TVP Nauka Piątek, 14.06.2024 06:40 ASTRONARIUM - 11/21 (122) - KOSMICZNA PODRÓŻ WODY Magazyn, 22 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Woda to jedna z substancji, których najbardziej poszukujemy we Wszechświecie. Skąd właściwie się bierze? I jak wygląda jej podróż na powierzchnię planet podobnych do Ziemi? W tym programie poszukamy odpowiedzi na te pytania. 07:20 CZY WIESZ, ŻE? - /86/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 23 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 07:50 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - BRAMA MARZEŃ Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 08:25 SONDY KOSMICZNE - WIELKA WYPRAWA VOYAGERA (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, USA, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 08:55 SONDY KOSMICZNE - CASSINI I KLEJNOT W KORONIE (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, USA, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 09:25 KUPCY I FABRYKANCI Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2019 Reżyseria: Artur Jaworski Scenariusz: Artur Jaworski Zdjęcia: Maciej Kochajewski, Igor Połaniewicz Na skutek dziejowych zawirowań tradycje przedsiębiorczości w Polsce mają skomplikowaną historię. Jej początki i rozwój są jak z pozytywistycznej powieści i sięgają czasów rozbiorów, później, w okresie międzywojennym, następuje jej dalszy rozkwit przerwany II wojną światową, a potem, w czasach komuny, jej zagłada lub prześladowania tych, którym udało się dalej rozwijać swoją działalność. Chciałoby się powiedzieć jak Kordian Tarasiewicz, jeden z bohaterów filmu - żal mi tej Polski, bo gdyby nie wojna i cały PRL, to dziś żylibyśmy w zupełnie inaczej urządzonym kraju. Polacy poszukują zagranicznych wzorców i inspiracji, a tymczasem tak niewiele wiedzą o dokonaniach rodzimych przedsiębiorców. Film przybliża historie czterech firm będących kiedyś symbolami rozkwitającej gospodarki II Rzeczypospolitej, a obecnie prawie zupełnie zapomnianych. To Lilpop, Rau i Loewenstein - największe zakłady przemysłowe międzywojennej Warszawy, K. Rudzki i S-ka - odpowiedzialna za niektóre z najbardziej innowacyjnych konstrukcji mostów na świecie, Pluton - najstarsza polska marka kawy oraz Dom Towarowy Braci Jabłkowskich - najbardziej znany dom towarowy II RP. Opowieść rozpoczyna się w II połowie XIX wieku w Warszawie w czasach wielkiego boomu spowodowanego rewolucją przemysłową oraz niezwykłymi możliwościami, jakie dawał ogromny i niezwykle chłonny rynek Imperium Rosyjskiego. To czasy, kiedy rodzą się pierwsze kapitalistyczne fortuny, które wielkością majątku i skalą działalności niczym nie różniły się od tych w Europie Zachodniej. 10:25 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 63 CZERSK I GÓRA KALWARIA Magazyn, 23 min, Polska, 2017 Reżyseria: Rafał Samborski Scenariusz: Przemysław Skoczek Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Na trasie kolejnej wyprawy Tomasza Bednarka znajdą się dwie miejscowości. Pierwsza to Czersk - urokliwa, otoczona sadami wieś na wysokiej wiślanej skarpie. Ta dawna siedziba książąt mazowieckich jest niepozorna i skromna, ale to jedna z najstarszych miejscowości na Mazowszu. Najwcześniejsza wzmianka o Czersku pochodzi z 1142 roku. Dziś znany jest głównie z ruin średniowiecznego Zamku Książąt Mazowieckich, które są tu największą atrakcją turystyczną i zarazem jednym z najcenniejszych zabytków na Mazowszu. Jego trzy wieże górują