TVP Kultura Wtorek, 01.10.2024 06:40 TAMTE LATA, TAMTE DNI - MACIEJ WOJTYSZKO Magazyn, 24 min, Polska, 2021 Reżyseria: JOANNA MAKOWSKA Scenariusz: Joanna Makowska, Marta Perchuć - Burzyńska Prowadzący: MARTA PERCHUĆ-BURZYŃSKA Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem bohaterem programu jest Maciej Wojtyszko - reżyser, scenarzysta, autor komiksów i filmów animowanych, w tym cyklu dla dzieci "Bromba i inni". 07:20 DZIKA MUZYKA - PIEŚŃ O RZECE Magazyn, 25 min, Polska, 2016 Reżyseria: Zuzanna Solakiewicz, Zvika Gregory Portnoy Prowadzący: Katarzyna Jackowska - Enemuo Dzika Muzyka - magazyn prezentujący muzykę wywodzącą się z kultury tradycyjnej, postrzeganą jako atrakcyjny i inspirujący element opowieści o współczesnej kulturze polskiej. W programie odwołujemy się do kultury ludowej bez konwencji cepelii. Pokazujemy niezwykłe zjawiska, które za sprawą entuzjastów z różnych stron toczą się w Polsce od lat, i które można nazwać odrodzeniem muzyki tradycyjnej. W odcinku odwiedzimy dwa cygańskie rody. Pierwszy to Bergitka - Roma, żyjący w Czarnej Górze na Podhalu, do którego należy znana poetka i pieśniarka romska, Teresa Mirga. Drugi ród, to Hitano z Olsztyna. Jedni osiedli się na stałe na Podhalu już przed trzystu laty, drudzy przestali wędrować z taborem dopiero w połowie XX - wieku. Wiele ich różni, ale łączy to, że ich świat to muzyka. 08:00 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.I - ODC. 10 ROZMOWY Z WARTBURGIEM Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2015 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Tym razem Radosław Kotarski wraca do czasów powojennych, gdy polska motoryzacja stawała na nogi. Wyrusza w podróż takimi pojazdami jak warszawa, syrena czy wartburg i sprawdza ich użyteczność w praktyce. Dla jednych ten powrót do przeszłości będzie powrotem do czasów dzieciństwa, a dla innych subiektywnym przewodnikiem po motoryzacji Europy Środkowej i Wschodniej. Co wyniknie ze skonfrontowania zabytkowych samochodów z nowoczesnymi realiami? 09:05 PRZEPROWADZKI - ODC. 3/10 - SERWANTKA GENERAŁOWEJ Serial TVP, 53 min, Polska, 2000 Reżyseria: Leszek Wosiewicz Scenariusz: Cezary Harasimowicz Zdjęcia: Krzysztof Ptak Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Krzysztof Banaszyk, Artur Janusiak, Anna Romantowska, Leon Charewicz, Maja Ostaszewska, Piotr Adamczyk, Krzysztof Kolberger, Łukasz Lewandowski, Paweł Gędłek, Marian Glinka, Tomasz Pijanowski, Maciej Stuhr, Kinga Preis Oryginalnie ujęta saga rodu Szczygłów, właścicieli firmy przewożącej dobytek ludzi zmieniających mieszkanie. Zdaniem scenarzysty historia Polski to historia ciągłych przeprowadzek i towarzyszących im emocji. Akcja serialu trwa równo sto lat. Od sylwestra 1900 do sylwestra 2000 roku. Każdy z odcinków to odrębna fabularna całość, dotycząca konkretnej daty w historii Polski, opowiadająca o jakiejś przeprowadzce i zagubionym podczas niej przedmiocie. Odc. 3: Rok 1905. Po kolejnym nieudanym zamachu na generała - gubernatora jego żona ma dosyć życia w ciągłym zagrożeniu. Postanawia