TVP Historia Niedziela, 23.06.2024 06:35 BYŁ TAKI DZIEŃ - 23 CZERWCA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1868 - patent na pierwszą maszynę do pisania; 1888 - urodziła się Anna Achmatowa; 1947 - Stanisław Mikołajczyk w Sejmie podsumował wyniki oszukańczych wyborów; 1983 - Jan Paweł II spotkał się z Lechem Wałęsą; 06:40 SZEROKIE TORY - JEDEN DZIEŃ Z ŻYCIA BIZNESMENA W RYDZE Reportaż, 26 min, Polska, 2001 Scenariusz: Barbara Włodarczyk Zdjęcia: Wiktor Politow W tym wydaniu spotkanie z współwłaścicielem firmy budowlanej, Valdisem Kalnozolsem, który należy do elity finansowej Łotwy. Valdis reprezentuje tę grupę ludzi, którzy najbardziej odczuli poprawę życia na Łotwie. Reportaż pokazuje, co się zmieniło w tym kraju po upadku Związku Radzieckiego. 07:05 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE S.I - ODC. 4 ZAMEK W BARANOWIE SANDOMIERSKIM Magazyn, 21 min, Polska, 2016 Reżyseria: Jacek Sołtysiak Scenariusz: Dora Rosłońska Zdjęcia: Filip Nowicki, Jacek Banach Prowadzący: Tomasz Bednarek W tym odcinku Tomasz Bednarek odwiedza zamek w Baranowie Sandomierskim. Z uwagi na swój przepiękny dziedziniec obiekt ten jest nazywany małym Wawelem. Chodzi o arkadowe krużganki przypominające te krakowskie. Ale Baranów ma też własne, unikatowe elementy, jedyne w swoim rodzaju. Opowiedzą o nich miejscowi przewodnicy. Wokół zamku rozciągają się przepiękne ogrody. Na tarasach stworzono geometryczny ogród włoski z kwaterami roślin. Poniżej na terenie dawnego sadu owocowego istnieje ogród angielski. Niektóre rosnące tu drzewa to pomniki przyrody, na przykład dwa tulipanowce, z których jeden liczy około 200 lat. W maju i czerwcu można zobaczyć, jak rosną na nich tulipany. Zamek w Baranowie to pozostałość po kulturze sarmackiej w Polsce. Dociekliwy prowadzący zapyta, na czym polegała jej specyfika. 07:30 KORONA KRÓLÓW. JAGIELLONOWIE - ODC. 162 (SEZON 2 ODC. 37) Serial historyczny TVP, 24 min, Polska, 2024 Reżyseria: Krzysztof Łukaszewicz, Tomasz Matuszczak, Piotr Fiedziukiewicz Scenariusz: Anna Krasuska, Ewa Ratusińska, Katarzyna Terechowicz-Cesarz Aktorzy: Przemysław Stippa, Dariusz Toczek, Daniel Mosior, Ilona Wrońska, Żaneta Homa, Małgorzata Ostrowska-Królikowska, Justyna Ducka, Milena Suszyńska, Anastazja Skoczeń, Kamil Szklany, Bartosz Jędraś, Mateusz Tomaszewski, Paul Matura, Renia Gosławska, Anna Kosik Drugi syn. Maj 1426. Królowa Zofia (Maria Pawłowska) rodzi drugiego syna. Kazimierz jest bardzo słaby. Henryk Czech (Grzegorz Pierczyński) unika przedstawienia pełnego horoskopu królewicza. Jan Hincza (Kamil Szklany) przywozi na Wawel swego młodszego brata Jakuba. Panny Szczukowskie są zachwycone. Jagiełło (Sebastian Skoczeń) nie dogaduje się w Łęczycy ze szlachtą, do czego walnie przyczynił się jego konflikt z biskupem Oleśnickim (Przemysław Stippa) o przynależność ziemi lubelskiej do diecezji krakowskiej. Polscy panowie, podburzeni przez Oleśnickiego, niszczą dokument poprzedniej umowy z Brześcią. Strasz (Paul Matura) rozpoczyna realizację swojej misji. Trzeba podważyć ojcostwo Jagiełły. Zaczyna zalecać się do Eliszki Szczukowskiej (Milena Suszyńska) i wyciąga od niej różne informacje. Adam Świnka (Bartosz Jędraś) jest coraz bardziej podejrzliwy wobec Strasza, więc Strasz rozpuszcza o nim kompromitującą plotkę. Mówi Mężykowej (Małgorzata Ostrowska - Królikowska), że Świnka przechwala się, że królewna go miłuje. Królowa każe go odprawić. Pietrek (Mateusz Tomaszewski) nadal nie wie, kim jest. Bdzigost (Jakub Wieczorek) opowiada mu różne historie z jego dzieciństwa i młodości. Okazuje się, że Pietrek pamięta, jak się czyta. 