TVP Kultura Poniedziałek, 22.07.2024 06:45 TAMTE LATA, TAMTE DNI - ANNA DYMNA Magazyn, 24 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Makowska Prowadzący: Marta Perchuć - Burzyńska Tym razem swoje dzieciństwo i młodość wspomina popularna wybitna aktorka, Anna Dymna. Rozmowa toczy się w krakowskim Parku Jordana - miejscu jej dziecięcych zabaw, w Piwnicy pod Baranami, związanej z miłością życia - Wiesławem Dymnym oraz za kulisami sceny Starego Teatru, na której artystka odnosiła swoje pierwsze aktorskie sukcesy. 07:15 SZLAKIEM KOLBERGA - IFI UDE Reportaż, 25 min, Polska, 2018 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Scenariusz: Michał Pietrusiewicz, Elżbieta Rottermund Cykl dokumentalny prezentujący znanych polskich muzyków, którzy wyruszają w Polskę szlakiem Oskara Kolberga. Każdy odcinek będzie muzyczną podróżą w inny region Polski. Znani muzycy uczą się od artystów ludowych tradycyjnego repertuaru: śpiewają, grają na skrzypcach, akordeonie, tańczą. Pokazują piękno i niepowtarzalność polskiej muzyki ludowej. Goście tego odcinka to: EDELTRAUDA KRUPOP - urodzona w 1941 roku w Kamieniu Śląskim - śpiewaczka ludowa, kroszonkarka (śląskie pisanki). Zna niezliczone ilości lokalnych piosenek i przyśpiewek śpiewanych w gwarze. Repertuaru nauczyła się od mamy i innych mieszkańców wsi. Prawdziwa skarbnica wiedzy o Kamieniu Śląskim i dawnych czasach i IFI UDE polsko nigeryjska piosenkarka, kompozytorka i autorka tekstów, producentka muzyczna, pisarka i prezenterka telewizyjna. Półfinalistka programu Must Be The Music. 08:00 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.III - ODC. 27 JEDYNE TAKIE MIASTO Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2016 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Jakie tajemnice skrywa współczesny Lwów? Czy znajdziemy w nim ślady polskiej przeszłości? Radosław Kotarski w swojej podróży na dawne, wschodnie rubieże Rzeczpospolitej dociera do miejsc na co dzień niedostępnych lub pomijanych przez przewodników. Zapraszamy w niezwykłą podróż do miasta, które od zawsze było tyglem narodów, języków i niesamowitej kuchni. 08:35 OD UCHA DO UCHA - KATAR Film animowany, 5 min, Polska, 1984 Reżyseria: Hieronim Neumann Scenariusz: Hieronim Neumann Zdjęcia: Zbigniew Kotecki Muzyka: Janusz Hajdun Wykonawcy: Stanisław Sojka Film animowany. Filmowa wersja wiersza Jana Brzechwy pod tym samym tytułem. 08:40 OD UCHA DO UCHA - WARZYWA Film animowany, 5 min, Polska, 1977 Autor: Julian Tuwim Reżyseria: Stanisław Lenartowicz Zdjęcia: Ryszard Waśko Wykonawcy: Irena Kwiatkowska Animowana ilustracja do wiersza Juliana Tuwima. Przyniesione z rynku warzywa kłócą się, które z nich większe, ładniejsze itp. nie bacząc, że za chwilę znajdą się w garnku. 08:45 OD UCHA DO UCHA - UCIEKŁ WAŁEK ZE STOLNICY Film animowany, 7 min, Polska, 1978 Reżyseria: Eugeniusz Ignaciuk Scenariusz: Wanda Chotomska Zdjęcia: Eugeniusz Ignaciuk Wykonawcy: Wiesław Michnikowski Film lalkowy. Przygody wałka ze stolnicy który postanowił zwiedzić świat. Wałek szuka nowych wrażeń w spotkaniach z wałkiem maszyny do pisania, wałkiem wyżymaczki oraz walcem drogowym. 