wrócić do Petersburga. Przeprowadzkę zleca firmie Szczygła. Niebawem dowiadują się o tym koła konspiracyjne. Do Cześka zgłasza się bojownik, który zamierza zgładzić namiestnika, umieszczając w jego serwantce bombę. Szczygieł staje przed poważnym dylematem: dobro ojczyzny czy klienta, który mu zaufał. Mimo oporów Czesiek przyjmuje bojownika do pracy, by ułatwić mu umieszczenie śmiercionośnego ładunku. Tymczasem pozostali tragarze buntują się, widząc, że "nowy" wyraźnie i bezkarnie lekceważy swoje obowiązki. Sytuację niespodziewanie ratuje Róża... 10:15 WOJNA GUZIKÓW (LA GUERRE DES BOUTONS) Komediodramat, 104 min, Francja, 2011 Autor: Louis Pergaud Reżyseria: Yann Samuell Scenariusz: Yann Samuell Aktorzy: Mathilde Seigner, Fred Testot, Eric Elmosnino, Vincent Bres, Alain Chabat Jest rok 1960. W małej wiosce na południu Francji grupa chłopców w wieku 7 - 14, dowodzona przez nieustraszonego Lebraca (Vincent Bres), prowadzi wojnę z chłopcami mieszkającymi w sąsiedniej miejscowości. Wojna trwa od kilku pokoleń i nie ma w niej miejsca na litość. Bitwy toczy się o honor, wierność i zwycięstwo, nawet jeśli trzeba będzie walczyć nago, albo co gorsza posłuchać dziewczyny! Ale nie łatwo być małym żołnierzem, zwłaszcza kiedy przychodzi wrócić do domu. Trzeba wtedy dobrze ukrywać przed tatą i mamą brak guzika czy pobrudzone ubranie... 12:15 PORTRETY - PIERRE SOULAGES - MISTRZ ŚWIATŁA I CZERNI (SOULAGES, MASTER OF BLACK AND LIGHT) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2023 Reżyseria: Stephane Berthomieux Dokument o francuskim malarzu i grafiku Pierre Soulages, przedstawicielu abstrakcji w malarstwie XX wieku i jego twórczości - kompozycjach przedstawiających czarne formy na jasnym tle. 13:25 DOBRY TYTUŁ Magazyn literacki, 25 min, Polska, 2024 Prowadzący: Szymon Kloska, Agata Passent Magazyn literacki w którym punktem wyjścia jest aktualny temat nadający rytm odcinka. Opowiadać o nim będą goście ze świata literackiego. W każdym odcinku pojawią się również stale elementy programu: - segment literatury dziecięcej "Poczytaj mi tato" - segment związany z poezją "Co tydzień jeden wiersz" - segment recenzencki: - segment Bookstagram/BookTok - młodzi czytelnicy opowiadają o tym co jest na czasie wśród młodzieży - segment "Zagadka zakładka" - zabawne pytanie konkursowe dla widzów 13:55 JAMES TISSOT, PORTRECISTA NEOKLASYCYZMU (JAMES TISSOT THE AMBIGUOUS FIGURE OF MODERNITY) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2020 Reżyseria: Pascale Bouhnic James Tissot to francuski przedstawiciel neoklasycyzmu drugiej połowy XIX wieku. W przeciwieństwie do innych malarzy tego okresu nigdy nie miał problemów ze sprzedażą swoich prac, a swoją pozycję budował poprzez bliskie kontakty z możnymi Francji i Wielkiej Brytanii. Na początku kariery malował obrazy o tematyce średniowiecznej, później realistyczne kobiece portrety i sceny rodzajowe. Portretował europejskie elity, burżuazję oraz osoby z nizin społecznych, także ofiary wojny francusko - pruskiej. 