TVP Historia Niedziela, 28.07.2024 06:40 BYŁ TAKI DZIEŃ - 28 LIPCA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1586 - pierwsze ziemniaki przywieziono do Europy; 1750 - zmarł Jan Sebastian Bach; 1998 - zmarł Zbigniew Herbert,. 06:45 SZEROKIE TORY - JEDEN DZIEŃ Z ŻYCIA MASZYNISTY METRA W MOSKWIE Reportaż, 24 min, Polska, 2003 Autor: Barbara Włodarczyk Reportaż o moskiewskim metrze. Jest to nie tylko środek transportu i ciekawy zabytek architektury. Metro w Moskwie to także hala targowa, dom dla bezdomnych i miejsce pracy potężnej armii ludzi. To mikroświat, który odzwierciedla znaki czasu i przemiany rosyjskiej metropolii. 07:10 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE S.I - ODC. 14 WARSZAWA CHOPINA Magazyn, 22 min, Polska, 2016 Reżyseria: Jacek Sołtysiak Scenariusz: Dora Rosłońska Zdjęcia: Jarosław Wątor, Jacek Banach, Tomasz Jędrzejczak Prowadzący: Tomasz Bednarek W tym odcinku Tomasz Bednarek zwiedza Warszawę i Mazowsze, wędrując szlakiem miejsc związanych z Fryderykiem Chopinem. Spaceruje Krakowskim Przedmieściem w pobliżu budynków, w których mieszkała rodzina Chopinów, odwiedza Ogród Saski, gdzie bawił się mały Fryderyk. Dociera również do Muzeum Fryderyka Chopina w odrestaurowanym zamku Ostrogskich oraz pod pomnik kompozytora w Łazienkach Królewskich. Na szlaku wędrówki znajduje się również dworek w Żelazowej Woli oraz kościół w Brochowie, gdzie Chopin został ochrzczony. 07:35 KORONA KRÓLÓW. JAGIELLONOWIE - ODC. 172 (SEZON 2 ODC. 47) Serial historyczny TVP, 24 min, Polska, 2024 Reżyseria: Krzysztof Łukaszewicz, Tomasz Matuszczak, Piotr Fiedziukiewicz Scenariusz: Anna Krasuska, Monika Zięba-Rybowska Aktorzy: Jacek Kopczyński, Klara Williams, Kamil Szklany, Adam Bilewicz, Renia Gosławska, Mariusz Daszczyński, Sebastian Skoczeń, Maria Pawłowska, Maja Szopa, Dariusz Toczek, Wiktor Korzeniewski, Mateusz Weber, Daniel Mosior, Bartosz Obuchowicz, Michał Chorosiński Zatrzymani. Jesień 1427. Król Władysław (Sebastian Skoczeń) rozkazuje, aby dwórki królowej Kachna i Eliszka Szczukowskie (Justyna Ducka i Milena Suszyńska) i jej ochmistrz Wojciech Malski (Wiktor Korzeniewski) zostali przywiezieni do Wilna. Mają być przesłuchani w sprawie domniemanego niemoralnego postępowania Zofii (Maria Pawłowska). Eliszka pogrąża królową swoimi zeznaniami. Bojąc się tortur mówi to, czego oczekuje przesłuchujący ją książę Witold (Michał Chorosiński). Królowa przyjmowała w komnacie młodych mężczyzn. Jan z Czyżowa (Bartosz Obuchowicz), w wawelskich ogrodach, na oczach królowej aresztuje Hinczę (Kamil Szklany). Zofia dowiaduje się, o co jest oskarżana i walczy o swoje dobre imię. Niemira (Renia Gosławska) i jej brat szewc Czesław (Jarosław Gruda) oskarżają Gromka (Adam Zdrójkowski) o partactwo, czyli pracowanie poza cechem. Młody chłopak ma być wychłostany i wygnany z Krakowa. Bdzigost (Jakub Wieczorek) i Kunegunda (Weronika Jaskółka) namawiają Lecha, aby poprosił Niemirę o wycofanie oskarżenia. 