TVP Nauka Czwartek, 07.11.2024 06:15 ASTRONARIUM - (47) - "PULSARY" Magazyn, 23 min, Polska, 2017 Scenariusz: Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski Gwiazdy, które są jak kosmiczne latarnie morskie. wirujące kule gęstej materii wysyłające impulsy na falach radiowych. Oto pulsary - jedne z najbardziej egzotycznych i skomplikowanych obiektów w przestrzeni kosmicznej. W tym programie pokażemy czym są te niezwykłe gwiazdy neutronowe i co mogą nam powiedzieć o wszechświecie. 06:45 TAJEMNICE SAL OPERACYJNYCH - SERCE OLIMPIJCZYKA Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Marta Gołąb - Kocięcka Scenariusz: Marta Gołąb - Kocięcka, Ireneusz Iwański Prowadzący: Łukasz Grabarczyk Odcinek pokazujący operację kardiochirurgiczną, w czasie której pacjentowi wszczepiana jest zastawka aortalna oraz bypassy. Pacjent to sześćdziesięcioparoletni olimpijczyk z Monachium. Przez całe życie był aktywny i ta aktywność uratowała go od śmierci. Ma wrodzoną wadę serca, a sport miał działanie protekcyjne. Operację przeprowadza zespół prof. dr hab. n. med. Mariusza Kuśmierczyka. 07:20 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 279 ŚWIDWIN Magazyn, 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Weronika Mliczewska Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Ponadczasowa seria podróżnicza, wpisująca się w cykl inicjatyw promujących i popularyzujących Polskę w oparciu o jej potencjał historyczny, kulturowy, przyrodniczy i rekreacyjny. Tomasz Bednarek odwiedza najpiękniejsze i najciekawsze miejsca w wielu zakątkach kraju, wędrując nie tylko szlakiem tłumnie odwiedzanym przez turystów, ale docierając również do miejsc, o których wiedzą nieliczni. 07:50 KORONA GÓR POLSKI - ODC. 2, SEZON II, MOGIELICA Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 2023 Reżyseria: Mariusz Pilis, Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis, Mariusz Pilis Zdjęcia: Dawid Cechmajster, Krzysztof Skrok Prowadzący: Marta Manowska Cykliczny program mikroturystyczny poświęcony polskim górom, szczytom, których zdobycie razem z nami gwarantuje wejście do elitarnego klubu zdobywców Korony Polskich Gór. Chcemy zachęcać do aktywnego wypoczynku, w miejscach, które naszym zdaniem, nie zostały dotychczas należycie wypromowane. Celem programu jest namówienie widza do odwiedzenia i poznania tych zakątków w polskich górach, które pozostają w cieniu obleganych przez turystów Kasprowego Wierchu czy Gubałówki. Pokażemy przede wszystkim bogactwo przyrody, ale także historię i kulturę tych miejsc oraz ludzi, którzy są symbolami regionu. Mikroturystyka staje się jednym z turystycznych kierunków rozwoju, który wydaje się, przez co najmniej kilka lat będzie preferowanym przez Polaków sposobem na spędzanie wolnego czasu. Tym razem urzekł nas Beskid Wyspowy i najwyższy szczyt - Mogielica, nazywana przez ludność miejscową "kopą" ze względu na swój kształt. 08:25 SEKRETY STAROŻYTNYCH INŻYNIERÓW. S. 2 - ŻEGLUJĄC PO ŚWIECIE. ODC. 4 (ANCIENT ENGINEERING S. 2) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2022 Serial dokumentalny (10 odcinków) prezentujący najciekawsze i najbardziej intrygujące osiągnięcia świata starożytnego, które zainspirowały i wpłynęły na współczesną inżynierię. Każdy odcinek pokazuje jedno przełomowe osiągnięcie, takie jak np. piramidy, Wielki Mur Chiński, rzymskie drogi czy Tadż Mahal. Filmy łączą materiały archiwalne, wywiady z ekspertami, rekonstrukcje, zapierające dech w piersiach zdjęcia lotnicze oraz czerpią z najnowszych osiągnięć technologii, dzięki czemu odkrywają tajemnice starożytnego świata. Autorzy rzucają nowe światło na technikę, materiały konstrukcyjne i myśl innowacyjną stojące za każdym starożytnym osiągnięciem inżynieryjnym i oferują nowe spojrzenie na ich intrygującą i ważną historię. 