15:20 14 LIPCA (14 JUILLET) Komedia, 86 min, Francja, 1933 Reżyseria: Rene Clair, Rene Clair Zdjęcia: Georges Perinal Muzyka: Maurice Jaubert Aktorzy: Raymond Aimos, Pola Iiiery, George Rigaud, Thomy Bourdelle Ubogie paryskie przedmieścia i radosna atmosfera ludowej zabawy stały się dla Rene Claira tłem dla ukazania historii miłosnej. Śliczna kwiaciarka Anna kocha się w sąsiedzie, Jeanie. Ten nie dostrzega jej uczucia, rozmyślając o Poli, która go kiedyś porzuciła. Zajęty swoimi sprawami nie zwraca uwagi na zakochaną dziewczynę. Oboje spotykają się wreszcie na ulicznej zabawie zorganizowanej w przededniu święta 14 lipca. 17:00 PRZEPROWADZKI - ODC. 4/10 - KANAPA DOKTORA REUTTA Serial TVP, 52 min, Polska, 2000 Reżyseria: Leszek Wosiewicz Scenariusz: Cezary Harasimowicz Zdjęcia: Krzysztof Ptak, Piotr Śliskowski Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Krzysztof Banaszyk, Artur Janusiak, Krzysztof Kolberger, Leon Charewicz, Łukasz Nowicki, Wiktor Zborowski, Maja Ostaszewska, Olaf Lubaszenko, Kinga Preis, Maria Pakulnis Oryginalnie ujęta saga rodu Szczygłów, właścicieli firmy przewożącej dobytek ludzi zmieniających mieszkanie. Zdaniem scenarzysty historia Polski to historia ciągłych przeprowadzek i towarzyszących im emocji. Akcja serialu trwa równo sto lat. Od sylwestra 1900 do sylwestra 2000 roku. Każdy z odcinków to odrębna fabularna całość, dotycząca konkretnej daty w historii Polski, opowiadająca o jakiejś przeprowadzce i zagubionym podczas niej przedmiocie. Odc. 4: Rok 1914. W wyniku zamachu w Sarajewie wybucha I wojna światowa. Wzrastają nadzieje Polaków na odzyskanie niepodległości. Mietek Szczygieł, wciąż zakochany w Róży, choć ożeniony z pracownicą firmy, Celiną, wstępuje do rosyjskiej armii i rusza na front. Tymczasem władze carskie zmuszają warszawiaków pochodzenia niemieckiego do opuszczenia miasta. Do firmy Cześka Szczygła zgłasza się Maciek Reutt, student medycyny, a zarazem syn znanego ordynatora Szpitala Ewangelickiego. Młodzian zamawia przeprowadzkę rodzinnego majątku do Niemiec. Zamówienie wiąże się z wielkim ryzykiem, gdyż jest równoznaczne z przekroczeniem linii frontu. Róża, która po długim oczekiwaniu niedawno zaszła w ciążę, chce odrzucić ofertę. Jednak, ku jej rozpaczy, Czesiek postanawia przeprowadzić Reuttów. Na granicy Królestwa stary ordynator dostaje ataku serca. Trzeba zrobić przystanek w pobliskiej szopie. Tymczasem ostrzał się wzmaga, a umierający Reutt nakazuje synowi wracać i walczyć o wolność Polski, gdyż to ona jest jego prawdziwą ojczyzną. Czesiek i młody Reutt wstępują do I Brygady Piłsudskiego. Róża rodzi syna. 18:50 ... I NIE ŻAŁUJ TEGO (FILM O FRANCISZKU WALICKIM) Film dokumentalny, 52 min, Polska, 1995 Reżyseria: Paweł Chmielewski Scenariusz: Paweł Chmielewski, Wojciech Fułek Wykonawcy: Ryszard Poznakowski, Marek Gaszyński, Józef Skrzek, Tadeusz Nalepa, Wojciech Korda, Czesław Niemen, Break Out, Niebiesko Czarni, No to co Film biograficzny "... i nie żałuj tego" ukazuje oryginalną sylwetkę, życie i dokonania "ojca chrzestnego" polskiego rock and rolla - Franciszka Walickiego (Jacka Grania), twórcy