08:05 BUGIEM DO BOGA Reportaż, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Izabela Fatalska Scenariusz: Izabela Fatalska Klasztor św. Onufrego w Jabłecznej to miejsce, które zasłynęło kilkuwiekową tradycją kultu i pielgrzymek do przechowywanej w nim ikony patrona. Jako jedyny na terenach nadbużańskich oparł się następstwom unii brzeskiej i na przestrzeni swych dziejów zawsze funkcjonował jako prawosławny. W zachowanym opisie z 1766 r. pisano o nim: Jabłeczyński monaster św. Onufrego jest w województwie brzeskim, nad rzeką Bug, w dobrach Xsięcia Radziwiłła, w powiecie sławatyckim, niedaleko wsi Jabłeczna, od której i nazwę ma, w odległości od miasta Brześcia cztery mile [polskie], od majątku radziwiłłowskiego Sławatycze zwanego pół mili, między łąkami na niewielkiej wyspie, którą wiosną woda oblewa dookoła pod samo ogrodzenie, a czasami jesienną porą od rozlewów i powódź bywa i przez pięć do siedmiu tygodni nie ustępuje, od czego wielkie straty w zasiewach w miejscach niskich i sianokosach są... ". Historycy dziejów Kościoła prawosławnego przyjmują, że zachowane informacje pozwalają datować powstanie monasteru w Jabłecznej na lata 1497 - 1498. Film przedstawia historię tego ośrodka życia duchowego oraz historię dwóch pięknych ikon, które są związane z tym klasztorem. 08:35 800 LAT DIECEZJI CHEŁMSKIEJ Reportaż, 20 min, Polska, 2023 Autor: Katarzyna Popławska W przeszłości Chełm, który został założony przez księcia Daniela Halickiego, był duchową stolicą Chełmszczyzny, gdzie prawosławni posiadali wiele świątyń. W kronice halicko - wołyńskiej z XIII wieku znajduje się ciekawy opis początków tej diecezji: "I upodobawszy sobie miejsce to zamyślił, że postawi na nim niewielki gródek. Dał obietnicę Bogu i świętemu Janowi Złotoustemu, że wzniesie na jego cześć cerkiew. I postawił on niewielki gródek". W reportażu dowiemy się nie tylko o historii diecezji, ale i o jej dalszych losach. 09:00 ZAKLĘTY DWÓR - ODC. 7/7 BRACIA Serial przygodowy, historyczny, 55 min, Polska, 1976 Reżyseria: Antoni Krauze Scenariusz: Andrzej Wydrzyński Zdjęcia: Stefan Pindelski, Maciek Kijowski Aktorzy: Krzysztof Jasiński, Gustaw Lutkiewicz, Roman Wilhelmi, Jerzy Bińczycki, Wiesław Gołas, Jan Nowicki W nocy, kiedy maziarz - starościc czeka na Juliusza, Horawa podpala przyzamkowe zabudowania. W płomieniach zostaje córka starościca. Przybywają ludzie, ale tylko Czorgut odważa się wejść w ogień na ratunek. Zebrani przy pożarze opowiadają potem, że uratował go upiór - duch starościca. Bulij tymczasem zaprasza hrabiego Zygmunta na spotkanie z bratem. O północy hrabia przybywa do zaklętego dworu. Mikołaj Żwirski, który w przebraniu maziarza przygotowuje rewolucję, tłumaczy bratu wydarzenia z przeszłości. Zjawia się również Juliusz. Hrabia Zygmunt zgadza się zastąpić Jadwidze ojca, a Juliusz zostaje jej narzeczonym. Starościc Mikołaj wyrusza do leśnego oddziału spiskowców. Razem z nim jedzie Czorgut. 