TVP Kultura Wtorek, 22.10.2024 06:40 TAMTE LATA, TAMTE DNI - KRYSTYNA TKACZ Magazyn, 24 min, Polska, 2021 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Marta Perchuć - Burzyńska, Joanna Makowska Prowadzący: Marta Perchuc - Burzyńska Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem w podróż do krainy dzieciństwa i młodości zabiera nas popularna aktorka, Krystyna Tkacz. 07:20 MIESZCZANIE ŻYWIECCY - WISIA, MAŁGORZATA I KAJA Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2021 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Scenariusz: Grzegorz Jankowski Jadwiga Mojżeszek jako 15 - latka pisała w Żywcu dziennik, w którym relacjonowała drugą wojnę światową. W zachowanych pamiętnikach opisany jest początek wojny od września do listopada 1939 roku (wkroczenie Niemców do Żywca oraz początki okupacji) oraz od września 1940 do stycznia 1941 (akcja wysiedlania terenów Żywiecczyzny przez Niemców). Po wojnie ukończyła LO im. Mikołaja Kopernika w Żywcu, a następnie ogrodnictwo we Wrocławiu. Kaja Daniłów, lat 17, uczęszcza do drugiej klasy LO im. Kopernika w Żywcu o profilu prawnym. Podczas pandemii większość czasu spędza w domu, rzadko spotyka się ze znajomymi, jeżeli już, to gra w gry towarzyskie. Kaja odnajduje wiele podobieństw z Jadwigą, która w czasie wojny była w jej wieku. Obie nie tylko mieszkały w tym samym miejscu i chodziły do tego samego liceum. Kaja przyznaje, że tak jak Jadwiga, jest dumna i nie pozwala sobie na okazywanie emocji. Małgorzata Kubielas, lat 68, z wykształcenia chemik, po studiach wróciła do Żywca, gdzie prowadziła z mężem firmę. Mama dwóch córek i babcia trojga wnucząt. Swoisty archeolog rodzinny. Obecnie jest na emeryturze, a jej hobby to historia rodziny, dbanie o nią i poszerzanie wiedzy na jej temat. Dla Małgorzaty bardzo ważne jest, aby jej rodzina znała historie przodków, dlatego wspólnie z Kają wydaje dzienniki Jadwigi Mojżeszek. 08:00 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.V - ODC. 51 Z ŻYCIA WYŻSZYCH SFER Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2017 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Jak wyglądało życie w miastach u ludzi sprzed stu laty? Jak wyglądały ich mieszkania? Czy różniły się mocno od tych współczesnych? Jak zamożni spędzali wolny czas i jak wyglądały ich codzienne problemy? Radosław Kotarski rusza tym tropem i stara się odnaleźć odpowiedzi. 08:40 INFORMACJE KULTURALNE Informator kulturalny, 15 min, Polska, 2024 Przegląd najważniejszych wydarzeń kulturalnych. Podroż po wystawach, kinach, teatrach, a także rozmowy i opinie czołowych postaci ze świata kultury. 09:05 NAJWAŻNIEJSZY DZIEŃ ŻYCIA - ODC. 5/9 - TELEFON Serial TVP, 49 min, Polska, 1974 Reżyseria: Sylwester Szyszko Scenariusz: Andrzej Zbych Zdjęcia: Maciej Kijowski Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Zdzisław Wardejn, Stanisław Michalski, Janusz Bukowski, Marek Barbasiewicz, Eugeniusz Kamiński, Jerzy Mołga, Ludwik Pak Docent Śliwiński odmawia studentce zaliczenia w późniejszym terminie. Wieczorem w domu odbiera dziwny telefon od młodej kobiety, zamierzającej popełnić samobójstwo. Nieoczekiwanie dla siebie docent uruchamia akcję ratunkową. Jeździ z patrolem milicyjnym w poszukiwaniu kobiety, dociera do jej koleżanek i niewiernego narzeczonego. Następnego dnia patrzy na świat zupełnie inaczej. Kiedy studentka przychodzi ponownie prosić go o możliwość zaliczenia - wyznacza jej termin egzaminu. 