09:05 THIERRY ŚMIAŁEK S.III - THIERRY ŚMIAŁEK SEZON 3 ODC. 13 (39) (THIERRY LA FRONDE) Serial przygodowo-historyczny, 26 min, Francja, 1963 Reżyseria: Robert Guez, Pierre Goudas Scenariusz: Jacques Harden, Jean - Claude Deret Zdjęcia: Jacques Loiseleux, Jean - Jacques Guyard, Claude Matalou Muzyka: Jacques Loussier Aktorzy: Clement Bichu, Jean - Claude Drout, Celine Leger, Robert Basil, Fernand Bellan Delfin udaje się do Calais. Wbrew grożącym niebezpieczeństwom nie słucha ostrzeżeń i twierdzi że droga jest bezpieczna. Tymczasem kawaler des Essarts obawia się zamachu. Thierry czuwa nad bezpieczeństwem przyszłego króla. 09:40 THIERRY ŚMIAŁEK S.IV - THIERRY ŚMIAŁEK SEZON 4 ODC. 1(40) (THIERRY LA FRONDE) Serial przygodowo-historyczny, 26 min, Francja, 1963 Reżyseria: Pierre Goudas, Robert Guez Scenariusz: Jean - Claude Deret, Jacques Harden Zdjęcia: Jean - Jacques Guyard, Jacques Loiseleux, Claude Matalou Muzyka: Jacques Loussier Aktorzy: Clement Bichu, Celine Leger, Robert Basil, Jean - Claude Drout, Fernand Bellan Król Jan wrócił z niewoli do Paryża. Wynagrodził kompanów Thierry’ego za wierność i oddanie. Jehan, Judasz, Boucicault, Martin, Bertrand i Pierre od dłuższego czasu wiodą spokojne życie. Lecz jak mawiają: "Bezczynność jest matką wszelkiego występku". W miasteczku rozeszła się wieść o krążących w obiegu fałszywych monetach. 10:20 ROZMOWY O ZMIERZCHU I ŚWICIE - ROZMOWA 6. MARYLA, SŁAWA I POLITYKA Program dokumentalny, 29 min, Polska, 1996 Reżyseria: Magda Umer Scenariusz: Magda Umer Prowadzący: Magda Umer Wykonawcy: Maryla Rodowicz, Maryla Rodowicz, Stan Borys Cykl biograficzny, mający formę wywiadu - rzeki z Agnieszką Osiecką, w którym bohaterka opowiada o swoim życiu, twórczości oraz o ludziach, z którymi się spotkała. Audycja ilustrowana materiałami archiwalnymi, fotografiami oraz zdjęciami archiwalnymi z omawianego okresu. Rozmowa odbywa się na tarasie wysokiego budynku w Warszawie, skąd widoczny jest Pałac Kultury i Nauki. W tym odcinku Agnieszka Osiecka wspomina swoją przyjaźń i współpracę z Marylą Rodowicz. Opowiada o swoich i jej losach w latach 60 - tych i 70 - tych. Do rozmowy dołącza się Maryla Rodowicz, która śpiewa i opowiada o swoim stosunku do sławy i polityki. 10:55 MARYLA RODOWICZ I JEJ GITARZYŚCI Koncert, 47 min, Polska, 1997 Reżyseria: Krzysztof Jasiński, Jacek Dybowski Scenariusz: Krzysztof Jasiński, Maryla Rodowicz Wykonawcy: Maryla Rodowicz, Alla Polacca, Stan Borys, Jacek Zieliński, Andrzej Zieliński, Marek Grechuta, Andrzej Sikorowski, Jose Torres, Wojciech Kowalewski, Adam Sztaba, Jacek Wąsowski, Zbigniew Krebs, Grzegorz Piętak, Piotr Królik, Janusz Mus Koncert zarejestrowany w 1996 roku. Podczas występu w Sali Kongresowej Maryla Rodowicz wykonała wiele utworów, z długiej listy swoich przebojów. Od "Mówiły mu", "Ballady wagonowej" do "Rozmowy przez ocean", "Dworca", "Ale to już było". W koncercie wzięli również udział inni artyści, śpiewający wspólnie z Marylą - Marek Grechuta, Stan Borys, Andrzej Sikorowski i inni. 12:00 REŻYSERZY S.VI - STEPHEN FREARS 8/10 SEZON 6 (STEPHEN FREARS 8/10 SEZON 6) Cykl dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl dokumentalny poświęcony najważniejszym reżyserom kina. W tym odcinku przyglądamy się twórczości Stephena Frearsa, reżysera m.in. "Mojej pięknej pralni", "Niebezpiecznych związków" czy "Tajemnicy Filomeny". 