TVP Historia Sobota, 26.10.2024 07:20 BYŁ TAKI DZIEŃ - 26 PAŹDZIERNIKA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1957 - zmarł Nikos Katzantakis, twórca m.in. "Greka Zorby"; 1964 - początek procesu Melchiora Wańkowicza; 1971 - PRL zakupiła licencję na produkcję fiata 126; 1981 - w Łodzi początek wystawy "Konstrukcja w Procesie"; 07:25 KORONA KRÓLÓW. JAGIELLONOWIE - ODC. 196 (SEZON 2 ODC. 71) Serial historyczny TVP, 24 min, Polska, 2024 Reżyseria: Tomasz Matuszczak, Krzysztof Łukaszewicz Scenariusz: Adrian Nowakowski, Anna Krasuska, Katarzyna Terechowicz-Cesarz Aktorzy: Wojciech Stagenalski, Jan Grządziela, Piotr Bieliński, Jarosław Chabowski, Maria Pawłowska, Przemysław Stippa, Dariusz Toczek, Wiktor Korzeniewski, Mateusz Weber, Michał Chruściel, Weronika Malik, Joanna Moro, Anna Nieciąg, Kamil Szklany, Marcin Urbanke Więzień brata. Listopad 1430. Król Władysław (Sebastian Skoczeń) jest w areszcie domowym w wileńskim zamku. Jeśli chce odzyskać wolność, musi spełnić podstawowy warunek - Świdrygiełło (Michał Chruściel) ma zostać Wielkim Księciem Litwy. A w przyszłości królem. Do tego namawia go jego żona Anna (Weronika Malik). Szafraniec (Dariusz Toczek) daje listy do Krakowa dwóm kurierom. Jeden list przejmują ludzie Świdrygiełły, ale drugi, dzięki fortelowi, jest już w drodze do Krakowa. W otoczeniu królowej (Zofia Pawłowska) panuje wzburzenie - Jakub (Marcin Urbanke) dopuszcza się świętokradztwa! Trafia do lochu. Jan Hincza (Kamil Szklany) obiecuje, że mu pomoże. Oleśnicki (Przemysław Stippa) i Głowacz (Mateusz Weber) z panami, bez wiedzy króla, podejmują decyzje dotyczące Podola. Polacy mają odbierać zamki litewskim załogom. Petra (Anna Nieciąg), szpieg Luksemburczyka, dostała rozkaz zabicia Strasza (Paul Matura). Próbuje to zrobić, ale pokojowiec królewny Jadwigi żyje. 08:00 FLESZ HISTORII - ODC. 684 Cykl reportaży, 15 min, Polska, 2024 Program którego celem jest prezentowanie najciekawszych informacji o wydarzeniach historycznych, wystawach, inscenizacjach w całej Polsce. 08:25 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - ODC. 339 W CIENIU WOJENNEGO LOTNISKA Magazyn historyczny, 25 min, Polska, 2024 Autor: Bartek Wieczorek Scenariusz: Adam Sikorski Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. W programie podejmowane są zatarte, zagubione, zakłamane wątki polskiej historii. Autor poszukuje odpowiedzi na pytania o naszą wspólną przeszłość. Okazuje się, że wiele odpowiedzi leży w rodzinnych archiwach, zdjęciach, dokumentach i wspomnieniach ludzi. Program mobilizuje do poszukiwań lokalne środowiska miłośników historii, których nie brakuje w żadnym zakątku kraju. Było nie minęło" to program realizowany techniką reporterską, pozwalający widzom wspólnie z realizatorami zmagać się z tajemnicą historyczną. Każdy z odcinków, poza nielicznymi wyjątkami, stanowi odrębną całość i ma charakter ponadczasowy. Powodem wizyty w okolicach Krosna jest sensacyjne odkrycie na terenie dawnego polowego lotniska Luftwaffe pod Krosnem. Autorzy magazynu zostali poproszeni przez Muzeum Pól Bitewnych Podkarpacia o przebadanie działobitni z osłony lotniska, gdzie ma podobno znajdować się zakopane działo. Jeżeli badania potwierdzą obecność działa wezmą udział w eksploracji. 