10:10 JUTRO WSTANĘ RANO I OPARZĘ SIĘ HERBATĄ (ZTRA VSTANU A OPARIM SE CAJEM) 93 min, Czechosłowacja, 1977 Reżyseria: Jindrich Polak Scenariusz: Jindrich Polak, Milos Macourek Aktorzy: Jiri Sovak, Frantisek Peterka, Vlastimil Brodsky, Josef Blaha Bohaterem tej komedii sci - fi jest pilot, który pracuje dla firmy oferującej podróże w przeszłość. Spokojny i nieśmiały Jan Bureś ma brata bliźniaka. Karel w niczym go nie przypomina, jest złym człowiekiem. Pewnego dnia Jan musi podać się za swego brata i wyruszyć w podróż machiną czasu. W ten sposób odnajduje świat nieuczciwych interesów Karela. Jednym z nich jest próba dostarczenia Hitlerowi bomby atomowej przez trzech byłych nazistów. 11:55 PORTRETY - URSZULA DUDZIAK: ŻYCIE JEST PIĘKNE Film dokumentalny, 41 min, Polska, 2008 Reżyseria: Beata Postnikoff Scenariusz: Beata Postnikoff Zdjęcia: Wojciech Ostrowski, Sławomir Pultyn "Urszula Dudziak: Życie jest piękne" to film dokumentalny o legendzie polskiego i światowego jazzu, o oryginalnej i niepowtarzalnej wokalistce. Film opowiada o jej karierze, rodzinie, gwiazdach z którymi występowała na scenie, Ameryce i powrocie do Polski. 12:50 DOBRY TYTUŁ Magazyn literacki, 25 min, Polska, 2024 Prowadzący: Agata Passent Magazyn literacki w którym punktem wyjścia jest aktualny temat nadający rytm odcinka. Opowiadać o nim będą goście ze świata literackiego. W każdym odcinku pojawią się również stale elementy programu: - segment literatury dziecięcej "Poczytaj mi tato" - segment związany z poezją "Co tydzień jeden wiersz" - segment recenzencki: - segment Bookstagram/BookTok - młodzi czytelnicy opowiadają o tym co jest na czasie wśród młodzieży - segment "Zagadka zakładka" - zabawne pytanie konkursowe dla widzów 13:25 (NIE)ZWYKŁY MANHATTAN Film dokumentalny, 79 min, Polska, 2022 Reżyseria: Filip Janerka Opowieść o słynnym wrocławskim osiedlu bloków zwanym potocznie Manhattanem to 16 historii, które nawiązują do szesnastu kondygnacji wieżowca. W filmie poznajemy nie tylko piękno architektury wyjątkowego osiedla, ale również interesujące opowieści ludzi, którzy tam żyją. 16 historii opowiada m.in. o mieszkańcach, architekturze, fotografie Chrisie Niedenthalu i bohaterce jego słynnego zdjęcia. W tej historii nie mogło oczywiście zabraknąć architektki osiedla Jadwigi Grabowskiej - Hawrylak, bez której odwagi i wyobraźni Wrocław nie byłby tym samym miastem. 