pierwszych zespołów "mocnego uderzenia", autora popularnych przebojów (śpiewanych m.in. przez Czesława Niemena, Adę Rusowicz, Wojciecha Kordę, Breakout, SBB), animatora pierwszych polskich dyskotek, inicjatora słynnych spotkań "Dinozaurów Rocka" w Operze Leśnej w Sopocie. Wkraczając w świat rock and rolla, nie był nastolatkiem. Miał już 35 lat i nie należał do pokolenia rebeliantów. Był oficerem marynarki, dziennikarzem, publicystą. Jednak resztę życia poświęcił młodzieży i jej muzycznym zainteresowaniom. Film nie przedstawia jednak historii polskiego rock and rolla, ta opowieść dotyczy czegoś innego. 20:05 O CZŁOWIEKU, KTÓRY SIEDZIAŁ TYŁEM Spektakl teatralny, 54 min, Polska, 2019 Autor: Karol Lemański Reżyseria: Maciej Wiktor Zdjęcia: Janusz Dybowski Muzyka: Adam Świtała Aktorzy: Jakub Zając, Małgorzata Bogdańska, Piotr Zelt, Adam Bobik, Jacek Beler, Robert Martyniak, Julia Gawrysiak Komedia na temat wyobcowania młodego człowieka, pogrążającego się w coraz większym stopniu w wirtualnej rzeczywistości. Bohater, próbujący za wszelką cenę dojść do perfekcji w opanowaniu komputerowej gry, z czasem traci zupełnie kontakt z otaczającym go światem. Zrywając relację z rodzicami i rówieśnikami, ignorując wszystkie przyjemności i problemy dnia codziennego, izoluje się od wszystkich i od wszystkiego. Ku przerażeniu bezradnych rodziców staje się niemal przypadkiem klinicznym. A jednak za sprawą przewrotnego losu bohater, w finale sztuki, zdaje się być człowiekiem spełnionym i szczęśliwym. 21:15 LEKKIE OBYCZAJE - UPADŁE ANIOŁY (FALLEN ANGELS (DUOLUO TIANSHI)) Film fabularny, 92 min, Hongkong, 1995 Reżyseria: Wong Kar-Wai Scenariusz: Wong Kar-Wai Zdjęcia: Christopher Doyle Muzyka: Frankie Chan, Roel. A. Garcia Aktorzy: Leon Lai, Michelle Reis, Takeshi Kaneshiro, Charlie Yeung, Karen Mok Dzieło Wonga Kari-Wai, Chińczyka z Hongkongu porównywanego często do Quentina Tarantino. "Upadłe anioły" nakręcił on w rok po słynnym "Chungking Express", określając je jako trzecią część trylogii, której dwie pierwsze części zawarte były w tamtym głośnym obrazie. Prezentowane na festiwalach w Berlinie, Toronto, Karlovych Varach, Vancouver, Rotterdamie i Stambule "Anioły" nie stanowią bezpośredniej kontynuacji "Chungking Express", chociaż można tam znaleźć liczne do niego nawiązania. Jest to, jak i poprzednio, opowieść o samotności ludzi w wielkim mieście, o przypadkowych spotkaniach, mijaniu się uczuć. Reżyser łączy na ekranie elementy dreszczowca, dramatu psychologicznego, komiksu. Miesza pocięte na drobne kawałki historie kilku osób i z tego pozornego bezładu powoli, jakby przypadkiem, wyłania się spójna historia. W warstwie technicznej rozbiegane kadry, przerysowania, przyśpieszenia, deformacje postaci dopełniają sekwencje stylizowane na amatorskie zapisy wideo, kadry kolorowe przechodzą w czarno-białe. Ekspresyjna forma podkreśla oryginalność i okrutne piękno tego filmu. Ekranowy Hongkong to miasto monstrum niemal ciągle spowite w mrokach nocy, tonące w deszczu. Bohaterowie żyją niczym owady: zamknięci w