TVP Nauka Niedziela, 28.07.2024 06:00 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 209 WYŻYNA KRAKOWSKO - CZĘSTOCHOWSKA Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Barbara Adamczyk Scenariusz: Aleksandra Filipowicz Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Celem kolejnej podróży jest Wyżyna Krakowsko-Częstochowska - region, który słynie z malowniczych dolin, tajemniczych jaskiń i charakterystycznych białych ostańców. To kraina bogata w zabytki architektury, w szczególności zamki i warownie wybudowane na skałach dochodzących nawet do 30 metrów wysokości. Wyżyna Krakowsko-Częstochowska często nazywana jest Jurą i jest to związane z okresem jurajskim ery mezozoicznej, czyli czasem, gdy kształtował się ten malowniczy region. Na turystach ogromne wrażenie robią ostańce skalne powstałe w wyniku procesów wietrzenia i erozji skał. Nie brakuje też prawdziwych dzieł stworzonych przez człowieka. W Ojcowie możemy zobaczyć Kaplicę Na Wodzie p.w. św. Józefa Robotnika. Stoi ona okrakiem nad dwoma brzegami Prądnika. Legenda głosi, że takie usytuowanie obiektu pomogło w 1901 roku ominąć carski zakaz budowania świątyń na ziemi ojcowskiej. 06:20 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 210 KAZIMIERZ KRAKOWSKI Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Barbara Adamczyk Scenariusz: Barbara Adamczyk Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Kolejnym przystankiem na trasie podróży po Polsce będzie krakowski Kazimierz. Mówią o nim, że jest magiczny, pełen kolorów, smaków i zapachów. Będziemy zwiedzać Kazimierz od wschodu do zachodu słońca. Można go zwiedzić w ciągu jednego dnia - nie potrzeba samochodu, tramwaju, ani nawet mapy. Jeśli ktoś się zgubi - tym lepiej. Kazimierskie zakątki tylko na to czekają. Pełno tutaj malowniczych, małych uliczek i klimatycznych kamienic, a o drogę zawsze zapytać można lokalnego przechodnia. Zaczniemy od słynnej Skałki, na której znajduje się Klasztor oo. Paulinów, powędrujemy dalej szlakiem synagog i murali, pytając i smakując klimat dzielnicy. 06:55 CHIRURDZY - OTOLARYNGOLOGIA Serial dokumentalny, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Alicja Chmielewska Scenariusz: Alicja Chmielewska, Piotr Poraj Poleski Zdjęcia: Filip Pakuła Lektor: Paweł Bukrewicz Choć dr n. med. Eliza Brożek - Mądry kocha wykonywany przez siebie zawód, w przeszłości marzyła o tym, by zostać inżynierem. Problemy zdrowotne w dzieciństwie sprawiły jednak, że swoją przyszłość związała właśnie z zawodem laryngologa. Jako kierowniczka Kliniki Otolaryngologii PIM MSWiA codziennie wkłada całe serce w to, by polepszyć jakoś życia swoich pacjentów. Każdy dzień pracy to bowiem wielogodzinne operacje, nowe wyzwania zawodowe oraz kolejne przypadki medyczne do rozwiązania. To również nauka młodych lekarzy i chęć jak najlepszego przygotowania ich do pracy. Czy każdy pacjent może liczyć na wyzdrowienie? Czy całe życie profesor dedykowane jest wykonywanemu zawodowi? W czym dr Brożek - Mądry znajduje chwilę wytchnienia? 07:50 RAPORT NAUKOWY - 72 23 min, Polska, 2024 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 08:25 ASTRONARIUM - 13/21 (124) - KRATERY UDERZENIOWE Magazyn, 22 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski Magazyn astronomiczny. 