TVP Dokument Wtorek, 27.08.2024 05:15 POLSKIE PARKI NARODOWE - BIAŁOWIESKI PARK NARODOWY Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Rafał Kołodziej Scenariusz: Agnieszka Niwińska Prowadzący: Dariusz Gross Prowadzącym program jest Dariusz Gross, dziennikarz, zafascynowany przyrodą poszukiwacz - odkrywca. Pokazuje parki narodowe, które znamy jako turyści, z innej, zaskakującej strony, przez pryzmat pracy naukowców zgłębiających sekrety ekosystemów i pracujących nad ich zachowaniem dla przyszłych pokoleń. To program pokazujący osobliwości przyrody i ukazujący wyjątkowość poszczególnych parków narodowych w Polsce, w którym spotykają się nowoczesne technologie badawcze z odwiecznym dziełem natury. 05:50 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.III - ODC. 27 JEDYNE TAKIE MIASTO Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2016 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Jakie tajemnice skrywa współczesny Lwów? Czy znajdziemy w nim ślady polskiej przeszłości? Radosław Kotarski w swojej podróży na dawne, wschodnie rubieże Rzeczpospolitej dociera do miejsc na co dzień niedostępnych lub pomijanych przez przewodników. Zapraszamy w niezwykłą podróż do miasta, które od zawsze było tyglem narodów, języków i niesamowitej kuchni. 06:25 ESTREMADURA - PRZYRODNICZY RAJ W EUROPIE (EXTREMADURA, A NATURAL PARADISE IN EUROPE) Film dokumentalny, 51 min, Hiszpania, 2022 Reżyseria: Carlos Perez Europa ma wyjątkowy region. Raj różnorodności biologicznej niezrównany na kontynencie, dzięki niesamowitej mozaice różnych siedlisk i ekosystemów, które oferuje. Region Europy Zachodniej z najwyższym odsetkiem obszarów o znaczeniu ornitologicznym. Przestrzeń, której jedna trzecia terytorium jest chroniona. Gdzie wyjątkowe zagrożone gatunki, takie jak ryś hiszpański, sęp czarny, bocian czarny i hiszpański orzeł cesarski, znajdują wspaniałe schronienie, w którym mogą dalej walczyć o przetrwanie. Gdzie znajdujemy największy na świecie obszar niezwykłego ekosystemu, który wspiera walczącego byka i świnię iberyjską: dehesa. Gdzie można zaobserwować wszystko, od triopsa, niezwykłego ocalałego, który żyje na planecie od 220 milionów lat, po tajemniczego czarnoskrzydłego latawca lub dropia wielkiego, najcięższego latającego ptaka na świecie z niesamowitym pokazem zalotów. Estremadura to żywy kraj. Estremadura to naturalny raj w Europie. Estremadura ma niejedno oblicze. Obfituje w niezmierzone bogactwo i niezwykłą różnorodność przyrody i krajobrazów. Leży na południowym zachodzie Półwyspu Iberyjskiego; Portugalia oddziela ją od Atlantyku, a Andaluzja od Morza Śródziemnego. W tym regionie Europy Zachodniej jest procentowo najwięcej obszarów interesujących ornitologicznie. Jedna trzecia powierzchni tej prowincji jest objęta ochroną środowiskową. Niebo, woda i ziemia Estremadury tętnią niezrównanym bogactwem gatunków, co sprawia, że ta prowincja jest europejskim rajem przyrodniczym. 07:25 SZWAJCARIA NIEUJARZMIONA - SEZON 2 - ODC. 1 PARK KRAJOBRAZOWY BEVERIN (UNTAMED SWITZERLAND - SEASON 2 EP. 1 BEVERIN NATURE PARK) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2022 Reżyseria: Anja Glucklich Serial dokumentalny (4 odcinki) o przyrodzie Szwajcarii. Jest dzika i piękna, skromna biorąc pod uwagę zajmowany obszar, a jednocześnie tak różnorodna. Ten kraj w środku Europy, charakteryzujący się pasmami górskimi, rzekami, jeziorami i lasami, oferuje zapierający dech w piersiach wachlarz różnorodnych krajobrazów: prawie 1500 jezior, ponad 80 czterotysięczników, 150 lodowców i las, który zajmuje prawie jedną