TVP Kultura Sobota, 03.08.2024 06:05 DWA KSIĘŻYCE Film obyczajowy, 133 min, Polska, 1993 Reżyseria: Andrzej Barański, Renata Sobczak, Waldemar Prokopowicz, Grzegorz Okrasa Scenariusz: Andrzej Barański Zdjęcia: Ryszard Lenczewski Muzyka: Henryk Kużniak Aktorzy: Bożena Adamek, Artur Barciś, Henryk Bista, Jerzy Bończak, Stanisława Celińska, Bożena Dykiel, Jan Frycz, Maria Gładkowska, Jerzy Kamas, Roman Kłosowski, Krzysztof Kolberger, Ryszard Kotys, Anna Majcher, Zofia Merle, Cezary Pazura "Złote Lwy Gdańskie" za kostiumy dla Barbary Śródki - Makówki i Małgorzaty Ajzelt na FPFF w Gdyni w 1994.. Andrzej Barański otrzymał nagrody środowisk filmowych Syrenkę Warszawską i Złotą Taśmę w kategorii najlepszy film fabularny 1993 roku. Ekranizacja zbioru opowiadań Mariii Kuncewiczowej z 1933 roku. Film, utrzymany w poetyckim klimacie, z humorem ukazuje dwa kontrastujące ze sobą światy. Prości mieszkańcy Kazimierza zmagają się z codziennymi troskami. Przybysze i artyści ożywają wieczorami, a ich umysły i serca zajmują sprawy sztuki, wysublimowane uczucia i piękno natury. Lata międzywojenne. Akcja toczy się w Kazimierzu nad Wisłą. Przedstawia epizody z życia mieszkańców miasteczka i przybyłych na wakacje letników. Każdy z siedemnastu epizodów dotyczy innej osoby. Łączy je postać ślepca Michała, który w swej wędrówce spotyka kolejnych bohaterów filmu. Piękna letniczka Flora nie może się zdecydować, w jakiej sukni ma przyjąć kochanka. W końcu znudzony oczekiwaniem mężczyzna odchodzi z jej służącą. Żona pijaka, Ludwisia, spragniona jakiejś odmiany, wychodzi na chwilę do cukierni. Pozostawia rozgrzane żelazko na marynarce męża. Po powrocie zostaje przez niego pobita. Krawcowa Walentyna ulega urokowi młodego mężczyzny, który przypomina jej dawnego kochanka. Uczucie podstarzałej kobiety jest z góry skazane na niepowodzenie. Przyjezdny malarz portretuje żebraka jako Boga. 08:30 SPOTKANIE Z CIENIEM - HANKA ORDONÓWNA Widowisko kameralne, 59 min, Polska, 1967 Reżyseria: Irena Sobirajska, Irena Sobierajska Scenariusz: Jerzy Waldorff, Jerzy Waldorff Cykliczny program. W tym wydaniu sylwetka wybitnej piosenkarki, tancerki i aktorki okresu międzywojennego - Hanki Ordonówny. O jej życiu i działalności scenicznej opowiada Jerzy Waldorff. Gawęda przeplatana jest piosenkami Ordonki zarejestrowanymi na płytach gramofonowych, fragmentem filmu pt. "Szpieg w masce" oraz licznymi fotografiami i fotosami. 09:45 TAMTE LATA, TAMTE DNI - JÓZEF WILKOŃ Magazyn, 26 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Makowska Prowadzący: Marta Perchuć - Burzyńska Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem lata dzieciństwa i rodzinny dom wspomina wybitny polski ilustrator Józef Wilkoń. 10:25 SERIALOWA NOSTALGIA - ZMIENNICY - ODC. 1/15 - CENY UMOWNE Serial TVP, 55 min, Polska, 1986 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Stanisław Bareja, Jacek Janczarski Zdjęcia: Wojciech Jastrzębowski Muzyka: Przemysław Gintrowski Aktorzy: Mieczysław Hryniewicz, Ewa Błaszczyk, Katarzyna Skawina, Krystyna Tkacz, Mieczysław Czechowicz, Ceazry Harasimowicz, Kazimierz Kaczor, Krzysztof Kowalewski Młoda dziewczyna w przebraniu mężczyzny zatrudnia się jako kierowca w Miejskim Przedsiębiorstwie Taksówkowym. Tylko w ten sposób może otrzymać posadę. Wraz ze swoim zmiennikiem jeździ taksówką po Warszawie. Świat zza szyb "taryfy" wygląda czasem śmiesznie, czasem groteskowo, a niekiedy tragikomicznie. Jacek i pan Stanisław jeżdżą na zmianę starą, zdezelowaną