Program 1                         Piątek, 05.07.2024


Zmiany z dnia 25.06.2024
w stosunku do raportu z dnia 17.06.2024

(zmodyfikowano opis: Omówienie)
07:30 ŻYCIOWE WYBORY - NIEWIDZIALNA.

Telenowela dokumentalna TVP, 25 min, Polska, 2020
Autor: Małgorzata Castro
Reżyseria: Grzegorz Sadurski
Scenariusz: Aniela Budzius, Agnieszka Osak
Zdjęcia: Patryk Jordanowicz
Muzyka: Grzegorz Urban
Lektor: Daniel Kondraciuk
Aktorzy: Dagmara Lewandowska, Charlotte Głodkowska - Pilon, Sharon Freites Sanabria, Wiesława Kwiatek, Ewa Szulakowska, Dominik Zakrzewski, Maciej Miąsek, Beata Cwalińska, Julia Młyńczyk, Magdalena Ostrowska, Krzysztof Kocucha, Marcelina Małecka, Zofia Oleszkiewicz, Aleksandra Studniak

W odcinku poruszamy problem niezaangażowanego rodzicielstwa, które prowadzi do tragicznych skutków. 15 - letnia Klaudia mieszka wraz z rodzicami w małym miasteczku. Czuje się samotna, ponieważ zapracowani rodzice nie mają dla niej czasu. Nie ma też zbyt wielu koleżanek, dlatego chętnie angażuje się w znajomość z nową dziewczyną w klasie, Patrycją. Ta znajomość będzie początkiem nieoczekiwanych wydarzeń w życiu Klaudii i jej rodziców.



(dodano pozycję programową)
11:35 KORONA KRÓLÓW. JAGIELLONOWIE. TAKA HISTORIA - ODC. 25

Telenowela dokumentalna, 25 min, Polska, 2023
Reżyseria: Piotr Fiedziukiewicz
Scenariusz: Marta Hryniak
Aktorzy: Paula Stępczyńska, Krzysztof Brzazgoń, Wojciech Żołądkowicz, Maciej Raniszewski

Tak naprawdę Krzyżaków na ziemie polskie sprowadził Henryk Brodaty, który później namówił do tego samego księcia mazowieckiego Konrada. Początkowo mieli bronić Mazowsza przed najazdami pogańskich Prusów oraz Litwinów. W latach siedemdziesiątych XIV wieku Polacy wspierali nawet Zakon w tzw. rejzach, czyli wyprawach na Litwę w celu krzewienia wiary. Były one traktowane jako krucjata i sprawiedliwa wojna z niewiernymi. Sytuacja zmieniła się, kiedy na tronie polskim zasiadł Władysław Jagiełło. Litwa od dawna była w stanie wojny z Zakonem, który wykorzystując fakt, że nie przyjęto tam jeszcze chrześcijaństwa, pod pretekstem chrystianizacji starał się podbić te tereny. Warunkiem przyjęcia korony polskiej przez Litwina była chrystianizacja Litwy, co odebrało Zakonowi pretekst do najazdu na te ziemie. W roku 1403 papież Bonifacy IX bullą zabronił Krzyżakom najazdów na świeżo schrystianizowaną Litwę. Polacy w większości nie chcieli wojny z Zakonem. Ale Władysław Jagiełło parł do niej, widząc w tym jedyną szansę dla Litwy. Powstała wtedy koncepcja wojny sprawiedliwej, czyli Zakon wypowiada wojnę, a Polska się broni. Głównymi punktami zapalnymi były Żmudź, Nowa Marchia i Drezdenko. 
Żmudź przekazał Zakonowi Wielki Książę Litewski Witold, ale Żmudzini nie chcieli się z tym pogodzić. Krzyżakom zależało na tych ziemiach, bo mogliby połączyć swoje państwo z terenami zajmowanymi przez gałąź Zakonu - w Inflantach. Pierwsze powstanie antykrzyżackie wybuchło już w 1401 roku, ale szybko zostało stłumione. Drugi raz Żmudzini przeciwstawili się Zakonowi w 1409 r. Tym razem jednak otrzymali ciche poparcie Jagiełły oraz Witolda. To właśnie owo poparcie spowodowało wściekłość Krzyżaków i stało się bezpośrednim powodem wypowiedzenia nam wojny przez Zakon Krzyżacki, która rozpoczęła się latem 1409 roku. Żadna ze stron nie była do niej przygotowana, więc zawarto rozejm, który miał trwać do 24 czerwca 1410 roku. W lutym 1410 roku zwrócono się do króla Czech Wacława IV, by pomógł rozstrzygnąć spór polsko - litewsko - krzyżacki. Wyrok niczego nie zmienił. Jagiełło i Witold szykowali się do wojny.