TVP Nauka Niedziela, 07.07.2024 06:00 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 197 GDYNIA MODERNISTYCZNA Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Tomasz Malkowski Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Gdynia jest miastem, które zrodziło się z marzenia Polaków o potędze morskiej. Wybudowano je w międzywojniu w zaledwie kilkanaście lat. Jak pisała ówczesna prasa, w iście amerykańskim tempie przekształcono małą osadę rybacką w nowoczesną, nadmorską metropolię. Gdynia zwana jest białym miastem, gdyż praktycznie całe jej śródmieście zbudowano w dwudziestoleciu międzywojennym w jednolitym, modernistycznym stylu. Białe, pudełkowe domy powstawały pod wpływem modnego wówczas Bauhausu. Spacerując po mieście, nie można oprzeć się wrażeniu, że stojące tu budynki przypominają okręty zacumowane na lądzie. Gdynia słynie z tak właśnie wyglądających domów. Jednym z wyjątkowych egzemplarzy awangardowego modernizmu jest ukończony w 1936 roku budynek dawnego ZUS-u, który po wojnie był siedzibą Polskich Linii Oceanicznych. 06:20 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 198 GDYNIA - MIASTO PORTOWE Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Tomasz Malkowski Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Tym razem po raz drugi zwiedzamy Gdynię - miasto wybudowane zaledwie w czasie jednego pokolenia. To tu w międzywojniu powstało okno Polski na świat, czyli nowoczesny port. W kilkanaście lat zdobył on znaczącą pozycję w regionie Morza Bałtyckiego i był jednym z największych sukcesów gospodarczych II Rzeczypospolitej. Gdynia nie istniałaby bez portu. Związek z Bałtykiem widoczny jest niemal w każdym zakątku miasta. Jego centrum wręcz wychodzi w morze - główna ulica przechodzi w Skwer Kościuszki i następnie Molo Południowe. W centrum miasta zbudowano przed kilku laty wieżę widokową Gdynia Infobox, która wygląda jak stos kontenerów. Można z jej szczytu podziwiać panoramę śródmieścia z Zatoką Gdańską i Molem Południowym w oddali. Molo to wybudowany w międzywojniu potężny pirs. Tutaj cumują statki pasażerskie i stąd można wyruszyć w rejs na Hel czy do Jastarni. 06:55 CHIRURDZY - NEUROCHIRURGIA Serial dokumentalny, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Piotr Poraj Poleski Scenariusz: Piotr Poraj Poleski Zdjęcia: Filip Pakuła Lektor: Paweł Bukrewicz Dr n. med. Artur Zaczyński - kierownik Kliniki Neurochirurgii PIM MSWiA - przygotowuje się do operacji bardzo trudno dostępnego glejaka. Operatorem podczas zabiegu będzie lek. med. Maciej Bujko. Od ich pracy i całego zespołu lekarzy i pielęgniarek zależeć będzie, czy pacjent operację przeżyje i pozostanie w pełni sprawny. Jaka przeszłość stoi za dr Zaczyńskim? A właściwie, co sprawiło, że dr Zaczyński wybrał właśnie neurochirurgię jako swoją specjalizację? Czy potrafi się oderwać od pracy i prowadzić zwyczajne życie? W czym dr Bujko poszukuje chwili spokoju i oderwania od zabiegów? Tego i wiele więcej dowiemy się w czwartym odcinku serii dokumentalnej "Chirurdzy". 08:25 ASTRONARIUM - 3/22 (134) - AKTYWNE JĄDRA GALAKTYK Magazyn, 23 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Krzysztof Czart, Agnieszka Słowikowska, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski Wszechświat wypełniają galaktyki złożone z miliardów gwiazd. Niektóre z nich w samym centrum kryją jednak jeszcze inne, potężne źródła energii. To tak zwane aktywne jądra galaktyk - niewielkie obszary, które mogą świecić jaśniej od wszystkich gwiazd w galaktyce. W tym programie pokażemy, co się w nich kryje. I co mogą nam powiedzieć na temat ewolucji Wszechświata. 