09:25 GIGANCI NAUKI - MARIA SKŁODOWSKA - CURIE Teleturniej, 45 min, Polska, 2022 Reżyseria: Tomasz Motyl Prowadzący: Łukasz Nowicki Kiedy słyszymy jej polsko - francuskie nazwisko, błyskawicznie pojawiają się skojarzenia: Nobel, fizyka, chemia, polon, rad, kobieta w świecie nauki. Ale to zaledwie wycinek wiedzy, kim tak naprawdę była. Znała biegle 5 języków. Interesowała się też muzyką, socjologią i psychologią. Jako jedna z pierwszych kobiet w historii zrobiła prawo jazdy. Nie bała się łamać konwenansów, jak choćby udając się w podróż poślubną na rowerach w skróconej sukience i bez kapelusza. To kobieta wyrastająca ponad swoją epokę, która sama o sobie mówiła: Jestem z tych, którzy wierzą, że Nauka jest czymś bardzo pięknym. Odcinkiem tego odcinka Gigantów Nauki, jest jedyna dwukrotna kobieta noblistka - niezwykła i nadal inspirującą Maria Skłodowska - Curie! Giganci Nauki to teleturniej oparty na oryginalnym formacie TVP, dedykowany wyłącznie wiedzy naukowej, znakomite połączenie emocji i zabawy z edukacją i misją popularyzacji nauki. Każdy odcinek to jeden temat i jeden zwycięzca, ten, który zna najlepsze odpowiedzi na pytania przygotowywane przez ekspertów, dziennikarzy i konkurentów. Teleturniej w którym liczy się wyłącznie wiedza. Dla zawodników to rywalizacja, dla widzów pełna emocji przygoda z zagadkami i tajemnicami nauki. Na zwycięzcę teleturnieju czeka tytuł Giganta Nauki i nagroda 20 tys. PLN. Teleturniej składa się z 3 rund i finału wieńczącego dzieło. Zasady poszczególnych rund różnią się od siebie punkty poszczególnych rund sumują się. 10:25 DZIKA POLSKA - WPŁYŃ NA WODĘ. ECHO PODMOKŁEJ PUSZCZY Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2013 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Największa nasza sowa okazuje się bardzo silnie powiązana ze środowiskiem wodnym. Gdyby na mapę polskich nizin nanieść stanowiska występowania puchacza, pokryłyby się z obszarami bagien i naturalnymi fragmentami dolin rzek. W gniazdach puchacza znajdują badacze wiele piór i innych szczątków ptaków wodnych mew, kaczek, bekasów. Same gniazda też zwykle bywają ukryte w lasach silnie podmokłych i bagiennych. Tu, wobec niedostępności terenu dla intruzów, w tym ludzi, para wielkich sów ma potrzebny jej do wychowania potomstwa spokój. Co jest tym ważniejsze, że puchacze nieraz gniazdują w wygrzebanym przez siebie zagłębieniu wprost na ziemi. Ale wtedy idealnym dla nich miejscem jest kępa w bagiennym lesie, dzięki czemu gniazdo jest otoczone wodą niczym fosą. Poza tym taki las jest świetnym miejscem wypadowym na nadwodne łowiska. Analizując obserwacje łowów puchacza, badając szczątki jego ofiar i wypluwki, czyli nie strawione resztki pokarmu, zauważamy, jak pojedynczy organizm uczestniczy w wymianie materii i energii między wodą a lądem, jak krążą one w samym środowisku wodnym. A także jak się to środowisko wodne zmienia, bo można to nieźle przeanalizować, poznając zmiany w składzie diety puchacza. Poprowadzi nas tym tropem wytrawny badacz sów, dr Romuald Mikusek, który poznawał życie sów, a puchacza w szczególności, zarówno w górach, jak i w podmokłych ostępach naszych nizin. 