15:00 SALTO Dramat, 99 min, Polska, 1965 Reżyseria: Tadeusz Konwicki Scenariusz: Tadeusz Konwicki Zdjęcia: Kurt Weber Aktorzy: Zbigniew Cybulski, Jerzy Block, Włodzimierz Boruński, Gustaw Holoubek, Marta Lipińska, Andrzej Łapicki, Zdzisław Maklakiewicz, Wojciech Siemion, Iga Cembrzyńska "Podczas seansów rozlegają się gwizdy i tupanie, zaś z drugiej strony oklaski zwolenników. Słyszy się zarzuty, że film jest "osobisty, prywatny, tyczy własnych kompleksów autora i nie powinien być finansowany przez instytucję publiczną", na co inni odpowiadają, że przeciwnie, "Salto" sięga głęboko w życie polskie i właśnie dlatego wzrusza, jak może żaden inny film, i to od dawna" - komentował recepcję utworu Konwickiego jeden z krytyków. Trzeci po "Ostatnim dniu lata" i "Zaduszkach" film autora "Rojstów" wywołał wiele kontrowersji. Jedno wszak nie ulegało wątpliwości. Konwicki po raz kolejny zmierzył się w nim z własnymi obsesjami, fascynacjami i urazami. Znalazły się wśród nich zarówno wojna, romantyczno-martyrologiczna tradycja polskiej kultury, jak i utracony świat dzieciństwa na Wileńszczyźnie. "Salto" było też interpretowane jako polemika ze "szkołą polską" i dzieło autotematyczne - wyraz wahań i niepewności artysty, dotyczących możliwości i pułapek sztuki. Reżyserowi udało się zgromadzić na planie czołówkę polskich aktorów, co może nieco dziwić w wypadku filmu z założenia trudnego i niekasowego. "Salto" bowiem najbliższe jest kinu poetyckiemu, nastrojowemu, obfitującemu w zagadki i niedomówienia. Akcja posuwa się wolno, wielką wagę odgrywa słowo. Po latach owa literackość może nieco razić. Współczesny widz przyzwyczajony do tempa kina akcji uzna "Salto" za przegadane. Akcja filmu rozgrywa się w prowincjonalnym miasteczku, bardzo podobnym do tego, które Konwicki opisywał w wydanej dwa lata wcześniej powieści "Sennik współczesny". Podobnie jak tam, także i tu sprawia ono wrażenie położonego na pograniczu jawy i snu, surrealistycznej fantazji i rzeczywistości. Pewnego dnia w miasteczku pojawia się tajemniczy mężczyzna. Przedstawia się jako Kowalski - Malinowski. Zdumionym mieszkańcom przedstawia różne wersje swej biografii. Jednym mówi, że walczył na wojnie, innym, że się ukrywa i grozi mu niebezpieczeństwo. Niepostrzeżenie jego fałszywa legenda burzy senne życie odludnej osady. Kowalski - Malinowski obejmuje "rząd dusz" nad mieszkańcami. Jego żałosne kabotyństwo i mitomańskie skłonności trafiają na podatny grunt. Każdy z miejscowych jest bowiem groteskowym ucieleśnieniem jakiegoś polskiego stereotypu - niestrudzonego, wiernego przysiędze wojaka (Rotmistrz), Żyda (Blumenfeld), wieszcza (Poeta). Wszystkich cechuje niezmierna podatność na górnolotne frazesy i romantyczne zaklęcia. Ich kwintesencją staje się finałowe "salto" - rodzaj dziwacznego tańca, którego rodowód sięga do "Wesela". Jednak podobnie jak u Wyspiańskiego, tak u Konwickiego następuje przebudzenie. Nie ma w nim jednak tragizmu, jest szyderstwo. Dyplom Honorowy na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Edynburgu. 16:55 NAJWAŻNIEJSZY DZIEŃ ŻYCIA - ODC. 6/9 - BRODA Serial TVP, 66 min, Polska, 1974 Reżyseria: Andrzej Konic Scenariusz: Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan Zdjęcia: Antoni Wójtowicz Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Witold Dębicki, Maria Andruszkiewicz, Alicja Jachiewicz, Zofia Niwińska, Izabella Olszewska, Krystyna Serusiówna, Tadeusz Schmidt, Stanisława Waligórzanka, Andrzej Chrzanowski, Eugeniusz Fulde, Jerzy Nowak, Wojciech Ziętarski, Bożena Adamek, Teresa Marczewska, Monika Niemczyk Do prowincjonalnej szkoły