TVP Dokument Piątek, 15.11.2024 05:30 DZIKA POLSKA - PEŁNA ENERGII - WEWNĘTRZNY OBIEG SZCZĘŚCIA Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2010 Reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Zdjęcia: Andrzej Olichwier Prowadzący: Tomasz Kłosowski Domy ze słomy i gliny, wpatrzone w słońce i przez nie ogrzewane. I oświetlane przez słońce nawet w pochmurny dzień. Ciepła woda darmo. Za darmo ciepłe słowo. Weranda, która jest szklarnią i ogrodowa szklarnia, która jest kopułą. Ogród, obfitujący w zioła wszelkie. Wewnętrzny obieg wody i ciepła. Szkolenia z dziedziny zielonej energii i naturalnego rolnictwa. Kontakty z całym światem. W takiej to zielonej enklawie żyje i pracuje Jadwiga Wietrzna, założycielka i prezeska ICPPC. W jej ogrodzie, pełnym tradycyjnych odmian drzew owocowych, lądują dziś łase na owoce sójki i kwiczoły, ale kiedyś wylądował też tutaj swym śmigłowcem zafascynowany ekologicznym rolnictwem i zieloną energetyką, książę Karol. 06:05 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.V - ODC. 52 POLSKIE CUDA NATURY Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2017 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Radosław Kotarski tym razem rusza tropem niezwykłości, którymi Polskę obdarzyła matka natura. Zastanawia się, jaka jest historia takich miejsc jak Pustynia Błędowska, Puszcza Białowieska czy Łuk Mużakowa. Stara się ukazać ich naturalne piękno, ale także dotrzeć do procesów, dzięki którym powstały. 06:40 SZYMPANSY W UGANDZIE (UGANDA, THROUGH THE EYES OF A CHIMP / OUGANDA, LE REGARD D'UN CHIMPANZE) Film dokumentalny, 48 min, Francja, 2019 Reżyseria: Roman Fournier - Christol Uganda leży w samym sercu Afryki Równikowej, między jeziorami i górami. Na południowym wschodzie, na wysokości tysiąca metrów nad poziomem morza, wzgórza giną pod gęstą roślinnością. Jakie zwierzęta żyją pod tymi drzewami? Dla szympansów las jest wszystkim. Oczami Toti, przywódcy klanu, odkryjemy niezwykłą naturę Ugandy. W głębi lasu żyje szczególnie ujmujący samiec szympansa alfa, Toti. Wędruje po swoim terytorium, aby zjednoczyć swoją społeczność i zapobiec wtargnięciu wroga. Ale czasami jego duch leci do wielkich przestrzeni sawanny, w pobliżu źródeł Nilu, gdzie gruboskórne konfrontują się ze sobą pod ostrym spojrzeniem lamparta Wyżej na wulkanach, gdzie goryle górskie bawią się ze swoimi maluchami. I tak toczy się życie szympansów w jednej z ich ostatnich ostoi, w której panują od zarania dziejów. 07:40 NAJPIĘKNIEJSZE KRAJOBRAZY ŚWIATA - ODC. 2 QUEENSLAND (WORLD’S MOST BEAUTIFUL LANDSCAPES EP. 2 QUEENSLAND) Serial dokumentalny, 45 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Barney Snow Serial dokumentalny (8 odcinków). Na naszej planecie znajduje się niesamowita różnorodność zadziwiających krajobrazów. Od rzek i dżungli po góry i lasy, najpiękniejsze i najbardziej majestatyczne cuda natury na świecie czekają, aby je zobaczyć. Każdy odcinek poświęcony jest innemu obszarowi naszego świata. Zabierze widzów w piękną podróż. Unikalne zdjęcia z satelitów i dronów, połączone ze spektakularnymi zdjęciami tego co na dole, aby pokazać to co najlepsze i odkryć tajemnice. Wywiady z ekspertami i ludźmi, którzy nazywają te miejsca swoim domem, wzbogacą wiedzę i pokazują, jak to jest żyć i pracować w tych miejscach. Każdy odcinek to podróż obejmująca przyrodę, geografię, geologię, historię i kontakt ze społecznością lokalną. Odc. 2. Queensland to jeden z najpiękniejszych krajobrazów w północno - wschodniej Australii. Niesamowita mieszanka środowiska leśnego i morskiego powoduje tu eksplozję życia. Większość ludzi widząc las deszczowy dostrzega głównie ścianę zieleni. Dla twórców filmu to naturalna apteczka, magazyn narzędzi, sklep budowlany, supermarket i kościół. Największy na świecie ekosystem morski. W wodach Wielkiej Rafy Koralowej czują się jak w domu. To świat