TVP Nauka Niedziela, 30.06.2024 06:00 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 193 SŁUPSK Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Adam Molak Scenariusz: Ewa Grodzka Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Tomasz Bednarek odwiedza Słupsk - miasto, które było niegdyś siedzibą książąt pomorskich. Do dziś zachowała się w nim intrygująca baszta czarownic. Można tu też obejrzeć największą na świecie kolekcję dzieł Stanisława Ignacego Witkiewicza. Pierwsze ślady osadnictwa w rejonie Słupska pochodzą z epoki brązu. Pierwsza wzmianka źródłowa wymieniająca Słupsk jako miasto pochodzi z 1269 roku i odnosi się do grodu położonego na terenie obecnej starówki i jej okolic. 06:20 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 194 SŁOWIŃSKI PARK NARODOWY Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Ewa Grodzka Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Słowiński Park Narodowy zajmuje powierzchnię 32 tysięcy hektarów. Został utworzony w 1967 roku dla zachowania jezior przymorskich, bagien, torfowisk, nadmorskich borów i lasów, a przede wszystkim wydmowego pasa mierzei. To tu znajduje się tu największy obszar wędrującego piasku w Europie Środkowej. Przyroda nieożywiona czyli wydmy, zwłaszcza te wędrujące, są największym skarbem Parku. Znajdują się 7 kilometrów od centrum Łeby, na mierzei łebskiej między morzem a jeziorem Łebsko. Będąc na miejscu warto też powędrować w głąb lądu, by zwiedzić okoliczne miejscowości i atrakcje turystyczne. 06:55 CHIRURDZY - CHIRURGIA PLASTYCZNA Serial dokumentalny, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Piotr Poraj Poleski Scenariusz: Piotr Poraj Poleski Zdjęcia: Filip Pakuła Lektor: Paweł Bukrewicz Dr n. med. Elżbieta Radzikowska - Büchner, kierownik Oddziału Chirurgii Plastycznej, Rekonstrukcyjnej i Szczękowej PIM MSWiA, to wyjątkowa postać wśród polskich chirurgów plastycznych. Niezwykle oddana swojej pracy i pacjentom, wykonuje rocznie setki zabiegów ratujących zdrowie pacjentów, przywracając im pewność siebie i wiarę w normalne życie. Historia dr Radzikowskiej - Büchner to opowieść o poświęceniu zawodowi chirurga od najmłodszych lat, o ciągłym doskonaleniu swoich umiejętności oraz woli dzielenia się swoim doświadczeniem z przyszłymi pokoleniami lekarzy. 07:50 RAPORT NAUKOWY - 68 23 min, Polska, 2024 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 08:25 ASTRONARIUM - 19/21 (130) - HELIOSFERA Magazyn, 23 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski Kosmiczny bąbel otaczający nasz układ planetarny. Heliosfera to obszar, w którym Słońce roztacza swój wpływ na okoliczną przestrzeń. W tym programie pokażemy, jak powstaje. I w jaki sposób może oddziaływać na naszą planetę. 08:55 OPERACJA ZDROWIE - MAGAZYN MEDYCZNY - /3/ OBRZĘKI LIMFATYCZNE Magazyn medyczny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Piotr Poraj - Poleski Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Prowadzący: Piotr Poraj - Poleski, Małgorzata Wiśniewska Magazyn medyczny, który prezentuje innowacyjne metody diagnostyczne i terapie dostępne w Polsce. Każdy odcinek - to inne schorzenie. Lekarze wskazują objawy, na które warto zwrócić uwagę i mówią, w jaki sposób diagnozuje się chorobę. Pacjenci opowiadają o swoich doświadczeniach związanych z leczeniem i co musieli zmienić w życiu, żeby uniknąć nawrotu choroby. W każdym odcinku wybitni lekarze, eksperci farmakologii, stowarzyszenia pacjentów, naukowcy prezentują dostępne w naszym kraju metody leczenia oraz diagnostyki. Autorzy prezentują również nowoczesne technologie medyczne ratujące życie