TVP Kultura Poniedziałek, 25.11.2024 06:50 TAMTE LATA, TAMTE DNI - AGNIESZKA DUCZMAL Magazyn, 26 min, Polska, 2020 Reżyseria: JOANNA MAKOWSKA Prowadzący: MARTA PERCHUĆ-BURZYŃSKA Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Dla Agnieszki Duczmal miejscami tymi są własny ogród oraz siedziba orkiestry kameralnej Polskiego Radia, Amadeus. Wybitna, polska dyrygentka opowiada o wojennych losach swojej rodziny, dzieciństwie, dojrzewaniu i pasji zawodowej. 07:20 DZIKA MUZYKA - TAŃCE, HULANKI, SWAWOLE Magazyn, 24 min, Polska, 2016 Reżyseria: Zuzanna Solakiewicz Scenariusz: Janusz Prusinowski Wykonawcy: Zawołany Skład Weselny, Piotr Zgorzelski W tym odcinku autorzy cyklu pokazują na czym polega improwizacja w tańcu i jak zagrać do tańca. Tancerz Piotr Zgorzelski zdradza jak rozpocząć naukę oberków. Zobaczymy prawdziwą zabawę ostatkową, zorganizowaną w Wiejskim Klubie Tańca w Wirze pod Radomiem. Kluczem do tańca jest rytm, dlatego instrumentem przewodnim tego odcinka, który pomoże nam pojąć tajemnice tańca, będzie bębenek. 07:50 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.III - ODC. 28 KULISY DAWNYCH PODRÓŻY Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2016 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Dziś podróżowanie rowerem, samochodem czy samolotem jest tak powszechne, że nie wymaga większej uwagi. Dwieście czy trzysta lat temu, gdy ktoś wybierał się w liczącą kilkaset kilometrów podróż, musiała z tej wyprawy powstać książka ze wspomnieniami. Tym razem Radosław Kotarski przenosi się właśnie w dawne czasy, aby przekonać się, jak wyglądało przemieszczanie się naszych pradziadów. Zapraszamy w niezwykłą podróż w czasie. 08:30 OD UCHA DO UCHA - ZABIĆ CZAS (KILLING TIME) Film animowany, 4 min, Francja, 2019 Reżyseria: Camille Guillot,, Fanny Fanny Hagdahl Sörebo, Sarah Naciri, Morgane Ravelonary, Valentine Zhang Wykonawcy: Valerie Bousquie, Fanny Hagdahl Sorebo Krótki film animowany. Loukoum nie może już znieść upływu Czasu. Postanawia osobiście stawić mu czoło i uwolnić się spod jego kontroli. Ale czy można naprawdę pozbyć się Czasu? 08:35 OD UCHA DO UCHA - PAN HUBLOT (MR. HUBLOT) Film animowany, 12 min, Luksemburg, 2013 Reżyseria: Alexandre Espigares, Laurent Witz Scenariusz: Laurent Witz Krótki film animowany. Pan Hublot jest zamkniętą w sobie, nieprzeciętną postacią z zaburzeniami obsesyjno - kompulsywnymi. Boi się wszelkich zmian oraz świata zewnętrznego. Pojawienie się psa wprowadza zamęt w jego życie. Nagle musi dzielić się swoim mieszkaniem z niezwykle ekspansywnym towarzyszem... 09:05 AMERYKAŃSKIE ŚNIADANIE - RAWHIDE S.II - SEZON 2 ODC. 12 (34) - INCYDENT W MIASTECZKU SPANISH ROCK (RAWHIDE - INCIDENT AT SPANISH ROCK) Western, 49 min, USA, 1959 Reżyseria: Harmond Jones, Jack Arnold Scenariusz: John Dunkel, Charles Marquis Warrne, Louis Vittes Aktorzy: Clint Eastwood, Robert Cabal, Steve Raines, Paul Brinegar, Eric Fleming W obozie kowboi zjawiają się meksykańscy żołnierze pod wodzą majora Villegro. Twierdzą, że otrzymali zadanie specjalne od prezydenta Meksyku. Mają aresztować jednego z poganiaczy, syna meksykańskiego rewolucjonisty. Kiedy Gil Favor udaremnia ich zamiar, udają się po pomoc do pobliskiego miasteczka Spanish Rock. Tam poznają byłego generała meksykańskiej armii i jego piękną córkę. 