12:55 ARABELA S.I - ODC. 9/13 - FATALNE SKUTKI CYWILIZACJI (CIVILIZACE SI RADA SVE (W WIDEOTECE: ZGUBNE SKUTKI CYWILIZACJI)) Serial fantasy, 28 min, Czechosłowacja, 1980 Reżyseria: Vaclav Vorlicek Muzyka: Lubos Fiser Aktorzy: Jiri Sovak, Ondrej Kepka, Jana Nagyova, Jana Brejchova Wykonawcy: Wojciech Machnicki, Wiesław Machowski, Stanisław Zatłoka, Zofia Gładyszewska, Ryszard Dembiński, Jerzy Tkaczyk, Agata Rzeszewska, Anna Gornostaj, Krystian Tomczak, Zofia Saretok, Halina Chrobak Królewna Xenia, zafascynowana nowoczesną cywilizacją Krainy Ludzi, pod nieobecność Króla pozbawia Krainę Baśni jej bajkowego uroku. Poddani buntują się przeciw tym zmianom. Za karę Xenia zamienia ich w samochody. Dzięki tym czarom Honzík i Mařenka ratują się przed upieczeniem przez Babę Jagę. Podczas ucieczki z Piernikowej Chaty spotykają Petra. Tymczasem w Krainie Ludzi Arabela naprawia szkody wyrządzone przez dzieci czarodziejskim pierścieniem. Nieopatrznie przywraca ludzką postać Rumburakowi, który za wszelką cenę chce zdobyć pierścień. Złodziejska wyprawa z więziennym kolegą Fouskiem kończy się jednak tragicznie dla naszych bohaterów... (Wikipediia. org) 13:40 ARABELA S.I - ODC. 10/13 - WIELKA SZANSA RUMBURAKA (RUMBURAKOVA VELKA SANCE) Serial fantasy, 28 min, Czechosłowacja, 1979 Reżyseria: Vaclav Vorlicek Muzyka: Lubos Fiser Aktorzy: Jana Brejchova, Jiri Sovak, Jana Nagyova, Dagmar Patrasova, Ondrej Kepka Wykonawcy: Jerzy Tkaczyk, Stanisław Zatłoka, Agata Rzeszewska, Ryszard Dembiński, Krystian Tomczak, Wojciech Machnicki, Jacek Czyż, Zofia Gładyszewska, Wiesław Machowski, Zofia Saretok Petr, Honzík i Mařenka jadą starym samochodem, który niegdyś był czarownicą, poprzez królestwo baśni. Napotykają na swej drodze Fantomasa, który wskazuje im drogę do zamku czarodzieja Rumburaka. Tam spotykają swoją nauczycielkę gry na pianinie, panią Müllerovą, która zaraz rozkazuje im siadać do pianina i grać etiudy. Na zamku królewskim Xenia, Willibald oraz fałszywa królowa nudzą się. Wszyscy kucharze zostali przemienieni w samochody, dlatego teraz pozostały im tylko konserwy. Podczas wycieczki do świata ludzi gubią ostatni z trzech czarodziejskich pierścieni. Złodziej Fousek znajduje pierścień i obiecuje go podarować Arabeli na ich randce. Arabela jest szczęśliwa, ma nadzieję, że przy pomocy pierścienia zobaczy wkrótce Petra; nie podejrzewa, że nowa gospodyni Majerów jest jedną z czarownic. Ponownie rodzina Majerów znajduje się w poważnym niebezpieczeństwie, a Rumburak skrada się wokół ich domu... (Wikipediia.org) 14:20 RETRO KINO - DZWONNIK Z NOTRE DAME (NOTRE - DAME DE PARIS / THE HUNCHBACK OF NOTRE DAME) Film kostiumowy, 115 min, Francja, 1956 Autor: Victor Hugo Reżyseria: Jean Delannoy Scenariusz: Jean Aurenche, Jacques Prevert Aktorzy: Gina Lollobrigida, Anthony Quinn, Jean Danet, Alain Cuny Paryż, rok 1482. Nadchodzi czas Święta Głupców, które jak co roku odbywa się na placu przed katedrą Notre Dame. Wśród różnej maści artystów cyrkowych znajduje się zmysłowa cyganka Esmeralda (Gina Lollobrigida), która wykonuje urzekający taniec przed tłumem zachwyconych widzów. Z wieży katedry, spogląda na nią pożądliwie alchemik Frollo (Alain Cuny)i zauroczony jej urodą, zleca wiernemu słudze Quasimodo (Anthony Quinn) porwanie kobiety. Lecz gdy nieurodziwy dzwonnik zbliża się do Esmeraldy, sam ulega jej urokowi. 