09:00 WIEDŹMIN - ODC. 2/13 NAUKA Serial fantastyczno - przygodowy, 47 min, Polska, 2002 Reżyseria: Marek Brodzki Scenariusz: Michał Szczerbic Zdjęcia: Bogdan Stachurski Muzyka: Grzegorz Ciechowski Aktorzy: Michał Żebrowski, Anna Dymna, Ewa Wiśniewska, Grażyna Wolszczak, Andrzej Chyra, Maciej Kozłowski, Zbigniew Zamachowski, Michał Milowicz, Dorota Kamińska, Henryk Talar, Karolina Gruszka, Agnieszka Sitek, Maja Ostaszewska, Agata Buzek, Daniel Olbrychski Geralt jest już młodzieńcem. Wraz z innymi kandydatami na wiedźminów szkoli się w Kaer Morhen pod okiem surowych mistrzów, którzy jednak odnoszą się do niego z nieufnością. Jego filozofia walki rażąco odbiega od wiedźmińskiej tradycji. Geralt stosuje uniki, umiejętnie wykorzystuje słabości przeciwnika, rzadko idzie na otwartą wymianę ciosów. Nauczyciele go nie lubią i szykanują. Wystawiają na cięższe i trudniejsze próby niż innych. Geralt inteligentnie omija zastawiane nań pułapki, co jeszcze bardziej rozsierdza wiedźmińskich mistrzów. Wobec pogarszającego się stanu zdrowia kapłana Vesemira coraz silniejszą pozycję w Kaer Morhen zdobywa wiedźmin Sorel. Kiedy stosowane wobec Geralta kary i prześladowania nie pomagają, zaczyna knuć spisek na jego życie. Nieświadomy niczego Geralt zakochuje się w wiedźmince Adeli, tej samej, której uratował życie jako dziecko. Krótki, gorący romans szybko się jednak kończy. Adela, wiedząc, że wiedźminka nie może ulegać porywom uczuć, odjeżdża. Nadchodzi czas egzaminu, kończącego naukę w Kaer Morhen. W wyniku intrygi Sorela Geralt musi stanąć do nierównej walki ze sławnym mistrzem miecza Thornwaldem. 10:00 PODZIEMNE WŁOCHY - TODI I TARQUINIA. ODC. 2/8 (UNDER ITALY) Serial dokumentalny, 60 min, Włochy, 2016 Reżyseria: Dario Marani Pełna przygód podróż po podziemnym, nieznanym i tajemniczym świecie kryjącym się zarówno pod największymi miastami, ale i wioskami Włoch. Miały one często ogromne znaczenie historyczne, dlatego ich eksploracja pozwala poznać od podszewki dawne i współczesne dzieje tego kraju. W każdym odcinku gospodarz serii, amerykański archeolog Darius Arya, osobiście odkrywa włoskie podziemia: od Rzymu do Neapolu, od Narni do Gran Sasso, przez miejsca o ogromnym znaczeniu historycznym i archeologicznym, po współczesne miejskie kanały, a to pozwala prześledzić historię Italii od prehistorii, przez epokę grecko - rzymską, wczesnego chrześcijaństwa i średniowiecze do dziś. 11:10 KRONIKI MIASTA - TRONDHEIM (CHRONICLES OF A CITY) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2022 Dzięki tej serii widzowie mogą odkryć pięć przesiąkniętych historią miast. Poznają ich losy od momentu ich założenia do współczesności, w czasie największych zmagań i sukcesów, a także postacie, które wpisały się w ich historię. 