TVP Nauka Sobota, 16.11.2024 05:55 CZY WIESZ, ŻE? - /81/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 23 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 06:25 CZY WIESZ, ŻE? - /82/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 24 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 07:00 SEKRETY STAROŻYTNYCH INŻYNIERÓW. S. 2 - ŻEGLUJĄC PO ŚWIECIE. ODC. 4 (ANCIENT ENGINEERING S. 2) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2022 Dziesięcioodcinkowa seria dokumentalna prezentująca najciekawsze i najbardziej intrygujące osiągnięcia inżynierii świata starożytnego, które zainspirowały i wpłynęły na inżynierię współczesną. Każdy odcinek ukazuje jedno przełomowe osiągnięcie, np. budowę piramid, Wielki Mur Chiński, rzymskie drogi czy Tadż Mahal. W każdym są materiały archiwalne, wywiady z ekspertami, rekonstrukcje, wspaniałe zdjęcia z lotu ptaka a także wiedza zaczerpnięta z najnowszych osiągnięć technologii, dzięki czemu można lepiej odkryć tajemnice świata starożytnego. Autorzy serii rzucają nowe światło na technikę, materiały konstrukcyjne i myśl innowacyjną stojące za każdym starożytnym osiągnięciem inżynieryjnym i oferują nowe spojrzenie na ich intrygującą i ważną historię. Producent: Off the Fence dla Curiosity Stream we współpracy z ZDF Studios 07:55 OPERACJA ZDROWIE - MAGAZYN MEDYCZNY - /25/ Magazyn medyczny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Piotr Poraj - Poleski Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Prowadzący: Piotr Poraj - Poleski Magazyn medyczny, który prezentuje innowacyjne metody diagnostyczne i terapie dostępne w Polsce. Każdy odcinek omawia inne schorzenie. Lekarze wskazują objawy, na które warto zwrócić uwagę i mówią, w jaki sposób diagnozuje się chorobę. Pacjenci opowiadają o swoich doświadczeniach związanych z leczeniem i co musieli zmienić w życiu, żeby uniknąć nawrotu choroby. W każdym odcinku lekarze, eksperci farmakologii, stowarzyszenia pacjentów, naukowcy prezentują dostępne w naszym kraju metody leczenia oraz diagnostyki. Autorzy przedstawiają również nowoczesne technologie medyczne ratujące życie, a będące światowymi odkryciami naukowymi. 08:30 RYTMY ZDROWIA - MIGDAŁKI Magazyn medyczny, 20 min, Polska, 2021 Autor: Piotr Poraj Poleski Magazyn medyczny skierowany do kobiet, omawiający najczęstsze schorzenia oraz leczenie i diagnostykę medyczną. Migdałki mają szczególny wpływ na odporność ludzkiego organizmu. Odpowiadają za to, by do wnętrza organizmu wraz z jedzeniem czy wdychanym powietrzem nie wnikały z zewnątrz żadne niepożądane mikroorganizmy, wirusy czy bakterie. Kiedy tak się stanie, migdałki przechwytują najeźdźców, a układ odpornościowy zaczyna wroga atakować, co może wywołać reakcję zapalną. Zapalenie migdałków jest dość powszechne. Gdy staje się dolegliwością przewlekłą, warto się zastanowić nad ich usunięciem. W tym odcinku: nieinwazyjne zabiegi usuwania migdałków. 