TVP Dokument Poniedziałek, 08.07.2024 Zmiany z dnia 21.06.2024 w stosunku do raportu z dnia 12.06.2024 (dodano pozycję programową) 08:35 NASZ DZIWACZNY ŚWIAT - / 12/ (WEIRD WONDERS OF THE WORLD, S. 02 EP. 4) Serial dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2016 Natura nie przestaje nas zaskakiwać - co rusz odkrywamy kolejne dziwne zjawiska przyrodnicze czy niezwykłe zachowania zwierząt. Jaki jest wpływ słońca na muzykę klasyczną? Co łączy kozy i pająki? Czy z pajęczego jedwabiu da się zbudować kuloodporną skórę? Skąd małpy znają zasady reanimacji? To tylko kilka z wielu pytań, na które odpowiedź znajdziemy w kolejnych odcinkach cyklu "Nasz dziwaczny świat". Dzięki fascynującym eksperymentom, ciekawym i przystępnym wyjaśnieniom naukowców, niesamowitym opowieściom świadków i wyjątkowym materiałom filmowym odkryjemy tajemnice niezwykłych zjawisk, dziwnych zachowań, anomalii pogodowych czy medycznych cudów. (dodano pozycję programową) 09:35 NIESAMOWITE PODRÓŻE Z SIMONEM REEVEM - ODCINEK 3. (INCREDIBLE JOURNEYS WITH SIMON REEVE) Cykl dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Gian Quaglieni Czteroodcinkowa seria BBC Studios. Simon Reeve przedstawia niektóre z najważniejszych wydarzeń ze swoich niesamowitych podróży po całym świecie. W ciągu ponad pietnastoletniej kariery Simon odwiedził ponad sto krajów na sześciu różnych kontynentach, doświadczając niesamowitych krajobrazów i odkrywając poruszające i dramatyczne ludzkie historie. Teraz dogania niektóre z niezapomnianych postaci, które spotkał po drodze. Simon ujawnia kulisy wydarzeń i odkrywa niektóre z ogromnych zmian, których był świadkiem podróżując po całym świecie. (dodano pozycję programową) 10:45 STUDIO 8 - TAJEMNICE LEŚNEJ POLANY Reportaż, 13 min, Polska, 1977 Autor: Agnieszka Matynia, Ryszard Panek Reporterska próba rozwiązania zagadki niemieckiego konwoju z jesieni 1944 r. Wycofujący się naziści mieli rzekomo ukryć na ziemi dolnośląskiej złoto, zdeponowane z wrocławskich banków oraz zrabowane z okupowanych państw. Owych skarbów nigdy jednak nie odnaleziono, choć spenetrowano już niejeden teren. Tym razem wybrano się do Sosnówki, gdzie przeprowadzono rozmowy ze świadkami wydarzeń. Potencjalnym miejscem ukrycia miały być lochy opuszczonego Zamku Henryka. I chociaż nie natrafiono tam na ślady - owianego już legendą - depozytu, to przy tej okazji natknięto się na inne tropy, mogące wyjaśnić tajemnice miejscowej, leśnej polany... (dodano pozycję programową) 11:40 DOOKOŁA ŚWIATA - ODC. 3 W HARMONII Z NATURĄ (AROUND THE GLOBE / REGARDE LE MONDE EP. 3 DURABLEMENT VOTRE) Serial dokumentalny, 25 min, Francja, 2018 Reżyseria: Yann Streff Seria dokumentalna, geograficzno - podróżnicza. 2 sezony po 15 półgodzinnych odcinków. Jules Verne mawiał - "Życie jest krótkie, a świat jest szeroki." Przemierzając planetę z lekceważeniem odległości, ale z pragnieniem autentycznych spotkań, ten cykl oferuje niezwykłą wizualnie podróż dookoła świata: odkrycia, sport, przyroda, tradycja, gastronomia, niezwykłe środki transportu Każdy odcinek zawiera jeden motyw z pięcioma niesamowitymi miejscami docelowymi. Odc. 3 - "W harmonii z naturą." W indyjskim stanie Radżastan żyje społeczność, dla której priorytetem jest przyroda i dobrostan zwierząt. Bishnoi darzą szacunkiem wszystkie formy życia na Ziemi. Życiem członków społeczności rządzi dwadzieścia dziewięć zasad. Trudnią się oni głównie rolnictwem. Sadzenie i pielęgnowanie drzew jest dla Bishnoi jak wyznanie wiary. Rolnik dzieli się z drzewem wodą, użytą do jego