TVP Historia Sobota, 31.08.2024 Zmiany z dnia 05.08.2024 w stosunku do raportu z dnia 19.07.2024 (dodano pozycję programową) 07:45 TRYKOT Z ORŁEM Film dokumentalny, 22 min, Polska, 2021 Reżyseria: Tomasz Kamiński Scenariusz: Marek Szczepanek, Tomasz Kamiński Zdjęcia: Michał Brożek, Wojciech Kursa, Sebastian Lewiński Lektor: Krzysztof Gadacz Film dokumentalny opowiada o kulisach pierwszego oficjalnego meczu polskiej reprezentacji w piłce nożnej, który został rozegrany z Węgrami w Budapeszcie, w grudniu 1921 r. Występują w nim polscy i węgierscy dziennikarze oraz historycy futbolu. W filmie można także zobaczyć miejsca w Budapeszcie związane z pobytem polskich piłkarzy i działaczy ponad 100 lat temu. W 1921 r. odbyły się również pierwsze oficjalne rozgrywki ligowe w Polsce, a mistrzem została Cracovia. Uczestnicy filmu przybliżają specyfikę ówczesnych meczów piłkarskich, prezentujemy także unikalne fotografie z tamtego okresu oraz sprzęt piłkarski. (dodano pozycję programową) 15:45 PŁONĄCA GRANICA Cykl reportaży, 15 min, Polska, 2011 Scenariusz: Sławomir Koehler, Włodzimierz Frąckiewicz Zdjęcia: Jarosław Rączyński Lektor: Tomasz Marzecki Jest to reportaż o tym, gdzie naprawdę rozpoczęła się II wojna światowa i o nieznanych zbrodniach Wehrmahtu na ludności cywilnej, których dokumentacja przepadła, pośrednio przez niefrasobliwość pracowników Głównej Komisji Badań Zbrodni Hitlerowskich, a których świadkowie jeszcze żyją. Powszechnie uważa się, że II wojna światowa rozpoczęła się pierwszego września 1939, o godzinie 4: 45, salwą oddaną przez pancernik Schleswik Holstein w kierunku polskiej placówki na Westerplatte. Okazuje się, że na Podłężu Królewskim w okolicach Wielunia wojna zaczęła się już przed godziną drugą. W reportażu godzina po godzinie będziemy próbowali odtworzyć nie tylko przebieg militarnych zmagań, ale także tragiczny los ludności cywilnej. Wypowiedzą się: profesor Instytutu Historii PAN Tadeusz Kondracki oraz autor książki pt. Blask dawnych Krzepic Romuald Cieśla. Ponadto mieszkańcy Krzepic, Parzymiechów, Podłęża Królewskiego, Wielunia, między innymi: Zofia Burchacińska, Eugeniusz Kołodziejczyk i Jan Kamiński. (dodano pozycję programową) 16:05 KALENDARIUM POWSTANIA WARSZAWSKIEGO Felieton, 1 min, Polska, 2018 Autor: Anna Szołajska Lektor: Krzysztof Ziemiec Kalendarium Powstania Warszawskiego obejmie dni od 1 sierpnia do 3 października 1944 roku. Jest to cykl 63 felietonów, poświęconych wydarzeniom poszczególnych dni Powstania. Każdego dnia zostanie wyemitowany 60 - sekundowy felieton na temat tego, co danego dnia działo się w Warszawie roku 1944. Kalendarium opatrzone zostanie specjalną grafiką, archiwalnymi zdjęciami oraz nagraniami obrazującymi wydarzenia z poszczególnych dni Powstania oraz wypowiedziami świadków. 31 sierpnia. Powstańcom nie udaje się przerwać niemieckiego okrążenia Starego Miasta i przygotować naziemnych korytarzy do ewakuacji. Jedynym przypadkiem udanego przedostania się przez kordon niemiecki i przejścia ze Starówki do Śródmieścia był brawurowy przemarsz żołnierzy kompanii Rudy z batalionu Zośka dowodzonych przez porucznika Andrzeja Romockiego pseudonim Morro’. Podszywając się pod niemiecki oddział, przeszli nocą przez stanowiska nieprzyjaciela w Ogrodzie Saskim. Od rana nieprzyjaciel rozpoczyna generalny szturm na Starówkę. Pod gruzami zbombardowanego Pasażu Simonsa zginęło około 200 osób, wśród nich 120 żołnierzy Batalionu Chrobry I. Niemcy wywożą z Pruszkowa do obozu koncentracyjnego Stutthof około 3.100 osób, w tym wielu powstańców. (usunięto pozycję programową) 21:45 OPERACJA HIMMLER (dodano pozycję programową) 21:55 SIERPIEŃ Film dokumentalny, 33 min, Polska, 1980 Scenariusz: Ireneusz Engler Zdjęcia: Leon Kotowski, Adam Górski Film jest rejestracją wydarzeń w Stoczni Gdańskiej w drugim tygodniu historycznego strajku uwieńczonego podpisaniem pamiętnych porozumień ze stroną rządową. Zapis ten powstał w warunkach ówczesnych ograniczeń cenzuralnych i licznych utrudnień, z którymi musiała się borykać ekipa realizatorów. Pomimo to otrzymaliśmy wiarygodny dokument, który utrwalił realia i niepowtarzalny klimat tamtych dni. Przypomnienie tego filmu stwarza dobrą okazję do refleksji i dyskusji nad bilansem zapoczątkowanych wówczas przemian ustrojowych. (dodano pozycję programową) 00:40 MOKRA 1939 Film dokumentalny, 29 min, Polska, 2019 Reżyseria: Przemysław Bednarczyk Scenariusz: Przemysław Bednarczyk Filmowa opowieść o bitwie pod Mokrą, zrealizowana w konwencji reportażu z pola walki. Narrator prowadzący relacjonuje przebieg bitwy w zaaranżowanej na potrzeby filmu scenografii, nawiązującej do polowego sztabu. Przebieg działań prowadzący prezentuje na dużej mapie sztabowej, posługując się znakomitymi modelami pojazdów, armat i sylwetek żołnierzy w skali 1:72 i 1:35. Dzięki wykorzystaniu zdjęć z drona, omawiane wydarzenia wojenne przenoszone są we współczesną przestrzeń gminy Miedźno, pozwalając widzowi odnaleźć w terenie historyczne miejsca związane z bitwą. W filmie wykorzystano także liczne sceny fabularyzowane z udziałem rekonstruktorów oraz filmowe materiały archiwalne. Film zrealizowano w ramach obchodów 80. rocznicy bitwy pod Mokrą, organizowanych przez gminę Miedźno.