TVP Kultura Czwartek, 04.07.2024 06:50 TAMTE LATA, TAMTE DNI - KAROL STRASBURGER Magazyn, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Marta Perchuć - Burzyńska, Joanna Makowska Prowadzący: Marta Perchuć - Burzyńska Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Spotykają się w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie i budzą w nich sentyment. Dzisiaj odwiedzimy podwarszawski Konstancin, w którym przyjmie nas Karol Strasburger. Podzieli się z nami garścią wspomnień rodzinnych. Wspomnimy studia w szkole morskiej, nieoczywistą drogę, która zaprowadziła Karola Strasburgera na deski teatru oraz najbardziej istotne kreacje aktorskie, w tym słynną rolę Józefa Toliboskiego z "Nocy i dni". 07:30 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.V - ODC. 49 BAŚŃ O WODZIE Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2017 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Radosław Kotarski przemierza Polskę wzdłuż i wszerz, aby dowiedzieć się, w jaki sposób dawniej pozyskiwano czystą wodę i jak transportowano ją do mieszkańców. Zastanawia się również, czy woda w dawnych czasach była lepszej jakości niż ta współczesna. Zabiera również widzów do niedostępnych miejsc, w których uzdatnia się życiodajny płyn, przy użyciu metod sprzed setek lat. 09:00 DOM - ODC. 7/25 - ZAŻALENIE DO PANA BOGA Serial obyczajowy, 95 min, Polska, 1980 Reżyseria: Jan Łomnicki Scenariusz: Jerzy Janicki, Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Bogusław Lambach Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Jolanta Żółkowska, Tomasz Borkowy, Bożena Dykiel, Stefania Iwińska, Barbara Sołtysik, Joanna Szczepkowska, Wirgiliusz Gryń, Tomasz Stockinger, Józef Nowak, Tadeusz Janczar, Wacław Kowalski, Zygmunt Malanowicz, Jerzy Michotek, Henryk Bista Przyjazd Łukasza z Kanady burzy spokój Andrzeja i Basi, ich małżeństwo przechodzi poważny kryzys. Inżyniera Talara nie cieszą sukcesy zawodowe, związane z uruchomieniem produkcji nowego samochodu marki Syrena. Przybiera również na sile jego konflikt z ojcem i Leszkiem. Nie znajdując oparcia w rodzinie, Andrzej pozostaje ze swymi kłopotami sam. Nadal jednak wierzy, że odzyska Basię. Inni lokatorzy domu przy ulicy Złotej też mają swoje problemy. Dozorca Popiołek nie może pogodzić się z decyzją syna, który postanowił wstąpić do Milicji Obywatelskiej. Ideowy komunista Jasiński boleje nad śmiercią Stalina. Doktor Lang popada w konflikt z partią, ma kłopoty w pracy. Za to życie prywatne zaczyna układać mu się pomyślniej. Jego przyjaźń z Lidką stopniowo przeradza się w miłość. W małżeństwie Talarów dochodzi do ostatecznego zerwania; Basia obwinia Andrzeja, że przyczynił się do aresztowania Łukasza. 10:50 DO WIDZENIA, DO JUTRA Film obyczajowy, 82 min, Polska, 1960 Reżyseria: Janusz Morgenstern Scenariusz: Zbigniew Cybulski, Bogumił Kobiela, Wilhelm Mach Zdjęcia: Jan Laskowski Muzyka: Krzysztof Komeda Aktorzy: Zbigniew Cybulski, Teresa Tuszyńska, Grażyna Muszyńska, Barbara Baranowska, Włodzimierz Bielicki, Jacek Fedorowicz, Roman Polański, Eleonora Kałużyńska, Romuald Freyer, Tadeusz Wojtych, Tadeusz Chyła, Krzysztof Komeda, Władysław Kowalski, Adam Pawlikowski, Mieczysław