10:05 TAJEMNICE POCZĄTKÓW POLSKI - KRZYŻ I KORONA Film dokumentalny, 53 min, Polska, 2015 Reżyseria: Zdzisław Cozac Scenariusz: Zdzisław Cozac Zdjęcia: Mariusz Gala, Zdzisław Cozac "Krzyż i korona" jest kolejnym z serii fabularyzowanych filmów dokumentalnych Zdzisława Cozaca pt. "Tajemnice początków Polski". Autor prezentuje w nim najnowszy stan wiedzy o chrzcie Mieszka I i chrystianizacji państwa pierwszych Piastów, od czasów przedchrześcijańskich do koronacji Bolesława Chrobrego w 1025 r. Jak w każdej z dotychczasowych części serii, krótkie wypowiedzi naukowców przeplatają się z barwnymi inscenizacjami przedstawianych wydarzeń i animacjami odkrywanych przez archeologów obiektów. Dlaczego Mieszko I przyjął chrzest, co mógł na tym zyskać, a co stracić? Kiedy i gdzie ochrzczono naszego pierwszego historycznego władcę, jakie daty i miejsca są dziś brane pod uwagę? Czy Mieszko rzeczywiście zwalczał skutecznie starą wiarę i zabiegał o chrystianizację swych poddanych? Jakie ślady religii chrześcijańskiej z czasów Mieszka I i Bolesława Chrobrego przetrwały do naszych czasów? Dlaczego chrześcijańską stolicą państwa pierwszych Piastów zostało Gniezno? Czy Bolesław Chrobry mógł bez zgody papieża założyć królewską koronę? Od kiedy nasze państwo nazywa się Polską? Na pytania te odpowiadają znani historycy i archeolodzy, prezentując swoje hipotezy i obalając utrwalone w popularnym obiegu mity, związane z wprowadzaniem przez Piastów nowej wiary. Wypowiedzi te przewijają się pomiędzy scenami, które obrazują m.in. przybycie Dobrawy do Mieszka, bitwę piastowskiego księcia z Wieletami, chrzest Mieszka, zaprowadzenie chrześcijaństwa wg obrazu Jana Matejki, niszczenie pogańskich bałwanów czy spotkanie Bolesława Chrobrego z cesarzem Ottonem III w Gnieźnie w 1000 r. Film zamyka scena koronacji Bolesława Chrobrego w 1025 r. , która potwierdzała wysoką rangę wczesnopiastowskiej Polski w chrześcijańskiej Europie. Reżyserem filmu jest Zdzisław Cozac, który jest także autorem scenariusza, we współpracy z archeologiem dr. hab. Błażejem Stanisławskim. Współautorem koncepcji wizualnej filmu, jak i całej serii, jest Marek Skrzecz, zarazem montażysta obrazu, wraz Markiem Domowiczem. Zdjęcia są dziełem Mariusza Gali, Zdzisława Cozaca i Stanisława Plewy. Dźwięk zrealizował Maciej Kaliński. W filmie występują cenieni historycy i archeolodzy: prof. prof. Andrzej Buko, Wojciech Fałkowski, Tomasz Jasiński, Tomasz Jurek, Michał Kara, Hanna Koćka - Krenz, Roman Michałowski, Stanisław Rosik, Henryk Samsonowicz, Dariusz A. Sikorski, Jerzy Strzelczyk i Przemysław Urbańczyk. W inscenizacjach do filmu uczestniczyło kilkudziesięciu odtwórców historycznych pod wodzą Alberta Kiszkurno z Drużyną Wojów Piastowskich Jantar. Film "Krzyż i korona" pokazuje, że mimo wielu nowych informacji uzyskanych w ostatnich latach dzięki rozwojowi nauki, chrzest Mieszka i początki chrystianizacji w państwie pierwszych Piastów kryją nadal wiele tajemnic i są przedmiotem naukowych sporów. Mimo wszystko ważne jest, by spojrzeć na te wydarzenia z dzisiejszej perspektywy i przełamać ciągle żywe fałszywe stereotypy, co autor filmu stara się czynić. 