TVP Dokument Niedziela, 01.09.2024 05:35 POLSKIE PARKI NARODOWE - PARK NARODOWY UJŚCIE WARTY Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Rafał Kołodziej Scenariusz: Agnieszka Niwińska Prowadzący: Dariusz Gross Prowadzącym program jest Dariusz Gross, dziennikarz, zafascynowany przyrodą poszukiwacz-odkrywca. Pokazuje parki narodowe, które znamy jako turyści, z innej, zaskakującej strony, przez pryzmat pracy naukowców zgłębiających sekrety ekosystemów i pracujących nad ich zachowaniem dla przyszłych pokoleń. To program pokazujący osobliwości przyrody i ukazujący wyjątkowość poszczególnych parków narodowych w Polsce, w którym spotykają się nowoczesne technologie badawcze z odwiecznym dziełem natury. 06:05 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.III - ODC. 32 DWIE TWARZE GALICJI Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2016 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Dlaczego ludzie w Małopolsce wciąż odczuwają sentyment do czasów zaboru austriackiego? Skąd w ich domach pojawiały się portrety cesarza Franciszka Józefa? Galicja to sztucznie wymyślona kraina, w której odnajdziemy mnóstwo sprzeczności. Radosław Kotarski wyrusza na południe Polski, aby przespacerować się po galicyjskich rynkach. Zagląda do warsztatów rzemieślniczych i usługowych, aby przyjrzeć się życiu w dawnej Małopolsce. Sprawdza też, dlaczego o krakusach mówi się centusie. 06:45 JOE WICKS: MIERZĄC SIĘ Z DZIECIŃSTWEM (JOE WICKS: FACING MY CHILDHOOD / JOE WICKS: MENTAL HEALTH, MY FAMILY AND ME) Film dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2022 Reżyseria: James Ross Bohaterem filmu jest specjalista od zdrowia i fitnessu Joe Wicks, który bada zmagania swojej rodziny z chorobami psychicznymi oraz związek między dobrym samopoczuciem fizycznym i psychicznym. Joe z popularnego trenera zdrowia i sprawności stał się specjalistą w swojej dziedzinie, przyciągając miliony na swoje sesje WF - u online podczas kwarantanny. Ale za pozytywnym nastawieniem kryje się przejmująca historia: Joe był wychowywany przez rodziców, którzy walczyli ze swoim zdrowiem psychicznym. Joe wraca do dzieciństwa, rozmawia z rodziną i przyjaciółmi i ujawnia, jak jego doświadczenia zmotywowały go do zachowania zdrowia. Spotyka dzieci w podobnych sytuacjach i bada, co można zrobić, aby poprawić zdrowie psychiczne rodzin w jego kraju. 07:45 NAJMŁODSI WŚRÓD ZWIERZĄT - ODC. 3 W GÓRACH (ANIMAL BABIES MOUNTAIN BABIES) Film dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2016 Reżyseria: Gavin Boyland Miniserial dokumentalny BBC Worldwide przedstawia życie potomstwa zwierząt w trzech bardzo różnych środowiskach naturalnych. Góry pokrywają niemal jedną czwartą powierzchni lądowej ziemi. W tym środowisku przetrwanie to wyjątkowo trudna sztuka. Wśród stromych urwisk i skalnych przepaści nawet dorosłe, doświadczone osobniki nie mają łatwego życia. Dorastające tu młode zwierzęta stają przed wielkim wyzwaniem. W takim otoczeniu trudno o posiłek. Warunki pogodowe są ekstremalne i mogą zmieniać się z minuty na minutę. Pokryte grubą warstwą śniegu i lodu górskie zbocza bywają zdradliwe. To wielki test dla najmłodszych. Pierwszym wyzwaniem, z jakim muszą się zmierzyć młodzi mieszkańcy gór, jest poruszanie się w tym niebezpiecznym środowisku. Rzadko które miejsca są bezpieczne dla nowo narodzonych zwierząt. Dlatego podczas krótkich cieplejszych miesięcy matki gromadzą się w tych samych miejscach. W niesprzyjających warunkach młodzi mieszkańcy gór muszą jak najszybciej oswoić się z otoczeniem. Nie wszystkie jednak potrafią poradzić sobie ze wspinaczką. Młodzi mieszkańcy gór muszą przywyknąć do trudnego środowiska już od pierwszych chwil życia. Tylko wówczas mają szanse w konfrontacji z silniejszymi, bardziej doświadczonymi przeciwnikami. Nie dla wszystkich jednak góry stanowią przeszkodę. Niektórym mogą zapewniać przetrwanie. Młodzi mieszkańcy gór muszą przetrwać najtrudniejszy okres życia. Pewnego dnia również ich potomstwo będzie dorastać, podejmując wyzwania górskich krain. 