TVP Nauka Niedziela, 23.06.2024 06:00 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 66 GOLUB - DOBRZYŃ Magazyn, 23 min, Polska, 2018 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Agata Winnicka Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Tomasz Bednarek odwiedza Golub - Dobrzyń. Miasto usytuowane w malowniczym zakolu Drwęcy powstało w wyniku połączenia dwóch niezależnych organizmów miejskich Golubia i Dobrzynia. Jego serce bije w historycznym centrum, którego zwartą, zabytkową zabudowę okalają pozostałości XIV - wiecznych murów obronnych. Dominującym elementem golubskiego krajobrazu jest górujący ponad miasteczkiem gotycko - renesansowy zamek. Inicjatorem jego budowy był komtur krzyżacki Konrad von Sack. W XVII wieku, za czasów rządów Anny Wazówny, starościny Golubia, surowa gotycka warownia zyskała cechy renesansowe. Na zamku pojawiły się liczne elementy dekoracyjne, a mury zwieńczyła ozdobna attyka. Dziś tętni tu życie kulturalne i rozrywkowe Golubia - Dobrzynia. Sztandarową imprezą jest coroczny Wielki Międzynarodowy Turniej Rycerski, w trakcie którego odbywają się pokazy grup rekonstrukcyjnych, zawody kusznicze, łucznicze oraz widowiskowy konny turniej rycerski z kruszeniem kopii. W okolicy warto też odwiedzić Szafarnię. W eklektycznym, XIX - wiecznym budynku otoczonym zabytkowym parkiem mieści się m.in. sala koncertowa, przestrzeń edukacyjna oraz muzeum poświęcone Fryderykowi Chopinowi. Działający tu Ośrodek Chopinowski stanowi ważne miejsce na muzycznej mapie Europy. Ciekawym miejscem jest też wieś Płonne, gdzie kilkukrotnie gościła u swojej siostry pisarka Maria Dąbrowska. Malownicza wioska i życie jej mieszkańców stały się inspiracją dla powieści "Noce i dnie". 06:20 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 67 CIECHANÓW Magazyn, 23 min, Polska, 2018 Reżyseria: Adam Molak Scenariusz: Agata Winnicka Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Kolejnym przystankiem na trasie podróży Tomasza Bednarka jest Ciechanów, położony na północnym Mazowszu w dolinie rzeki Łydyni, zaledwie 100 km od stolicy. Losy tego średniowiecznego miasta na 300 lat splotły się z losami władających Mazowszem książąt. Pamiątką po tych dawnych dziejach jest monumentalna gotycka warownia wzniesiona przez jednego z nich ponad sześć wieków temu. Dzisiejsze serce miasta nadal bije w Zamku Książąt Mazowieckich położonym w malowniczym rzecznym zakolu niemal w centrum miasta. Trudno uwierzyć, że ta imponująca twierdza, przez długie lata pozostawała jedynie malowniczą ruiną i natchnieniem dla poetów i pisarzy, takich jak bywający tu Zygmunt Krasiński czy Henryk Sienkiewicz. Zrewitalizowany zamek odzyskał dawny blask, stając się dumą współczesnego Ciechanowa i symbolem Księstwa Mazowieckiego, w czasach którego powstał. Pomimo burzliwych dziejów w mieście zachowały się inne cenne zabytki, m.in. gotyckie kościoły czy zabytkowy Ratusz przy odrestaurowanym placu Jana Pawła II, dawnym rynku, którego zasadniczy układ pozostał niezmieniony od przełomu XIV i XV wieku. W pobliskiej Gołotczyźnie warto odwiedzić Muzeum Pozytywizmu, będące oddziałem Muzeum Szlachty Mazowieckiej. Przed ponad 100 laty, za sprawą Aleksandra Świętochowskiego i Aleksandry Bąkowskiej w tej malowniczej wsi powstały szkoły rolnicze dla dziewcząt i chłopców, czyniąc z niej modelowe ognisko oświaty. Tutejsze wystawy przybliżają sylwetki obojga pozytywistów oraz życie drobnej szlachty mazowieckiej z przełomu XIX i XX wieku. 