ciasnych, obskurnych mieszkaniach, w których czołowe miejsce zajmuje łóżko i grający na okrągło telewizor. Wędrują stale po tych samych miejscach, wykonują powtarzające się czynności. Najczęściej milczą, swoje myśli i pragnienia wypowiadają głównie z offu. Wong Chi-Ming jest płatnym zabójcą. Nie lubi i nie chce o nic pytać, woli, żeby inni decydowali, kto i dlaczego ma zginąć. Od dłuższego czasu współpracuje z tajemniczą agentką, która przekazuje mu zlecenia i pieniądze. Wong domyśla się, że dziewczyna kocha się w nim, nie wie jednak, że przybrało to niemal formę obsesji. Wampowata agentka grzebie nawet w wyrzucanych przez niego śmieciach, chcąc w ten sposób dowiedzieć się czegoś bliższego o ukochanym. Niemowa He Zhiwu, były więzień mieszkający z ojcem, nocami włamuje się do sklepów i punktów usługowych. Zachowując się jak ich właściciel, siłą wymusza na przypadkowych "klientach" korzystanie z ich oferty, próbując w ten dziwaczny sposób nawiązać kontakt z innymi. Obsesyjnie filmuje wszystko kamerą wideo, zwłaszcza sceny z życia swojego ojca - dozorcy, którego hobby syna wyraźnie irytuje. Ale gdy He śpi, mężczyzna samotnie ogląda nakręcony kadry. Syn będzie je z kolei oglądał, gdy ojciec umrze. Jednemu i drugiemu te zapisy uświadomią wzajemną bliskość i przywiązanie. Tymczasem Wong postanawia wycofać się z dotychczasowej pracy. Zostawia agentce wiadomość w ich ulubionym barze brzmiącą: "Szafa grająca, piosenka 1818". Pod tym numerem kryje się utwór "Forget him" (Zapomnij o nim). Sam próbuje się związać z pomarańczowowłosą punkówką o przezwisku Baby. Agentka prosi go jednak, żeby wykonał jeszcze ostatnie zlecenie. Zabójca wyraża zgodę. Okaże się to dla niego zgubne w skutkach. 23:05 NOCNY DOKUMENT - USTRZELIĆ MAFIĘ (SHOOTING THE MAFIA) Film dokumentalny, 93 min, Irlandia/USA, 2019 Reżyseria: Kim Longinotto Scenariusz: Kim Longinotto Muzyka: Ray Harman Letizia Battaglia to znana postać we Włoszech. W latach 70. XX wieku była pierwszą włoską fotoreporterką dokumentującą brutalne morderstwa i wpływ mafii na życie zwykłych ludzi. Jej czarno - białe zdjęcia z tamtego czasu nie straciły siły przekazu. Dokumentują historię Cosa Nostra, ukazują rzeczywistość przemocy, krwi, władzy i kontroli, jaką sprawowała mafia. Uderzające, szokujące, wymagające odwagi i rejestrowane z narażeniem życia fotografie portretują bezwzględny świat ucisku i strachu. Przedstawiają sycylijską codzienność: od ślubów po brutalne morderstwa kobiet i dzieci. Dokumentują historię ludzi, którzy z powodu obawy o swoje życie decydowali się milczeć o popełnianych zbrodniach. Zdjęcia są wyzywające i jednocześnie namiętne, podobnie jak życie Battaglii, która świadomie zrywała z konwenansami społecznymi. Letizia Battaglia po ślubie, który zakończył się wczesnym rozwodem, żyła w wolnych związkach, przeważnie ze zdecydowanie młodszymi od siebie partnerami. Film jest portretem tej wyjątkowej osobowości. Przeplata czarno - białe fotografie z materiałem archiwalnym z tamtych czasów i szczerymi rozmowami z artystką, która neguje romantyczną narrację o mafii i przedstawia jej prawdziwe, okrutne oblicze. 