11:10 WISŁA OD ŹRÓDŁA DO UJŚCIA - ODC. 1. OD ŹRÓDEŁ WISŁY DO UJŚCIA DUNAJCA Film dokumentalny, 53 min, Polska, 2013 Reżyseria: Paolo Volponi Obraz Wisły - od źródła do ujścia. Autorzy pokazują jej wyjątkowe wartości jako strategicznego zasobu naturalnego Polski i Europy. Film składa się z trzech odcinków podzielonych zgodnie z charakterystyką geograficzną rzeki: 1) Wisła Górna, 2) Wisła Środkowa, 3) Wisła Dolna. W trakcie filmu przemierzamy blisko 1000 km wzdłuż biegu Wisły w towarzystwie dwóch przewodników duchowych. Poprzez pryzmat ich widzenia odkrywamy rzekę, jej piękno i jej problemy. Jednym z nich jest hydrolog naukowiec, który przemierza całą Wisłę i pobiera próbki wody do przeprowadzenia analiz jej jakości; drugim zaś jest ryba łosoś. Ryba ta wyginęła z wód Wisły w 1985 r. , a obecnie jest przedmiotem wieloletniego projektu reintrodukcji prowadzonego w dopływach Górnej Wisły. W pierwszym odcinku widzimy, jak narybek łososia zostaje wypuszczany przez członków WWF (World Wild Fund for Nature) do krystalicznych wód dopływu Górnej Wisły, następnie śledzimy rozwój aż do momentu, kiedy zacznie spływać do morza. 12:15 NAJMNIEJSZE KRAJE EUROPY - ODC. 2 MONAKO - MAŁY WIELKI KRAJ (MICROSTAATEN EP. 2 MONACO - KLEINES LAND GANZ GROSS / EUROPE'S MICROSTATES) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2021 Reżyseria: Michael Gregor Seria dokumentalna opowiadająca o najmniejszych państwach Europy. Mikropaństwa Andory, Liechtensteinu, Luksemburga, Malty, Monako i San Marino są bardzo łatwe do przeoczenia. Są wciśnięte między największe kraje. Niemniej jednak mikropaństwom udało się zachować własne tradycje oraz florę i faunę, które obecnie są rzadkością dla reszty świata. Niezwykłe lokalizacje mikropaństw często znajdują się w ekstremalnych regionach górskich lub przybrzeżnych, co czyni je rajem dla zagrożonych gatunków. Jednak stabilność ich środowiska naturalnego jest zagrożona przez problemy środowiskowe, które należy rozwiązać. Podróżujemy do każdego z tych mikropaństw i opowiadamy historie ich odważnych wysiłków na rzecz zachowania ich naturalnych cech i kulturowej autonomii. Odcinek drugi to wycieczka do Monako, niewielkiego miasta - państwa, położonego w Europie Południowej, nad Morzem Śródziemnym, w obrębie Riwiery Francuskiej. Od 1866 r. jest w unii celnej z Francją, od 1918 r. francuskie wojsko może stacjonować na terenie Monako, a Francja ma prawo zatwierdzania zawieranych przez to państwo umów międzynarodowych. Piękne, bogate, wymarzone miejsce turystyczne, owiane atmosferą luksusu. 13:20 WOJOWNICY CZASU - OSTATNIA REDUTA, CZYLI KONFEDERACI W ZAGÓRZU Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Grzegorz Gajewski Scenariusz: Grzegorz Gajewski Zdjęcia: Grzegorz Gajewski, Krzysztof Krzyżanowski Muzyka: Krzysztof Ridan Kiedy w 1696 roku, po śmierci zwycięzcy spod Wiednia, króla Jana III Sobieskiego na polskim tronie zasiadł wybrany w trybie wolnej elekcji elektor Saksonii z dynastii Wettynów, zaczyna się nieuchronny upadek Rzeczypospolitej, którego finałem są jej trzy rozbiory. Poprzedza je jednak desperacki zryw w obronie wiary i niepodległości - konfederacja barska. 