10:55 CZY WIESZ, ŻE? - /43/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 20 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 11:25 TAJEMNICE SAL OPERACYJNYCH - SERCE OLIMPIJCZYKA Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Marta Gołąb - Kocięcka Scenariusz: Marta Gołąb - Kocięcka, Ireneusz Iwański Prowadzący: Łukasz Grabarczyk Odcinek pokazujący operację kardiochirurgiczną, w czasie której pacjentowi wszczepiana jest zastawka aortalna oraz bypassy. Pacjent to sześćdziesięcioparoletni olimpijczyk z Monachium. Przez całe życie był aktywny i ta aktywność uratowała go od śmierci. Ma wrodzoną wadę serca, a sport miał działanie protekcyjne. Operację przeprowadza zespół prof. dr hab. n. med. Mariusza Kuśmierczyka. 11:55 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 279 ŚWIDWIN Magazyn, 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Weronika Mliczewska Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Ponadczasowa seria podróżnicza, wpisująca się w cykl inicjatyw promujących i popularyzujących Polskę w oparciu o jej potencjał historyczny, kulturowy, przyrodniczy i rekreacyjny. Tomasz Bednarek odwiedza najpiękniejsze i najciekawsze miejsca w wielu zakątkach kraju, wędrując nie tylko szlakiem tłumnie odwiedzanym przez turystów, ale docierając również do miejsc, o których wiedzą nieliczni. 12:30 KORONA GÓR POLSKI - ODC. 2, SEZON II, MOGIELICA Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 2023 Reżyseria: Mariusz Pilis, Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis, Mariusz Pilis Zdjęcia: Dawid Cechmajster, Krzysztof Skrok Prowadzący: Marta Manowska Cykliczny program mikroturystyczny poświęcony polskim górom, szczytom, których zdobycie razem z nami gwarantuje wejście do elitarnego klubu zdobywców Korony Polskich Gór. Chcemy zachęcać do aktywnego wypoczynku, w miejscach, które naszym zdaniem, nie zostały dotychczas należycie wypromowane. Celem programu jest namówienie widza do odwiedzenia i poznania tych zakątków w polskich górach, które pozostają w cieniu obleganych przez turystów Kasprowego Wierchu czy Gubałówki. Pokażemy przede wszystkim bogactwo przyrody, ale także historię i kulturę tych miejsc oraz ludzi, którzy są symbolami regionu. Mikroturystyka staje się jednym z turystycznych kierunków rozwoju, który wydaje się, przez co najmniej kilka lat będzie preferowanym przez Polaków sposobem na spędzanie wolnego czasu. Tym razem urzekł nas Beskid Wyspowy i najwyższy szczyt - Mogielica, nazywana przez ludność miejscową "kopą" ze względu na swój kształt. 13:05 CZY WIESZ, ŻE? - /44/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 20 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 13:35 SEKRETY STAROŻYTNYCH INŻYNIERÓW. S. 2 - ŻEGLUJĄC PO ŚWIECIE. ODC. 4 (ANCIENT ENGINEERING S. 2) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2022 Serial dokumentalny (10 odcinków) prezentujący najciekawsze i najbardziej intrygujące osiągnięcia świata starożytnego, które zainspirowały i wpłynęły na współczesną inżynierię. Każdy odcinek pokazuje jedno przełomowe osiągnięcie, takie jak np. piramidy, Wielki Mur Chiński, rzymskie drogi czy Tadż Mahal. Filmy łączą materiały archiwalne, wywiady z ekspertami, rekonstrukcje, zapierające dech w piersiach zdjęcia lotnicze oraz czerpią z najnowszych osiągnięć technologii, dzięki czemu odkrywają tajemnice starożytnego świata. Autorzy rzucają nowe światło na technikę, materiały konstrukcyjne i myśl innowacyjną stojące za każdym starożytnym osiągnięciem inżynieryjnym i oferują nowe spojrzenie na ich intrygującą i ważną historię. 