TVP Nauka Środa, 06.11.2024 Zmiany z dnia 25.10.2024 w stosunku do raportu z dnia 11.10.2024 (zmodyfikowano opis: Omówienie) 08:20 PRZYRODA I PORY ROKU - ODC. 1 (SEASONS IN THE WILD) Serial dokumentalny, 49 min, Austria, 2019 Kiedy jedna część planety budzi się z zimowego snu, a druga wycisza po pracowitym lecie, natura przygotowuje się do zmian. Odc. 1: Wiosna. Powietrze straciło zimowy chłód. Dla wielu zwierząt jest to koniec długiej sjesty. Odrętwienie i hibernacja to w przyrodzie dwa najbardziej pomysłowe sposoby radzenia sobie ze zmianami pór roku, zaopatrzeniem w żywność i energię. Gdy budzi się wiosna świstaki przedzierają się przez ostatnie śniegi, senne żaby wykonują pierwsze ostrożne ruchy, a niedźwiedzie brunatne robią wiosenne porządki, usuwając opadłe gałęzie z wejść do swoich gawr, aby utorować drogę młodym i starszym członkom stada. To czas powrotu do życia, a także właściwy czas, aby powitać na świecie potomstwo. Odc. 2: Jesień. Indyjskie lato w Kanadzie, Momijigari w Japonii, dni Złotego Października w Europie, babie lato w Polsce to różne nazwy ostatnich, pięknych i wciąż ciepłych dni kończącego się lata, dni zachwycających krajobrazów i niezwykłych kolorów u progu zmian w przyrodzie przed nastaniem dni długich i ciemnych. Większość ssaków objada się wtedy kurczącymi się zapasami pożywienia, gromadząc tłuszcz, aby przetrwać zimowe miesiące, gdy w swoich norach zapadną w długi sen. Ale skąd będą wiedziały, kiedy skończyła się zima i nadszedł czas, aby się obudzić? Topniejący śnieg, zwiastuny wiosny, letnie słońce lub ciemniejące dni; świat może się zmieniać, ale natura wymyśliła genialne sposoby na przetrwanie i rozwój niezależnie od pory roku. Festiwale / nagrody: MAFF Matsalu Nature Film Festival 2020 (dodano pozycję programową) 11:15 TAJEMNICE DZIKICH ZWIERZĄT - ODC. 2 WILK Magazyn, 10 min, Polska, 2015 Autor: Barbara Karwat, Katarzyna Ołdak, Elżbieta Szczypek Zdjęcia: Robert Jażdżyk, Marcin Kostrzyński, Jakub Szczypek Prowadzący: Wojciech Wachuda Nie jest łatwo człowiekowi stanąć oko w oko z wilkiem, niedźwiedziem czy zającem. Na ogół dzikie zwierzęta trzymają się z daleka od miast i ludzkich siedlisk. W naszym programie pokażemy je z bliska. Telewidzowie zobaczą jak nasi bohaterowie - dzikie zwierzęta - wyglądają w naturze, czym się charakteryzują, jakie są naprawdę. Przewodnikiem po ich świecie będzie leśny detektyw, wyposażony, jak na współczesnego badacza przystało, w GPS, laptop, lornetkę, noktowizor i profesjonalny aparat fotograficzny. Będziemy konfrontować obiegowe opinie o wybranych zwierzętach z wiedzą i obserwacjami specjalistów, badających ich zwyczaje i zachowania. Odpowiedzą oni na pytanie Prawda czy Fałsz?. Wilki żyją pod każdą szerokością geograficzną. Na Alasce są białe wilki, w Kanadzie czarne, w Meksyku małe i rude, w Azji szaropłowe, a w Europie szare. Ich liczebność nie jest zbyt wielka - najwięcej wilków żyje w Kanadzie ok. 50 tysięcy, ale na przykład w Polsce jest tylko około 800. Niezależnie od tego gdzie wilki żyją, wszędzie mają podobne zwyczaje. Ich stada rodzinne zwane są watahami. Tata w wilczej rodzinie to basior, mama to wadera. Lubią wędrować, przemierzają nawet do 150 km w ciągu doby. Polują inteligentnie i sprytnie. A ich specjalnością jest wycie. Filmową pułapkę na wilki umieści na drzewie Marcin Kostrzyński. Dzięki niej podejrzymy wilki i przekonamy się, że to dobrze zorganizowane zwierzęta, którym człowiek niesłusznie przypisuje wiele złych cech. Tak jak wszystkie drapieżniki, wilki polują tylko wtedy, gdy potrzebują zjeść. Co więcej polują przede wszystkim na leśną, dziką zwierzynę. Najbardziej wilków obawiają się hodowcy owiec, dlatego coraz lepiej potrafią oni zabezpieczać swoje stado. (dodano pozycję programową) 11:25 