TVP Historia Piątek, 14.06.2024 05:55 BYŁ TAKI DZIEŃ - 14 CZERWCA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1845 - uruchomiono pierwszy odcinek Kolei Warszawsko - Wiedeńskiej; 1868 - urodził się Karl Landsteiner - twórca nowoczesnej serologii; 1936 - zmarł Maksym Gorki; 1958 - w Świerku uruchomiono reaktor EWA; 06:05 SZEROKIE TORY - JEDEN DZIEŃ Z ŻYCIA ZAKONNICY Z KLASZTORU W CZERNICHOWIE NA UKRAINIE Reportaż, 25 min, Polska, 2002 Scenariusz: Barbara Włodarczyk Zdjęcia: Wiktor Politow Cykl reportaży o codziennym życiu w krajach byłego Związku Radzieckiego. Program pokazuje zmiany, jakie tam zaszły w ciągu ostatnich lat. Przybliża nowe zjawiska i problemy ludzi ze wszystkich grup i środowisk społecznych. W tym wydaniu jeden dzień z życia siostry Marianiły pochodzącej z Kijowa. Od sześciu lat przebywa ona w prawosławnym zakonie w Czernichowie. Za klasztornym murem toczy się życie, o jakim większość ludzi nie ma pojęcia. Siostry zakonne nie lubią mówić o sobie i z zasady unikają filmowania po latach, kiedy prasa publicznie je wyśmiewała. Zrobiły jednak wyjątek dla Barbary Włodarczyk, której pokazały surowe zasady życia w zakonie i ascetyzm, stanowiący ucieczkę przed konsumpcjonizmem. 06:25 ARCHIWUM ZIMNEJ WOJNY - TERRORYŚCI NA ZLECENIE Magazyn, 29 min, Polska, 2018 Reżyseria: Jan Sosiński Scenariusz: Andrzej Mietkowski, Jan Sosiński Muzyka: Piotr Dziki Chancewicz Prowadzący: Andrzej Mietkowski Prasa partyjna bije na trwogę: Wolna Europa wprowadza audycje muzyczne na osobiste polecenie prezydenta Lyndona Johnsona. Chce zdobyć zaufanie niedojrzałej politycznie warstwy społecznej. Zachodni rock podminowuje system komunistyczny. W programie prof. Jerzy Eisler, oraz gwiazdy Wolnej Europy - Barbara Nawratowicz, Janusz Marchwiński, Janusz Herburt - Hewell. Niezwykłe archiwalia. 07:05 WOJENNE DZIEWCZYNY S.V - ODC. 57 (SERIA V ODC. 5) Ваенныя дзяўчаты (Wojenne dziewczyny), серыял Serial wojenny, 44 min, Polska, 2021 Reżyseria: Filip Zylber Scenariusz: Marcin Ciastoń Muzyka: Bartosz Chajdecki, Piotr Komorowski Aktorzy: Vanessa Aleksander, Maja Szopa, Karolina Rzepa, Michał Czernecki, Maciej Brzoska, Mateusz Rzeźniczak, Piotr Nerlewski, Magdalena Czerwińska, Paweł Małaszyński, Magdalena Smalara Partyzanci potrzebują funduszy na produkcję stenów. W związku z tym planują akcję napadu na furgon pocztowy przewożący pieniądze. Ewa w tym celu urabia jednego z pracowników poczty, co bardzo nie podoba się zazdrosnemu Sońce. Para zdobywa informacje pozwalające na szybkie przeprowadzenie akcji, ale Leokadia nakazuje czekać. Sońka nie słucha zwierzchników i postanawia wziąć sprawy we własne ręce. W tym celu odświeża stare znajomości. Tymczasem Odrowąż chce wynająć od matki Nitki część pomieszczeń w pałacu do produkcji konserw rybnych. Z jakiegoś powodu potrzebuje on dużej ilości pieniędzy. Z kolei Meier przebywa w tajnej placówce badawczej doktora Lunda. Magda i Witek prowadzą zwiad w pobliżu, chcą jak najlepiej rozeznać się w terenie. Trafiają na trop i podążają za dziwną ciężarówką dostawczą, która opuściła placówkę. Serial wojenny, 07:55 CZARNA WOŁGA - ODC. 4 PSYCHOPATA CIEMNOŚCI Cykl dokumentalny, 38 min, Polska, 2023 Reżyseria: Piotr Litka Scenariusz: Piotr Litka, Przemysław Semczuk Zdjęcia: Jeremi Grzywa, Michał Bożek Wykonawcy: Przemysław Semczuk Latem 1973 roku do redakcji lokalnego tygodnika "Nowiny Jeleniogórskie" przesłano anonim. Jego autor informował, że wrzuci 1, 5 kg cyjanku potasu do miejscowego ujęcia wody. Opinia publiczna nie dowiedziała się o sprawie. Ale fakt wzbudził paniczną reakcję służb. Prowadzono na niespotykaną skalę śledztwo. Wydano na nie ponad dwa miliony złotych. Milicja zatrzymała chorego psychicznie młodzieńca, który list napisał w chwili wzburzenia i o nim zapomniał. 