14:55 KOSMOS, ŹRÓDŁO ŻYCIA - CZARNE DZIURY (LIFE FROM SPACE) Serial dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2020 Nowe spojrzenie na wszechświat i pochodzenie życia, które umieściło nas w samym środku rewolucji kopernikańskiej. W tej trzyczęściowej serii przyjrzymy się największym odkryciom w kosmosie: czarnym dziurom, meteorytom i egzoplanetom. Czarne dziury zostały uznane za jeden z fundamentalnych warunków istnienia życia. Dzięki nim życie jest możliwe w nieskończonej liczbie miejsc w kosmosie. Dowiemy się, jak meteoryty przyniosły na naszą planetę podstawowe substancje niezbędne do życia, umożliwiając powstanie Ziemi, a także popatrzymy na egzoplanety jako na miejsca możliwe do zamieszkania przez człowieka. Filmy omawiają najnowsze odkrycia w sferze wydarzeń kosmicznych w odniesieniu do pochodzenia życia, ukazując niezwykłą perspektywę, co sprawia, że może istnieć życie. Science Film Festival 2021; nominacja: Official Selection odc. 1 15:55 DZIKA POLSKA - WPŁYŃ NA WODĘ. ECHO PODMOKŁEJ PUSZCZY Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2013 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Największa nasza sowa okazuje się bardzo silnie powiązana ze środowiskiem wodnym. Gdyby na mapę polskich nizin nanieść stanowiska występowania puchacza, pokryłyby się z obszarami bagien i naturalnymi fragmentami dolin rzek. W gniazdach puchacza znajdują badacze wiele piór i innych szczątków ptaków wodnych mew, kaczek, bekasów. Same gniazda też zwykle bywają ukryte w lasach silnie podmokłych i bagiennych. Tu, wobec niedostępności terenu dla intruzów, w tym ludzi, para wielkich sów ma potrzebny jej do wychowania potomstwa spokój. Co jest tym ważniejsze, że puchacze nieraz gniazdują w wygrzebanym przez siebie zagłębieniu wprost na ziemi. Ale wtedy idealnym dla nich miejscem jest kępa w bagiennym lesie, dzięki czemu gniazdo jest otoczone wodą niczym fosą. Poza tym taki las jest świetnym miejscem wypadowym na nadwodne łowiska. Analizując obserwacje łowów puchacza, badając szczątki jego ofiar i wypluwki, czyli nie strawione resztki pokarmu, zauważamy, jak pojedynczy organizm uczestniczy w wymianie materii i energii między wodą a lądem, jak krążą one w samym środowisku wodnym. A także jak się to środowisko wodne zmienia, bo można to nieźle przeanalizować, poznając zmiany w składzie diety puchacza. Poprowadzi nas tym tropem wytrawny badacz sów, dr Romuald Mikusek, który poznawał życie sów, a puchacza w szczególności, zarówno w górach, jak i w podmokłych ostępach naszych nizin. 16:30 CZY WIESZ, ŻE? - /45/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 20 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 17:00 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 279 ŚWIDWIN Magazyn, 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Weronika Mliczewska Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Ponadczasowa seria podróżnicza, wpisująca się w cykl inicjatyw promujących i popularyzujących Polskę w oparciu o jej potencjał historyczny, kulturowy, przyrodniczy i rekreacyjny. Tomasz Bednarek odwiedza najpiękniejsze i najciekawsze miejsca w wielu zakątkach kraju, wędrując nie tylko szlakiem tłumnie odwiedzanym przez turystów, ale docierając również do miejsc, o których wiedzą nieliczni. 17:30 NAUKOWO - SEN /1 / (THE SCIENCE OF...) Serial dokumentalny, 29 min, Szwajcaria, 2022 Ludzkie ciało wciąż pełne jest tajemnic. Wiele funkcji ludzkiego ciała wciąż pozostaje tajemnicą, choć od stuleci są one przedmiotem badań. Ta seria ukazuje niektóre spośród tych złożonych funkcji i innowacyjne rozwiązania na różne codzienne dolegliwości, czyli jak w zrównoważony sposób walczyć z tymi problemami poprzez aplikację cyfrową, za pomocą nowych leków bez skutków ubocznych, czy też zmianę stylu życia. 