trzecią państwa. I nadal istnieją tam pełne nieskalanej przyrody: łagodne wzgórza i urwiste klify, tajemnicze wrzosowiska i potężne wodospady - wszystkie są ważnymi siedliskami dla nieśmiałej kozicy, pachnących róż alpejskich, dzikiego pstrąga i rzadkich orchidei. Czas je odkryć, zbadać i podziwiać. Nieokiełznana Szwajcaria to wyprawa do rezerwatów przyrody świata zwierząt i roślin, ale także odkrycie mitów i legend dotyczących poszczególnych regionów. Odc. 1 - "Park krajobrazowy Beverin". Beverin wielka góra w parku o tej samej nazwie. W kantonie Gryzonya jest to jeden z kilku szczytów sięgających trzech tysięcy metrów nad poziomem morza. Każdego ranka leśnik, Hans Gartmann, wspina się po zboczach i zagląda do koziorożców. W tym parku spędził całe swoje życie. Zna to miejsce i tutejsze zwierzęta na wylot. Około 60 - ciu lat temu ojciec Gartmanna był świadkiem powrotu koziorożców do liczącego 400 kilometrów kwadratowych parku. W dolinie Safien, w północnej części parku, na zboczach gór widać pastwiska przeznaczone tylko dla owiec. Bez tych zwierząt łąki już dawno by zarosły. Ten park jest piękny, ale oprócz doliny mamy też takie atrakcje jak Via Mala czy wodospad Roffla, znajdujący się na drugim co do wielkości dopływie Renu w południowej części parku. Nad Renem góruje tu szczyt Schamsen. 08:25 WIELKIE PRZYSPIESZENIE - ODC. 2. EPOKA MASZYN (THE GREAT ACCELERATION EPISODE 02 RISE OF THE MACHINES) Cykl dokumentalny, 52 min, Australia, 2020 Reżyseria: Dr Shalin Naik, Nik Wansbrough Scenariusz: Anja Taylor Seria dokumentalna (6 odcinków) opowiadająca o technologicznym i ludzkim postępie cywilizacyjnym. Ostatnie 50 lat ludzkich wysiłków nadało zawrotne tempo postępowi technologicznemu i odkryciom, które nieodwracalnie zmieniły nasz świat. Ta seria przedstawia fascynującą historię jednego z najbardziej dramatycznych rozdziałów w historii ludzkości i analizuje główne postępy w dziedzinie eksploracji kosmosu, informatyki, energii, zasobów, nauki o Ziemi i naszego zrozumienia ewolucji samego życia. Od 1970 r. populacja świata wzrosła ponad dwukrotnie, do prawie 8 miliardów, a wiele krajów rozwijających się goni teraz za zachodnim stylem życia polegającym na nadmiernej konsumpcji. Ponieważ produkcja żywności i zasoby wodne stają się coraz bardziej nadwyrężone, a ilość odpadów wysoka, naukowym wyzwaniem jest znalezienie sposobów, aby uzyskać więcej za mniej. Nowy nacisk na zrównoważony rozwój i wydajność zaowocował sprytnymi rozwiązaniami, które obiecują przekształcenie naszego społeczeństwa w gospodarkę o obiegu zamkniętym, w której ponowne użycie i recykling są kluczowymi elementami przyszłej produktywności. Gdy satelity obrazują każdy zakątek Ziemi z kosmosu, pojawiła się nowa perspektywa naszej planety, w której oceany, ziemia, lód i atmosfera są ze sobą połączone. Dzięki przełomowym technologiom genetycznym naukowcy zrobili ostateczny krok w opanowaniu ewolucji - tworząc nowy syntetyczny gatunek, którego nigdy wcześniej nie widziano na Ziemi. Uzbrojeni w kod DNA i moc obliczeniową możemy wreszcie wysyłać życie z prędkością światła. Dokument zawiera eksperckie komentarze naukowców z najwyższej półki, takich jak genetyk Craig Venter i laureat Nagrody Nobla Barry Barish, którzy dostarczają informacji o niektórych z największych momentów w nauce, takich jak odkrycie ciemnej energii i fal grawitacyjnych, stworzenie nowych gatunków syntetycznych i innowacyjnych rozwiązań, które mogą uratować przyszłość ludzkiej cywilizacji. Odc. 2 - "Epoka maszyn". W ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat ludzkość ustanowiła zawrotne tempo rozwoju technologicznego i postępów w nauce. Rozpoczął się wyścig napędzany postępami w technologiach komputerowych. Jak szybko mogą działać nasze maszyny? Przez ostatnie dziesięciolecia niemal wszystkie aspekty życia zostały związane z maszynami. W 1947 roku wynaleziono proste urządzenie, które odmieniło świat: tranzystor. Niektórzy nazywają go najważniejszym wynalazkiem XX wieku. Podstawowy składnik układów scalonych umożliwił powstanie komputerów, cyfrowych kamer, czujników i urządzeń przenośnych. W ciągu zaledwie kilkudziesięciu lat maszyny stały się centralnym elementem naszego życia. Stworzyliśmy roboty, które chodzą, jeżdżą i latają, a w kieszeniach nosimy dostęp do wiedzy całego świata. Maszyny rozpoznają nowotwory i dotrzymują nam towarzystwa. 09:25 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - JAWA, DUSZA INDONEZJI (FLAVORS) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Ta niezwykła seria dokumentalna pomaga odkryć bogactwo, magię i piękno najciekawszych miejsc na świecie: ich naturalne cuda i sławne zabytki, wytwory lokalnych rzemieślników i zapierające dech w piersiach krajobrazy. W każdym odcinku na widzów czeka niezapomniana podróż przez tradycję i historię kolejnego kraju, który jest wymarzonym miejscem docelowym każdego podróżnika. W tym odcinku - Jawa. 11:05 POLSKIE DZIEDZICTWO S.I - ODC. 3 Magazyn historyczny, 28 min, Polska, 2021 Reżyseria: Maciej Kłobucki Scenariusz: Maciej Kłobucki, Bartosz Kucharski, Yuliya Yukhymets Zdjęcia: Damian Szprejda, Jan Sojka, Bartosz Zaręba Prowadzący: Stefan Tompson Lektor: Jarosław Łukomski Cykl dokumentalno - historyczny o polskim dziedzictwie kulturowym na Kresach Wschodnich, prowadzony przez Stefana Tompsona, w którym przybliżona zostaje widzowi historia ziem polskich sprzed 1921 roku. Cykl prezentuje najciekawsze polskie posiadłości, usytuowane za naszą obecną wschodnią granicą. Ukazane są najciekawsze miejsca, zarówno te oczywiste i znane z przewodników, jak również te, o których już dawno zapomniano. Autorzy przedstawiają ich historię, opowiadają o ciekawostkach i legendach i omawiają polski aspekt dotyczący prezentowanych posiadłości. Przybliżają historię Polaków na danym terenie i zachęcają każdego widza do odwiedzin miejsc polskiego dziedzictwa kulturowego na Kresach Wschodnich. W trzecim odcinku Stefan Tompson zabiera nas na zachodnią Ukrainę, gdzie spotyka się Podole i Wołyń. To malownicze miejsce leży na wielkim, europejskim dziale wodnym. Przepływają tu rzeki, które dopływają zarówno do Morza Bałtyckiego, jak również do Morza Czarnego. Między dwoma pasmami wysokich wzgórz leży nieduże miasto o nazwie Krzemieniec. Na przestrzeni lat stało się ono ważnym, polskim ośrodkiem kulturowym oraz oświatowym i zyskało miano ''Aten Wołynia''. Miasto, w którym urodził się polski wieszcz, Juliusz Słowacki. 11:45 HISTORIA BRONI - SIŁA RAŻENIA. ODC. 6/10 (HISTORY OF WEAPONS) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2017 Od samego początku ludzkich dziejów człowiek tworzył broń i używał jej do zabijania. Broń służyła do krwawych podbojów i popełniania największych zbrodni, ale również była wykorzystywana przez bojowników o wolność, przez jednostki antyterrorystyczne i siły wyzwalające. Autorzy skupiają się w serii nie tylko na aspektach technicznych różnych rodzajów broni, pokazują też związki między opracowaniem nowego modelu broni, a następstwem jego użycia. Ta relacja ukształtowała kilka tysięcy lat ludzkiej historii. Historia broni to 10 - odcinkowy serial dokumentalny przybliżający historię różnych rodzajów oręża, które odegrały główne role w najważniejszych bitwach historii i były często motorem postępu technicznego w różnych epokach. 