TVP Historia Wtorek, 19.11.2024 06:35 BYŁ TAKI DZIEŃ - 19 LISTOPADA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1828 - zmarł kompozytor Franz Schubert; 1942 - w Drohobyczu został zamordowany przez gestapowca Bruno Schultz; 1950 - Maria Dąbrowska opisuje w "Dziennikach" wygląd Warszawy podczas Światowego Kongresu Pokoju; 06:40 SPÓR O HISTORIĘ - HETMANI POLSCY Debata, 30 min, Polska, 2022 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Prowadzący: Tomasz Muller "Hetman wielki jest zastępcą króla na wojnie: prowadzi wojsko, wyznacza miejsca obozów, urządza szyki, daje hasło do boju lub odwrotu, czuwa nad żywnością wojska, ustanawia ceny na targowiskach obozowych, przestrzega sprawiedliwości miary i wagi, i winowajców karze. Hetman zaś polny jest jakby dodanym od króla namiestnikiem hetmana wielkiego, do niego należą czaty, szpiegi i żywność" - pisał w XVI wieku Marcin Kromer. Jakie jeszcze obowiązki spoczywały na hetmanach? Jak zmieniały się one w ciągu wieków? Goście: prof. Dariusz Kupisz, dr Zbigniew Hundert, Zamek Królewski w Warszawie i dr Tomasz Szwaciński, Biblioteka Narodowa. 07:15 FLESZ HISTORII - ODC. 687 Cykl reportaży, 15 min, Polska, 2024 Program którego celem jest prezentowanie najciekawszych informacji o wydarzeniach historycznych, wystawach, inscenizacjach w całej Polsce. 07:35 BIAŁO - CZERWONI - HISTORIE NIEZWYKŁE - DYSKOBOLKA HALINA KONOPACKA Cykl dokumentalny, 15 min, Polska, 2018 Reżyseria: Krzysztof Miklas Scenariusz: Krzysztof Miklas Prowadzący: Krzysztof Miklas Halina Konopacka (ur. 1900, zm. 1989). W 1928 roku w Amsterdamie zdobyła pierwszy w historii dla Polski złoty medal olimpijski, zwyciężając w rzucie dyskiem i ustanawiając rekord świata. Piękna kobieta (w Amsterdamie wybrana miss igrzysk olimpijskich), gruntownie wykształcona (studiowała filologie obce na Uniwersytecie Warszawskim), interesując się także literaturą piękną, malarstwem, muzyką. Sama pisała wiersze, wydająła tomik zatytułowany "Któregoś dnia". Niezwykle wysportowana i wszechstronna. Na mistrzostwach Polski w Krakowie w 1928 roku dokonała sztuki niezwykłej: startowała aż w dziesięciu lekkoatletycznych konkurencjach, odnosząc aż siedem zwycięstw! Przez siedem lat startów w rzucie dyskiem nie przegrała ani razu! W grudniu 1928 roku została żoną płk. Ignacego Matuszewskiego, polityka, dyplomaty i publicysty. Po zakończeniu kariery lekkoatletki z powodzeniem uprawiała tenis, wdzierając się przebojem do krajowej czołówki. Szczególne sukcesy odnosiła w grze mieszanej, najczęściej z Czesławem Spychałą. Jeszcze podczas kariery lekkoatletycznej włączyła się w działalność społeczną w ruchu sportowym. Pracowała w zarządzie Akademickiego Związku Sportowego i Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej Kobiet, a w latach 1938 - 1939 w zarządzie Polskiego Komitetu Olimpijskiego. Przez ponad rok redagowała czasopismo sportowe dla kobiet "Start". W marcu 1938 roku uczestniczyła wraz z mężem, Ignacym Matuszewskim i gen. Stanisławem Rouppertem, którzy byli członkami Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego, w uroczystościach w Olimpii związanych z wmurowaniem w marmurową stellę urny z sercem twórcy nowożytnych igrzysk olimpijskich, barona Pierre’a de Cobertina. Podczas tych uroczystości książę Paweł, następca tronu Grecjii, udekorował ją, jako pierwszą spośród mistrzów olimpijskich, symboliczną gałązką oliwną z Olimpii. We wrześniu 1938 roku kierowała jedną z ciężarówek w akcji kierowanej przez jej męża wywiezienia z Polski zasobów złota Banku Polskiego, jadąc przez Rumunię, Turcję, Syrię i Liban, następnie drogą morską do Francji. 