nad okolicą, przypominając o dawnych rycerskich czasach. Wieś i zamek położone są na wiślanej skarpie, ale Wisły stąd nie widać, bo jest oddalona o kilkaset metrów. Niegdyś jednak tuż pod murami zamku znajdowała się jedna z jej odnóg. Łączyła ona Czersk z głównym szlakiem handlowym, jakim była Wisła. Niestety na początku XV wieku, w wyniku pogodowych anomalii, tę odnogę zasypał piach, a miasto zostało od Wisły odcięte, co doprowadziło do jego stopniowego upadku. Dosłownie kilka kilometrów od Czerska, na drodze do Warszawy, położona jest Góra Kalwaria. Jako miasto funkcjonuje dopiero od XVII wieku, jednak jako wieś rycerska o nazwie Góra istniała tu już czterysta lat wcześniej i choć była bardzo długo w cieniu Czerska, doczekała się wielkości i sławy. 11:30 ASTRONARIUM - 11/21 (122) - KOSMICZNA PODRÓŻ WODY Magazyn, 22 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Woda to jedna z substancji, których najbardziej poszukujemy we Wszechświecie. Skąd właściwie się bierze? I jak wygląda jej podróż na powierzchnię planet podobnych do Ziemi? W tym programie poszukamy odpowiedzi na te pytania. 12:40 CZY WIESZ, ŻE? - /87/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 23 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 13:15 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - BRAMA MARZEŃ Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 13:45 WYNALAZKI, KTÓRE ZMIENIŁY ŚWIAT - TELESKOP. ODC. 1/6 (REVOLUTIONS: THE IDEAS THAT CHANGED THE WORLD) 50 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Stephen Mizelos Samochód. Samolot. Smartfon. Rakieta. Robot. Teleskop. Uznajemy te urządzenia za coś oczywistego, ale każde z nich jest szczytem ludzkich osiągnięć, a ich historia sięga daleko w przeszłość. Powstawały latami, często w wyniku zaskakujących przypadków albo dzięki wielkim, przełomowym odkryciom, a nawet cudom. Kosztowały lata walki i poświęcenia zdeterminowanych jednostek. Każdy z nich zrodził się, aby zaspokoić podstawowe ludzkie potrzeby i zrealizować odwieczne marzenia człowieka: potrzebę komunikacji, pragnienie odnalezienia naszego miejsca we wszechświecie czy potrzeby odkrywania i podróżowania. Ta seria to podróż przez historię człowieka, opowiedziana z perspektywy tych sześciu technologicznych cudów. Ujawnia, jak nauka, wynalazczość, często przypadek rozwijały się i uzupełniały, w wyniku czego zmieniły świat na zawsze, ale i ukształtowały współczesnego człowieka. Bohaterem odcinka jest teleskop. 14:50 SONDY KOSMICZNE - WIELKA WYPRAWA VOYAGERA (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, USA, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 15:25 SONDY KOSMICZNE - CASSINI I KLEJNOT W KORONIE (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, USA, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 15:50 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 63 CZERSK I GÓRA KALWARIA Magazyn, 23 min, Polska, 2017 Reżyseria: Rafał Samborski Scenariusz: Przemysław Skoczek Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Na trasie kolejnej wyprawy Tomasza Bednarka znajdą się dwie miejscowości. Pierwsza to Czersk - urokliwa, otoczona sadami wieś na wysokiej wiślanej skarpie. Ta dawna siedziba książąt mazowieckich jest niepozorna i skromna, ale to jedna z najstarszych miejscowości na Mazowszu. Najwcześniejsza wzmianka o Czersku pochodzi z 1142 roku. Dziś znany jest głównie z ruin średniowiecznego Zamku Książąt Mazowieckich, które są tu