08:00 RODZINA WOŁOSIAŃSKICH Film dokumentalny, 60 min, Polska, 2021 Reżyseria: Rafał Geremek Historia Rodziny Wołosiańskich, którzy w czasie wojny w 1942 r. i 1944 r. w swoim domu w piwnicy ukrywali 40 osób pochodzenia żydowskiego. Jest to przejmująca historia walki o wiele istnień ludzkich, jak i historia małżeństwa, które ryzykowało swoje życie. Przyznano im medal Sprawiedliwy Wsród Narodów Świata. Zdjęcia realizowane w USA, Polsce i Ukrainie. Ze względu na autentyczność historii, film stanie się ważnym głosem w dyskusji o stosunku Polaków do Żydów podczas II wojny światowej. 09:05 JANOSIK - ODC. 10/13 - WSZYSCY ZA JEDNEGO Serial przygodowy, 43 min, Polska, 1973 Reżyseria: Jerzy Passendorfer Scenariusz: Tadeusz Kwiatkowski Zdjęcia: Stefan Pindelski Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Marek Perepeczko, Ewa Lemańska, Czesław Jaroszyński, Marian Kociniak, Mieczysław Czechowicz, Bogusz Bilewski, Witold Pyrkosz, Jerzy Cnota, Janusz Kłosiński, Janusz Bukowski, Lech Ordon, Cezary Julski Dwóch zbójników zostaje schwytanych przez hajduków. Na plac, gdzie ma się odbyć egzekucja, wjeżdża oddział wojska. Nagle wybucha pożar. Cesarski oficer zrzuca mundur. Dopiero wtedy nieszczęśni skazańcy rozpoznają Janosika. 09:55 TAJEMNICE POCZĄTKÓW POLSKI - OD POPIELA DO PIASTA Film dokumentalny, 59 min, Polska, 2021 Reżyseria: Zdzisław Cozac Scenariusz: Zdzisław Cozac Zdjęcia: Zdzisław Cozac, Mariusz Gala, Paweł Załuska Pierwszym historycznym władcą Polski był Mieszko I. A co przed państwem Mieszka? Przyjęło się, że chrzest Mieszka I w 966 roku wyznacza datę początkową państwa polskiego. Jednak zręby naszego państwa powstały wcześniej. Najstarsza znana nam kronika mówi o trzech poprzednikach Mieszka I. Czy to znaczy, że dzieje Polski piastowskiej zaczęły się trzy generacje wstecz? Ten opis początków dynastii, która założyła Polskę, powstał niemal 120 lat po śmierci Mieszka I. Jego autor nie podpisał się pod swoim dziełem. Kronikarza tego nazwano Gallem Anonimem, bo przypuszczano, że pochodził z Galii. Z najnowszych badań wynika, że raczej był rodem z Wenecji. Przybył do nas z Węgier w orszaku Bolesława Krzywoustego, który zlecił mu napisanie historii swojej piastowskiej dynastii. Dziejopis nie przekazał żadnych innych informacji o przodkach Mieszka I ani o czasach, w których żyli. Dziś te okryte tajemnicą czasy budzą wielką ciekawość: co faktycznie działo się w czasach, gdy czczono u nas "bałwany", gdzie, kiedy i jak Piastowie mogli dojść do władzy? Tym tropem za naukowcami będą podążać widzowie filmu. 