2 września 1940 roku przybyła do Nowego Jorku. Następnie mieszkała na Florydzie i nad Zatoką Meksykańską, poświęcając się nowej pasji malarstwu. 08:00 STULECIE WINNYCH - ODC. 40 (S. IV, ODC. 1) Serial historyczny, obyczajowy, 46 min, Polska, 2021 Reżyseria: Krzysztof Łukaszewicz Scenariusz: Ariadna Lewańska, Małgorzta Retei Zdjęcia: Piotr Śliskowski Muzyka: Wojciech Lemański, Paweł Lucewicz Aktorzy: Jan Wieczorkowski, Barbara Wypych, Urszula Grabowska, Magdalena Walach, Stefan Pawłowski, Piotr Rogucki, Weronika Humaj, Kamila Bujalska, Arkadiusz Janiczek, Lesław Żurek, Maria Pawłowska, Paweł Ferens, Krystian Kostow, Adam Wietrzyński, Michał Wielewicki Spotykamy się z bohaterami "Stulecia Winnych" w szczególnie trudnym momencie. W Polsce nasilają się represje wobec robotników, pogłębia kryzys, rodzi się bunt. Ryszard, aresztowany za udział w strajkach, czeka w celi na proces. Rodzina Winnych po raz kolejny jednoczy siły i szuka sposobu na uwolnienie bliskiej osoby. Jasiek prosi o wsparcie partię, Kasia liczy na pomoc partyjnej szychy, towarzysza Sobańskiego. Z kolei Basia uważa, że ojciec postąpił lekkomyślnie angażując się w zamieszki. Ma do niego żal, że nie pomyślał o rodzinie, o Mani. Tymczasem w Trójmieście Michelle oraz Michał Jr wraz z żona Agnieszką wierzą, że Polska może być krajem sprawiedliwości i demokracji. Działają w centrum wydarzeń, na Wybrzeżu. Michelle stara się o staż w Tygodniu Wybrzeża. Chce punktować władzę, pisać o strajkach i rodzinach robotników. 08:45 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII S.I - ŁAŃCUT, LEŻAJSK Reportaż, 15 min, Polska, 2016 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz Zdjęcia: Krzysztof Gromek Prowadzący: Katarzyna Sanocka W cyklu najciekawsze pomniki i zabytki polskiej kultury, tym razem to: Łańcut i Leżajsk. Te zwaśnione miasta na początku XVII wieku były świadkami wielkiego sporu dwóch magnatów. Słynny awanturnik Stanisław Stadnicki, zwany "Łańcuckim Diabłem", prowadził prywatną wojnę ze starostą leżajskim Łukaszem Opalińskim. Ich potyczki skutkowały spaleniem Łańcuta i zniszczeniem Leżajska, ostatecznie jednak "Łańcucki Diabeł" poniósł klęskę. W podzięce za odniesione zwycięstwo i odpokutowaniu za grzechy starosta leżajski ufundował wspaniały kościół i klasztor OO. Bernardynów. Zamek w Łańcucie i klasztor w Leżajsku łączy nie tylko wspólna historia. Zamkowe wnętrza, park i wozownia zachęcają też, aby zostać w nich na dłużej i po prostu odpocząć. Malowniczy park w Łańcucie utrzymany w stylu angielskim do dziś służy spotkaniom towarzyskim, zabawom czy rozmyślaniom. Tym ostatnim sprzyja też niezwykła aura leżajskiego klasztoru. 