Waśkowski, Debiut reżyserski Janusza Morgensterna, uhonorowany I nagrodą za reżyserię na MFF w Stratford w 1961 r. i nagrodą Srebrnego Bumerangu za zdjęcia na festiwalu w Melbourne w 1962 r. Scenariusz napisał, wspólnie z Bogumiłem Kobielą i Wilhelmem Machem, Zbigniew Cybulski, zarazem odtwórca głównej roli, współzałożyciel, reżyser i aktor gdańskiego kabaretu studenckiego Bim-Bom. Tło wydarzeń, o których opowiada film, jest autentycznym tłem fragmentu jego życiorysu. Autentyczna jest także postać Marguerite, choć naprawdę nazywała się Francoise Bourbon. Była córką francuskiego konsula, który przebywał w Polsce w latach 1956-60. Dziewczyna miała wówczas 16 lat i uczyła się w wiedeńskim liceum, które było najbliższą szkołą z językiem francuskim. W Polsce spędzała właściwie tylko wakacje i święta. Uwielbiała atmosferę Bim-Bomu, poznała wielu młodych ludzi związanych z tym kabaretem. W filmie zakochuje się w niej pewien student, Jacek, trochę romantyk i artysta. Jego życiową dewizą jest "marzenie, które stanowi motor działania". Obiektem jego marzeń staje się właśnie Marguerite, urocza, niedosiężna córka konsula, która już jutro wyjeżdża z Polski. Młodzi chcą więc spędzić ze sobą kilka ostatnich godzin. W tę prostą i banalną historię romantycznej przygody autorzy filmu wplatają sceny realizowane w autentycznych gdańskich piwnicach studenckich, z udziałem twórców i aktorów teatrzyków Bim-Bom i Co To, próbując w ten sposób utrwalić niepowtarzalne zjawisko, jakimi były one w drugiej połowie lat 50. Pragnęli oddać ich nastrój, urodę i przesłanie, a tym samym wyrazić stan ducha, tęsknoty i urazy ówczesnej młodej inteligencji. Nerwowa gra Zbyszka Cybulskiego oddaje to wszystko, co ukrywa się w cieniu, poza wypowiadanymi słowami, lecz jest obecne w życiu: niezgoda na nietrwałość uczuć, na świat, w którym nie ma miejsca dla romantyzmu, na szczęście ulotne jak chwila. W warstwie formalnej epizody z życia studenckich kabaretów rozbijały główny wątek akcji, nadając całości styl luźnej narracji, charakterystycznej dla torującej sobie dopiero drogę francuskiej "nowej fali". "Do widzenia, do jutra" było zwiastunem, jednym z pierwszych refleksów tego zjawiska na polskim gruncie. 12:45 REŻYSERZY S.VI - KATHRYN BIGELOW 5/10 SEZON 6 (KATHRYN BIGELOW 5/10 SEZON 6) Cykl dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl dokumentalny poświęcony najważniejszym reżyserom kina. W tym odcinku przyglądamy się twórczości Kathryn Bigelow, reżyserki m.in. "Błękitnej stali", "Na fali" czy "The Hurt Locker. W pułapce wojny". 14:40 PANNA NIKT Dramat, 98 min, Polska, 1996 Reżyseria: Andrzej Wajda Scenariusz: Radosław Piwowarski Zdjęcia: Krzysztof Ptak Muzyka: Andrzej Korzyński Aktorzy: Anna Wielgucka, Anna - Maria Mucha, Anna Powierza, Stanisława Celińska, Małgorzata Potocka, Leszek Teleszyński, Małgorzata Pieczyńska, Anna Romantowska, Adam Siemion Film według głośnej powieści Tomka Tryzny, wyd. po raz pierwszy w 1994 r, uznanej za jeden z najważniejszych debiutów lat dziewięćdziesiątych. Adaptacja reżysera Andrzej Wajda to współczesny moralitet. W dziejach wchodzącej w dorosłość Marysi reżyser dostrzegł metaforę sytuacji duchowej współczesnego Polaka, który