08:45 O WYMIERANIU GATUNKÓW (EXTINCTION: THE FACTS) Film dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2020 Sir David Attenborough przygląda się kryzysowi wymierania, badając przyczyny gwałtownego ubywania zwierząt i roślin oraz odkrywając potencjalne rozwiązania tego globalnego problemu. W ciągu nieco ponad 40 lat populacje zwierząt skurczyły się o 60%. Milion gatunków roślin i zwierząt stoi już teraz w obliczu wyginięcia, a wiele z nich spotka to w ciągu dziesięcioleci, jeśli nie zostaną podjęte pilne działania. Dlaczego tak się dzieje? Sir David prowadzi śledztwo. Bada przyczyny kryzysu spowodowanego przez człowieka, w tym polowania, toksyczne odpady i przekształcanie gruntów pod rolnictwo. Sir David ujawnia również zmiany, które mogą mieć znaczenie dla odwrócenia tego zagrożenia. Odpowiedzialna konsumpcja, ograniczanie spożycia mięsa i obniżanie emisji dwutlenku węgla to potencjalne czynniki zmieniające zasady gry. Naturalny zegar można cofnąć, o ile nie zaczniemy działać zbyt późno. 09:50 KARAIBSKA WYPRAWA JOANNY LUMLEY - ODC. 2 (JOANNA LUMLEY'S HIDDEN CARIBBEAN) Serial dokumentalny, 46 min, Wielka Brytania, 2020 Aktorka i prezenterka Joanna Lumley odkrywa dwa najbardziej intrygujące kraje na Karaibach, by podzielić się ich ukrytymi skarbami. Swoją przygodę rozpoczyna w kubańskiej stolicy Hawanie, a kończy w tętniącym życiem Haiti. Oba kraje z pewnością nie należą do najbogatszych, lecz są obfite pod wieloma innymi względami. Miasta pełne kolorowych ulic tętniących rytmem życia ustępują miejsca dziewiczym wybrzeżom, nieskazitelnym plażom, majestatycznym górom i bujnym lasom. Joanna Lumley testuje drinki, podawane w wydrążonym ananasie, podziwia występy tancerzy i muzyków, namorzyny oraz stado flamingów. Zwiedza aptekę w której czas zatrzymał się jakieś sto lat temu. Ze zrozumieniem odnosi się do objawów kultu Che Guevary i Fidela Castro. Haiti, najuboższe państwo na zachodniej półkuli, swoją rewolucję przeżyła już na przełomie XVIII i XIX wieku, a i potem nie omijały ją katastrofy. Widać skutki trzęsienia ziemi z 2012 roku. Brytyjka także tutaj szuka ludzi, mających nadzieję na lepszą przyszłość oraz niewykorzystanych w pełni atutów: czystych plaż, zatok idealnych dla surferów, zapierających dech w piersiach widoków, stylowych budynków. Obserwuje wypiek bezglutenowego chleba z manioku, płynie sfatygowaną żaglówką na wyspę, odkrytą niegdyś przez osławionego pirata Morgana, gdzie jest świadkiem obrzędów voodoo. Kibicuje artystom, próbującym znaleźć kupców na makabryczne rzeźby i malowidła. Robiąc zakupy w Santiago de Cuba, demonstruje, na czym polega różnica między sklepami państwowymi i prywatnymi. W Port - au - Prince załatwia kilku dzieciom ulicy pobyt w ośrodku opieki. 10:45 WIZYTA Film dokumentalny, 15 min, Polska, 1974 Szkic do portretu młodej kobiety, która sama pracuje na roli, a mimo to znajduje czas na rozrywki kulturalne. 11:00 SZKOŁA PODSTAWOWA Film dokumentalny, 16 min, Polska, 1971 Reżyseria: Tomasz Zygadło Zdjęcia: Piotr Kwiatkowski Dokument na temat metod wychowawczych. Dla ich zilustrowania w filmie wykorzystano wypowiedzi dzieci jednej z polskich szkół podstawowych. 