09:10 HISTORIA POLSKI - VI BRYGADA PANI KOMENDANT Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2020 Reżyseria: Wojciech Królikowski Scenariusz: Wojciech Królikowski Zdjęcia: Sławomir Chudowski W dwudziestoleciu międzywojennym, w Warszawie, pewna dzielna kobieta postanowiła rzucić wyzwanie środowiskom przestępczym. Kim była niewysoka brunetka, która zdecydowanie, z pełną determinacją, zwalczała prostytucję, handel dziećmi, stręczycielstwo? W jaki sposób od zera stworzyła formację, o której z podziwem pisano w europejskiej prasie? Jaką tajemnicę skrywała? Kobieta, której całe życie, praca, były ściśle związane z odradzającym się państwem polskim, a korzenie sięgają starożytnej Grecji? Czego mogłaby dokonać gdyby nie wojna? Film dokumentalny poświęcony postaci Stanisławy Paleolog, która od 1935 r. kierowała nowo utworzonym Referatem Policji Kobiecej w Centralnej Służbie Śledczej. Do niej też należało organizowanie szkoleń dla kandydatek do policji kobiecej oraz inspekcja poszczególnych jej komórek. Nadzorowała utworzoną w 1935 r. przez gen. J. K. Zamorskiego kobiecą policję mundurową. Poszukiwała też optymalnych rozwiązań w pracy policyjnej i utrzymywała kontakty z policjantkami z innych państw. Szczególnie bliskie, przyjacielskie stosunki łączyły ją z funkcjonariuszkami angielskimi. Kierowana przez nią policja kobieca cieszyła się uznaniem w całej Europie, a Palelog sama też pisała o zadaniach realizowanych przez swoje podkomendne i ich sukcesach. Zabiegała o prestiż i wizerunek medialny kierowanej przez siebie formacji. Prostytucja była dla niej przede wszystkim problemem społecznym, a jej źródła widziała w niskim poziomie kultury i upadku moralności. W listopadzie 1938 r. reprezentowała polskie policjantki na paryskim kongresie, poświęconym walce z handlem kobietami i wygłosiła referat poświęcony dorobkowi polskiej policji kobiecej i sprawie resocjalizacji prostytutek oraz dziewcząt zagrożonych demoralizacją. 10:10 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - STRAŻNICY MORZA Cykl dokumentalny, 19 min, Polska, 1994 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Cykliczny program popularyzujący wiedzę o historii II wojny światowej. Odcinek poświęcony roli, jaką odegrały w czasie walk morskich torpedy i okręty niszczyciele. 10:40 NA RATUNEK NOTRE DAME - CZĘŚĆ 2. (SAVING NOTRE DAME / SAUVER NOTRE DAME) Film dokumentalny, 55 min, Francja, 2020 Reżyseria: Quentin Domart, Charlene Gravel Część druga filmu dokumentalnego. Kiedy 15 kwietnia 2019 roku wybuchł pożar Katedry Notre Dame, świat wstrzymał oddech. Ogień ugaszono, ale wszyscy byli przerażeni ogromem zniszczeń. Katedra nadal stoi, ale ogólna stabilność budynku została osłabiona. Archeolodzy badali każdy kawałek zwęglonego gruzu, aby dowiedzieć się więcej o konstrukcji budynku, podczas gdy technicy, kamieniarze i stolarze, pod nadzorem głównego architekta Notre - Dame, cały czas pracują niestrudzenie, aby wzmocnić pozostałą konstrukcję, zanim będzie zbyt późno. Ten kluczowy etap jest pełen niebezpieczeństw, ale jest niezbędny do odrodzenia Notre - Dame. W filmie ukazano prace po 53 i 252 dniach od pożaru. 11:40 WOJOWNICY CZASU - ZAKON W ODWROCIE, CZYLI ŚWIECINO 1462 ODC. 99 Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Grzegorz Gajewski Scenariusz: Grzegorz Gajewski Zdjęcia: Grzegorz Gajewski, Krzysztof Krzyżanowski Muzyka: Krzysztof Ridan Zwycięstwo nad Krzyżakami odniesione w pamiętnej bitwie na polach Grunwaldu w 1410 roku nie zakończyło polskich kłopotów z zakonem wojowniczych Teutonów. Wojna stoczona z nimi w latach 1409 - 1410 osłabiła ich, ale nie zniszczyła całkowicie. Pół wieku później, w 1462 roku pod Świecinem doszło do starcia, które było przełomem w kolejnej wojnie z zakonem. 