08:35 KUCHNIA JAGIELLONÓW - ODC. 5. SYNOWIE JAGIEŁŁY POCZĄTEK EKSPANSJI. SMAKI OD MORZA DO MORZA. Magazyn, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Jerzy Grabowski Scenariusz: Łukasz Modelski Prowadzący: Łukasz Modelski W cyklu "Kuchnia Jagiellonów" autorzy przedstawiają czasy dynastii Jagiellonów od strony kuchni. To nie tylko tłuste mięsiwa suto podlewane miodem, to także kuchnia pełna finezji, owoców, warzyw, zup i wypieków. W tym odcinku prowadzący Łukasz Modelski przedstawi przepis na duszoną szynkę z ogórkami w piwie pszenicznym. Poznamy też przepis na pilaw. 09:15 HISTORIA POLSKI - PO CAŁYM CIELE Film dokumentalny, 47 min, Polska, 1999 Reżyseria: Grzegorz Królikiewicz Scenariusz: Grzegorz Królikiewicz Zdjęcia: Jacek Łechtański, Andrzej Wojciechowski, Rafał Wróblewski Opowieść o działalności tajnego harcerstwa w Piotrkowie Trybunalskim w latach 50. Powstała tam organizacja "Mała Dywersja", młodzież w niej skupiona wypisywała na murach antykomunistyczne hasła, rozwieszała plakaty i transparenty. Trafili do więzienia, bo donos złożył kolega z sąsiedztwa. Większość ofiar żyje, a w kwietniu 1998 r. odbył się proces ich więziennych oprawców. 10:10 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - DROGA PRZEZ PIEKŁO CZ. 1 Cykl dokumentalny, 28 min, Polska, 1993 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Zbigniew Maziarz Prowadzący: Bogusław Wołoszański Cykliczny program Bogusława Wołoszańskiego, popularyzujący wiedzę o historii II wojny światowej. W tym wydaniu autor omawia: - dzieje konwojów wiozących sprzęt wojenny dla Związku Radzieckiego, - sytuację na frontach europejskich, - zajęcie Norwegii przez Niemców, - pomoc Anglii w transporcie broni dla Związku Radzieckiego, - szlaki morskie z portów amerykańskich i kanadyjskich do Murmańska, - rolę Norwegii w planach wojennych Adolfa Hitlera, - znaczenie strategiczne portu w Murmańsku, - atak wojsk niemieckich na Murmańsk. 10:45 GDY KWITNĄ KASZTANY. NASZ NAZARET Film dokumentalny, 53 min, Polska, 2022 Reżyseria: Rafał Bryll Scenariusz: Rafał Bryll Zdjęcia: Rafał Bryll, Paweł Sierpiński Dokumentalna historia Szkoły Sióstr Nazaretanek w Warszawie, podczas Powstania Warszawskiego nazwanej Twierdzą przy Czerniakowskiej. Film z sekwencjami aktorskimi inscenizowanymi oraz animowanymi. Historia rozpoczyna się współcześnie, wiosną, kiedy kwitną kasztany, a maturzystki przygotowują się do egzaminów. Jedna z maturzystek, podczas przeglądania szkolnego archiwum trafia na ślad swojej rówieśniczki, która w 1944 roku, tuż przed Powstaniem Warszawskim także zdawała maturę - w konspiracji. Wraz ze współczesną bohaterką, poznajemy wojenne losy Szkoły, istotę tajnego nauczania, a szerzej - zapoznajemy się z historią Zgromadzenia Sióstr Nazaretanek oraz ideami, które od początku kierowały życiem Sióstr. Z ust okupacyjnych maturzystek, nauczycieli oraz samych nazaretanek, dowiadujemy się, dlaczego nauczanie młodzieży było, jest i będzie dla Sióstr sprawą najwyższej wagi. Ten film to podróż w czasie, między współczesnością a historią. 