobowość i działalność odcisnęły niezatarte piętno na historii Europy. W związku z 400. rocznicą śmierci Chodkiewicza trzech profesorów historii z Uniwersytetu Wileńskiego wraz ze znanym dziennikarzem wyruszyło w podroż po Europie: od Litwy przez Łotwę, Estonię, Polskę, Niemcy, Włochy, Turcję i Ukrainę - by odwiedzić miejsca, w których legendarny hetman pozostawił swój ślad. Studia w Niemczech i we Włoszech, kampanie wojenne na Litwie i Ukrainie, założone przez niego miasta, dwory i zamki, rozległe pola bitew, na których toczyły się krwawe walki o losy całej Europy - wszystko to ożywa w tym dokumentalnym cyklu. (dodano pozycję programową) 14:00 HISTORIA KUCHNI POLSKIEJ - W CZASACH KRÓLA JANA Cykl dokumentalny, 40 min, Polska, 2024 Reżyseria: Tomasz Rostworowski, Mirosław Bork Scenariusz: Jarosław Dumanowski, Mirosław Bork Trudno uwierzyć, że do tej pory nie powstał cykl na temat polskiej kuchni pokazujący, w sposób systematyczny i zgodny z najnowszymi badaniami, dziedzictwo kulinarne otrzymane od naszych przodków. Seria dokumentalna pt.: "Historia kuchni polskiej" wypełnia tę lukę, zabierając widzów w podróż przez niezwykłe smaki, tradycje i obyczaje. Scenariusz opiera się na pracach naukowych prof. Jarosława Dumanowskiego, głównego eksperta i prowadzącego narrację. Odtworzenia potraw obecnych na polskich stołach od czasów Chrztu Polski do współczesności dokonuje Maciej Nowicki, twórca nowego trendu w polskiej kuchni - historycznej rekonstrukcji kulinarnej. Wnikliwe przedstawienie tła historycznego pozwala na zrozumienie okoliczności, w których kształtowała się polska kuchnia. Rozmowy ze specjalistami z Polski i ze świata uzupełniają narrację ukazując przenikanie idei i potraw ponad europejskimi granicami. Przywołanie konkretnych przepisów i ich odtworzenie w studiu kulinarnym, ułatwia widzom zrozumienie smaków i technik przygotowywania potraw z przeszłości, a chronologia odcinków odpowiada najważniejszym zmianom zachodzącym w polskiej kuchni w kolejnych okresach historycznych. Historia kuchni polskiej to historia polskiej kultury materialnej w wersji dla każdego. Odc. 9. Jan III Sobieski zasłynął jako zwycięzca spod Wiednia, opiekun uczonych i mecenas artystów, a okres jego panowania nazywa się często "oświeconym sarmatyzmem". Okazuje się jednak, że król przeszedł do historii również jako wielki smakosz. Przeżył wręcz załamanie nerwowe, gdy jego pasztetnik postanowił zerwać z dotychczasowym zawodem. "Boć to nasze tylko na tym świecie, co zjemy dobrze i smaczno" - czytamy w jego zapiskach. Uwielbiał kawę i czekoladę (napój), interesował się sadownictwem i ogrodnictwem, nadzorował smażenie konfitur i przygotowywanie zapasów na zimę. Z czasów Sobieskiego zachowały się nie tylko receptury opisujące wyrafinowaną kuchnię elit, ale także potrawy poddanych króla oraz praktyczne porady dotyczące przetwórstwa żywności adresowane do szerszej grupy czytelników. Co lubił jeść sam król Jan III Sobieski, a co jego poddani? Na te i inne pytania odpowie Jarosław Dumanowski oraz zaproszeni do programu eksperci. Dawne potrawy odtworzy Maciej Nowicki. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 19:00 GIGANCI HISTORII - POWSTANIE WARSZAWSKIE Teleturniej, 50 min, Polska, 2024 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Mikołaj Korzyński Prowadzący: Maciej Kurzajewski, Przemysław Babiarz 1 sierpnia 1944 roku wybuchło powstanie warszawskie - największy zryw ruchu oporu w okupowanej przez Niemcy Europie. A także jedno z najbardziej dramatycznych, a zarazem najważniejszych wydarzeń w historii samego miasta. Do walki ramię w ramię stanęli ludzie w różnym wieku, różnego pochodzenia, różnych wyznań i zawodów. Heroiczne starcie z Niemcami przy wrogiej obojętności Sowietów trwało ponad 2 miesiące. W tym czasie śmierć poniosło ponad 15 tysięcy polskich żołnierzy oraz blisko 150 tysięcy mieszkańców nieujarzmionego miasta. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 23:05 KRONIKI HITLERA - ODC. 6. FUHRER. LATA 1936 - 1937 (KRONIKI HITLERA) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Hermann Pölking Kroniki pokazują codzienność zwykłych ludzi w Europie w latach 1889 - 1945. Stanowi to tło dla szczegółowej relacji z życia Adolfa Hitlera - od jego dojścia do władzy po samobójstwo w berlińskim bunkrze. To najobszerniejsza do tej pory kompilacja materiałów archiwalnych, z których prawie połowa nie była wcześniej publikowana.