10:05 BENEFIS - JANA KANTEGO PAWLUŚKIEWICZA CZ. 1 53 min, Polska, 1995 Reżyseria: Krzysztof Jasiński Prowadzący: Krzysztof Jasiński, Krzysztof Jasiński Wykonawcy: Grzegorz Turnau, Katarzyna Ślęzak, Jacek Wójcicki, Jacek Grechuta, Zbigniew Wodecki, Bronisław Maj, Konrad Mastyło, Hanna Banaszak, Halina Jarczyk, Leopold Kozłowski, Piotr Kusiewicz, Monika Swarowska, Anna Plewniak, Jagna Jędrzyńska Widowisko artystyczne poświęcone Janowi Kantemu Pawluśkiewiczowi - artyście, kompozytorowi, malarzowi. 11:15 BENEFIS - JANA KANTEGO PAWLUŚKIEWICZA CZ. 2 44 min, Polska, 1995 Reżyseria: Krzysztof Jasiński Scenariusz: Krzysztof Jasiński Prowadzący: Krzysztof Jasiński Wykonawcy: Grzegorz Turnau, Katarzyna Ślęzak, Jacek Wójcicki, Bronisław Maj, Konrad Mastyło, Hanna Banaszak, Leopold Kozłowski, Justyna Steczkowska, Beata Rybotycka, Anawa, Jazz Band Ball Orchestra, Formacja Chatelet, Jacek Grechuta, Zbigniew Wodecki Widowisko artystyczne poświęcone Janowi Kantemu Pawluśkiewiczowi - artyście, kompozytorowi, malarzowi. 12:15 DOKUMENT.PL - GENIALNY BARBARZYŃCA Film dokumentalny, 43 min, Polska, 2020 Reżyseria: Marta Węgiel Scenariusz: Marta Węgiel Zdjęcia: Maciej Mroziewski Lektor: Krzysztof Gadacz, Edward Lubaszenko Wykonawcy: Wojciech Siemion Film dokumentalny o Józefie Chełmońskim, wybitnym przedstawicielu polskiego malarstwa realistycznego XIX wieku. 13:35 JÓZEF CZECHOWICZ I JEGO SPUŚCIZNA (XIX A. FOTOGRAFO PALIKIMAS) Film dokumentalny, 72 min, Litwa, 2022 Reżyseria: Mindaugas Meskauskas Zdjęcia: Eitvydas Doskus Muzyka: Martynas Bialobzeskis Józef Czechowicz (1818 - 1888) wybitny fotograf doby XIX wieku. Wilnianin. Do historii przeszedł przede wszystkim jako autor zdjęć swojego miasta. Pozostawił po sobie około 200 fotografii o wartości artystycznej i dokumentalnej. Prezentowany film to opowieść urozmaicona bogatym archiwum zdjęć, wywiadami, zrekonstruowanymi obrazami grafiki komputerowej i wstawkami fabularnymi, sięga korzeni fotografii oraz przedstawia XIX - wieczne studio fotograficzne i proces tworzenia zdjęć 15:00 RETRO KINO - MARECZKU, PODAJ MI PIÓRO (MARECKU, PODEJTE MI PERO!) Komedia, 91 min, Czechosłowacja, 1976 Reżyseria: Oldrich Lipsky Scenariusz: Zdenek Sverak, Ladislav Smoljak Aktorzy: Jiri Sovak, Josef Abrham, Iva Janzurova, Josef Kemr Pełen zabawnych sytuacji, dowcipnych dialogów i trafnych obserwacji obyczajowych film Oldricha Lipsky'ego, twórcy m.in. takich znanych czeskich komedii, jak "Lemoniadowy Joe,"Trup w każdej szafie, "Niech żyją duchy" czy "Adela jeszcze nie jadła kolacji". W scenariuszu "Mareczka", pogodnej opowieści o ludziach, którzy