18:05 NAUKOWO - LĘK /2/ (THE SCIENCE OF...) Serial dokumentalny, 29 min, Szwajcaria, 2022 Ludzkie ciało wciąż pełne jest tajemnic. Wiele funkcji ludzkiego ciała wciąż pozostaje tajemnicą, choć od stuleci są one przedmiotem badań. Ta seria ukazuje niektóre spośród tych złożonych funkcji i innowacyjne rozwiązania na różne codzienne dolegliwości, czyli jak w zrównoważony sposób walczyć z tymi problemami poprzez aplikację cyfrową, za pomocą nowych leków bez skutków ubocznych, czy też zmianę stylu życia. 18:35 TAJEMNICE SAL OPERACYJNYCH - SERCE OLIMPIJCZYKA Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Marta Gołąb - Kocięcka Scenariusz: Marta Gołąb - Kocięcka, Ireneusz Iwański Prowadzący: Łukasz Grabarczyk Odcinek pokazujący operację kardiochirurgiczną, w czasie której pacjentowi wszczepiana jest zastawka aortalna oraz bypassy. Pacjent to sześćdziesięcioparoletni olimpijczyk z Monachium. Przez całe życie był aktywny i ta aktywność uratowała go od śmierci. Ma wrodzoną wadę serca, a sport miał działanie protekcyjne. Operację przeprowadza zespół prof. dr hab. n. med. Mariusza Kuśmierczyka. 19:05 CZY WIESZ, ŻE? - /46/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 20 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 19:30 KORONA GÓR POLSKI - ODC. 2, SEZON II, MOGIELICA Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 2023 Reżyseria: Mariusz Pilis, Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis, Mariusz Pilis Zdjęcia: Dawid Cechmajster, Krzysztof Skrok Prowadzący: Marta Manowska Cykliczny program mikroturystyczny poświęcony polskim górom, szczytom, których zdobycie razem z nami gwarantuje wejście do elitarnego klubu zdobywców Korony Polskich Gór. Chcemy zachęcać do aktywnego wypoczynku, w miejscach, które naszym zdaniem, nie zostały dotychczas należycie wypromowane. Celem programu jest namówienie widza do odwiedzenia i poznania tych zakątków w polskich górach, które pozostają w cieniu obleganych przez turystów Kasprowego Wierchu czy Gubałówki. Pokażemy przede wszystkim bogactwo przyrody, ale także historię i kulturę tych miejsc oraz ludzi, którzy są symbolami regionu. Mikroturystyka staje się jednym z turystycznych kierunków rozwoju, który wydaje się, przez co najmniej kilka lat będzie preferowanym przez Polaków sposobem na spędzanie wolnego czasu. Tym razem urzekł nas Beskid Wyspowy i najwyższy szczyt - Mogielica, nazywana przez ludność miejscową "kopą" ze względu na swój kształt. 20:00 WĘDRÓWKA KONTYNENTÓW - EUROPA: TROPIKALNE POCZĄTKI (VOYAGE OF CONTINENTS - EUROPE: TROPICAL BEGGINNINGS - ODC. 4) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2012 Reżyseria: Christopher Hooke Muzyka: Sylvain Moreau W tym odcinku poznamy tajemnice geologicznej historii Europy. W przeszłości nasz kontynent znajdował się całkowicie pod wodą. Mieszkały na nim dziwne stworzenia, niektóre wręcz zmieniły kształt kontynentu. Geologiczna historia Europy zaczęła się wkrótce po powstaniu Ziemi. 