12:45 WIELKIE RODZINY - ODC. 10 Cykl dokumentalny, 45 min, Polska, 2021 Reżyseria: Grzegorz Szczepaniak 100%, Grzegorz Szczepaniak Scenariusz: Grzegorz Szczepaniak 100%, Grzegorz Szczepaniak Zdjęcia: Maciej Cuske, Filip Zubowski, Adam Lipiński, Paweł Banasiak, Marek Kozakiewicz, Filip Drożdż Wykonawcy: Rodzina Twarowskich, Rodzina Lewockich, Rodzina Da Cruz, Rodzina Kacprzyków Lewoccy na zakupach opowiadają o trudnej sztuce gospodarowania budżetem przy tak licznej gromadce dzieci. Po południu odwiedzają babcię, mamę Andrzeja. Tu podjęty zostanie temat życia niezwykle umuzykalnionego chłopaka z głuchoniemymi rodzicami. W finale koncert Andrzeja i jego zespołu, pierwszy od kilku miesięcy. Da Cruzowie znowu na siłowni, to już ostatnie treningi przed walką. Janu wreszcie wygrywa. Potem najada się do syta hamburgerem i frytkami. W tym roku małżeństwo Da Cruzów obchodzi 10. rocznicę ślubu. I Niezależnie od siebie, napomykają o planowanym szóstym dziecku. Kacprzykowie są przejęci zbliżającymi się narodzinami w gęsiej rodzinie. To będzie także chwila dla Michała i jego opowieści o pasji fotografowania. O jego autorskim projekcie fotograficznym Rodzina. Twarowscy wyjeżdżają na weekend sami, ale tylko zdążyli wsiąść do samochodu, zaczęły się telefony od dzieci, które nie są przyzwyczajone do nieobecności rodziców. W końcu jednak docierają do pięknego dworku, gdzie czeka ich romantyczna kolacja z muzyką na żywo. To wtedy padają ważne słowa Andrzeja: żebyśmy byli dobrymi rodzicami, to najpierw musimy być dobrym małżeństwem. Te słowa pięknie klamrą zamykają całą serię. 13:50 PSZCZOŁY - NIEWIDZIALNY MECHANIZM (BEES, THE INVISIBLE MECHANISM) Film dokumentalny, 52 min, Hiszpania, 2022 Reżyseria: Ruben Casas Oche Film dokumentalny o pszczołach. Owady zapylające, zwłaszcza pszczoła miodna, są istotną częścią maszynerii przyrody, aż 75% produkcji spożywanych przez nas owoców i warzyw zależy bezpośrednio od pracy zapylaczy. Naszą planetę dzielimy z blisko 9 milionami gatunków, a z nich wszystkich chyba najważniejsze dla funkcjonowania ekosystemów lądowych są owady. Przez miliony lat były podstawowymi częściami wyrafinowanego mechanizmu, który na polach i uprawach rozwija się w niezwykły wszechświat mikro wzajemnych powiązań biologicznych. W ostatnim czasie zmiany klimatu, nowe choroby i szkodniki, wylesianie i nadużywanie pestycydów drastycznie zmniejszają populacje owadów, co najmniej 1/3 jest krytycznie zagrożona. Czy moglibyśmy przetrwać w świecie bez zapylaczy? Mimo wysiłków pszczelarzy, na całym świecie produkcja miodu spada w sposób zastraszający. Ale znaczenie pszczół to coś więcej niż spożywanie ich miodu. To widoma oznaka, że w przyrodzie dzieje się coś złego. Jeśli ten niezwykły mechanizm, który pozwala żyć światu ma działać, musimy pozwolić przetrwać zapylaczom. Możemy tylko żywić nadzieję, że wkrótce zrozumiemy skutki naszego postępowania i zmienimy nasze zgubne oddziaływanie na środowisko. 