11:45 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - DINGO Magazyn historyczny, 22 min, Polska, 2017 Autor: Adam Sikorski Lektor: Artur Kalicki Dingo Odwiedzamy Muzeum Broni Pancernej w Poznaniu, gdzie powitamy nowy eksponat - samochód pancerny "dingo" w barwach 15. Pułku Ułanów Poznańskich. To jeden z tych pojazdów, na którym chłopcy walczący w 2. Korpusie Polskim i 1. Dywizji Pancernej, widzieli siebie defilujących ulicami wyzwolonej Warszawy. Ale Europę rozcięła na dwa światy żelazna kurtyna, a Polska znalazła się po tej mrocznej stronie. Załogom tych pojazdów przypadł los przegranych zwycięzców. Większość z nich nie zobaczyła Polski już nigdy. Trwalsze okazały się ich narzędzia walki. Nigdy dość starań Natura historii jest taka, że ciągle stawia przed nami szereg pytań wymagających odpowiedzi. Pytanie, z którym ciągle zmagamy się wraz z kolegami z Fundacji Wizna 39, tyczy pośmiertnych losów majora Henryka Dobrzańskiego, legendarnego Hubala. Szukamy miejsca jego pochówku. Nasi przyjaciele ze Stowarzyszenia Wizna 39 usystematyzowali wszystkie informacje, które wspólnie na ten temat zbieraliśmy. Z dokumentów i relacji wynika, że pojawił się nowy ślad. A my mamy przed sobą kolejne miejsce do sprawdzenia. 12:15 PRZEPROWADZKI - ODC. 2/10 - SZKLANA KULA RÓŻY Serial TVP, 55 min, Polska, 2000 Reżyseria: Leszek Wosiewicz Scenariusz: Cezary Harasimowicz Zdjęcia: Krzysztof Ptak Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Kinga Preis, Krzysztof Banaszyk, Artur Janusiak, Leon Charewicz, Adam Ferency, Piotr Adamczyk, Maja Ostaszewska, Paweł Wilczak, Andrzej Róg, Stefan Popkowski, Ryszard Pracz, Anna Kękuś Rok 1901. Czesiek zakochuje się w Róży, nie wiedząc, że durzy się w niej również jego brat Mietek. Obaj chłopcy obserwują dom, w którym mieszka dama ich serca. Wzbudzają jednak niepokój właściciela posesji, Ignacego Żychniewicza, który napuszcza na nich stójkowego. W rezultacie bracia lądują w cyrkule. Czesiek ze szklaną kulą ukochanej, Mietek z głęboką urazą do brata. Tymczasem charakterna Róża, na złość ojcu, ucieka z domu. Pan Ignacy, przekonawszy się o sile uczucia córki, wykupuje chłopców z niewoli i - wprawdzie bez przekonania - zgadza się na mezalians Róży z prostym furmanem. W prezencie ślubnym ofiarowuje młodym pieniądze na założenie własnego interesu. W ten sposób wesele Róży i Cześka zbiega się z otwarciem firmy przewozowej "Szczygieł - przeprowadzki". Kolejnym radosnym wydarzeniem jest pojednanie braci. Mietek bowiem zjawia się na weselu i na znak zgody oddaje skradzioną bratu szklaną kulę Róży. SZKLANA KULA RÓŻY Serial obyczajowy, 55 min, Polska 2000 Reżyseria: Leszek Wosiewicz Scenariusz: Cezary Harasimowicz Występują: Krzysztof Banaszyk, Artur Janusiak, Kinga Preis, Leon Charewicz, Łukasz Nowicki, Adam Ferency, Piotr Adamczyk, Maja Ostaszewska, Paweł Wilczak, Andrzej Róg, Stefan Popkowski, Ryszard Pracz, Anna Kękuś, Aleksandra Górska i inni 13:20 ZAPOMNIANE SZLAKI PIELGRZYMKOWE EUROPY - ODC. 2. DROGA DO MONT - SAINT - MICHEL (ODC. 2. FRANCE: THE MONT - SAINT - MICHEL WAY) Cykl dokumentalny, 52 min, Niemcy/Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Mareike Mueller Scenariusz: Mareike Mueller Seria przybliża trasy trzech dawnych zapomnianych szlaków pielgrzymkowych prowadzących przez cztery kraje europejskie. Podąża śladami zwycięzców, trasami, które Napoleon i Rzymianie przemierzali przez imponujące Alpy Szwajcarskie, przez tereny wiejskie Włoch w kierunku Watykanu na Via Francigena. Wędrujemy romantycznymi ogrodami, podziwiając krajobrazy południowej Anglii szlakiem pielgrzymim i odkrywając Boski szlak Mont - Saint - Michel w Normandii. 