09:00 NAUKA JEST WSZĘDZIE - 3 Magazyn, 15 min, Polska, 2024 Przystępnie, ciekawie i rzetelnie opowiemy o współczesnej nauce i jej osiągnięciach. Odkrycia i ich praktyczne zastosowanie w naszym życiu przedstawią wybitni badacze z czołowych polskich placówek naukowych. Program prowadzi dr Monika A. Koperska, która pokaże, że to nad czym pracują naukowcy w Polsce i na świecie to nie abstrakcja, ale nasza codzienność. Odpowiemy też na proste pytania np: czy podgrzewanie posiłków w mikrofali nam szkodzi? Jak podgrzewać warzywa, aby nie traciły wartości odżywczych? Do tego w każdym odcinku przedstawimy trzy newsy w kategorii Nauka na świecie - wraz z komentarzem prowadzącej i jej gościa. Na luzie i z dystansem. Poszukamy odkryć, które mają realny wpływ na nasze życie. Pokażemy, że nauka to nie tylko testy laboratoryjne i rozważania naukowców i nowinki ze świata, które nie mają nic wspólnego z naszą codziennością. Opowiemy o nauce tak, że zrozumie nas i sześciolatek i jego babcia. Jak obniżyć rachunek za prąd, jak odkleić dziecko od smartfona i które warzywa są naprawdę zdrowe? Codzienność to nieskończona liczba pytań. Plus naukowcy, którzy mają (p)odpowiedzi jak żyć lepiej, jak zmienia się świat wokół nas i jak po tych zmianach może wyglądać. Przystępnie, ciekawie i rzetelnie, tak chcemy opowiadać o współczesnej nauce i jej osiągnięciach. Odkrycia i ich praktyczne zastosowanie w naszym życiu przedstawia wybitni badacze z czołowych polskich placówek naukowych. Pasjonaci, których talent, ciężka praca i upór dają praktyczne odpowiedzi i rozwiązania wielu problemów. 09:20 NAUKA JEST WSZĘDZIE - 4 Magazyn, 15 min, Polska, 2024 Przystępnie, ciekawie i rzetelnie opowiemy o współczesnej nauce i jej osiągnięciach. Odkrycia i ich praktyczne zastosowanie w naszym życiu przedstawią wybitni badacze z czołowych polskich placówek naukowych. Program prowadzi dr Monika A. Koperska, która pokaże, że to nad czym pracują naukowcy w Polsce i na świecie to nie abstrakcja, ale nasza codzienność. Odpowiemy też na proste pytania np: czy podgrzewanie posiłków w mikrofali nam szkodzi? Jak podgrzewać warzywa, aby nie traciły wartości odżywczych? Do tego w każdym odcinku przedstawimy trzy newsy w kategorii Nauka na świecie - wraz z komentarzem prowadzącej i jej gościa. Na luzie i z dystansem. Poszukamy odkryć, które mają realny wpływ na nasze życie. Pokażemy, że nauka to nie tylko testy laboratoryjne i rozważania naukowców i nowinki ze świata, które nie mają nic wspólnego z naszą codziennością. Opowiemy o nauce tak, że zrozumie nas i sześciolatek i jego babcia. Jak obniżyć rachunek za prąd, jak odkleić dziecko od smartfona i które warzywa są naprawdę zdrowe? Codzienność to nieskończona liczba pytań. Plus naukowcy, którzy mają (p)odpowiedzi jak żyć lepiej, jak zmienia się świat wokół nas i jak po tych zmianach może wyglądać. Przystępnie, ciekawie i rzetelnie, tak chcemy opowiadać o współczesnej nauce i jej osiągnięciach. Odkrycia i ich praktyczne zastosowanie w naszym życiu przedstawia wybitni badacze z czołowych polskich placówek naukowych. Pasjonaci, których talent, ciężka praca i upór dają praktyczne odpowiedzi i rozwiązania wielu problemów. 09:40 ASTRONARIUM - (45) - "KOSMONAUTYKA" Magazyn, 22 min, Polska, 2017 Scenariusz: Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski W 1978 roku Mirosław Hermaszewski postawił pierwszy polski krok w przestrzeni kosmicznej. Ciągle czekamy jednak na jego następców. Czy dziś są szanse na pojawienie się nowych polskich astronautów? W tym programie poszukamy kandydatów na kolejnego Polaka w kosmosie. 