TVP Historia Piątek, 13.09.2024 Zmiany z dnia 27.08.2024 w stosunku do raportu z dnia 08.08.2024 (dodano pozycję programową) 06:45 FLESZ HISTORII - ODC. 678 Cykl reportaży, 15 min, Polska, 2024 Autor: Piotr Mielech Program którego celem jest prezentowanie najciekawszych informacji o wydarzeniach historycznych, wystawach, inscenizacjach w całej Polsce. (dodano pozycję programową) 07:20 SPÓR O HISTORIĘ - POLSKIE ZWYCIĘSTWA. WIEDEŃ 1683 Debata, 30 min, Polska, 2020 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Prowadzący: Tomasz Muller Kiedy w 1683 roku około stutysięczna armia turecka, dowodzona przez wielkiego wezyra Kara Mustafę ruszyła na Wiedeń, cesarz Leopold I Habsburg wezwał na pomoc wojska Rzeczypospolitej. Jan III Sobieski - zgodnie z zapisami układu sojuszniczego - objął dowództwo nad połączonymi siłami. 12 września 1683 roku, u bram Wiednia wojska polskie, austriackie i posiłki z Rzeszy rozgromiły siły tureckie. W decydującym uderzeniu sławą okryła się polska husaria. Pobita armia turecka straciła 15 tysięcy żołnierzy. Sprzymierzeni - około czterech tysięcy. Złamana została potęga Imperium Osmańskiego. (dodano pozycję programową) 08:55 HISTORIA POLSKI - NA BITEWNYM SZLAKU - ODC. 7 BITWA POD WIEDNIEM Magazyn, 20 min, Polska, 2022 Scenariusz: Jacek Tokarczyk Prowadzący: Jacek Tokarczyk "Na bitewnym szlaku" to program przybliżający widzom w nowoczesny, dynamiczny i całościowy sposób spektakularne bitwy polskiego oręża. Nie samych triumfów i nie samych porażek. Bitew różnorodnych, tak jak i różnorodna jest polska historia. Tematami odcinków będą także mniej znane i rzadziej omawiane polskie działania militarne. Konwencja newsowego programu, eksperci, balistycy, stratedzy i historycy, pasjonujące detale przywracają klimat historycznych wydarzeń. (usunięto pozycję programową) 09:10 HISTORIA POLSKI - UKRAIŃSKA MODLITWA (dodano pozycję programową) 09:20 PREMIERZY - TADEUSZ MAZOWIECKI Cykl dokumentalny, 45 min, Polska, 2011 Reżyseria: Beata Biel Scenariusz: Beata Biel Tadeusz Mazowiecki, urodzony 18 kwietnia 1927 r. w Płocku, polityk i publicysta. Ostatni premier PRL i pierwszy premier III Rzeczypospolitej (w latach 1989 - 1990); współtwórca i przewodniczący Unii Demokratycznej i Unii Wolności; poseł na Sejm PRL III, IV i V kadencji, poseł na Sejm RP I, II i III kadencji (w latach 1991 - 2001). Kawaler Orderu Orła Białego, doradca prezydenta polityki krajowej i międzynarodowej. Tadeusz Mazowiecki zmarł 28 października 2013 roku. (dodano pozycję programową) 11:40 TEATR HISTORII - SOCHACZEW 1939 Widowisko, 26 min, Polska, 2011 Reżyseria: Adek Drabiński, Bogusław Wołoszański Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Adam Sikora, Waldemar Szmidt Muzyka: Dariusz Żebrowski Spektakl ma charakter fabularyzowanego dokumentu. Ważnym jego elementem są bogate materiały archiwalne oraz wypowiedzi świadków tragicznego zdarzenia - bitwy nad Bzurą we wrześniu 1939 roku. Sochaczew zawsze był twierdzą broniącą dostępu do Warszawy. Tak też było we wrześniu 1939 roku, gdy Sochaczew odgrywał główną rolę w wielkiej bitwie, która mogła zmienić bieg kampanii wrześniowej. (dodano pozycję programową) 12:15 DROGA - ODC. 2/6 - NUMER PRÓBNY Serial obyczajowy TVP, 55 min, Polska, 1973 Reżyseria: Sylwester Chęciński Scenariusz: Andrzej Mularczyk Aktorzy: Zygmunt Malanowicz, Stanisława Celińska, Anna Nehrebecka, Wiesław Gołas, Wanda Łuczycka, Maciej Damięcki, Andrzej Gazdeczka, Edward Lubaszenko, Ferdynand Matysik, Bolesław Płotnicki, Małgorzata Pritulak, Józef Nalberczak, Marian Opania Marian Szyguła prowadzi na próbnych numerach nowy autobus z fabryki w Sanoku do Warszawy. W drodze spotyka ciężarną kobietę, więc zbacza nieco z trasy, by podwieźć ją do wsi. Ten odruch serca przysparza mu sporo kłopotów. Marianek zostaje posądzony o podpalenie domu we wsi i dużo czasu upłynie, zanim sprawa się wyjaśni. (dodano