największą atrakcją turystyczną i zarazem jednym z najcenniejszych zabytków na Mazowszu. Jego trzy wieże górują nad okolicą, przypominając o dawnych rycerskich czasach. Wieś i zamek położone są na wiślanej skarpie, ale Wisły stąd nie widać, bo jest oddalona o kilkaset metrów. Niegdyś jednak tuż pod murami zamku znajdowała się jedna z jej odnóg. Łączyła ona Czersk z głównym szlakiem handlowym, jakim była Wisła. Niestety na początku XV wieku, w wyniku pogodowych anomalii, tę odnogę zasypał piach, a miasto zostało od Wisły odcięte, co doprowadziło do jego stopniowego upadku. Dosłownie kilka kilometrów od Czerska, na drodze do Warszawy, położona jest Góra Kalwaria. Jako miasto funkcjonuje dopiero od XVII wieku, jednak jako wieś rycerska o nazwie Góra istniała tu już czterysta lat wcześniej i choć była bardzo długo w cieniu Czerska, doczekała się wielkości i sławy. 16:25 ASTRONARIUM - 11/21 (122) - KOSMICZNA PODRÓŻ WODY Magazyn, 22 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Woda to jedna z substancji, których najbardziej poszukujemy we Wszechświecie. Skąd właściwie się bierze? I jak wygląda jej podróż na powierzchnię planet podobnych do Ziemi? W tym programie poszukamy odpowiedzi na te pytania. 17:30 ZIEMIA WIDZIANA Z KOSMOSU - ODC. 2 (EARTH FROM SPACE. 2. PATTERNED PLANET) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Barny Revill, Chloe Sarosh Wykonawcy: Janusz Szydłowski Odcinek: 2. Patterned Planet U wybrzeży lądów w strefach tropikalnych często występują rafy koralowe. Na pierwszy rzut oka ich kształty wydają się zupełnie przypadkowe. Istnieją w nich jednak pewne stałe elementy - jasne kręgi otaczające ciemną plamę koralowców. Dzięki zdjęciom satelitarnym naukowcy znaleźli ten charakterystyczny kształt w rafach koralowych na całym świecie. Zrozumienie mechanizmu ich powstawania pozwala lepiej ocenić stan oceanów i stan zdrowia zwierząt zamieszkujących rafy koralowe. Ryby, których życie jest związane z rafą, w różny sposób znajdują pożywienie. Niektóre żerują bezpośrednio na koralowcach. Inne przeszukują dno morskie wokół rafy. Ale żerowanie w otwartej przestrzeni bywa niebezpieczne. Drapieżniki takie jak grańce koralowe czy rekiny patrolują okolice rafy. Dlatego małe ryby tylko wyjątkowo się od niej oddalają. Pilnują, żeby bezpieczne schronienie zawsze było w pobliżu. Z czasem dno wokół każdego fragmentu rafy zostaje ogołocone z pożywienia. Powstają w ten sposób jasne kręgi gołego piasku. Przez miliony lat siły przyrody kształtowały ziemski krajobraz. Ale teraz to my decydujemy o tym, jak w przyszłości będzie wyglądała nasza planeta. 18:30 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - BRAMA MARZEŃ Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 19:25 CZY WIESZ, ŻE? - /88/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 24 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 20:00 WYNALAZKI, KTÓRE ZMIENIŁY ŚWIAT - TELESKOP. ODC. 1/6 (REVOLUTIONS: THE IDEAS THAT CHANGED THE WORLD) 50 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Stephen Mizelos Samochód. Samolot. Smartfon. Rakieta. Robot. Teleskop. Uznajemy te urządzenia za coś oczywistego, ale każde z nich jest szczytem ludzkich osiągnięć, a ich historia sięga daleko w przeszłość. Powstawały latami, często w wyniku zaskakujących przypadków albo dzięki wielkim, przełomowym odkryciom, a nawet cudom. Kosztowały lata walki i poświęcenia zdeterminowanych jednostek. Każdy z nich zrodził się, aby zaspokoić podstawowe ludzkie potrzeby i zrealizować odwieczne marzenia człowieka: potrzebę komunikacji, pragnienie odnalezienia naszego miejsca we wszechświecie czy potrzeby odkrywania i podróżowania. Ta seria to podróż przez historię człowieka, opowiedziana z perspektywy tych sześciu technologicznych cudów. Ujawnia, jak nauka, wynalazczość, często przypadek rozwijały się i uzupełniały, w wyniku czego zmieniły świat na zawsze, ale i ukształtowały współczesnego człowieka. Bohaterem odcinka jest teleskop. 