12:15 NIEPOSKROMIONE WIELKIE JEZIORA - ODC. 3 CUDA I TAJEMNICE NATURY (GREAT LAKES UNTAMED / DIE GROEN SEEN EP. 3 MARVELS AND MYSTERIES) Cykl dokumentalny, 49 min, Kanada/Niemcy, 2022 Reżyseria: Ted Oakes, Jeff Morales, Nicholas De Pencier Cuda i tajemnice natury. Pierwszy promyk wiosny rozświetla wody Wielkich Jezior Ameryki Północnej. Kiedy ziemia zrzuca okowy lodu, uwalniając wody z topniejących śniegów, wyłania się świat naturalnych cudów. Skały świecą jak rozżarzony węgiel. Olbrzymy o kostnym pancerzu, z głębin ruszają w górę rzek. Mali łowcy atakują w powietrzu, a wielkie ssaki szukają posiłku w lodzie. Zmiana pory roku wspomaga ewolucję. Zwierzęta muszą przystosować się, by optymalnie wykorzystać nowe możliwości. Od 10 tysięcy lat Wielkie Jeziora są świadkami nadejścia wiosny - pory najwspanialszych cudów i tajemnic natury. Marzec. W krainie Wielkich Jezior rozpoczęła się wczesna odwilż. Temperatura poszybowała w górę z minusowej do plus 20 stopni Celsjusza. Na Jeziorze Górnym topnieje pokrywa lodowa. Gdy ogromna powierzchnia lodu zaczyna pękać i rozpadać się, silne wiatry z północy spychają dryfujące kry ku południowemu wybrzeżu. Lodowe tsunami wdziera się na ląd z ogromną siłą. Napierając, pogłębia dno. Zgarnia po drodze wszystko, by ostatecznie wydostać się na brzeg. Co roku wiosną nanosi dziwne odłamki skał z północy, które przed tysiącami lat przybyły wraz z lodowcem. 13:20 WOJOWNICY CZASU - MY Z NAPOLEONEM, CZYLI DRUGA WOJNA POLSKA 1812 Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Grzegorz Gajewski Scenariusz: Grzegorz Gajewski Zdjęcia: Grzegorz Gajewski, Krzysztof Krzyżanowski Muzyka: Krzysztof Ridan "O roku ów!" Tą pełną entuzjazmu frazą Adam Mickiewicz skomentował w "Panu Tadeuszu" moment podjęcia przez Cesarza Francuzów w 1812 roku przygotowań do rozprawy z Rosją. Bonaparte nadał jej miano "drugiej polskiej wojny". Trudno się dziwić, że do udziału w niej Polacy natychmiast poczuli się zobowiązani!. Zobaczmy więc, co z tego dla nich wynikło... 14:00 WŁÓCZĘGI Komedia, 92 min, Polska, 1939 Reżyseria: Michał Waszyński Scenariusz: Konrad Tom, Emanuel Schlechter Zdjęcia: Albert Wywerka Aktorzy: Antoni Vogelfanger, Kazimierz Wajda, Stanisław Grolicki, Stanisława Stępniówna, Stanisława Wysocka, Stanisław Sielański, Helena Grossówna, Andrzej Bogucki, Zbigniew Rakowiecki, Antoni Fertner, Helena Sulimowa, Helena Buczyńska Jeden z ostatnich filmów z udziałem Szczepka i Tońka - legendarnych lwowskich "batiarów". Tytuł filmu Michała Waszyńskiego doskonale oddaje typ bohaterów, wykreowanych przez Antoniego Vogelfangera i Kazimierza Wajdę. W "Włóczęgach" grają dwójkę ulicznych grajków o pustych kieszeniach i gołębim sercu. Nic zatem dziwnego, że sierotka Krysia woli biedę u Szczepka i Tońka niż luksusy u apodyktycznej babki - baronowej von Dorn. Idylla jednak nie trwa długo. W mieście ukazują się listy gończe, obiecujące 1000 złotych za znalezienie Krysi. Tońko denuncjuje Szczepka i inkasuje nagrodę... Nie ma jednak tego złego, co by na dobre nie wyszło. Zdrada Tońka pośrednio przyczynia się do umieszczenia Krysi na pensji. Dzięki temu dziewczyna poznaje Tadzika. Między młodymi rodzi się miłość. Wkrótce Tadzik oświadcza się i zostaje przyjęty. Zanim jednak odbędzie się ślub, trzeba pokonać liczne przeszkody. Ale od czegóż zmyślne głowy Szczepka i Tońka... 