12:15 ZMIENNICY - ODC. 6/15 - PRASA SZCZEGÓLNEJ TROSKI Serial TVP, 53 min, Polska, 1986 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Stanisław Bareja, Jacek Janczarski Zdjęcia: Wojciech Jastrzębowski Muzyka: Przemysław Gintrowski Aktorzy: Ewa Błaszczyk, Anna Gronostaj, Irena Kwiatkowska, Halina Rowicka, Ewa Serwa, Wojciech Pokora, Piotr Pręgowski, Jerzy Przybylski, Kazimierz Wysota, Krzysztof Zaleski, Mieczysław Hryniewicz Tytułowa "prasa szczególnej troski" to tygodnik, który masowo wykupują ludzie prezesa Kluska. W paczkach z gazetami ukrywają narkotyki i wysyłają do Niemiec, do prezesa Gonschorka. Z radości, że kolejna dostawa dotarła na miejsce, Klusek spędza wieczór z prostytutką Mariolą. Zostaje przez nią kompletnie okradziony i nie ma czym zapłacić Kasi za kurs. Kasia wozi młode małżeństwo, które musi pilnie zrobić zakupy, by wykorzystać kredyt dla młodych małżeństw. Sklepy świecą jednak pustkami, nie ma ani pralek, ani lodówek czy odkurzaczy. Zdesperowani małżonkowie kupują więc całkiem nieprzydatną rzecz, byle tylko wykorzystać kredyt, który przepadnie. 13:15 ŻYCIODAJNE RZEKI PÓŁWYSPU IBERYJSKIEGO - ODC. 3 TAG (IBERIA'S RIVERS OF LIFE / FLÜSSE DES LICHTS EP. 3 TAJO / TEJO TAGUS) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Michael Gregor Seria dokumentalna opowiadająca o największych rzekach Hiszpanii i Portugalii. Wielkie rzeki z dala od destynacji turystycznych ukazują nieznany i mistyczny Półwysep Iberyjski. Podobnie jak ludzkie naczynia krwionośne, rzeki są ścieżkami życia. Niemal każda zaawansowana cywilizacja zawdzięcza swój rozwój istnieniu tych pulsujących strumieni życia. Rzeki były pierwszymi autostradami; transportowały wiedzę, dobra, odkrywców i zdobywców. Podążając za tymi wielkimi strumieniami, znajdujemy zapomniane krajobrazy zamieszkane przez niezwykłych ludzi, z często wyjątkowymi biografiami. Odcinek trzeci przedstawia rzekę Tag - to najdłuższa rzeka na Półwyspie Iberyjskim, przebiega przez Hiszpanię i Portugalię. Jej źródła są na wysokości 1593 m n.p.m. w Górach Iberyjskich, na stokach Sierra de Albarracin. Płynie w kierunku południowo - zachodnim przez Nową Kastylię, a następnie przez Estremadurę. Na terenie Hiszpanii dorzecze Tagu otaczają od wschodu obficie zraszane, dosyć wysokie góry: Kastylijskie i Iberyjskie. Nad Tagiem leży miasto Toledo. 14:20 OPUSZCZONE MIEJSCA - ODC. 4 KONIEC BRATERSTWA (FORSAKEN PLACES) Serial dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2020 W tej 4 - odcinkowej serii zbudowane ze stali, zalane betonem lub wydobyte spod ziemi pomniki przełomowych momentów historii ożywają na nowo. Swoje osobiste wspomnienia o tych zapomnianych, ale często niedostępnych i groźnych miejscach przywołują związani z nimi świadkowie. Opowiadają o klęskach żywiołowych, wojnach lub wielkich katastrofach, które odcisnęły piętno na tych zabytkach, a także na ludziach mieszkających czy pracujących w ich pobliżu. W czterech odcinkach widzowie poznają dwanaście takich "zaginionych miejsc" - to bazy wojskowe, pokazowe budynki epoki, turystyczne raje i szpitale. 