08:55 OPERACJA ZDROWIE - MAGAZYN MEDYCZNY - /4/ UZALEŻNIENIE OD E - PAPIEROSÓW. Magazyn medyczny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Piotr Poraj-Poleski Scenariusz: Piotr Poraj-Poleski Prowadzący: Małgorzata Wiśniewska Magazyn medyczny, który prezentuje innowacyjne metody diagnostyczne i terapie dostępne w Polsce. Każdy odcinek to inne schorzenie. Lekarze wskazują objawy, na które warto zwrócić uwagę i mówią, w jaki sposób diagnozuje się chorobę. Pacjenci opowiadają o swoich doświadczeniach związanych z leczeniem i co musieli zmienić w życiu, żeby uniknąć nawrotu choroby. W każdym odcinku wybitni lekarze, eksperci farmakologii, stowarzyszenia pacjentów, naukowcy prezentują dostępne w naszym kraju metody leczenia oraz diagnostyki. Autorzy prezentują również nowoczesne technologie medyczne ratujące życie a będące światowymi odkryciami naukowymi. Uzależnienie jest chorobą mózgu, która niszczy cały organizm. W Polsce pojawiła się nowa plaga: jednorazowe, smakowe e-papierosy. Według najnowszych badań, słodkie i owocowe smaki e-papierosów przyciągają coraz częściej dzieci i młodzież do ich spróbowania. Nawet jeśli nigdy wcześniej nie mieli styczności z tym nałogiem. Tymczasem pojawiają się już badania, które wskazują, że e-papierosy mają negatywny wpływ na zdrowie człowieka, a w szczególności na układ oddechowy i immunologiczny oraz sposób działania niektórych obszarów mózgu. Szacuje się, że ryzyko uzależnienia jest większe wśród użytkowników e-papierosów, a nałóg nikotynowy nabyty w młodym wieku zwiększa ryzyko pozostania palaczem na resztę życia. U młodych osób łatwiej bowiem dochodzi do rozwoju uzależnienia. Palący nastolatek staje się więc przeważnie palącym dorosłym. 09:30 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - WYSPA SOUTHWEST Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 10:00 WSZECHŚWIAT ŻYWY? - ŁOWCY PLANET (LIVING UNIVERSE) 42 min, Francja, 2018 Od zarania dziejów spoglądaliśmy w nocne niebo i zastanawialiśmy się. A im bardziej patrzyliśmy, tym dalej widzieliśmy. W ciągu ostatnich 50 lat zerwaliśmy kajdany grawitacji i po raz pierwszy zapuściliśmy się do granic Układu Słonecznego. To było zarówno objawienie, jak i rewolucja. Teraz jesteśmy gotowi przekroczyć jeszcze dalszy próg. Najtęższe umysły ludzkości pracują nad skonstruowaniem statków kosmicznych i teleskopów, które zabiorą nas poza Układ Słoneczny i w głąb wszechświata. Nikt z nas nie wie, co znajdziemy, ale wiemy, czego szukamy: dowodu na istnienie życia, we wszystkich jego formach, poza Ziemią. To kwintesencja ludzkich poszukiwań. Szukamy towarzystwa i otuchy w dotychczas samotnym i rozszerzającym się wszechświecie. Ta seria dokumentalna to eksploracja naszej własnej planety, a także planet, które dopiero zaczynamy rozumieć. To wizualna odyseja oparta na najnowszych osiągnięciach nauki przefiltrowanych przez czołowych światowych ekspertów w dziedzinie eksploracji kosmosu, planetologii i astrobiologii. 11:10 WPŁYW ZMIAN KLIMATU NA LAS Film dokumentalny, 44 min, Polska, 2020 Reżyseria: Sławomir Skupiński Scenariusz: Michał Magnuszewski, Łukasz Skalski Film porusza ważny temat zmiany naszego klimatu i konsekwencji tego procesu. Zmiany klimatyczne to wyzwanie naszych czasów. Wpływają na otaczający nas świat. Nie inaczej jest w każdym elemencie ekosystemów, jakimi są lasy pokrywające jedną trzecią naszego kraju. Drzewa, niczym czarne skrzynki, podczas wzrostu zaznaczają na przekroju poprzecznym każdy rok. Idąc w głąb, możemy zobaczyć, jak na przestrzeni lat zmieniał się klimat i kondycja lasu. Czy możemy jakoś zapobiegać negatywnym skutkom zmian klimatu? Co robimy i co możemy zrobić w lesie, aby te zmiany ograniczać? 