11:00 POLACY W KOSMOSIE - POLSKIE RAKIETY Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2023 Umowna granica kosmosu to tak zwana linia Karmana, przebiegająca na wysokości stu kilometrów. Co ciekawe, już pół wieku temu Polacy zdołali się o nią otrzeć. Na przełomie lat 60. i 70. polskie rakiety programu Meteor osiągnęły pułap graniczący z linią Karmana. Było to niezwykłe jak na tamte czasy osiągnięcie. Niestety, polski program rakietowy zarzucono. Dziś są jednak szanse, by powtórzyć tamten sukces. Nad nowymi rakietami zdolnymi sięgnąć kosmosu pracują zarówno polskie instytuty badawcze, jak i prywatne firmy nad Wisłą. My pokażemy z jednej strony niezwykłą historię rakiet Meteor i pionierów, którym udało się pierwszy raz sięgnąć kosmosu, z drugiej zaś przedstawimy najnowsze prototypy polskich rakiet, które wkrótce mogą regularnie wynosić ładunki poza granice ziemskiej atmosfery. 11:30 KULTOWE ZABYTKI - ODC. 4 TAJEMNICE PAŁACU ELIZEJSKIEGO (THE ELYSE PALACE, ARCHITECTURE OF POWER / L’ELYSE - LES SECRETS D’UN PALAIS) Cykl dokumentalny, 53 min, Francja, 2019 Reżyseria: Guenaelle Troly Seria dokumentalna (8 odcinków) opowiada o słynących ze swojego stylu architektonicznego, wartości historycznej i politycznej, najwspanialszych budynkach, siedzibach, pałacach i katedrach. Wypowiedzi najlepszych ekspertów, archiwalia i zdjęcia zabiorą nas w podróż po najbardziej kultowych zabytkach Francji. Odcinek 4 - "Tajemnice Pałacu Elizejskiego". To najważniejszy budynek Republiki Francuskiej. Siedziba szefa państwa, która od wieków gości - i olśniewa - największe międzynarodowe postaci. Ten klasycystyczny pałac w niczym nie przypomina fortecy zaawansowanej technologii. Od kadencji Valery’ego Giscarda d’Estaing pod wschodnim dziedzińcem znajduje się bunkier prezydenta i sztab dowodzenia Jupiter z systemem odstraszania nuklearnego. Jest wiele rzeczy objętych tajemnicą. W jaki sposób osiemnastowieczny pałac stał się nowoczesnym kompleksem dwudziestego pierwszego wieku? Jak został zmodernizowany i przystosowany do wymagań władzy i bezpieczeństwa szefa państwa? Oto historia najważniejszego pałacu Francji. 12:35 NIEPOSKROMIONE WIELKIE JEZIORA - ODC. 3 CUDA I TAJEMNICE NATURY (GREAT LAKES UNTAMED / DIE GROEN SEEN EP. 3 MARVELS AND MYSTERIES) Cykl dokumentalny, 49 min, Kanada/Niemcy, 2022 Reżyseria: Ted Oakes, Jeff Morales, Nicholas De Pencier Odc. 3 Cuda i tajemnice natury. Pierwszy promyk wiosny rozświetla wody Wielkich Jezior Ameryki Północnej. Kiedy ziemia zrzuca okowy lodu, uwalniając wody z topniejących śniegów, wyłania się świat naturalnych cudów. Skały świecą jak rozżarzony węgiel. Olbrzymy o kostnym pancerzu, z głębin ruszają w górę rzek. Mali łowcy atakują w powietrzu, a wielkie ssaki szukają posiłku w lodzie. Zmiana pory roku wspomaga ewolucję. Zwierzęta muszą przystosować się, by optymalnie wykorzystać nowe możliwości. Od 10 tysięcy lat Wielkie Jeziora są świadkami nadejścia wiosny - pory najwspanialszych cudów i tajemnic natury. Marzec. W krainie Wielkich Jezior rozpoczęła się wczesna odwilż. Temperatura poszybowała w górę z minusowej do plus 20 stopni Celsjusza. Na Jeziorze Górnym topnieje pokrywa lodowa. Gdy ogromna powierzchnia lodu zaczyna pękać i rozpadać się, silne wiatry z północy spychają dryfujące kry ku południowemu wybrzeżu. Lodowe tsunami wdziera się na ląd z ogromną siłą. Napierając, pogłębia dno. Zgarnia po drodze wszystko, by ostatecznie wydostać się na brzeg. Co roku wiosną nanosi dziwne odłamki skał z północy, które przed tysiącami lat przybyły wraz z lodowcem. 