10:10 W RAFIE KORALOWEJ - WALKA (REEF STORIES) Serial dokumentalny, 52 min, Hiszpania, 2021 Rafy koralowe stanowią 25 procent życia morskiego na naszej planecie. Seria ukazuje rafy w wodach całego świata, od Recife w Brazylii, przez Zatokę Acqba tuż przy Morzu Czerwonym, po Morze Batangas na Filipinach, i opowiada o niezwykłych i różnorodnych stworzeniach zamieszkujących te podwodne królestwa. Ale rafom grozi wyginięcie z powodu globalnego ocieplenia i wynikającego z tego większego zakwaszenia wód na Ziemi. Jak zwierzęta morskie przystosowują się do tych zmian i co może zrobić człowiek, aby odwrócić proces niszczenia raf? 11:15 WIELORYB Z LORINO Film dokumentalny, 59 min, Polska, 2019 Reżyseria: Maciej Cuske Scenariusz: Maciej Cuske Muzyka: Michał Jacaszek Film "Wieloryb z Lorino" jest opowieścią o ludziach żyjących na prawdziwym końcu świata, Czukotce. To ostatni obszar ogromnej Rosji, na końcu naszego kontynentu, oddzielony zaledwie 60 kilometrowym pasmem Cieśniny Beringa od Alaski. Na wybrzeżu mieszkańcy próbują przetrwać na zgliszczach upadłego imperium ZSRR, który na zawsze odmienił ich dziki, surowy pejzaż. Dzieci bawią się wśród rdzewiejących beczek po ropie, które rozsypane są po całej tundrze aż po horyzont. Domy mieszkalne rozsypują się pod wpływem surowych zim, śnieżyc i wiatrów. Krajobraz dopełniają dumnie wypięte pomniki Lenina oraz opuszczone ruiny nieczynnych baz wojskowych, fabryk i budynków. Czukcze żyją tu razem z Eskimosami i Rosjanami z głębi lądu. Warunkiem ich przetrwania w tej dzikiej krainie, tak jak od tysiąca lat, jest coroczne polowanie na wieloryby. W filmie przyglądamy się kilku bohaterom, którzy wydają się trwać na przekór logice, w miejscu, które nie jest dla nich przyjazne, nie daje im radości, nie przynosi spełnienia. "Wieloryb z Lorino" to dość postapokaliptyczna wizja świata. Ten świat będzie trwał, dopóki wieloryby będą przepływały obok, podczas swojej odwiecznej wędrówki na północne morza. Z roku na rok przepływa ich niestety coraz mniej. Producent: Pokromski Studio 13:00 POLSKIE PARKI NARODOWE - POLESKI PARK NARODOWY Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Rafał Kołodziej Scenariusz: Agnieszka Niwińska Prowadzący: Dariusz Gross Prowadzącym program jest Dariusz Gross, dziennikarz, zafascynowany przyrodą poszukiwacz - odkrywca. Pokazuje parki narodowe, które znamy jako turyści, z innej zaskakującej strony przez pryzmat pracy naukowców zgłębiających sekrety ekosystemów i pracujących nad ich zachowaniem dla przyszłych pokoleń. To program pokazujący osobliwości przyrody i ukazujący wyjątkowość poszczególnych parków narodowych w Polsce, w którym spotykają się nowoczesne technologie badawcze z odwiecznym dziełem natury. 13:30 RYTMY ZDROWIA - MIGDAŁKI Magazyn medyczny, 20 min, Polska, 2021 Autor: Piotr Poraj Poleski Magazyn medyczny skierowany do kobiet, omawiający najczęstsze schorzenia oraz leczenie i diagnostykę medyczną. Migdałki mają szczególny wpływ na odporność ludzkiego organizmu. Odpowiadają za to, by do wnętrza organizmu wraz z jedzeniem czy wdychanym powietrzem nie wnikały z zewnątrz żadne niepożądane mikroorganizmy, wirusy czy bakterie. Kiedy tak się stanie, migdałki przechwytują najeźdźców, a układ odpornościowy zaczyna wroga atakować, co może wywołać reakcję zapalną. Zapalenie migdałków jest dość powszechne. Gdy staje się dolegliwością przewlekłą, warto się zastanowić nad ich usunięciem. W tym odcinku: nieinwazyjne zabiegi usuwania migdałków. 