11:25 JAN WESLEY I JEGO DZIEDZICTWO Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2023 Autor: Dorota Petrus Poznajemy historię wielkiego reformatora, duchownego i teologa - Jana Wesleya - w perspektywie epoki, w której żył, oraz charakterystyczne cechy ruchu przebudzeniowego w Kościele anglikańskim na terenie Wielkiej Brytanii, z którego później wyłonił się Kościół metodystyczny. Współtwórca tego ruchu uważał, że nie ma innego uświęcenia, jak tylko to społeczne i tworząc pierwsze stowarzyszenie metodystów, opracował dla nich Zasady Ogólne, które konkretnie opisywały, jacy powinni być członkowie stowarzyszeń określanych mianem metodystyczne. Film poruszy również podstawowe zagadnienia teologii w kontekście innych tradycji reformacyjnych w Europie. 12:00 ZŁOTY POCIĄG. Film dokumentalny, 48 min, Polska, 2015 Reżyseria: Wojciech Malinowski Scenariusz: Wojciech Malinowski Zdjęcia: Michał Garrett, Piotr Sędzikowski Historia i poszukiwanie pociągu zaginionego podczas II wojny światowej. "Złoty pociąg" wzbudza silne emocje i rozpala wyobraźnię. Słowa te rozgrzały do czerwoności Dolny Śląsk, a wraz z nim dziesiątki dziennikarzy na całym świecie. Spekulacje o możliwym ukryciu tutaj w ostatnim okresie wojny złota Wrocławia, zaginionych dzieł sztuki i nawet Bursztynowej Komnaty powodują, że potencjalne odkrycie jest tak gorączkowo komentowane i wyczekiwane. Film Wojciecha Malinowskiego z TVP Wrocław opowiada o tych poszukiwaniach w rejonie Wałbrzycha i Zamku Książ, czyli w okolicach jednej z przygotowywanych kwater Hitlera. I nawet jeśli "złotego pociągu" nie ma to i tak warto przyjrzeć się interesującym faktom z końca istnienia III Rzeszy, które miały miejsce właśnie na Dolnym Śląsku. Pociąg miał ponoć wyjechać z oblężonego Wrocławia w stronę Wałbrzycha. Wszelki ślad jednak po nim zaginął. 12:55 TAŃCZĄCA ZE ŚWIATEM - TUNEZJA - SEZON I ODC. 8/10 SIDI BOU SAID Magazyn, 24 min, Polska, 2023 Program lifestylowo podróżniczy, w którym prowadząca Edyta Herbuś pokazuje widzom piękno odwiedzanych miejsc. Podziwia malownicze krajobrazy, charakterystyczne rzemiosło, rozmawia z ludźmi o lokalnych tradycjach i obrzędach. Kosztuje regionalnych potraw, zwiedza najważniejsze zabytki, uczestniczy w lokalnych aktywnościach. Rozmawia o życiu i postrzeganiu kobiety w danym regionie. Uczy się lokalnych tańców i odnajduje w nich klucz do jego mieszkańców, ich historii, mentalności, kultury oraz obyczajów. Program ma charakter dokumentalny, co pozwoliło uchwycić prawdę życia w każdym z odwiedzanych krajów. Istotnym przesłaniem magazynu jest również piękno planety i jej ochrona. Biało - niebieskie Sidi Bou Said położone niespełna 20 km od centrum Tunisu to miejsce szczególnie ulubione przez artystów, malarzy czy pisarzy. Ale jest to miasteczko również idealne dla turystów, piękne położenie na urwistym klifie nad Morzem Śródziemnym zachwyca widokami, mariną, plażami i krętymi uliczkami. To również miasto muzyki, gdzie w pałacu bogacza barona Rudolfa d'Erlanger powstało Muzeum Instrumentów Muzycznych. Jednak Tunezja to też historia, zarówno sięgająca tysięcy lat wstecz, jak również dotycząca powstania niepodległego państwa w 1956 roku i reform wprowadzanych przez pierwszego prezydenta kraju Habiba Burgiby. 