pozycję programową) 16:55 HISTORIA POLSKI - "303" Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2016 Reżyseria: Tomasz Magierski Historia pilotów Dywizjonu 303: Witolda Urbanowicza, Mirosława Ferica i Johna Kenta. Bohaterami filmu są ich dzieci: Witold Urbanowicz junior, Filip Feric i Alexandra Kent, którzy podążając śladami ojców odkrywają nieznane dla widza fakty z kariery i życia osobistego asów Bitwy o Wielką Brytanię. Urodzeni i wychowani poza granicami Polski bohaterowie dokumentu komunikują się po angielsku, przez co opowiadana historia staje się łatwiej zrozumiała dla międzynarodowej widowni. Akcja filmu rozpoczyna się we wrześniu 2012 r. , kiedy to synowie pilotów odbywają podróż do Dęblina, aby wziąć tam udział w prezentacji samolotów Mig - 29 ozdobionych portretami Witolda Urbanowicza i Mirosława Ferica. Ważną częścią narracji filmu jest kronika Dywizjonu 303 założona przez Mirosława Ferica, a także niepublikowana dotąd korespondencja Witolda Urbanowicza z jego żoną Jadwigą Korsak oraz dzienniki Johna Kenta. Wykorzystane zostaną także oryginalne nagrania radiowe i unikalne filmowe materiały archiwalne. Współczesnym akcentem w filmie jest sekwencja malowania portretów polskich pilotów na samolotach Mig - 29 w jednostce w Mińsku Mazowieckim. Na tle tych scen przedstawiamy historię Eskadry Kościuszkowskiej oraz jej międzynarodowy charakter i znaczenie. Podobny wydźwięk ma scena odkopywania w podwarszawskich lasach szczątków samolotu P - 11c Mirosława Ferica, zestrzelonego we wrześniu 1939 roku. (usunięto pozycję programową) 17:00 HISTORIA POLSKI - TAKIE MAŁE MIASTECZKO BATORY (dodano pozycję programową) 18:05 WOJOWNICY CZASU - WUNDERWAFFE NAD POLSKĄ, CZYLI BLIZNA 1941 ODC. 90 Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Grzegorz Gajewski Scenariusz: Grzegorz Gajewski Zdjęcia: Grzegorz Gajewski, Krzysztof Krzyżanowski Muzyka: Krzysztof Ridan Kiedy nocą z 17 na 18 sierpnia 1943 roku potężny nalot RAF - u obrócił Peenemünde w perzynę, produkcję tajnej broni V - 1 i V - 2 przeniesiono w kilka różnych miejsc. Między innymi do podziemnych kompleksów w Turyngii i Górach Sowich. Na ziemiach polskich pierwsze oddziały rakietowe zaczęły powstawać na poligonie w Pustkowie, w miejscowości Blizna. Pierwszy start rakiety V - 2 odbył się 5 listopada 1943 r. Przeprowadziła go przybyła z Peenemunde specjalna bateria. W sumie odpalono z Blizny około 200 rakiet. Polscy wojskowi, leśnicy, kolejarze, rolnicy i robotnicy z narażeniem życia zdobywali informacje i części rakiet na poligonie Pustków - Blizna, na szlakach komunikacyjnych i miejscach upadków V - 2. Zdobyte przez wywiad materiały, trafiały do Biura Studiów Przemysłowych Oddziału II Komendy Głównej AK w Warszawie. 20 maja 1944 r. w Sarnakach nad Bugiem Armia Krajowa zdobyła kompletną rakietę, która nie eksplodowała. Materiały wywiadowcze zostały gruntownie przebadane i opracowane. Setki meldunków, analiz i raportów oraz elementy rakiet trafiły do Wielkiej Brytanii, zanim pierwsze pociski balistyczne spadły na Londyn. (dodano pozycję programową) 22:00 JAMES BOND - POZDROWIENIA Z MOSKWY (FROM RUSSIA WITH LOVE) Film sensacyjny, 110 min, Wielka Brytania, 1963 Reżyseria: Terence Young Aktorzy: Sean Connery, Daniela Bianchi, Lenya Lotte Drugi, po "Doktorze No", film z serii o przygodach brytyjskiego superagenta Jamesa Bonda. Angielskim widzom podobał się tak bardzo, że w 1963 r. pobił tam wszelkie rekordy kasowe. Rok później ten sukces komercyjny powtórzył na Wyspach "Goldfinger" - kolejny film o agencie 007. Tym razem James Bond wyrusza z misją do Stambułu, by z tamtejszej ambasady radzieckiej wykraść urządzenie dekodujące tajne meldunki. Wprawdzie wywiad brytyjski podejrzewa, że Rosjanie szykują pułapkę, lecz doniosłość misji sprawia, że decyduje się podjąć ryzyko. Na miejscu okazuje się, że pomyślne wykonanie zadania zależy