15:40 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII S.I - LEŻAJSK Reportaż, 6 min, Polska, 2016 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz Prowadzący: Katarzyna Sanocka W tym odcinku odwiedzimy zespół klasztorno - kościelny w Leżajsku. Został on wzniesiony w drugiej ćwierci XVII w. przez starostę leżajskiego Łukasza Opalińskiego i jego żonę Annę z Pileckich. Motywem fundacji miała być wdzięczność za zwycięstwo odniesione nad rezydującym w Łańcucie starostą Stanisławem Stadnickim, zwanym z powodu dokonywanych rozbojów diabłem łańcuckim. O powstaniu tego miejsca zdecydowały nadzwyczajne wydarzenia. Legenda głosi że w doborze lokalizacji pomogły kępki rumianku, które w cudowny sposób wskazały teren budowy świątyni. Dziś manierystyczno - barokowy zespół kościoła i klasztoru w Leżajsku należy do najwybitniejszych dzieł architektury sakralnej na Podkarpaciu. Do dziś miejscem tym opiekują się bernardyni. O zespole klasztorno - kościelnym w Leżajsku opowiedzą: ojciec Joachim Ciupa, kustosz Sanktuarium oraz Andrzej Efrem Obruśnik z Muzeum Prowincji Ojców Bernardynów. Rozmawiać z nimi będzie Katarzyna Sanocka. 15:45 POLSKIE PARKI NARODOWE - PARK NARODOWY GÓR STOŁOWYCH Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Rafał Kołodziej Scenariusz: Agnieszka Niwińska Prowadzący: Dariusz Gross Prowadzącym program jest Dariusz Gross, dziennikarz, zafascynowany przyrodą poszukiwacz - odkrywca. Pokazuje parki narodowe, które znamy jako turyści, z innej, zaskakującej strony, przez pryzmat pracy naukowców zgłębiających sekrety ekosystemów i pracujących nad ich zachowaniem dla przyszłych pokoleń. To program pokazujący osobliwości przyrody i ukazujący wyjątkowość poszczególnych parków narodowych w Polsce, w którym spotykają się nowoczesne technologie badawcze z odwiecznym dziełem natury. 16:15 HISTORIA KUCHNI POLSKIEJ - LUCYNA ĆWIERCZAKIEWICZOWA Cykl dokumentalny, 40 min, Polska, 2024 Reżyseria: Tomasz Rostworowski, Mirosław Bork Scenariusz: Jarosław Dumanowski, Mirosław Bork Trudno uwierzyć, że do tej pory nie powstał serial na temat polskiej kuchni pokazujący, w sposób systematyczny i zgodny z najnowszymi badaniami, dziedzictwo kulinarne otrzymane od naszych przodków. "Historia kuchni polskiej" w 26 czterdziestominutowych odcinkach wypełnia tę lukę zabierając widzów w podróż przez niezwykłe smaki, tradycje i obyczaje. Scenariusz serialu powstał w oparciu o prace naukowe prof. Jarosława Dumanowskiego - głównego eksperta i prowadzącego narrację. Odtworzenia potraw obecnych na polskich stołach od czasów Chrztu Polski do współczesności, dokonał Maciej Nowicki, twórca nowego trendu w polskiej kuchni - historycznej rekonstrukcji kulinarnej. Wnikliwe przedstawienie tła historycznego pozwala na zrozumienie okoliczności, w których kształtowała się polska kuchnia. Rozmowy ze specjalistami z Polski i ze świata uzupełniają narrację ukazując przenikanie idei i potraw ponad europejskimi granicami. Przywołanie konkretnych przepisów i ich odtworzenie w profesjonalnym studiu kulinarnym, ułatwia widzom zrozumienie smaków i technik przygotowywania potraw z przeszłości, a chronologia odcinków odpowiada najważniejszym zmianom zachodzącym w polskiej kuchni w kolejnych okresach historycznych. "Historia kuchni polskiej" to historia polskiej kultury materialnej w wersji dla każdego. Choć powstania listopadowe i styczniowe zakończyły się klęską, a Polska jeszcze długo musiała czekać na