po latach znów zasiedli w szkolnych ławkach, by na kursach wieczorowych uzupełnić braki w edukacji, zawarli autorzy doświadczenia z własnej pracy nauczycielskiej. W głównej roli wystąpił popularny aktor Jiri Sovak, dla którego została ona specjalnie napisana. Jiri Kroupa pracuje jako majster w fabryce, która ma być wkrótce zmodernizowana. Nowa technika wymaga od załogi wyższych kwalifikacji, ale majster broni się przed pójściem do szkoły, do której rano uczęszcza jego syn. W końcu musi ustąpić i zasiada w szkolnej ławie razem z kontrolerem Hujerem i innymi kolegami z fabryki. Kroupa okazuje się najgorszym uczniem w klasie, choć i inni rozrabiają, podpowiadają i "zapominają" odrobić lekcje jak za czasów młodości. Największe kłopoty majster ma z matematyką. Nauczyciel radzi mu, by poprosił o pomoc syna, Jirka, ale Kroupa odmawia, obawiając się o swój ojcowski autorytet. Podwładni majstra z niepokojem śledzą jego brak postępów w nauce: jeśli nie zda on matury, jego miejsce zajmie przebiegły kontroler Hujer, który od dawna czyha na to stanowisko. 16:50 ZNAKI SZCZEGÓLNE - ODC. 2 - ROZBITEK Serial TVP, 50 min, Polska, 1976 Reżyseria: Roman Załuski Scenariusz: Roman Załuski, Andrzej Twerdochlib Zdjęcia: Janusz Pawłowski Aktorzy: Bronisław Cieślak, Grażyna Barszczewska, Joanna Jędryka, Ewa Żukowska, Tadeusz Borowski, Janusz Bukowski, Wirgiliusz Gryń, Zygmunt Malawski, Stanisław Michalski, Marek Okopiński, Józef Pieracki, Bogusz Bilewski, Jerzy Łapiński, Alina Lipnicka, Marian Michalak Scenariusz odcinka powstał na motywach noweli Andrzeja Twerdochliba. Po wyjściu na wolność Zawadę otacza atmosfera nieufności i podejrzliwości. Współpracownicy nie są do końca przekonani o jego niewinności. Inżynier postanawia wyjechać. W czasie swej wędrówki po Polsce trafia do Gdańska. Tu ulega fascynacji budową portu na pełnym morzu. Postanawia zgłosić się do pracy. Zostaje przyjęty do biura zakładu prefabrykacji. Dostaje też mieszkanie w hotelu robotniczym. Po zaporze w Bieszczadach uczestniczy więc w kolejnej prestiżowej inwestycji - budowie Portu Północnego. 17:55 HALA ODLOTÓW - /23/ Talk-show, 45 min, Polska, 2024 Hala Odlotów jest widowiskiem artystyczno - publicystycznym, w ramach którego znani artyści komentują aktualne wydarzenia, prezentując przy tym swoje najnowsze dokonania. 18:50 PORTRETY - ANDREW WYETH. PORTRET MALARZA (WYETH) Film dokumentalny, 53 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Glenn Holsten Scenariusz: Glenn Holsten Film opowiada historię jednego z najpopularniejszych i zarazem najmniej rozumianych artystów w Ameryce, Andrew Wyeth'a. Podczas gdy jego wystawy regularnie biły rekordy popularności, światowi krytycy sztuki nieustannie atakowali jego prace. To unikalny portret psychologiczny i artystyczny malarza. 