12:15 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - AKWARIUM Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 13:25 CZY WIESZ, ŻE? - /171/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 14:00 DAVID ATTENBOROUGH I WZGÓRZE MRÓWEK (ATTENBOROUGH'S ANT MOUNTAIN) 53 min, Wielka Brytania/Austria, 2017 Imponujące góry szwajcarskiej Jury przygotowały scenerię dla dramatycznej, jak się okaże, epickiej opowieści o dwóch miastach. Z pozoru wydają się niemal identyczne ale w ciągu najbliższego roku każde z nich będzie przeżywać zdecydowanie odmienne losy. Jak każde miasto, składają się z rozległej sieci społecznościowej oraz infrastruktury transportowej, które zapewniają mieszkańcom informację i żywność. Ale w przeciwieństwie do naszych miejskich dżungli, te miasta są tworzone i zarządzane przez mrówki leśne. Historia niczym średniowieczna saga, a przewodnikiem po tajemniczej krainie mrówek jest Sir David Attenborough. Jedno z miast tworzy superkolonia z liczbą ponad miliarda mrówek - jedna z największych społeczności zwierzęcych na Ziemi. Życie w niej opiera się na współpracy i harmonii. Drugie jest pojedynczym miasto - kopcem, w którym mrówki tego samego gatunku toczą nieustające wojny z sąsiednimi koloniami. Każdego roku w tych konfliktach giną dziesiątki tysięcy mrówek. David Attenborough zabiera widzów w samo serce tych mrówczych społeczności, aby byli świadkami rozgrywającego się tu dramatu. Widz pozna rodziny królewskie i ich lojalnych obywateli, królowe, robotników, harcerzy i żołnierzy w czasie pokoju i wojny. Endoskopy obsługujące 4K i specjalnie zaprojektowane systemy miniaturowych soczewek 4K pomagają odkrywać te miniaturowe imperia w sposób, jakiego nigdy wcześniej nie widziano - z perspektywy mrówki! NAGRODY: Cannes Corporate Media & TV Awards 2018 (Cannes, France): Gold Dolphin (Categories: Nature, Environment, Ecology) 15:00 NA WSZELKI WYPADEK! - UŻĄDLENIA OWADÓW 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Alicja Chmielewska Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Nikt z nas przecież nie liczy się z tym, że niespodziewanie może spotkać go jakiś nagły wypadek czy uraz. Nikt też nie nosi cały czas przy sobie, tak na wszelki wypadek apteczki pierwszej pomocy, leków czy środków opatrunkowych. Warto jednak wiedzieć, jak zachować się w różnych nagłych okolicznościach i jak można pomóc sobie lub innym w nieoczekiwanych sytuacjach, zwłaszcza takich, kiedy potrzebna jest natychmiastowa pomoc, a nie możemy wezwać karetki i liczyć na szybką i fachową pomoc medyczną. W tym odcinku o użądleniach owadów. 15:30 CHIRURDZY - NEUROCHIRURGIA Serial dokumentalny, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Piotr Poraj Poleski Scenariusz: Piotr Poraj Poleski Zdjęcia: Filip Pakuła Lektor: Paweł Bukrewicz Dr n. med. Artur Zaczyński - kierownik Kliniki Neurochirurgii PIM MSWiA - przygotowuje się do operacji bardzo trudno dostępnego glejaka. Operatorem podczas zabiegu będzie lek. med. Maciej Bujko. Od ich pracy i całego zespołu lekarzy i pielęgniarek zależeć będzie, czy pacjent operację przeżyje i pozostanie w pełni sprawny. Jaka przeszłość stoi za dr Zaczyńskim? A właściwie, co sprawiło, że dr Zaczyński wybrał właśnie neurochirurgię jako swoją specjalizację? Czy potrafi się oderwać od pracy i prowadzić zwyczajne życie? W czym dr Bujko poszukuje chwili spokoju i oderwania od zabiegów? Tego i wiele więcej dowiemy się w czwartym odcinku serii dokumentalnej "Chirurdzy". 