4 i pół miliarda lat temu Ziemia była kulą ciekłej materii. Formowały się niewielkie wysepki skorupy ziemskiej, które natychmiast topiły się w otaczającej je lawie. Tak się działo przez miliony lat, do czasu gdy nasza planeta wystarczająco się schłodziła, by mógł się utworzyć ląd stały. Miasto Kirkenes na dalekiej północy Norwegii jest częścią tak zwanej tarczy skandynawskiej, nazywanej Baltiką. To pradawny i stabilny region, jeden z pierwszych kawałków lądu, który przetrwał niszczycielskie działania sił wulkanicznych. Wielu geologów uważa, że tarcza jest pierwszym lądem kontynentu europejskiego. Na zachód od Baltiki leży kolejny kraton skorupy ziemskiej, Laurencja, która potem stała się Ameryką Północną. Ponad 400 milionów lat temu siły tektoniczne popchnęły te dwa olbrzymy ku sobie. Był to pierwszy etap budowy kontynentu europejskiego. Od powstania tarczy skandynawskiej do ukształtowania się Alp nasz kontynent nigdy nie przestał się zmieniać. Stawał się większy i wyższy. Zmiany tektoniczne w Europie przyczyniały się do powstawania nowych form życia, ale powodowały też, że niektóre gatunki wyginęły. Tymczasem Afryka ciągle popycha Europę. Siły tektoniczne wciąż zmieniają nasz kontynent, powoli likwidując Morze Śródziemne, tworząc majestatyczne podziemne galerie, powodując wybuchy wulkanów i trzęsienia ziemi. 21:05 TAJEMNICE LUDZKIEGO CIAŁA CZ. 1 (HUMAN BODY) Film dokumentalny, 50 min, Japonia, 2015 Reżyseria: Petra Dahl, Mieko Yoshikawa Dwuczęściowy film dokumentalny opowiadający o tym w jaki sposób 60 miliardów komórek tworzy ludzkie ciało, organy i pozwala nam funkcjonować. Dzięki oszałamiającym wizualizacjom w najnowocześniejszych technikach graficznych zobaczymy jakie zmiany zachodzą w naszym ciele i umyśle w kluczowych momentach życia ludzkiego. Od narodzin, poprzez wzrost, dojrzewanie, aż po starzenie się i śmierć, zobaczymy jak bardzo zaangażowane są w to komórki jako główni gracze. Nasze ciało składa się z 200 rodzajów komórek. Poznamy ich bardzo różnorodne działania i cechy. Grafika CGI o wysokiej rozdzielczości stworzona w oparciu o żywe obrazy, umożliwi widzom wspaniałą podróż do wnętrza naszego organizmu na poziom komórek. Będziemy odkrywać wspaniały, mikroskopijny świat ludzkiego ciała i mechanizmy komórkowe działające w jego wnętrzu. Co jest siłą napędową ludzkiego życia? Jak dziecko zmienia się w dorosłego. Dlaczego się starzejemy i jak się zaczyna nowe życie? Organizm dorosłego człowieka składa się z 60 bilionów komórek, dzielących się na ponad 200 typów. Naukowcy na całym świecie próbują poznać ich tajemnice. Wyniki badań pozwalają zajrzeć do cudownego świata komórek ludzkiego ciała. Podróż zaczyna się pewnego ranka w organizmie kobiety, którą nazwiemy Ewą. Na zewnątrz niczego nie widać, ale w jej organizmie trwają intensywne przygotowania do powstania nowego życia. Dowiemy się jak genetyka i dieta wpływają na dziecko i jego przyszłość. Dalej będziemy podążać za naukowcami i ich ciekawymi odkryciami dotyczącymi rozwoju układu nerwowego i mózgu. Czy młody człowiek będzie lepiej rysował czy liczył, czy będzie wrażliwy a może okaże się utalentowanym muzykiem. Plastyczność mózgu to proces wymagający dużej ilości energii i metabolizmu. Możliwe, że jest to sposób na ochronę mózgu przed uszkodzeniem w wyniku nadmiernego tworzenia się połączeń nerwowych. Plastyczność mózgu zmniejsza się stopniowo, co pokazuje powiększający się niebieski obszar. W mózgu czteroletniego dziecka rejony odpowiedzialne na przykład za widzenie nie dają się już formować. Później zmniejsza się plastyczność funkcji bardziej złożonych, na przykład ruchu i mowy. Jednak część płata czołowego pozostaje plastyczna. Dzięki temu przez całe życie możemy się uczyć i rozwijać umysłowo, zarówno w szkole, jak i w życiu codziennym. Podobnie podczas nauki gry na instrumentach. Aktywność mózgu jest korzystna dla ciała i dla umysłu. Zatem można wpływać na działanie komórek nerwowych w mózgu, nawet jeśli w jakimś stopniu zostały upośledzone. Lecz czy można też kontrolować proces starzenia się, a nawet go zatrzymać? Jak dorastamy, dlaczego kochamy i jakie są sekrety długiego życia? Te tematy poruszymy w drugiej części naszej opowieści. Producent: NHK, Autentic. Japonia/Niemcy 2015. 