14:50 SZWAJCARIA NIEUJARZMIONA - SEZON 2 - ODC. 2 DOLINA CALANCA (UNTAMED SWITZERLAND - SEASON 2 EP. 2 THE VAL CALANCA) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2022 Reżyseria: Anja Glucklich Serial dokumentalny (4 odcinki) o przyrodzie Szwajcarii. Jest dzika i piękna, skromna biorąc pod uwagę zajmowany obszar, a jednocześnie tak różnorodna. Ten kraj w środku Europy, charakteryzujący się pasmami górskimi, rzekami, jeziorami i lasami, oferuje zapierający dech w piersiach wachlarz różnorodnych krajobrazów: prawie 1500 jezior, ponad 80 czterotysięczników, 150 lodowców i las, który zajmuje prawie jedną trzecią państwa. I nadal istnieją tam pełne nieskalanej przyrody: łagodne wzgórza i urwiste klify, tajemnicze wrzosowiska i potężne wodospady - wszystkie są ważnymi siedliskami dla nieśmiałej kozicy, pachnących róż alpejskich, dzikiego pstrąga i rzadkich orchidei. Czas je odkryć, zbadać i podziwiać. Nieokiełznana Szwajcaria to wyprawa do rezerwatów przyrody świata zwierząt i roślin, ale także odkrycie mitów i legend dotyczących poszczególnych regionów. 15:50 WIELKIE PRZYSPIESZENIE - ODC. 3. REWOLUCJE ENERGETYCZNE (THE GREAT ACCELERATION EPISODE 03 ENERGY REVOLUTION) Cykl dokumentalny, 52 min, Australia, 2020 Reżyseria: Dr Shalin Naik, Nik Wansbrough Scenariusz: Anja Taylor Seria dokumentalna (6 odcinków) opowiadająca o technologicznym i ludzkim postępie cywilizacyjnym. Ostatnie 50 lat ludzkich wysiłków nadało zawrotne tempo postępowi technologicznemu i odkryciom, które nieodwracalnie zmieniły nasz świat. Ta seria przedstawia fascynującą historię jednego z najbardziej dramatycznych rozdziałów w historii ludzkości i analizuje główne postępy w dziedzinie eksploracji kosmosu, informatyki, energii, zasobów, nauki o Ziemi i naszego zrozumienia ewolucji samego życia. Od 1970 r. populacja świata wzrosła ponad dwukrotnie, do prawie 8 miliardów, a wiele krajów rozwijających się goni teraz za zachodnim stylem życia polegającym na nadmiernej konsumpcji. Ponieważ produkcja żywności i zasoby wodne stają się coraz bardziej nadwyrężone, a ilość odpadów wysoka, naukowym wyzwaniem jest znalezienie sposobów, aby uzyskać więcej za mniej. Nowy nacisk na zrównoważony rozwój i wydajność zaowocował sprytnymi rozwiązaniami, które obiecują przekształcenie naszego społeczeństwa w gospodarkę o obiegu zamkniętym, w której ponowne użycie i recykling są kluczowymi elementami przyszłej produktywności. Gdy satelity obrazują każdy zakątek Ziemi z kosmosu, pojawiła się nowa perspektywa naszej planety, w której oceany, ziemia, lód i atmosfera są ze sobą połączone. Dzięki przełomowym technologiom genetycznym naukowcy zrobili ostateczny krok w opanowaniu ewolucji - tworząc nowy syntetyczny gatunek, którego nigdy wcześniej nie widziano na Ziemi. Uzbrojeni w kod DNA i moc obliczeniową możemy wreszcie wysyłać życie z prędkością światła. Dokument zawiera eksperckie komentarze naukowców z najwyższej półki, takich jak genetyk Craig Venter i laureat Nagrody Nobla Barry Barish, którzy dostarczają informacji o niektórych z największych momentów w nauce, takich jak odkrycie ciemnej energii i fal grawitacyjnych, stworzenie nowych gatunków syntetycznych i innowacyjnych rozwiązań, które mogą uratować przyszłość ludzkiej cywilizacji. Odc. 3 - "Rewolucje energetyczne". Pięćdziesiąt lat temu poważny kryzys naftowy zapoczątkował rewolucję energetyczną. Paliwa alternatywne stały się tańsze od ropy. Świat postanowił zrezygnować ze spalania paliw kopalnych. W obliczu nowego zagrożenia zmianami klimatycznymi dążenie do wykorzystania mocy słońca, ziemi i wiatru stało się wyścigiem o przetrwanie. Szybkie tempo postępów technologicznych daje nadzieję, ale to wyścig z czasem. Dysponujemy już technologiami umożliwiającymi porzucenie paliw kopalnych, które wkrótce stanie się koniecznością. Zwycięstwo w tym wyścigu energetycznym przyniesie korzyści dla całego świata - nie tylko dla ludzkości. Życie na Ziemi jest uzależnione od tego, jak szybko zrezygnujemy z paliw kopalnych na rzecz nowych, czystych technologii. Nasza planeta zmienia się na naszych oczach. Stawka jeszcze nigdy nie była tak wysoka. 