a będące światowymi odkryciami naukowymi. Odcinek 3. Obrzęki limfatyczne Obrzęk limfatyczny jest schorzeniem mogącym wystąpić w każdym wieku - od urodzenia do późnej starości. Około 70% chorych dotkniętych tym schorzeniem w naszym kraju, to kobiety po leczeniu operacyjnym raka piersi i chorzy leczeni z powodu innych nowotworów. Pozostałe 30% przypadków to pacjenci z pierwotnymi obrzękami limfatycznymi oraz obrzękami limfatycznymi pourazowymi i pozapalnymi. Przyczyny obrzęku limfatycznego mogą być różnorodne, ale często jest on związany z problemami w budowie układu limfatycznego. Może być to wynikiem wrodzonych wad, urazów czy zakażeń. obrzęk limfatyczny może być spowodowany zarówno przewlekłą niewydolnością żylną, jak i operacjami onkologicznymi i radioterapią, podczas których uszkodzone zostały naczynia limfatyczne. Obrzęki żylno - limfatyczne mogą być też spowodowane przewlekłą niewydolnością żylną. Obecnie w naszym kraju żyje około 15 - 20 000 kobiet z obrzękiem limfatycznym ręki, z których zdecydowana większość nie jest w ogóle leczona lub jest niewystarczająco leczona z tego powodu. W programie powiemy o diagnozowaniu i leczeniu obrzęków 09:30 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - TIKAL Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 10:00 SONDY KOSMICZNE - SERCE PLUTONA (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, Francja, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 10:25 SONDY KOSMICZNE - PRZYSZŁE MISJE (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, USA, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 11:10 LOTNICY KOSMONAUCI Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2009 Reżyseria: Marian Kiss Scenariusz: Marian Kiss Zdjęcia: Lars Barthel, Piotr Rosołowski, Nguyen Nhu Vu Ostatni socjalistyczni bohaterowie, lotnicy kosmonauci byli synami traktorzystów, pasterzy bawołów, szewców albo robotników tartaku. Bliscy narodowi, silni, promienni młodzi mężczyźni, którzy przez jedną noc stali się ulubieńcami. Po powrocie z orbity otrzymali wszystkie honory i przywileje, jakimi tylko dysponował socjalizm. Po zlikwidowaniu żelaznej kurtyny zrobiło się wokół nich cicho. Wszystko, co dotąd kojarzyło się z obozem socjalistycznym, opatrzono znakiem zapytania i poddano w wątpliwość. W tym również loty kosmiczne i rolę zdobywców nieba. Zainicjowany w roku 1978 program "Interkosmos" w wymiarze propagandowym miał cementować rysy pojawiające się na bloku państw socjalistycznych. Mija właśnie 30 lat od kiedy lotnicy kosmonauci - jeden po drugim - zdobywali przestrzeń kosmiczną. Autor filmu, Marian Kiss, przypomina te postaci i opowiada ich historię (niekiedy tragikomiczną) w pełnometrażowym filmie dokumentalnym. Mimo wspólnych przeżyć losy lotników kosmonautów różnią się od siebie jak dzień i noc. Skrajne załamania w biografiach stoją w kontraście do niezłomnych karier; jest to barwny przegląd osób: od zadowolonego z siebie milionera, poprzez wielce znaczącego ministra, aż do prostego robotnika ze zwyczajnego przedsiębiorstwa. 12:15 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - W KRAINIE RIO DULCE Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 12:50 JAK TO DZIAŁA - ODC. 17 ŻARÓWKA Magazyn, 25 min, Polska, 2012 W tym odcinku zamierzamy oświecić widzów kilkoma ciekawostkami na temat światła, a właściwie żarówek. Dzięki elektryczności udało nam się w końcu pokonać mrok nocy i zmienić nasze życie. Ogień, gaz, oświetlenie uliczne, świecące gwiazdy, żarówki, świetlówki, lasery, diody, błyskawice, czyli różne źródła światła, o których powiemy w programie. Wyjaśnimy, czym jest światło oraz skąd się biorą fotony. Pokażemy zdjęcia z kamery termowizyjnej, zrobimy prostą żarówkę. Powiemy także o obserwacjach kosmosu, bowiem na podstawie analizy światła astronomowie mogą badać temperaturę i skład chemiczny gwiazd oddalonych od Ziemi o miliardy kilometrów! Oczywiście będzie też zagadka - dla wszystkich dociekliwych widzów. 