13:30 MAGICZNE PODHALE Z SEBASTIANEM KARPIELEM BUŁECKĄ - ODC. 3 SEZON I - SABAŁA I ZBÓJNICY Magazyn, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Jakub Baryga Scenariusz: Jakub Baryga Zdjęcia: Łukasz Rogowski, Aleksander Macierzyński, Adam Sienkiewicz Prowadzący: Sebastian Karpiel - Bułecka Lektor: Sebastian Karpiel - Bułecka W tym odcinku Sebastian podąża śladami słynnego Sabały. Gawędziarz, muzyk, kłusownik, a podobno nawet i zbójnik, który stał się symbolem góralszczyzny, przynajmniej dla przyjezdnych. Dziad. Dziwak. Ale niezależnie od opinii na temat Sabały, trzeba uznać jego wysoką pozycję w rankingu najpopularniejszych górali. Postać Sabały łączy się także z drugim obiektem pokazanym w tym odcinku - chałupą Bafiów w Chochołowie. To jeden z najstarszych stojących do dziś budynków na Podhalu. Ponad 220 lat temu postawił go zamożny gospodarz Jan Bafia. Obecnie budynek jest poświęcony pamięci powstania w Chochołowie, w którym uczestniczył Jan Krzeptowski, zwany Sabałą. Styl ocieplania tej chałupy - nadal mech między belkami - zaprowadził Sebastiana do podhalańskiego mszarza, Franciszka Ustępskiego, który o mchu, wiórach i ocieplaniu góralskich chat wie wszystko. 14:00 JEDNA PLANETA. SIEDEM KONTYNENTÓW - CZ. 3. AMERYKA POŁUDNIOWA (ONE PLANET: SEVEN WORLDS. SOUTH AMERICA. THE RICH) Serial dokumentalny, 57 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Scott Alexander Lektor: Krystyna Czubówna Trzecia część to opowieść o Ameryce Południowej. Na południowym krańcu Ameryki Południowej Andy wznoszą się niemal pionowo. Obecność gór kształtuje przyrodę całego kontynentu. Strome stoki wydają się pozbawione życia. Tak jak w całej Ameryce Południowej, także i tu rozkwita jednak życie. Rodzina pum. Spośród wszystkich kotowatych te drapieżniki docierają najdalej na południe. Młode w filmie mają dopiero pół roku i są całkowicie zależne od matki. Samica wie, jak poradzić sobie w niesprzyjającym środowisku, w którym żyje. Musi tak być. Jej ofiarami są jedne z najtrudniejszych do upolowania zwierząt. Andy tworzą gigantyczną barierę o długości 6 tysięcy kilometrów, ciągnącą się od Patagonii na południu po Wenezuelę na północy. To najdłuższy na świecie łańcuch górski. Dwie trzecie prądu w Ameryce Południowej wytwarza się w hydroelektrowniach. Poznamy też historię nieustraszonej matki pumy z najodleglejszego krańca Ameryki Południowej. 15:10 CAŁA PRAWDA O DOBRYM WYGLĄDZIE (THE TRUTH ABOUT LOOKING GOOD) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Cherry Healey, Kate Pringle Film dokumentalny, który bierze pod lupę kosmetyki używane przez ludzi. Czy koncerny kosmetyczne i producenci kosmetyków mówią prawdę? Preparaty kosmetyczne reklamują się przebojowo. Na ile możemy wierzyć w opowieści o pięknej skórze, odmładzaniu, wysmuklaniu sylwetki i likwidacji zmarszczek? Kosmetolodzy, lekarze, naukowcy i użytkownicy przedstawią swoje odkrycia, opinie, wyniki badań i wnioski z analiz. Przeprowadzimy z naukowcami niestosowane dotąd testy produktów kosmetycznych... [00:58] Np. zbadamy, czy trzeba używać preparatów nawilżających. Pokażemy produkty bez recepty, które naukowcy sami by użyli. Testujemy sposoby na cellulit, by znaleźć taki, który działa. Jak wygląda zdrowie skóry? Czy kremy dają barierą ochronną, zapobiegają wysuszeniu i podrażnieniom? Dreparaty nawilżające nie mają długotrwałego efektu na naszej skórze. Krem z filtrem i retinol sprawią, że nasza skóra będzie wyglądać młodziej. Należy podejść rozsądniej do trików marketingowych i oszczędzić pieniądze. Okazało się, że działanie produktu nie zależy od tego, co jest na etykiecie lub od wydanych pieniędzy - a raczej od składników i wiarygodnych dowodów. Producent: BBC Studios Production. 