15:15 GALERIA WIDMO - PIĘKNA MADONNA Z TORUNIA Serial dokumentalny, 7 min, Polska, 2021 Reżyseria: Beata Szuszwedyk - Sadurska Scenariusz: Beata Szuszwedyk - Sadurska "Galeria Widmo" prezentuje animowaną historię zaginionego w czasach II wojny światowej mistrzowskiego dzieła przełomu XIX i XV wieku, gotyckiej rzeźby "Piękna Madonna z Torunia", przedstawiającej Marię i dzieciątko Jezus. 15:30 KORONA KRÓLÓW - ODC 117 Telenowela historyczna TVP, 24 min, Polska, 2018 Reżyseria: Jerzy Krysiak, Piotr Fiedziukiewicz, Jacek Sołtysiak, Wojciech Pacyna Scenariusz: Agnieszka Olejnik, Anna Krasuska, Joanna Ślesicka Zdjęcia: Jacek Fabrowicz, Paweł Figurski, Romuald Lewandowski, Krzysztof Pakulski, Rafał Paradowski, Tomasz Wójcik Muzyka: Marcin Przybyłowicz Aktorzy: Andrzej Hausner, Tomasz Sapryk, Marcin Rogacewicz, Krzysztof Wrona, Karol Biskup, Tomasz Ciachorowski, Mateusz Trzmiel, Robert Gonera, Miron Jagniewski, Katarzyna Radochońska, Wojciech Czerwiński, Zbigniew Waleryś, Andrzej Popiel, Ewelina Pankowska, Mateusz Mosiewicz Jędrzej dochodzi do siebie po poprzednim wieczorze, a Mela korzysta z okazji i okłamuje go, że spędzili razem upojną noc. W komnacie króla Szafraniec streszcza Kazimierzowi wyniki inspekcji straży miejskiej. Swoim zapałem do pracy imponuje królowi. Władca zleca mu zwołanie spotkania, na które mają przybyć: Jasiek, Pełka, Herman i biskup Jan. Orszak Heleny nadal zmierza do Świdnicy. Guncel zabiega o względy dziewczyny, ale ona konsekwentnie odrzuca jego awanse. W końcu docierają szczęśliwie na dwór świdnicki. 16:00 SENSACJE XX WIEKU - "PSEUDONIM"PUCH" Widowisko historyczne, 46 min, Polska, 2005 Autor: Bogusław Wołoszański Reżyseria: Adek Drabiński Zdjęcia: Waldemar Szmidt Aktorzy: Łukasz Nowicki - Kuzniecow, Paweł Sanakiewicz - Koch, Piotr Warszawski - Skorzeny, Łukasz Sanakiewicz, Artur Dziurman, Janusz Bukowski Młody porucznik Wehrmachtu z Krzyżem Żelaznym na piersi wbiega na piętro Urzędu Wojewódzkiego w Równem. Zmierza wprost do siedzącego za biurkiem oficera dyżurnego, prosi go o wskazanie drogi do gabinetu generała von Ilgena. Dyżurny, dostrzegając wychodzących z bufetu oficerów sztabowych i wysokiego urzędnika NSDAP, wskazuje ich interesantowi. Porucznik podchodzi do dostojników, pręży się na baczność, salutuje służbiście i wręcza partyjnemu notablowi kartkę papieru. Urzędnik szybko przebiega wzrokiem notatkę, spogląda na młodego człowieka z osłupieniem, otwiera usta do krzyku. Za późno! Porucznik błyskawicznie wyciąga pistolet, oddaje dwa strzały, przeskakuje barierkę i zbiega po schodach. Nim zaskoczona ochrona gmachu rusza w pościg, zabójca pędem opuszcza budynek i niknie w tłumie przechodniów. Kim był szaleńczy zamachowiec, któremu udało się wejść do pilnie strzeżonego gmachu i zastrzelić partyjnego urzędnika, wręczywszy mu wcześniej dokument z wyrokiem śmierci? Kim był naprawdę człowiek uważany przez swych przełożonych i podwładnych za porucznika Wehrmachtu Paula Wilhelma Sieberta? Ofensywa niemieckich wojsk w czerwcu 1941 roku zaskoczyła Rosjan i zdruzgotała ich osłonowe siły zbrojne. Formacje Armii Czerwonej ustępowały bezładnie pod naporem wroga. Setki tysięcy sowieckich ludzi zginęły w boju, setki tysięcy dostały się do niewoli. Aby spowolnić tempo pochodu nieprzyjaciela, Stalin wydał drakońskie rozkazy. Oddziały NKWD stanęły murem tuż za plecami obrońców, by strzelać do wycofujących się