14:05 DALEKO OD OKNA Dramat, 113 min, Polska, 2000 Reżyseria: Jan Jakub Kolski Scenariusz: Cezary Harasimowicz Zdjęcia: Arkadiusz Tomiak Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Dominika Ostałowska, Dorota Landowska, Bartosz Opania, Krzysztof Pieczyński, Karolina Gruszka, Olgierd Łukaszewicz, Grzegorz Damięcki Obsypana nagrodami ekranizacja opowiadania Hanny Krall "Ta z Hamburga". Bezdzietne małżeństwo - Barbara i Jan ukrywa podczas wojny młodą Żydówkę, Reginę. Pewnego dnia Jan oświadcza żonie, że Regina jest z nim w ciąży. Barbara udaje przed mieszkańcami miasteczka, że jest w odmiennym stanie, a kiedy rodzi się dziecko, przywłaszcza je sobie. Upokorzona i zastraszona Regina cały czas spędza zamknięta w szafie, zredukowana do roli mamki. Scenarzysta wprowadził do tej opowieści postać granatowego policjanta, Jodły, który zna sekret Barbary, ale jej nie denuncjuje, ponieważ skrycie się w niej kocha. Po wojnie Regina bezskutecznie usiłuje odzyskać dziecko. Potem wyjeżdża do Hamburga. Nie chce pamiętać o latach upokorzenia i strachu. Film zdobył nagrody na FPFF za drugoplanową rolę męską (K. Pieczyński), za scenografię, zdjęcia, kostiumy oraz "Orła" - Polską Nagrodę Filmową za główną rolę kobiecą (Dominika Ostałowska) i szereg nominacji do tej nagrody. Za muzykę Michał Lorenc otrzymał "Złotą Kaczkę". A J. J. Kolski "Złotą Taśmę", przyznawaną przez Koło Piśmiennictwa SFP. 16:05 GIGANCI HISTORII - POWSTANIE WARSZAWSKIE Teleturniej, 50 min, Polska, 2024 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Mikołaj Korzyński Prowadzący: Maciej Kurzajewski, Przemysław Babiarz 1 sierpnia 1944 roku wybuchło powstanie warszawskie - największy zryw ruchu oporu w okupowanej przez Niemcy Europie. A także jedno z najbardziej dramatycznych, a zarazem najważniejszych wydarzeń w historii samego miasta. Do walki ramię w ramię stanęli ludzie w różnym wieku, różnego pochodzenia, różnych wyznań i zawodów. Heroiczne starcie z Niemcami przy wrogiej obojętności Sowietów trwało ponad 2 miesiące. W tym czasie śmierć poniosło ponad 15 tysięcy polskich żołnierzy oraz blisko 150 tysięcy mieszkańców nieujarzmionego miasta. 17:00 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII - KWIDZYN Reportaż, 7 min, Polska, 2019 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz Prowadzący: Krzysztof Grzybowski, Katarzyna Sanocka W kolejnym odcinku będziemy sprawdzać, czego o naszej przeszłości możemy się dowiedzieć w takim miejscu jak Kwidzyn. Zespół katedralno-zamkowy w Kwidzynie powstał w XIV wieku na potrzeby diecezji pomezańskiej, jako jej centrum religijne i polityczno - administracyjne. Posiada unikatowe wartości architektoniczne i zabytkowe. Jest jednym z najbardziej imponujących zabytków architektury gotyckiej w Polsce z monumentalnym, najokazalszym w kraju gdaniskiem (danskerem). To jedyne na terenie Polski, tak uformowane przestrzennie oraz jednorodne założenie średniowieczne łączące funkcje sakralne, rezydencjonalne i obronne o unikatowych w skali europejskiej rozwiązaniach architektonicznych. 