14:00 GIGANCI NAUKI - LODOWCE I LĄDOLODY Teleturniej, 45 min, Polska, 2022 Reżyseria: Tomasz Motyl Prowadzący: Łukasz Nowicki Występują na prawie każdym kontynencie. Są ogromne, choć tracą swoją masę w rekordowo szybkim tempie. Lodowce i Lądolody. Budzą podziw i szacunek, stanowią obiekt niestrudzonych badań naukowców, a na niektórych z nich ci odważniejsi, uprawiali nawet wspinaczkę. Ich topnienie jest najbardziej widocznym dowodem na zmiany klimatu. A przez to coraz trudniej odpowiedzieć na pytanie, ile jest naprawdę lodu na świecie. Powierzchnia lądolodu Antarktydy, Grenlandii oraz lodowców na reszcie kontynentów to około 16 mln km2. Tematami tego odcinka teleturnieju będą: Lodowce oraz lądolody, występowanie, geneza ich powstania oraz ich udział w formowaniu naszej planety. Flora i fauna regionów pokrytych lodem. Zdobywcy biegunów Ziemi. Bogactwa naturalne obszarów podbiegunowych i ich pozyskiwanie. Odkrycia archeologiczne w lodowcach. Polacy na Antarktydzie. Wpływ zmian klimatycznych na lodowce. 15:30 ZWIERZĘTA. SEZON 2 - ODC. 4 KOPYTNE (JUST ANIMALS. SEZON 2 EP. 4 HOOVES) Serial dokumentalny, 51 min, USA, 2020 Reżyseria: Bianca Keeley, Simona Mackinder, Simona Mackinder, Bianca Keeley, Simona Mackinder, Bianca Keeley Drugi sezon dziesięcioodcinkowej serii przyrodniczej o zwierzętach świata. Dajmy się zaintrygować, zaskoczyć i zafascynować niektórymi z najbardziej niezwykłych zwierząt na świecie i dowiedzmy się wszystkiego, co chcemy wiedzieć o ich życiu i zachowaniu. Ten odcinek poświęcony jest kopytnym. To zwierzęta urodzone do życia w biegu. Zdolność do szybkiego przemieszczania się zwiększa szanse przetrwania. Kopytne uosabiają wolnego ducha, wyjątkową zwinność, inteligencję, czułość oraz imponującą pomysłowość. Zamieszkują wszystkie zakątki świata. Ich ewolucyjny sukces sprawił, że niektóre cieszą się naszym najwyższym szacunkiem. Kopytne zapewniają nam pożywienie. Większość jest roślinożerna. 16:30 TAJEMNICE SAL OPERACYJNYCH - OPERACJA NA EKRANIE Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Marta Gołąb - Kocięcka Scenariusz: Marta Gołąb - Kocięcka, Ireneusz Iwański Prowadzący: Łukasz Grabarczyk Odcinek o medycynie na ekranie. Poświęcony jest ESD - endoskopowej podśluzówkowej dyssekcji. Całość procedury polega na obserwacji ekranu. Pokazujemy pracę endoskopisty, który nie tylko znajduje polipy, ale również jest w stanie je usunąć, niwelując niebezpieczeństwo pojawienia się zmian nowotworowych. W programie powiemy też o czynnikach ryzyka raka jelita grubego, który jest trzecim nowotworem pod względem śmiertelności. Powiemy też o znaczeniu rozwoju technologii dla bezpieczeństwa pacjenta. 