20:00 PANORAMA KINA POLSKIEGO - UŁASKAWIENIE (UŁASKAWIENIE) Dramat, 96 min, Polska/Czechy/Słowacja, 2018 Reżyseria: Jan Jakub Kolski, Jan Jakub Kolski Scenariusz: Jan Jakub Kolski Muzyka: Dariusz Górniok Aktorzy: Michał Kaleta Osadzona w realiach powojennej Polski historia zmagających się z żałobą rodziców, wyruszających ze swoim synem w ostatnią podróż, opowiedziana z perspektywy ich wnuka Jana. Syn Hanny i Jakuba, żołnierz AK Wacław Odrowąż Szewczyk, zostaje jesienią 1946 roku zastrzelony przez UB. Po serii upokorzeń doznanych ze strony nowej władzy, bezczeszczącej zwłoki ich dziecka, Hanna i Jakub postanawiają zapewnić synowi godny pochówek w oddalonej o 500 km Kalwarii Pacławskiej. Podróż rodziców przez wciąż pogrążoną w powojennym koszmarze Polskę staje się metaforyczną wyprawą w głąb ludzkiej duszy i próbą stworzenia na nowo definicji człowieczeństwa w świecie, w którym sąsiedzi zwracają się przeciwko sobie, a nieoczekiwanym sojusznikiem może stać się dotychczasowy wróg. Złote Lwy na festiwalu w Gdyni w 2018 r. za najlepszy scenariusz, najlepszą rolę żeńską (Grażyna Błęcka - Kolska) i najlepsze kostiumy Dramat, 96 min, Czechy/Polska/Słowacja 2018 Scenariusz i reżyseria: Jan Jakub Kolski Aktorzy: Grażyna Błęcka - Kolska, Jan Jankowski, Michał Kaleta, Krzysztof Globisz, Michał Malinowski, Michał Kowalski, Dobromir Dymecki, Wojciech Mecwaldowski 21:50 SCENA MUZYCZNA - MICHAŁ PEPOL - KORA NIESKOŃCZONOŚĆ Koncert, 46 min, Polska, 2022 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Projekt Kora - Nieskończoność to aranżacje i remiksy istniejących utworów, ale przede wszystkim zupełnie nowe utwory, łączące w sobie pop, rock, muzykę klasyczną, osobliwe słuchowisko i awangardową alternatywę. Michał Pepol, korzystając z prywatnych, nieznanych światu, nigdy niewydanych materiałów fonograficznych Kory Jackowskiej, które otrzymał od Kamila Sipowicza, stworzył nowy wymiar muzycznego widowiska. 22:55 ŁOWCA JELENI (DEER HUNTER) Dramat, 176 min, USA, 1978 Reżyseria: Michael Cimino Scenariusz: Deric Washburn Aktorzy: John Cazale, John Savage, Robert de Niro, Meryl Streep, Chrisopher Walken Obsypane prestiżowymi nagrodami dzieło Michaela Cimino, późniejszego twórcy m. in. "Wrót niebios", "Roku Smoka", "Sycylijczyka". Akademia Filmowa przyznała "Łowcy jeleni" 5 złotych statuetek, w tym za najlepszy film, najlepszą reżyserię oraz za najlepszą rolę drugoplanową dla Christophera Walkena. Debiutujący jako reżyser Michael Cimino został ponadto uhonorowany Złotym Globem. Nominacje do Oscarów otrzymali aktorzy Robert De Niro i Meryl Streep oraz autor scenariusza. "Łowca jeleni", którego Amerykanie zaprezentowali na festiwalu w Berlinie Zachodnim, wywołał protest delegacji radzieckiej zarzucającej reżyserowi przedstawienie w fałszywym świetle dzielnego narodu wietnamskiego. Zrealizowany w 1978 roku legendarny film Cimino był w krajach socjalistycznych ostro tępiony przez cenzurę, także w Polsce. Akcja "Łowcy jeleni" rozpoczyna się u schyłku lat 60. w niewielkim przemysłowym miasteczku Clairton w Pensylwanii, wśród społeczności wywodzącej się z Ukrainy. Bohaterami