zafascynowany mirażami dobrobytu i obyczajowo - politycznej swobody zbyt pochopnie rezygnuje z dotychczasowych wartości. Na MFF w Berlinie w 1997 Anna Wielgucka zdobyła Wyróżnienie Specjalne Jury za obiecującą rolę młodej aktorki 15 - letnia Marysia pochodzi z biednej rodziny. Przenosi się z rodzicami z osady do dużego miasta. Trafia do nowej szkoły, gdzie zaprzyjaźnia się z ekscentrycznymi koleżankami - manifestującą niezależność Kasią i niezwykłej urody Ewą. Nowe przyjaciółki pochodzą z bardzo dobrze sytuowanych rodzin i początkowo traktują Marysię z chłodną wyższością. Kasia jest utalentowana artystycznie, pisze własne kompozycje i wprowadza Marysię w świat sztuki i doznań, które wiejskiej dziewczynce były do tej pory obce. Marysia coraz bardziej oddala się od swojej konserwatywnej i religijnej rodziny. W chwili opamiętania zrywa z Kasią i wtedy jej miejsce zajmuje sprytna, cyniczna Ewa, która postanawia całkowicie zawładnąć duszą i ciałem koleżanki. Oferuje jej świat materialnego dostatku, pięknych strojów i szampańskich przyjęć. Marysia z Kopciuszka zmienia się w księżniczkę, ale bezwzględną i okrutną. Wie, że musi pójść albo za Kasią albo za Ewą. Tymczasem one dwie jednoczą się przeciwko "obcej" i szydząc z jej pochodzenia, obwołują Marysię "Panną Nikt". Dziewczyna wraca do domu, musi poszukać sobie innych wzorów. 16:30 DOM - ODC. 8/25 - JAK SIĘ ŁOWI DZIKIE PTAKI Serial obyczajowy, 86 min, Polska, 1982 Reżyseria: Jan Łomnicki Scenariusz: Andrzej Mularczyk, Jerzy Janicki Zdjęcia: Bogusław Lambach Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Tomasz Borkowy, Halina Rowicka, Barbara Rachwalska, Józef Nowak, Tomasz Mędrzak, Wacław Kowalski, Stefania Iwińska, Andrzej Golejewski, Wirgiliusz Gryń, Hanna Lachman, Dorota Kawęcka, Adam Szczerbiński, Jan Englert, Bożena Dykiel, Tadeusz Janczar, Tomasz Stockinger, Zygmunt Malanowicz, Zbigniew Buczkowski Andrzej Talar wraca z praktyki w ZSRR. W domu zastaje wezwanie od adwokata prowadzącego sprawę rozwodową. Spotkanie z Basią pozbawia Andrzeja wszelkiej nadziei na odbudowanie ich wspólnego życia. Serii nieszczęść dopełnia ciężka choroba starego Talara. Doktor Lang postanawia rozwieść się z Lidką. Doktor Kazanecki decyduje się uśpić swojego zniedołężniałego psa. Tylko Henio Lermaszewski radzi sobie doskonale, robiąc różnego rodzaju interesy. 18:15 TAMTE LATA, TAMTE DNI - KAROL STRASBURGER Magazyn, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Marta Perchuć - Burzyńska, Joanna Makowska Prowadzący: Marta Perchuć - Burzyńska Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Spotykają się w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie i budzą w nich sentyment. Dzisiaj odwiedzimy podwarszawski Konstancin, w którym przyjmie nas Karol Strasburger. Podzieli się z nami garścią wspomnień rodzinnych. Wspomnimy studia w szkole morskiej, nieoczywistą drogę, która zaprowadziła Karola Strasburgera na deski teatru oraz najbardziej istotne kreacje aktorskie, w tym słynną rolę Józefa Toliboskiego z "Nocy i dni". 