TVP Historia Środa, 04.09.2024 Zmiany z dnia 03.09.2024 w stosunku do raportu z dnia 29.08.2024 (usunięto pozycję programową) 07:25 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - ZDARZYŁO SIĘ POD ZŁOTYM POTOKIEM. ODC. 322 (dodano pozycję programową) 07:30 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - ODC. 332 NIGDY Z KRÓLAMI... Magazyn historyczny, 22 min, Polska, 2024 Autor: Adam Sikorski Scenariusz: Adam Sikorski Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. "Nigdy z królami" Ruszamy nad Wisłę, w okolice Czerwińska. Tu, posiłkując się pozyskaną stara mapą odnajdujemy wysepkę o nazwie Konfederatka. Co to takiego? Według przekazów historycznych to wyspa, która odegrała ważną rolę w czasie Konfederacji Barskiej. Stąd udawało się konfederatom kontrolować żeglugę na Wiśle. Przypuszcza się, że z Gdańska płynęło dla nich na barkach wiślanych zaopatrzenie, pieniądze i broń. Dziś Konfederatka to wspaniały fragment dzikiej przyrody. Ale wyobraźnia przywołuje tu rozstawione namioty i wozy taborowe, płonące ogniska i grupki ćwiczące fechtunek, a do prowizorycznego portu dobijają galary ze sprzętem wojennym "Aleksandra Sochaczewskiego reportaż z piekła" Kibitka - okratowana karetka więzienna, która toczyła się wybrukowanymi drogami coraz dalej na wschód wraz z Polakami, którzy po powstaniu styczniowym zsyłani byli na Syberię. Często nie wiemy jak dokładnie wyglądał los zesłańca. Nie było wówczas aparatów i telewizyjnych kamer, by takie losy zarejestrować. Do głosu dochodził więc artysta malarz. Aleksander Sochaczewski sam był powstańcem styczniowym, skazanym po jego upadku na dwadzieścia lat pobytu na Syberii. Dziś mamy wyjątkową okazję by obejrzeć wystawę jego prac plastycznych, dokumentujących losy zesłańców. (dodano pozycję programową) 10:25 PRZECZYTAJ MI TĘ HISTORIĘ - ODC. 100 Felieton, 5 min, Polska, 2021 Scenariusz: Andrzej Kaczmarczyk Prowadzący: Emilia Kowalska Cykliczny program rekomendujący książki dla dzieci o tematyce historycznej, co należy rozumieć dość szeroko. To np. historia Polski i świata, ale też historia naturalna, historia wynalazków, ważne postaci etc. Każdy odcinek zawiera propozycje dwóch książek, dla najmłodszych i nieco starszych, przedzielone sondą z przedszkolakami i uczniami początkowych klas szkół podstawowych. (dodano pozycję programową) 15:10 DULAG 121 Cykl reportaży, 15 min, Polska, 2013 Scenariusz: Zofia Kunert Reportaż na temat funkcjonowania Dulagu 121 w Pruszkowie, czyli obozu przejściowego dla wypędzonej z Warszawy w okresie Powstania ludności cywilnej. Dulag 121 powstał 5 sierpnia 1944 roku na 50 hektarach zajmowanych wcześniej przez Warsztaty Kolejowe; pierwszy transport mieszkańców Woli przybył tutaj 7 sierpnia. Obóz istniał do stycznia 1945 roku. Od kilku lat niewielkie Muzeum Dorchgangslager 121 zajmuje się dokumentowaniem losów byłych więźniów obozu. W reportażu wypowiedź dyr. Muzeum Małgorzaty Bojanowskiej na temat okoliczności powstania Dulagu, jego skali, oraz osób, które po Powstaniu trafiły do obozu. Ponadto archiwalne relacje mieszkańców Pruszkowa na temat pomocy dla warszawiaków. (dodano pozycję programową) 15:25 BYŁ TAKI DZIEŃ - 4 WRZEŚNIA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1907 - zmarł Edward Grieg; 1939 - obrona wieży spadochronowej w Katowicach; 1955 - ukazał się pierwszy numer odnowionego "Po Prostu" - symbol odwilży; 1965 - zmarł Albert Schweitzer; (dodano pozycję programową) 17:00 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII S.I - ZAMOŚĆ I POZNAŃ Reportaż, 15 min, Polska, 2016 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Zdjęcia: Krzysztof Gromek Prowadzący: Katarzyna Sanocka Program prezentuje najciekawsze pomniki i zabytki polskiej kultury, w tym odcinku są to Zamość i Poznań. Okoliczności powstania tych miast są zupełnie różne. Poznań to kolebka państwa polskiego o ponad tysiącletniej historii. Zamość to z kolei miasto idealne założone od podstaw przez możnego fundatora. W obu ośrodkach już w renesansie działały prywatne uczelnie. W Poznaniu Akademia Lubrańskiego, która powstała z inicjatywy tamtejszego biskupa. W Zamościu słynna Akademia Zamoyska - jedna z najlepszych uczelni w Rzeczpospolitej. Ratusze Zamościa i Poznania to wspaniałe przykłady architektury renesansowej. Poznański przebudowany w połowie XVI wieku wyróżnia trzykondygnacyjna arkadowa loggia i piękna attyka. Wraz z innymi budowlami znajduje się on w centrum rynku. W Zamościu zrezygnowano z usytuowania ratusza pośrodku największego placu miasta. Znajduje się on po prostu w szeregu kamienic. Wszystko po to, by nie psuć perspektywy i nie gmatwać ciągów komunikacyjnych misternie zaplanowanej przestrzeni. Przykładem nowoczesnej myśli urbanistycznej jest tak zwany Ring Poznański, reprezentacyjna obwodnica powstała na początku XX wieku na terenie wyburzonych fortyfikacji pruskich. W jej obrębie znajduje się m.in. monumentalny gmach Teatru Wielkiego. Fort Winiary zwany Cytadelą w latach 60. XX wieku zamieniony został na największy w mieście park. Twierdza Zamość od momentu powstania była jedną z największych i najważniejszych na ziemiach polskich. W XIX wieku znacznie ją przebudowano i zmodernizowano. Dziś fortyfikacje po renowacji są wspaniałą atrakcją turystyczną.