przyjeżdża nowy nauczyciel, Krzysztof Kulak. Wyróżnia się młodym wiekiem, okazałą brodą i niekonwencjonalnym podejściem do uczniów. Przechodzi z nimi na ty, traktuje jak partnerów, uczy samodzielnego myślenia. Jest bardzo lubiany przez uczniów, nawet lubią go koledzy - nauczyciele, pozytywnie ocenia jego pracę wizytator, ale dla dyrekcji szkoły i władz miasta taki pedagog stanowi problem nie do zaakceptowania. Koniec roku szkolnego to zarazem ostatni dzień Kulaka w prowincjonalnym mieście. 18:15 W POSZUKIWANIU DOBREGO FILMU Magazyn, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Scenariusz: Grzegorz Jankowski Każdy odcinek programu jest podróżą a jej ostatecznym celem - premiera filmowa, plan filmowy, ważny wywiad lub finał festiwalu. W trakcie tej filmowej wędrówki prowadzący "uruchomiają" kolejne segmenty programu. I tak z twórcami porozmawiają o filmie, który w danym tygodniu wchodzi do kin. Udadzą się na plan filmowy, żeby podpatrzeć jak powstają kolejne produkcje filmowe. W każdym odcinku para prowadzących zaprezentuje widzom rozmowę z obiecującym debiutantem sztuki aktorskiej bądź reżyserskiej. Przywołają oni również postać mistrz - wybitnej postaci polskiej kinematografii. Stałym elementem cyklu będzie również - Videoteka. Zaproszony do programu twórca wybierze trzy filmy, które są dla niego najcenniejsze. 18:55 PARTIA, PIENIĄDZE, ROCK AND ROLL - NIE WIERZĘ POLITYKOM Cykl dokumentalny, 49 min, Polska, 1996 Reżyseria: Wojciech Fułek, Paweł Chmielewski Scenariusz: Wojciech Fułek, Paweł Chmielewski Wykonawcy: Marek Niedźwiecki, Andrzej Mogielnicki, Grzegorz Ciechowski, Romuald Lipko, Małgorzata Ostrowska, Andrzej Turski Trzecia część programu dokumentalnego przedstawia rockowy boom lat osiemdziesiątych. Autorzy szukają przyczyny tego zjawiska i jego wpływu na życie młodych ludzi chcąc jednocześnie pokazać stosunek władz do rock and rolla dekady stanu wojennego. Wypowiadający się dziennikarze i muzycy analizują tezę: czy rock lat osiemdziesiątych był zmanipulowany i kontrolowany przez ówczesnych decydentów. 20:00 LALEK Spektakl teatralny, 64 min, Polska, 1999 Autor: Zbigniew Herbert Reżyseria: Zbigniew Zapasiewicz Zdjęcia: Bogdan Stachurski Aktorzy: Olaf Lubaszenko, Danuta Szaflarska, Krystyna Janda, Zbigniew Zapasiewicz, Konstancja Bułhak Ewa, Maria Peszek, Monika Krzywkowska, Katarzyna Herman, Marcin Czarnik, Łukasz Simlat, Mieczysław Morański, Gustaw Lutkiewicz, Tomasz Zaliwski, Andrzej Mastalerz, Jerzy Łapiński Sztuka Zbigniewa Herberta. Lata 50 - te, prowincjonalne miasteczko gdzieś na wschodzie Polski, do którego przyjeżdża dziennikarz, aby poznać historię miejscowego chłopaka Lalka. Dociera do knajpy zwanej Stodołą. Przy jednym ze stolików jest Lalek z kumplami, czeka na swoją dziewczynę Lodzię. Do knajpy wpada Żuk - brat Lalka z wiadomością, że brata chcązabić. Nikt nie zwraca na to uwagi. Po krótkim czasie zbrodnia się dokonuje. 