18:50 AMERYKAŃSKIE TOURNEE Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2018 Reżyseria: Piotr Jaworski W 1961 roku Orkiestra Filharmonii Narodowej pod batutą Witolda Rowickiego i Stanisława Wisłockiego z solistami Reginą Smendzianką i Wandą Wiłkomirską na zaproszenie legendarnego amerykańskiego impresario Sola Huroka wyjechała do Kanady i Stanów Zjednoczonych. Tournee to zostało sfilmowane na taśmie 16 mm przez Stanisława Wisłockiego, negatyw zaś odnaleźli spadkobiercy w zbiorach zmarłego w 1998 roku artysty. Autor zdjęć filmowych, Stanisław Wisłocki, miał niezwykłe hobby. Fascynowały go wszelkie nowinki techniczne, przede wszystkim filmowanie. Kamera towarzyszyła mu także podczas amerykańskiego tournee. Unikatowe zdjęcia filmowe są rejestracją podróży za Atlantyk i pobytu w Szwajcarii, po powrocie do Europy. Kamera Wisłockiego przemierza te fascynujące zakątki świata starając się nie uronić ani jednej chwili, nie przeoczyć żadnego wydarzenia. Cierpliwie i uważnie rejestruje zarówno wszystko to, co można znaleźć w oficjalnych przewodnikach, jak i wydarzenia z miejsc, do których dostęp mają nieliczni. Obrazy z podróży znajdą odzwierciedlenie w formie filmowej relacji. Bez jakiejkolwiek cenzury. Nieuporządkowane materiały filmowe zostały odnalezione w archiwach rodzinnych; znajdowały się w metalowych kasetach nieotwieranych od 48 lat! Ponieważ jest to jedyna istniejąca rejestracja historycznego tournee Filharmonii Narodowej, film ma szczególną wartość dokumentalną. Nikt bowiem poza Stanisławem Wisłockim nie upamiętnił pierwszego w historii wyjazdu Filharmonii Narodowej za ocean. Oryginał filmu jest własnością rodziny Stanisława Wisłockiego, prawa do jego wykorzystania otrzymał siostrzeniec dyrygenta, Tadeusz Deszkiewicz, z inicjatywy którego narodził się pomysł upublicznienia tych materiałów szerszej widowni. Film przypomni o zapomnianych muzycznych wydarzeniach, niezwykłych ludziach i losach tej wyprawy. Niektóre fakty przedstawione w filmie wydadzą się tak zaskakujące i nieprawdopodobne, że pewnie trudno byłoby w nie uwierzyć, gdyby nie znajdowały potwierdzenia w materiałach filmowych, dokumentach, relacjach świadków opisywanych wydarzeń. 20:00 TEATR TELEWIZJI - TOCCATA Spektakl teatralny, 76 min, Polska, 1971 Reżyseria: Ireneusz Kanicki Aktorzy: Ludwik Pak, Janusz Gajos, Pola Raksa, Ireneusz Kanicki, Tadeusz Białoszczyński, Janusz Kilarski, Stefan Szmidt, Eugeniusz Kamiński, Józef Wieczorek, Wiesław Drzewicz, Wojciech Sztokinger, Stefan Knothe, Jerzy Felczyński, Jan Żardecki, Zbigniew Stawarz Adaptacja powieści Macieja Zenona Bordowicza, której akcja rozgrywa się w małym prowincjonalnym polskim miasteczku w pierwszych latach po wojnie. W niewyjaśnionych okolicznościach w miejscowym barze giną barman, policjant i jego żona. Śledztwo prowadzi porucznik Adam, który domyśla się, że były to porachunki ludzi mających różne przekonania polityczne. Zamordowany policjant był przyjacielem Adama z lat szkolnych. Energicznie prowadzone dochodzenie ukazuje kulisy morderstwa oraz przestępczą działalność byłego oficera SS - Sztimlera. Niemiec przez kilka lat po wojnie ukrywał się w Polsce pod przybranym nazwiskiem. 