21:05 W SIDŁACH FRANKENSTEINA - OŻYWIĆ CZŁOWIEKA (THE FRANKENSTEIN TEMPTATION) Film dokumentalny, 45 min, Japonia, 2018 Nauka pozwala ludziom marzyć, tworzyć dobro, ale może też być nieubłaganie okrutna. Takie właśnie okrutne okazało się dążenie młodego Frankensteina do stworzenia człowieka idealnego, bo powołało do życia istotę szpetną, odrażającą, ohydną. Serial niezwykle zajmująco i wnikliwie przedstawia takie właśnie przypadki ukryte w cieniu historii, ujawniając tym samym nieodparte pokusy nauki. Każdy odcinek oparty jest na prawdziwej historii, nawet jeśli trudno w nią uwierzyć i jest bogaty w efekty wizualne nadające całej serii niepowtarzalny styl. "W sidłach Frankensteina" zgłębia historie naukowców, którzy ostatecznie pochylili się w kierunku ciemnej strony mocy. W tym odcinku: Wiele lat temu pewien naukowiec, Robert Cornish, zrealizował odwieczne marzenie całej ludzkości: przywrócić zmarłego do życia; marzenie, które wcześniej ożyło na kartach arcydzieła gotyckiej powieści "Frankenstein", opowiadającej o szalonym naukowcu, który tchnął życie w zwłoki i stworzył potwora. W latach trzydziestych XX wieku, kiedy powieść ta została przeniesiona na ekrany kinowe i film stał się wielkim hitem, Cornish podjął próby reanimacji człowieka. Wcześniej Cornishowi cudem udawało się przywrócić do życia zwierzęta, które wcześniej uśmiercił własnymi rękami. W tym odcinku przyglądamy się geniuszowi Roberta Cornisha, który próbował manipulować śmiercią za pomocą mocy nauki i ciemności. 22:10 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 63 CZERSK I GÓRA KALWARIA Magazyn, 23 min, Polska, 2017 Reżyseria: Rafał Samborski Scenariusz: Przemysław Skoczek Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Na trasie kolejnej wyprawy Tomasza Bednarka znajdą się dwie miejscowości. Pierwsza to Czersk - urokliwa, otoczona sadami wieś na wysokiej wiślanej skarpie. Ta dawna siedziba książąt mazowieckich jest niepozorna i skromna, ale to jedna z najstarszych miejscowości na Mazowszu. Najwcześniejsza wzmianka o Czersku pochodzi z 1142 roku. Dziś znany jest głównie z ruin średniowiecznego Zamku Książąt Mazowieckich, które są tu największą atrakcją turystyczną i zarazem jednym z najcenniejszych zabytków na Mazowszu. Jego trzy wieże górują nad okolicą, przypominając o dawnych rycerskich czasach. Wieś i zamek położone są na wiślanej skarpie, ale Wisły stąd nie widać, bo jest oddalona o kilkaset metrów. Niegdyś jednak tuż pod murami zamku znajdowała się jedna z jej odnóg. Łączyła ona Czersk z głównym szlakiem handlowym, jakim była Wisła. Niestety na początku XV wieku, w wyniku pogodowych anomalii, tę odnogę zasypał piach, a miasto zostało od Wisły odcięte, co doprowadziło do jego stopniowego upadku. Dosłownie kilka kilometrów od Czerska, na drodze do Warszawy, położona jest Góra Kalwaria. Jako miasto funkcjonuje dopiero od XVII wieku, jednak jako wieś rycerska o nazwie Góra istniała tu już czterysta lat wcześniej i choć była bardzo długo w cieniu Czerska, doczekała się wielkości i sławy. 