odzyskanie niepodległości, Warszawa umiała wykorzystać swą pozycję rosyjskiego okna na świat. W drugiej połowie XIX wieku rozwijał się przemysł i niezbędna infrastruktura. Powstawały hotele, linie kolejowe i dworce, transport miejski, sieci gazowe, wodociągowe, elektryczne i telefoniczne. Gdy mężczyźni byli wywożeni na Sybir i tracili majątki ziemskie, rosła rola kobiet, które musiały ratować byt rodziny. Udało się to Lucynie Ćwierczakiewiczowej, która promowała kuchnię oszczędną, prostą i tanią. Zalecała by panie domu nie ograniczyły się tylko do zarządzania, ale same brały udział w pracy w kuchni. Kim była autorka wielkiego bestsellera kulinarnego "365 obiadów"? Jak to się stało, że ta wydana ponad 160 lat temu książka jest do dzisiaj aktualna, wznawiana i ciągle gotujemy według zawartych w niej receptur? Historyk Jarosław Dumanowski oraz zaproszeni do programu eksperci szukają odpowiedzi na to pytanie. Dawne potrawy rekonstruuje historyk i kucharz Maciej Nowicki. 17:00 ZIEMIA WIDZIANA Z KOSMOSU - ODC. 3 (EARTH FROM SPACE. 3. COLOURFUL PLANET) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Chloe Sarosh, Barny Revill Odcinek: 3. Colourful Planet. Zorza polarna. Największe naturalne widowisko na naszej planecie. Energia ze Słońca oddziałuje na naszą atmosferę i tworzy barwne światło. Na arktycznym niebie powiewają zielone, świetliste wstęgi. Ale widok zorzy polarnej z kosmosu jest jeszcze bardziej niezwykły. Jedynie z góry można było dostrzec, że tworzy ona okręgi okalające bieguny Ziemi. Z delikatnych wstęg wyrastają pionowe snopy światła wysokie na setki kilometrów. Naukowcy zaobserwowali, że 300 kilometrów nad Ziemią barwa światła zmienia się z zielonej na czerwoną. Wyraźnie widać to z orbity. Jest to efekt oddziaływania słonecznych cząstek na tlen. Widok z kosmosu pokazuje skalę i potęgę tego niezwykłego zjawiska. Dzięki zdjęciom satelitarnym możemy oglądać ziemskie zjawiska przyrodnicze z zupełnie nowej perspektywy. Wiosną ocean u wybrzeży Alaski przechodzi niezwykłe przeobrażenie. Zielono - turkusowe zawirowania to zakwity planktonu. Rozciągają się na długości setek kilometrów. Kształt nadają im prądy morskie. Te gigantyczne zakwity powstają z jednych z najmniejszych form życia, jakie spotykamy na naszej planecie. Obecnie satelity pozwalają nam skutecznie monitorować stan naszej planety. Sprawdzać, gdzie życie kwitnie i - co kluczowe - gdzie jest zagrożone. Jako ludzie mamy olbrzymi wpływ na nasz kolorowy dom, dlatego za wszelką cenę musimy go chronić. 17:55 POLSKIE DROGI - ODC. 8/11 - BEZ PRZYDZIAŁU Serial TVP, 87 min, Polska, 1977 Reżyseria: Janusz Morgenstern Scenariusz: Jerzy Janicki Zdjęcia: Witold Adamek Muzyka: Andrzej Kurylewicz Aktorzy: Karol Strasburger, Kazimierz Kaczor, Beata Tyszkiewicz, Jan Englert, Stanisław Zaczyk, Arkadiusz Bazak, Włodzimierz Boruński, Maciej Góraj, Patrycja Piętkowska, Piotr Fronczewski, Andrzej Seweryn, Daria Trafankowska, Irena Laskowska, Jerzy Kaliszewski, Jan Machulski Wielokrotnie nagradzany, jeden z najpopularniejszych polskich seriali lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Epicka, wielowątkowa opowieść o losach Polaków w latach II wojny światowej. Wojnę pokazano