TAJEMNICE DZIKICH ZWIERZĄT - ODC. 3 WIEWIÓRKA Magazyn, 10 min, Polska, 2015 Autor: Barbara Karwat, Katarzyna Ołdak, Elżbieta Szczypek Zdjęcia: Marcin Kostrzyński, Jakub Szczypek Prowadzący: Wojciech Wachuda Nie jest łatwo człowiekowi stanąć oko w oko z wilkiem, niedźwiedziem czy zającem. Na ogół dzikie zwierzęta trzymają się z daleka od miast i ludzkich siedlisk. W naszym programie pokażemy je z bliska. Telewidzowie zobaczą jak nasi bohaterowie - dzikie zwierzęta - wyglądają w naturze, czym się charakteryzują, jakie są naprawdę. Przewodnikiem po ich świecie będzie leśny detektyw, wyposażony, jak na współczesnego badacza przystało, w GPS, laptop, lornetkę, noktowizor i profesjonalny aparat fotograficzny. Będziemy konfrontować obiegowe opinie o wybranych zwierzętach z wiedzą i obserwacjami specjalistów, badających ich zwyczaje i zachowania. Odpowiedzą oni na pytanie Prawda czy Fałsz? W pierwszym odcinku poznamy wiewiórkę. Na świecie żyje 65 gatunków wiewiórek. Najmniejsze mieszkają w Afryce i mają - razem z ogonkiem - 10 cm długości, a największe - wiewiórki indyjskie - mogą urosnąć nawet do 80 centymetrów. Najbardziej znane są wiewiórki pospolite. Mieszkają w Europie i w Azji. Ta nazwa wcale nie znaczy, że to zupełnie zwyczajne zwierzątka. Wręcz przeciwnie! Mają wiele niepospolitych zdolności. Wiewiórki są gryzoniami. Całe życie rosną im przednie zęby, które musza być ścierane, aby domykał się pyszczek. O wiewiórkach opowie Marcin Kostrzyński, który sporo wiewiórek wychował we własnym domu. Poznamy historię wychowanych przez niego trzech wiewiórek: Bolka, Loka i Glusia. Pani ekspert z Łazienek Królewskich obali kilka obiegowych opinii na temat wiewiórek - wyjaśni, że są to bardzo sprytne zwierzątka, działające w sposób przemyślany. Wiewiórki chcąc zmylić konkurentów do swych zapasów np. gawrony, zakopują w ziemi fałszywe przysmaki. Wiewiórki świetnie pamiętają gdzie znajduje się kryjówka z zapasami na zimę. Takie miejsce odnajdują na pamięć, nie na węch, bo zimą trudno jest wyczuć zapach spod grubej pierzyny śniegu. Bywa, że nie wszystkie wiewiórcze zapasy są zjedzone... Cóż wiewiórki padają też ofiarami większych drapieżników i wtedy ich zapasy zostają w ziemi, a na wiosnę wyrastają z nich drzewka. I w tym sensie wiewiórki rzeczywiście przyczyniają się do rozsiewania drzew. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 13:45 PRZYRODA I PORY ROKU - ODC. 1 (SEASONS IN THE WILD) Serial dokumentalny, 49 min, Austria, 2019 Kiedy jedna część planety budzi się z zimowego snu, a druga wycisza po pracowitym lecie, natura przygotowuje się do zmian. Odc. 1: Wiosna. Powietrze straciło zimowy chłód. Dla wielu zwierząt jest to koniec długiej sjesty. Odrętwienie i hibernacja to w przyrodzie dwa najbardziej pomysłowe sposoby radzenia sobie ze zmianami pór roku, zaopatrzeniem w żywność i energię. Gdy budzi się wiosna świstaki przedzierają się przez ostatnie śniegi, senne żaby wykonują pierwsze ostrożne ruchy, a niedźwiedzie brunatne robią wiosenne porządki, usuwając opadłe gałęzie z wejść do swoich gawr, aby utorować drogę młodym i starszym członkom stada. To czas powrotu do życia, a także właściwy czas, aby powitać na świecie potomstwo. Odc. 2: Jesień. Indyjskie lato w Kanadzie, Momijigari w Japonii, dni Złotego Października w Europie, babie lato w Polsce to różne nazwy ostatnich, pięknych i wciąż ciepłych dni kończącego się lata, dni zachwycających krajobrazów i niezwykłych kolorów u progu zmian w przyrodzie przed nastaniem dni długich i ciemnych. Większość ssaków objada się wtedy kurczącymi się zapasami pożywienia, gromadząc tłuszcz, aby przetrwać zimowe miesiące, gdy w swoich norach zapadną w długi sen. Ale skąd będą wiedziały, kiedy skończyła się zima i nadszedł czas, aby się