06:55 CHIRURDZY - KARDIOLOGIA Serial dokumentalny, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Piotr Poraj Poleski Scenariusz: Piotr Poraj Poleski Zdjęcia: Filip Pakuła Lektor: Paweł Bukrewicz W drugim odcinku cyklu "Chirurdzy" kardiolog prof. dr hab. n. med. Robert Gil zabiera widzów w sentymentalną podróż do rodzinnego Szczecina. Opowiada o początkach swojej drogi zawodowej i spotyka się ze swoimi byłymi współpracownikami. W trakcie wizyty w jego dawnym miejscu pracy dowiadujemy się, kto ukształtował doktora zawodowo i jakie przyświecają mu idee, a także w jakim kierunku zmierza współczesna medycyna. Prof. Gila i jego współpracowników poznajemy również podczas pracy w Klinice Kardiologii PIM MSWiA. To tutaj zespół wybitnych kardiologów wykorzystuje najnowocześniejsze zdobycze techniki oraz swoją wiedzę i umiejętności, żeby leczyć serca pacjentów. 07:50 RAPORT NAUKOWY - 67 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 08:25 ASTRONARIUM - 14/21 (125) - ARCHEOASTRONOMIA Magazyn, 23 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski Magazyn astronomiczny. 08:55 OPERACJA ZDROWIE - MAGAZYN MEDYCZNY - /2/ STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA Magazyn medyczny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Piotr Poraj Poleski Scenariusz: Piotr Poraj Poleski Magazyn medyczny, który prezentuje innowacyjne metody diagnostyczne i terapie dostępne w Polsce. W każdym odcinku jest omawiane inne schorzenie. Lekarze wskazują objawy, na które warto zwrócić uwagę i mówią, w jaki sposób diagnozuje się chorobę. Pacjenci opowiadają o swoich doświadczeniach związanych z leczeniem. Mówią, co musieli zmienić w życiu, żeby uniknąć nawrotu choroby. Wybitni lekarze, eksperci farmakologii, stowarzyszenia pacjentów, naukowcy prezentują dostępne w naszym kraju metody leczenia oraz diagnostyki. Autorzy prezentują również nowoczesne technologie medyczne ratujące życie, a będące światowymi odkryciami naukowymi. Odcinek 2. Stomatologia zachowawcza. Wyniki przeprowadzonych ostatnio badań są alarmujące. Trzylatki mają już 3 zepsute zęby, piętnastolatki 8, a czterdziestolatki, aż 17. Trudno znaleźć Polaka bez próchnicy. Ponad 40 procent z nas, zostaje na starość bez zębów. Nie dbamy też odpowiednio o higienę: prawie 4 mln Polaków nie myje zębów, 800 tysięcy nie ma nawet własnej szczoteczki do zębów!!! Większą dbałość o zdrowie jamy ustnej wykazują kobiety, które częściej myją zęby. Mężczyźni, niestety, dbają o nie słabiej. Badania pokazują również, że prawie wszyscy Polacy boją się dentysty, a aż 15 proc. badanych deklaruje dentofobię czyli paniczny lęk przed stomatologiem. Czy jest się czego bać? Dlaczego stan uzębienia Polaków jest tak zły? I co można na to poradzić? Odpowiedzi na te pytania już z w najnowszym odcinku magazynu "Operacja zdrowie". 09:30 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - MYJNIA SAMOCHODOWA Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 10:00 SONDY KOSMICZNE - CZERWONE ŁAZIKI (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, USA, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 10:25 SONDY KOSMICZNE - WEWNĘTRZNE KRĘGI PIEKŁA (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, USA, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 11:10 NEON Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2013 Reżyseria: Eric Bednarski Scenariusz: Eric Bednarski Zdjęcia: Jacek Knopp, Andrzej Wojciechowski, Tomasz Król, Michał Pałka - Keff Muzyka: Daniel Bloom Tematem filmu jest historia warszawskich neonów, reliktów okresu PRL - u. Film ukazuje ich funkcjonowanie jako elementu miejskiej architektury zaczerpniętego z kapitalistycznego świata konsumpcji, który został wprowadzony do socjalistycznej rzeczywistości by stworzyć iluzję i fasadę dla szarości, biedy i zapóźnienia gospodarczego. W filmie oprócz zdjęć realizowanych współcześnie, w tym wywiadów z twórcami neonów, architektami, historykami sztuki i varsavianistami, wykorzystany jest niezwykle bogaty filmowy i fotograficzny materiał archiwalny, m.in. ze zbiorów Telewizji Polskiej. 