z punktu widzenia dwóch głównych bohaterów - porucznika Władysława Niwińskiego i Leona Kurasia - drobnego cwaniaka, nie pozbawionego jednak znamion heroizmu. Autorzy serialu starali się pokazać dzień powszedni okupacji hitlerowskiej w Polsce. Druga połowa 1941 roku. Niwiński poznaje Kasię - córkę mecenasa Kozakiewicza i w jej środowisku ma okazję zapoznać się z poglądami polskiej komunistycznej młodzieży. Niełatwo mu jednak przyjąć te poglądy. Na polecenie Rządu Londyńskiego ma być przeprowadzona akcja odzyskania dokumentów, które przewoził Miszczyk. Propozycję przeprowadzenia akcji otrzymuje Niwiński. Realizuje ją przy pomocy żony Miszczyka, po wykonaniu jednak zadania zostaje z racji swoich kontaktów z komunistami odsunięty od dalszej współpracy. Tymczasem Kuraś, któremu zmarła córka Bożenka, przyjmuje na wychowanie wnuczkę starego Żyda Sommera. 19:35 FAKE CZY HISTORIA? - ODC. 6 Program historyczny, 50 min, Polska, 2024 Autor: Elżbieta Szumiec - Zielińska Reżyseria: Marzena Strąg Prowadzący: Wojciech Szeląg "Fake czy historia?" to program, który zgłębi kontrowersyjne tematy XX wieku, poddając je dyskusji z udziałem dwóch ekspertów o odmiennych poglądach. Program cechuje dynamiczne tempo i intensywne, 20 - minutowe debaty, które budują dramaturgię i wzbudzają emocje. Korzystamy z autentycznych przestrzeni Muzeum Historii Polski i Muzeum II Wojny Światowej jako historycznego tła dla debat, co nadaje głębi omawianym tematom. Interaktywny element polegający na głosowaniu widzów na eksperta, który przekonał ich do swojego stanowiska, angażuje publiczność, umożliwiając jej bezpośredni udział. Krótkie felietony pełnią funkcję narzędzia do pogłębiania omawianych tematów, zapewniając wszechstronne podejście. Narracja zachęci do krytycznego myślenia oraz do pogłębienia wiedzy widzów na temat spornych wydarzeń z przeszłości, ukazując różnorodne perspektywy i opinie. 29 lutego 1768 roku miasteczku Bar na Podolu zawiązana została konfederacja. Jej celem była walka przeciw Rosji o przywrócenie suwerenności Polski, ale też detronizacja Stanisława Augusta Poniatowskiego i obalenie reform ustrojowych wprowadzonych w poprzednich latach przez jego stronnictwo. Po klęsce konfederacji tysiące konfederatów zostało zesłanych przez carycę Katarzynę II na Syberię. Konfederacja uważana jest przez wielu za pierwsze polskie powstanie narodowe przeciwko zniewoleniu przez sąsiednie mocarstwa. W programie prowadzonym przez Wojciecha Szeląga uczestniczą dr Jacek Kordel i dr Jakub Bajer. 20:25 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII S.I - POZNAŃ Reportaż, 6 min, Polska, 2016 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz Prowadzący: Katarzyna Sanocka Poznań to kolebka polskiej państwowości i nekropolia pierwszych Piastów, a w XII wieku także stolica jednoczącego się kraju. Sukces ekonomiczny zapewnił miastu Władysław Jagiełło, nadając mu liczne przywileje. W Poznaniu do dziś przetrwał etos mieszczański, a poznaniacy postrzegani są jako uosobienie przedsiębiorczości i kupieckiej zaradności. Pomimo trudnej sytuacji w zaborze pruskim Poznań przetrwał jako ostoja polskości. Miasto nie przestało tętnić życiem kulturalnym, naukowym i społecznym. To tu, po manifestacji poparcia dla Ignacego Jana Paderewskiego, wybuchło zwycięskie Powstanie Wielkopolskie. 