08:55 OPERACJA ZDROWIE - MAGAZYN MEDYCZNY - /7/STOMATOLOGIA KOMPLEKSOWA Magazyn medyczny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Piotr Poraj - Poleski Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Prowadzący: Piotr Poraj - Poleski, Małgorzata Wisniewska Magazyn medyczny, który prezentuje innowacyjne metody diagnostyczne i terapie dostępne w Polsce. Każdy odcinek - to inne schorzenie. Lekarze wskazują objawy, na które warto zwrócić uwagę i mówią, w jaki sposób diagnozuje się chorobę. Pacjenci opowiadają o swoich doświadczeniach związanych z leczeniem i co musieli zmienić w życiu, żeby uniknąć nawrotu choroby. W każdym odcinku wybitni lekarze, eksperci farmakologii, stowarzyszenia pacjentów, naukowcy prezentują dostępne w naszym kraju metody leczenia oraz diagnostyki. Autorzy prezentują również nowoczesne technologie medyczne ratujące życie a będące światowymi odkryciami naukowymi. Wyniki przeprowadzonych ostatnio badań są alarmujące. Trudno znaleźć Polaka bez próchnicy. Próchnica dotyka 95% dorosłych, a przeciętny Polak ma próchnicę aż w 13 zębach. Ponad 40 procent z Nas, zostaje na starość bez zębów. Nie dbamy też odpowiednio o higienę. Prawie 4 mln Polaków nie myje zębów, a 800 tysięcy nie ma nawet własnej szczoteczki do zębów!!! A, przecież współczesna stomatologia ma do zaoferowania pacjentom nowoczesne i co najważniejsze wykonywane bezboleśnie zabiegi w trakcie leczenia zębów i uzupełniania ich barków. 09:30 PODWODNY RAJ BORNEO - ŻYCIE RAJU SIBUAN Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 10:00 WSZECHŚWIAT ŻYWY? - PIERWSZY KONTAKT (LIVING UNIVERSE) 42 min, Francja, 2018 Od zarania dziejów spoglądaliśmy w nocne niebo i zastanawialiśmy się. A im bardziej patrzyliśmy, tym dalej widzieliśmy. W ciągu ostatnich 50 lat zerwaliśmy kajdany grawitacji i po raz pierwszy zapuściliśmy się do granic Układu Słonecznego. To było zarówno objawienie, jak i rewolucja. Teraz jesteśmy gotowi przekroczyć jeszcze dalszy próg. Najtęższe umysły ludzkości pracują nad skonstruowaniem statków kosmicznych i teleskopów, które zabiorą nas poza Układ Słoneczny i w głąb wszechświata. Nikt z nas nie wie, co znajdziemy, ale wiemy, czego szukamy: dowodu na istnienie życia, we wszystkich jego formach, poza Ziemią. To kwintesencja ludzkich poszukiwań. Szukamy towarzystwa i otuchy w dotychczas samotnym i rozszerzającym się wszechświecie. Ta seria dokumentalna to eksploracja naszej własnej planety, a także planet, które dopiero zaczynamy rozumieć. To wizualna odyseja oparta na najnowszych osiągnięciach nauki przefiltrowanych przez czołowych światowych ekspertów w dziedzinie eksploracji kosmosu, planetologii i astrobiologii. 11:10 JUICE WYPRAWA DO KSIĘŻYCÓW JOWISZA Film dokumentalny, 42 min, Polska, 2022 Jowisz - największa planeta Układu Słonecznego. Ten gazowy olbrzym wywiera wpływ na losy całego systemu planetarnego. Jak się okazuje, największe tajemnice Jowisza mogą być jednak ukryte na jego księżycach. Z misją zbadania tych sekretów powstała misja kosmiczna, jakiej świat jeszcze nie widział. JUICE - czyli Jupiter Icy Moon Explorer - to sonda Europejskiej Agencji Kosmicznej. Jej zadaniem jest dotarcie do lodowych satelitów okrążających największą planetę Układu Słonecznego. W tym filmie pokażemy, w jaki sposób europejska sonda pomoże w rozwikłaniu tajemnic jowiszowych księżyców. A także - jaką rolę w tym niezwykłym przedsięwzięciu odgrywają naukowcy z Polski. 12:15 PODWODNY RAJ BORNEO - KRÓLESTWO Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 12:55 JAK TO DZIAŁA - ODC. 146 DETEKTYWI PRZESZŁOŚCI Magazyn, 25 min, Polska, 2017 Scenariusz: Radek Brzózka, Małgorzata Kosturkiewicz Prowadzący: Radek Brzózka W tym odcinku o detektywach przeszłości, czyli w jaki sposób pracują naukowcy, którzy zajmują się badaniem historii sprzed setek, tysięcy, a nawet milionów lat. Radek Brzózka pokaże, na podstawie jakich technik uczeni odtwarzają niesamowite wydarzenia z prehistorii. 