13:40 WOJOWNICY CZASU - SZWEDZKA KATASTROFA, PRUSY 1656 Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Grzegorz Gajewski Scenariusz: Grzegorz Gajewski Zdjęcia: Krzysztof Krzyżanowski, Grzegorz Gajewski Muzyka: Krzysztof Ridan Jedną z najbardziej krwawych wojen toczonych na polskich ziemiach i jednym z najbardziej niszczycielskich konfliktów nowoczesnej Europy był tak zwany potop szwedzki z lat 1655 - 1660. Wszędzie tam, dokąd dotarły szwedzkie oddziały, miały miejsce grabieże i mordy na niespotykaną dotąd skalę. W Prusach Szwedzi doszczętnie zniszczyli 60 procent dóbr królewskich oraz wymordowali nawet 70 procent ludności. Odwet miał jednak nastąpić. W programie "Wojownicy czasu" Grzegorz Gajewski podróżuje przez wieki i epoki, pokazując realia ówczesnego życia dzięki pieczołowicie je odtwarzającym grupom rekonstrukcji historycznej. Dawne historie i współcześni pasjonaci to właśnie "wojownicy czasu". 14:15 BYŁ TAKI DZIEŃ - 23 CZERWCA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1868 - patent na pierwszą maszynę do pisania; 1888 - urodziła się Anna Achmatowa; 1947 - Stanisław Mikołajczyk w Sejmie podsumował wyniki oszukańczych wyborów; 1983 - Jan Paweł II spotkał się z Lechem Wałęsą; 14:25 SAMI SWOI (CZARNO - BIAŁY) Komedia, 81 min, Polska, 1967 Reżyseria: Sylwester Chęciński Scenariusz: Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Stafan Matyjaszkiewicz Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Wacław Kowalski, Władysław Hańcza, Zdzisław Karczewski, Ilona Kuśmierska, Jerzy Janeczek, Aleksander Fogiel, Maria Zbyszewska, Halina Buyno, Witold Pyrkosz Film był bardzo ciepło przyjęty przez krytyków i publiczność. Do dziś uznawany jest za najzabawniejszą komedię w historii polskiego kina. Autor scenariusza, Andrzej Mularczyk, zaczerpnął pomysł na opowieść o repatriantach zza Buga ze wspomnień rodzinnych. Jak sam powiedział w jednym z wywiadów prasowych, pierwowzorem Kazimierza Pawlaka był stryj Jaśko, który osiedlił się na ziemiach odzyskanych. Wybrał wieś Tymowa ponoć tylko dlatego, że zobaczył pasące się na łące krowy swego sąsiada z Boryczówki, z którym był skłócony. W filmie znalazło się też wiele pomysłów nawiązujących do osobistych przeżyć Wacława Kowalskiego (odtwórca roli Pawlaka), który pochodził z Kresów Wschodnich. "Sami swoi" to opowieść o perypetiach dwóch zwaśnionych rodzin, przesiedleńców zza Buga. Jak niegdyś mieszkają obok siebie, bo jak sami twierdzą - po co szukać obcego wroga, kiedy swój jest pod ręką. Zajadłe spory sąsiadów, ciągnące się kilkadziesiąt lat, kończą się wreszcie dzięki Witii, synowi Pawlaka, i Jadźce, córce Kargula. 15:55 GIGANCI HISTORII - NAJSŁYNNIEJSZE BITWY MORSKIE XX W. Teleturniej, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Tomasz Motyl Najbardziej spektakularne bitwy XX wieku rozegrały się na morzach. Częstokroć w jednym miejscu dziesiątki okrętów, setki samolotów, tysiące żołnierzy i często tylko dwóch admirałów stawało przeciw sobie, aby wpłynąć na losy świata. Ten odcinek Gigantów historii poświęcamy morzom, oceanom i bitwom, które na wodzie i pod wodą rozegrały się w XX wieku. 