różnorodnych organizmów, kalejdoskop życia, w którym zarazem panuje spokój. Miejscowe lasy sięgają dalekiej przeszłości. To jak wędrówka przez las sprzed 10 milionów lat, podróż w czasie wśród pięknych drzew. W wędrówce przez Queensland podziwiamy cuda i odkrywamy tajemnice tej krainy. Podróż zaczynamy w zachodnim regionie Queenslandu - Channel Country. Tę suchą krainę, zwaną Outback, od czasu do czasu ożywiają strumienie wody. Po deszczu hodowcy wypasają tu bydło, ale przez większość czasu płaską błotnistą równinę przecinają suche koryta rzek. Widziane z góry, to miejsce może przypominać powierzchnię Marsa. 08:35 GÓRSKIE WYZWANIA - AGUJA NEGRA (THE BLACK NEEDLE / GUIÓN AGUJA NEGRA) Film dokumentalny, 52 min, Hiszpania, 2023 Reżyseria: Pablo Martin Dokumentalna opowieść o młodym wspinaczu Davidzie z Madrytu. Jego kariera sportowa wydawała się skończona, gdy uległ poważnemu wypadkowi podczas wspinaczki i przez rok poruszał się na wózku inwalidzkim. Nie stało się to jednak przeszkodą w kontynuowaniu trudnej wspinaczki freestyle'owej. David postanawia podjąć nowe wyzwanie w swojej karierze sportowej: chce się wspinać po północnej, granitowej ścianie Czarnej Igły: El Pilar Norte de La Aguja Negra, która prawdopodobnie jest jedną z najtrudniejszych i najbardziej wymagających ścian w Hiszpanii. 09:35 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - PIRENEJE - GÓRY POŁUDNIA FRANCJI (FLAVORS) Serial dokumentalny, 53 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Ta niezwykła seria dokumentalna pomaga odkryć bogactwo, magię i piękno najciekawszych miejsc na świecie: ich naturalne cuda i sławne zabytki, wytwory lokalnych rzemieślników i zapierające dech w piersiach krajobrazy. W każdym odcinku na widzów czeka niezapomniana podróż przez tradycję i historię kolejnego kraju, który jest wymarzonym miejscem docelowym każdego podróżnika. W tym odcinku - Pireneje. 10:40 PO ROKU... Reportaż, 23 min, Polska, 1981 Autor: Jacek Kamiński Szczecin, 30 sierpnia 1980 roku. W zakładach pracy trwają strajki. W mieście panuje niepokój i oczekiwanie na to, co przyniesie kolejny dzień. Brama Stoczni im. Adolfa Warskiego. Z megafonu pada informacja o podpisaniu uzgodnień między komisją rządową a strajkującymi. Wręczenie kwiatów wicepremierowi Kazimierzowi Barcikowskiemu, ludzie wychodzą ze stoczni. Strajk okupacyjny w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Komunikacji Miejskiej. Przedstawiciel komitetu robotników mówi o zakończonych rokowaniach. Stocznia Remontowa "Parnica". Na ogrodzeniu wywieszone postulaty. Wypowiedzi strajkujących po podpisaniu porozumień. Dworzec autobusowy - spotkanie pracowników z dyrekcją PKS. Zajezdnia tramwajowa - protestujący mówią o strajku. Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania - opinie pracowników o postulatach. Robotnicy Fabryki Mechanizmów Samochodowych "Polmo". Rozmowa na temat zakończonego strajku okupacyjnego. Po projekcji reportażu autor rozmawia z uczestnikami protestów, z którymi spotkał się przed rokiem. Pyta o refleksje z perspektywy czasu. Ludzie mówią, że nie ma już entuzjazmu z osiągniętych porozumień. Wynika to z postawy, jaką zajmuje rząd wobec Solidarności. Problemem jest także brak dostępu związku do środków masowego przekazu. Podwyżka płac wprawdzie była, ale zabrano premie. Nadal są kolejki i puste półki w sklepach. Sukcesem są niezależne związki zawodowe, właśnie w gotowości strajkowej. Rozmówcy wątpią w możliwość wyjścia z kryzysu, oczekują na Zjazd Solidarności. 