13:25 CZY WIESZ, ŻE? - /249/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 14:00 INTELIGENTNE ZWIERZĘTA - ODC. 2 MISTRZOWIE KOMUNIKACJI (ANIMAL EINSTEINS EP. 2 COMMUNICATORS) Serial dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Joanne Stevens W tym odcinku wysłuchamy pogawędki szympansów - zdumiewające odkrycie. Poznamy słownik pszczół, rozszyfrujemy sekretne wiadomości pewnego skorupiaka. W naszym mniemaniu świetnie radzimy sobie z przekazywaniem informacji, ale w świecie zwierząt też nie brakuje specjalistów od komunikacji. Zmysły pozwalają nam reagować na otaczający nas świat i komunikować się z nim. Tak naprawdę jednak ograniczone możliwości naszego wzroku, węchu, słuchu i dotyku dają nam niepełny obraz tego, co dzieje się wokół. Nie jesteśmy dostrojeni do otaczającego nas świata tak jak zwierzęta. Pełne jego zrozumienie z pewnością by nas przytłoczyło, ponieważ w świecie zwierząt roi się od mistrzów komunikacji. 15:00 NA WSZELKI WYPADEK! - ROZCIĘCIE GŁOWY 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Alicja Chmielewska Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Nikt z nas przecież nie liczy się z tym, że niespodziewanie może spotkać go jakiś nagły wypadek czy uraz. Nikt też nie nosi cały czas przy sobie, tak na wszelki wypadek, apteczki pierwszej pomocy, leków czy środków opatrunkowych. Warto jednak wiedzieć, jak zachować się w różnych nagłych okolicznościach i jak można pomóc sobie lub innym w nieoczekiwanych sytuacjach, zwłaszcza takich, kiedy potrzebna jest natychmiastowa pomoc, a nie możemy wezwać karetki i liczyć na szybką i fachową pomoc medyczną. Urazy głowy zawsze powinny być traktowane jako potencjalnie niebezpieczne. Dlatego tak ważne jest, aby wiedzieć, w jaki sposób je opatrzyć czy rozpoznać rodzaj urazu. Ważne jest także postępowanie przy urazach głowy prowadzących do utraty przytomności. Jak udzielać pomocy osobom z urazem głowy i kiedy konieczne jest wezwanie pogotowia, wyjaśnią lekarze i ratownicy medyczni. 15:30 CHIRURDZY - OTOLARYNGOLOGIA Serial dokumentalny, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Alicja Chmielewska Scenariusz: Alicja Chmielewska, Piotr Poraj Poleski Zdjęcia: Filip Pakuła Lektor: Paweł Bukrewicz Choć dr n. med. Eliza Brożek - Mądry kocha wykonywany przez siebie zawód, w przeszłości marzyła o tym, by zostać inżynierem. Problemy zdrowotne w dzieciństwie sprawiły jednak, że swoją przyszłość związała właśnie z zawodem laryngologa. Jako kierowniczka Kliniki Otolaryngologii PIM MSWiA codziennie wkłada całe serce w to, by polepszyć jakoś życia swoich pacjentów. Każdy dzień pracy to bowiem wielogodzinne operacje, nowe wyzwania zawodowe oraz kolejne przypadki medyczne do rozwiązania. To również nauka młodych lekarzy i chęć jak najlepszego przygotowania ich do pracy. Czy każdy pacjent może liczyć na wyzdrowienie? Czy całe życie profesor dedykowane jest wykonywanemu zawodowi? W czym dr Brożek - Mądry znajduje chwilę wytchnienia? 16:50 JAK TO DZIAŁA - ODC. 146 DETEKTYWI PRZESZŁOŚCI Magazyn, 25 min, Polska, 2017 Scenariusz: Radek Brzózka, Małgorzata Kosturkiewicz Prowadzący: Radek Brzózka W tym odcinku o detektywach przeszłości, czyli w jaki sposób pracują naukowcy, którzy zajmują się badaniem historii sprzed setek, tysięcy, a nawet milionów lat. Radek Brzózka pokaże, na podstawie jakich technik uczeni odtwarzają niesamowite wydarzenia z prehistorii. 