14:20 SEKRETY STAROŻYTNYCH INŻYNIERÓW. S. 2 - ŻEGLUJĄC PO ŚWIECIE. ODC. 4 (ANCIENT ENGINEERING S. 2) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2022 Serial dokumentalny (10 odcinków) prezentujący najciekawsze i najbardziej intrygujące osiągnięcia świata starożytnego, które zainspirowały i wpłynęły na współczesną inżynierię. Każdy odcinek pokazuje jedno przełomowe osiągnięcie, takie jak np. piramidy, Wielki Mur Chiński, rzymskie drogi czy Tadż Mahal. Filmy łączą materiały archiwalne, wywiady z ekspertami, rekonstrukcje, zapierające dech w piersiach zdjęcia lotnicze oraz czerpią z najnowszych osiągnięć technologii, dzięki czemu odkrywają tajemnice starożytnego świata. Autorzy rzucają nowe światło na technikę, materiały konstrukcyjne i myśl innowacyjną stojące za każdym starożytnym osiągnięciem inżynieryjnym i oferują nowe spojrzenie na ich intrygującą i ważną historię. 15:20 KORONA KRÓLÓW - ODC 5 Telenowela historyczna TVP, 24 min, Polska, 2017 Reżyseria: Wojciech Pacyna, Jacek Sołtysiak, Jerzy Krysiak Scenariusz: Maria Ciunelis, Agata Danielowska -Flejszman, Ilona Łepkowska, Ariadna Lewańska Zdjęcia: Krzysztof Pakulski, Jacek Fabrowicz Muzyka: Marcin Przybyłowicz Aktorzy: Halina Łabonarska, Mateusz Król, Marta Bryła, Paulina Lasota, Piotr Gawron - Jedlikowski, Andrzej Deskur, Robert Gonera, Sławomir Orzechowski, Wenanty Nosul, Wojciech Żołądkowicz, Andrzej Popiel, Anna Grycewicz, Renata Berger, Wiesław Wójck, Blanka Wiatrowska odc. 5 Po śmierci króla w Krakowie zostaje ogłoszona żałoba, a na dworze panuje niepewność czy Kazimierz przejmie koronę i dostanie akceptację papieża. Tymczasem sytuację na Wawelu komplikuje pojawienie się Jolenty nieślubnej córki Kazimierza, przysłanej przez Elżbietę, siostrę Kazimierza i Królową Węgier, z ostrzeżeniem, że dziecku grozi niebezpieczeństwo. Biskup krakowski Grot i archidiakon Jarosław obawiają się dezaprobaty papieża. Anna jest załamana i nie może wybaczyć mężowi. Tymczasem Olgierd, zawraca z drogi powrotnej na Litwę, po podsłuchaniu rozmowy tajemniczych Węgrów w karczmie. Telenowela historyczna, 25 min, TVP 2017 Reżyseria: Wojciech Pacyna, Jacek Sołtysiak, Jerzy Krysiak Scenariusz: Ilona Łepkowska Zdjęcia: Krzysztof Pakulski, Jacek Fabrowicz Muzyka: Marcin Przybyłowicz Aktorzy: Halina Łabonarska, Mateusz Król, Marta Bryła, Paulina Lasota, Piotr Gawron - Jedlikowski, Andrzej Deskur, Robert Gonera, Sławomir Orzechowski, Wenanty Nosul, Wojciech Żołądkowicz, Andrzej Popiel, Anna Grycewicz, Renata Berger, Wiesław Wójck, Blanka Wiatrowska 15:55 SENSACJE XX WIEKU - BITWA O ANGLIĘ Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 1989 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Wojciech Nalazek Prowadzący: Bogusław Wołoszański Program cykliczny o charakterze sensacyjnym, popularyzująca wiedzę o historii XX wieku. W tym wydaniu historia bitwy o Anglię. Wykorzystano archiwalne nagrania z II wojny światowej. Program zaczyna się od informacji o ucieczce angielskich żołnierzy