11:15 LOKALSI - ODC. 3 MAREK Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Wojciech Klimala Serial dokumentalny "Lokalsi" podejmuje temat społeczności lokalnych. Pokazuje ludzi, którzy potrafią dla swoich "małych ojczyzn" działać, poświęcać się i oddolnie je zmieniać po to, by wszystkim żyło się lepiej. To osoby pochodzące z małych miasteczek i wsi, które tworzą, działają i na co dzień podejmują ryzyko, by zmienić rodzinne domy i ich okolice, a przede wszystkim uszczęśliwić sąsiadów. To często drobne inicjatywy, ale bardzo potrzebne. W serialu pokazano także problem migracji młodych ludzi do dużych miast. Jednak nie z perspektywy osób migrujących, lecz tych, które postanowiły zostać w swoich małych miejscowościach, a także tych, którzy wyjechali w świat i następnie postanowili wrócić w rodzinne strony. Bohaterami odcinków są ludzie zwykli i niezwykli zarazem, które poprzez swoją pasję, upór i wizjonerstwo wpływają na otaczającą ich prowincjonalną społeczność. Czym kierują się tytułowi "lokalsi" w kwestii swych życiowych wyborów? Dlaczego postanowili zostać lub wyjechać by wraz z zebranym doświadczeniem wrócić do domu? Jak postrzegają zjawisko migracji młodych pokoleń? Co kochają i w co wierzą? Te i wiele innych ważnych pytań autorzy stawiają bohaterom serialu, by wraz z widzem móc zrozumieć postawę obydwu stron. Cykl ma formułę "jeden odcinek, jeden bohater". Jedno miejsce na mapie Polski, o którym wiedzą nieliczni lub tylko ci, którzy są związani z regionem. Z każdą osobistą historią twórcy odkrywają niezwykłość miejsc, w których żyją bohaterowie. Ich niecodzienne pasje, tradycje, zwyczaje czy rytuały. Zaglądają pod strzechy domów artystów, przedsiębiorców, rolników czy "wolnych duchów". Dziś marzymy o dalekich podróżach: Tajlandia, Ameryka Łacińska, USA, Dubaj, a skarby i egzotyka to często kultura Wschodniej Polski, góralszczyzna, Śląsk, język kaszubski i wiele, wiele innych wspaniałych zjawisk kulturowych nieraz pomijanych przez mainstream. Warto więc odkrywać Polskę na nowo. Na nowo zobaczyć jej koloryt. Traktowany dosłownie jak i w przenośni. "Lokalsi" są pewnego rodzaju portretem humanistycznym, dalekim od epatowania problemami, szarą rzeczywistością czy patologią. Serial pokazuje z miłością to, co prowincja ma do zaoferowania najpiękniejszego, inspiruje do świadomego, lokalnego patriotyzmu. 11:45 DOOKOŁA ŚWIATA - ODC. 21 MIEJSKIE HISTORIE (AROUND THE GLOBE / REGARDE LE MONDE EP. 21 HISTOIRES DE VILLES) Serial dokumentalny, 26 min, Francja, 2018 Reżyseria: Yann Streff Seria dokumentalna, geograficzno - podróżnicza. 2 sezony po 15 półgodzinnych odcinków. Jules Verne mawiał - "Życie jest krótkie, a świat jest szeroki." Przemierzając planetę z lekceważeniem odległości, ale z pragnieniem autentycznych spotkań, ten cykl oferuje niezwykłą wizualnie podróż dookoła świata: odkrycia, sport, przyroda, tradycja, gastronomia, niezwykłe środki transportu Każdy odcinek zawiera jeden motyw z pięcioma niesamowitymi miejscami docelowymi. Odc. 21 - "Miejskie historie". Las Vegas Strip to ulica, przy której każdy znajdzie coś dla siebie: magia, rozrywka, rewie, spektakle dla dorosłych - dla każdego coś dobrego. Artyści marzą o występach w Vegas, jednak nie jest łatwo dotrzeć na szczyt. To jest jak gigantyczna ruletka. RPA. W Kapsztadzie można pocałować dziewczynę na ulicy. Każdego roku blisko milion osób odwiedza Kapsztad. Pora też na wizytę w Limie. Lima rozrasta się z roku na rok i jak magnes przyciąga ludzi, którzy pragną korzystać z dobrodziejstw tego rozwoju. Stolica Peru to dobry przykład bogactwa, jakie wynika z zetknięcia się różnych kultur. Zajrzyjmy też do Gibraltaru. To kawałek Anglii nad Morzem Śródziemnym. W tej brytyjskiej enklawie na andaluzyjskiej ziemi wszystko przypomina Zjednoczone Królestwo: puby, budki telefoniczne, a nawet audycje radiowe. 12:20 DOOKOŁA ŚWIATA - ODC. 22 SKARBY ZIEMI (AROUND THE GLOBE / REGARDE LE MONDE EP. 22 L’OR DE LA TERRE) Serial dokumentalny, 26 min, Francja, 2018 Reżyseria: Yann Streff Seria dokumentalna, geograficzno - podróżnicza. 2 sezony po 15 półgodzinnych odcinków. Jules Verne mawiał - "Życie jest krótkie, a świat jest szeroki." Przemierzając planetę z lekceważeniem odległości, ale z pragnieniem autentycznych spotkań, ten cykl oferuje niezwykłą wizualnie podróż dookoła świata: odkrycia, sport, przyroda, tradycja, gastronomia, niezwykłe środki transportu Każdy odcinek zawiera jeden motyw z pięcioma niesamowitymi miejscami docelowymi. Odc. 22 - "Skarby Ziemi". Senegal. Nanercz to bardzo pożyteczne drzewo. Obecnie w Casamance nie ma cenniejszej rośliny. W mieście Kolan na południu kraju działają przetwórnie orzechów nerkowca. Zamówienia spływają z całej Europy. Te orzechy mają wiele wartości odżywczych. Są bogate zwłaszcza w białko. Korea Południowa. Tutejszy żeńszeń jest uznawany za najlepszy na świecie. Produkuje się go w mieście Geumsan. Koreańczycy spożywają żeńszeń od ponad czterech tysięcy lat. Mauritius. Wyspa ta przez długi czas była kolonią brytyjską i w większości zamieszkuje ją ludność pochodzenia hinduskiego, jednak uprawy herbaty zawdzięcza Francuzowi. Pod koniec XVIII wieku Pierre Poivre, gubernator Mauritiusu, przywiózł z Chin kilka sadzonek krzewów herbacianych. Oman. Jednym z najpopularniejszych towarów jest tu żywica olibanum, znana szerzej pod nazwą kadzidła. Sprzedaje się ją w kilogramowych paczkach. Omańczycy nie tylko palą ją, lecz także spożywają. Na koniec zajrzymy do Francji. Rejon Perigord słynie z wyśmienitych, lokalnych produktów. Trufle nazywane są "czarnymi diamentami" regionu. W 1938 roku pewien naukowiec wyodrębnił gatunek występujący wyłącznie w tej okolicy. Trufle rosną zimą. Ponieważ trudno je znaleźć, cena za kilogram wynosi około tysiąca euro. Rozwijają się w wapiennej glebie, pod określonymi gatunkami drzew. 12:55 CZŁOWIEK PRZYSZŁOŚCI - ODC. 3. NIEŚMIERTELNY? (HUMAN 3.0 / HUMAIN 3.0: BIENVENUE DANS L’AVENIR DE L’HUMANIT 3. L’HOMME IMMORTEL?) Film dokumentalny, 51 min, Francja, 2017 Reżyseria: Elena Sender, Philippe Lagnier Scenariusz: Aurlie Saillard Film dokumentalny o najnowszych technologiach medycznych mających służyć ludziom. Szybko zmieniająca się technologia jest wszędzie, dotyka wszystkiego, a ludzie stają się coraz bardziej połączeni. Poprzez dogłębne i zaskakujące wywiady, HUMAN 3.0 bada nowe technologie, które wkrótce pomogą nam przezwyciężyć urazy, choroby, a nawet walczyć ze starzeniem się. Ten dokument to świeże spojrzenie na wizję naszej możliwej, ludzkiej przyszłości. Odc. 3 - "Nieśmiertelny?" Żyć tysiąc, dwa tysiące lat. Pokonać śmierć. Człowiek zawsze śnił o nieśmiertelności. Niektórzy robią dziś wszystko, by spełnić tę fantazję. A giganci Doliny Krzemowej pragną mieć w tym swój udział. Ludzie chcą żyć wiecznie. To będzie największa rewolucja. Analiza genów pozwoliłaby uniknąć chorób. Dzięki selekcji zarodków rodziłyby się tylko wybitnie odporne dzieci. Wielu uważa sekwencjonowanie DNA za pierwszy etap globalnej rewolucji ochrony zdrowia. W przypadku osób starszych leki zatrzymywałyby wskazówki zegarka. To już nie fantastyka naukowa. Nowe technologie przesuwają granice długowieczności. Dokąd zaprowadzi nas strach przed śmiercią? Czy żyjąc wiecznie pozostaniemy ludźmi? Czy pęd za nieśmiertelnością nie zagraża naszemu człowieczeństwu? Z dala od niepokojących scenariuszy nauka obiecuje nam szczęśliwą starość w dobrym zdrowiu. I świat, w którym życie zaczyna się po dwusetce. 13:55 HISPANIA. KRAINA KRÓLIKÓW (HISPANIA. LAND OF RABBITS) Film dokumentalny, 52 min, Hiszpania, 2022 Reżyseria: Jose Luis Rodriguez Film dokumentalny o królikach. Ponad dwa tysiące lat temu Półwysep Iberyjski był częścią Cesarstwa Rzymskiego i był nazywany Hispania, czyli Kraina Królików, ze względu na niezwykłą obfitość tego popularnego zwierzęcia. W naszych czasach królik jest nadal kluczowym elementem naturalnego szkieletu Półwyspu Iberyjskiego, chociaż nic nie jest takie, jak w czasach Rzymian. Króliki były stałym pożywieniem wielu drapieżników. Żywili się nimi również ludzie. Króliki są uznawane przez ekologów za zwierzęta łowne i figurują w diecie wielu konsumentów. Padają łupem mięsożerców. Hispania - rzymska prowincja obfitująca w króliki jest dziś znana jako Półwysep Iberyjski. Ale Rzymianie jej tak nie nazywali; znali ją pod nazwą, która przeszła do legendy. Króliki to zwierzęta, których w dawnej rzymskiej prowincji było zdecydowanie najwięcej. Żyły wszędzie - na równinach, w górach i lasach, a nawet w ludzkich osadach. W Hispanii - raju dla królików - panowała zmienna pogoda, z upalnymi latami i mroźnymi zimami. Cały ten obszar pokrywała bujna roślinność, co sprawiało, że półwysep zdawał się niemożliwy do okiełznania. Ten dokument odzwierciedla wielkie znaczenie, jakie królik ma dla przetrwania populacji najbardziej charakterystycznych zwierząt drapieżnych iberyjskiej fauny. 14:55 NAJPIĘKNIEJSZE KRAJOBRAZY ŚWIATA - ODC. 3 HIGHLANDS. GÓRY SZKOCJI (WORLD’S MOST BEAUTIFUL LANDSCAPES EP. 3 HIGHLANDS) Serial dokumentalny, 46 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Barney Snow Serial dokumentalny (8 odcinków). Na naszej planecie znajduje się niesamowita różnorodność zadziwiających krajobrazów. Od rzek i dżungli po góry i lasy, najpiękniejsze i najbardziej majestatyczne cuda natury na świecie czekają, aby je zobaczyć. Każdy odcinek poświęcony jest innemu obszarowi naszego świata. Zabierze widzów w piękną podróż. Unikalne zdjęcia z satelitów i dronów, połączone ze spektakularnymi zdjęciami tego co na dole, aby pokazać to co najlepsze i odkryć tajemnice. Wywiady z ekspertami i ludźmi, którzy nazywają te miejsca swoim domem, wzbogacą wiedzę i pokazują, jak to jest żyć i pracować w tych miejscach. Każdy odcinek to podróż obejmująca przyrodę, geografię, geologię, historię i kontakt ze społecznością lokalną. Odc. 3 - "Highlands". Góry Szkocji należą do najpiękniejszych krajobrazów. Ich surowy krajobraz zapiera dech w piersiach. Można tu podziwiać łańcuchy górskie, poszarpane linie brzegowe z malowniczymi plażami i jeziora głębsze niż morze. Migotanie nad taflą wody sprawia, że wydaje się, jakby w jeziorze działo się coś tajemniczego. Raj dla geologów. W północno - zachodniej części górzystej Szkocji mamy szczęście obserwować coś, co w innych miejscach naszej planety znajduje się głęboko pod ziemią. Kraina neolitycznych innowacji. Mamy tu większe nagromadzenie sztuki neolitu niż łącznie w całej Wielkiej Brytanii. W wędrówce przez góry Szkocji podziwiamy cuda i odkrywamy tajemnice tej krainy. Podróż zaczynamy od najbardziej wysuniętego na północ miasta Wielkiej Brytanii - Inverness. Przed wzburzonymi wodami Morza Północnego tę miejscowość chroni naturalna zapora - zatoka Moray Firth. Rzeka Ness łączy miasto z miejscowym cudem natury - niezwykłym jeziorem. Loch Ness powstało w ostatniej epoce lodowej, kiedy wielki lodowiec torował sobie drogę przez rów tektoniczny. 15:50 GLOBALNA NAUKA - ODC. 1: WSZECHŚWIAT: PODRÓŻ W NIEZNANE (GLOBAL SCIENCE EP. 1: SPACE: JOURNEY INTO THE UNKNOWN) Cykl dokumentalny, 51 min, Francja, 2020 Reżyseria: Jean Marc Sigot, Yohann Thiriet Sześcioodcinkowa seria dokumentalna przybliżająca widzowi największe odkrycia na arenie współczesnych badań, przedstawiająca najbardziej niesamowite przełomy, które kształtują świat i jego przyszłość. Odc. 1 - "Wszechświat: Podróż w nieznane". Przez tysiąclecia cywilizacje spoglądały w niebo, pragnąć zrozumieć ogrom wszechświata. Dziś naukowcy z całej Ziemi próbują rozszyfrować tajemnice kosmosu i przygotowują misje, które zabiorą ludzkość na Księżyc i na Marsa. Co kryje się w kosmicznej pustce, na odległych egzoplanetach? Czy rozwija się tam inteligentne życie pozaziemskie? Docieramy w głąb wszechświata, gdzie odkrywamy nowe obiekty i dotychczas nieznane zjawiska. Dzięki postępom w nauce i technologii, kosmos powoli ujawnia swoje sekrety. Zapraszamy na wyjątkową podróż w nieznane. Od czasów lotu radzieckiego kosmonauty Jurija Gagarina, eksploracja kosmosu nie wytraciła tempa. Obecnie loty w kosmos stają się bardziej przystępne. Nowi gracze z sektora prywatnego pragną wysyłać ludzi poza naszą planetę. W stanie Nowy Meksyk firma Virgin Galactic kończy kampanię lotów próbnych i planuje pierwszy, suborbitalny lot załogowy. Trwają przygotowania do przyjęcia pierwszych pasażerów. Sześciuset klientów wykupiło już bilety po 250 tysięcy dolarów, a w kolejce czeka niemal 8 tysięcy innych kandydatów. Za tę cenę pasażerowie polecą statkiem Spaceship 2. Na wysokości piętnastu kilometrów statek zostanie uwolniony z samolotu nośnego i wzleci na wysokość dziewięćdziesięciu kilometrów. Przez kilka minut pasażerowie doświadczą stanu nieważkości, a przez okna będą mogli podziwiać Ziemię. 16:55 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - BAWARIA - WŚRÓD GÓR I JEZIOR (FLAVORS) Serial dokumentalny, 51 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Ta niezwykła seria dokumentalna pomaga odkryć bogactwo, magię i piękno najciekawszych miejsc na świecie: ich naturalne cuda i sławne zabytki, wytwory lokalnych rzemieślników i zapierające dech w piersiach krajobrazy. W każdym odcinku na widzów czeka niezapomniana podróż przez tradycję i historię kolejnego kraju, który jest wymarzonym miejscem docelowym każdego podróżnika. W tym odcinku - Bawaria. 17:55 DOOKOŁA ŚWIATA - ODC. 23 CUDA NATURY (AROUND THE GLOBE / REGARDE LE MONDE EP. 23 BEAUTS NATURELLES) Serial dokumentalny, 25 min, Francja, 2018 Reżyseria: Yann Streff Seria dokumentalna, geograficzno - podróżnicza. 2 sezony po 15 półgodzinnych odcinków. Jules Verne mawiał - "Życie jest krótkie, a świat jest szeroki." Przemierzając planetę z lekceważeniem odległości, ale z pragnieniem autentycznych spotkań, ten cykl oferuje niezwykłą wizualnie podróż dookoła świata: odkrycia, sport, przyroda, tradycja, gastronomia, niezwykłe środki transportu Każdy odcinek zawiera jeden motyw z pięcioma niesamowitymi miejscami docelowymi. Odc. 23 - "Cuda natury". Wielki Kanion. Chris i jego ojciec latali już nad Wielkim Kanionem. Teraz będą go eksplorować. Należą do nielicznych zwiedzających, którzy mają odwagę zejść na dno Kanionu. Wyprawa potrwa cztery dni. Przewodnikiem jest Jeremy, który zna to miejsce jak własną kieszeń. Wędrując po Wielkim Kanionie dostrzegamy, jaki jest ogromny. Brzegi północny i południowy dzieli szesnaście kilometrów. Gwadelupa. W zachodniej części Gwadelupy wznosi się Basse - Terre, górzysty, wilgotny region, nad którym góruje wulkan La Soufrire. Jest to obszar Parku Narodowego. Zajrzyjmy też do Meksyku i Turcji. Pejzaż Kapadocji powstawał w ciągu dziesięciu milionów lat. Uhisar wygląda jak księżycowa twierdza, którą ludzie nadal próbują sobie zawłaszczyć. Na koniec odwiedzimy Nową Zelandię. 18:25 DOOKOŁA ŚWIATA - ODC. 24 W DRODZE (AROUND THE GLOBE / REGARDE LE MONDE EP. 24 EN ROUTE!) Serial dokumentalny, 26 min, Francja, 2018 Reżyseria: Yann Streff Seria dokumentalna, geograficzno - podróżnicza. 2 sezony po 15 półgodzinnych odcinków. Jules Verne mawiał - "Życie jest krótkie, a świat jest szeroki." Przemierzając planetę z lekceważeniem odległości, ale z pragnieniem autentycznych spotkań, ten cykl oferuje niezwykłą wizualnie podróż dookoła świata: odkrycia, sport, przyroda, tradycja, gastronomia, niezwykłe środki transportu Każdy odcinek zawiera jeden motyw z pięcioma niesamowitymi miejscami docelowymi. Odc. 24 - "W drodze". Legendarna Droga 66 przecina Nowy Meksyk ze wschodu na zachód i ma długość ponad 900 km. Bozo niemal codziennie jeździ nią swoim chevroletem. Ta szosa łączy Los Angeles z Chicago i nazywana jest "matką wszystkich dróg". Droga 66 od lat przyciąga kierowców z całego świata. Przenieśmy się do Palestyny. Pustynia Judejska zaczyna się na północ od Jerycha i ciągnie aż do Morza Czerwonego, zatem możemy dotrzeć nią aż do Jemenu. Odwiedzimy też Kanadę. Góry Skaliste stanową naturalną przeszkodę, którą pierwsi zdobywcy Dzikiego Zachodu pokonywali z wielkim trudem. Droga transkanadyjska, ciągnąca się wzdłuż jednej z dolin, znacznie ułatwiła przeprawę przez tę górską barierę. Bierzemy kurs na RPA i Francję. Co roku ponad trzydzieści tysięcy wędrowców pokonuje alpejski fragment trasy, przebiegający przez największy francuski rezerwat Contamines - Montjoie. 19:00 RYSZARD SZURKOWSKI - WYŚCIG PRZEZ ŻYCIE Film dokumentalny, 57 min, Polska, 2021 Reżyseria: Zbigniew Rytel Scenariusz: Zbigniew Rytel Zdjęcia: Ładysław Lipkowski, Marian Kostra Dla każdej telewizji trudnym momentem jest sytuacja, kiedy odchodzi jakaś wybitna postać ze świata sportu i nagle okazuje się, że nie ma żadnego materiału, który sumowałby jej/jego osiągnięcia. Okazuje się też, że już nie uda się porozmawiać z bohaterem dawnych czasów. Może warto rozpocząć produkcję filmów biograficznych, opisujących wielkich sportowców z naszej przeszłości. One są cenne nie tylko w momencie śmierci bohatera, ale też są atrakcyjnym uzupełnieniem bieżącej oferty programowej. Pierwszym przykładem jest Ryszard Szurkowski. Jego sportowe osiągnięcia wystarczą, żeby zrobić film z wykorzystaniem materiałów archiwalnych i wspomnień samego kolarza. 20:10 W KOLEJCE PO ŚMIERĆ. CZECZENI I ISIS Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2018 Reżyseria: Barbara Włodarczyk Scenariusz: Barbara Włodarczyk Zdjęcia: Bartłomiej Kłębowski, Walenty Dobrow Głównym bohaterem dokumentu Barbary Włodarczyk jest Said Mażajew, Czeczen z Groznego, który dołączył do tzw. Państwa Islamskiego. W ISIS był specjalny człowiek, który zapisywał na listę chętnych do zamachu samobójczego i poświęcenia się w imię Boga. Kiedy tam byłem, lista liczyła ponad 200 osób! - to słowa Saida - to ważne memento. Chłopak jako student wyjechał do Syrii, bo zafascynowała go idea kalifatu. Kiedy zmienił zdanie, wrócił i za udział w ISIS odsiedział 8 miesięcy w więzieniu. Wtedy zwerbowano jego młodszego brata Ibrahima. Bracia Mażejew to jedni z co najmniej dwóch tysięcy Czeczenów, według Soufan Group, w 2017 roku wśród zagranicznych najemników ISIS przeważali obywatele Rosji, głównie przybysze z Kaukazu. Czeczeni odgrywają w ISIS szczególną rolę, bo mają doświadczenie walki partyzanckiej zdobyte podczas wojny z Rosją w latach 90. Poza tym republika rządzona przez Kadyrowa jest praktycznie republiką islamską. Obowiązuje w niej mieszanka szariatu z adatem, czyli lokalnym prawem zwyczajowym. Kobiety, które nie noszą chust są szykanowane, a mężczyznom nie wolno pić alkoholu. Kadyrow otwarcie opowiada się też za wielożeństwem, wendetą i zabójstwami honorowymi. Robi co chce i rządzi twardą ręką, bo zapewnia Putinowi spokój na Kaukazie. Fundamentalizmowi sprzyja też łamanie praw człowieka i bieda w Czeczeni. Film w reportażowej formie odpowiada na pytanie, dlaczego tak dużo Czeczenów wstępuje do Państwa Islamskiego i jakie stanowią zagrożenie. Pokazuje, że Czeczenia to oblicze najbardziej skrajnej Rosji. Jak w soczewce skupiają się tam wszystkie niepokojące zjawiska: radykalizm, lekceważenie prawa, przemoc, korupcja, kult jednostki. Główny bohater dokumentu, Said Mażajew, był w tzw. Państwie Islamskim 7 miesięcy i został uznany przez ISIS za zdrajcę. W każdej chwili może go dopaść zemsta. Dlatego czeka w kolejce po śmierć. Zagrożenie ze strony Państwa Islamskiego jest ogromne! Uśpieni agenci tylko czekają na sygnał. 21:20 KATAR: KRAJ KONTRASTÓW (QATAR - BETWEEN BOOMTOWN AND BURKA) Film dokumentalny, 43 min, Niemcy, 2022 Reżyseria: Bensalem Bouabdallah, Taner Karaarslan Film dokumentalny opowiadający o Katarze. Państwie szejków i biznesu. To także świat milionów gastarbeiterów. Każdy, kto podróżuje do Kataru, ma wiele uprzedzeń: skorumpowany, obrzydliwie bogaty emirat pełen robotników przymusowych bez praw i biznesmenów o wątpliwych praktykach. Ale dla samych Katarczyków i milionów gastarbeiterów z całego świata obraz jest bardziej złożony. Katar to dyktatura z emirem o prawie nieograniczonej władzy. Jednocześnie Katar jest zdumiewająco otwarty i postępowy. Emirat jest malutki, a jednak niezwykle fascynujący - z rozległymi pustynnymi krajobrazami, dziwacznie ukształtowanymi górami i malowniczymi piaszczystymi plażami. To kraj pełen kontrastów, pełen słońca, piasku i magii rodem z tysiąca i jednej nocy. 22:20 KATEDRA (THE CATHEDRAL / LA CATHEDRALE) Film dokumentalny, 57 min, Hiszpania/Słowacja, 2022 Reżyseria: Denis Dobrovoda Film dokumentalny opowiadający o tym jak Justo Gallego spędził ponad 60 lat na budowie katedry wielkości Sagrady Familii, wykorzystując odpady i materiały pochodzące z recyklingu w Mejorada del Campo w Hiszpanii. Pracował głównie sam, bez żadnego doświadczenia w architekturze czy budownictwie, podczas gdy sąsiedzi nazywali go szaleńcem. Zbliżając się do końca życia i nie mając sił, aby kontynuować budowę, musiał zmierzyć się z faktem, że jego "nielegalna" świątynia może zostać zburzona. Budowa rozpoczęta została w 1961 r. Film przedstawia zdjęcia wykonane po 1991 r. Justo Gallego zmarł w 2021 roku w wieku 96 lat. Katedra jest pod opieką Wysłanników Pokoju, którzy prowadzą jej renowację, by zalegalizować budowę. Inauguracja świątyni zaplanowana była na 2022 r. , 61 lat po rozpoczęciu prac przez Justo. "Katedra" to dokument, który opowiada o budowie arcydzieła Gallego i bada złożone dziedzictwo jego życia i geniuszu. Złoty Róg na Krakowskim Festiwalu Filmowym w 2022 roku. 23:30 DOLORES. PRZEKLEŃSTWO CZERWONEGO SWETRA - CZĘŚĆ 4 (DOLORES: IN THE NAME OF THE SISTER) Cykl dokumentalny, 52 min, Francja, 2021 Reżyseria: Julien Seri Scenariusz: Julien Guerif Odc. 4. Luty 2015. Zwolniony warunkowo za dobre sprawowanie, Jean - Baptiste Rambla osiedla się w Tuluzie. Ma pracę, mieszkanie, umawia się na randki. Pomimo tego, że społeczeństwo dało mu drugą szansę ponownie zabija kobietę. Bez widocznego motywu. Jego proces odbywa się w grudniu 2020 r. Grozi mu dożywocie. Niegdyś niewinny, skrzywdzony chłopczyk nigdy nie był w stanie pogrążyć się w żałobie, społeczeństwo nigdy go nie chroniło. W ciągu 50 lat stał się potworem. 00:35 SZCZUR W KORONIE Film dokumentalny, 46 min, Polska, 2004 Reżyseria: Jacek Bławut Film jest historią przyjaźni Jacka Bławuta, autora filmu, z 30 letnim Michałem, nałogowym alkoholikiem. Opowiada o manipulacji, "współuzależnieniu", nadziei i bezsilności jakiej doświadczył oraz o delirycznym, tytułowym "szczurze w koronie", który coraz mocniej zaciska swoją pętlę. 01:30 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - ODZYSKANY POMNIK ODC. 259 Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Kiedy we wrześniu 1939 roku Niemcy wkroczyli do wsi Wola Wiązowa w powiecie Bełchatów, rozpoczęli swoje rządy od zniszczenia pomnika marszałka Józefa Piłsudskiego, odsłoniętego rok wcześniej. Popiersie z brązu i krzyż Virtuti Militari zabrali na złom, a sam monument obalili. Zapobiegliwi mieszkańcy granitową bryłę przysypali piaskiem i tak przetrwała wojnę i czasy komuny. Ostatnio grupa miłośników historii postanowiła pomnik odszukać. Po wielu próbnych wykopach udało się go odnaleźć. Dziś sprawą otwartą jest przywrócenie go na dawne miejsce i do dawnej świetności. 02:00 KAPELA OŚWIĘCIMSKA Film dokumentalny, 24 min, Polska, 1981 Reżyseria: Ignacy Szczepański Scenariusz: Ignacy Szczepański Zdjęcia: Zbigniew Kotecki Wspomnienia byłych więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego w Auschwitz - członków orkiestry obozowej. 02:25 PO DRUGIEJ STRONIE KAMERY Film dokumentalny, 57 min, Polska, 1975 Scenariusz: Lidia Loth Zdjęcia: Lidia Loth Wykonawcy: Jadwiga Barańska, Jerzy Bińczycki, Kazimierz Mazur, Mieczysław Voit Film prezentujący kulisy realizacji "Nocy i dni" wg Marii Dąbrowskiej w reżyserii Jerzego Antczaka.