żołnierzy. Ludności cywilnej nakazano uchodzić w głąb kraju, spaliwszy uprzednio domy i spichrze oraz wybiwszy zwierzęta hodowlane. Ponadto za linię frontu przerzucone zostały niewielkie oddziały świetnie wyszkolonych dywersantów, by zdobywali ważne informacje o zamiarach wroga i siali zamęt w jego szeregach - przerywali linie komunikacyjne, dezorganizowali łączność, organizowali zamachy na dowódców i wysokich urzędników niemieckich. W gronie tych doborowych żołnierzy sił specjalnych znalazł się trzydziestoletni wówczas Iwan Kuzniecow. Pochodził z rodziny Niemców nadwołżańskich. Wysoki, bardzo sprawny fizycznie blondyn mówił biegle po niemiecku i był szaleńczo odważny. Niezwykłe wyczyny radzieckiego agenta o pseudonimie "Puch", znanego Niemcom jako porucznik Paul Siebert, przedstawia Bogusław Wołoszański w kolejnym widowisku z cyklu "Sensacje XX wieku". 17:00 HISTORIA POLSKI - BŁĘKITNA ARMIA 1917 - 1919 Dokument fabularyzowany, 67 min, Polska, 2017 Reżyseria: Leszek Wiśniewski Scenariusz: Jan Tarczyński Zdjęcia: Adam Fręśko Muzyka: Rafał Rozmus Film dokumentalny fabularyzowany o Błękitnej Armii utworzonej we Francji. Film dotyczy lat 1917 - 1919, od powstania do powitania Armii w Polsce. Film przedstawia zapomniany fragment polskiej historii: utworzenie, organizację, wyszkolenie i wyposażenie, a także użycie bojowe w czasie I wojny światowej oddziałów Armii Polskiej, utworzonej we Francji dekretem prezydenta Republiki Raymonda Poincare z 4 czerwca 1917 roku, dzięki staraniom Komitetu Narodowego Polskiego. Dowódcą tej armii, zwanej od koloru żołnierskich mundurów Błękitną Armią, Komitet Narodowy Polski mianował gen. bryg / dyw. Józefa Hallera, przedwojennego instruktora scoutingu i towarzystwa Sokół we Lwowie, a później dowódcę 2. Brygady Legionów Polskich oraz 2. Korpusu Polskiego w zbolszewizowanej Rosji. Błękitna Armia, licząca ok. 70 tysięcy żołnierzy i wyposażona w nowoczesne uzbrojenie oraz sprzęt bojowy (w tym ponad 1000 pojazdów mechanicznych, 120 najnowocześniejszych czołgów lekkich Renault 17 FT, a także 90 samolotów) zapisała bohaterską kartę w walce z Niemcami (i ich sprzymierzeńcami) na ziemi francuskiej (m.in. w Szampanii i w rejonie Wogezów), a po przejeździe transportami kolejowymi do Polski w kwietniu czerwcu 1919 roku, broniąc Ojczyzny przed inwazją bolszewickiej Rosji. Oddziały Błękitnej Armii, wcielone w skład Wojska Polskiego, decydowały o wyzwoleniu Lwowa i Borysławsko - Drohobyckiego Zagłębia Naftowego z rąk ukraińskich. 18:15 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - ODC. 343 Magazyn historyczny, 25 min, Polska, 2024 Autor: Bartek Wieczorek Scenariusz: Adam Sikorski Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. W programie podejmowane są zatarte, zagubione, zakłamane wątki polskiej historii. Autor poszukuje odpowiedzi na pytania o naszą wspólną przeszłość. Okazuje się, że wiele odpowiedzi leży w rodzinnych archiwach, zdjęciach, dokumentach i wspomnieniach ludzi. Program mobilizuje do poszukiwań lokalne środowiska miłośników historii, których nie brakuje w żadnym zakątku kraju. "Było nie minęło" to program realizowany techniką reporterską, pozwalający widzom wspólnie z realizatorami zmagać się z tajemnicą historyczną. Każdy z odcinków, poza nielicznymi wyjątkami, stanowi odrębną całość i ma charakter ponadczasowy. 