12:15 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - KLATKA WIELKIEGO PTAKA Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25 - odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 12:50 JAK TO DZIAŁA - MAGIA ODC. 86 Magazyn, 25 min, Polska, 2015 W tym odcinku o tajnikach niektórych sztuczek iluzjonistycznych. Gościem specjalnym Radka Brzózki będzie iluzjonista Maciej Pol. Czym są iluzje? Jaka jest ich tajemnica? Historia efektu lewitacji: jak była realizowana w przeszłości i jak może wyglądać dziś. 13:25 CZY WIESZ, ŻE? - /119/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 14:00 ZOO QUEST W KOLORZE ODC. 2 (ZOO QUEST) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2016 Dzięki niezwykłemu odkryciu w BBC Film Vaults, najlepsze z wczesnych przygód Davida Attenborough Zoo Quest można teraz oglądać jak nigdy dotąd w kolorze, a wraz z nimi niezwykłą opowieść o tym, jak powstał ten pionierski serial telewizyjny. Po raz pierwszy wyemitowany w grudniu 1954 roku Zoo Quest był jednym z najpopularniejszych seriali telewizyjnych swoich czasów i zapoczątkował karierę młodego Davida Attenborough jako prezentera przyrody. Zoo Quest całkowicie zmienił sposób, w jaki widzowie postrzegali świat, ujawniając dziką przyrodę i społeczności plemienne, których nigdy wcześniej nie sfilmowano ani nawet nie widziano. 15:00 NA WSZELKI WYPADEK! - PIERWSZA POMOC - ZATRUCIE OPARAMI I DWUTLENKIEM WĘGLA 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Alicja Chmielewska Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Nikt nie liczy się z tym, że niespodziewanie może spotkać go jakiś nagły wypadek czy uraz. Nikt też nie nosi cały czas przy sobie, tak na wszelki wypadek, apteczki pierwszej pomocy, leków czy środków opatrunkowych. Warto jednak wiedzieć, jak zachować się w różnych nagłych okolicznościach i jak można pomóc sobie lub innym w nieoczekiwanych sytuacjach, zwłaszcza takich, kiedy potrzebna jest natychmiastowa pomoc, a nie możemy wezwać karetki i liczyć na szybką i fachową pomoc medyczną. 15:30 CHIRURDZY - KARDIOLOGIA Serial dokumentalny, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Piotr Poraj Poleski Scenariusz: Piotr Poraj Poleski Zdjęcia: Filip Pakuła Lektor: Paweł Bukrewicz W drugim odcinku cyklu "Chirurdzy" kardiolog prof. dr hab. n. med. Robert Gil zabiera widzów w sentymentalną podróż do rodzinnego Szczecina. Opowiada o początkach swojej drogi zawodowej i spotyka się ze swoimi byłymi współpracownikami. W trakcie wizyty w jego dawnym miejscu pracy dowiadujemy się, kto ukształtował doktora zawodowo i jakie przyświecają mu idee, a także w jakim kierunku zmierza współczesna medycyna. Prof. Gila i jego współpracowników poznajemy również podczas pracy w Klinice Kardiologii PIM MSWiA. To tutaj zespół wybitnych kardiologów wykorzystuje najnowocześniejsze zdobycze techniki oraz swoją wiedzę i umiejętności, żeby leczyć serca pacjentów. 16:25 JAK TO DZIAŁA - MAGIA ODC. 86 Magazyn, 25 min, Polska, 2015 W tym odcinku o tajnikach niektórych sztuczek iluzjonistycznych. Gościem specjalnym Radka Brzózki będzie iluzjonista Maciej Pol. Czym są iluzje? Jaka jest ich tajemnica? Historia efektu lewitacji: jak była realizowana w przeszłości i jak może wyglądać dziś. 17:00 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - MYJNIA SAMOCHODOWA Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 17:30 CZY WIESZ, ŻE? - /120/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 18:00 W SIDŁACH FRANKENSTEINA - LOBOTOMIA, CZYLI KROJENIE MÓZGU (THE FRANKENSTEIN TEMPTATION) Film dokumentalny, 45 min, Japonia, 2018 Nauka pozwala ludziom marzyć, tworzyć dobro, ale może też być nieubłaganie okrutna. Takie właśnie