16:50 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - RIWIERA WŁOSKA (FLAVORS) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Ta niezwykła seria dokumentalna pomaga odkryć bogactwo, magię i piękno najciekawszych miejsc na świecie: ich naturalne cuda i sławne zabytki, wytwory lokalnych rzemieślników i zapierające dech w piersiach krajobrazy. W każdym odcinku na widzów czeka niezapomniana podróż przez tradycję i historię kolejnego kraju, który jest wymarzonym miejscem docelowym każdego podróżnika. W tym odcinku - Riwiera Włoska. 17:55 HISTORIA BRONI - WOJNA NA MORZU. ODC. 7/10 (HISTORY OF WEAPONS) Film dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2017 Od samego początku ludzkich dziejów człowiek tworzył broń i używał jej do zabijania. Broń służyła do krwawych podbojów i popełniania największych zbrodni, ale również była wykorzystywana przez bojowników o wolność, przez jednostki antyterrorystyczne i siły wyzwalające. Autorzy skupiają się w serii nie tylko na aspektach technicznych różnych rodzajów broni, pokazują też związki między opracowaniem nowego modelu broni, a następstwem jego użycia. Ta relacja ukształtowała kilka tysięcy lat ludzkiej historii. Historia broni to dziesięcioodcinkowy serial dokumentalny przybliżający historię różnych rodzajów oręża, które odegrały główne role w najważniejszych bitwach historii i były często motorem postępu technicznego w różnych epokach. 18:55 URSZULA DUDZIAK: ŻYCIE JEST PIĘKNE Film dokumentalny, 41 min, Polska, 2008 Reżyseria: Beata Postnikoff Scenariusz: Beata Postnikoff Zdjęcia: Wojciech Ostrowski, Sławomir Pultyn "Urszula Dudziak: Życie jest piękne" to film dokumentalny o legendzie polskiego i światowego jazzu, o oryginalnej i niepowtarzalnej wokalistce. Film opowiada o jej karierze, rodzinie, gwiazdach z którymi występowała na scenie, Ameryce i powrocie do Polski. 20:00 W KOLEJCE PO ŚMIERĆ. CZECZENI I ISIS Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2018 Reżyseria: Barbara Włodarczyk Scenariusz: Barbara Włodarczyk Zdjęcia: Bartłomiej Kłębowski, Walenty Dobrow Głównym bohaterem dokumentu Barbary Włodarczyk jest Said Mażajew, Czeczen z Groznego, który dołączył do tzw. Państwa Islamskiego. W ISIS był specjalny człowiek, który zapisywał na listę chętnych do zamachu samobójczego i poświęcenia się w imię Boga. Kiedy tam byłem, lista liczyła ponad 200 osób! - to słowa Saida - to ważne memento. Chłopak jako student wyjechał do Syrii, bo zafascynowała go idea kalifatu. Kiedy zmienił zdanie, wrócił i za udział w ISIS odsiedział 8 miesięcy w więzieniu. Wtedy zwerbowano jego młodszego brata Ibrahima. Bracia Mażejew to jedni z co najmniej dwóch tysięcy Czeczenów, według Soufan Group, w 2017 roku wśród zagranicznych najemników ISIS przeważali obywatele Rosji, głównie przybysze z Kaukazu. Czeczeni odgrywają w ISIS szczególną rolę, bo mają doświadczenie walki partyzanckiej zdobyte podczas wojny z Rosją w latach 90. Poza tym republika rządzona przez Kadyrowa jest praktycznie republiką islamską. Obowiązuje w niej mieszanka szariatu z adatem, czyli lokalnym prawem zwyczajowym. Kobiety, które nie noszą chust są szykanowane, a mężczyznom nie wolno pić alkoholu. Kadyrow otwarcie opowiada się też za wielożeństwem, wendetą i zabójstwami honorowymi. Robi co chce i rządzi twardą ręką, bo zapewnia Putinowi spokój na Kaukazie. Fundamentalizmowi sprzyja też łamanie praw człowieka i bieda w Czeczeni. Film w reportażowej formie odpowiada na pytanie, dlaczego tak dużo Czeczenów