z Dunkierki przed Niemcami. Następnie oglądamy archiwalny film propagandowy nawołujący Anglików do wstąpienia do oddziałów obrony lokalnej, tzw. "homeguard". Dowiadujemy się, jak wyglądało standardowe uzbrojenie oddziałów "homeguard", dlaczego Hitler podjął decyzję o zaangażowaniu Luftwaffe do oczyszczenia drogi do Anglii dla piechoty, jaka była różnica w zasobach lotnictwa niemieckiego i angielskiego, jakie było uzbrojenie samolotów niemieckich, jakie czynniki świadczyły na niekorzyść Niemców. Omawiane są zalety i wady niemieckiego Junkersa, oglądamy fragmenty archiwalnego filmu o tych samolotach, Poznajemy zalety Messerschmitta. Dowiadujemy się również, jak ogromną przewagę uzyskali Anglicy, odkrywając radar. Poznajemy ówczesną koncepcję obrony Wielkiej Brytanii. Mamy okazję zobaczyć pierwsze stanowiska obserwacyjne wraz z ich przyrządami mierniczymi. Omawiane są rewolucyjne zmiany, jakie nastąpiły w 1940 roku w angielskim lotnictwie, zwłaszcza system prowadzenia wojny powietrznej przez Brytyjczyków. Mowa jest także o roli Polaków w bitwie o Anglię. Prezentowany jest jeden z typów samolotów, na jakich latali Polacy. Omawiana jest pierwsza faza bitwy, która okazała się destrukcyjna dla niemieckiego lotnictwa. Dowiadujemy się, jaki był stosunek Niemców do angielskich radarów. Na tle archiwalnych filmów bitwy autor opowiada o jej drugiej fazie. Po ataku na jedno z miast angielskich Churchill zdecydował się na rozpoczęcie nalotów na Niemcy. Szczegółowo objaśniane są niemieckie plany inwazji na Anglię, które powstały już w 1938 roku. 16:25 SENSACJE XX WIEKU - TAJEMNICZY DR SORGE Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 1994 Reżyseria: Tomasz Kostuch Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Program cykliczny o charakterze sensacyjnym, popularyzujący wiedzę o historii XX wieku. Bohaterem tego odcinka jest Richard Sorge - radziecki superszpieg o pseudonimie Ramsay. Jako korespondent "Frankfurter Zeitung" pracował w Chinach i Japonii. Była to świetna przykrywka do jego działalności szpiegowskiej dla radzieckiego wywiadu wojskowego. W 1941 r. nadał z Tokio depeszę, w której przekazał niemal dokładną datę ataku Niemiec na ZSRR. Dlaczego Stalin ją zignorował? 17:00 HISTORIA POLSKI - HOTEL POLSKI Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2009 Reżyseria: Kama Veymont Scenariusz: Kama Veymont Zdjęcia: Andrzej Adamczak, Henryk Janas Film odsłania kulisy tajemniczej i niemal nieznanej historii z okresu holocaustu, która rozegrała się w Warszawie, latem 1943 roku i która, z racji swej moralnej dwuznaczności, zyskała miano "afery Hotelu Polskiego". W Warszawie, ogłoszonej po likwidacji getta miastem "wolnym od Żydów", powstaje na ulicy Długiej 29 - za zgodą i z inicjatywy gestapo - coś w rodzaju "ambasady" dla Żydów, gdzie za grube pieniądze mogą oni nabywać ratujące życie paszporty krajów południowo - amerykańskich i innych państw neutralnych. Prawdziwi właściciele tych dokumentów już nie żyją. Przechwycone przez żydowskich konfidentów i wprowadzone do powtórnego obiegu papiery pozwolą na wyjazd z Polski ponad 2500 polskich Żydów. Jednak aferę Hotelu Polskiego przeżyje ostatecznie tylko około 200 osób. Co stało się z resztą pensjonariuszy owego hotelu? Czy Hotel Polski był pułapką? Kto i dlaczego ostatecznie ocalał? I jaki z tej historii płynie morał dla współczesności? Twórcy filmu próbują odpowiedzieć na te pytania, konfrontując ze sobą wspomnienia ostatnich żyjących świadków tamtych wydarzeń, odnalezionych w Polsce, Nowym Jorku i w Izraelu. 