17:00 DZIKA POLSKA - WPŁYŃ NA WODĘ. ŻUBRY NIE PIJĄ ŻUBRÓWKI Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2013 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Puszcza Białowieska zawiera w sobie ogromne zasoby wilgoci, ale zdobycie przez zwierzęta wody do picia i tak bywa nie lada dylematem. Niemniej korzystają z niej na różne sposoby. Woda krąży w puszczańskiej przyrodzie, a w jej obiegu biorą udział także organizmy zwierząt. Temu obiegowi przypatrujemy się na przykładzie króla puszczy - żubra, który potrzebuje szczególnie dużo wody, nawet kilkadziesiąt litrów na dobę. W jaki sposób żubry nawadniają swe potężne organizmy. Tropem tych zwierzat, ich wodopojów, karmowisk, miejsc kąpielowych prowadzi nas teriolog, czyli badacz ssaków, dr Rafał Kowalczyk, dyrektor Instytutu Biologii Ssaków w Białowieży. Przy okazji przekonujemy się, w jaki sposób duże zwierzęta, nie tylko żubr, wykorzystują wodę do celów higieny i obrony przed pasożytami, zakładając sobie w wilgotnych miejscach puszczy prawdziwe naturalne łaźnie, nieledwie wręcz zakłady kosmetyczne. Staramy się prześledzić na podstawie rozmieszczenia zwierząt mapę hydrologiczną puszczy, pokazującą, jak ich życie zależy tutaj od wody. Ale poziom i jakość wody zależy też coraz mocniej od naturalnych hydrologów bobrów. Tworzone przez nie poprzez spiętrzanie cieków stawy stają się siedliskami licznej i rozmaitej fauny. Ale zalewy bobrowe prowadzą też do zalewania systemów korzeniowych i w konsekwencji do usychania na pewnych obszarach drzew. Te jednak stanowią siedliska kolejnych organizmów, zwłaszcza owadów i ptaków. Wpływ wody na puszczę okazuje się zaskakująco wielostronny. 17:35 DZIKA POLSKA - WPŁYŃ NA WODĘ. PŁYNIEMY DO KOZY Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2013 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Użytkowe podejście do ryb i wynikłe stąd względy gospodarcze przesłaniają nam to, co w życiu tych wodnych istot najciekawsze. A tymczasem ryby niektórych gatunków, niekoniecznie tych, które są dla nas gospodarczo czy też z innych względów przydatne, ukazują wiele zaskakujacych powiązań między organizmami wodnymi. Taka np. różanka rozwija się tylko w towarzystwie pewnych gatunków małży. Ryby są też bardzo czułymi wskaźnikami stanu wód zarówno sezonowych, w dużej mierze naturalnych zmian tego stanu, jak i tych spowodowanych przez naszą gospodarkę. Biologii ryb i ich powiązaniu ze środowiskiem wodnym i nadwodnym przyjrzymy się nad Biebrzą rzeką jeszcze naturalną, zamieszkiwaną przez kompletne zespoły wodnych organizmów. Wyruszamy na badawczy połów, którym steruje prof. Roman Kujawa z Uniwersytetu Warmińsko - Mazurskiego. 18:05 DORWAĆ WIRUSA - WIRUSY ZWIERZĘCE Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Aleksandra Ciekot Scenariusz: Bogumił Radajewski W tym odcinku pokażemy, jak wygląda walka z wirusami wścieklizny, grypy ptaków i świńskiej grypy. A także w jaki sposób rozpoznaje się i sekwencjonuje wirusy w laboratoriach. "Dorwać wirusa" - cykl dokumentalny ukazujący osiągnięcia naukowców pracujących na froncie walki z chorobami wirusowymi. Przez pryzmat pandemii koronawirusa, w przystępny i zrozumiały sposób wyjaśniamy, co wiadomo na temat najgroźniejszych patogenów, w jaki sposób zapobiega się ich rozprzestrzenianiu, jak pracuje się nad szczepionkami i lekami przeciwwirusowymi, jak przewiduje się kierunki mutacji i pojawianie się nowych odmian wirusów. Każdy odcinek poświęcony jest innemu aspektowi badań nad wirusami. Tajniki wirusologii tłumaczą wybitni eksperci z kraju i ze świata. Program bogato ilustrowany ujęciami z okresu pandemii SARS - CoV - 2, zdjęciami z laboratoriów oraz grafiką komputerową wyjaśniającą działanie wirusów, terapii i innych omawianych zjawisk. 