17:00 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - WYSPA SOUTHWEST Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 17:30 CZY WIESZ, ŻE? - /172/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 18:00 W SIDŁACH FRANKENSTEINA - MARIA SKŁODOWSKA - CURIE PROMIENIOTWÓRCZA MIŁOŚĆ (THE FRANKENSTEIN TEMPTATION) Film dokumentalny, 45 min, Japonia, 2018 Nauka pozwala ludziom marzyć, tworzyć dobro, ale może też być nieubłaganie okrutna. Takie właśnie okrutne okazało się dążenie młodego Frankensteina do stworzenia człowieka idealnego, bo powołało do życia istotę szpetną, odrażającą, ohydną. Serial niezwykle zajmująco i wnikliwie przedstawia takie właśnie przypadki ukryte w cieniu historii, ujawniając tym samym nieodparte pokusy nauki. Każdy odcinek oparty jest na prawdziwej historii, nawet jeśli trudno w nią uwierzyć i jest bogaty w efekty wizualne nadające całej serii niepowtarzalny styl. "W sidłach Frankensteina" zgłębia historie naukowców, którzy ostatecznie pochylili się w kierunku ciemnej strony mocy. W tym odcinku: wielka fizyczka, Maria Skłodowska - Curie. Była pierwszą kobietą, która zdobyła Nagrodę Nobla. Przyznano ją za odkrycie promieniowania, którego Skłodowska dokonała w ścisłej współpracy z mężem, Pierrem Curie. Odkrycie, że promieniowanie emituje energię niezależnie od jakichkolwiek sił zewnętrznych, obaliło konwencjonalne przekonanie, że atomy - najmniejsza jednostka materii - są niepodzielne i nigdy się nie zmieniają. To był przełom, który zapoczątkował Erę Atomu. Po nagłej śmierci męża Maria oddała się bez pamięci swoim badaniom naukowym, ale jej nieskazitelna miłość do nauki stopniowo zaczynała być niewłaściwie interpretowana. W tym odcinku odkrywamy nieopowiedzianą historię tej wyjątkowej badaczki i naukowca. 19:00 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 197 GDYNIA MODERNISTYCZNA Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Tomasz Malkowski Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Gdynia jest miastem, które zrodziło się z marzenia Polaków o potędze morskiej. Wybudowano je w międzywojniu w zaledwie kilkanaście lat. Jak pisała ówczesna prasa, w iście amerykańskim tempie przekształcono małą osadę rybacką w nowoczesną, nadmorską metropolię. Gdynia zwana jest białym miastem, gdyż praktycznie całe jej śródmieście zbudowano w dwudziestoleciu międzywojennym w jednolitym, modernistycznym stylu. Białe, pudełkowe domy powstawały pod wpływem modnego wówczas Bauhausu. Spacerując po mieście, nie można oprzeć się wrażeniu, że stojące tu budynki przypominają okręty zacumowane na lądzie. Gdynia słynie z tak właśnie wyglądających domów. Jednym z wyjątkowych egzemplarzy awangardowego modernizmu jest ukończony w 1936 roku budynek dawnego ZUS-u, który po wojnie był siedzibą Polskich Linii Oceanicznych. 19:30 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 198 GDYNIA - MIASTO PORTOWE Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Tomasz Malkowski Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Tym razem po raz drugi zwiedzamy Gdynię - miasto wybudowane zaledwie w czasie jednego pokolenia. To tu w międzywojniu powstało okno Polski na świat, czyli nowoczesny port. W kilkanaście lat zdobył on znaczącą pozycję w regionie Morza Bałtyckiego i był jednym z największych sukcesów gospodarczych II Rzeczypospolitej. Gdynia nie istniałaby bez portu. Związek z Bałtykiem widoczny jest niemal w każdym zakątku miasta. Jego centrum wręcz wychodzi w morze - główna ulica przechodzi w Skwer Kościuszki i następnie Molo Południowe. W centrum miasta zbudowano przed kilku laty wieżę widokową Gdynia Infobox, która wygląda jak stos kontenerów. Można z jej szczytu podziwiać panoramę śródmieścia z Zatoką Gdańską i Molem Południowym w oddali. Molo to wybudowany w międzywojniu potężny pirs. Tutaj cumują statki pasażerskie i stąd można wyruszyć w rejs na Hel czy do Jastarni. 