20:35 KRÓL - ODC. 4 Serial kostiumowy, 65 min, Polska, 2020 Reżyseria: Jan P. Matuszyński Scenariusz: Dana Łukasińska, Łukasz M. Maciejewski, Szczepan Twardoch Aktorzy: Michał Żurawski, Arkadiusz Jakubik, Adam Ferency, Andrzej Seweryn, Magdalena Boczarska, Borys Szyc, Bartłomiej Topa Odc. 4. Manifestacja robotników pod wodzą Kaplicy ściera się z narodowcami Żwirskiego. Kum trafia do aresztu. Emilia chce wyemigrować z rodziną do Palestyny. Szapiro nie ma zamiaru opuszczać Warszawy. Anna odkrywa wstydliwy sekret ojca, prokuratora Ziembińskiego. Żwirski ma plan na przejęcie władzy. Radziwiłek postanawia współpracować z hersztem narodowców. Wierzy, że dzięki temu zrealizuje swój plan. 21:45 ZDŁAWIONA NADZIEJA. WĘGRY '56 Reportaż, 26 min, Polska, 2006 Scenariusz: Maciej Zakrocki Zdjęcia: Maciej Krogulski Muzyka: Joanna Fidos 23 października 1956 roku, na Węgrzech wybuchło powstanie przeciwko stalinowskiej dyktaturze. Węgrzy domagali się przywrócenia demokracji i praw człowieka, a także rozliczenia odpowiedzialnych za terror z lat 1945 - 1956. Powstanie zostało krwawo stłumione, przede wszystkim przez wojska radzieckie. Liczba ofiar do dziś jest przedmiotem sporów: jedni uważają, że zginęło 3 tysiące osób, inni - że nawet 20 tysięcy. O tamtych tragicznych dniach opowiadają ich uczestnicy, przede wszystkim mieszkańcy Budapesztu, ale także Miskolca i Szekesfehervar. 22:25 OPUSZCZONE MIEJSCA - ODC. 1 AMERICAN DREAM (FORSAKEN PLACES - GEHEIME WELTEN / AMERICAN DREAM) Serial dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2020 W tej 4 - odcinkowej serii zbudowane ze stali, zalane betonem lub wydobyte spod ziemi pomniki przełomowych momentów historii ożywają na nowo. Swoje osobiste wspomnienia o tych zapomnianych, ale często niedostępnych i groźnych miejscach przywołują związani z nimi świadkowie. Opowiadają o klęskach żywiołowych, wojnach lub wielkich katastrofach, które odcisnęły piętno na tych zabytkach, a także na ludziach mieszkających czy pracujących w ich pobliżu. W czterech odcinkach widzowie poznają dwanaście takich "zaginionych miejsc" - to bazy wojskowe, pokazowe budynki epoki, turystyczne raje i szpitale. 23:30 ERYNIE - SUBTERRA Serial kryminalny, 43 min, Polska, 2022 Reżyseria: Borys Lankosz Scenariusz: Igor Brejdygant, Borys Lankosz, Magdalena Lankosz, Władysław Pasikowski Zdjęcia: Marcin Koszałka Aktorzy: Eryk Lubos, Paweł Deląg, Modest Ruciński, Piotr Polak, Walerij Astachow, Aleksandr Mielnik, Rinat Chajrullin, Marta Wiśniewska, Michał Iwaszkiewicz, Oskar Rybaczek, Sebastian Dela, Maja Wolska, Gabriela Chojecka, Natalia Sikora, Marcin Piejaś Wrocław w 1946 roku jest światem po apokalipsie. Wydaje się, że przez zło skażeni są wszyscy. A jednak w ubogim mieszkaniu Popielskiego zjawia się ktoś wyjątkowy - profesor Stefanus, człowiek bezwzględnie wierzący w ludzką ewolucję ku dobru. Przychodzi on do Popielskiego z propozycją pracy. Detektyw ma odkryć, kto spośród uczniów prowadzonego przez Stefanusa tajnego kursu filozofii jest donosicielem. Podziemne Gimnazjum, które Stefanus prowadzi wraz ze swoim