19:00 CZY WIESZ, ŻE? - /83/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 24 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 19:30 CZY WIESZ, ŻE? - /84/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 24 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 20:00 ZWIERZĘTA. SEZON 2 - ODC. 4 KOPYTNE (JUST ANIMALS. SEZON 2 EP. 4 HOOVES) Serial dokumentalny, 51 min, USA, 2020 Reżyseria: Bianca Keeley, Simona Mackinder, Simona Mackinder, Bianca Keeley, Simona Mackinder, Bianca Keeley Drugi sezon dziesięcioodcinkowej serii przyrodniczej o zwierzętach świata. Dajmy się zaintrygować, zaskoczyć i zafascynować niektórymi z najbardziej niezwykłych zwierząt na świecie i dowiedzmy się wszystkiego, co chcemy wiedzieć o ich życiu i zachowaniu. Ten odcinek poświęcony jest kopytnym. To zwierzęta urodzone do życia w biegu. Zdolność do szybkiego przemieszczania się zwiększa szanse przetrwania. Kopytne uosabiają wolnego ducha, wyjątkową zwinność, inteligencję, czułość oraz imponującą pomysłowość. Zamieszkują wszystkie zakątki świata. Ich ewolucyjny sukces sprawił, że niektóre cieszą się naszym najwyższym szacunkiem. Kopytne zapewniają nam pożywienie. Większość jest roślinożerna. 21:40 SEKRETY STAROŻYTNYCH INŻYNIERÓW. S. 2 - ŻEGLUJĄC PO ŚWIECIE. ODC. 4 (ANCIENT ENGINEERING S. 2) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2022 Dziesięcioodcinkowa seria dokumentalna prezentująca najciekawsze i najbardziej intrygujące osiągnięcia inżynierii świata starożytnego, które zainspirowały i wpłynęły na inżynierię współczesną. Każdy odcinek ukazuje jedno przełomowe osiągnięcie, np. budowę piramid, Wielki Mur Chiński, rzymskie drogi czy Tadż Mahal. W każdym są materiały archiwalne, wywiady z ekspertami, rekonstrukcje, wspaniałe zdjęcia z lotu ptaka a także wiedza zaczerpnięta z najnowszych osiągnięć technologii, dzięki czemu można lepiej odkryć tajemnice świata starożytnego. Autorzy serii rzucają nowe światło na technikę, materiały konstrukcyjne i myśl innowacyjną stojące za każdym starożytnym osiągnięciem inżynieryjnym i oferują nowe spojrzenie na ich intrygującą i ważną historię. Producent: Off the Fence dla Curiosity Stream we współpracy z ZDF Studios 22:40 DZIKA POLSKA - WPŁYŃ NA WODĘ. PŁYNIEMY DO KOZY Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2013 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Użytkowe podejście do ryb i wynikłe stąd względy gospodarcze przesłaniają nam to, co w życiu tych wodnych istot najciekawsze. A tymczasem ryby niektórych gatunków, niekoniecznie tych, które są dla nas gospodarczo czy też z innych względów przydatne, ukazują wiele zaskakujacych powiązań między organizmami wodnymi. Taka np. różanka rozwija się tylko w towarzystwie pewnych gatunków małży. Ryby są też bardzo czułymi wskaźnikami stanu wód zarówno sezonowych, w dużej mierze naturalnych zmian tego stanu, jak i tych spowodowanych przez naszą gospodarkę. Biologii ryb i ich powiązaniu ze środowiskiem wodnym i nadwodnym przyjrzymy się nad Biebrzą rzeką jeszcze naturalną, zamieszkiwaną przez kompletne zespoły wodnych organizmów. Wyruszamy na badawczy połów, którym steruje prof. Roman Kujawa z Uniwersytetu Warmińsko - Mazurskiego. 