podlania. Bishnoi nie jedzą mięsa i sami produkują to, czego potrzebują. Bishnoi mogą pochwalić się dużą świadomością ekologiczną. Trudno im zrozumieć wyzwania współczesnego świata. Wszystko zaczęło się od trzydzieściorga utopistów, którzy osiedli w dawnym kamieniołomie, by żyć w zgodzie z naturą. Filozofia wspólnoty nie zmienia się przez lata, a postęp technologiczny ułatwia jej realizację. Energia słoneczna, wiatrowa i wodna otwiera drogę do nowych ekologicznych rozwiązań. Na terenie Walii działają trzy parki narodowe i pięć obszarów chronionych. Przeniesiemy się też do Nowej Zelandii, gdzie ludzie i przyroda tworzą prawdziwą jedność. (dodano pozycję programową) 12:10 DOOKOŁA ŚWIATA - ODC. 4 MORSKIE OPOWIEŚCI (AROUND THE GLOBE / REGARDE LE MONDE EP. 4 LA MER A VOIR) Serial dokumentalny, 28 min, Francja, 2018 Reżyseria: Yann Streff Seria dokumentalna, geograficzno - podróżnicza. 2 sezony po 15 półgodzinnych odcinków. Jules Verne mawiał - "Życie jest krótkie, a świat jest szeroki." Przemierzając planetę z lekceważeniem odległości, ale z pragnieniem autentycznych spotkań, ten cykl oferuje niezwykłą wizualnie podróż dookoła świata: odkrycia, sport, przyroda, tradycja, gastronomia, niezwykłe środki transportu Każdy odcinek zawiera jeden motyw z pięcioma niesamowitymi miejscami docelowymi. Odc. 4 - "Morskie opowieści." Morze Karaibskie. W skład archipelagu Saint Vincent i Grenadyny wchodzą trzydzieści dwie wyspy i wysepki. Tylko sześć jest zamieszkanych. Największa z nich, Saint Vincent, ma dziewięćdziesiąt sześć tysięcy mieszkańców. To gospodarcze i ekonomiczne serce kraju. Wyspiarze zaopatrują się tu w żywność i artykuły pierwszej potrzeby. Statek Barracuda Mail Boat, rozwozi towary na poszczególne wyspy. Na horyzoncie pojawia się Canouan. Klienci na nabrzeżu czekają, by odebrać zamówienia. Kapitan King ceni sobie szybkość i punktualność. Barracuda bierze kurs na Mayerau, a następnie na Union Island. Pora odwiedzić też Japonię, bo mieszkanki Wysp Japońskich żyją w bliskiej relacji z morzem. Bierzemy też kurs na Norwegię, gdyż norweskie fiordy wdzierają się głęboko w ląd. Obfitują w niezwykłe, naturalne bogactwa. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 14:45 KALAHARI, TWARDE PRAWO PUSTYNI - ODC. 1 (KALAHARI, LAND OF SECRET ALLIANCES EPISODE 1: INTO THE HEAT) Film dokumentalny, 50 min, Francja, 2022 Co by było, gdyby świat przyrody był mniej samolubny niż początkowo sądziliśmy? Obserwując milczące sojusze, wzajemne usługi, tajne pakty i altruistyczne ofiary, ten film dokumentalny o dzikiej przyrodzie bada tajemnice współpracy zwierząt. Istnieją na Ziemi obszary, na których życie wydaje się niemożliwe. Znajdujemy się w Niecce Kalahari - olbrzymim terytorium w Afryce Południowej. Jej nazwa w dialekcie tswana oznacza "Wielkie Pragnienie". Od zarania obszar ten wyróżnia się niezwykłą różnorodnością gatunków flory i fauny. Każdego dnia zwierzęta podejmują to samo wyzwanie: przetrwać na niegościnnej i jałowej ziemi, ale także - odchować i ochronić potomstwo. Klimat jest tu kapryśny, zasoby żywności - niewielkie, a konkurencja - bezlitosna. Można pomyśleć, że obowiązuje tu zawsze "prawo silniejszego". W rzeczywistości jednak siła tkwi tu w jedności. Zwinne. Sprytne i pomysłowe. Żyjące tu zwierzęta wypracowały niezwykłe strategie, oparte na wzajemnej pomocy, solidarności i współpracy. Poznamy dziś zadziwiające i nieznane historie o fascynujących sojuszach między zwierzętami. Historie o rodach, klanach i stadach, gotowych poświęcić życie w imię zbiorowości. Witamy w świecie, gdzie najsilniejszymi nie zawsze są ci, o których myślimy. Na Kalahari przetrwa tylko ten, kto nie jest sam. (dodano pozycję programową) 17:55 DOOKOŁA ŚWIATA - ODC. 5 W SIODLE I NA OKLEP (AROUND THE GLOBE / REGARDE LE MONDE EP. 5 A CHEVAL SUR LE MONDE) Serial dokumentalny, 26 min, Francja, 2018 Reżyseria: Yann Streff Seria dokumentalna, geograficzno - podróżnicza. 