22:00 DZIKA POLSKA - WPŁYŃ NA WODĘ. ECHO PODMOKŁEJ PUSZCZY Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2013 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Największa nasza sowa okazuje się bardzo silnie powiązana ze środowiskiem wodnym. Gdyby na mapę polskich nizin nanieść stanowiska występowania puchacza, pokryłyby się z obszarami bagien i naturalnymi fragmentami dolin rzek. W gniazdach puchacza znajdują badacze wiele piór i innych szczątków ptaków wodnych mew, kaczek, bekasów. Same gniazda też zwykle bywają ukryte w lasach silnie podmokłych i bagiennych. Tu, wobec niedostępności terenu dla intruzów, w tym ludzi, para wielkich sów ma potrzebny jej do wychowania potomstwa spokój. Co jest tym ważniejsze, że puchacze nieraz gniazdują w wygrzebanym przez siebie zagłębieniu wprost na ziemi. Ale wtedy idealnym dla nich miejscem jest kępa w bagiennym lesie, dzięki czemu gniazdo jest otoczone wodą niczym fosą. Poza tym taki las jest świetnym miejscem wypadowym na nadwodne łowiska. Analizując obserwacje łowów puchacza, badając szczątki jego ofiar i wypluwki, czyli nie strawione resztki pokarmu, zauważamy, jak pojedynczy organizm uczestniczy w wymianie materii i energii między wodą a lądem, jak krążą one w samym środowisku wodnym. A także jak się to środowisko wodne zmienia, bo można to nieźle przeanalizować, poznając zmiany w składzie diety puchacza. Poprowadzi nas tym tropem wytrawny badacz sów, dr Romuald Mikusek, który poznawał życie sów, a puchacza w szczególności, zarówno w górach, jak i w podmokłych ostępach naszych nizin. 22:40 NAUKOWO - SEN /1 / (THE SCIENCE OF...) Serial dokumentalny, 29 min, Szwajcaria, 2022 Ludzkie ciało wciąż pełne jest tajemnic. Wiele funkcji ludzkiego ciała wciąż pozostaje tajemnicą, choć od stuleci są one przedmiotem badań. Ta seria ukazuje niektóre spośród tych złożonych funkcji i innowacyjne rozwiązania na różne codzienne dolegliwości, czyli jak w zrównoważony sposób walczyć z tymi problemami poprzez aplikację cyfrową, za pomocą nowych leków bez skutków ubocznych, czy też zmianę stylu życia. 23:15 NAUKOWO - LĘK /2/ (THE SCIENCE OF...) Serial dokumentalny, 29 min, Szwajcaria, 2022 Ludzkie ciało wciąż pełne jest tajemnic. Wiele funkcji ludzkiego ciała wciąż pozostaje tajemnicą, choć od stuleci są one przedmiotem badań. Ta seria ukazuje niektóre spośród tych złożonych funkcji i innowacyjne rozwiązania na różne codzienne dolegliwości, czyli jak w zrównoważony sposób walczyć z tymi problemami poprzez aplikację cyfrową, za pomocą nowych leków bez skutków ubocznych, czy też zmianę stylu życia. 23:50 ASTRONARIUM - (47) - "PULSARY" Magazyn, 23 min, Polska, 2017 Scenariusz: Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski Gwiazdy, które są jak kosmiczne latarnie morskie. wirujące kule gęstej materii wysyłające impulsy na falach radiowych. Oto pulsary - jedne z najbardziej egzotycznych i skomplikowanych obiektów w przestrzeni kosmicznej. W tym programie pokażemy czym są te niezwykłe gwiazdy neutronowe i co mogą nam powiedzieć o wszechświecie. 