18:50 STULECIE WINNYCH - ODC. 41 (S. IV, ODC. 2) Serial historyczny, obyczajowy, 45 min, Polska, 2022 Reżyseria: Krzysztof Łukaszewicz Scenariusz: Ariadna Lewańska, Katarzyna Terechowicz, Małgorzata Retei Zdjęcia: Piotr Śliskowski Muzyka: Wojciech Lemański, Paweł Lucewicz Aktorzy: Urszula Grabowska, Stefan Pawłowski, Piotr Rogucki, Weronika Humaj, Ina Sobala, Andrzej Andrzejewski, Marcin Kwaśny, Tomasz Błasiak, Jan Wieczorkowski, Barbara Wypych, Magdalena Walach, Marcin Franc, Kamila Bujalska, Lesław Żurek, Maria Pawłowska Mimo ogłoszenia amnestii przez Edwarda Gierka, Ryszard wciąż odsiaduje wyrok. Mania zaczyna już tracić nadzieję, codziennie czeka na męża. Tymczasem Michelle walczy z cenzurą, przygotowuje reportaż ze stoczni. Liczy, że uda się jej przemycić prawdę, nie zgadza się na lukrowanie rzeczywistości w prasie. Duże zamieszanie w życiu Stanisława i Andzi, wprowadza pojawienie się Jerzyka. Starszy syn Andzi ma głowę do interesów i zamierza rozwijać swój biznes. W tym celu adaptuje warsztat Stanisława, co powoduje iskrzenie między panami. 19:45 NA TROPACH HISTORII - (28.11.2021) GOTYCKIE SZCZYTY BESZOWEJ Program historyczny, 12 min, Polska, 2021 Autor: Dorota Kosierkiewicz Cykl przybliżający historię województwa świętokrzyskiego: miejscowości, domów, ulic, ludzi. Opisując zrywy narodowe, klęski, wielkie i małe zwycięstwa, najnowsze odkrycia archeologiczne i geologiczne, twórcy podążają śladami, które pozostawiła historia, ale nie tylko ta oczywista, zapisana ruinami zamków, kościołami, dziełami sztuki, ale również ta odkrywana dzięki np. pracom archeologów. 20:05 HISTORIA BRONI - BROŃ DLA KAŻDEGO. ODC. 4/10 (HISTORY OF WEAPONS) Film dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2017 Od samego początku ludzkich dziejów człowiek tworzył broń i używał jej do zabijania. Broń służyła do krwawych podbojów i popełniania największych zbrodni, ale również była wykorzystywana przez bojowników o wolność, przez jednostki antyterrorystyczne i siły wyzwalające. Autorzy skupiają się w serii nie tylko na aspektach technicznych różnych rodzajów broni, pokazują też związki między opracowaniem nowego modelu broni, a następstwem jego użycia. Ta relacja ukształtowała kilka tysięcy lat ludzkiej historii. Historia broni to 10 - odcinkowy serial dokumentalny przybliżający historię różnych rodzajów oręża, które odegrały główne role w najważniejszych bitwach historii i były często motorem postępu technicznego w różnych epokach. 21:05 MARSYLSKI ŁĄCZNIK (LA FRENCH) Film fabularny, 129 min, Francja, 2015 Reżyseria: Cedric Jimenez Aktorzy: Gilles Lellouche, Jean Dujardin, Benot Magimel Inspirowany prawdziwymi wydarzeniami thriller, który z francuskiej perspektywy pokazuje historię opisaną w słynnym "Francuskim łączniku". W rolach głównych występują Jean Dujardin i Gilles Lellouche. Marsylia, 1975 rok. Ambitny sędzia Pierre Michel (Jean Dujardin) dostaje przydział do wydziału antynarkotykowego policji z zadaniem rozpracowania grupy przestępczej, odpowiedzialnej za przerzut do USA hurtowych ilości heroiny. Gangiem kieruje bezwzględny i charyzmatyczny Gatan Tany Zampa (Gilles Lellouche), który pozostaje nieuchwytny dla organów ścigania, skutecznie zacierając ślady i sowicie opłacając skorumpowanych policjantów i urzędników. Michel stawia sobie za punkt honoru, by dopaść Zampę i uprzykrza mu życie na każdym kroku, działając często na granicy prawa. Gangster nie pozostaje mu dłużny, a rywalizacja obu mężczyzn doprowadzi do serii dramatycznych wydarzeń, które wstrząsną całą Francją. 