2 sezony po 15 półgodzinnych odcinków. Jules Verne mawiał - "Życie jest krótkie, a świat jest szeroki." Przemierzając planetę z lekceważeniem odległości, ale z pragnieniem autentycznych spotkań, ten cykl oferuje niezwykłą wizualnie podróż dookoła świata: odkrycia, sport, przyroda, tradycja, gastronomia, niezwykłe środki transportu Każdy odcinek zawiera jeden motyw z pięcioma niesamowitymi miejscami docelowymi. Odc. 5 - "W siodle i na oklep." Jordania - stąd pochodzą niezwykłe konie. Co roku na jordańskiej pustyni odbywają się wyścigi tych zwierząt. Święto koni czystej krwi arabskiej. Są silne i wytrzymałe. Znacznie silniejsze od koni pełnej krwi angielskiej. W dodatku są piękne. Konie pokonują dystans osiemdziesięciu lub stu sześćdziesięciu kilometrów. Ich właściciele podążają za nimi w samochodach terenowych. Konie Attali od lat startują w wyścigach. Obecnie faworytem jest Sacha. Konie czystej krwi arabskiej są uznawane za jedną z najstarszych ras na świecie. Pracownicy królewskich stajni w Jordanii robią wszystko, by zachowały charakterystyczne cechy tej rasy. Również w Andaluzji konie są prawdziwym skarbem. Przeniesiemy się też do Peru, gdzie osadnicy używali koni paso fino do przemierzania olbrzymich odległości w swoich posiadłościach. (dodano pozycję programową) 18:25 DOOKOŁA ŚWIATA - ODC. 6 Z NURTEM RZEKI (AROUND THE GLOBE / REGARDE LE MONDE EP. 6 AU FIL DE L'EAU) Serial dokumentalny, 25 min, Francja, 2018 Reżyseria: Yann Streff Seria dokumentalna, geograficzno - podróżnicza. 2 sezony po 15 półgodzinnych odcinków. Jules Verne mawiał - "Życie jest krótkie, a świat jest szeroki." Przemierzając planetę z lekceważeniem odległości, ale z pragnieniem autentycznych spotkań, ten cykl oferuje niezwykłą wizualnie podróż dookoła świata: odkrycia, sport, przyroda, tradycja, gastronomia, niezwykłe środki transportu Każdy odcinek zawiera jeden motyw z pięcioma niesamowitymi miejscami docelowymi. Odc. 6 - "Z nurtem rzeki." Senegal, rzeka Casamance. Jest dla mieszkańców jej okolic źródłem pożywienia i szlakiem komunikacyjnym. Etienne przypływa na zakupy pirogą. Tu, w Elinkine, sklepy są pełne towarów, które przyjechały lądem z Ziguinchor. Łodzie rozwożą niezbędne produkty do okolicznych wiosek, ukrytych w lesie mangrowym. Elinkine to obowiązkowy przystanek przed dalszą podróżą. Każdy, kto wybiera do Dakaru, musi przypłynąć do Elinkine. Stąd samochodem jedzie do Ziguinchor, gdzie czeka statek do Dakaru. Etienne płynie na wyspę Carabane, gdzie działają liczne ośrodki turystyczne. Przenosimy się do Kambodży. Dwie rzeki nadają rytm życiu w Kambodży: Mekong i Tnl Sab. To zazwyczaj spokojne tempo raz w roku przyspiesza. Odwiedzimy też Alaskę oraz niezwykłe, górskie jezioro w Armenii. Przenieśmy się nad Tamizę, bo dzieje Londynu są ściśle związane z historią rzeki. (dodano pozycję programową) 18:55 ALICE GUY, ZAPOMNIANA KOBIETA - REŻYSER (ALICE GUY, THE FIRST FEMALE FILMMAKER) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2021 Reżyseria: Nathalie Masduraud, Valerie Urrea Opowieść o Alice Guy - Blache, jednej z pierwszych kobiet, które tworzyły początki kinematografii. Zaczynała jako sekretarka w firmie