00:25 KORONA GÓR POLSKI - ODC. 2, SEZON II, MOGIELICA Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 2023 Reżyseria: Mariusz Pilis, Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis, Mariusz Pilis Zdjęcia: Dawid Cechmajster, Krzysztof Skrok Prowadzący: Marta Manowska Cykliczny program mikroturystyczny poświęcony polskim górom, szczytom, których zdobycie razem z nami gwarantuje wejście do elitarnego klubu zdobywców Korony Polskich Gór. Chcemy zachęcać do aktywnego wypoczynku, w miejscach, które naszym zdaniem, nie zostały dotychczas należycie wypromowane. Celem programu jest namówienie widza do odwiedzenia i poznania tych zakątków w polskich górach, które pozostają w cieniu obleganych przez turystów Kasprowego Wierchu czy Gubałówki. Pokażemy przede wszystkim bogactwo przyrody, ale także historię i kulturę tych miejsc oraz ludzi, którzy są symbolami regionu. Mikroturystyka staje się jednym z turystycznych kierunków rozwoju, który wydaje się, przez co najmniej kilka lat będzie preferowanym przez Polaków sposobem na spędzanie wolnego czasu. Tym razem urzekł nas Beskid Wyspowy i najwyższy szczyt - Mogielica, nazywana przez ludność miejscową "kopą" ze względu na swój kształt. 01:05 WĘDRÓWKA KONTYNENTÓW - EUROPA: TROPIKALNE POCZĄTKI (VOYAGE OF CONTINENTS - EUROPE: TROPICAL BEGGINNINGS - ODC. 4) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2012 Reżyseria: Christopher Hooke Muzyka: Sylvain Moreau W tym odcinku poznamy tajemnice geologicznej historii Europy. W przeszłości nasz kontynent znajdował się całkowicie pod wodą. Mieszkały na nim dziwne stworzenia, niektóre wręcz zmieniły kształt kontynentu. Geologiczna historia Europy zaczęła się wkrótce po powstaniu Ziemi. 4 i pół miliarda lat temu Ziemia była kulą ciekłej materii. Formowały się niewielkie wysepki skorupy ziemskiej, które natychmiast topiły się w otaczającej je lawie. Tak się działo przez miliony lat, do czasu gdy nasza planeta wystarczająco się schłodziła, by mógł się utworzyć ląd stały. Miasto Kirkenes na dalekiej północy Norwegii jest częścią tak zwanej tarczy skandynawskiej, nazywanej Baltiką. To pradawny i stabilny region, jeden z pierwszych kawałków lądu, który przetrwał niszczycielskie działania sił wulkanicznych. Wielu geologów uważa, że tarcza jest pierwszym lądem kontynentu europejskiego. Na zachód od Baltiki leży kolejny kraton skorupy ziemskiej, Laurencja, która potem stała się Ameryką Północną. Ponad 400 milionów lat temu siły tektoniczne popchnęły te dwa olbrzymy ku sobie. Był to pierwszy etap budowy kontynentu europejskiego. Od powstania tarczy skandynawskiej do ukształtowania się Alp nasz kontynent nigdy nie przestał się zmieniać. Stawał się większy i wyższy. Zmiany tektoniczne w Europie przyczyniały się do powstawania nowych form życia, ale powodowały też, że niektóre gatunki wyginęły. Tymczasem Afryka ciągle popycha Europę. Siły tektoniczne wciąż zmieniają nasz kontynent, powoli likwidując Morze Śródziemne, tworząc majestatyczne podziemne galerie, powodując wybuchy wulkanów i trzęsienia ziemi. 02:10 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 279 ŚWIDWIN Magazyn, 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Weronika Mliczewska Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Ponadczasowa seria podróżnicza, wpisująca się w cykl inicjatyw promujących i popularyzujących Polskę w oparciu o jej potencjał historyczny, kulturowy, przyrodniczy i rekreacyjny. Tomasz Bednarek odwiedza najpiękniejsze i najciekawsze miejsca w wielu zakątkach kraju, wędrując nie tylko szlakiem tłumnie odwiedzanym przez turystów, ale docierając również do miejsc, o których wiedzą nieliczni.