23:15 OPERACJA ZDROWIE - MAGAZYN MEDYCZNY - /25/ Magazyn medyczny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Piotr Poraj - Poleski Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Prowadzący: Piotr Poraj - Poleski Magazyn medyczny, który prezentuje innowacyjne metody diagnostyczne i terapie dostępne w Polsce. Każdy odcinek omawia inne schorzenie. Lekarze wskazują objawy, na które warto zwrócić uwagę i mówią, w jaki sposób diagnozuje się chorobę. Pacjenci opowiadają o swoich doświadczeniach związanych z leczeniem i co musieli zmienić w życiu, żeby uniknąć nawrotu choroby. W każdym odcinku lekarze, eksperci farmakologii, stowarzyszenia pacjentów, naukowcy prezentują dostępne w naszym kraju metody leczenia oraz diagnostyki. Autorzy przedstawiają również nowoczesne technologie medyczne ratujące życie, a będące światowymi odkryciami naukowymi. 23:45 W RAFIE KORALOWEJ - WALKA (REEF STORIES) Serial dokumentalny, 52 min, Hiszpania, 2021 Rafy koralowe stanowią 25 procent życia morskiego na naszej planecie. Seria ukazuje rafy w wodach całego świata, od Recife w Brazylii, przez Zatokę Acqba tuż przy Morzu Czerwonym, po Morze Batangas na Filipinach, i opowiada o niezwykłych i różnorodnych stworzeniach zamieszkujących te podwodne królestwa. Ale rafom grozi wyginięcie z powodu globalnego ocieplenia i wynikającego z tego większego zakwaszenia wód na Ziemi. Jak zwierzęta morskie przystosowują się do tych zmian i co może zrobić człowiek, aby odwrócić proces niszczenia raf? 00:50 CZY WIESZ, ŻE? - /85/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 23 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 02:05 WIELORYB Z LORINO Film dokumentalny, 59 min, Polska, 2019 Reżyseria: Maciej Cuske Scenariusz: Maciej Cuske Muzyka: Michał Jacaszek Film "Wieloryb z Lorino" jest opowieścią o ludziach żyjących na prawdziwym końcu świata, Czukotce. To ostatni obszar ogromnej Rosji, na końcu naszego kontynentu, oddzielony zaledwie 60 kilometrowym pasmem Cieśniny Beringa od Alaski. Na wybrzeżu mieszkańcy próbują przetrwać na zgliszczach upadłego imperium ZSRR, który na zawsze odmienił ich dziki, surowy pejzaż. Dzieci bawią się wśród rdzewiejących beczek po ropie, które rozsypane są po całej tundrze aż po horyzont. Domy mieszkalne rozsypują się pod wpływem surowych zim, śnieżyc i wiatrów. Krajobraz dopełniają dumnie wypięte pomniki Lenina oraz opuszczone ruiny nieczynnych baz wojskowych, fabryk i budynków. Czukcze żyją tu razem z Eskimosami i Rosjanami z głębi lądu. Warunkiem ich przetrwania w tej dzikiej krainie, tak jak od tysiąca lat, jest coroczne polowanie na wieloryby. W filmie przyglądamy się kilku bohaterom, którzy wydają się trwać na przekór logice, w miejscu, które nie jest dla nich przyjazne, nie daje im radości, nie przynosi spełnienia. "Wieloryb z Lorino" to dość postapokaliptyczna wizja świata. Ten świat będzie trwał, dopóki wieloryby będą przepływały obok, podczas swojej odwiecznej wędrówki na północne morza. Z roku na rok przepływa ich niestety coraz mniej. Producent: Pokromski Studio