taksówką. Kierownictwo MPT obiecuje im jednak wkrótce wymianę wysłużonego wozu na nowy. Z kolei studiujący w stolicy Taj o dźwięcznym imieniu Krashan Bhamaradżanga ma kłopoty z wierzycielami. Na lotnisku spotyka się z niejakim prezesem Kuskiem, ten daje mu adres, pod którym być może pomogą mu rozwiązać jego problemy. Trzeci bohater jest strażakiem. Nazywa się Szymon Kuśmider i nie gardzi "lewym" zarobkiem. Jego specjalnością jest handel paliwem. Od kolejarzy kupuje setki litrów benzyny, które strażackim wozem dostarcza na stacje benzynowe i tam sprzedaje; rzecz jasna z zyskiem. 11:35 PHILIPPE JAROUSSKY - SŁODKA UDRĘKA (PHILIPPE JAROUSSKY - DOLCE TORMENTO) Koncert, 71 min, Francja, 2020 Reżyseria: Colin Laurent Wykonawcy: Anthea Pichanick, Philippe Jaroussky, Emöke Barath Ensemble I Gemelli zabiera nas w podróż do serca włoskiego XVII wieku, pomiędzy kultowymi ariami i kantatami tamtego okresu. Ponadczasowe spotkanie w Theatre Graslin w Nantes. Gwiazdą wieczoru jest kontratenor Philipppe Jaroussky. 13:00 DOKUMENT TYGODNIA - KINEMATOGRAF - NARODZINY NOWEJ SZTUKI (THE CINEMATOGRAPH, BIRTH OF AN ART) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2021 Reżyseria: Stefan Cornic Dokument przypomina historię kinematografii i pierwszych odkryć, które umożliwiły rozwój kina. W drugiej połowie XIX wieku Thomas Edison konstruuje fonograf, na podstawie którego Louis Lumiere tworzy kinematograf, czyli maszynę ukazującą ruchomy świat. Już pierwsze filmy Lumiere’a zapisują obraz zmieniającego się świata, a jego kamerzyści pod koniec XIX wieku wyruszają w świat, żeby filmować codzienność na różnych kontynentach. Staje się to okazją do unowocześniania kinematografu, a odkrywanie nowych technik kinematograficznych bywa dziełem przypadku. Kamera staje się doskonałą maszyną do snucia opowieści, wykorzystując do tego motywy znane już wcześniej z historii i sztuki. Od 1907 roku filmy zdecydowanie się wydłużają, a kinematograf staje się kinem i ulubioną rozrywką mas. 14:40 PROFESOR NA DRODZE Film TVP, 58 min, Polska, 1973 Reżyseria: Zbigniew Chmielewski Scenariusz: Henryk Czarnecki, Zbigniew Chmielewski Zdjęcia: Mikołaj Sprudin Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Józef Nalberczak, Jolanta Bohdal, Jerzy Braszka, Zbigniew Józefowicz, Andrzej Jurczak, Zygmunt Malawski, Józef Nowak, Leonard Pietraszak, Bogusław Sochnacki, Henryk Staszewski, Włodzimierz Wiszniewski, Teresa Lipowska, Jolanta Lothe Komediodramat psychologiczno - obyczajowy o perypetiach ludzi, którzy z różnych przyczyn nie zdobyli świadectwa dojrzałości i po latach decydują się nadrobić luki w wykształceniu w wieczorowej szkole dla dorosłych. Łączenie pracy zawodowej i życia rodzinnego z nauką jest dla wszystkich bardzo trudne, ale film utrzymany jest w tonacji pogodnej, chwilami żartobliwej. Józef Nowak, odtwórca roli kierowcy pekaesu, otrzymał Zloty Ekran za najlepszą rolę męską, sympatię publiczności zaskarbił sobie również Józef Nalberczak jako nauczyciel polskiego (rola uhonorowana przez ministra oświaty i wychowania). Nagrodę prezesa ówczesnego Radiokomitetu dostali reżyser Zbigniew Chmielewski i Henryk Czarnecki, współscenarzysta i autor książki, na podstawie której powstał "Profesor na drodze", notabene, z zawodu nauczyciel. Zdjęcia do filmu kręcono w łódzkim Technikum Samochodowym, gdzie wówczas pracował, a w epizodach zagrali uczniowie tej szkoły. Film "utkany z drobnych obserwacji psychologicznych i obyczajowych", pokazywał