TVP Historia Niedziela, 09.06.2024 Zmiany z dnia 06.06.2024 w stosunku do raportu z dnia 15.05.2024 (dodano pozycję programową) 10:05 HISTORIA KUCHNI POLSKIEJ - KRÓL STANISŁAW LESZCZYŃSKI I MODA NA DANIA ZNAD WISŁY Cykl dokumentalny, 40 min, Polska, 2024 Reżyseria: Tomasz Rostworowski, Mirosław Bork Scenariusz: Jarosław Dumanowski, Mirosław Bork Historykom kuchni bardzo rzadko przytrafia się sytuacja, kiedy mogą, krok po kroku, opowiedzieć historię wzajemnych wpływów kulinarnych. Do XVIII wieku kuchnia polska brała ze świata, ale w XVIII stuleciu dzieje się odwrotnie - to świat francuskiej potęgi kulinarnej bierze z Polski za sprawą polskiego króla Stanisława Leszczyńskiego. Stanisław Leszczyński został królem dwukrotnie i dwukrotnie musiał uciekać z Polski do Francji ustępując Sasom popieranym przez Rosję. W roku 1725 roku córka Stanisława, Maria Leszczyńska, poślubiła młodego króla Francji Ludwika XV. Leszczyński, jako teść króla Francji, został księciem Lotaryngii, w której do dzisiaj jest znany jako "dobry król Stanisław". Zasłynął jako król - filozof, mecenas sztuk i nauk, założyciel Akademii w Luneville. Jego dwór odwiedzało wielu gości z Polski, którzy po powrocie do kraju szerzyli ideały oświecenia, znajomość języka francuskiego i francuskiej kultury. Jak to się stało, że mamy w Lotaryngii swój plac, restaurację, polskie potrawy i pomnik króla? Co złożyło się na czas największych triumfów kuchni polskiej? Na te pytania odpowie prof. Jarosław Dumanowski oraz zaproszeni do programu francuscy eksperci. Dawne potrawy odtworzy Maciej Nowicki. (dodano pozycję programową) 10:55 SZWAJCARIA Z LOTU PTAKA (AERIAL PROFILES, SERIES 2) Serial dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Richard Pickwoad Nasz krajobraz zawiera znaki i ukryte wskazówki dotyczące minionych wydarzeń i działalności człowieka. Producenci serii ponownie wznoszą się w niebo, aby pokazać, w jaki sposób działalność człowieka odcisnęła piętno na naszym krajobrazie, zaś krajobraz w rewanżu wpłynął na kształt kultury i cywilizacji. Każdy odcinek przedstawia inny kraj lub region i, wykorzystując zdjęcia lotnicze z helikoptera, drona i satelity, pokazuje drogi jego rozwoju. Unikalna technologia mapowania i obrazy historyczne pomagają ożywić nasz krajobraz. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 16:00 GIGANCI HISTORII - WIELKA WOJNA Z ZAKONEM KRZYŻACKIM (1409 - 1411) Teleturniej, 50 min, Polska, 2024 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Mikołaj Korzyński Prowadzący: Maciej Kurzajewski, Przemysław Babiarz 15 lipca 1410 roku. Jedna z największych bitew w historii średniowiecznej Europy, stoczona na polach pod Grunwaldem. Kto z nas nie zna tej daty? Kto z nas nie widział majestatycznego dzieła Jana Matejki "Bitwa pod Grunwaldem"? W najbliższym odcinku teleturnieju "Giganci historii" zgłębimy historię Wielkiej Wojny z Zakonem Krzyżackim. Pytać będziemy o przyczyny wybuchu wojny i jej przebieg, o wspomnianą już Bitwę pod Grunwaldem, o pokój toruński, skutki wojny i tradycję grunwaldzką. Postaramy się dowiedzieć, gdzie są dwa miecze, przekazane królowi polskiemu Władysławowi II Jagielle i wielkiemu księciu litewskiemu Witoldowi przez heroldów wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego Ulricha von Jungingena. Wręczenie nagich mieczy było symbolicznym pretekstem do rozpoczęcia bitwy pod Grunwaldem. (dodano pozycję programową) 16:55 WOJNA W ETERZE - FERALNY LOT Felieton, 5 min, Polska, 2023 Scenariusz: Jan Sosiński, Andrzej Mietkowski Cykl "Wojna w eterze" to krótkie, kilkuminutowe filmy, w których skonfrontowane są dwie strony tej wojny: Wschód i Zachód, komunistyczne władze i kraje demokratyczne, blok sowiecki i wolny świat reprezentowany przez USA i Europę Zachodnią. To "Obrazy Propagandy" i "Głosy Prawdy". Tę konfrontacja pokazana jest przez dwa zbiory multimedialne: głosy prawdy płynące do PRL spoza żelaznej kurtyny na falach zagranicznych radiostacji, oraz obrazy propagandy peerelowskiej, którymi przez dziesięciolecia zakłamywano ważne wydarzenia, wielkie postaci, znaczące zjawiska, kluczowe daty historyczne. "Głosy Prawdy" to pół miliona minut archiwum Radia Wolności, nagrania dźwiękowe pozostałe po zamknięciu Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa, a także archiwalia polskich sekcji BBC i Radia France Internationale; "Obrazy Propagandy" to zapisy z archiwów IPN, TVP, CAF/PAP i Polskiego Radia, będące filmowym, fotograficznym i dźwiękowym obrazem PRL. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 17:00 POCIĄGI, KTÓRE ZMIENIŁY ŚWIAT - ODC. 3/4. PRZEMYSŁ (TRAINS THA CHANGED THE WORLD) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2022 Seria opowiada o tym, jak cztery pociągi zrewolucjonizowały podróże koleją i zainspirowały niesamowite projekty kolejowe na całym świecie. Bez wątpienia od ponad 200 lat pociągi zmieniają życie ludzi. Zrewolucjonizowały sposób podróżowania, sposób pracy, a nawet sposób spędzania wakacji. Autorzy podróżują na pokładzie legendarnych lokomotyw kolejowych, takich jak Flying Scotsman i Stephenson's Rocket i w każdym odcinku przybliżają dziedzinę życia, która uległa epokowej przemianie dzięki pociągowi. (dodano pozycję programową) 17:45 MYŚLICIELE - SYLWETKI POLSKIE - ODC. 23 STEFAN BUSZCZYŃSKI Cykl reportaży, 4 min, Polska, 2023 Scenariusz: Jacek Kloczkowski Zdjęcia: Wojciech Kursa, Kacper Solan Prowadzący: Lidia Olszak Cykl programów przedstawiających w syntetyczny sposób najważniejsze postacie polskiej myśli politycznej XIX i XX wieku, reprezentujące różne nurty i środowiska ideowe. Wśród ponad trzydziestu postaci są m.in. Stanisław Koźmian, Maurycy Mochnacki, Adam Jerzy Czartoryski, Zygmunt Krasiński, Stanisław Cat - Mackiewicz. (dodano pozycję programową) 22:50 UPADEK KRÓLESTWA S.IV - S. 4 ODC. 8 (THE LAST KINGDOM) Serial historyczny, 50 min, Wielka Brytania, 2020 Scenariusz: Stephen Butchard Lektor: Maciej Gudowski Aktorzy: Eliza Butterworth, Alexander Dreymon Serial jest adaptacją cyklu "Wojny Wikingów" Bernarda Cornwella. Akcja toczy się w drugiej połowie IX wieku. Syn saskiego szlachcica, Uhtred (Alexander Dreymon), zostaje osierocony i porwany przez Wikingów, którzy wychowują go jako jednego z nich. Już jako młody wojownik obserwuje upadek kolejnych brytyjskich królestw i toczy ze sobą wewnętrzną walkę, zastanawiając się, kim tak naprawdę jest - Sasem czy Wikingiem. Pomimo lojalności wobec ludzi, którzy go wychowali, pragnie odzyskać ziemie swoich przodków. Dołącza do armii króla Alfreda Wielkiego (David Dawson) władającego Królestwem Wessex - jedynym, które wciąż potrafi stawić opór Wikingom. (dodano pozycję programową) 23:55 HISTORIA W POSTACIACH ZAPISANA - VAUBAN KRÓL FORTEC (VAUBAN, LE ROI ET LES FORTERESSES) Cykl dokumentalny, 102 min, Francja, 2020 Reżyseria: Laure Delalex Lektor: Marek Ciunel "Historia w postaciach zapisana" (tytuł francuski "Secrets d'Histoire") to seria programów historycznych, realizowanych i emitowanych przez francuską telewizję publiczną. Prezenterem programu jest znany dziennikarz telewizyjny Stephan Bern. Każdy z odcinków przedstawia losy wielkiej postaci historycznej. Z kamerą udajemy się do miejsc stanowiących prawdzie skarby światowego dziedzictwa kultury: zamków i pałaców, galerii sztuki oraz parków i ogrodów. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 01:50 SZEROKIE TORY - JEDEN DZIEŃ Z ŻYCIA LIDERA ZESPOŁU MLODZIEŻOWEGO W PETERSBURGU Reportaż, 24 min, Polska, 2001 Scenariusz: Barbara Włodarczyk Zdjęcia: Wiktor Politow W tym wydaniu spotkanie z Jegorem, który jest liderem grupy Multifilmy. Mieszka w Petersburgu, pisze teksty, komponuje i śpiewa. Rówieśnicy Jegora to pierwsze rosyjskie pokolenie, które rozpoczęło dorosłe życie w zupełnie nowych warunkach. Dla nich Związek Radziecki jest jedynie mglistym wspomnieniem z dzieciństwa.