17:00 PODWODNY RAJ BORNEO - WYSPA SIBUAN Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 17:30 CZY WIESZ, ŻE? - /250/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 18:00 W SIDŁACH FRANKENSTEINA - SZALONY GENIUSZ - ŚWIATOWY SYSTEM BEZPRZEWODOWY (THE FRANKENSTEIN TEMPTATION) Film dokumentalny, 45 min, Japonia, 2018 Nauka pozwala ludziom marzyć, tworzyć dobro, ale może też być nieubłaganie okrutna. Takie właśnie okrutne okazało się dążenie młodego Frankensteina do stworzenia człowieka idealnego, bo powołało do życia istotę szpetną, odrażającą, ohydną. Serial niezwykle zajmująco i wnikliwie przedstawia takie właśnie przypadki ukryte w cieniu historii, ujawniając tym samym nieodparte pokusy nauki. Każdy odcinek oparty jest na prawdziwej historii, nawet jeśli trudno w nią uwierzyć i jest bogaty w efekty wizualne nadające całej serii niepowtarzalny styl. Seria zgłębia historie naukowców, którzy ostatecznie pochylili się w kierunku ciemnej strony mocy. W tym odcinku: Nikola Tesla. Był genialnym inżynierem, który pokonał potężnego Edisona, opracowując pierwszy na świecie system dystrybucji energii elektrycznej na dużą skalę, zapoczątkowując tym samym Erę Elektryczności. Ponad sto lat temu realizował projekty mające na celu stworzenie praktycznej komunikacji bezprzewodowej, która pomogłaby napędzać nowoczesną technologię telefonii komórkowej, a nawet technologie bezprzewodowej dystrybucji energii elektrycznej. Niestety, im bardziej gorliwie dążył do swoich ideałów, tym częściej inwestorzy go omijali, ostatecznie spychając Teslę do roli szalonego naukowca z zaledwie garstką kultowych wyznawców. W tym odcinku odkrywamy tragedie i ukryte tajemnice z życia geniusza, który znacznie wyprzedzał swoje czasy. 19:00 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 209 WYŻYNA KRAKOWSKO - CZĘSTOCHOWSKA Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Barbara Adamczyk Scenariusz: Aleksandra Filipowicz Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Celem kolejnej podróży jest Wyżyna Krakowsko-Częstochowska - region, który słynie z malowniczych dolin, tajemniczych jaskiń i charakterystycznych białych ostańców. To kraina bogata w zabytki architektury, w szczególności zamki i warownie wybudowane na skałach dochodzących nawet do 30 metrów wysokości. Wyżyna Krakowsko-Częstochowska często nazywana jest Jurą i jest to związane z okresem jurajskim ery mezozoicznej, czyli czasem, gdy kształtował się ten malowniczy region. Na turystach ogromne wrażenie robią ostańce skalne powstałe w wyniku procesów wietrzenia i erozji skał. Nie brakuje też prawdziwych dzieł stworzonych przez człowieka. W Ojcowie możemy zobaczyć Kaplicę Na Wodzie p.w. św. Józefa Robotnika. Stoi ona okrakiem nad dwoma brzegami Prądnika. Legenda głosi, że takie usytuowanie obiektu pomogło w 1901 roku ominąć carski zakaz budowania świątyń na ziemi ojcowskiej. 19:30 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 210 KAZIMIERZ KRAKOWSKI Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Barbara Adamczyk Scenariusz: Barbara Adamczyk Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Kolejnym przystankiem na trasie podróży po Polsce będzie krakowski Kazimierz. Mówią o nim, że jest magiczny, pełen kolorów, smaków i zapachów. Będziemy zwiedzać Kazimierz od wschodu do zachodu słońca. Można go zwiedzić w ciągu jednego dnia - nie potrzeba samochodu, tramwaju, ani nawet mapy. Jeśli ktoś się zgubi - tym lepiej. Kazimierskie zakątki tylko na to czekają. Pełno tutaj malowniczych, małych uliczek i klimatycznych kamienic, a o drogę zawsze zapytać można lokalnego przechodnia. Zaczniemy od słynnej Skałki, na której znajduje się Klasztor oo. Paulinów, powędrujemy dalej szlakiem synagog i murali, pytając i smakując klimat dzielnicy. 