16:45 LEGENDA ORIENT EXPRESSU (ORIENT EXPRESS - A TRAIN WRITES HISTORY) Film dokumentalny, 58 min, Niemcy, 2020 Wprowadzenie Orient Expressu - zwanego również "pociągiem pociągów" - na tory wymagało nie lada wytrwałości. Kilkukrotnie ambitny projekt Georges' a Nagelmackersa był bliski porażki, ponieważ belgijski przedsiębiorca stanął w obliczu bankructwa swojej firmy produkującej wagony sypialne, Compagnie International des Wagons - Lits (CIWL). Mimo to nie ustawał w dążeniu do celu - połączenia stolic Europy siecią nocnych pociągów. 17:50 POGRANICZE W OGNIU - ODC. 24 (OST.) Serial sensacyjny, wojenny, 58 min, Polska, 1991 Reżyseria: Andrzej Konic Scenariusz: Juliusz Janczur, Andrzej Konic Zdjęcia: Antoni Wojtowicz Aktorzy: Olaf Lubaszenko, Cezary Pazura, Jan Pęczek, Lech Łotocki, Sławomir Matczak, Stanisław Jaskułka, Marian Glinka, Miłogost Reczek, Piotr Krukowski, Jarosław Tyrański, Andrzej Jakubas, Grażyna Jakubecka, Krystyna Chmielewska, Iwona Słoczyńska, Zbigniew Buczkowski Rok 1939. W imieniu wywiadów polskiego i niemieckiego Czarek i Relke uzgadniają wymianę agentów. Polacy chcą wydostać Ewę i "Georga". Na prośbę Relkego Czarek wiezie go do matki, z którą nie widział się przez dwadzieścia lat. Widok syna wzrusza ją, ale nie chce go spotkać nigdy więcej. Ewa ma zaawansowaną gruźlicę. Jerzy już na granicy zostaje przez Polaków aresztowany jako podejrzany o współpracę z Abwehrą. Rozkaz ten wydano bez wiedzy Kalety i Czarka, pewnych niewinności Jerzego. Zbuntowany Czarek ma zostać zawieszony, ale pułkownik Kaleta grozi zwierzchnictwu swoją dymisją. Meldunki polskich wywiadowców są jednoznaczne: wojna jest przesądzona. Czarek rozdaje współpracownikom fałszywe paszporty, żegna się z rodzicami. Ma przydział do armii "Poznań" generała Kutrzeby. Gdy Schleswig-Holstein atakuje Westerplatte, Relke z Voraczkiem piją w Gdańsku szampana. Szpital zawiadamia Czarka o śmierci Ewy. Na Warszawę nadciąga pierwszy nalot. 19:00 ZŁOTO, WALUTA ZACHŁANNOŚCI - ODC. 1. SKARB NAD SKARBY (ODC. 1. DANGEROUS HUNT) Cykl dokumentalny, 52 min, Niemcy/Wielka Brytania, 2022 Reżyseria: Tanja Dammertz, Almut Faass Kronika fascynującej i przerażającej historii złota - powszechnie pożądanego lśniącego metalu, za którym ludzie rzucili się w krwawą pogoń. Kruszec ten napędza ludzkość od zarania dziejów. Tak jak urzekające jest jego piękno, pościg za tym cennym metalem jest bezwzględna. Żądza złota prowadzi ludzi do zabijania bez litości, niszczenia całych kultur i podejmowania samobójczych misji. Globalny popyt na złoto trwa do dziś; jest to waluta kryzysowa, pożądana w jubilerstwie, światowy skarb i gorący towar. Jego cena wciąż rośnie, eksplodując w ciągu ostatnich 40 lat. Co jest katalizatorem tego przyciągania, które trzyma świat w napięciu? Autorzy serii zgłębiają tajemnicę tego wyjątkowego metalu i badają geologiczne, kulturowe, polityczne i ekonomiczne znaczenie złota. (Odcinki: 1. Dangerous Hunt, 2. Fabulous Treasure) 20:00 BAŁKANY W OGNIU - CZĘŚĆ 3. ZGLISZCZA JUGOSŁAWII (THE BALKANS IN FLAMES / BALKAN IN FLAMMEN 3. YUGOSLAVIA IN RUINS) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Veronika Mendler, Klaus Kastenholz Czteroodcinkowa seria dokumentalna o sytuacji na Półwyspie Bałkańskim. Upadek Jugosławii w XX wieku był wynikiem wielu wojen i konfliktów, które nękały Europę Południowo - Wschodnią od ponad stu lat. Przerażające okrucieństwa z przeszłości wciąż tkwią w wielu sercach i