21:20 LEKKIE OBYCZAJE - NASI ULUBIEŃCY (LES VETOS (THE VETS)) Komedia, 87 min, Francja, 2019 Reżyseria: Julie Manoukian Scenariusz: Julie Manoukian Aktorzy: Nomie Schmidt, Lilou Fogli, Carole Franck, Clovis Cornillac W sercu Morvana Nico, ostatni weterynarz w okolicy, usiłuje uratować swoich pacjentów, klinikę i rodzinę. Kiedy Michel, jego partner i mentor, ogłasza przejście na emeryturę, Nico wie, że najtrudniejsza część dopiero nadejdzie. Liczy na wsparcie i zastępstwo młodej Aleksandry. Niestety dziewczyna wcale nie jest chętna do powrotu do wioski, w której się wychowała. Czy Nico zdoła ją zatrzymać? 23:05 NOCNY DOKUMENT - PICASSO, METAMORFOZY OD BŁĘKITU PO RÓŻOWY (PICASSO, METAMORPHOSES IN BLUE AND ROSE (PICASSO, METAMORPHOSES EN BLEU ET ROSE)) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2018 Reżyseria: Gaelle Royer Scenariusz: Gaelle Royer Opowieść o ewolucjach w malarstwie Picassa, które od stylu akademickiego we wczesnej młodości doprowadziły go do geometryzacji i uproszczonych form kubizmu. Po samobójczej śmierci przyjaciela przygnębiony Picasso w latach 1901 - 1904 wchodzi w tzw. błękitny okres twórczości - maluje nędzę ówczesnych czasów, smutne i melancholijne twarze znajomych. Po zmianie otoczenia i zamieszkaniu w Paryżu w Bateau Lavoir na Montmartrze, mateczniku ówczesnej bohemy, zmienia się nastrój artysty. Zaczyna się wtedy tzw. okres różowy, w którym powstają wizerunki akrobatów, tancerek, arlekinów w łagodnych odcieniach różu. Od 1907 roku Picasso znowu zmienia styl - pracuje nad uproszczeniem formy i dekonstrukcją, z których wkrótce rodzi się kubizm i jako pierwsze - Panny z Awinionu. 00:10 PANORAMA KINA POLSKIEGO - UKŁAD ZAMKNIĘTY Thriller, 114 min, Polska, 2013 Reżyseria: Ryszard Bugajski Scenariusz: Mirosław Piepka, Michał Pruski Zdjęcia: Piotr Sobociński jr Muzyka: Shane Harvey Aktorzy: Janusz Gajos, Kazimierz Kaczor, Wojciech Żołądkowicz, Przemysław Sadowski, Magdalena Kumorek, Monika Kwiatkowska, Beata Ścibakówna Doceniony przez krytykę i widzów thriller, obnażający ciemne strony polskiego wymiaru sprawiedliwości, z genialną rolą Janusza Gajosa i w reżyserii Ryszarda Bugajskiego, twórcy filmu legendy "Przesłuchanie". Do promocji "Układu..." posłużył utwór w wykonaniu Kazika Staszewskiego z zespołem Kult. Autorów scenariusza zainspirowały rzeczywiste wydarzenia. To bulwersująca historia młodych biznesmenów, aresztowanych pod zarzutem prania brudnych pieniędzy i przynależności do zorganizowanej grupy przestępczej. W kontrowersyjnej sprawie o przestępstwa gospodarcze od początku było wiele niejasności. Według samych zainteresowanych ich życie prywatne i zawodowe zostało kompletnie zrujnowane przez urzędnicze pomyłki, zmowę milczenia i brak odpowiedzialności ze strony władz. Po latach dochodzi wprawdzie do umorzenia sprawy, jednak poszkodowani nigdy już nie odzyskają spokoju i dawnej pozycji. 02:20 DOKUMENT.PL - BUNTOWNICZKA NIE Z WYBORU Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2022 Reżyseria: Maciej Janiszewski Maria Konopnicka (1842 - 1910) jest jedną z najwybitniejszych pisarek w dziejach polskiej literatury i autorką pieśni patriotycznej "Rota", która to po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku konkurowała z "Mazurkiem Dąbrowskiego" o miano hymnu narodowego. Ale co więcej wiemy o pisarce? Autorzy filmu śledzą historię i twórczość Marii