16:30 DOM - ODC. 17/25 - KOMU GRA TA ORKIESTRA Serial obyczajowy, 84 min, Polska, 1996 Reżyseria: Jan Łomnicki Scenariusz: Jerzy Janicki, Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Bogusław Lambach, Jerzy Gościk Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Halina Rowicka, Tomasz Borkowy, Anna Romantowska, Igor Śmiałowski, Jerzy Bończak, Joanna Szczepkowska, Jolanta Żółkowska, Jan Englert, Wojciech Wysocki, Tomasz Mędrzak, Gustaw Lutkiewicz, Beata Krajewska Po rocznym pobycie w więzieniu Mietek wychodzi na wolność. Rozpoczyna gorączkowe poszukiwania Gosi. Przypadkiem dowiaduje się, że jego dawna ukochana wyszła za mąż. Rozwiewając się też jego nadzieje na znalezienie pracy. Po kilku nieudanych próbach Mietek dostaje wreszcie posadę dzięki życzliwości Henia Lermaszewskiwego. Tymczasem w FSO dochodzi do niebezpiecznego wypadku, którego świadkami są Andrzej i Korn. Wspólnie piszą petycję, dotyczącą m.in. fatalnych warunków BHP i idą z nią do Kuźniaka. Ten jednak wyrzuca ich z gabinetu. Zdenerwowany Andrzej postanawia udać się wyżej. Odwiedza więc najpierw Komitet Dzielnicowy, a potem Wojewódzki PZPR. Niestety, skutki tych wizyt są przeciwne do zamierzonych. Martyna Stroynowska nie ustaje w poszukiwaniach zaginionej siostry - bliźniaczki. W podwarszawskim domu starców odwiedza koleżankę swojej matki. Poznaje tam Adama, który zajmuje się fotografowaniem portretów starych ludzi. Mężczyzna pokazuje Martynie rękopis wspomnień leśniczego Sochejki. Przewija się w nich wątek małej dziewczynki, zesłanej do domu dziecka w Rosji. Czyżby kolejny trop? 18:50 PORTRETY - EDVARD MUNCH, NIEMY KRZYK (EDVARD MUNCH, THE SCREAM OF LIFE.) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2022 Reżyseria: Erik Poppe Edvard Munch - norweski malarz i grafik uznawany za jednego z prekursorów ekspresjonizmu. Jego najbardziej rozpoznawanym dziełem jest "Krzyk" z 1893 roku. Był malarzem emocji, które potrafił wyrazić z niezrównaną mocą. Jego twórczość skoncentrowana jest na temacie natury, od najwcześniejszych obrazów, przedstawiających pejzaże norweskie, przez symboliczne, będące wyrazem ludzkich uczuć, po metaforyczne przedstawiające cykl życia. 20:00 KINO MISTRZÓW - GLINA (UN FLIC) Film sensacyjny, 95 min, Francja/Włochy, 1972 Reżyseria: Jean - Pierre Melville Zdjęcia: Walter Wottitz Muzyka: Michel Colombier Aktorzy: Alain Delon, Richard Crenna, Catherine Denevue, Riccardo Cucciolla Ostatni film Jean - Pierre’a Melville’a z 1972. Gangsterską intrygę dopełnia zjawiskowy duet aktorski, który współtworzą Catherine Deneuve i Alain Delon. Eduard Coleman (Alain Delon) jest cynicznym gliną z pogardą dla prawa, którego ma bronić. Simon (Richard Crenna), właściciel nocnego klubu i włamywacz, przygotowuje się do skoku życia. Łączy ich nie tylko przyjaźń, ale i kobieta Cathy (Catherine Deneuve). Nie kocha żadnego, co nie przeszkadza jej utrzymywać romansu z obydwoma jednocześnie. Coleman dostaje cynk o planowanym napadzie. Rozpoczyna brutalne śledztwo. 