wstępuje do Państwa Islamskiego i jakie stanowią zagrożenie. Pokazuje, że Czeczenia to oblicze najbardziej skrajnej Rosji. Jak w soczewce skupiają się tam wszystkie niepokojące zjawiska: radykalizm, lekceważenie prawa, przemoc, korupcja, kult jednostki. Główny bohater dokumentu, Said Mażajew, był w tzw. Państwie Islamskim 7 miesięcy i został uznany przez ISIS za zdrajcę. W każdej chwili może go dopaść zemsta. Dlatego czeka w kolejce po śmierć. Zagrożenie ze strony Państwa Islamskiego jest ogromne! Uśpieni agenci tylko czekają na sygnał. 21:20 POKOLENIE PODŁĄCZONYCH Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2022 Reżyseria: Dariusz Kuciewicz W filmie dokumentalnym "Pokolenie podłączonych" poznamy dramatyczne losy rodzin, w których dzieci wpadły w sidła uzależnień od urządzeń mobilnych. Problem jest olbrzymi; 43% dzieci w wieku od 6 miesięcy do 2 lat korzysta ze smartfonów i tabletów, 62% dzieci w wieku od 3 do 4 lat i aż 84% dzieci w wieku od 5 do 6 lat. Co trzeci nastolatek nie jest w stanie wyobrazić sobie dnia bez komórki. Sytuacja jest katastrofalna w skali, dla której nie ma żadnego odniesienia w dziejach. Tymi, którzy jako jedyni mogą położyć temu kres, są rodzice. Choć należy pamiętać, że kiedy mówimy o uzależnieniu, w większości przypadków niezbędne jest wsparcie terapeutyczne. 22:25 OSTATNI GÓRALE Film dokumentalny, 48 min, Polska, 2017 Reżyseria: Filip Luft Zdjęcia: Sierhei Marchyk, Radek Wikiera, Jan Wierzejski Film dokumentalny o polskich góralach. Od zarania dziejów, wśród najwyższych szczytów Tatr i żywiołów, żyją ludzie z popadającej w zapomnienie grupy etnicznej z Podhala. Ta grupa jest jedną z najbardziej wyróżniających się w Europie. Mają niepowtarzalny styl ubioru, ekonomię, metody konstrukcji domów, własną kulturę, architekturę, tradycję i folklor. Film koncentruje się też na odwiecznych stosunkach człowieka z naturą. Oprócz wspaniałych górskich widoków, poznamy czterech niezwykłych bohaterów. Jarek, który jest specjalistą od drewna; Staszek, który większość czasu spędza z owcami w bacówce; Jan, który ma warsztat i umie wszystko zrobić oraz Piotr - muzyk, dzięki któremu będziemy na góralskim weselu. Przekonamy się, że czas w górach zatrzymał się wraz z siłą, odwagą, umiejętnościami i miłością do wolności ich mieszkańców. 23:30 PRAWDZIWI PEAKY BLINDERS - ODCINEK 1. GANGI ULICZNE (THE REAL PEAKY BLINDERS EP. 1 STREET FIGHTING GANGS) Film dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Harvey Lilley Scenariusz: Steven Knight Dwuczęściowa, dokumentalna historia masowego ruchu gangów, który powstał w Birmingham i innych przemysłowych miastach w XIX wieku i przekształcił się w nowoczesny gangsteryzm na początku XX wieku. Epicki western według scenariusza Stephena Knighta, którego akcja rozgrywa się w Birmingham o rodzinie chuliganów i ich gangu, stał się fenomenem, który do tej pory stał się inspiracją pięciu seriali i hollywoodzkich filmów fabularnych. Ale prawda historyczna jest równie szokująca i oferuje głęboki przegląd eksplozji przemocy klasy robotniczej, która wybuchła w wiktoriańskich miasteczkach i miastach w latach 70. XIX wieku i dała początek subkulturze, którą wciąż widzimy w dzisiejszych gangach miejskich i w piłkarskim chuliganizmie w latach 70. i 80. rozkwitu. To nieopowiedziana historia nie tylko jednego gangu, ale setek, które wiktoriańska prasa nazwała Peaky Blinders. Badamy przyczyny deprywację społeczną i pozbawienie praw obywatelskich oraz powstanie tego zjawiska. Odcinek 1. Gangi uliczne. W 1890 roku na tych bocznych uliczkach dochodzi do incydentu