TVP Dokument Środa, 04.09.2024 Zmiany z dnia 21.08.2024 w stosunku do raportu z dnia 05.08.2024 (dodano opis: Omówienie) 10:50 OKNA KOLORAMI TĘCZY MALOWANE 25 min, Polska, 1973 Autor: Aleksandra Dendor Zdjęcia: Mieczysław Chudzik Film dokumentalny ukazujący piękno polskich witraży. Witraże w starych kościołach i katedrach Torunia, Malborka, Włocławka i Krakowa. Historia ich powstania. Produkcja świetlików, technika pracy w opowieściach mistrzów rzemiosła, artystów. Witraż, czyli ozdobne wypełnienie okna, wykonane z kawałków kolorowego szkła, wprawionych w ołowiane ramki, pojawił się w Europie już w średniowieczu. Rozkwit witrażownictwa nastąpił w okresie gotyku, potem odrodzenie miało miejsce w XIX wieku. Do Polski technika ta trafiła w XIV wieku. Za najbardziej znanych polskich twórców witraży uznawani są Józef Mehoffer i Stanisław Wyspiański. Jednym z pierwszych i największych ośrodków powstawania witraży był Toruń. Dziś pracownia konserwacji zabytków w Toruniu odtwarza stare zabytkowe witraże, rekonstruuje je na nowo. Słynna jest kolekcja witraży zgromadzona w toruńskim muzeum. Wizyta w toruńskiej pracowni, wypowiedzi mistrzów tego rzemiosła o sztuce witrażu. Podziwiamy m.in. witraże katedry we Włocławku, okien zamkowych w Malborku, kaplicy na Wawelu. Współcześnie dużą część witraży stanowią te nowoczesne - tworzone z kolorowego szkła przeznaczone do ozdabiania wnętrz zarówno domów, jak i obiektów użyteczności publicznej. Różnorodność technik obróbki sprawia, że obecnie szkło otrzymuje nowy wymiar i niepowtarzalny styl. Sztuka witrażu stworzyła i nadal tworzy dzieła piękne i niepowtarzalne. (dodano pozycję programową) 01:20 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - KU ŹRÓDŁOM CZASU (ODC. 293) Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 2023 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. W programie podejmowane są zatarte, zagubione, zakłamane wątki polskiej historii. Autor poszukuje odpowiedzi na pytania o naszą wspólną przeszłość. Okazuje się, że wiele odpowiedzi leży w rodzinnych archiwach, zdjęciach, dokumentach i wspomnieniach ludzi. Program mobilizuje do poszukiwań lokalne środowiska miłośników historii, których nie brakuje w żadnym zakątku kraju. "Ku źródłom czasu" Na opoczyńskiej ziemi tajemnic nie brakuje. Dziś naszym celem jest Sławno, a dokładnie kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia NPM. Pierwsze wzmianki o świątyni w tym miejscu pochodzą z 1221 roku. My zaś zajmiemy się poszukiwaniem krypt dawnych właścicieli pobliskiego majątku, a może uda się też zlokalizować fundamenty pierwotnie stojącego tu kościoła. Takich zagadek jak precyzyjna lokalizacja XII - wiecznej budowli nie rozwiązuje się często. "Twarde znaki pamięci" Następnie przeniesiemy się ku czasom nam bliższym, a w przestrzeni do Sieradza. Przypomnimy epizod z pierwszych dni września 1939 roku, gdy żołnierze 31. Pułku Strzelców Kaniowskich z Sieradza zniszczyli w walce część zmotoryzowanego oddziału rozpoznawczego z niemieckiej 10. Dywizji Piechoty.