16:05 PLANETY - JOWISZ. ODC. 3/5 (THE PLANETS) 49 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Stephen Cooter W trzecim odcinku Jowisz. Poza wewnętrznym obszarem Układu Słonecznego i pustkowiem pasa planetoid krąży Jowisz, ojciec chrzestny planet. Wyglądem przypomina gładką fakturę marmuru, lecz w jego grubych na tysiące kilometrów chmurach szaleją gwałtowne burze. To piękny i potężny świat. Cztery i pół miliarda lat temu jego grawitacja miała niszczący wpływ na otaczające go światy. Przyciągając materiał skalny wnętrza Układu Słonecznego, odmienił losy planet, również Ziemi. Jowisz to świat o mrocznej przeszłości. Nie trzeba daleko szukać, by znaleźć na to dowody. Na pustyni w Arizonie znajduje się Krater Barringera. Powstał pięćdziesiąt tysięcy lat temu, gdy asteroida o średnicy czterdziestu metrów uderzyła w powierzchnię Ziemi z prędkością czterdziestu trzech tysięcy kilometrów na godzinę. Być może właśnie Jowisz skierował ją w stronę Ziemi. W jaki sposób z tak daleka Jowisz może wpływać na losy Ziemi? I jak do tego doszło? Dopiero obejrzenie Jowisza z bliska pozwoliło sformułować pierwsze wnioski. 17:10 ISLANDIA Z ALEXANDREM ARMSTRONGIEM - ODC. 3 (ICELAND WITH ALEXANDER ARMSTRONG) Serial dokumentalny, 44 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Ed Venner Trzyodcinkowa seria BBC Studios. Alexander Armstrong zwiedza ogromną skałę pośrodku Atlantyku. Mogli ją nazwać krainą rozgrzanej lawy. Wybrali nazwę Islandia, która także pasuje. Poza Wikingami, wulkanami i Bjork niewiele wiedział o Islandii. Wyrusza w liczącą tysiące kilometrów podróż szlakiem nordyckich bogów i zgniłych rekinów. Odkrywa krainę lodowców i gejzerów. Spotka człowieka, który piecze chleb we wrzącej wodzie. Spaceruje także tętniącymi życiem ulicami Rejkjawiku, gra w golfa o północy i jeździ na islandzkim koniu. Część 3. W tym odcinku Alexander zjedzie z lodowca Vatnajokull i ruszy na południowy zachód na najbardziej zabójczą islandzką plażę. Nawet w środku lata, kiedy słońce w Islandii nie zachodzi lodowiec ma do kilometra grubości. Spotka się z panią Laufey, która jeździ największym islandzkim pojazdem. Opuszcza południowe wybrzeże, żeby złapać prom na odległą wyspę Heimaey. Obecnie Heimaey to spokojne miejsce, a mieszkańcy zajmują się rybołówstwem i przypadkowymi turystami. Islandia to miejsce, w którym elfy są tak prawdziwe, jak skały pośród których żyją. Gdzie odwieczne tradycje łączą się z super nowoczesnością. Gdzie w jednej chwili możesz zwiedzać jedno z najciekawszych w świecie miast. Świat, w którym noc jest dniem, a dzień nocą. 18:00 OBROŃCY Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2020 Reżyseria: Paweł Domański Scenariusz: Paweł Domański Zdjęcia: Marcin Majerski W zaniedbanym parku, tuż obok stoisk z pamiątkami na Westerplatte, archeolodzy odnajdują ludzkie szczątki. Tak rozpoczyna się jedno z najważniejszych śledztw historycznych po upadku komunizmu w Polsce. W proces ustalenia tożsamości odnalezionych szkieletów angażuje się prokuratura i najlepsi genetycy sądowi. "Obrońcy" to opowieść o przywracaniu pamięci bohaterom pogrzebanym w zbiorowej mogile, którą codziennie mijały tysiące turystów odwiedzających jeden z najbardziej okazałych pomników PRL - u. To opowieść o żołnierzach, na cześć których nazywano ulice, pisano pieśni, i których opisano w podręcznikach. Ale także o tych, których przez kilkadziesiąt lat nikt nie szukał. Po prawie 80 latach od wybuchu wojny prace archeologiczne na terenie Westerplatte rozpoczęło Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Archeolodzy i historycy, na podstawie strzępków informacji pochodzących ze starych fotografii oraz zeznań świadków, wytypowali miejsce, w którym mogli spoczywać polscy żołnierze. Dokumentacja stworzona w czasach PRL - u wskazywała, że w miejscu tym dokonano już ekshumacji w latach 60. , więc teoretycznie ziemia mogła skrywać jedynie pamiątki w postaci elementów mundurów. Tymczasem we wrześniu 2019 roku archeolodzy odnaleźli szczątki żołnierza - jak się potem okazało pierwszego z wielu. 