sprawy i postawy bliskie ludziom. Jak mówił reżyser: "Nasze czasy podniosły bardzo cenę wiedzy, także tej uzupełnianej ciągle przez dorosłych. Jest to coś, co byśmy nazwali umownie dorastaniem do swoich czasów". W tym trudnym okresie adaptacji do nowego środowiska, wymagań szkoły i bardzo intensywnego trybu życia pomaga dorosłym uczniom ich ulubiony profesor, polonista. Z pozoru zgorzkniały i szorstki, zjednuje sobie ludzi wewnętrznym ciepłem, życzliwością i wyrozumiałością. Wyciąga swoich podopiecznych z różnych opresji, wspiera w chwilach załamań, dopinguje do jeszcze większego wysiłku. Toteż gdy on wpada w kłopoty, słuchacze "wieczorówki" nie opuszczą swojego profesora. 15:50 KOMEDIOWE LATO - BRUNET WIECZOROWĄ PORĄ Komedia kryminalna, 90 min, Polska, 1976 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Stanisław Bareja, Andrzej Kill Zdjęcia: Wiesław Zdort Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Krzysztof Kowalewski, Bożena Dykiel, Mirosława Krajewska, Wojciech Pokora, Wiesław Gołas, Emilia Krakowska, Janina Traczykówna, Jan Kobuszewski, Józef Nalberczak, Tadeusz Pluciński, Andrzej Fedorowicz, Zdzisław Maklakiewicz, Bohdan Łazuka i inni Cyganka przepowiada Michałowi Romanowi niezwykłe przeżycia, jednak on, podobnie jak większość ludzi, nie bierze poważnie tych proroctw. Gdy jego liczna rodzina wyjeżdża na weekend, Michał w błogiej i upragnionej ciszy zasiada w końcu do pracy korektorskiej. I niebawem spełniają się pierwsze wróżby Cyganki: Michał odnajduje zaginiony zegarek, a w totolotku wylosowane zostają przepowiedziane przez nią liczby. Zaniepokojony bohater zaczyna oczekiwać najgroźniejszej części przepowiedni - zapowiada ona zabicie bruneta, który zjawi się w jego mieszkaniu wieczorową porą. Aby zapobiec zbliżającemu się nieszczęściu, Michał opuszcza dom. Ściga go jednak przeznaczenie. Przypadkowo zostaje zabójcą mężczyzny, niejakiego Dzidka Krępaka, który pojawił się w jego domu. Brak alibi, trup w domu, ślady zbrodni - wszystko to świadczy przeciwko niemu. Z pomocą przychodzi Michałowi przyjaciel Kazik, który postanawia rozwikłać tę dziwną zagadkę - dochodzi do wniosku, że zabójstwa musiał dokonać ktoś z sąsiadów... Razem zastawiają w miejscu zbrodni pułapkę. 18:10 RETRO KINO - BYĆ ALBO NIE BYĆ (TO BE OR NOT TO BE) Komedia, 94 min, USA, 1942 Reżyseria: Ernst Lubitsch Aktorzy: Carole Lombard, Robert Stack, Jack Benny, Lionel Atwill "Być albo nie być" jest pozycją wyjątkową w dorobku Ernsta Lubitscha, jako że za tło akcji posłużyły autentyczne wydarzenia polityczne. Rok premiery filmu, 1942, był jednocześnie rokiem przełomowym dla losów II wojny światowej i rokiem krwawego, odwetowego terroru Niemców wobec ludności cywilnej. Pojawienie się na ekranie lekkiej komedii, niemal farsy, której treścią była walka polskiego podziemia z Niemcami, wywołało burzę polemik. Wielu widzów, nie tylko Polaków, uznało za przejaw złego smaku realizację obrazu na ten temat w konwencji rozrywkowej, a w dodatku przez reżysera pochodzącego z Niemiec. Z perspektywy historycznej ostrość tych zarzutów została stępiona, ale nawet wtedy, gdy film był wyświetlany po raz pierwszy, nietrudno było znaleźć argumenty w jego obronie. Mistrzostwo Lubitscha w konstruowaniu sytuacji komediowych sprawiało, że - wbrew wszelkim skojarzeniom i wspomnieniom - film ogląda się przede wszystkim jako świetną komedię. Reżyser stworzył tu opowieść o aktorach, którym każe grać role bohaterów nie tylko na scenie, ale i w