okrutne okazało się dążenie młodego Frankensteina do stworzenia człowieka idealnego, bo powołało do życia istotę szpetną, odrażającą, ohydną. Serial niezwykle zajmująco i wnikliwie przedstawia takie właśnie przypadki ukryte w cieniu historii, ujawniając tym samym nieodparte pokusy nauki. Każdy odcinek oparty jest na prawdziwej historii, nawet jeśli trudno w nią uwierzyć i jest bogaty w efekty wizualne nadające całej serii niepowtarzalny styl. "W sidłach Frankensteina" zgłębia historie naukowców, którzy ostatecznie pochylili się w kierunku ciemnej strony mocy. Lobotomia to operacja usunięcia części mózgu osoby chorej psychicznie w celu uspokojenia jej zachowań. Obecnie jest uważana za najgorszą operację chirurgiczną w historii, jako zabieg pozbawiający człowieczeństwa, ale do lat pięćdziesiątych XX wieku była często wykonywana na całym świecie i uznawana za operację cudotwórczą. Dlaczego lobotomia się narodziła i rozprzestrzeniła na cały świat? Przyglądając się życiu neurologa, który dokonał wycięcia części mózgu u 3500 pacjentów i poświęcił całe swoje życie na rozpowszechnianie i ulepszanie lobotomii, odnajdujemy odpowiedź na mroczną tajemnicę lobotomii. 19:00 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 66 GOLUB - DOBRZYŃ Magazyn, 23 min, Polska, 2018 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Agata Winnicka Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Tomasz Bednarek odwiedza Golub - Dobrzyń. Miasto usytuowane w malowniczym zakolu Drwęcy powstało w wyniku połączenia dwóch niezależnych organizmów miejskich Golubia i Dobrzynia. Jego serce bije w historycznym centrum, którego zwartą, zabytkową zabudowę okalają pozostałości XIV - wiecznych murów obronnych. Dominującym elementem golubskiego krajobrazu jest górujący ponad miasteczkiem gotycko - renesansowy zamek. Inicjatorem jego budowy był komtur krzyżacki Konrad von Sack. W XVII wieku, za czasów rządów Anny Wazówny, starościny Golubia, surowa gotycka warownia zyskała cechy renesansowe. Na zamku pojawiły się liczne elementy dekoracyjne, a mury zwieńczyła ozdobna attyka. Dziś tętni tu życie kulturalne i rozrywkowe Golubia - Dobrzynia. Sztandarową imprezą jest coroczny Wielki Międzynarodowy Turniej Rycerski, w trakcie którego odbywają się pokazy grup rekonstrukcyjnych, zawody kusznicze, łucznicze oraz widowiskowy konny turniej rycerski z kruszeniem kopii. W okolicy warto też odwiedzić Szafarnię. W eklektycznym, XIX - wiecznym budynku otoczonym zabytkowym parkiem mieści się m.in. sala koncertowa, przestrzeń edukacyjna oraz muzeum poświęcone Fryderykowi Chopinowi. Działający tu Ośrodek Chopinowski stanowi ważne miejsce na muzycznej mapie Europy. Ciekawym miejscem jest też wieś Płonne, gdzie kilkukrotnie gościła u swojej siostry pisarka Maria Dąbrowska. Malownicza wioska i życie jej mieszkańców stały się inspiracją dla powieści "Noce i dnie". 19:30 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 67 CIECHANÓW Magazyn, 23 min, Polska, 2018 Reżyseria: Adam Molak Scenariusz: Agata Winnicka Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Kolejnym przystankiem na trasie podróży Tomasza Bednarka jest Ciechanów, położony na północnym Mazowszu w dolinie rzeki Łydyni, zaledwie 100 km od stolicy. Losy tego średniowiecznego miasta na 300 lat splotły się z losami władających Mazowszem książąt. Pamiątką po tych dawnych dziejach jest monumentalna gotycka warownia wzniesiona przez jednego z nich ponad sześć wieków temu. Dzisiejsze serce miasta nadal bije w Zamku Książąt Mazowieckich położonym w malowniczym rzecznym zakolu niemal w centrum miasta. Trudno uwierzyć, że ta imponująca twierdza, przez długie lata pozostawała jedynie malowniczą ruiną i natchnieniem dla poetów i pisarzy, takich jak bywający