17:10 HISTORIA BRONI - ATAK Z POWIETRZA. ODC. 2/10 (HISTORY OF WEAPONS) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2017 Od samego początku ludzkich dziejów człowiek tworzył broń i używał jej do zabijania. Broń służyła do krwawych podbojów i popełniania największych zbrodni, ale również była wykorzystywana przez bojowników o wolność, przez jednostki antyterrorystyczne i siły wyzwalające. Autorzy skupiają się w serii nie tylko na aspektach technicznych różnych rodzajów broni, pokazują też związki między opracowaniem nowego modelu broni, a następstwem jego użycia. Ta relacja ukształtowała kilka tysięcy lat ludzkiej historii. Historia broni to dziesięcioodcinkowy serial dokumentalny przybliżający historię różnych rodzajów oręża, które odegrały główne role w najważniejszych bitwach historii i były często motorem postępu technicznego w różnych epokach. 18:05 1920. WOJNA I MIŁOŚĆ - ODC. 10/13 - ZNIEWOLENIE Serial TVP, 42 min, Polska, 2010 Reżyseria: Maciej Migas Scenariusz: Janusz Petelski, Robert Miękus Zdjęcia: Marek Traskowski Muzyka: Zygmunt Konieczny Aktorzy: Jakub Wesołowski, Wojciech Zieliński, Tomasz Borkowski, Karolina Chapko, Monika Kwiatkowska, Katarzyna Maciąg, Lesław Żurek, Karolina Nolbrzak, Michał Żurawski, Danuta Stenka, Marek Bukowski, Eryk Lubos, Mirosław Baka, Piotr Gąsowski, Krzysztof Globisz Oddział Tkaczenki wchodzi do Dąbrówki, w czworakach zachowują się poprawnie, ale w majątku dokonują grabieży i gwałtów. Ich ofiarą pada Olszyńska, tymaczasem Tkaczenko atakuje Zosię. Pojawia się spóźniony Aleksander. Zabiera nieprzytomną Zosię do pobliskiego hotelu, w którym mieszka i urzęduje. Józef odczytuje przechwyconą depeszę bolszewików, która podpowiada Polakom, gdzie mają uderzyć. Piłsudski przystępuje do opracowania planu kontrnatarcia. Tkaczenko odnajduje w mieszkaniu Lwa Sribielnikowa ukrywającego się tam polskiego jeńca, przy okazji orientuje się, że naczelnik stacji jest ojcem Aleksandra. Lew Sribielnikow trafia do siedziby miejscowego Czeka. Aleksander próbuje go stamtąd wydostać, ale sam jest zmuszony uciekać, gdy żołnierze Czeka przychodzą po niego. Sytuację wykorzystuje Szczepan. Wypuszczony właśnie z więzienia przez Armię Czerwoną, dopada Zosię. 19:00 GROBOWIEC SZEKSPIRA (SHAKESPEARE’S TOMB) Film dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Sophie Elwin Harris Film dokumentalny. Próba rozwiązania dziwnych tajemnic związanych z pochówkiem Williama Szekspira. Spotykamy historyków Cambridge Helen Castor i jej zespół archeologów. W parafialnym kościele w środkowej Anglii znajduje się grób największego angielskiego dramaturga. Jedyny wyryty na nim napis to klątwa. Nietypowy grobowiec Williama Szekspira od lat jest tematem plotek i legend. Wielokrotnie postulowano, by otworzyć ten grób. Jednak Kościół nigdy nie pozwolił zbezcześcić pogrzebanych szczątków. Teraz dzięki najnowszym technikom archeologicznym możemy bez otwierania grobu zajrzeć do jego wnętrza. Dziwne tajemnice i miejskie legendy otaczające miejsce ostatniego spoczynku Szekspira są równie intrygujące i ciekawe jak każda z jego sztuk. Czy, jak głosi legenda, został pochowany na stojąco, zamiast leżeć? Dlaczego jego grób jest podejrzanie krótki? Czy jego czaszka została