17:55 ARCHIWUM ZIMNEJ WOJNY - NA CELOWNIKU AGENTURY Magazyn, 25 min, Polska, 2018 Reżyseria: Jan Sosiński Scenariusz: Andrzej Mietkowski, Jan Sosiński Muzyka: Piotr Dziki Chancewicz Prowadzący: Andrzej Mietkowski Od Szczecina nad Bałtykiem do Triestu nad Adriatykiem opadła żelazna kurtyna w poprzek kontynentu"- mówił Winston Churchill w przemówieniu w 1946 roku. To był początek zimnej wojny. TVP Historia prezentuje 18 - częściowy cykl autorstwa Andrzeja Mietkowskiego i Jana Sosińskiego, oparty m.in. na unikatowych nagraniach z weteranami tej wojny, która zdaniem wielu ekspertów wciąż trwa. Zobaczymy mało znane nagrania i archiwa z tamtego okresu, przypomnimy wydarzenia które w dużym stopniu kształtowały późniejszy układ sił. Cykl powstał we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej. 18:35 WOJENNE DZIEWCZYNY S.V - ODC. 58 (SERIA V ODC. 6) Ваенныя дзяўчаты (Wojenne dziewczyny), серыял Serial wojenny, 43 min, Polska, 2021 Reżyseria: Filip Zylber Scenariusz: Monika Franczak, Wojciech Lepianka Aktorzy: Vanessa Aleksander, Maja Szopa, Karolina Rzepa, Michał Czernecki, Maciej Brzoska, Mateusz Rzeźniczak, Piotr Nerlewski, Magdalena Czerwińska, Paweł Małaszyński, Magdalena Smalara Po zdradzeniu przez Mańka, Sońka został aresztowany przez bojowców. Ewa w końcu wyznaje mu, że jest w ciąży i to on jest ojcem dziecka. Sońka ucieka z aresztu, jest zdeterminowany odzyskać pieniądze. Kontaktuje się z nim Meier, który informuje go o szansie przechwycenia nagrań wykonanych przez niego w ośrodku. Odrowąż nie zdołał zebrać pieniędzy dla Schneidera. Zdesperowany składa Schneiderowi jeszcze jedną propozycję. W pałacu ma zostać otwarta fabryka konserw rybnych na zaopatrzenie dla armii niemieckiej, co stanowi poważne zagrożenie dla rodziny Chaima. Meier jest głęboko poruszony bestialskimi eksperymentami prowadzonymi przez Lunda w tajnym ośrodku. Poczucie obowiązku walczy w nim z sumieniem. Serial wojenny, 19:20 CZARNA WOŁGA - ODC. 5 DOLCE VITA Cykl dokumentalny, 40 min, Polska, 2023 Reżyseria: Piotr Litka Scenariusz: Piotr Litka, Przemysław Semczuk Zdjęcia: Jeremi Grzywa, Michał Bożek Wykonawcy: Przemysław Semczuk Na przełomie lat 60. i 70. ubiegłego wieku doszło do dwóch głośnych zabójstw, których sprawcami byli bardzo młodzi ludzie. "Proces żyrardowski" doprowadził do zaostrzenia kodeksu karnego. Z kolei sprawa dwóch przestępców z Konstantynowa Łódzkiego okazała się największą akcją poszukiwawczą okresu PRL. 20:10 POCIĄGI, KTÓRE ZMIENIŁY ŚWIAT - ODC. 4/4. WYPOCZYNEK (TRAINS THA CHANGED THE WORLD) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2022 Seria opowiada o tym, jak cztery kultowe pociągi zrewolucjonizowały podróże koleją i zainspirowały niesamowite projekty kolejowe na całym świecie. Bez wątpienia od ponad 200 lat pociągi zmieniają życie ludzi. Zrewolucjonizowały sposób podróżowania, sposób pracy, a nawet sposób spędzania wakacji. Autorzy podróżują na pokładzie legendarnych lokomotyw kolejowych, takich jak Flying Scotsman i Stephenson's Rocket i w każdym odcinku przybliżają dziedzinę życia, która uległa epokowej przemianie dzięki pociągowi. 