20:00 INTELIGENTNE ZWIERZĘTA - ODC. 2 MISTRZOWIE KOMUNIKACJI (ANIMAL EINSTEINS EP. 2 COMMUNICATORS) Serial dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Joanne Stevens W tym odcinku wysłuchamy pogawędki szympansów - zdumiewające odkrycie. Poznamy słownik pszczół, rozszyfrujemy sekretne wiadomości pewnego skorupiaka. W naszym mniemaniu świetnie radzimy sobie z przekazywaniem informacji, ale w świecie zwierząt też nie brakuje specjalistów od komunikacji. Zmysły pozwalają nam reagować na otaczający nas świat i komunikować się z nim. Tak naprawdę jednak ograniczone możliwości naszego wzroku, węchu, słuchu i dotyku dają nam niepełny obraz tego, co dzieje się wokół. Nie jesteśmy dostrojeni do otaczającego nas świata tak jak zwierzęta. Pełne jego zrozumienie z pewnością by nas przytłoczyło, ponieważ w świecie zwierząt roi się od mistrzów komunikacji. 21:05 PODWODNY RAJ BORNEO - KRÓLESTWO Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 21:40 WSZECHŚWIAT ŻYWY? - PIERWSZY KONTAKT (LIVING UNIVERSE) 42 min, Francja, 2018 Od zarania dziejów spoglądaliśmy w nocne niebo i zastanawialiśmy się. A im bardziej patrzyliśmy, tym dalej widzieliśmy. W ciągu ostatnich 50 lat zerwaliśmy kajdany grawitacji i po raz pierwszy zapuściliśmy się do granic Układu Słonecznego. To było zarówno objawienie, jak i rewolucja. Teraz jesteśmy gotowi przekroczyć jeszcze dalszy próg. Najtęższe umysły ludzkości pracują nad skonstruowaniem statków kosmicznych i teleskopów, które zabiorą nas poza Układ Słoneczny i w głąb wszechświata. Nikt z nas nie wie, co znajdziemy, ale wiemy, czego szukamy: dowodu na istnienie życia, we wszystkich jego formach, poza Ziemią. To kwintesencja ludzkich poszukiwań. Szukamy towarzystwa i otuchy w dotychczas samotnym i rozszerzającym się wszechświecie. Ta seria dokumentalna to eksploracja naszej własnej planety, a także planet, które dopiero zaczynamy rozumieć. To wizualna odyseja oparta na najnowszych osiągnięciach nauki przefiltrowanych przez czołowych światowych ekspertów w dziedzinie eksploracji kosmosu, planetologii i astrobiologii. 22:40 CZY WIESZ, ŻE? - /251/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 23:20 NA WSZELKI WYPADEK! - ROZCIĘCIE GŁOWY 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Alicja Chmielewska Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Nikt z nas przecież nie liczy się z tym, że niespodziewanie może spotkać go jakiś nagły wypadek czy uraz. Nikt też nie nosi cały czas przy sobie, tak na wszelki wypadek, apteczki pierwszej pomocy, leków czy środków opatrunkowych. Warto jednak wiedzieć, jak zachować się w różnych nagłych okolicznościach i jak można pomóc sobie lub innym w nieoczekiwanych sytuacjach, zwłaszcza takich, kiedy potrzebna jest natychmiastowa pomoc, a nie możemy wezwać karetki i liczyć na szybką i fachową pomoc medyczną. Urazy głowy zawsze powinny być traktowane jako potencjalnie niebezpieczne. Dlatego tak ważne jest, aby wiedzieć, w jaki sposób je opatrzyć czy rozpoznać rodzaj urazu. Ważne jest także postępowanie przy urazach głowy prowadzących do utraty przytomności. Jak udzielać pomocy osobom z urazem głowy i kiedy konieczne jest wezwanie pogotowia, wyjaśnią lekarze i ratownicy medyczni. 23:55 NA KOSMICZNYM FRONCIE - KOSMICZNE POTWORY (COSMIC FRONT: THE MONSTERS OF THE UNIVERSE - GAMMA - RAY BURSTS) Film dokumentalny, 51 min, Japonia, 2020 Rozbłyski gamma to niezwykłe kosmiczne eksplozje. W ciągu kilku sekund uwalniają taką samą ilość energii, jaką nasze Słońce wyemituje w ciągu całego swojego życia. Ale wybuchy są również nieuchwytne. Ich zdarzenia są nieprzewidywalne i znikają zbyt szybko. Naukowcy zastanawiali się nad tą tajemnicą przez ponad pół wieku, kiedy w styczniu 2019 roku zespół z Uniwersytetu Tokijskiego z powodzeniem zaobserwował najsilniejszy zarejestrowany rozbłysk gamma z obserwatorium naziemnego. Czy jesteśmy bliżej prawdy? Najnowsze odkrycia z frontu. 