życiu. Aktorzy, ukazani w krzywym zw ierciadle satyry, zabierają się do wypełniania odpowiedzialnych zadań z dużą dozą kabotynizmu, ale zarazem odważnie i z patriotycznym zaangażowaniem. I co najważniejsze, odnoszą zwycięstwo nad swymi niemieckimi przeciwnikami. Dialogi są żywe, wstawki teatralne - zręczne i dowcipne, a muzykę do tego filmu uhonorowano nawet nominacją do Oscara. "Nie było moim zamiarem ośmieszanie Polaków - stwierdził kilka lat po premierze Ernst Lubitsch. - Chciałem jedynie wykpić środowisko aktorskie, a przede wszystkim pokazać obyczaje niemieckich szaleńców i hitlerowskiego ducha, który owładnął niemieckim społeczeństwem". W sierpniu 1939 r. w jednym z warszawskich teatrów na żądanie władz państwowych, które nie chcą drażnić Niemców, zostają przerwane próby antyfaszystowskiej sztuki "Gestapo". Do repertuaru wraca Szekspirowski "Hamlet" z aktorem Józefem Turą w roli głównej. Tura, zazdrosny o swą piękną żonę Marię, aktorkę tego samego teatru, spostrzega, że zawsze, gdy rozpoczyna na scenie słynny monolog "Być albo nie być", salę opuszcza pewien młody człowiek, porucznik Stanisław Sobiński, aby - jak się później dowie Tura - odwiedzić Marię w garderobie. Wybucha wojna i do Warszawy wkraczają Niemcy. Sobiński wyjeżdża do Anglii, gdzie zostaje pilotem RAF-u. Aktorzy zakładają podziemną organizację. Hitlerowskie mundury, niewykorzystane w sztuce "Gestapo", służą im teraz jako przebranie w czasie nielegalnych akcji. Tymczasem Anglicy wysyłają do Warszawy z tajną misją profesora Zyleckiego, nieświadomi, że jest on podwójnym agentem. Walczący w szeregach RAF-u polscy lotnicy dają mu przed wyjazdem adresy swoich rodzin, prosząc, aby się z nimi skontaktował. Sobiński przekazuje nawet hasło, które ułatwi mu dotarcie do Marii. Brzmi ono: "Być albo nie być". Ale gdy okazuje się, że Zylecki nigdy nie słyszał o sławnej aktorce, Sobiński zaczyna podejrzewać, że jest on niemieckim szpiegiem. W obawie, że Zylecki może przekazać dane lotników gestapo i rozbić podziemną siatkę ruchu oporu, Anglicy wysyłają w ślad za nim porucznika Sobińskiego, który ma go unieszkodliwić. Chcąc ostrzec konspiratorów, Sobiński spotyka się z Marią w jej domu. 20:00 BILET DO KINA - JUDY (JUDY) Musical, biograficzny, 112 min, Wielka Brytania, USA 2019 Reżyseria: Rupert Goold Scenariusz: Tom Edge Aktorzy: Renee Zellweger, Jessie Buckley, Finn Wittrock, Michael Ganbon, Richard Cordery, Rufus Sewell, Darci Shaw, Bella Ramsey Złoty Glob i Oscar dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej Renee Zellweger, która odtwarza postać tytułowej bohaterki, Judy Garland. Główny wątek filmu skupia się na schyłkowym okresie kariery międzynarodowej gwiazdy, legendy amerykańskiego show - biznesu, aktorki, piosenkarki i tancerki. Obdarzona pięknym głosem Judy Graland zaczynała karierę jako cudowne dziecko Hollywoodu. W wieku 16 lat dostała główną rolę w produkcji MGM "Czarodziej z Oz", będącej adaptacją słynnej powieści dla dzieci. Odniosła wtedy wielki sukces, choć początkowo obawiano się, że 16 - letnia Judy za mało przekonywająco wypadnie w roli dwunastolatki. Z miejsca podbiła serca krytyków, publiczności, a Akademia Filmowa nagrodziła młodziutką gwiazdę Oscarem. Droga do sławy stanęła przed Judy Garland otworem. Nie dane jej było jednak długo cieszyć się szczęściem. Mimo sukcesów zawodowych, artystka przeżywa problemy osobiste, coraz częściej sięga po tabletki, co kończy się załamaniem nerwowym i leczeniem w szpitalu. Po kilkunastu