20:55 GALERIA WIDMO - PIĘKNA MADONNA Z TORUNIA Serial dokumentalny, 7 min, Polska, 2021 Reżyseria: Beata Szuszwedyk - Sadurska Scenariusz: Beata Szuszwedyk - Sadurska "Galeria Widmo" prezentuje animowaną historię zaginionego w czasach II wojny światowej mistrzowskiego dzieła przełomu XIX i XV wieku, gotyckiej rzeźby "Piękna Madonna z Torunia", przedstawiającej Marię i dzieciątko Jezus. 21:10 WOJNA O TRONY. PRAWDZIWA HISTORIA EUROPY S.IV - LUDWIK XIV, MONARCHA ABSOLUTNY. 1661 - 1669. ODC. 3/6 (REAL WAR OF THRONES. ODC. 3/6) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2020 Reżyseria: Vanessa Pontet, Alain Brunard W burzliwych czasach średniowiecznej Europy żądne władzy dynastie walczyły o dominację na kontynencie. Walczono na polach bitew, jednak często decydujące boje rozgrywały się w kuluarach. Za grubymi murami zamków zawierano strategiczne sojusze, dochodziło do aktów cudzołóstwa, spisków, zdrad i morderstw. Bezlitosne intrygi doprowadziły do zerwania więzi w wielu znamienitych rodach i wpłynęły na sposób, w jaki kierowały one swoimi imperiami. Serial przybliża losy postaci bezpośrednio zaangażowanych w spory dynastyczne, przedstawia ich motywacje w dążeniu do osiągnięcia celu oraz prezentuje skutki ich dobrych i złych decyzji. Dokument ukazuje również, jak pragnienie władzy i ludzkie namiętności były istotnymi czynnikami w tworzeniu się narodów europejskich. 22:15 ZDRAJCA - ODC. 1 (TRAITOR, EP 1) Serial sensacyjny, 51 min, Estonia, 2018 Reżyseria: Ergo Kuld Aktorzy: Tambet Tuisk, Margo Mitt, Eva Koldits, Mart Nurk, Veiko Porkanen Serial inspirowany aferami szpiegowskimi współczesnej Estonii. Początek XXI wieku, tuż przed wstąpieniem Estonii do sojuszu NATO. Urzędnik łotewskiego Ministerstwa Obrony i rosyjski szpieg chce zbiec do Rosji. Jest poszukiwany przez estoński kontrwywiad. Dyrektor finansów estońskiej policji, Alfred Vint, zostaje zwolniony z pracy. Rosyjski wywiad składa mu propozycję współpracy. 23:15 SENSACJE XX WIEKU - 24 GODZINY IGORA GUZENKO Cykl dokumentalny, 47 min, Polska, 2002 Reżyseria: Wojciech Pacyna Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Adam Sikora Prowadzący: Bogusław Wołoszański Aktorzy: Olaf Lubaszenko, Krzysztof Globisz, Jan Peszek, Beata Kawka, Krzysztof Kołbasiuk Wrześniowego wieczoru 1945 roku Igor Guzenko, szyfrant ambasady radzieckiej w Ottawie postanowił zrealizować plan, który obmyślał od dawna. Wyniósł z terenu ambasady tajne raporty, zawierające pseudonimy szpiegów i informacje umożliwiające ich zidentyfikowanie, oraz wyniki szpiegowskich akcji, prowadzonych przez radzieckie siatki wywiadowcze na terenie Kanady. 00:20 ARKTYKA (ARCTIC) (ARCTIC) Dramat, 93 min, Islandia/USA, 2018 Reżyseria: Joe Penna Scenariusz: Joe Penna, Ryan Morrison Aktorzy: Mads Mikkelsen, Maria Thelma Smaradottir, Tintrinai Thikhasuk Zatrważający dramat rozgrywa się w samym środku arktycznego pustkowia, gdzie panują ekstremalne warunki pogodowe. Z siarczystym mrozem, śnieżycami, silnym wiatrem zmaga się samotny bohater filmu ocalały z rozbitego samolotu. Choć wydaje się, że w walce z potężnym żywiołem jest z góry skazany na przegraną, nie poddaje się, do końca nie traci nadziei. Zaopatrzony w najpotrzebniejszy sprzęt wyciągnięty z wraka samolotu, rozbitek rusza przed siebie, szukając ratunku. Wraz z rozwojem akcji coraz bardziej staje się jednak jasne, że jego szanse na przetrwanie są znikome. Czy mimo przeciwności losu wytrwa do końca?