13:25 CZY WIESZ, ŻE? - /145/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 14:00 O WYMIERANIU GATUNKÓW (EXTINCTION: THE FACTS) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2020 Sir David Attenborough przygląda się kryzysowi wymierania, badając przyczyny gwałtownego ubywania zwierząt i roślin oraz odkrywając potencjalne rozwiązania tego globalnego problemu. W ciągu nieco ponad 40 lat populacje zwierząt skurczyły się o 60%. Milion gatunków roślin i zwierząt stoi już teraz w obliczu wyginięcia, a wiele z nich spotka to w ciągu dziesięcioleci, jeśli nie zostaną podjęte pilne działania. Dlaczego tak się dzieje? Sir David prowadzi śledztwo. Bada przyczyny kryzysu spowodowanego przez człowieka, w tym polowania, toksyczne odpady i przekształcanie gruntów pod rolnictwo. Sir David ujawnia również zmiany, które mogą mieć znaczenie dla odwrócenia tego zagrożenia. Odpowiedzialna konsumpcja, ograniczanie spożycia mięsa i obniżanie emisji dwutlenku węgla to potencjalne czynniki zmieniające zasady gry. Naturalny zegar można cofnąć, o ile nie zaczniemy działać zbyt późno. 15:00 NA WSZELKI WYPADEK! - ZŁAMAMIE OTWARTE 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Alicja Chmielewska Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Cykl, w którym ratownicy i lekarze uczą, jak skutecznie udzielać pierwszej pomocy. Nikt z nas przecież nie liczy się z tym, że niespodziewanie może spotkać go jakiś nagły wypadek czy uraz. Nikt też nie nosi cały czas przy sobie, tak na wszelki wypadek, apteczki pierwszej pomocy, leków czy środków opatrunkowych. Warto jednak wiedzieć, jak zachować się w różnych nagłych okolicznościach i jak można pomóc sobie lub innym w nieoczekiwanych sytuacjach, zwłaszcza takich, kiedy potrzebna jest natychmiastowa pomoc, a nie możemy wezwać karetki i liczyć na szybką i fachową pomoc medyczną. W tym odcinku pokazujemy, jak udzielić pierwszej pomocy przy złamaniach otwartych. Fachowo zaopatrzony w warunkach domowych pacjent nie ma komplikacji pourazowych. 15:30 CHIRURDZY - CHIRURGIA PLASTYCZNA Serial dokumentalny, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Piotr Poraj Poleski Scenariusz: Piotr Poraj Poleski Zdjęcia: Filip Pakuła Lektor: Paweł Bukrewicz Dr n. med. Elżbieta Radzikowska - Büchner, kierownik Oddziału Chirurgii Plastycznej, Rekonstrukcyjnej i Szczękowej PIM MSWiA, to wyjątkowa postać wśród polskich chirurgów plastycznych. Niezwykle oddana swojej pracy i pacjentom, wykonuje rocznie setki zabiegów ratujących zdrowie pacjentów, przywracając im pewność siebie i wiarę w normalne życie. Historia dr Radzikowskiej - Büchner to opowieść o poświęceniu zawodowi chirurga od najmłodszych lat, o ciągłym doskonaleniu swoich umiejętności oraz woli dzielenia się swoim doświadczeniem z przyszłymi pokoleniami lekarzy. 16:25 JAK TO DZIAŁA - ODC. 17 ŻARÓWKA Magazyn, 25 min, Polska, 2012 W tym odcinku zamierzamy oświecić widzów kilkoma ciekawostkami na temat światła, a właściwie żarówek. Dzięki elektryczności udało nam się w końcu pokonać mrok nocy i zmienić nasze życie. Ogień, gaz, oświetlenie uliczne, świecące gwiazdy, żarówki, świetlówki, lasery, diody, błyskawice, czyli różne źródła światła, o których powiemy w programie. Wyjaśnimy, czym jest światło oraz skąd się biorą fotony. Pokażemy zdjęcia z kamery termowizyjnej, zrobimy prostą żarówkę. Powiemy także o obserwacjach kosmosu, bowiem na podstawie analizy światła astronomowie mogą badać temperaturę i skład chemiczny gwiazd oddalonych od Ziemi o miliardy kilometrów! Oczywiście będzie też zagadka - dla wszystkich dociekliwych widzów. 