tu Zygmunt Krasiński czy Henryk Sienkiewicz. Zrewitalizowany zamek odzyskał dawny blask, stając się dumą współczesnego Ciechanowa i symbolem Księstwa Mazowieckiego, w czasach którego powstał. Pomimo burzliwych dziejów w mieście zachowały się inne cenne zabytki, m.in. gotyckie kościoły czy zabytkowy Ratusz przy odrestaurowanym placu Jana Pawła II, dawnym rynku, którego zasadniczy układ pozostał niezmieniony od przełomu XIV i XV wieku. W pobliskiej Gołotczyźnie warto odwiedzić Muzeum Pozytywizmu, będące oddziałem Muzeum Szlachty Mazowieckiej. Przed ponad 100 laty, za sprawą Aleksandra Świętochowskiego i Aleksandry Bąkowskiej w tej malowniczej wsi powstały szkoły rolnicze dla dziewcząt i chłopców, czyniąc z niej modelowe ognisko oświaty. Tutejsze wystawy przybliżają sylwetki obojga pozytywistów oraz życie drobnej szlachty mazowieckiej z przełomu XIX i XX wieku. 20:00 ZOO QUEST W KOLORZE ODC. 2 (ZOO QUEST) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2016 Dzięki niezwykłemu odkryciu w BBC Film Vaults, najlepsze z wczesnych przygód Davida Attenborough Zoo Quest można teraz oglądać jak nigdy dotąd w kolorze, a wraz z nimi niezwykłą opowieść o tym, jak powstał ten pionierski serial telewizyjny. Po raz pierwszy wyemitowany w grudniu 1954 roku Zoo Quest był jednym z najpopularniejszych seriali telewizyjnych swoich czasów i zapoczątkował karierę młodego Davida Attenborough jako prezentera przyrody. Zoo Quest całkowicie zmienił sposób, w jaki widzowie postrzegali świat, ujawniając dziką przyrodę i społeczności plemienne, których nigdy wcześniej nie sfilmowano ani nawet nie widziano. 21:05 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - KLATKA WIELKIEGO PTAKA Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25 - odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 21:40 SONDY KOSMICZNE - CZERWONE ŁAZIKI (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, USA, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 22:05 SONDY KOSMICZNE - WEWNĘTRZNE KRĘGI PIEKŁA (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, USA, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 22:40 CZY WIESZ, ŻE? - /121/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 23:20 NA WSZELKI WYPADEK! - PIERWSZA POMOC - ZATRUCIE OPARAMI I DWUTLENKIEM WĘGLA 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Alicja Chmielewska Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Nikt nie liczy się z tym, że niespodziewanie może spotkać go jakiś nagły wypadek czy uraz. Nikt też nie nosi cały czas przy sobie, tak na wszelki wypadek, apteczki pierwszej pomocy, leków czy środków opatrunkowych. Warto jednak wiedzieć, jak zachować się w różnych nagłych okolicznościach i jak można pomóc sobie lub innym w nieoczekiwanych sytuacjach, zwłaszcza takich, kiedy potrzebna jest natychmiastowa pomoc, a nie możemy wezwać karetki i liczyć na szybką i fachową pomoc medyczną. 23:55 TAJEMNICE PIRAMID - GROBOWIEC TAJEMNIC /2/ (PYRAMIDS: SOLVING THE MYSTERY) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2019 Jak zbudowano piramidy? Seria ta ma na celu rozszyfrowanie tajemnic budowy piramid i odtworzenie Egiptu sprzed ponad 5000 lat, dzięki wykorzystaniu CGI, obrazów satelitarnych i najnowocześniejszej archeologii lotniczej. 