23:25 SENSACJE XX WIEKU - SPRAWA ADMIRAŁA CANARISA CZ 1 Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2000 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Bohaterem kolejnego odcinka programu Bogusława Wołoszańskiego jest szef niemieckiego wywiadu wojskowego adm. Wilhelm Canaris, o którego prawdziwej roli w czasie II wojny światowej wciąż niewiele wiadomo. 23:55 SENSACJE XX WIEKU - SPRAWA ADMIRAŁA CANARISA CZ 2 Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 2000 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Program poświęcony postaci szefa niemieckiego wywiadu wojskowego admirała Wilhelma Canarisa, o którego prawdziwej roli w czasie II wojny światowej wciąż niewiele wiadomo. 00:25 KAMPINOSKA EPOPEJA Film dokumentalny, 45 min, Polska, 2011 Reżyseria: Alina Czerniakowska Scenariusz: Alina Czerniakowska Prawie zupełnie nieznana historia z powstania warszawskiego. Jedyne ugrupowanie Wojska Polskiego, które z Puszczy Nalibockiej - z ziemi Mickiewicza przyszło na pomoc powstańczej Warszawie. Około 900 żołnierzy przedostało się przez oblężenie Modlińskie i broniło Dworca Gdańskiego, Starówki i Powiśla. To piękna opowieść o charakterze kresowym, o miłości do Ojczyzny. 01:25 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - ODC. 334 FERNANDO - EPITAFIUM SPÓŹNIONE Magazyn historyczny, 25 min, Polska, 2024 Autor: Bartek Wieczorek Scenariusz: Adam Sikorski Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. W programie podejmowane są zatarte, zagubione, zakłamane wątki polskiej historii. Autor poszukuje odpowiedzi na pytania o naszą wspólną przeszłość. Okazuje się, że wiele odpowiedzi leży w rodzinnych archiwach, zdjęciach, dokumentach i wspomnieniach ludzi. Program mobilizuje do poszukiwań lokalne środowiska miłośników historii, których nie brakuje w żadnym zakątku kraju. Było nie minęło"to program realizowany techniką reporterską, pozwalający widzom wspólnie z realizatorami zmagać się z tajemnicą historyczną. Każdy z odcinków, poza nielicznymi wyjątkami, stanowi odrębną całość i ma charakter ponadczasowy. Podporucznik Zbigniew Rżewski, pseudonim "Fernando" był synem pierwszego po uzyskaniu przez Polskę niepodległości prezydenta Łodzi Aleksego Rżewskiego. Zagrożony aresztowaniem Zbigniew schronił się na Zamojszczyźnie i pod pseudonimem "Fernando" walczył w rejonie Józefowa w oddziale porucznika Edwarda Błaszczaka ps. "Grom". Wsławił się między innymi podczas ataku połączonych oddziałów Armii Krajowej w dniu 20 października 1943 r. , na silnie ufortyfikowany posterunek ukraińskiej policji i żandarmerii w Łukowej. Dziś przypomnimy jego sylwetkę i wydarzenia tamtego dnia. 01:55 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - DESANT Cykl dokumentalny, 28 min, Polska, 1992 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Lektor: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Jerzy Dłużkowski Rola wojsk desantowych podczas walk w II wojnie światowej. Program ilustrowany fragmentami filmów archiwalnych z frontów II wojny światowej.