17:00 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - TIKAL Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 17:30 CZY WIESZ, ŻE? - /146/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 18:00 W SIDŁACH FRANKENSTEINA - NARODZINY BOMBY ATOMOWEJ - KARA ZA GRZECHY (THE FRANKENSTEIN TEMPTATION) Film dokumentalny, 45 min, Japonia, 2018 Nauka pozwala ludziom marzyć, tworzyć dobro, ale może też być nieubłaganie okrutna. Takie właśnie okrutne okazało się dążenie młodego Frankensteina do stworzenia człowieka idealnego, bo powołało do życia istotę szpetną, odrażającą, ohydną. Serial niezwykle zajmująco i wnikliwie przedstawia takie właśnie przypadki ukryte w cieniu historii, ujawniając tym samym nieodparte pokusy nauki. Każdy odcinek oparty jest na prawdziwej historii, nawet jeśli trudno w nią uwierzyć i jest bogaty w efekty wizualne nadające całej serii niepowtarzalny styl. "W sidłach Frankensteina" zgłębia historie naukowców, którzy ostatecznie pochylili się w kierunku ciemnej strony mocy. Ten odcinek opowiada o naukowcach, którzy stali za Projektem Manhattan - ogromnym przedsięwzięciem, które stworzyło bombę atomową. Wszystko zaczęło się od listu Alberta Einsteina skierowanego do prezydenta USA, Franklina D. Roosevelta. W liście tym Einstein podkreślił, że nazistowskie Niemcy wykorzystywały energię jądrową do budowy niezwykle potężnej bomby nowego typu, która mogłaby niszczyć całe porty i skłonił Roosevelta do zlecenia prac nad opracowaniem bomby atomowej. Bohaterem głównym odcinka jest Robert Oppenheimer, ojciec bomby atomowej, który przewodził naukowcom, którzy nad nią pracowali; film ujawnia grzech i karę naukowców zaangażowanych w rozwój broni jądrowej. 19:00 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 193 SŁUPSK Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Adam Molak Scenariusz: Ewa Grodzka Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Tomasz Bednarek odwiedza Słupsk - miasto, które było niegdyś siedzibą książąt pomorskich. Do dziś zachowała się w nim intrygująca baszta czarownic. Można tu też obejrzeć największą na świecie kolekcję dzieł Stanisława Ignacego Witkiewicza. Pierwsze ślady osadnictwa w rejonie Słupska pochodzą z epoki brązu. Pierwsza wzmianka źródłowa wymieniająca Słupsk jako miasto pochodzi z 1269 roku i odnosi się do grodu położonego na terenie obecnej starówki i jej okolic. 19:30 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 194 SŁOWIŃSKI PARK NARODOWY Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Ewa Grodzka Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Słowiński Park Narodowy zajmuje powierzchnię 32 tysięcy hektarów. Został utworzony w 1967 roku dla zachowania jezior przymorskich, bagien, torfowisk, nadmorskich borów i lasów, a przede wszystkim wydmowego pasa mierzei. To tu znajduje się tu największy obszar wędrującego piasku w Europie Środkowej. Przyroda nieożywiona czyli wydmy, zwłaszcza te wędrujące, są największym skarbem Parku. Znajdują się 7 kilometrów od centrum Łeby, na mierzei łebskiej między morzem a jeziorem Łebsko. Będąc na miejscu warto też powędrować w głąb lądu, by zwiedzić okoliczne miejscowości i atrakcje turystyczne. 