Konopnickiej na przestrzeni jej dorosłego życia. Film tworzy portret psychologiczny słynnej pisarki i przede wszystkim mierzy się z mitami związanymi z jej kontrowersyjnym życiem. Postać Konopnickiej jest na tyle tajemnicza i niezrozumiała, że reżyser postanowił przeprowadzić swego rodzaju dochodzenie, z którego widz dowiaduje się, dlaczego wokół pisarki jest tyle nieścisłości i plotek. Choć można spotkać opinię, iż była feministką, to po bliższym przyjrzeniu się losom pisarki, opinia ta wydaje się mocno naciągana. Ryzykownym jest także uznanie jej za skandalistkę, gdyż typowi skandaliści nie przejmują się ani krytyką, ani opinią publiczną, a tymczasem autorka "Prometeusza" bardzo dbała o swój wizerunek. Sławiąc dokonania Konopnickiej, zapomina się o tym, iż była przede wszystkim kobietą, uwikłaną w wyjątkowo skomplikowaną sytuację życiową. Co więcej, błędem byłoby uznanie jej za moralną opokę Narodu. Wręcz przeciwnie Konopnicka jawi się jako kobieta wyzwolona, niestroniąca od wolnych związków ze znacznie młodszymi mężczyznami, a w czasach, w jakich przyszło jej żyć, środowiska katolickie uznawały jej twórczość za bardzo szkodliwą i wymierzoną nie tylko w Kościół, ale w chrześcijaństwo i polskość. W dokumencie postaramy się za pomocą archiwaliów oddać klimat tamtego okresu. Do udziału w filmie zaprosiliśmy autorki bestsellerowych książek: Karolinę Dzimira - Zarzycką, jej autorstwa jest książka "Samotnica. Dwa życia Marii Dulębianki" i Iwonę Kienzler, autorkę książki "Maria Konopnicka. Rozwydrzona bezbożnica", oraz czołowych historyków zajmujących się biografią Marii Konopnickiej. Film będzie także podróżą sentymentalna po wspaniałych miejscach, gdzie Konopnicka mieszkała i gdzie podejmowała najważniejsze decyzje w swoim życiu. Są to miejsca, gdzie wychowywała dzieci, pisała listy do przyjaciół, na przykład Elizy Orzeszkowej. Przybliży też czasy, w jakich żyła pisarka, jaka panowała wtedy moda, trendy oraz glamour. Film podzielono na rozdziały, do których wstępem są fragmenty listów Konopnickiej, co pozwoli zobaczyć bohaterkę jako osobę prywatną, zdystansowaną do pełnionych przez siebie ról publicznych, bez cenzury opowiadającą o swoim dniu powszednim. 03:30 ARIA DIVA Film krótkometrażowy TVP, 30 min, Polska, 2007 Reżyseria: Agnieszka Smoczyńska Scenariusz: Agnieszka Smoczyńska, Robert Bolesto Zdjęcia: Przemysław Kamiński Aktorzy: Gabriela Muskała, Katarzyna Figura Krótkometrażowy film uhonorowany w 2008 roku licznymi nagrodami na Nowojorskim Festiwalu Filmów Polskich, Międzynarodowym Festiwalu Filmowym "Era Nowe Horyzonty" we Wrocławiu oraz Krakowskim Festiwalu Filmowym. Ekranizacja opowiadania Olgi Tokarczuk "Ariadna na Naksos". Wydaje się, że Basi (Gabriela Muskała) niczego do szczęścia nie brakuje: ma kochającego męża, dwójkę wspaniałych dzieci; pomimo ukończonych studiów, czuje się spełniona prowadząc dom. Pewnego dnia piętro wyżej wprowadza się diva operowa (w tej roli Katarzyna Figura), która uwodzi Basię swoim głosem. Między kobietami zawiązuje się przyjaźń, która przeradza się w zaskakujące dla obu kobiet uczucie. Dopóki jedna z nich nie stanie przed wyborem...