TVP Historia Sobota, 20.07.2024 Zmiany z dnia 05.07.2024 w stosunku do raportu z dnia 17.06.2024 (usunięto pozycję programową) 23:50 DOM POD DWOMA ORŁAMI - ODCINEK 5 (dodano pozycję programową) 23:50 DOM POD DWOMA ORŁAMI - ODCINEK 6 Serial historyczny, 45 min, Polska, 2021 Reżyseria: Waldemar Krzystek Scenariusz: Waldemar Krzystek, Małgorzata Kopernik Zdjęcia: Piotr Kukla Aktorzy: Grzegorz Małecki, Sonia Mietielica, Agnieszka Mandat, Anna Graczyk, Philippe Tłokiński, Igor Kujawski, Natella Tretyakova, Philipp Mogilnitskiy, Arkadiusz Janiczek, Hiroaki Murakami, Andrzej Komarnicki, Nina Makuch, Karolina Gruszka, Małgorzata Zajączkowska, Andrew Zhuravsky 17 września na Polskę napada Związek Radziecki. Dowódcy Armii Czerwonej namawiają ukraińskich chłopów, by chwytali za broń i samodzielnie wymierzali sprawiedliwość polskim panom. Dla Wasylki to szansa na wybicie się i uzyskanie pozycji, o jakiej marzył. W nocy Zofię budzi walenie do drzwi. Ma kilka chwil na spakowanie rzeczy i opuszczenie dworu. Wraz ze Zbyszkiem oraz małymi bliźniętami zostaje wywieziona w głąb ZSRR. Zaczyna się mordercza podróż w bydlęcych wagonach. Niemal 60 lat później Marianna spotyka się z Uwe, który pomaga jej odczytać pismo Lisy. Dowiadujemy się z niego, że Karl, szczęśliwie unika służby na froncie. Zostaje on powołany do Komisji profesora Grundmanna, która ma za zadanie ukryć największe skarby sztuki zrabowane w Polsce. Karlowi w pracy pomaga młoda asystentka, Maria. Lisa rodzi Helenkę. Jedzie odwiedzić Petera stacjonującego wraz z oddziałem w garnizonowym miasteczku Generalnej Guberni. Do spotkania niestety nie dochodzi. Podczas patrolu Peter ginie z rąk polskich partyzantów. (dodano pozycję programową) 02:00 MIĘDZY PRAWDĄ A WYOBRAŹNIĄ Film dokumentalny, 56 min, Polska, 2007 Reżyseria: Tadeusz Bystram Scenariusz: Stanisław Zawiśliński Zdjęcia: Lesław Skuza Polska szkoła filmowa pozostaje do dziś szczytowym okresem artystycznym w naszej kinematografii. Narodziła się tuż po październikowej odwilży, kiedy to młodzi filmowcy znaleźli się w awangardzie przemian. Zaledwie kilka lat jej działalności (według różnych źródeł istniała w latach 1957 - 1961 lub nawet 1956 - 1964) zaowocowało filmami bardzo oryginalnymi, różnorodnymi, dojrzałymi artystycznie, a jednocześnie szalenie nowatorskimi, utrzymanymi w nowofalowym klimacie. Podejrzliwie przyjmowane w kraju przez tzw. czynniki oficjalne, filmy te spotykały się z bardzo żywym przyjęciem publiczności i triumfowały na międzynarodowych festiwalach, gdyż mówiły o polskich tragediach, kompleksach, rozterkach w sposób uniwersalny, zrozumiały także poza granicami kraju. Szkoła polska stawiała na kino autorskie, odcinając się całkowicie od wzorów przedwojennych i przedwojennych gwiazd. Po latach wojny, a później stalinowskiego terroru wnosiła świeży, jakże potrzebny w sztuce i życiu społecznym oddech. Szczególną rolę w kształtowaniu się szkoły polskiej i powstawaniu kolejnych obrazów z tego nurtu odegrały utworzone jeszcze przed październikiem 1956 r. zespoły filmowe, a zwłaszcza zespół filmowy Kadr. Gromadziły one entuzjastów kina, znających się świetnie na swojej pracy. To ich zasługą było wyłanianie z masy zgłaszanych projektów tych naprawdę wartościowych, promowanie zdolnych filmowców kosztem faworytów partyjnych. Wiele ówczesnych filmów stanowiło adaptacje literatury, ale i oryginalne scenariusze wychodziły często spod ręki pisarzy. Szczęśliwym trafem ówczesne kino przyciągnęło wielu ludzi pióra: Kazimierza i Mariana Brandysów, Tadeusza Konwickiego, Józefa Hena, Jerzego Andrzejewskiego, Marka Hłaskę, Jerzego Stefana Stawińskiego. Solidne literackie podstawy przekładały się na jakość całego filmu. Niezwykłym osiągnięciom reżyserskim i scenariuszowym towarzyszył rozwój kunsztu operatorskiego, a renoma naszych operatorów utrzymuje się do dziś. Rosło też nowe, nieobciążone teatralnymi naleciałościami pokolenie aktorskie z takimi legendami ekranu, jak: Zbigniew Cybulski, Lucyna Winnicka, Tadeusz Janczar, Leon Niemczyk. W filmie Tadeusza Bystrama przypominającym dokonania polskiej szkoły filmowej wspominają tamte niezwykłe lata i zrealizowane wtedy dzieła ich twórcy: reżyserzy, scenarzyści, operatorzy i aktorzy. Oglądamy ich wypowiedzi zarejestrowane specjalnie na potrzeby tego filmu oraz nagrania archiwalne. O szkole polskiej mówią m. in.: Andrzej Wajda, Andrzej Munk, Kazimierz Kutz, Janusz Morgenstern, Stanisław Różewicz, Tadeusz Konwicki, Jerzy Kawalerowicz, Jerzy Stefan Stawiński, Wojciech Jerzy Has, Czesław Petelski, Stanisław Lenartowicz, Roman Polański, operatorzy Jerzy Wójcik i Jan Laskowski, aktorzy: Wieńczysław Gliński, Gustaw Holoubek, Leon Niemczyk. Opowiadają o atmosferze, w jakiej powstawały znaczące do dziś filmy, o perturbacjach politycznych, kłopotach z cenzurą, problemach technicznych towarzyszących pracom produkcyjnym, ale też ogromnym zapale i zaangażowaniu ludzi kina, ich radości tworzenia. Wypowiedzi sław ilustrują fragmenty filmów z tamtego okresu: "Kanał", "Człowiek na torze", "Zimowy zmierzch", "Pętla", "Eroica", "Popiół i diament", "Baza ludzi umarłych", "Ostatni dzień lata", "Pociąg", "Zezowate szczęście", "Do widzenia, do jutra", "Nikt nie woła", "Świadectwo urodzenia", "Matka Joanna od Aniołów".