od pomocy pięknej rosyjskiej agentki Tatiany Romanowej. Bond jest przekonany, że dziewczyna pracuje dla zachodnich służb specjalnych, w rzeczywistości jest ona posłuszną wykonawczynią rozkazów KGB. Natomiast ani agent 007, ani piękna agentka nie przypuszczają, że faktyczną zdrajczynią jest bezpośrednia zwierzchniczka Tatiany w KGB, Rosa Klebb. Pracuje ona bowiem dla międzynarodowej organizacji przestępczej o nazwie Spectra. Pod pozorem współpracy członkowie Spectry manipulują radzieckimi i brytyjskimi służbami specjalnymi, szykując zamach na Bonda. Śmiertelne niebezpieczeństwo zawisa też nad Tatianą. Urodzony w Chinach angielski reżyser Terence Young był reżyserem trzech spośród czterech pierwszych filmów o superagencie 007 ("Doktor No", "Pozdrowienia z Moskwy" i w 1965 r. "Piorun kulisty"). Z branżą filmową Young zetknął się w połowie lat 30. , próbując sił jako scenarzysta. Za kamerą zadebiutował dopiero w 1948 r. filmem "One Night With You". Potem nakręcił jeszcze wiele niczym się nie wyróżniających filmów akcji, zanim w 1962 r. powierzono mu reżyserię pierwszego "bonda". Film przyniósł mu sławę i zapoczątkował dobrą passę, bowiem właśnie w latach 60. i na początku lat 70. powstały najlepsze dzieła tego twórcy, m.in. frywolna komedia "Miłosne przygody Moll Flanders", thriller "Doczekać zmroku", historyczny romans "Mayerling", western "Samuraj i kowboje", dramaty sensacyjne "Joe Valachi" i "Człowiek klanu". (dodano pozycję programową) 01:05 UKRAIŃSKA MODLITWA Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2019 Reżyseria: Barbara Włodarczyk Dokument, którego celem jest pokazanie ukraińskiej codzienności religijnej oraz udzielenie odpowiedzi na pytanie, kiedy będzie można mówić o wyzwoleniu się Ukrainy spod wpływów rosyjskiej Cerkwi? I to dużych wpływów, bo słowa z ambony często przebijają nawet kremlowskie media. (dodano pozycję programową) 02:15 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - "PARADYŻ ZNACZY RAJ" ODC. 318 Magazyn historyczny, 25 min, Polska, 2023 Autor: Bartek Wieczorek Reżyseria: Adam Sikorski Scenariusz: Izabela Fatalska Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. W programie podejmowane są zatarte, zagubione, zakłamane wątki polskiej historii. Autor poszukuje odpowiedzi na pytania o naszą wspólną przeszłość. Okazuje się, że wiele odpowiedzi leży w rodzinnych archiwach, zdjęciach, dokumentach i wspomnieniach ludzi. Program mobilizuje do poszukiwań lokalne środowiska miłośników historii, których nie brakuje w żadnym zakątku kraju. Tym razem autorzy programu pdwiedzają miejscowość Paradyż - wieś położona w województwie łódzkim, w powiecie opoczyńskim, siedziba gminy Paradyż. Miejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Przemienienia Pańskiego. Program zaczynamy od gratulacji dla Stowarzyszenia Wizna 1939, które zostało wyróżnione w konkursie "Strażnik Pamięci" zorganizowanym przez tygodnik "Do Rzeczy". Członkowie Stowarzyszenia i proboszcz miejscowej parafii opowiadają o dziejach Paradyża i pięknego, barokowego kościoła parafialnego. Prowadzą też jak zwykle swoje badania geofizyczne. Powstanie miejscowości Paradyż związane jest z budową tutejszego kościoła i z umieszczeniem w nim obrazu Chrystusa Cierniem Koronowanego. W Wielki Piątek, 8 kwietnia 1678 roku, Kazimierz Saryusz Skorkowski, komornik graniczny opoczyński, w czasie modlitwy we własnym alkierzu spostrzegł krople krwi na obliczu Jezusa. Wieści o obrazie szybko rozeszły się po okolicy. Ludzie schodzili się na wspólne modlitwy i nabożeństwa, otrzymując w swoich intencjach pocieszenie. Obraz znajduje się w świątyni w Paradyżu do dziś, jednak nie jest to już ten pierwotnie posadowiony w tym miejscu kościół. Nas interesuje, w którym miejscu znajdowała się świątynia w chwili objawienia i jakie tajemnice skrywają tutejsze krypty, bo miejscowych podań i legend jest na ten temat wiele.