21:55 SERIALOWA NOSTALGIA - TRZECI OFICER - ODC. 4/13 - DZIECKO WDOWY Serial sensacyjny TVP, 46 min, Polska, 2008 Reżyseria: Maciej Dejczer Scenariusz: Wojciech Tomczyk Aktorzy: Paweł Małaszyński, Borys Szyc, Cezary Pazura, Katarzyna Cynke, Katarzyna Różczka Sznajder przychodzi do domu brata i byłej żony, próbuje odnowić kontakty z synem. Aldona z Alą odwożą Kosmę na lotnisko. Okazuje się, że porwana Sophie jest przetrzymywana przez Kaja w piwnicy. Aldona prosi prokuratora generalnego o powierzenie jej sprawy porwania francuskiego baletu. Ten tłumaczy jednak, że śledztwo to powierzył już prokurator Misiuwaniec. Aldona grozi mu, że ujawni jego udział w umorzeniu sprawy zabójstwa jej męża. Kruszon spotyka się z Beatą, próbując bezskutecznie dowiedzieć się, gdzie jest Grand. Drąży też sprawę zabójstwa Koneckiego, ponownie składając wizytę jego byłej żonie. Rezus i Jankes, ludzie Matejewskiego, docierają do informacji o prawdziwej tożsamości Wiktora Chenoir. Okazuje się, że fizyk przybrał fałszywe nazwisko chłopaka, który zginął w katastrofie lotniczej. Na uroczystej gali, gdzie policjanci zostają odznaczeni za odbicie francuskich baletnic, Kruszon odbiera telefon od Aldony - dowiaduje się z przerażeniem, że Agatka została porwana. Ścigająca samochód porywaczy Aldona dachuje. 22:55 W TRZY MIESIĄCE DOOKOŁA ŚWIATA - DRUGIE ŻYCIE PANA ALAINA (A MAN IN A HURRY (UN HOMME PRESSE)) Komedia, dramat, 95 min, Francja, 2018 Reżyseria: Herve Mimran Scenariusz: Herve Mimran Aktorzy: Leila Bekhti, Fabrice Luchini, Igor Gotsmanov, Fatima Adoum, Clemence Massart-Weit, Yves Jacques, Rebecca Marder Pełna humoru opowieść o biznesmenie, który mimo tragedii, jaką przeżył, na nowo odnajduje sens i radość życia. Scenariusz filmu zainspirowany prawdziwą historią. Główny bohater to Alain Wapler, który dla kariery zawodowej i dużych pieniędzy poświęca wszystko, nawet swoje życie prywatne. Nie dba w ogóle o siebie, bezgranicznie oddając się pracy. To wszystko odbija się na jego zdrowiu i pewnego dnia Alain doznaje rozległego udaru. Ma poważne trudności z porozumiewaniem się i osłabioną pamięć. W krótkim czasie Alain Wapler traci to, o co zawsze tak bardzo zabiegał - pozycję zawodową, pieniądze. Wtedy w jego życiu pojawia się młoda i ładna logopedka Jeanne, która zdobywa jego zaufanie, co pozwoli jej pomóc mu w przezwyciężeniu słabości i pokonaniu wszelkich barier. Alain wychodzi w końcu na prostą. 00:50 KINO NOCNE - ZABIJ TO I WYJEDŹ Z TEGO MIASTA Film animowany, 88 min, Polska, 2019 Reżyseria: Mariusz Wilczyński Niezwykły scenariusz Mariusza Wilczyńskiego jest autobiograficzną impresją, reminiscencją obrazów z dzieciństwa, a jednocześnie zawikłaną historią kilku osób. Krótkie streszczenie filmu, w pełni oddające jego treść i charakter wydaje się niemożliwe, co podkreśla poniżej cytowany Janusz Kondratiuk. Poniższe wypowiedzi mogą w przybliżeniu dać wyraz tego, co się w filmie wydarzy. 02:30 MARGARET ATWOOD. SŁOWO TO SIŁA (A WORLD AFTER A WORD AFTER A WORD IS POWER. MARGARET ATWOOD) Film dokumentalny, 93 min, Kanada, 2020 Reżyseria: Nancy Lang, Peter Raymont Film dokumentalny o Margaret Atwood - kanadyjskiej pisarce, poetce i krytyczce literackiej. Zdobywczyni Nagrody Bookera w 2000 i 2019, laureatka Nagrody Księcia Asturii w 2008, wymieniana wśród kandydatów do literackiej Nagrody Nobla. W tym filmie opowiada ona o swojej pracy i życiu.