są trzej młodzi robotnicy Mike (Robert De Niro), Nick (Christopher Walken) i Steven (John Savage) pracujący w niebezpiecznych warunkach przy piecu hutniczym. Powołani do wojska przyjaciele jadą do Wietnamu. W przeddzień wyjazdu najmłodszy z nich, Steven, żeni się z Angelą, która jest w ciąży, chociaż nie jest pewien, czy to on jest ojcem dziecka. Ślub młodej pary odbywa się szczególnie uroczyście. Huczne wesele ma charakter publicznego święta ku czci bohaterów ruszających na wojnę. Niezwykle rozbudowana sekwencja zabawy ukazuje rosyjskie tańce, tłum weselnych gości, ich przywiązanie do tradycji przywiezionych ze "starego kraju". Uroczystości odbywają się według starego obrządku celebrowanego przez przodków. Po weselu Mike i Nick wraz z innym kolegami - Stanem, Johnem i Axelem, wybierają się na polowanie. W Wietnamie Nick, Mike i Steven przeżywają prawdziwe piekło. Amerykańscy jeńcy zmuszani są przez północnowietnamskich żołnierzy do gry w "rosyjską ruletkę". Po okrutnych przeżyciach dwaj przyjaciele wracają do kraju. Mike jest cały i zdrów, lecz Steven porusza się na wózku inwalidzkim. Trzeci z towarzyszy niedoli pozostaje w Wietnamie. W Sajgonie gra w "rosyjską ruletkę", tym razem z własnej woli, dla pieniędzy. Mike wkrótce przyjeżdża po niego, usiłuje nakłonić do powrotu do domu. Nick nie poznaje jednak przyjaciela. Szok, jakiego doznał podczas pierwszej gry o własne życie, pozostawił w nim trwały ślad. 02:05 ALISA W KRAINIE WOJNY Film dokumentalny, 74 min, Polska, 2015 Reżyseria: Liubov Durakova, Alisa Kovalenko Scenariusz: Alisa Kovalenko, Liubov Durakova Zdjęcia: Alisa Kovalenko, Liubov Kovalenko Film opowiada dramatyczną historię młodej dziewczyny, która bierze udział w proteście na Majdanie. Wiedziona instynktem dokumentalistki, ale także poczuciem obywatelskiej odpowiedzialności, stopniowo z obserwatorki zamienia się w uczestniczkę tych wydarzeń. Z kamerą dociera do najgorętszych miejsc na froncie. Kiedy zaczyna się rewolucja w Kijowie, Alisa ma 26 lat. Jest studentką kijowskiej szkoły filmowej, ale przede wszystkim czuje się prawdziwą Ukrainką. Film przedstawia jej życie od czasu Euromajdanu do wojny na Wschodzie. Jest to swoisty film dziennik młodej kobiety zagubionej w niestabilnym świecie. Żywy obraz jej tragicznych doświadczeń, uczuć i obaw. Alisa była w niewoli u separatystów, którzy wzięli ją za szpiega ukraińskiej armii. Mimo to nie zrezygnowała z filmowania, rejestrowała wszystko, co się wokół niej działo. "Alisa w krainie wojny" to także film o miłości Alisy i jej francuskiego chłopaka. Czy ich uczucie przetrwa tę ciężką próbę? 