odsłaniającego zjawisko, które wstrząśnie wiktoriańskim społeczeństwem i doprowadzi do eksplozji przestępczości zorganizowanej w Wielkiej Brytanii. W latach dwudziestych prawdziwi peaky blinders stają się ojcami chrzestnymi przestępczości zorganizowanej. Ale ich początki sięgają 50 lat wcześniej, aż do lat 70. XIX wieku. Ci młodzi ludzie nie skupiają się na zarabianiu pieniędzy, oni toczą wojnę uliczną o status. Gangi wysypują się z bocznych uliczek Birmingham, gdzie mierzą się z biedą i rasizmem. To historia powstania i upadku pierwszych gangów we współczesnej Wielkiej Brytanii, / które na zawsze odmienią nasze miasta. 00:30 BORN DEAD Film dokumentalny, 53 min, Polska, 2004 Reżyseria: Jacek Bławut Scenariusz: Jacek Bławut, Anna Mazurkiewicz Zdjęcia: Jacek Bławut Film dokumentalny przedstawiony na X Festiwalu Filmowym i Artystycznym w Kazimierzu. Historia więźnia - recydywisty, który w ramach programu "Duet" powstałego z inicjatywy krakowskiego więzienia i Domu Pomocy Społecznej pracuje w ośrodku przy dzieciach głęboko upośledzonych. Przez kilka miesięcy kamera obserwuje 24 - letniego Roberta, który od 15. roku życia przebywał w zakładach karnych. Robert opiekuje się dziećmi, przebiera je, karmi, myje i spędza z nimi wolny czas. W miarę upływu czasu więzień zaczyna angażować się emocjonalnie w powierzoną mu pracę. Sceny przedstawiające pracę Roberta z dziećmi przeplatane są krótkimi scenami z więzienia. "Born dead" to film o przemianach zachodzących w człowieku, o rodzeniu się uczuć, poczucia bliskości. To film o nauce współczucia i chęci pomocy. Film zdobył m. in. Brązowego Lajkonika podczas Krakowskiego Festiwalu Filmowego oraz Nagrodę Specjalną FICC Federacji Dyskusyjnych Klubów Filmowych w 2004 r. 02:20 KURACJUSZ JESTEM Film dokumentalny, 53 min, Polska, 2017 Reżyseria: Karolina Drogowska, Amelia Radecka Scenariusz: Karolina Drogowska, Amelia Radecka Zdjęcia: Adam Fręśko Niezwykle zabawna i bliska życiu opowieść dokumentalna o ludziach, którzy przeżywają swoją drugą młodość i są bywalcami sanatoriów. Starsi ludzie często narzekają na samotność, jednak niektórzy nie poddają się temu nurtowi życia i wolą wziąć sprawy w swoje ręce. Bohaterowie filmu to szóstka emerytów i rencistów, dla których przyjazd do sanatorium jest spowodowany chęcią podreperowania zdrowia, ale także poszukiwaniem przyjaźni i miłości. Kuracyjne, często zabawne perypetie, pokażą, że młodość to przede wszystkim stan ducha i że nigdy nie jest za późno na podryw i romans. 03:20 CZAS GDYNI Film dokumentalny, 55 min, Polska, 1986 Reżyseria: Wojciech Jankowski Scenariusz: Wojciech i Jankowsk Zdjęcia: Jerzy Oborski, Andrzej Poplawski Epopeja budowy, obrony, odbudowy i rozmachu Gdyni. Powstała z wioski rybackiej wkrótce stała się miejscem pracy 10 procent zatrudnionych na Pomorzu. I wyrokiem śmierci głodowej dla nieustępliwego Gdańska. Po wojnie port odbudowano, widzimy pełne rozmachu ujęcia wielkich transportowców podchodzących do nadbrzeża. Film nieomal w całości oparty na archiwaliach. Obok polskich zdjęć przedwojennych mamy rekreacyjne plażowe ujęcia. Wykorzystano nagrania sowieckich korespondentów wojennych, szereg marynistycznych zapisów Polskiej Kroniki Filmowej. Sięgnięto też po niemieckie kroniki: triumfalny wjazd Hitlera do Gdańska, ale i mniej znane ujęcia. Może ktoś dojrzy w gronie wstępujących na okręt ewakuacyjny maleńką Edytę Steinbach, było nie było również gdyniankę? Strajk w 1970 roku i narodziny Solidarności z zachowanego zapisu Andrzeja Popławskiego. Ich tragizm pogłębia gitarowa ballada "Piosenka dla córki".