latach współpracy, jej umowa z MGM zostaje formalnie zerwana. Kilkakrotnie wychodziła za mąż. W 1950 roku rozpada się jej kolejne małżeństwo z Vincente Minnellim, z którym ma słynną córkę Lizę Minnelli. Z małżeństwa z producentem Sidneyem Luftem przychodzi na świat córka Lorna, a potem jeszcze syn Joey. Największym pragnieniem Judy Garland jest zapewnienie finansowej przyszłości swoim dzieciom. Los jej sprzyja, otrzymuje jeszcze jedną życiową szansę. Ma propozycję występów w Londynie, gdzie nadal cieszy się ogromną popularnością i uchodzi za gwiazdę. W czerwcu 1969 roku Liza, Lorna i Joey telefonicznie składają matce życzenia urodzinowe. Wszyscy mają nadzieję, że wkrótce się zobaczą. Niespełna dwa tygodnie po urodzinach nadchodzi jednak z Londynu tragiczna wiadomość. 22:05 KONCERT KACZMAREK2CINEMA CZ. 1 Koncert, 73 min, Polska, 2023 Wykonawcy: Iwona Sobotka, Janusz Wojtarowicz, Marta Maślanka, Krzysztof Łochtowicz Koncert Kaczmarek2Cinema to gest uznania dla jednego z najwybitniejszych polskich kompozytorów i zarazem przyjaciela FMF - Jana A. P. Kaczmarka. Z okazji 70. urodzin Mistrza przygotowaliśmy szeroki przegląd jego twórczości, włącznie z oscarową muzyką z Marzyciela. Wydarzenie będzie unikalnym połączeniem specjalnie przygotowanych aranżacji z innowacyjną technologicznie oprawą. 23:35 KINO NOCNE - KIKA (KIKA) Komedia, 114 min, Francja/Hiszpania, 1993 Reżyseria: Pedro Almodóvar Scenariusz: Pedro Almodóvar Zdjęcia: Alfredo F. Mayo Muzyka: Enrique Granados Aktorzy: Verónica Forqué, Peter Coyote, Álex Casanovas, Rossy de Palma Akcja rozgrywa się w Madrycie. Atrakcyjna, optymistycznie nastawiona do życia kosmetyczka Kika (Veronica Forque) zakochuje się w nieżyjącym fotografie Ramonie (Alex Casanovas), który na jej widok nagle ożywa. Sytuacja ta będzie początkiem jej niezwykłych przygód. Na swej drodze spotka eksgwiazdę filmów porno Pablo (Santiago Lajusticia), jego siostrę lesbijkę (Rossy De Palma) oraz tajemniczego pisarza (Peter Coyote), ojczyma Ramona. Kika pojawi się również w telewizyjnym programie "Potworności dnia", którego prezenterką jest ekscentryczna, nosząca kamerę na hełmie, Andrea (Victoria Abril). 01:40 SEANS KULTOWY - HARRY ANGEL (ANGEL HEART) Thriller, 108 min, USA/Wielka Brytania, 1987 Reżyseria: Alan Parker Zdjęcia: Michael Seresin Muzyka: Trevor Jones Aktorzy: Robert De Niro, Mickey Rourke, Lisa Bonet, Charlotte Rampling Harry Angel to film, który wciąga widza w mroczny świat magii i obrzędów voodoo. Tytułowy bohater (Mickey Rourke) to nowojorski prywatny detektyw, który przyjmuje od Louisa Cyphre’a (Robert De Niro) zlecenie odnalezienia zaginionego Johnny'ego Favorite'a - cieszącego się niegdyś popularnością piosenkarza. Próba rozwikłania zagadki pociąga za sobą kolejne makabryczne zbrodnie. Detektyw podążając śladem Favorite’a odkrywa jego fascynację czarną magią i voodoo, a każdy krok zbliża go do prawdziwego piekła. 04:45 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.V - ODC. 49 BAŚŃ O WODZIE Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2017 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Radosław Kotarski przemierza Polskę wzdłuż i wszerz, aby dowiedzieć się, w jaki sposób dawniej pozyskiwano czystą wodę i jak transportowano ją do mieszkańców. Zastanawia się również, czy woda w dawnych czasach była lepszej jakości niż ta współczesna. Zabiera również widzów do niedostępnych miejsc, w których uzdatnia się życiodajny płyn, przy użyciu metod sprzed setek lat.