03:35 KINO NOCNE - NIEPOCHOWANY (A TEMETETLEN HALOTT (THE UNBURIED MAN)) Dramat, 123 min, Polska/Słowacja/Węgry, 2004 Reżyseria: Marta Meszaros Scenariusz: Marta Meszaros, Eva Pataki Zdjęcia: Nyika Jancso Muzyka: Zygmunt Konieczny Aktorzy: Zsuzsa Czinkoczi, Sandor Csanyi, Lili Horvath, Ewa Telega, Teri Tordai, Jan Nowicki, Jan Nowicki, Jan Frycz, Olaf Lubaszenko, Halina Łabonarska, Maria Ciunelis, Marek Frąckowiak, Jerzy Rogowski, Jarosław Domin, Zbigniew Suszyński Przez trzy dekady czekał na godny pochówek. Tuż po zdjęciu z szubienicznej pętli ciało skazańca zamknięte zostało w skrzyni i przysypane piaskiem pod więziennym murem, w miejscu gdzie wyrzucano zwykle kuchenne odpadki. Później zwłoki wroga ludu trafiły do nieoznakowanej mogiły na cmentarzu komunalnym. Kolejne, tym razem symboliczne pogrzeby odbyły się we Francji, na cmentarzu Pere - Lachaise, oraz trzykrotnie w ojczyźnie. Ale dopiero w czerwcu 1989 roku, trzydzieści jeden lat po egzekucji, tłumy rodaków zgromadziły się w Budapeszcie na uroczystej ceremonii oddania ziemi ekshumowanych szczątków bohatera filmu. Los zrządził, że tego samego dnia zmarł jego oprawca... Film Marty Meszaros ukazuje losy Imre Nagya, przywódcy krwawo zdławionego przez wojska sowieckie, z czynnym udziałem miejscowych kolaborantów, powstania węgierskiego w 1956 roku. Stalin już dawno nie żył, mieszkańcy europejskich krajów satelickich radzieckiego imperium, w tym "październikowej" Polski, podnosili wyżej głowy. Wkrótce przyszło im znów je opuścić. Nadzieje na zmiany umarły skute mrozem napływającym ze Wschodu. Nadszedł czas brutalnej rozprawy z "wrogami ludu". Szczególnie dramatyczne wydarzenia rozegrały się na Węgrzech. Bo tylko premier tego kraju, Imre Nagy, miał odwagę proklamować powstanie systemu wielopartyjnego, zapowiedzieć wolne wybory, domagać się wycofania z kraju wojsk sowieckich, wreszcie ogłosić wystąpienie ojczyzny z Układu Warszawskiego i jej neutralność. Odpowiedź Kremla była szybka i zdecydowana. Do Budapesztu wjechały czołgi, na ulicach miasta polała się krew. Opór powstańców nie trwał długo. Władzę przejęli posłuszni Moskwie figuranci z Kadarem na czele. Rozpoczęły się represje, rozprawy, egzekucje. Także Nagy trafił do więziennej celi. Jego proces był kpiną ze sprawiedliwości, wyrok - formalnością. Jan Nowicki w sposób przekonujący i przejmujący wcielił się w postać głównego bohatera filmu. A ściślej, jak powiedział o swej roli - antybohatera. Niskiego, krótkowzrocznego, lekko zezującego grubaska, który choć udręczony, szykanowany, wynędzniały, opuszczony i zdradzony przez przyjaciół, do ostatnich chwil zachowywał godność i aż po swój kres miał odwagę mówić prawdę swoim katom prosto w oczy. Nie wyrzekł się swoich czynów i ideałów, nie bał się śmierci. "Jedno tylko napawa mnie wstrętem - powiedział oprawcom - że kiedyś rehabilitować mnie będą ci, którzy mnie dzisiaj zabiją". (A TEMETETLEN HALOTT / THE UNBURIED MAN) Dramat, 123 min, Węgry/Polska/Słowacja 2004 Reżyseria: Marta Meszaros, Eva Pataki Zdjęcia: Nyika Jancso Muzyka: Zygmunt Konieczny Aktorzy: Jan Nowicki, György Cserhalmi, Marianna Moór, Lili Horvath, Jan Frycz, Ewa Telega, Teri Tordai, Olaf Lubaszenko, Halina Łabonarska, Maria Ciunelis, Marek Frąckowiak, Jerzy Rogowski, Jarosław Domin, Zbigniew Suszyński i inni