20:00 DAVID ATTENBOROUGH I WZGÓRZE MRÓWEK (ATTENBOROUGH'S ANT MOUNTAIN) 53 min, Wielka Brytania/Austria, 2017 Imponujące góry szwajcarskiej Jury przygotowały scenerię dla dramatycznej, jak się okaże, epickiej opowieści o dwóch miastach. Z pozoru wydają się niemal identyczne ale w ciągu najbliższego roku każde z nich będzie przeżywać zdecydowanie odmienne losy. Jak każde miasto, składają się z rozległej sieci społecznościowej oraz infrastruktury transportowej, które zapewniają mieszkańcom informację i żywność. Ale w przeciwieństwie do naszych miejskich dżungli, te miasta są tworzone i zarządzane przez mrówki leśne. Historia niczym średniowieczna saga, a przewodnikiem po tajemniczej krainie mrówek jest Sir David Attenborough. Jedno z miast tworzy superkolonia z liczbą ponad miliarda mrówek - jedna z największych społeczności zwierzęcych na Ziemi. Życie w niej opiera się na współpracy i harmonii. Drugie jest pojedynczym miasto - kopcem, w którym mrówki tego samego gatunku toczą nieustające wojny z sąsiednimi koloniami. Każdego roku w tych konfliktach giną dziesiątki tysięcy mrówek. David Attenborough zabiera widzów w samo serce tych mrówczych społeczności, aby byli świadkami rozgrywającego się tu dramatu. Widz pozna rodziny królewskie i ich lojalnych obywateli, królowe, robotników, harcerzy i żołnierzy w czasie pokoju i wojny. Endoskopy obsługujące 4K i specjalnie zaprojektowane systemy miniaturowych soczewek 4K pomagają odkrywać te miniaturowe imperia w sposób, jakiego nigdy wcześniej nie widziano - z perspektywy mrówki! NAGRODY: Cannes Corporate Media & TV Awards 2018 (Cannes, France): Gold Dolphin (Categories: Nature, Environment, Ecology) 21:05 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - AKWARIUM Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 21:40 WSZECHŚWIAT ŻYWY? - ŁOWCY PLANET (LIVING UNIVERSE) 42 min, Francja, 2018 Od zarania dziejów spoglądaliśmy w nocne niebo i zastanawialiśmy się. A im bardziej patrzyliśmy, tym dalej widzieliśmy. W ciągu ostatnich 50 lat zerwaliśmy kajdany grawitacji i po raz pierwszy zapuściliśmy się do granic Układu Słonecznego. To było zarówno objawienie, jak i rewolucja. Teraz jesteśmy gotowi przekroczyć jeszcze dalszy próg. Najtęższe umysły ludzkości pracują nad skonstruowaniem statków kosmicznych i teleskopów, które zabiorą nas poza Układ Słoneczny i w głąb wszechświata. Nikt z nas nie wie, co znajdziemy, ale wiemy, czego szukamy: dowodu na istnienie życia, we wszystkich jego formach, poza Ziemią. To kwintesencja ludzkich poszukiwań. Szukamy towarzystwa i otuchy w dotychczas samotnym i rozszerzającym się wszechświecie. Ta seria dokumentalna to eksploracja naszej własnej planety, a także planet, które dopiero zaczynamy rozumieć. To wizualna odyseja oparta na najnowszych osiągnięciach nauki przefiltrowanych przez czołowych światowych ekspertów w dziedzinie eksploracji kosmosu, planetologii i astrobiologii. 22:40 CZY WIESZ, ŻE? - /173/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 23:20 NA WSZELKI WYPADEK! - UŻĄDLENIA OWADÓW 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Alicja Chmielewska Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Nikt z nas przecież nie liczy się z tym, że niespodziewanie może spotkać go jakiś nagły wypadek czy uraz. Nikt też nie nosi cały czas przy sobie, tak na wszelki wypadek apteczki pierwszej pomocy, leków czy środków opatrunkowych. Warto jednak wiedzieć, jak zachować się w różnych nagłych okolicznościach i jak można pomóc sobie lub innym w nieoczekiwanych sytuacjach, zwłaszcza takich, kiedy potrzebna jest natychmiastowa pomoc, a nie możemy wezwać karetki i liczyć na szybką i fachową pomoc medyczną. W tym odcinku o użądleniach owadów. 23:55 TAJEMNICE PIRAMID - OSTATNIE TAJEMNICE /4/ (PYRAMIDS: SOLVING THE MYSTERY) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2019 Jak zbudowano piramidy? Seria ta ma na celu rozszyfrowanie tajemnic budowy piramid i odtworzenie Egiptu sprzed ponad 5000 lat, dzięki wykorzystaniu CGI, obrazów satelitarnych i najnowocześniejszej archeologii lotniczej. 01:00 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 197 GDYNIA MODERNISTYCZNA Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Tomasz Malkowski Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Gdynia jest miastem, które zrodziło się z marzenia Polaków o potędze morskiej. Wybudowano je w międzywojniu w zaledwie kilkanaście lat. Jak pisała ówczesna prasa, w iście amerykańskim tempie przekształcono małą osadę rybacką w nowoczesną, nadmorską metropolię. Gdynia zwana jest białym miastem, gdyż praktycznie całe jej śródmieście zbudowano w dwudziestoleciu międzywojennym w jednolitym, modernistycznym stylu. Białe, pudełkowe domy powstawały pod wpływem modnego wówczas Bauhausu. Spacerując po mieście, nie można oprzeć się wrażeniu, że stojące tu budynki przypominają okręty zacumowane na lądzie. Gdynia słynie z tak właśnie wyglądających domów. Jednym z wyjątkowych egzemplarzy awangardowego modernizmu jest ukończony w 1936 roku budynek dawnego ZUS-u, który po wojnie był siedzibą Polskich Linii Oceanicznych. 01:35 OPERACJA ZDROWIE - MAGAZYN MEDYCZNY - /4/ UZALEŻNIENIE OD E - PAPIEROSÓW. Magazyn medyczny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Piotr Poraj-Poleski Scenariusz: Piotr Poraj-Poleski Prowadzący: Małgorzata Wiśniewska Magazyn medyczny, który prezentuje innowacyjne metody diagnostyczne i terapie dostępne w Polsce. Każdy odcinek to inne schorzenie. Lekarze wskazują objawy, na które warto zwrócić uwagę i mówią, w jaki sposób diagnozuje się chorobę. Pacjenci opowiadają o swoich doświadczeniach związanych z leczeniem i co musieli zmienić w życiu, żeby uniknąć nawrotu choroby. W każdym odcinku wybitni lekarze, eksperci farmakologii, stowarzyszenia pacjentów, naukowcy prezentują dostępne w naszym kraju metody leczenia oraz diagnostyki. Autorzy prezentują również nowoczesne technologie medyczne ratujące życie a będące światowymi odkryciami naukowymi. Uzależnienie jest chorobą mózgu, która niszczy cały organizm. W Polsce pojawiła się nowa plaga: jednorazowe, smakowe e-papierosy. Według najnowszych badań, słodkie i owocowe smaki e-papierosów przyciągają coraz częściej dzieci i młodzież do ich spróbowania. Nawet jeśli nigdy wcześniej nie mieli styczności z tym nałogiem. Tymczasem pojawiają się już badania, które wskazują, że e-papierosy mają negatywny wpływ na zdrowie człowieka, a w szczególności na układ oddechowy i immunologiczny oraz sposób działania niektórych obszarów mózgu. Szacuje się, że ryzyko uzależnienia jest większe wśród użytkowników e-papierosów, a nałóg nikotynowy nabyty w młodym wieku zwiększa ryzyko pozostania palaczem na resztę życia. U młodych osób łatwiej bowiem dochodzi do rozwoju uzależnienia. Palący nastolatek staje się więc przeważnie palącym dorosłym. 02:15 WPŁYW ZMIAN KLIMATU NA LAS Film dokumentalny, 44 min, Polska, 2020 Reżyseria: Sławomir Skupiński Scenariusz: Michał Magnuszewski, Łukasz Skalski Film porusza ważny temat zmiany naszego klimatu i konsekwencji tego procesu. Zmiany klimatyczne to wyzwanie naszych czasów. Wpływają na otaczający nas świat. Nie inaczej jest w każdym elemencie ekosystemów, jakimi są lasy pokrywające jedną trzecią naszego kraju. Drzewa, niczym czarne skrzynki, podczas wzrostu zaznaczają na przekroju poprzecznym każdy rok. Idąc w głąb, możemy zobaczyć, jak na przestrzeni lat zmieniał się klimat i kondycja lasu. Czy możemy jakoś zapobiegać negatywnym skutkom zmian klimatu? Co robimy i co możemy zrobić w lesie, aby te zmiany ograniczać?