01:00 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 66 GOLUB - DOBRZYŃ Magazyn, 23 min, Polska, 2018 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Agata Winnicka Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Tomasz Bednarek odwiedza Golub - Dobrzyń. Miasto usytuowane w malowniczym zakolu Drwęcy powstało w wyniku połączenia dwóch niezależnych organizmów miejskich Golubia i Dobrzynia. Jego serce bije w historycznym centrum, którego zwartą, zabytkową zabudowę okalają pozostałości XIV - wiecznych murów obronnych. Dominującym elementem golubskiego krajobrazu jest górujący ponad miasteczkiem gotycko - renesansowy zamek. Inicjatorem jego budowy był komtur krzyżacki Konrad von Sack. W XVII wieku, za czasów rządów Anny Wazówny, starościny Golubia, surowa gotycka warownia zyskała cechy renesansowe. Na zamku pojawiły się liczne elementy dekoracyjne, a mury zwieńczyła ozdobna attyka. Dziś tętni tu życie kulturalne i rozrywkowe Golubia - Dobrzynia. Sztandarową imprezą jest coroczny Wielki Międzynarodowy Turniej Rycerski, w trakcie którego odbywają się pokazy grup rekonstrukcyjnych, zawody kusznicze, łucznicze oraz widowiskowy konny turniej rycerski z kruszeniem kopii. W okolicy warto też odwiedzić Szafarnię. W eklektycznym, XIX - wiecznym budynku otoczonym zabytkowym parkiem mieści się m.in. sala koncertowa, przestrzeń edukacyjna oraz muzeum poświęcone Fryderykowi Chopinowi. Działający tu Ośrodek Chopinowski stanowi ważne miejsce na muzycznej mapie Europy. Ciekawym miejscem jest też wieś Płonne, gdzie kilkukrotnie gościła u swojej siostry pisarka Maria Dąbrowska. Malownicza wioska i życie jej mieszkańców stały się inspiracją dla powieści "Noce i dnie". 01:35 OPERACJA ZDROWIE - MAGAZYN MEDYCZNY - /2/ STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA Magazyn medyczny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Piotr Poraj Poleski Scenariusz: Piotr Poraj Poleski Magazyn medyczny, który prezentuje innowacyjne metody diagnostyczne i terapie dostępne w Polsce. W każdym odcinku jest omawiane inne schorzenie. Lekarze wskazują objawy, na które warto zwrócić uwagę i mówią, w jaki sposób diagnozuje się chorobę. Pacjenci opowiadają o swoich doświadczeniach związanych z leczeniem. Mówią, co musieli zmienić w życiu, żeby uniknąć nawrotu choroby. Wybitni lekarze, eksperci farmakologii, stowarzyszenia pacjentów, naukowcy prezentują dostępne w naszym kraju metody leczenia oraz diagnostyki. Autorzy prezentują również nowoczesne technologie medyczne ratujące życie, a będące światowymi odkryciami naukowymi. Odcinek 2. Stomatologia zachowawcza. Wyniki przeprowadzonych ostatnio badań są alarmujące. Trzylatki mają już 3 zepsute zęby, piętnastolatki 8, a czterdziestolatki, aż 17. Trudno znaleźć Polaka bez próchnicy. Ponad 40 procent z nas, zostaje na starość bez zębów. Nie dbamy też odpowiednio o higienę: prawie 4 mln Polaków nie myje zębów, 800 tysięcy nie ma nawet własnej szczoteczki do zębów!!! Większą dbałość o zdrowie jamy ustnej wykazują kobiety, które częściej myją zęby. Mężczyźni, niestety, dbają o nie słabiej. Badania pokazują również, że prawie wszyscy Polacy boją się dentysty, a aż 15 proc. badanych deklaruje dentofobię czyli paniczny lęk przed stomatologiem. Czy jest się czego bać? Dlaczego stan uzębienia Polaków jest tak zły? I co można na to poradzić? Odpowiedzi na te pytania już z w najnowszym odcinku magazynu "Operacja zdrowie". 02:15 NEON Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2013 Reżyseria: Eric Bednarski Scenariusz: Eric Bednarski Zdjęcia: Jacek Knopp, Andrzej Wojciechowski, Tomasz Król, Michał Pałka - Keff Muzyka: Daniel Bloom Tematem filmu jest historia warszawskich neonów, reliktów okresu PRL - u. Film ukazuje ich funkcjonowanie jako elementu miejskiej architektury zaczerpniętego z kapitalistycznego świata konsumpcji, który został wprowadzony do socjalistycznej rzeczywistości by stworzyć iluzję i fasadę dla szarości, biedy i zapóźnienia gospodarczego. W filmie oprócz zdjęć realizowanych współcześnie, w tym wywiadów z twórcami neonów, architektami, historykami sztuki i varsavianistami, wykorzystany jest niezwykle bogaty filmowy i fotograficzny materiał archiwalny, m.in. ze zbiorów Telewizji Polskiej.