22:45 ZIEMIA WIDZIANA Z KOSMOSU - ODC. 2 (EARTH FROM SPACE. 2. PATTERNED PLANET) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Barny Revill, Chloe Sarosh Wykonawcy: Janusz Szydłowski Odcinek: 2. Patterned Planet U wybrzeży lądów w strefach tropikalnych często występują rafy koralowe. Na pierwszy rzut oka ich kształty wydają się zupełnie przypadkowe. Istnieją w nich jednak pewne stałe elementy - jasne kręgi otaczające ciemną plamę koralowców. Dzięki zdjęciom satelitarnym naukowcy znaleźli ten charakterystyczny kształt w rafach koralowych na całym świecie. Zrozumienie mechanizmu ich powstawania pozwala lepiej ocenić stan oceanów i stan zdrowia zwierząt zamieszkujących rafy koralowe. Ryby, których życie jest związane z rafą, w różny sposób znajdują pożywienie. Niektóre żerują bezpośrednio na koralowcach. Inne przeszukują dno morskie wokół rafy. Ale żerowanie w otwartej przestrzeni bywa niebezpieczne. Drapieżniki takie jak grańce koralowe czy rekiny patrolują okolice rafy. Dlatego małe ryby tylko wyjątkowo się od niej oddalają. Pilnują, żeby bezpieczne schronienie zawsze było w pobliżu. Z czasem dno wokół każdego fragmentu rafy zostaje ogołocone z pożywienia. Powstają w ten sposób jasne kręgi gołego piasku. Przez miliony lat siły przyrody kształtowały ziemski krajobraz. Ale teraz to my decydujemy o tym, jak w przyszłości będzie wyglądała nasza planeta. 00:30 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - BRAMA MARZEŃ Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 01:05 KUPCY I FABRYKANCI Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2019 Reżyseria: Artur Jaworski Scenariusz: Artur Jaworski Zdjęcia: Maciej Kochajewski, Igor Połaniewicz Na skutek dziejowych zawirowań tradycje przedsiębiorczości w Polsce mają skomplikowaną historię. Jej początki i rozwój są jak z pozytywistycznej powieści i sięgają czasów rozbiorów, później, w okresie międzywojennym, następuje jej dalszy rozkwit przerwany II wojną światową, a potem, w czasach komuny, jej zagłada lub prześladowania tych, którym udało się dalej rozwijać swoją działalność. Chciałoby się powiedzieć jak Kordian Tarasiewicz, jeden z bohaterów filmu - żal mi tej Polski, bo gdyby nie wojna i cały PRL, to dziś żylibyśmy w zupełnie inaczej urządzonym kraju. Polacy poszukują zagranicznych wzorców i inspiracji, a tymczasem tak niewiele wiedzą o dokonaniach rodzimych przedsiębiorców. Film przybliża historie czterech firm będących kiedyś symbolami rozkwitającej gospodarki II Rzeczypospolitej, a obecnie prawie zupełnie zapomnianych. To Lilpop, Rau i Loewenstein - największe zakłady przemysłowe międzywojennej Warszawy, K. Rudzki i S-ka - odpowiedzialna za niektóre z najbardziej innowacyjnych konstrukcji mostów na świecie, Pluton - najstarsza polska marka kawy oraz Dom Towarowy Braci Jabłkowskich - najbardziej znany dom towarowy II RP. Opowieść rozpoczyna się w II połowie XIX wieku w Warszawie w czasach wielkiego boomu spowodowanego rewolucją przemysłową oraz niezwykłymi możliwościami, jakie dawał ogromny i niezwykle chłonny rynek Imperium Rosyjskiego. To czasy, kiedy rodzą się pierwsze kapitalistyczne fortuny, które wielkością majątku i skalą działalności niczym nie różniły się od tych w Europie Zachodniej. 02:10 CZY WIESZ, ŻE? - /89/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 23 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie.