TVP Nauka Czwartek, 14.11.2024 06:15 ASTRONARIUM - (42) - "EKSTREMALNIE WIELKI TELESKOP" Magazyn, 23 min, Polska, 2017 Scenariusz: Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski Gigantyczna konstrukcja, która ma przesunąć granice naszego poznania Wszechświata. Wielki teleskop europejski, którego budowa rozpoczęła się na Pustyni Atakama - co takiego ma nam pokazać i jaką rolę w jego powstaniu odegra Polska?. W tym programie przyjrzymy się bliżej tej gigantycznej konstrukcji. 06:45 TAJEMNICE SAL OPERACYJNYCH - OPERACJA NA EKRANIE Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Marta Gołąb - Kocięcka Scenariusz: Marta Gołąb - Kocięcka, Ireneusz Iwański Prowadzący: Łukasz Grabarczyk Odcinek o medycynie na ekranie. Poświęcony jest ESD - endoskopowej podśluzówkowej dyssekcji. Całość procedury polega na obserwacji ekranu. Pokazujemy pracę endoskopisty, który nie tylko znajduje polipy, ale również jest w stanie je usunąć, niwelując niebezpieczeństwo pojawienia się zmian nowotworowych. W programie powiemy też o czynnikach ryzyka raka jelita grubego, który jest trzecim nowotworem pod względem śmiertelności. Powiemy też o znaczeniu rozwoju technologii dla bezpieczeństwa pacjenta. 07:20 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 283 ŚLADAMI MIKOŁAJA KOPERNIKA Magazyn, 22 min, Polska, 2022 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Weronika Mliczewska Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Ponadczasowa seria podróżnicza, wpisująca się w cykl inicjatyw promujących i popularyzujących Polskę w oparciu o jej potencjał historyczny, kulturowy, przyrodniczy i rekreacyjny. Tomasz Bednarek odwiedza najpiękniejsze i najciekawsze miejsca w wielu zakątkach kraju, wędrując nie tylko szlakiem tłumnie odwiedzanym przez turystów, ale docierając również do miejsc, o których wiedzą nieliczni. 07:50 KORONA GÓR POLSKI - ODC. 3 SEZON II, LACKOWA Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 2023 Reżyseria: Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis Zdjęcia: Wojciech Jachymiak, Krzysztof Skrok Cykliczny program mikroturystyczny poświęcony polskim górom, szczytom, których zdobycie razem z nami gwarantuje wejście do elitarnego klubu zdobywców Korony Polskich Gór. Chcemy zachęcać do aktywnego wypoczynku, w miejscach, które naszym zdaniem, nie zostały dotychczas należycie wypromowane. Celem programu jest namówienie widza do odwiedzenia i poznania tych zakątków w polskich górach, które pozostają w cieniu obleganych przez turystów Kasprowego Wierchu czy Gubałówki. Pokażemy przede wszystkim bogactwo przyrody, ale także historie i kulturę tych miejsc, oraz ludzi, którzy są symbolami regionu. Mikroturystyka staje się jednym z turystycznych kierunków rozwoju, który wydaje się, przez co najmniej kilka lat będzie preferowanym przez Polaków spędzaniem wolnego czasu. Chcemy wyjść tym zjawiskom na przeciw. Tym razem zdobywamy Lackową - najwyższy szczyt po polskiej stronie Beskidu Niskiego, położony między Krynicą - Zdrój a Wysową, na granicy ze Słowacją. Wznosi się dobrze widoczną z daleka kopułą nad wsiami Izby oraz Bieliczna (z polskiej strony), a Frika i Cegiełka (po słowackiej stronie, bardziej oddalone). To niewysoka góra (997 m.n.p.m.), ale o bardzo stromym podejściu zwanym ściąną płaczu. Czy Marcie uda się ją zdobyć? 08:25 SEKRETY STAROŻYTNYCH INŻYNIERÓW. S. 2 - DAWNE NARZĘDZIA. ODC. 5 (ANCIENT ENGINEERING S. 2) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2022 Dziesięcioodcinkowa seria dokumentalna prezentująca najciekawsze i najbardziej intrygujące osiągnięcia inżynierii świata starożytnego, które zainspirowały i wpłynęły na inżynierię współczesną. Każdy odcinek ukazuje jedno przełomowe osiągnięcie, np. budowę piramid, Wielki Mur Chiński, rzymskie drogi czy Tadż Mahal. W każdym są materiały archiwalne, wywiady z ekspertami, rekonstrukcje, wspaniałe zdjęcia z lotu ptaka a także wiedza zaczerpnięta z najnowszych osiągnięć technologii, dzięki czemu można lepiej odkryć tajemnice świata starożytnego. Autorzy serii rzucają nowe światło na technikę, materiały konstrukcyjne i myśl innowacyjną stojące za każdym starożytnym osiągnięciem inżynieryjnym i oferują nowe spojrzenie na ich intrygującą i ważną historię. Producent: Off the Fence dla Curiosity Stream we współpracy z ZDF Studios 09:25 CZEKOLADOWA DYNASTIA Film dokumentalny, 45 min, Polska, 1996 Reżyseria: Jacek Butrymowicz Scenariusz: Ryszard Kaczyński Historia zasłużonego dla polskiej gospodarki rodu Wedlów. Rozpoczyna ją przyjazd do Warszawy w 1851r.niemieckiego cukiernika, Karola Wedla. Wdrożenie przez niego produkcji czekolady i otwarcie sklepu. Po jego śmierci pracę kontynuuje syn Emil, rozbudowując dział produkcji i sieć sklepów. Jako trzeci z kolei, Jan Wedel przenosi produkcję do nowo wybudowanej na Pradze fabryki. Jej rozwój przerywa wojna, w czasie której fabryka wegetuje, a rodzina Wedlów angażuje się w działalność konspiracyjną. Po wojnie fabryka zostaje upaństwowiona; Jan Wedel umiera w 1960 roku i zostaje jako ostatni z rodu pochowany na cmentarzu augsbursko-ewangelickim obok swego ojca i reszty rodziny. 10:20 DZIKA POLSKA - WPŁYŃ NA WODĘ. DZIEŃ CHRUŚCIKA Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2013 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Żyjąc na dnie całkiem bystrej rzeki, można stworzyć sobie ląd. Potrafią to chruściki, których larwy znane są wędkarzom i nazywane bywają przez nich kłódkami. Larwy budują sobie całkiem przemyślne i kunsztowne domki, sklecone z ziarnek piasku lub drobin roślinnych, ale, jeżeli zdarzy się stosowna okazja, nawet z... okruchów złota. Zwłaszcza, jeżeli nie poskąpi im takich okruchów badający je eksperymentator. To jednak rzadka okazja. Badacz chruścików, prof. Stanisław Czachorowski, który jest bohaterem i narratorem naszego filmu, w ten sposób nie kusi pracowitych owadów, ale poznaje ich życie w naturalnych warunkach. Przekonując się przy tym a w rezultacie przekonując i nas że te drobne istoty są wskaźnikami stanu wody w rzekach i innych zbiornikach wodnych, w których akurat żyją. Wyruszamy z nim nie tylko nad wodę, ale i w noc, by ujrzeć w świetle żarówek powietrzne harce dorosłych postaci chruścików, a je same obejrzeć dokładnie, gdy przysiądą na specjalnie do badań przeznaczonym ekranie. Badacz i jego koledzy są tak owymi zwiewnymi istotami zafascynowani, że ustanowili ich święto. 10:50 CZY WIESZ, ŻE? - /73/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 23 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 11:20 TAJEMNICE SAL OPERACYJNYCH - OPERACJA NA EKRANIE Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Marta Gołąb - Kocięcka Scenariusz: Marta Gołąb - Kocięcka, Ireneusz Iwański Prowadzący: Łukasz Grabarczyk Odcinek o medycynie na ekranie. Poświęcony jest ESD - endoskopowej podśluzówkowej dyssekcji. Całość procedury polega na obserwacji ekranu. Pokazujemy pracę endoskopisty, który nie tylko znajduje polipy, ale również jest w stanie je usunąć, niwelując niebezpieczeństwo pojawienia się zmian nowotworowych. W programie powiemy też o czynnikach ryzyka raka jelita grubego, który jest trzecim nowotworem pod względem śmiertelności. Powiemy też o znaczeniu rozwoju technologii dla bezpieczeństwa pacjenta. 11:55 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 283 ŚLADAMI MIKOŁAJA KOPERNIKA Magazyn, 22 min, Polska, 2022 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Weronika Mliczewska Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Ponadczasowa seria podróżnicza, wpisująca się w cykl inicjatyw promujących i popularyzujących Polskę w oparciu o jej potencjał historyczny, kulturowy, przyrodniczy i rekreacyjny. Tomasz Bednarek odwiedza najpiękniejsze i najciekawsze miejsca w wielu zakątkach kraju, wędrując nie tylko szlakiem tłumnie odwiedzanym przez turystów, ale docierając również do miejsc, o których wiedzą nieliczni. 12:30 KORONA GÓR POLSKI - ODC. 3 SEZON II, LACKOWA Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 2023 Reżyseria: Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis Zdjęcia: Wojciech Jachymiak, Krzysztof Skrok Cykliczny program mikroturystyczny poświęcony polskim górom, szczytom, których zdobycie razem z nami gwarantuje wejście do elitarnego klubu zdobywców Korony Polskich Gór. Chcemy zachęcać do aktywnego wypoczynku, w miejscach, które naszym zdaniem, nie zostały dotychczas należycie wypromowane. Celem programu jest namówienie widza do odwiedzenia i poznania tych zakątków w polskich górach, które pozostają w cieniu obleganych przez turystów Kasprowego Wierchu czy Gubałówki. Pokażemy przede wszystkim bogactwo przyrody, ale także historie i kulturę tych miejsc, oraz ludzi, którzy są symbolami regionu. Mikroturystyka staje się jednym z turystycznych kierunków rozwoju, który wydaje się, przez co najmniej kilka lat będzie preferowanym przez Polaków spędzaniem wolnego czasu. Chcemy wyjść tym zjawiskom na przeciw. Tym razem zdobywamy Lackową - najwyższy szczyt po polskiej stronie Beskidu Niskiego, położony między Krynicą - Zdrój a Wysową, na granicy ze Słowacją. Wznosi się dobrze widoczną z daleka kopułą nad wsiami Izby oraz Bieliczna (z polskiej strony), a Frika i Cegiełka (po słowackiej stronie, bardziej oddalone). To niewysoka góra (997 m.n.p.m.), ale o bardzo stromym podejściu zwanym ściąną płaczu. Czy Marcie uda się ją zdobyć? 13:00 CZY WIESZ, ŻE? - /74/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 23 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 13:25 GIGANCI NAUKI - ALEKSANDER WASIUTYŃSKI Cykl dokumentalny, 12 min, Polska, 2021 Reżyseria: Alina Czerniakowska Scenariusz: Alina Czerniakowska Aleksander Wasiutyński jako inżynier komunikacji pracował głównie przy budowie kolei, m.in. Łuniniec - Homel, Siedlce - Małkinia, Kursk - Charków - Azowsk. Na Powszechnej Wystawie Światowej w Paryżu otrzymał złoty medal za opracowanie metody badań odkształceń toru kolejowego. Aleksander Wasiutyński wymyślił też samoczynne urządzenie do badań ugięć i odchyleń poprzecznych dźwigarów mostowych, pracował nad zwiększeniem bezpieczeństwa ruchu kolejowego, projektował szyny nowego typu. Był twórcą innowacyjnego projektu warszawskiej średnicowej linii kolejowej, przeznaczonej dla ruchu osobowego. Linią średnicową nazwano linię kolejową prowadzącą przez Warszawę na osi wschód - zachód, mającą połączyć dworce kolejowe po obu stronach Wisły. Projekt Wasiutyńskiego przewidywał od razu linię czterotorową. Dokonania Aleksandra Wasiutyńskiego są nadal podstawą wszystkich opracowań dotyczących światowego kolejnictwa. 13:45 SEKRETY STAROŻYTNYCH INŻYNIERÓW. S. 2 - DAWNE NARZĘDZIA. ODC. 5 (ANCIENT ENGINEERING S. 2) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2022 Dziesięcioodcinkowa seria dokumentalna prezentująca najciekawsze i najbardziej intrygujące osiągnięcia inżynierii świata starożytnego, które zainspirowały i wpłynęły na inżynierię współczesną. Każdy odcinek ukazuje jedno przełomowe osiągnięcie, np. budowę piramid, Wielki Mur Chiński, rzymskie drogi czy Tadż Mahal. W każdym są materiały archiwalne, wywiady z ekspertami, rekonstrukcje, wspaniałe zdjęcia z lotu ptaka a także wiedza zaczerpnięta z najnowszych osiągnięć technologii, dzięki czemu można lepiej odkryć tajemnice świata starożytnego. Autorzy serii rzucają nowe światło na technikę, materiały konstrukcyjne i myśl innowacyjną stojące za każdym starożytnym osiągnięciem inżynieryjnym i oferują nowe spojrzenie na ich intrygującą i ważną historię. Producent: Off the Fence dla Curiosity Stream we współpracy z ZDF Studios 14:45 KOSMOS, ŹRÓDŁO ŻYCIA - PLANETOIDY I METEORYTY (LIFE FROM SPACE) Serial dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2020 Nowe spojrzenie na Wszechświat i pochodzenie życia, które umieściło nas w samym środku rewolucji kopernikańskiej. W tej trzyczęściowej serii przyjrzymy się największym odkryciom w kosmosie: czarnych dziur, meteorytów i egzoplanet. Czarne dziury zostały uznane za jeden z fundamentów warunków istnienia życia. Dzięki nim życie jest możliwe w nieskończonej liczbie miejsc w kosmosie. Dowiemy się, jak meteoryty przyniosły na naszą planetę podstawowe substancje niezbędne do życia, umożliwiając powstanie Ziemi, a także popatrzymy na egzoplanety jako na miejsca możliwe do zamieszkania przez człowieka. Filmy omawiają najnowsze odkrycia w sferze wydarzeń kosmicznych w odniesieniu do pochodzenia życia, ukazując niezwykłą perspektywę możliwości istnienia życia. 15:45 DZIKA POLSKA - WPŁYŃ NA WODĘ. DZIEŃ CHRUŚCIKA Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2013 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Żyjąc na dnie całkiem bystrej rzeki, można stworzyć sobie ląd. Potrafią to chruściki, których larwy znane są wędkarzom i nazywane bywają przez nich kłódkami. Larwy budują sobie całkiem przemyślne i kunsztowne domki, sklecone z ziarnek piasku lub drobin roślinnych, ale, jeżeli zdarzy się stosowna okazja, nawet z... okruchów złota. Zwłaszcza, jeżeli nie poskąpi im takich okruchów badający je eksperymentator. To jednak rzadka okazja. Badacz chruścików, prof. Stanisław Czachorowski, który jest bohaterem i narratorem naszego filmu, w ten sposób nie kusi pracowitych owadów, ale poznaje ich życie w naturalnych warunkach. Przekonując się przy tym a w rezultacie przekonując i nas że te drobne istoty są wskaźnikami stanu wody w rzekach i innych zbiornikach wodnych, w których akurat żyją. Wyruszamy z nim nie tylko nad wodę, ale i w noc, by ujrzeć w świetle żarówek powietrzne harce dorosłych postaci chruścików, a je same obejrzeć dokładnie, gdy przysiądą na specjalnie do badań przeznaczonym ekranie. Badacz i jego koledzy są tak owymi zwiewnymi istotami zafascynowani, że ustanowili ich święto. 16:25 CZY WIESZ, ŻE? - /75/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 24 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 16:55 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 283 ŚLADAMI MIKOŁAJA KOPERNIKA Magazyn, 22 min, Polska, 2022 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Weronika Mliczewska Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Ponadczasowa seria podróżnicza, wpisująca się w cykl inicjatyw promujących i popularyzujących Polskę w oparciu o jej potencjał historyczny, kulturowy, przyrodniczy i rekreacyjny. Tomasz Bednarek odwiedza najpiękniejsze i najciekawsze miejsca w wielu zakątkach kraju, wędrując nie tylko szlakiem tłumnie odwiedzanym przez turystów, ale docierając również do miejsc, o których wiedzą nieliczni. 17:25 NAUKOWO - UKŁAD ODPORNOŚCIOWY /3/ (THE SCIENCE OF...) Serial dokumentalny, 29 min, Szwajcaria, 2022 Wiele funkcji ludzkiego ciała wciąż pozostaje tajemnicą, choć od stuleci są one przedmiotem badań. Seria ukazuje niektóre spośród tych złożonych funkcji i innowacyjne rozwiązania na różne codzienne dolegliwości, czyli jak walczyć z tymi problemami zdrowotnymi. 18:00 NUKOWO - ALKOHOL /4/ (THE SCIENCE OF...) Serial dokumentalny, 29 min, Szwajcaria, 2022 Wiele funkcji ludzkiego ciała wciąż pozostaje tajemnicą, choć od stuleci są one przedmiotem badań. Seria ukazuje niektóre spośród tych złożonych funkcji i innowacyjne rozwiązania na różne codzienne dolegliwości, czyli jak walczyć z tymi problemami zdrowotnymi. 18:35 TAJEMNICE SAL OPERACYJNYCH - OPERACJA NA EKRANIE Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Marta Gołąb - Kocięcka Scenariusz: Marta Gołąb - Kocięcka, Ireneusz Iwański Prowadzący: Łukasz Grabarczyk Odcinek o medycynie na ekranie. Poświęcony jest ESD - endoskopowej podśluzówkowej dyssekcji. Całość procedury polega na obserwacji ekranu. Pokazujemy pracę endoskopisty, który nie tylko znajduje polipy, ale również jest w stanie je usunąć, niwelując niebezpieczeństwo pojawienia się zmian nowotworowych. W programie powiemy też o czynnikach ryzyka raka jelita grubego, który jest trzecim nowotworem pod względem śmiertelności. Powiemy też o znaczeniu rozwoju technologii dla bezpieczeństwa pacjenta. 19:00 CZY WIESZ, ŻE? - /76/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 23 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 19:25 KORONA GÓR POLSKI - ODC. 3 SEZON II, LACKOWA Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 2023 Reżyseria: Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis Zdjęcia: Wojciech Jachymiak, Krzysztof Skrok Cykliczny program mikroturystyczny poświęcony polskim górom, szczytom, których zdobycie razem z nami gwarantuje wejście do elitarnego klubu zdobywców Korony Polskich Gór. Chcemy zachęcać do aktywnego wypoczynku, w miejscach, które naszym zdaniem, nie zostały dotychczas należycie wypromowane. Celem programu jest namówienie widza do odwiedzenia i poznania tych zakątków w polskich górach, które pozostają w cieniu obleganych przez turystów Kasprowego Wierchu czy Gubałówki. Pokażemy przede wszystkim bogactwo przyrody, ale także historie i kulturę tych miejsc, oraz ludzi, którzy są symbolami regionu. Mikroturystyka staje się jednym z turystycznych kierunków rozwoju, który wydaje się, przez co najmniej kilka lat będzie preferowanym przez Polaków spędzaniem wolnego czasu. Chcemy wyjść tym zjawiskom na przeciw. Tym razem zdobywamy Lackową - najwyższy szczyt po polskiej stronie Beskidu Niskiego, położony między Krynicą - Zdrój a Wysową, na granicy ze Słowacją. Wznosi się dobrze widoczną z daleka kopułą nad wsiami Izby oraz Bieliczna (z polskiej strony), a Frika i Cegiełka (po słowackiej stronie, bardziej oddalone). To niewysoka góra (997 m.n.p.m.), ale o bardzo stromym podejściu zwanym ściąną płaczu. Czy Marcie uda się ją zdobyć? 20:00 WĘDRÓWKA KONTYNENTÓW - EUROPA: NIESPOKOJNA PRZYSZŁOŚĆ (VOYAGE OF CONTINENTS - TURBULENT FUTURE - ODC. 5/5) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2012 Reżyseria: Christopher Hooke Muzyka: Sylvain Moreau Od momentu powstania Ziemia nigdy nie przestała się zmieniać. Gigantyczne siły wypychały dna oceanów i zmieniały je w łańcuchy górskie. Niezwykłe kolizje tworzyły kontynenty. Te siły tektoniczne nadal są aktywne. Widać je w erupcjach wulkanów, w trzęsieniach ziemi i tsunami. Siły te kształtują nasz krajobraz, zmieniają klimat, wysuszają oceany i niszczą życie. Wędrówka kontynentów przedstawia wydarzenia geologiczne oraz ich następstwa z dalekiej i bliższej przeszłości z różnych miejsc na świecie. Geologiczna historia Europy nadal ma swoje tajemnice. Z pomocą specjalistów dowiadujemy się w tym odcinku, jakie procesy tektoniczne stworzyły świat o dziwnych kształtach i żywych kolorach. Transformacja w czasie i przestrzeni jest integralną częścią niekończącej się wędrówki kontynentów. 21:00 TAJEMNICE LUDZKIEGO CIAŁA CZ. 2 (HUMAN BODY) Film dokumentalny, 50 min, Japonia, 2015 Reżyseria: Petra Dahl, Mieko Yoshikawa Dwuczęściowy film dokumentalny opowiadający o tym w jaki sposób 60 miliardów komórek tworzy ludzkie ciało, jego organy i pozwala nam funkcjonować. Dzięki niezwykłym wizualizacjom w najnowocześniejszych technikach graficznych zobaczymy jakie zmiany zachodzą w naszym ciele i umyśle w kluczowych momentach ludzkiego życia. Od narodzin, poprzez wzrost, dojrzewanie, aż po starzenie się i śmierć, zobaczymy jak bardzo są zaangażowane w te procesy poszczególne komórki. Nasze ciało składa się z 200 rodzajów komórek. Poznamy ich różnorodne działania i cechy. Grafika stworzona w oparciu o żywe obrazy, umożliwi nam, widzom, wspaniałą podróż do wnętrza ludzkiego organizmu, do jego komórek. Będziemy odkrywać niezwykły, mikroskopijny świat ludzkiego ciała i mechanizmy komórkowe działające w jego wnętrzu. Co jest siłą napędową ludzkiego życia? Jak dziecko zmienia się w dorosłego? Dlaczego się starzejemy, a jak się zaczyna nowe życie? 22:00 DZIKA POLSKA - WPŁYŃ NA WODĘ. DZIEŃ CHRUŚCIKA Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2013 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Żyjąc na dnie całkiem bystrej rzeki, można stworzyć sobie ląd. Potrafią to chruściki, których larwy znane są wędkarzom i nazywane bywają przez nich kłódkami. Larwy budują sobie całkiem przemyślne i kunsztowne domki, sklecone z ziarnek piasku lub drobin roślinnych, ale, jeżeli zdarzy się stosowna okazja, nawet z... okruchów złota. Zwłaszcza, jeżeli nie poskąpi im takich okruchów badający je eksperymentator. To jednak rzadka okazja. Badacz chruścików, prof. Stanisław Czachorowski, który jest bohaterem i narratorem naszego filmu, w ten sposób nie kusi pracowitych owadów, ale poznaje ich życie w naturalnych warunkach. Przekonując się przy tym a w rezultacie przekonując i nas że te drobne istoty są wskaźnikami stanu wody w rzekach i innych zbiornikach wodnych, w których akurat żyją. Wyruszamy z nim nie tylko nad wodę, ale i w noc, by ujrzeć w świetle żarówek powietrzne harce dorosłych postaci chruścików, a je same obejrzeć dokładnie, gdy przysiądą na specjalnie do badań przeznaczonym ekranie. Badacz i jego koledzy są tak owymi zwiewnymi istotami zafascynowani, że ustanowili ich święto. 22:35 NAUKOWO - UKŁAD ODPORNOŚCIOWY /3/ (THE SCIENCE OF...) Serial dokumentalny, 29 min, Szwajcaria, 2022 Wiele funkcji ludzkiego ciała wciąż pozostaje tajemnicą, choć od stuleci są one przedmiotem badań. Seria ukazuje niektóre spośród tych złożonych funkcji i innowacyjne rozwiązania na różne codzienne dolegliwości, czyli jak walczyć z tymi problemami zdrowotnymi. 23:15 NUKOWO - ALKOHOL /4/ (THE SCIENCE OF...) Serial dokumentalny, 29 min, Szwajcaria, 2022 Wiele funkcji ludzkiego ciała wciąż pozostaje tajemnicą, choć od stuleci są one przedmiotem badań. Seria ukazuje niektóre spośród tych złożonych funkcji i innowacyjne rozwiązania na różne codzienne dolegliwości, czyli jak walczyć z tymi problemami zdrowotnymi. 23:50 ASTRONARIUM - (42) - "EKSTREMALNIE WIELKI TELESKOP" Magazyn, 23 min, Polska, 2017 Scenariusz: Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski Gigantyczna konstrukcja, która ma przesunąć granice naszego poznania Wszechświata. Wielki teleskop europejski, którego budowa rozpoczęła się na Pustyni Atakama - co takiego ma nam pokazać i jaką rolę w jego powstaniu odegra Polska?. W tym programie przyjrzymy się bliżej tej gigantycznej konstrukcji. 00:25 KORONA GÓR POLSKI - ODC. 3 SEZON II, LACKOWA Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 2023 Reżyseria: Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis Zdjęcia: Wojciech Jachymiak, Krzysztof Skrok Cykliczny program mikroturystyczny poświęcony polskim górom, szczytom, których zdobycie razem z nami gwarantuje wejście do elitarnego klubu zdobywców Korony Polskich Gór. Chcemy zachęcać do aktywnego wypoczynku, w miejscach, które naszym zdaniem, nie zostały dotychczas należycie wypromowane. Celem programu jest namówienie widza do odwiedzenia i poznania tych zakątków w polskich górach, które pozostają w cieniu obleganych przez turystów Kasprowego Wierchu czy Gubałówki. Pokażemy przede wszystkim bogactwo przyrody, ale także historie i kulturę tych miejsc, oraz ludzi, którzy są symbolami regionu. Mikroturystyka staje się jednym z turystycznych kierunków rozwoju, który wydaje się, przez co najmniej kilka lat będzie preferowanym przez Polaków spędzaniem wolnego czasu. Chcemy wyjść tym zjawiskom na przeciw. Tym razem zdobywamy Lackową - najwyższy szczyt po polskiej stronie Beskidu Niskiego, położony między Krynicą - Zdrój a Wysową, na granicy ze Słowacją. Wznosi się dobrze widoczną z daleka kopułą nad wsiami Izby oraz Bieliczna (z polskiej strony), a Frika i Cegiełka (po słowackiej stronie, bardziej oddalone). To niewysoka góra (997 m.n.p.m.), ale o bardzo stromym podejściu zwanym ściąną płaczu. Czy Marcie uda się ją zdobyć? 01:05 WĘDRÓWKA KONTYNENTÓW - EUROPA: NIESPOKOJNA PRZYSZŁOŚĆ (VOYAGE OF CONTINENTS - TURBULENT FUTURE - ODC. 5/5) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2012 Reżyseria: Christopher Hooke Muzyka: Sylvain Moreau Od momentu powstania Ziemia nigdy nie przestała się zmieniać. Gigantyczne siły wypychały dna oceanów i zmieniały je w łańcuchy górskie. Niezwykłe kolizje tworzyły kontynenty. Te siły tektoniczne nadal są aktywne. Widać je w erupcjach wulkanów, w trzęsieniach ziemi i tsunami. Siły te kształtują nasz krajobraz, zmieniają klimat, wysuszają oceany i niszczą życie. Wędrówka kontynentów przedstawia wydarzenia geologiczne oraz ich następstwa z dalekiej i bliższej przeszłości z różnych miejsc na świecie. Geologiczna historia Europy nadal ma swoje tajemnice. Z pomocą specjalistów dowiadujemy się w tym odcinku, jakie procesy tektoniczne stworzyły świat o dziwnych kształtach i żywych kolorach. Transformacja w czasie i przestrzeni jest integralną częścią niekończącej się wędrówki kontynentów. 02:10 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 283 ŚLADAMI MIKOŁAJA KOPERNIKA Magazyn, 22 min, Polska, 2022 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Weronika Mliczewska Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Ponadczasowa seria podróżnicza, wpisująca się w cykl inicjatyw promujących i popularyzujących Polskę w oparciu o jej potencjał historyczny, kulturowy, przyrodniczy i rekreacyjny. Tomasz Bednarek odwiedza najpiękniejsze i najciekawsze miejsca w wielu zakątkach kraju, wędrując nie tylko szlakiem tłumnie odwiedzanym przez turystów, ale docierając również do miejsc, o których wiedzą nieliczni.