umysłach mieszkańców znacznych części regionu, powodując trwającą brutalną konfrontację, która jest jedną z przyczyn dalszego rozmieszczania żołnierzy ONZ w niebieskich hełmach. Często nie sposób zapomnieć o krwawej przeszłości. Ten serial dokumentalny dociera do sedna przyczyn konfliktów i wojen. Wypowiedzi współczesnych świadków i międzynarodowych ekspertów pomagają w dochodzeniu w sprawie kryzysu południowo - wschodniego. Jest to badanie genezy państwa, epoki dyktatora Tity, wojen jugosłowiańskich lat 90. , a także wpływu przeszłości na współczesność. Odcinek 3 - "Zgliszcza Jugosławii". Lata 90. Prawie dziesięć lat wojny na Bałkanach. Miliony tracą domy, ponad 100 tysięcy ginie. Świat jest przerażony tragedią w byłej Jugosławii. Nikt nie chce interweniować. Nawet po największym masowym mordzie w Europie od czasów II wojny światowej. Konflikt dociera do Kosowa. Albańczycy przeciwko Serbom. Odwieczne roszczenia. Znowu masakry i wypędzenia. Wtedy interweniuje NATO. Również niemieccy żołnierze dołączają do wojny, której żar nie wygasł do dziś. Marzec 1994 roku. Porozumienie w Waszyngtonie kończy wojnę między muzułmanami a Chorwatami. Teraz walczą oni wspólnie przeciwko Serbom. Armia bośniackich Serbów zajęła ponad 70 procent bośniackiego terytorium. Jedyną szansą na pokój w Bośni jest wyparcie Serbów i stworzenie równowagi sił na tym obszarze. Jedna z głównych postaci konfliktu Serb Slobodan Milosevic chce stworzyć Wielką Serbię obejmującą serbskie enklawy na terenie byłej Jugosławii. Jugosłowiański prezydent jest bodaj najpotężniejszym człowiekiem na Bałkanach Zachodnich. Agitatorem podsycającym nacjonalizm. Wszystkie sznurki łączą się w jego rękach. Zastępcą Miloszevicia w Bośni jest Radovan Karadzić, prezydent proklamowanej tam Republiki Serbskiej. Kraje byłej Jugosławii są dziś ponownie na rozdrożu światowej polityki. Unia Europejska i Turcja, Rosja, Stany Zjednoczone, a także Chiny walczą o wpływy gospodarcze i polityczne. Pokój na Bałkanach Zachodnich pozostaje kruchy. Jedna iskra może wystarczyć, by beczka prochu znów wybuchła. 21:05 GANGSTERZY I FILANTROPI Komedia sensacyjna, 85 min, Polska, 1963 Reżyseria: Jerzy Hoffman, Edward Skórzewski Scenariusz: Jerzy Hoffman, Edward Skórzewski Zdjęcia: Jerzy Lipman Aktorzy: Wiesław Michnikowski, Kazimierz Opaliński, Gustaw Holoubek, Hanka Bielicka, Magda Celówna, Barbara Modelska, Mieczysław Pawlikowski W więziennej karetce spotykają się oskarżeni w dwóch sprawach. Pierwsi to grupa gangsterów pod wodzą niejakiego "Profesora" - przydomek zawdzięcza niezwykłej elegancji i nieprzeciętnej inteligencji. Obmyślił genialny plan napadu na furgonetkę przewożącą pieniądze do banku. Szczegóły opracował na ruchomych makietach, grupa wielokrotnie ćwiczyła swoje zadania, a każdy z jej członków miał przygotowane murowane alibi. Niestety, pewne nieprzewidziane przypadki sprawiły, że ucieczka z miejsca rabunku nie powiodła się. Oskarżonym w drugiej sprawie jest Anastazy Kowalski, który stał się przestępcą mimo woli. Gdy wymówiono mu pracę w laboratorium chemicznym, zrezygnowany udał się do baru na tzw. jednego. Przez przypadek położył na stole alkoholomierz. Personel, sądząc iż Kowalski jest kontrolerem PIH - u, momentalnie zmienił swój stosunek do