18:55 PAN KLEKS - WOJNA I MIŁOŚĆ. BAJKA DOKUMENTALNA Film dokumentalny, 55 min, Polska, 2021 Reżyseria: Władysław Jurkow Scenariusz: Władysław Jurkow Muzyka: Dariusz Kaliński Poeta i miłość w czasach Zagłady. II wojna światowa. Niemiecka okupacja w Polsce. Zgodnie z niemieckimi zarządzeniami Żydzi mogą mieszkać tylko na terenie getta. Za opuszczenie getta grozi śmierć. Znany warszawski poeta pochodzenia żydowskiego ukrywa się po aryjskiej stronie. Dzięki pomocy polskich przyjaciół co jakiś czas przenosi się do innego mieszkania na terenie Warszawy. W samotności, w czasie największego terroru, jaki zdarzył się w tej części świata, poeta zaczyna pisać bajkę, opowiadanie dla dzieci. Powstaje książka, którą dziś nazywa się polskim "Harrym Potterem", bestseller i klasyka polskiej literatury. Niezwykła opowieść o Panu Kleksie i uczniach jego Akademii to wyprawa do świata nieograniczonej wyobraźni, gdzie triumfuje piękno i dobro. Książka czytającym ją dzieciom daje radość i przygodę, stanie się częścią ich dzieciństwa. Samotność ukrywającego się poety rozjaśnia promień światła. Poeta jest zakochany. Niezwykłe, romantyczne uczucie. Chęć bycia z ukochaną jest silniejsza od strachu, od zagrożenia śmiercią. Poeta wychodzi z ukrycia, by spotykać się z kochaną kobietą. Miłość go odmienia, promienieje, na jego twarzy nie widać strachu. Być może właśnie dlatego nikt na ulicy nie rozpoznaje w nim ukrywającego się Żyda. Poeta przeżył wojnę. Nigdy nie wracał do okupacji, nie opowiadał o czasach Zagłady. Napisał kolejne wersje przygód Pana Kleksa i wiele wierszy dla dzieci. Po wojnie Jan Brzechwa i Janina pobrali się i tak jak w bajce - żyli długo i szczęśliwie. 20:00 ANNA GERMAN W SERCACH LUDZI Film dokumentalny, 93 min, Polska, 2022 Reżyseria: Jadwiga Nowakowska Scenariusz: Jadwiga Nowakowska Film dokumentalny o życiu i nieznanych faktach z życia Anny German. Wybitną artystkę wspominają zaprzyjaźnione z nią osoby z kręgów artystycznych. Autorka filmu, Jadwiga Nowakowska, przedstawia nieznane i mało znane fakty z życia piosenkarki. To film o wyjątkowej osobie, która wciąż jest pamiętana i podziwiana nie tylko w Polsce, ale w różnych krajach świata. Śpiewanie "było całym jej życiem" - podkreślają jej bliscy. To laureatka wielu festiwali, kompozytorka. Anna German była pierwszą Polką, która wystąpiła w San Remo. Uwielbiana również w Uzbekistanie, Kirgistanie, Kazachstanie, Armenii, Łotwie, Litwie, Ukrainie, we Włoszech. Film oprócz opowieści o życiu artystki, jest również opowieścią o fascynacji jej osobą. Trudno wręcz uwierzyć jak wiele osób uwielbia piosenki Anny German i jak wielu młodych artystów włącza je do swojego aktualnego repertuaru. 21:50 LUFTWAFFE 39: ZBRODNIA NIEUKARANA. Film dokumentalny, 44 min, Polska, 2019 Reżyseria: Rafał Geremek Film dokumentalny ukazujący okrucieństwo wojny z punktu widzenia niemieckich pilotów bombardujących polskie miasta. 22:45 TAMTE LATA, TAMTE DNI - LECH MAJEWSKI Magazyn, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Marta Perchuć - Burzyńska, Joanna Makowska Prowadzący: Marta Perchuc - Burzyńska Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem w podróż do Katowic lat 50. i 60. zabiera nas reżyser Lech Majewski. 