obudzić? Topniejący śnieg, zwiastuny wiosny, letnie słońce lub ciemniejące dni; świat może się zmieniać, ale natura wymyśliła genialne sposoby na przetrwanie i rozwój niezależnie od pory roku. Festiwale / nagrody: MAFF Matsalu Nature Film Festival 2020 (dodano pozycję programową) 14:40 CZY WIESZ, ŻE? - /288/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 16 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 15:05 WĘDRÓWKA KONTYNENTÓW - ODC. 10 AFRYKA DZIŚ (VOYAGE OF THE CONTINENTS) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2015 Ta dziesięcioodcinkowa seria zabiera widzów w podróż w te miejsca na naszej planecie, gdzie w dalekiej przeszłości zachodziły kluczowe dla dzisiejszego kształtu kontynentów na Ziemi procesy geologiczne. Dzięki pracy licznych naukowców poznajemy najważniejsze momenty w geologicznej skali czasu - pojawienie się życia, roślin, życia na lądzie, dinozaurów i człowieka. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 17:40 WAŻNE CZY NIEWAŻNE - ODC. 11 - CZY WAŻNE SĄ MOJE CYFROWE ŚMIECI? (WHY IT MATTERS: FUTURE TECH) Serial dokumentalny, 23 min, Wielka Brytania, 2022 Czym jest Metaverse? Jak możemy żyć ponad 100 lat? A czego możemy się nauczyć od otaczającego nas świata przyrody? Dołącz do fanatyka technologii, Joshuy Lima, w jego podróży w przyszłość, aby odkryć najnowocześniejsze technologie, które zmieniają świat, jaki znamy. Od życia, pracy i zabawy w wirtualnym świecie po najnowsze osiągnięcia w dziedzinie technologii bezdotykowych i innowacji biomimikry. Od firm spożywczych wykorzystujących technologię blockchain w celu zabezpieczenia swojego łańcucha dostaw, po tych, którzy zarabiają na życie dzięki aplikacjom do przejmowania przejazdów, podróżujemy po całym świecie, aby dowiedzieć się, dlaczego coś jest ważne czy nieważne. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 18:10 WAŻNE CZY NIEWAŻNE - ODC. 12 - CZY MOŻNA COFNĄĆ POMYŁKOWĄ PŁATNOŚĆ? (WHY IT MATTERS: FUTURE TECH) Serial dokumentalny, 23 min, Wielka Brytania, 2022 Czym jest Metaverse? Jak możemy żyć ponad 100 lat? A czego możemy się nauczyć od otaczającego nas świata przyrody? Dołącz do fanatyka technologii, Joshuy Lima, w jego podróży w przyszłość, aby odkryć najnowocześniejsze technologie, które zmieniają świat, jaki znamy. Od życia, pracy i zabawy w wirtualnym świecie po najnowsze osiągnięcia w dziedzinie technologii bezdotykowych i innowacji biomimikry. Od firm spożywczych wykorzystujących technologię blockchain w celu zabezpieczenia swojego łańcucha dostaw, po tych, którzy zarabiają na życie dzięki aplikacjom do przejmowania przejazdów, podróżujemy po całym świecie, aby dowiedzieć się, dlaczego coś jest ważne czy nieważne. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 20:00 SEKRETY STAROŻYTNYCH INŻYNIERÓW. S. 2 - ŻEGLUJĄC PO ŚWIECIE. ODC. 4 (ANCIENT ENGINEERING S. 2) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2022 Dziesięcioodcinkowa seria dokumentalna prezentująca najciekawsze i najbardziej intrygujące osiągnięcia inżynierii świata starożytnego, które zainspirowały i wpłynęły na inżynierię współczesną. Każdy odcinek ukazuje jedno przełomowe osiągnięcie, np. budowę piramid, Wielki Mur Chiński, rzymskie drogi czy Tadż Mahal. W każdym są materiały archiwalne, wywiady z ekspertami, rekonstrukcje, wspaniałe zdjęcia z lotu ptaka a także wiedza zaczerpnięta z najnowszych osiągnięć technologii, dzięki czemu można lepiej odkryć tajemnice świata starożytnego. Autorzy serii rzucają nowe światło na technikę, materiały konstrukcyjne i myśl innowacyjną stojące za każdym starożytnym osiągnięciem inżynieryjnym i oferują nowe spojrzenie na ich intrygującą i ważną historię. Producent: Off the Fence dla Curiosity Stream we współpracy z ZDF Studios (zmodyfikowano opis: Omówienie) 21:05 KOSMOS, ŹRÓDŁO ŻYCIA - CZARNE DZIURY (LIFE FROM SPACE) Serial dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2020 Nowe spojrzenie na Wszechświat i pochodzenie życia, które umieściło nas w samym środku rewolucji kopernikańskiej. W tej trzyczęściowej serii przyjrzymy się największym odkryciom w kosmosie: czarnych dziur, meteorytów i egzoplanet. Czarne dziury zostały uznane za jeden z fundamentów warunków istnienia życia. Dzięki nim życie jest możliwe w nieskończonej liczbie miejsc w kosmosie. Dowiemy się, jak meteoryty przyniosły na naszą planetę podstawowe substancje niezbędne do życia, umożliwiając powstanie Ziemi, a także popatrzymy na egzoplanety jako na miejsca możliwe do zamieszkania przez człowieka. Filmy omawiają najnowsze odkrycia w sferze wydarzeń kosmicznych w odniesieniu do pochodzenia życia, ukazując niezwykłą perspektywę możliwości istnienia życia. Science Film Festival 2021; nominacja: Official Selection odc. 1 (zmodyfikowano opis: Omówienie) 22:50 WAŻNE CZY NIEWAŻNE - ODC. 11 - CZY WAŻNE SĄ MOJE CYFROWE ŚMIECI? (WHY IT MATTERS: FUTURE TECH) Serial dokumentalny, 23 min, Wielka Brytania, 2022 Czym jest Metaverse? Jak możemy żyć ponad 100 lat? A czego możemy się nauczyć od otaczającego nas świata przyrody? Dołącz do fanatyka technologii, Joshuy Lima, w jego podróży w przyszłość, aby odkryć najnowocześniejsze technologie, które zmieniają świat, jaki znamy. Od życia, pracy i zabawy w wirtualnym świecie po najnowsze osiągnięcia w dziedzinie technologii bezdotykowych i innowacji biomimikry. Od firm spożywczych wykorzystujących technologię blockchain w celu zabezpieczenia swojego łańcucha dostaw, po tych, którzy zarabiają na życie dzięki aplikacjom do przejmowania przejazdów, podróżujemy po całym świecie, aby dowiedzieć się, dlaczego coś jest ważne czy nieważne. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 23:20 WAŻNE CZY NIEWAŻNE - ODC. 12 - CZY MOŻNA COFNĄĆ POMYŁKOWĄ PŁATNOŚĆ? (WHY IT MATTERS: FUTURE TECH) Serial dokumentalny, 23 min, Wielka Brytania, 2022 Czym jest Metaverse? Jak możemy żyć ponad 100 lat? A czego możemy się nauczyć od otaczającego nas świata przyrody? Dołącz do fanatyka technologii, Joshuy Lima, w jego podróży w przyszłość, aby odkryć najnowocześniejsze technologie, które zmieniają świat, jaki znamy. Od życia, pracy i zabawy w wirtualnym świecie po najnowsze osiągnięcia w dziedzinie technologii bezdotykowych i innowacji biomimikry. Od firm spożywczych wykorzystujących technologię blockchain w celu zabezpieczenia swojego łańcucha dostaw, po tych, którzy zarabiają na życie dzięki aplikacjom do przejmowania przejazdów, podróżujemy po całym świecie, aby dowiedzieć się, dlaczego coś jest ważne czy nieważne. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 01:05 SEKRETY STAROŻYTNYCH INŻYNIERÓW. S. 2 - ŻEGLUJĄC PO ŚWIECIE. ODC. 4 (ANCIENT ENGINEERING S. 2) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2022 Dziesięcioodcinkowa seria dokumentalna prezentująca najciekawsze i najbardziej intrygujące osiągnięcia inżynierii świata starożytnego, które zainspirowały i wpłynęły na inżynierię współczesną. Każdy odcinek ukazuje jedno przełomowe osiągnięcie, np. budowę piramid, Wielki Mur Chiński, rzymskie drogi czy Tadż Mahal. W każdym są materiały archiwalne, wywiady z ekspertami, rekonstrukcje, wspaniałe zdjęcia z lotu ptaka a także wiedza zaczerpnięta z najnowszych osiągnięć technologii, dzięki czemu można lepiej odkryć tajemnice świata starożytnego. Autorzy serii rzucają nowe światło na technikę, materiały konstrukcyjne i myśl innowacyjną stojące za każdym starożytnym osiągnięciem inżynieryjnym i oferują nowe spojrzenie na ich intrygującą i ważną historię. Producent: Off the Fence dla Curiosity Stream we współpracy z ZDF Studios