20:00 O WYMIERANIU GATUNKÓW (EXTINCTION: THE FACTS) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2020 Sir David Attenborough przygląda się kryzysowi wymierania, badając przyczyny gwałtownego ubywania zwierząt i roślin oraz odkrywając potencjalne rozwiązania tego globalnego problemu. W ciągu nieco ponad 40 lat populacje zwierząt skurczyły się o 60%. Milion gatunków roślin i zwierząt stoi już teraz w obliczu wyginięcia, a wiele z nich spotka to w ciągu dziesięcioleci, jeśli nie zostaną podjęte pilne działania. Dlaczego tak się dzieje? Sir David prowadzi śledztwo. Bada przyczyny kryzysu spowodowanego przez człowieka, w tym polowania, toksyczne odpady i przekształcanie gruntów pod rolnictwo. Sir David ujawnia również zmiany, które mogą mieć znaczenie dla odwrócenia tego zagrożenia. Odpowiedzialna konsumpcja, ograniczanie spożycia mięsa i obniżanie emisji dwutlenku węgla to potencjalne czynniki zmieniające zasady gry. Naturalny zegar można cofnąć, o ile nie zaczniemy działać zbyt późno. 21:05 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - W KRAINIE RIO DULCE Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 21:40 SONDY KOSMICZNE - SERCE PLUTONA (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, Francja, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 22:00 SONDY KOSMICZNE - PRZYSZŁE MISJE (SPACE PROBES) Serial dokumentalny, 22 min, USA, 2017 Wraz z twórcami filmu wyruszamy na ekspedycję w kosmos i poznajemy sondy kosmiczne, które odwiedziły każdy świat w naszym Układzie Słonecznym, będąc naszymi oczami, uszami, rękami, a nawet nosem, oddalonymi o miliony mil od nas. Ten serial dokumentalny przygląda się cudom inżynierii ESA i NASA, które zrewolucjonizowały rozumienie naszego miejsca w kosmosie. 22:40 CZY WIESZ, ŻE? - /147/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 23:20 NA WSZELKI WYPADEK! - ZŁAMAMIE OTWARTE 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Alicja Chmielewska Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Cykl, w którym ratownicy i lekarze uczą, jak skutecznie udzielać pierwszej pomocy. Nikt z nas przecież nie liczy się z tym, że niespodziewanie może spotkać go jakiś nagły wypadek czy uraz. Nikt też nie nosi cały czas przy sobie, tak na wszelki wypadek, apteczki pierwszej pomocy, leków czy środków opatrunkowych. Warto jednak wiedzieć, jak zachować się w różnych nagłych okolicznościach i jak można pomóc sobie lub innym w nieoczekiwanych sytuacjach, zwłaszcza takich, kiedy potrzebna jest natychmiastowa pomoc, a nie możemy wezwać karetki i liczyć na szybką i fachową pomoc medyczną. W tym odcinku pokazujemy, jak udzielić pierwszej pomocy przy złamaniach otwartych. Fachowo zaopatrzony w warunkach domowych pacjent nie ma komplikacji pourazowych. 23:55 TAJEMNICE PIRAMID - ZAGADKA FAŁSZYWEJ PIRAMIDY /3/ (PYRAMIDS: SOLVING THE MYSTERY) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2019 Jak zbudowano piramidy? Seria ta ma na celu rozszyfrowanie tajemnic budowy piramid i odtworzenie Egiptu sprzed ponad 5000 lat, dzięki wykorzystaniu CGI, obrazów satelitarnych i najnowocześniejszej archeologii lotniczej. 01:00 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 193 SŁUPSK Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Adam Molak Scenariusz: Ewa Grodzka Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Tomasz Bednarek odwiedza Słupsk - miasto, które było niegdyś siedzibą książąt pomorskich. Do dziś zachowała się w nim intrygująca baszta czarownic. Można tu też obejrzeć największą na świecie kolekcję dzieł Stanisława Ignacego Witkiewicza. Pierwsze ślady osadnictwa w rejonie Słupska pochodzą z epoki brązu. Pierwsza wzmianka źródłowa wymieniająca Słupsk jako miasto pochodzi z 1269 roku i odnosi się do grodu położonego na terenie obecnej starówki i jej okolic. 