00:55 PANORAMA KINA POLSKIEGO - GWIAZDY Film fabularny, 101 min, Polska, 2017 Reżyseria: Jan Kidawa - Błoński Scenariusz: Jacek Kondracki, Jan Kidawa - Błoński Zdjęcia: Michał Englert Muzyka: Dariusz Kowalczyk, Piotr Ługowski Aktorzy: Mateusz Kościukiewicz, Sebastian Fabijański, Karolina Szymczak, Magdalena Cielecka, Eryk Lubos Film zainspirowany wątkami z biografii Jana Banasia, piłkarza m.in. Polonii Bytom i Górnika Zabrze, zawodnika reprezentacji Polski w latach 1964 - 1973. Nieślubny syn Niemca i Polki, Heinz - Dieter Banas, urodził się w Berlinie w 1943 roku, ale wychowuje i dorasta na Górnym Śląsku, gdzie mieszka z matką, ojczymem i przybraną siostrą. Piłką nożną interesuje się od dzieciństwa, to jego życiowa pasja. Najlepszym przyjacielem jest Ginter, który również swoją przyszłość związał z piłką nożną. Koledzy rywalizują na boisku, a także o względy Marleny, która z kolei marzy o karierze filmowej. Po ciężkiej kontuzji Ginter musi zrezygnować ze sportu, Heinz - Dieter ma grać w niemieckiej drużynie, wyjeżdża do swego ojca, który okazuje się jednak oszustem. Po powrocie do Polski Heinz zmienia nazwisko na Jan Banaś i z powodzeniem kontynuuje karierę sportową. Po latach spotyka się z dawnym przyjacielem Ginterem, który ożenił się z Marleną i ma z nią córkę. 02:50 DOKUMENT.PL - BOHDAN SMOLEŃ. W CIENIU SCENY Film dokumentalny, 64 min, Polska, 2022 Reżyseria: Ksawery Szczepanik Film o Bohdanie Smoleniu jest opowieścią o wyjątkowym człowieku, wielkiej sławie i gorzkiej cenie artystycznego sukcesu. Poznajemy linię rozwoju kariery Bogdana Smolenia od kabaretowego debiutu artysty w krakowskim Kabarecie Pod Budą, poprzez karierę w Kabarecie Tey obok Zenona Laskowika, do kariery niejako solowej, choć de facto we współpracy z najpierw z Krzysztofem Jaślarem, a następnie z Krzysztofem Deszczyńskim. W filmie widzimy w nim to, czego zazwyczaj nie widać od strony widowni. Przedstawione zostaną kluczowe momenty w życiu artysty, co go kształtowało, skąd wynikały jego decyzje? W filmie, w którym sportretowany został przede wszystkim jego talent, autorzy nie unikają wątku słabości bohatera; w ich ocenie często decydujących dla jego kolei życia. W tle sławy i losu Bohdana Smolenia zobaczymy ważne wydarzenia z równolegle toczącej się historii Polski pozostające w jakże bliskim związku z jego życiorysem. 04:05 POKÓJ SZYBKICH RANDEK Film TVP, 42 min, Polska, 2007 Reżyseria: Anna Maliszewska Scenariusz: Anna Maliszewska Zdjęcia: Dominik Danilczyk Aktorzy: Magdalena Czerwińska, Łukasz Simlat, Bogusława Pawelec, Elżbieta Jarosik, Marian Dziędziel Natalia to młoda, atrakcyjna kobieta, której mąż odsiaduje wieloletni wyrok. Jej życie ulega stopniowej degradacji. Dziewczyna izolowana przez otoczenie, żyje w nędzy, nie radzi sobie z codzienną samotnością. Rytm jej życia wyznaczają więzienne widzenia z mężem. Są to jednak dla obojga bardzo ciężkie chwile. Ona jest spragniona czułości i bliskości drugiej osoby, której brak staje się nie do zniesienia.