skradziona przez złodziei grobów? I dlaczego na jego nagrobku widnieje mroczne, tajemnicze ostrzeżenie? Dzięki niesamowitemu nieinwazyjnemu skanowaniu 3D oraz drobiazgowym badaniom i analizom, może uda się odkryć prawdę o tym zagadkowym pochówku, czy też tajemnice grobowca Szekspira zostaną pogrzebane na zawsze? Czterysta lat po śmierci Szekspira w końcu mamy szansę zajrzeć do jego grobu i oddzielić fakty od ludowych podań. Szekspir nie zostawił po sobie dzienników i nikt mu współczesny nie napisał jego biografii, ale wiemy, że wrócił do Stratford, gdzie zmarł w wieku zaledwie pięćdziesięciu dwóch lat. Reszta tajemnic Szekspira spoczywa z nim w tutejszym kościele Świętej Trójcy. Dzięki Szekspirowi jest to jeden z najczęściej odwiedzanych brytyjskich kościołów. Co roku ćwierć miliona turystów podchodzi do słynnego grobu autora "Hamleta". 19:55 OBLICZA TERRORYZMU - ODC. 4. STACJA (ODC. 4. STACJA - BOLONIA, 1980 ROK.) Cykl dokumentalny, 50 min, Niemcy/Niderlandy (Holandia), 2019 Reżyseria: Joey Boink Ta wciągająca seria przybliża historie największych ataków terrorystycznych, które zmieniły świat. Wywiady ze świadkami, materiały archiwalne i rekonstrukcje pozwolą na dokładną analizę tych dramatycznych wydarzeń. Ich znaczenie staje się oczywiste tylko wtedy, gdy spojrzy się na nie z wielu perspektyw, umieszczając je w kontekście historycznym, a co najważniejsze, dzięki dokładnemu przyjrzeniu się ekonomii terroryzmu. Czołowi eksperci wypowiedzą się też na temat zmian dotyczących zjawiska terroryzmu na przestrzeni lat i jak wyglądał proces jego radykalizacji i deradykalizacji. 20:50 W PUSTYNI I W PUSZCZY - CZ. 1 Film przygodowy, 94 min, Polska, 1973 Reżyseria: Władysław Ślesicki Scenariusz: Władysław Ślesicki Zdjęcia: Bogusław Lambach Muzyka: Andrzej Korzyński Aktorzy: Tomasz Mędrzak, Monika Rosca, Stanisław Jasiukiewicz, Edmund Fetting, Jerzy Kamas, Zygmunt Hobot, Ahmed Marei, Ahmet Hegazi, Ibrahim Shemi, Emos Bango, Malija Mekki Ekranizacja jednej z najpoczytniejszych powieści Henryka Sienkiewicza. Powstała w roku 1911 i była ostatnim ukończonym dziełem pisarza. Pierwowzorem Nel stała się 10 - letnia adoptowana córka przyjaciela Sienkiewicza. Próby sfilmowania "W pustyni i w puszczy" podejmowali przed wojną Amerykanie, a także Włosi i Niemcy. Przewidując jednak duże trudności, wycofali się przed rozpoczęciem zdjęć. Film Władysława Ślesickiego jest wierną adaptacją Sienkiewiczowskiej powieści. Wprowadzone przez reżysera zmiany są nieliczne i polegają głównie na skondensowaniu akcji. Odtwórców ról Stasia i Nel wybrano spośród tysięcy dziewcząt i chłopców. Nel zagrała Monika Rosca, wówczas ośmioletnia uczennica szkoły muzycznej. W roli Stasia wystąpił urodzony w roku 1955 Tomasz Mędrzak, wówczas uczeń IV klasy liceum, dziś znany aktor teatru "Na Woli". Widzowie pamiętają go m.in. z serialu "Dom". Film realizowano - z przerwami - blisko trzy lata. W Egipcie kręcono plenery kairskie, w Bułgarii powstały kulminacyjne sceny I części filmu - zabicie lwa i Beduinów oraz sceny ze słoniem, natomiast w Sudanie - II część filmu. Meę