23:25 WAŁĘSA WEDŁUG WAŁĘSY Film dokumentalny, 72 min, Polska, 2015 Reżyseria: Andrzej Fidyk Scenariusz: Andrzej Fidyk Zdjęcia: Adam Fręśko 13 sierpnia 1980 roku Lech Wałęsa był jeszcze nieznanym elektrykiem, a 17 dni później stał już na czele antykomunistycznego ruchu i znał go cały świat - stał się żywą legendą. Dopóki Wałęsa był przedstawicielem związku i ikoną strajków sierpniowych nikomu nie przeszkadzał jego brak wykształcenia i maniery, które wyniósł ze swojego środowiska rodzinnego oraz zawodowego. Jednak w momencie gdy został prezydentem wszystkie jego wady i słabości coraz częściej zaczęły drażnić polskie społeczeństwo i do tej pory były prezydent jest częstym przedmiotem krytyki. Koncepcja filmu "Wałęsa by Wałęsa" polega na stworzeniu obrazu Lecha Wałęsy zgodnie z jego własnym postrzeganiem swojej osoby. Podczas długiego wywiadu z reżyserem polityk wskazał na kwestie, który powinny lub nie powinny zostać poruszone. Jednak celem filmu nie jest ukazanie tylko jednej strony medalu, ale przedstawienie wiernego i obiektywnego portretu Wałęsy. 00:45 DZIECIŃSTWO W CIENIU ŚMIERCI Film dokumentalny, 34 min, Polska, 2004 Reżyseria: Małgorzata Imielska Zdjęcia: Tomasz Tupalski Muzyka: Fiodor Korol - Borodziuk Opowieść o Polce żydowskiego pochodzenia, której dzieciństwo przypadło na straszliwe lata wojny. Najpiękniejsze, beztroskie lata swego życia spędziła w nieustannym strachu. Swoją przejmującą i bardzo osobistą historię opowiada sama bohaterka filmu, Henrietta Kretz - Daniszewska, odwiedzając miejsca związane z najboleśniejszymi wojennymi wspomnieniami. Przechadza się tymi samymi uliczkami, zaułkami, zagląda do domów, które przypominają jej tragedię przeżytą w dzieciństwie. Spaceruje po zielonych łąkach, lasach, przysiada nad rzeką, gdzie teraz panują błogi spokój i cisza. Gdy patrzy na malownicze krajobrazy, ogarnia ją jakaś przedziwna nostalgia, żal jej straconego dzieciństwa. Ilustracją do opowieści są zdjęcia i filmowe materiały archiwalne, które wplatają się w tę smutną opowieść. Po zakończeniu wojny, w 1946 r. , bohaterka, jako 12 - letnia dziewczynka, znalazła się w Belgii, tu też mieszka do dziś, tu odnalazła spokój, założyła rodzinę. Właśnie w belgijskim mieście, w Antwerpii, rozpoczyna się podróż do przeszłości. Jej najstarsi przodkowie pochodzili z Polski, ona urodziła się w1934 r. w Stanisławowie, niedaleko Lwowa. Wczesne dzieciństwo spędziła koło Kielc. Ojciec był lekarzem, a matka prawniczką, ale nie pracowała. Zajmowała się domem i wychowywaniem córki. Kiedy wybuchła II wojna światowa, bohaterka filmu miała zaledwie 5 lat. Nigdy nie zapomni wybuchów zrzucanych bomb, zakrwawionych bandaży, setek rannych i zabitych. Przeżyła koszmar, została odarta z dzieciństwa. Tamte traumatyczne wydarzenia odcisnęły na jej wątłej psychice piętno smutku. Potem wraz z rodzicami wyjechała do Lwowa, na Ukrainę. Dom babci, pełen najbliższych jej ludzi, sprawił, iż choć na chwilę mogła zapomnieć o koszmarze wojny. Wkrótce rodzice przenieśli się pod Lwów, do małego miasteczka Sambor, gdzie ojciec został dyrektorem sanatorium. W sierocińcu, gdzie zajmowała się nią siostra Celina Kędzierska, zachowały się stare zdjęcia. Po kilku miesiącach spędzonych pod troskliwą opieką w przytułku znów mogła wrócić do rodziców. Zamieszkali w starym domu z odrapanymi ścianami, jej przyjaciółką została rówieśniczka - Wiera. Ale inne dzieci nie były tak przyjazne, wciąż pamięta ich agresję, kiedy nazywały ją Żydówką. Towarzyszył jej ciągły strach, była poniżana i prześladowana. W obawie o życie córki rodzice ukryli ją u wdowy po kolejarzu. Pamięta rówieśnika Jacka, który okazywał jej życzliwość. Później los był bardziej okrutny. Kilkuletnia dziewczynka przeżyła więzienie, getto, potem długo musiała ukrywać się w ciemnej piwnicy. Wreszcie przyszło najgorsze. Kiedy Niemcy prowadzili ją i rodziców, ojciec nagle krzyknął, by uciekała. Pamięta rozdzierający krzyk matki, potem strzały, jęki i znowu strzały. Następnie zapadła straszliwa cisza... 