kolegą, profesorem Murawskim - obaj są ocalałymi z Auschwitz - ma siedmioro uczniów. Poszlaki wskazują, że szpiegiem jest jedna z trzech dziewczyn. Edward rozpoczyna śledztwo, sprawdza Fryderykę Pasławską. W zrujnowanych kamienicach odnajduje jej mieszkanie, włamuje się do niego. Z informacji tam zgromadzonych dowiaduje się, że Fryderyka była uczestniczką Powstania Warszawskiego i mieszka z siostrą, która w wyniku odniesionych ran stale potrzebuje morfiny. Specyfik ten Fryderyka zdobywa, świadcząc usługi seksualne. Następna uczennica to Janina Maksymońko. Janka pracuje dorywczo u grafologini Winiarskiej, rozdaje ulotki. W toku śledztwa Popielski dowiaduje się, że jedna z uczennic, Teresa Bandrowska, została zgwałcona przez trzech dezerterów z Armii Czerwonej. Popielski uruchamia swoje kontakty w milicji; tu napotyka starego znajomego Kocowskiego. Jednakże nową ofiarą wkrótce staje się kolejna uczennica Gymnasium Subterraneum, Janina Maksymońko. Popielski próbuje bezskutecznie obronić dziewczynę, ale w nierównej walce przegrywa z napastnikami. Nieoczekiwanie zyskuje jednak sojusznika. Jest nim porządny oficer sowiecki, kapitan Michaił Czernikow, który chce dopaść i ukarać czerwonoarmistów. 00:30 RZYM. OSIEM PRZEŁOMOWYCH DNI - ODC. 7. OTWARCIE KOLOSEUM (8 DAYS THAT MADE ROME) Serial dokumentalny, 45 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Jim Greayer Lektor: Marek Ciunel Wielokrotnie nagradzana historyczka, Bettany Hughes, przemierza rzymski świat w tej ośmioczęściowej historii starożytnego Rzymu. W serii widzowie poznają osiem przełomowych dni, które definiują niezwykły sukces Imperium Rzymskiego oraz serię wydarzeń, które ostatecznie zakończyły się upadkiem rzymskiej republiki. Odc. 7 - Koloseum: Arena śmierci i Rzymu. Cesarz Tytus przewodniczy otwarciu Koloseum, 80 n.e. 01:30 HISTORIA JEDNEJ FOTOGRAFII Film dokumentalny, 32 min, Polska, 2019 Reżyseria: Wojciech Królikowski Film opowiada o polskiej bohaterce narodowej, Marii Kwaśniewskiej, oszczepniczce, brązowej medalistce olimpijskiej w rzucie oszczepem na XI Igrzyskach Olimpijskich, w 1936 roku w Berlinie. W filmie należne miejsce znajdzie zarówno wątek dotyczący osiągnięć sportowych jak i opowieść o dramatycznych losy i przeżyciach wojennych bohaterki. Dzięki swojej postawie, odwadze i zaangażowaniu oraz osiągnięciom sportowym Maria Kwaśniewska uratowała życie wielu osób. Pomogła ponad stu więźniom niemieckiego, nazistowskiego obozu przejściowego Dulag 121 Pruszków. Stąd, więźniowie: powstańcy warszawscy i wysiedleni mieszkańcy Warszawy, trafiali na roboty przymusowe w głąb Rzeszy lub do obozów koncentracyjnych. Skuteczną pomocą w ratowaniu więźniów okazały się zarówno osiągnięcia sportowe, w tym przede wszystkim zdobyty brązowy medal olimpijski, jak i posiadana przez Marię Kwaśniewską okolicznościowa fotografia, na której uwieczniono ją przyjmującą gratulacje od Adolfa Hitlera. Bohaterka filmu została odznaczona Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski w 2005, dwukrotnie otrzymała Order Olimpijski Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego, a ponadto medal Kalos Kagathos, przyznawany wybitnym sportowcom za działalność pozasportową.