klientów, bohater znalazł w swojej gazecie banknot pięćsetzłotowy. Początkowo zaskoczony, szybko doszedł do wniosku, że manewr ten może powtórzyć i w innych lokalach. "Gangsterzy i filantropi" to debiut fabularny Jerzego Hoffmana i Edwarda Skórzewskiego, którzy dotąd znani byli jako para dokumentalistów. Wiele z ich filmów np. "Karuzela łowicka", "Typy na dziś", "Dwa oblicza Boga", odniosło sukcesy na międzynarodowych festiwalach. Ich wieloletnie doświadczenia w "zapisywaniu" rzeczywistości widoczne są także w "Gangsterach i filantropach". Ponad połowa filmu zrealizowana została w plenerach - na ulicach Warszawy i w stołecznych lokalach, dzięki czemu film jest osadzony w konkretnej rzeczywistości. 22:45 UPADEK KRÓLESTWA S.IV - S. 4 ODC. 10 (THE LAST KINGDOM) Serial historyczny, 50 min, Wielka Brytania, 2020 Scenariusz: Stephen Butchard Lektor: Maciej Gudowski Aktorzy: Eliza Butterworth, Alexander Dreymon Serial jest adaptacją cyklu "Wojny Wikingów" Bernarda Cornwella. Akcja toczy się w drugiej połowie IX wieku. Syn saskiego szlachcica, Uhtred (Alexander Dreymon), zostaje osierocony i porwany przez Wikingów, którzy wychowują go jako jednego z nich. Już jako młody wojownik obserwuje upadek kolejnych brytyjskich królestw i toczy ze sobą wewnętrzną walkę, zastanawiając się, kim tak naprawdę jest - Sasem czy Wikingiem. Pomimo lojalności wobec ludzi, którzy go wychowali, pragnie odzyskać ziemie swoich przodków. Dołącza do armii króla Alfreda Wielkiego (David Dawson) władającego Królestwem Wessex - jedynym, które wciąż potrafi stawić opór Wikingom. 23:50 GORBACZOW. RAJ (GORBACHEV. HEAVEN / GORBACHEV. PARADISE) Film dokumentalny, 100 min, Czechy/Litwa, 2020 Reżyseria: Vitaliy Manskiy Wywiad z byłym prezydentem ZSRR Michaiłem Gorbaczowem, jedną z najbardziej wpływowych postaci minionego wieku, której rządy zwiastowały koniec Związku Radzieckiego. W kameralnym otoczeniu przedstawia swój pogląd na Rosję dawniej i dziś. Zmiany, które odbiły się echem na całym świecie, dokonane przez jednego człowieka. Film podsumowujący życie polityka, który przyczynił się do zmiany świata w XX wieku. Krótki czas u władzy Gorbaczowa został naznaczony upadkiem sowieckiego imperium. Był architektem Głasnosti i Pieriestrojki, polityki, która dała obywatelom Związku Radzieckiego (Ronald Reagan nazwał go Imperium Zła) szansę na wolność. Zburzył mur berliński. Ale jednocześnie za jego rządów wybuchła elektrownia jądrowa w Czarnobylu, a zdarzenie to zostało ukryte. Ginęli obywatele domagający się niepodległości w krajach bałtyckich. Żołnierze z łopatami brutalnie tłumili protestujących w Tbilisi. A radzieckie czołgi groziły i zabijały pokojowych demonstrantów w Baku. Za jego rządów upadło imperium sowieckie - ale jego własny naród potępił go. Z ciężarem przeszłości ten samotny staruszek przeżywa ostatnie dni swojego życia w pustym domu pod Moskwą. 01:45 SZEROKIE TORY - JEDEN DZIEŃ Z ŻYCIA LEKARZA IZBY WYTRZEŹWIEŃ W MOSKWIE Reportaż, 25 min, Polska, 2001 Scenariusz: Barbara Włodarczyk Zdjęcia: Wiktor Politow W tym wydaniu reportaż z życia lekarza moskiewskiej izby wytrzeźwień - Sierioży. W reportażu relacja z dyżuru w izbie wytrzeźwień, spotkania z anonimowymi alkoholikami oraz rozmowy z Rosjanami nadużywającymi alkoholu.