Gaumont, gdzie pozwolono jej kręcić pierwsze krótkie scenki, które odniosły duży sukces. Dzięki temu może tworzyć filmy fabularne, a w wieku 32 lat kieruje już największym ówczesnym studiem filmowym na świecie, co wzbudza zawiść w środowisku filmowym. W 1907 roku wraz z mężem wyjeżdża do Ameryki, gdzie wspólnie zakładają firmę producencką Solax i zostaje pierwszą na świecie kobietą producentką. W najlepszych czasach Solax produkuje po dwa filmy tygodniowo. Niestety później stopniowo mąż odsuwa ją od zarządzania studiem, które muszą w końcu sprzedać z powodu jego długów. Po rozwodzie wraca do Francji, gdzie odkrywa, że jej nazwisko zostało wykreślone z historii kina, a jej dzieła zaginęły. Ponad 500 filmów przepadło lub zostało przypisanych innym autorom. Po drugiej wojnie rozpoczęła batalię o odzyskanie swoich prac filmowych. (dodano pozycję programową) 00:15 BEZSENNOŚĆ Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2012 Reżyseria: Andrzej Titkow Scenariusz: Andrzej Titkow Zdjęcia: Jacek Knopp, Marcin Przylecki, Kacper Fertacz Leonard Borkowicz urodził się 4 stycznia 1912 roku w Wiedniu, w zasymilowanej rodzinie żydowskiej. Dzieciństwo i wczesną młodość spędził we Lwowie. Bardzo wcześnie zafascynował go ruch komunistyczny i już w wieku piętnastu lat wstąpił do KZMP (Komunistyczny Związek Młodzieży Polskiej), za co został relegowany ze szkół okręgu lwowskiego. To go jednak nie zniechęciło i działał nadal. Trafił do więzienia, w którym spędził ponad pięć lat. Po odbyciu wyroku, trafił do obozu w Berezie Kartuskiej, gdzie przebywał kolejne 14 miesięcy. Podczas wojny Leonard Borkowicz walczy jako żołnierz, a potem oficer w szeregach Armii Czerwonej, a następnie w I Dywizji im. Tadeusza Kościuszki. Po wojnie pełni wiele odpowiedzialnych funkcji. Jest m. in. pełnomocnikiem Tymczasowego Rządu, wojewodą szczecińskim, ambasadorem PRL w Pradze i prezesem Centralnego Urzędu Kinematografii. W roku 1968 Leonard Borkowicz ma 56 lat i pracuje jako redaktor w wydawnictwie Książka i Wiedza. Na fali partyjnej antysemickiej nagonki zostaje brutalnie wyrzucony z pracy. Te wydarzenia przyspieszają, dokonujący się w nim od lat, proces erozji ideologii, która uwiodła go we wczesnej młodości. Jego biografia jest na tyle bogata i skomplikowana, że można by nią obdzielić wiele osób. W swoim trudnym życiu bywał pod wozem i na wozie. Był żołnierzem i więźniem, partyjnym aparatczykiem i opozycjonistą, wytyczał granice państwowe i zmagał się z własną biedą i chorobami. Znana dziennikarka radiowa, Alicja Maciejowska, przeprowadzając z nim w roku 1986 radiowy wywiad, zapytała: Czy jest pan jeszcze komunistą? - Nie, komunistą nie jestem i nie tylko nie jestem komunistą, ale jestem antykomunistą - odpowiedział Leonard Borkowicz - Może się to wydać dziwne u człowieka, który z ruchem komunistycznym był związany od roku 1927, od piętnastego roku życia. Trzy lata później, 26 października 1989 roku, w wieku 77 lat, rozczarowany, zgorzkniały, schorowany, niepogodzony ze sobą i światem, w swym małym mieszkaniu na Saskiej Kępie, popełnia samobójstwo. (dodano pozycję programową) 01:55 ZAMEK PRZY EATON PLACE Film dokumentalny, 35 min, Polska, 1992 Reżyseria: Rafał Mierzejewski Scenariusz: Rafał Mierzejewski Zdjęcia: Tadeusz Śmiarowski Film dokumentalny o działalności polskiego rządu na uchodźstwie. W programie wspomnienia ostatniego szefa Kancelarii Cywilnej prezydenta Bohdana Wendorffa, zdjęcia siedziby kolejnych prezydentów RP przy Eaton Place oraz materiały archiwalne autorstwa Romana Lewickiego.