01:35 OPERACJA ZDROWIE - MAGAZYN MEDYCZNY - /3/ OBRZĘKI LIMFATYCZNE Magazyn medyczny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Piotr Poraj - Poleski Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Prowadzący: Piotr Poraj - Poleski, Małgorzata Wiśniewska Magazyn medyczny, który prezentuje innowacyjne metody diagnostyczne i terapie dostępne w Polsce. Każdy odcinek - to inne schorzenie. Lekarze wskazują objawy, na które warto zwrócić uwagę i mówią, w jaki sposób diagnozuje się chorobę. Pacjenci opowiadają o swoich doświadczeniach związanych z leczeniem i co musieli zmienić w życiu, żeby uniknąć nawrotu choroby. W każdym odcinku wybitni lekarze, eksperci farmakologii, stowarzyszenia pacjentów, naukowcy prezentują dostępne w naszym kraju metody leczenia oraz diagnostyki. Autorzy prezentują również nowoczesne technologie medyczne ratujące życie a będące światowymi odkryciami naukowymi. Odcinek 3. Obrzęki limfatyczne Obrzęk limfatyczny jest schorzeniem mogącym wystąpić w każdym wieku - od urodzenia do późnej starości. Około 70% chorych dotkniętych tym schorzeniem w naszym kraju, to kobiety po leczeniu operacyjnym raka piersi i chorzy leczeni z powodu innych nowotworów. Pozostałe 30% przypadków to pacjenci z pierwotnymi obrzękami limfatycznymi oraz obrzękami limfatycznymi pourazowymi i pozapalnymi. Przyczyny obrzęku limfatycznego mogą być różnorodne, ale często jest on związany z problemami w budowie układu limfatycznego. Może być to wynikiem wrodzonych wad, urazów czy zakażeń. obrzęk limfatyczny może być spowodowany zarówno przewlekłą niewydolnością żylną, jak i operacjami onkologicznymi i radioterapią, podczas których uszkodzone zostały naczynia limfatyczne. Obrzęki żylno - limfatyczne mogą być też spowodowane przewlekłą niewydolnością żylną. Obecnie w naszym kraju żyje około 15 - 20 000 kobiet z obrzękiem limfatycznym ręki, z których zdecydowana większość nie jest w ogóle leczona lub jest niewystarczająco leczona z tego powodu. W programie powiemy o diagnozowaniu i leczeniu obrzęków 02:15 LOTNICY KOSMONAUCI Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2009 Reżyseria: Marian Kiss Scenariusz: Marian Kiss Zdjęcia: Lars Barthel, Piotr Rosołowski, Nguyen Nhu Vu Ostatni socjalistyczni bohaterowie, lotnicy kosmonauci byli synami traktorzystów, pasterzy bawołów, szewców albo robotników tartaku. Bliscy narodowi, silni, promienni młodzi mężczyźni, którzy przez jedną noc stali się ulubieńcami. Po powrocie z orbity otrzymali wszystkie honory i przywileje, jakimi tylko dysponował socjalizm. Po zlikwidowaniu żelaznej kurtyny zrobiło się wokół nich cicho. Wszystko, co dotąd kojarzyło się z obozem socjalistycznym, opatrzono znakiem zapytania i poddano w wątpliwość. W tym również loty kosmiczne i rolę zdobywców nieba. Zainicjowany w roku 1978 program "Interkosmos" w wymiarze propagandowym miał cementować rysy pojawiające się na bloku państw socjalistycznych. Mija właśnie 30 lat od kiedy lotnicy kosmonauci - jeden po drugim - zdobywali przestrzeń kosmiczną. Autor filmu, Marian Kiss, przypomina te postaci i opowiada ich historię (niekiedy tragikomiczną) w pełnometrażowym filmie dokumentalnym. Mimo wspólnych przeżyć losy lotników kosmonautów różnią się od siebie jak dzień i noc. Skrajne załamania w biografiach stoją w kontraście do niezłomnych karier; jest to barwny przegląd osób: od zadowolonego z siebie milionera, poprzez wielce znaczącego ministra, aż do prostego robotnika ze zwyczajnego przedsiębiorstwa.