01:30 ŚMIERĆ ZYGIELBOJMA Film dokumentalny, 43 min, Polska, 2000 Reżyseria: Dżamila Ankiewicz Scenariusz: Dżamila Ankiewicz Zdjęcia: Mikołaj Nesterowicz, Andrzej Ślązak "Fakty o waszych cierpieniach i ofiarach wstrząsają dzień w dzień wolnymi narodami, wzbudzając jeszcze większą nienawiść do morderców niewinnych kobiet, dzieci i starców, do sprawców waszego męczeństwa. Razem ze słowami hołdu i głębokiego uznania dla tych bohaterów trwających w walce, dla tych, którzy w getcie warszawskim stawiali i stawiają tak rozpaczliwy i bohaterski opór krwawym katom niemieckim, zwracam się do całego żyjącego jeszcze dziś żydostwa polskiego z zapewnieniem, że nie ustajemy i nie ustaniemy w wysiłkach, aby cierpieniom waszym położono kres". Z tymi słowami Szmul "Artur" Zygielbojm - przedstawiciel Żydowskiej Partii Socjalistycznej "Bund" w Radzie Narodowej RP w Londynie - zwrócił się do swoich współbraci 30 kwietnia 1943 roku na antenie BBC. Czy mogli go słyszeć? Czy rzeczywiście miał nadzieję, że coś może zrobić, by pomóc mordowanym, skoro wcześniej jego błagania o interwencję aliantów w Polsce nie dały żadnego rezultatu? A może tylko nie chciał odbierać nadziei potencjalnym słuchaczom? W dzień po upadku powstania w getcie, 12 maja 1943 roku popełnił samobójstwo. Pozostawił listy. W skierowanym do prezydenta RP Władysława Raczkiewicza i prezesa Rady Ministrów gen. Władysława Sikorskiego, za ich pośrednictwem zwracał się do rządu i społeczeństwa polskiego, do rządów i narodów państw sprzymierzonych i do sumienia świata, wyjaśniając, że odbiera sobie życie w proteście przeciw bezczynności i obojętności świata wobec holocaustu. Napisał: "Milczeć nie mogę i żyć nie mogę, gdy giną resztki ludu żydowskiego w Polsce". Był jedynym członkiem wspólnoty żydowskiej w wolnym świecie, który dokonał tego rodzaju czynu. Reuvenowi Zygielbojmowi, najmłodszemu bratu Szmula, jego śmierć, choć minęło od niej blisko 60 lat, ciągle nie daje spokoju. Wreszcie, by zrozumieć dramatyczną decyzję brata, wyrusza z RPA - gdzie mieszka - do Anglii, Polski, Stanów Zjednoczonych. Szuka ludzi, którzy znali Zygielbojma, dokumentów, świadków tamtych dramatycznych wydarzeń. Cofa się do dzieciństwa Szmula, by pojąć, co go ukształtowało, co wyznaczyło mu przyszłość i los. Szpera w zbiorach Instytutu Polskiego i Muzeum im gen. Sikorskiego w Londynie, dociera do Marka Edelmana, Feliksa Szafa, Lidii Ciołkoszowej, Estery Brunstein - Zylberger i do żyjącego jeszcze wówczas Jana Karskiego. Dżamila Ankiewicz towarzyszy mu z kamerą w tej wzruszającej podróży. Ze wspomnień, rozmów i dokumentów powoli wyłania się nie tylko tragiczna postać Szmula "Artura" Zygielbojma, tak straszliwie osamotnionego w swoim beznadziejnym położeniu, lecz także gorzka prawda o tym, że świat nie chciał słuchać o losie polskich Żydów i nie chciał wierzyć wieściom przynoszonym przez emisariuszy z okupowanej przez Niemców Europy. Nie chcieli im wierzyć przywódcy państw sprzymierzonych, bo z wielu względów były dla nich niewygodne. Nie chcieli im wierzyć nawet Żydzi, którzy uniknęli losu eksterminowanych. 02:20 NAPISANE ŻYCIE. WISŁAWA SZYMBORSKA Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2015 Reżyseria: Marta Węgiel Scenariusz: Marta Węgiel Muzyka: Stanisław Radwan Próba przybliżenia sylwetki słynnej poetki i laureatki Nagrody Nobla. Pomysł filmu polega na specjalnym ułożeniu wierszy czytanych przez autorkę, tak, by one w pewnej mierze mówiły za nią. W filmie występują: Tadeusz Nyczek, Bronisław Maj, Teresa Walas, Joanna Szczęsna, Michał Rusinek.