i Kalego zagrali amatorzy z Sudanu, a epizodyczną rolę piastunki Nel, panny Oliver - pani Stefania Mędrzakowa, matka Tomasza. W roli Saby wystąpiły dwa płowe dogi - Łoś i Apacz. Treserem obu psów był płk Franciszek Szydełko, który wcześniej przygotowywał filmowego Szarika z "Czterech pancernych". Poczciwym słoniem Kingiem, zamiast powieściowego słonia afrykańskiego był łagodny słoń indyjski z bułgarskiego cyrku. Wykorzystano też wiele cennych rekwizytów - m.in. dziewiętnastowieczny sztucer, egzemplarz "Pana Tadeusza" wydany w Paryżu w połowie ubiegłego stulecia. 22:40 STAWKA WIĘKSZA NIŻ ŻYCIE - ODC. 4/18 - CAFE ROSE Serial TVP, 70 min, Polska, 1968 Reżyseria: Andrzej Konic Scenariusz: Andrzej Zbych Zdjęcia: Antoni Wójtowicz Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Stanisław Mikulski, Alina Janowska, Joanna Jedlewska, Barbara Klimkiewicz, Jolanta Wołłejko, Janusz Bylczyński, Edmund Fetting Hans otrzymuje rozkaz usunięcia angielskiego szpiega działającego na terenie konsulatu III Rzeszy w Istambule. Na miejscu kontaktuje się z madame Rose, właścicielką "Cafe Rose", w rzeczywistości członkiem siatki wywiadowczej. Kloss dowiaduje się od niej, że poza agentem angielskim, w konsulacie pracuje także skorumpowany urzędnik. Jest nim Witte, radca handlowy konsulatu. Witte sądzi, że Kloss przyjechał, aby pozbawić go stanowiska, chce wręczyć mu łapówkę. Pomaga mu w tym handlowiec Christopulis. Podczas przyjęcia w ambasadzie zostaje nagle zamordowana madame Rose. Klossowi udaje się zdobyć materiały obciążające Wittego. Wkrótce odkrywa, że rezydentem brytyjskiego wywiadu jest książę Mdżawanadze. Kloss chce skierować podejrzenie o współpracę z Anglikami. na Wittego, prowokuje go do ucieczki. Skorumpowany urzędnik usiłuje zabić Klossa... 00:05 POGRZEB STALINA (STATE FUNERAL) Дзяржаўнае пахаванне (State Funeral), д/ф Film dokumentalny, 129 min, Litwa/Niderlandy (Holandia), 2019 Reżyseria: Siergiej Łoźnica 5 marca 1953 roku ludność ZSRR wstrzymała oddech na wieść o śmierci Stalina. Dzięki odnalezionym przez Siergieja Łoźnicę archiwom widzowie mogą przyjrzeć się z niezwykłej perspektywy pogrzebowi jednego z największych zbrodniarzy w historii ludzkości. 02:30 SZEROKIE TORY. NOCNA MOSKWA Reportaż, 22 min, Polska, 2010 Autor: Barbara Włodarczyk Manicure o północy albo wizyta u notariusza o świcie. W Moskwie takie rzeczy nikogo nie dziwią, bo rosyjska stolica tętni życiem przez 24 godziny na dobę. Jest to jeden z najbardziej rzucających się w oczy znaków jej przemian. Tu o każdej porze można zrobić zakupy, wybielić zęby, popływać w basenie, oddać palto do pralni, ostrzyc się w salonie fryzjerskim, a nawet zrobić przegląd techniczny samochodu. A wszystko dlatego, że mieszkańcy kilkunastomilionowej Moskwy coraz dłużej pracują i coraz więcej czasu tracą na dojazdy. Dlatego na życie prywatne i rozrywki zostaje im często tylko noc. Rosyjska stolica to miasto dla silnych i zdrowych. Bohaterem reportażu jest 19 - letni Kiriłł. Student biologii, który w nocy robi zdjęcia w klubach. Razem z nim odbywamy wędrówkę po nocnej Moskwie.