21:50 PANORAMA KINA POLSKIEGO - UKŁAD ZAMKNIĘTY Thriller, 114 min, Polska, 2013 Reżyseria: Ryszard Bugajski Scenariusz: Mirosław Piepka, Michał Pruski Zdjęcia: Piotr Sobociński jr Muzyka: Shane Harvey Aktorzy: Janusz Gajos, Kazimierz Kaczor, Wojciech Żołądkowicz, Przemysław Sadowski, Magdalena Kumorek, Monika Kwiatkowska, Beata Ścibakówna, Urszula Grabowska Doceniony przez krytykę i widzów thriller, obnażający ciemne strony polskiego wymiaru sprawiedliwości, z genialną rolą Janusza Gajosa i w reżyserii Ryszarda Bugajskiego, twórcy filmu legendy "Przesłuchanie". Do promocji "Układu..." posłużył utwór w wykonaniu Kazika Staszewskiego z zespołem Kult. Autorów scenariusza zainspirowały rzeczywiste wydarzenia. To bulwersująca historia młodych biznesmenów, aresztowanych pod zarzutem prania brudnych pieniędzy i przynależności do zorganizowanej grupy przestępczej. W kontrowersyjnej sprawie o przestępstwa gospodarcze od początku było wiele niejasności. Według samych zainteresowanych ich życie prywatne i zawodowe zostało kompletnie zrujnowane przez urzędnicze pomyłki, zmowę milczenia i brak odpowiedzialności ze strony władz. Po latach dochodzi wprawdzie do umorzenia sprawy, jednak poszkodowani nigdy już nie odzyskają spokoju i dawnej pozycji. 24:00 SCENA TANECZNA - BALET WSPÓŁCZESNY Magazyn, 22 min, Polska, 2021 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Prowadzący: Aleksandra Dziurosz, Klaudia Carlos Wykonawcy: Balet Teatru Wielkiego Im. St. Moniuszki W Poznaniu Scena taneczna to nowy cykl TVP Kultura, w którym widzowie poznają historię tańca i różnorodność jego języka. W programie zobaczymy m.in. taniec towarzyski, balet, taniec jazzowy, stepowanie, swing i wiele innych. Choreografie wykonają jedni z najlepszych polskich tancerzy. Usłyszymy także omówienie eksperckie, traktujące taniec jako zjawisko społeczno - kulturowe, a nie jedynie sceniczno - artystyczne. W kolejnym odcinku "Sceny tanecznej" prześledzimy dzieje baletu współczesnego. Aleksandra Dziurosz i Klaudia Carlos opowiedzą o najważniejszych prądach i twórcach tej sztuki. W programie wystąpi Balet Teatru Wielkiego im. St. Moniuszki w Poznaniu. Zaprezentuje fragmenty choreografii Roberta Bondary "Take me with you". 00:40 ROB ROY Film przygodowo-historyczny, 133 min, Wielka Brytania/USA, 1995 Reżyseria: Michael Jones Caton Aktorzy: Liam Neeson, Jessica Lange, John Hurt, Tim Roth Przywódca klanu górali szkockich - Robert Roy MacGregor znany jako Rob Roy - postanawia zrobić świetny interes na spędzie owiec do oddalonego miasta. W tym celu pożycza od miejscowego magnata 1000 funtów. Pieniądze nigdy do niego nie docierają, a on sam trafia do więzienia. Jego osada zostaje spalona, zwierzęta zabite, a żona zgwałcona. Po ucieczce Rob Roy pragnie się zemści Zostaje wyjętym spod prawa rozbójnikiem, odpowiednikiem Robin Hooda, który okrada bogatych i wspomaga biednych. Film został zrealizowany na podstawie powieści Waltera Scotta. 03:10 JÓZEF CZAPSKI - ŚWIADEK WIEKU 1896 - 1993 Film dokumentalny, 58 min, Francja/Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Wolski Scenariusz: Andrzej Wolski Zdjęcia: Stephane Rossi, Wiktor Owlasiuk, Andrzej Wojciechowski, Larissa Kabernik Wykonawcy: Józef Czapski Film dokumentalny Andrzeja Wolskiego o Józefie Czapskim - malarzu, rysowniku publicyście, współzałożycielu i współredaktorze paryskiej "Kultury". Film powstał w koprodukcji z francusko - niemiecką telewizją ARTE. Konsultantami artystycznymi filmu są Krystyna Zachwatowicz i Andrzej