01:00 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 209 WYŻYNA KRAKOWSKO - CZĘSTOCHOWSKA Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Barbara Adamczyk Scenariusz: Aleksandra Filipowicz Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Celem kolejnej podróży jest Wyżyna Krakowsko-Częstochowska - region, który słynie z malowniczych dolin, tajemniczych jaskiń i charakterystycznych białych ostańców. To kraina bogata w zabytki architektury, w szczególności zamki i warownie wybudowane na skałach dochodzących nawet do 30 metrów wysokości. Wyżyna Krakowsko-Częstochowska często nazywana jest Jurą i jest to związane z okresem jurajskim ery mezozoicznej, czyli czasem, gdy kształtował się ten malowniczy region. Na turystach ogromne wrażenie robią ostańce skalne powstałe w wyniku procesów wietrzenia i erozji skał. Nie brakuje też prawdziwych dzieł stworzonych przez człowieka. W Ojcowie możemy zobaczyć Kaplicę Na Wodzie p.w. św. Józefa Robotnika. Stoi ona okrakiem nad dwoma brzegami Prądnika. Legenda głosi, że takie usytuowanie obiektu pomogło w 1901 roku ominąć carski zakaz budowania świątyń na ziemi ojcowskiej. 01:35 OPERACJA ZDROWIE - MAGAZYN MEDYCZNY - /7/STOMATOLOGIA KOMPLEKSOWA Magazyn medyczny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Piotr Poraj - Poleski Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Prowadzący: Piotr Poraj - Poleski, Małgorzata Wisniewska Magazyn medyczny, który prezentuje innowacyjne metody diagnostyczne i terapie dostępne w Polsce. Każdy odcinek - to inne schorzenie. Lekarze wskazują objawy, na które warto zwrócić uwagę i mówią, w jaki sposób diagnozuje się chorobę. Pacjenci opowiadają o swoich doświadczeniach związanych z leczeniem i co musieli zmienić w życiu, żeby uniknąć nawrotu choroby. W każdym odcinku wybitni lekarze, eksperci farmakologii, stowarzyszenia pacjentów, naukowcy prezentują dostępne w naszym kraju metody leczenia oraz diagnostyki. Autorzy prezentują również nowoczesne technologie medyczne ratujące życie a będące światowymi odkryciami naukowymi. Wyniki przeprowadzonych ostatnio badań są alarmujące. Trudno znaleźć Polaka bez próchnicy. Próchnica dotyka 95% dorosłych, a przeciętny Polak ma próchnicę aż w 13 zębach. Ponad 40 procent z Nas, zostaje na starość bez zębów. Nie dbamy też odpowiednio o higienę. Prawie 4 mln Polaków nie myje zębów, a 800 tysięcy nie ma nawet własnej szczoteczki do zębów!!! A, przecież współczesna stomatologia ma do zaoferowania pacjentom nowoczesne i co najważniejsze wykonywane bezboleśnie zabiegi w trakcie leczenia zębów i uzupełniania ich barków. 02:15 JUICE WYPRAWA DO KSIĘŻYCÓW JOWISZA Film dokumentalny, 42 min, Polska, 2022 Jowisz - największa planeta Układu Słonecznego. Ten gazowy olbrzym wywiera wpływ na losy całego systemu planetarnego. Jak się okazuje, największe tajemnice Jowisza mogą być jednak ukryte na jego księżycach. Z misją zbadania tych sekretów powstała misja kosmiczna, jakiej świat jeszcze nie widział. JUICE - czyli Jupiter Icy Moon Explorer - to sonda Europejskiej Agencji Kosmicznej. Jej zadaniem jest dotarcie do lodowych satelitów okrążających największą planetę Układu Słonecznego. W tym filmie pokażemy, w jaki sposób europejska sonda pomoże w rozwikłaniu tajemnic jowiszowych księżyców. A także - jaką rolę w tym niezwykłym przedsięwzięciu odgrywają naukowcy z Polski.