Wajda, a konsultantem historycznym Wojciech Karpiński. W filmie znalazły się unikalne, często wcześniej nieemitowane materiały archiwalne, m.in.: fragmenty wypowiedzi Józefa Czapskiego dla telewizji francuskiej z 1973 roku nagrane w ramach cyklu "Archiwa XX - ego wieku", obszerny materiał telewizji niemieckiej (SFB) nagrany w 1981 roku; fragmenty rozmowy pomiędzy Józefem Czapskim, Konstantym Jeleńskim i Wojciechem Karpińskim nagranej w 1984 przez Agnieszkę Holland i Andrzeja Wolskiego, a także ważny materiał nakręcony w 1987 roku przez Andrzeja Wajdę. Wszystkie te materiały są komplementarne i stanowią bazę dla filmowego dokumentu. Dokumentu, w którym Czapski w 4 językach opowiada o swoim życiu Europejczyka, Polaka, kosmopolity w najlepszym znaczeniu tego słowa. Czapski był człowiekiem obdarzonym wyjątkowym darem narracji; pozbawiony ksenofobii, nienawiści czy cynizmu, pomimo tragicznych przejść i traumatycznych doświadczeń, potrafił nasycić swoje opowiadanie werwą i humorem. Hrabia Józef Czapski herbu Leliwa urodził się w 1896 w Pradze, zmarł zaś w 1993 w Maisons - Laffitte, we Francji. Malarz, rysownik, pisarz, eseista, krytyk, ale też i wielki człowiek czasów, w których przyszło mu żyć, żołnierz odznaczony Orderem Virtutti Militari za udział w wojnie polsko - bolszewickiej, więzień obozów jenieckich ZSRR podczas II wojny światowej, żołnierz Armii Andersa, major Wojska Polskiego poszukujący "zaginionych" polskich oficerów, ofiar katyńskiej zbrodni. Współtwórca paryskiej "Kultury", intelektualista, który na swej drodze spotkał wybitne postaci swoich czasów: Andersa, de Gaulle'a, Achmatowa, Camus czy Malraux. Swoją pasję artystyczną realizował, studiując najpierw w Warszawie, a później na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, gdzie dołączył do grupy tzw. kapistów - pełnych entuzjazmu i otwartych na świat młodych malarzy, którzy w 1924 założyli tzw. Komitet Paryski, który umożliwił im artystyczną ekskursję do światowej stolicy sztuki. Wraz z Janem Cybisem, Zygmuntem Waliszewskim czy Arturem Nacht - Samborskim zamieszkał na kilka lat w Paryżu, chłonąc francuski postimpresjonizm, by później przenieść te doświadczenia na polski grunt. Do Francji wrócił ponownie dopiero w 1946 roku, stając się znaczącą postacią paryskiej "Kultury", z którą związany był aż do śmierci, również przez fakt zamieszkania w domu w Maisons - Laffitte przy Avenue de Poissy 9, gdzie mieściła się redakcja pisma. Jego eseje publikowały znaczące tytuły francuskie, jak "Le Figaro Littraire", "Preuves", "Gavroche" czy "Nova et Vettera". Jego twórczość to niezliczone portrety, pejzaże, kompozycje kwiatowe, martwe natury, studia postaci. W swojej pracowni na piętrze domu - redakcji przetwarzał w skupieniu najprostsze motywy z życia codziennego, poszukując dramatyzmu i ekspresji poprzez niezwykle sugestywną grę świateł i kontrastowych barw. Choć jego prace oglądać można było na wystawach we Francji, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii, Brazylii czy Belgii, w Polsce był właściwie nieznany jako malarz, ale również jako eseista i dopiero po roku 1989 możliwe stało się zaprezentowanie jego bogatego dorobku. Jego "świadectwa" to liczne książki wspomnieniowe, ale także eseje na temat sztuki, religii i polityki.